1878. Zondag 5 Mei. N°. 464. akkerij RENEN AN. ton deze ge snoten gunst, Weekblad voor Zuid-Holland en Utrecht. DORP. EMAN. ERTH. I VAY. BER, it. BUITENLAND. VIJZE BINNENLAND. Vrede. in de Pro- S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven Uitgevers. i voomoomd, gewogen) per opei Wot 1 NOOTEN. Deze Courant wordt geregeld iederen Zaterdag-middag verzonden. Prys: voor Schoonhoven per drio maanden 0,70. Franco per post door het geheele ryk 0,80. heeft do eer berichten dat Prinses Maria van Pruisen laatst van Juni zal plaats ulo 65 Cents, ctogr.) 20 Cts. ■OffiöfflB «W. i Uwe gunst IEBODEN jaar oud. OUDEN, to bovenstaande minzaam in io solide en en waardig to choots mocht f 0,80, f 1,85, jn op franco i allo Apothe- JLLOWAY’S )xford Street, ibeonen, won- van zweren t en gedurig ireiding. Om ezen door de sn te brengen huid zamen- iekelijke zelf- i binnen wei de weder uit en duurzame langewezen, is wond te ver in te stillen, door de vaten htigo, etterige en gezond te te gelijkertijd het bloed to i uit hot go- Cts. per stuk. Cts per potje. 1,50 per potje. i0 per pot. 5R por kilo E alleen ia die, evenals slijk getoond Geneeswijze rerbazing- i verkregeu, irde werk 17 April 1.1.; an den Hoer iie-Komman- .pril 1.1.; ibendon, dat i Geniebrug, uht vóór do plaats heb- laar van don October aan- itremming in ien voorzien- roertuigon men door do ij de Kanse- Prijs der AdvertentiënVan 1 tot 5 regels 0,50. Iedere regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco, en uiterlijk tot Zaterdags-voormiddags ten 10 ure. Staten van Zuid-Holland gegeven tot het oprichten van een .ooi in de gemeente Rietveld bij Overzicht. In plaats van oplossen van moeiehjkheden ko men dagelijks nieuwe opdagon, die den toestand in het Oosten steeds ingewikkelder maken en bepaaldelijk Rusland in uiterst moeielijke om standigheden brengt. De overgave van de bij het vredesverdrag aan Rusland toobedeelde ves tingen in Klein-Aziëwaarvan do termijn van overgave reeds verstreken is, ondervindt vertra ging en tegenstand. De bevelhebber van Batum weigert zelfs formeel met do wapenen in de hand'' die overgave. Rumelie is in opstandde zooge naamde mustaphut of nationaal-gardistendie tijdens <|en oorlog op do oproeping van de Porte het le^^-an Suleiman-Pacha versterktendóch zich sinds weder verspreidden, hebben thans de wapenen weder opgevat, omdat zij niet tevreden zjjn met het bestuur hunner bevrijders. Ver scholen in bergpassen en holenwaaraan het terrein aldaar zoo rijk isvoeren zij een guerilla- knjg tegen de goregelde Russische troepen daar aanwezig en bedreigen zelfs de gemeenschap met het hoofdkwartier to San Stefano. In Rusland zelf steken de „Nihilisten” het hoofd weder op en hoewel hun voorloopig bestuur wel vooreerst niet aan de regeering komen zaleischen hunne woelingen toch de aandacht en voorzorgsmaat regelen der regeering. Onder dit alles toeft de Britsche vloot nog altijd in de nabijheid van Constantinopel en zijn de onderhandelingen zoo wel over de verwijdering van vloot en leger, als over het te houden congres of de conferentie nog altijd hangende. Grootvorst Nikolaas heeft zijn afscheidsbezoek bij den Sultan gebracht en het opperbevel aan generaal Todtleben overge dragen die* dan ook de aangewezen man is om moet het zijntegen do Turksche hoofdstad te ageeren. Uit al die moeiehjkhedendie zich voor Rusland opdoenvoorspelt menen mis schien wel met eenigen gronddat de Russische regeering eindelijk tot toegeven gedwongen zal worden en dat Engeland dus door zijn lijdelijk verzet, door zijne oorlogstoeboreidselen en ook door zijn geld, waarmede hot meer dan waar schijnlijk den Turkschen opstand levendig houdt, eindelijk nog zijn zin zal krijgen. Wat het wil, komt volgens de Weener Presse hierop neer: beperking van het nieuwe vorstendom Bulgarije tot de strook tusschen don Donau on de Balkan hervormingen in Rumelie en Macedoniëafstand van Thessalië en Epirus aan Griekenland behoud van Bessarabië voor Rumaniö en van Batum voor Turkije. Door die voorwaarden zou Grieken land gewonnen en Tnrk(ji‘ tevreden gesteld zijn. Dat winnen van Griekenland hooft daarom vooral waarde, omdat het vermoeden dagelijks zekerder wordt, dat Oostenrijk door Rusland tevreden gesteld is en dus Engeland’s bondgenoot ineen mogelijken oorlog niet zijn zou. Do oorlogstoe- bereidselen worden in Engeland steeds met kracht voortgezet; zoowel uit Indiö als uit Engeland worden troepen naar Malta overgebracht. De regeering blijft dit alles echtef alleen als voor zorgsmaatregelen voorstellen en blijft op het behoud van den vrede hopon. De onderhande lingen worden dan ook nog steeds voortgezet, al zijn ook tweo der hoofdonderhandelaars, Prins Gortschakoff en Prins Bismarck, misschien wel ton gevolge dier bemoeiingen, ernstig ziok geworden. liiy een nieuwe eorekroon zich om de slapen 'winden. Geheel Europa erkent dat, en dankt in zijn hart deni grooten Staatsman. Naar onze meening kan alleen langs dezen weg de oorlog van lieverlede verdwijnener moet een onweerstaanbare volksovertuiging geboren worden dat een strijd om internationale geschil punten ondernomen of met eer- en hebzuchtige bedoelingen aangevangen, een misdaad is en een schande tevens. Wij allen, die lezen en donkon geleerd hebben, wo moeten leden zijn van oen vredebond, die alle volken der aarde oenmaal zal omvatten, een bond, zonder hoofd bestuur en afdeolingen, waar geen contrubutiën worden geïnd en geen statuten in discussie ge bracht, een bond, dat tot zijn leden aanwerft al wie den naam van mensch draagt. Innig moeten wij er van doordrongen zijn dat de oorlog een kwaad, en in do meeste gevallen een niet noodmkelijk kwaad is, en dat niet hij het recht aan zijn zijde heeft, die op eon gegeven oogen- blik het grootst aantal weerbare mannen in do gunstigste stelling kan samenbrongon. Aan onze kinderen moeten we leeren, dat de lauweren, op het slsgveld geoogst, met stroomen bloed en tranen zijn gedrenkt, om hun dien heiligen af keer in te boezemen van de gruweltooneelen des oorlogsdiezoo hij algemeen wordtde machtigen der aarde zal dwingen niet langer te spelen met menschenlevens. Wij moeten hun duidelijk maken, dat niet hij verdient een groot man genoemd te worden, die in een vlaag van dolzinnigheid door een kogelregen rent om er gens een vaandel te planten, maar dat de eernaam van „groot” alleen hem of haar toe komt, die met waardigheid on ernst zijn plichten als mensch vervult, en mot onbezweken moed arbeidt voor het geluk zijner medemenschen. Onder deze niet zeer gunstige omstandigheden is de werdld-tentoonstelling in Frankrijks hoofd stad geopend en zal die edeler wedstryd tusschen volken onderling een aanvang nemen. Voor Frankrijk zelf is die tentoonstelling eene aangename en voorzeker zeer heilzaamwerkende vorpoozing, na een tijd van tweespalt en onrust in eigen boezem, die, al bleef do overwinning ook aan de partij der orde en der wet, toch vele wonden achterliet, die de tijd alleen kan hooien. Het is te hopen en niet onmogelijk, dat vaderlandsliefde en nationaliteitsgevoel zege vieren zullen over al te felle partijdriftendie ook nog in den laatsten tijd ’s lands belang zoo zeer benadeelen en den geregelden gang van zaken stremmen. Rome heeft eindelijk zijn programma duide lijker dan te voren ontwikkeldPaus Leo XIII heeft eene encycliek uitgevaardigd, waarin hij zich, zij het ook in meer gematigde bewoor dingen, aansluit aan hetgeen door zjjn voorganger is veroordeeld en bestreden. Hij ook heeft den oorlog verklaard aan de moderne maatschappij en de protesten tegen het omverwerpen der wereld- sche heerschappij van den heiligen stoel vernieuwd. Nog altijd blijft men hopen dat die strijd, al zal hij dan ook voortduren, op andere wijze dan tot heden, zal gestreden worden, en dat men zich naar het spreekwoord zal weten te gedragen „Le mieux est l’ennemi .du bien.” Dit zou reeds veel gewonnen zijn en mogelyk den grondslag leggen voor een duurzamen vrede SCHRIFTEN. >g geneden icr mogelyk toevlucht tot e méér ver- er geneztyfc, iasrvoor op- geneesheeren itingen daar- (Uijdéa dikke ie, prijs één en aoor het j door Riek te het bóèk vim 90'póst- anftndU een soort van waanzin, en met uitdagende kre- J ten aanvaardt hij het wapentuig dat straks ge- verfd zal worden met het bloed van een mede- mensch. Maar niet zelden ook zijn de „helden”, volkomen onbekend met do oorzaak van den strijd of hetgeen daarvoor wordt aangevoerd, geheel gelijk aan bulhonden die men tegen elk ander ophitst, en die verwoed op elkander los- ptonnen, alleen omdat hun meesters zulks ver langen. Ik heb na den Pruisisch Oostenrijkschen oorlog van 1866 Oostenrijksche soldaten ontmoet, die met tranen in de oogen spraken van hun gesneuvelde kameraden en van do doorgestane ellende, maar van do aanleiding tot den krijg, van hot beginsel waarvoor zij ten strijde waren getrokken, wisten zij hoegenaamd niets. De zoo het heet „Heilige Zaak” was voor hen een verborgenheid. Dat een volk, wanneer het door oen overmoe- digen geweldenaar wordt aangerand, het zwaard trekt, en mot geestdrift de roepstem volgt die ter verdediging noodigt, is natuurlijk. Dat do begedrte, om het juk eens vreemdelings af te werpen, tot do uiterste krachtsinspanning dringt en de zwaarste offers licht doet achten, kan evenmin verwondering baren. Daarom schenken we ook gaarne onze sympathie aan de Italianen onder Victor Emmanuel’s leiding, aan de Grie- i ken van 1830. Doch verreweg de meeste oor logen ontstaan uit geheel andere motieven, en hebben met gewettigde zelfverdediging niets te maken. In do geschiedenis van sommige natiën komen tijdvakken voor, waarin we zo geheel zien me- 3esleepen door don maalstroom der „militaire glorie.” Frankrijk tijdens het eerste Keizerrijk levert daarvan een merkwaardig voorbeeld. Dan worden de lauweren, op het oorlogsveld behaald, hooger geschat dan alle mogehjke genietingen; dan wordt reeds de knaap gewezen op het vaan del als do eenige godheid die zijn veree^ing - waard is, en zijn vurige begeerte is, volwassen te zijn, opdat ook hij ton strijde kan trekken on zich scharen aan de zijde dier „helden”, die de trots des vaderlands uitmaken. Door ieder denkbaar middel wordt die roes aangewakkerd wapenfeiten en niets dan dat zijn de onderwer- i pen der gesprekken, on zelfs grijsaards betreu ren het, dat zij niet hun restje levensdagen ten offer mogen brengen. Ongelukkig het volk, dat in dien toestand verkeert; zoolang de for tuin het begunstigt, blijft alle bekommering van verre, maar nauw keert de wisselvallige krijgskans, of de vroegere overspanning wordt door moedeloosheid vervangen, een algeheele verslapping drukt den volksgeest ter neder, de reactie is des te sterker naarmate de actie he viger was. Nu kan over het algemeen getuigd worden, dat de eerbiod voor krijgsroem niet zóó groot meer is als hij plag to wezen. De berichten van glorierijke wapenfeiten, door dagbladen en tijd schriften ter onzer kennis gebracht, trekken nog wel altijd de aandacht, maar zij laten ons dik wijls koud, en altijd dringt de gedachte aan de slachtoffers zich in onze verbeelding nevens het gevoel voor do stoutmoedigheid der overwin- naarg. Om ons beweren te staven met een voor beeld uit den laatsten tijdIeder herinnert zich nog den moeitevollon tocht van Generaal Sko- beleff’s leger naar Sofia door do Etropol-passen van den Balkan, en de vastberadenheid, de doods verachting bij dio gelegenheid aan den dag ge legd zoowel door officieren als door minderen. Inderdaad was dat een feit, ’t welk verdient te worden gelijk gesteld met de beroemdste mar- schen uit de wereldgeschiedenis, met dien van i Hannibal en van Bonaparte over de Alpen. Welnu, wat is er van de hooggestemde bewon dering, die eigenlijk het loon moest zijn van de schier bovenmenschelijke inspanning? We er kennen, ja, dat de Russische soldaten kloek wa ren en volhardend, dat zij met beleid werden aangevoerd, doch, daar blijft het gewoonlijk bij, en over eenige dagen zijn wij het gebeurde vergeten. Laat daarentegen gelijke mate van moed en vastberadenheid eens worden ten toon gespreid bij eenig werk des vredes, bij den aan leg van een tunnel door het gebergte, bij de redding van schipbreukelingen, l’ij een poging tot behoud van do slachtoffers eener mijngas ontploffing..., dan geven wij veel luider onze sympathie te kennen, on we doen ons best om de namen der dapperen in.’t geheugen te be waren. Er is in dat verschijnsel iets zeer be moedigends; want zoo zeker als de overdreven roemzucht van Vorston on legerhoofden een groot gevaar aanbiedt voor den vrede, even zoo stellig mogen we hopen, dat het uitblijven van do ge hoopte vorgoding hen tot nadenken zal brengen vóór zij aan het zwaard de beslissing dor ge schillen opdragon. Niet alleen de mannen van het zwaard, ook do strijders mot do pon, do diplomaten, kunnen er veel aan toebrengen, of de vrede behouden zal blijven. Als het Vorst Bismarck gelukken mag, door zijn gematigd on beleidvol optreden do prikkelbaarheid van do hoeren Beaconsfield, Gortschakoff en Andrassy te bezworen, en het dreigend oorlogsgevaar af te wenden, dan zal Bij Kon. besluit is bewilliging ver leend op het ontwerp der akte van oprichting van de naamlooze vennootschap Stoomsleepdienst „De Vooruitgang”, te vestigen te Siiedrecht. Do Tweede Kamer heeft het ont werp «van wet, houdende toestemming tot het huwelijk van Z. K. H. Prins Hendrik der Ne derlanden met H. K. H. Prinses Maria van Pruisen, eergisteren met algemeene stemmen aangenomen, Thans is bepaald, dat do voltrek king van het huwelijk van Z. K. H. Prins Hen drik met H. K. H. te Potsdam in het hebben. Z. K. H. Prins Beynen, rector van venhi„ H. Prinses Maria te gaan inleiden in de kennis Hoofd voor hoofd gevraagdzou ieder onzer geen oogenblik aarzelenden oorlog eon der grootste rampen te noemen, die een volk kun nen treffen. In de eerste plaats vinden wij het afschuweljjkdat menschen in de kracht huns levens bij duizendtallen te gelijk gesteld wor den tegenover andere menschendie hun per soonlijk geheel vreemd zijndie hun nooit iets in den weg hebben gelegdten einde elkander het moorddadig lood toe te zenden of als ra zenden worden voortgejaagdzonder andere keus dan te dooden of gedood te worden. Het denk beeld alleen is reeds zoo verschrikkelijk en zoo ten eenenmale in stftjd. met do eenvoudigste be grippen van humaniteit, dat de mogelijkheid van een oorlog wel tot de onoplosbaarste raad sels behoort. Daar komt nog bij dat niets verderfelijker is voor de stoffelijke welvaart dan oorlogstoe stand. Is deze aanwezigdan kwijnt meestal de handel; do nijverheid laat de armen slap han gen omdat haar producten geen aftrek vinden de landbouw is ontmoedigddewijl morgen wel licht vijandelijke legerbenden de akkers vertre den zullenhet crediet trekt zich terugwant de veiligheid van den eigendom is geschorst. Niet minder geducht zijn de moroele gevolgen van den krijg. Do booze hartstochten, (lie in vredostjjd sluimerenkomen tot uitbarstingbe ginselen van ordedie een volk nopen met vas ten tred op de baan van den vooruitgang te vorderenworden door het zwa&rdgekletter weg gevaagd het .egoïsme treedt te voorschijn in zijn niwsten vorm. En straksals de strijd is geëindigd’t zij de overwinning is behaagd of de nederlaag werd geleden altijd wordt jaren lang de inspanning van alle krachten gevorderd, eer de buiten zijn oevers getreden stroom weder rustig langs do bedding vloeiteer de jamme ren zijn uitgewischf, die de oorlogsfakkel in het rond heeft gespreid. Is het noodig bewijzen aan te voeren Heeft niet Duitschlandhet zegevierende met roem bekroonde Duitschlandniet nog heden te worstelen tegen de naweeën van de duur ge kochte overwinning, is niet de économische toestand van dien machtigen staat minstens een tiental jaren achteruit gegaan door den reuzen strijd van 1870 Zelfs behoeven wij niet eens over de grenzen te gaan om dezelfde waarheid gestaafd te zienOnze eigen staatsfinanciën werden door den strijd met België in 1830 den ondergang nabij gebracht, terwijl we thans we derom te lijden hebben door de gevolgen van den Atjeh-oorlog. Men herinnert zichdatniet lang geleden onze Maatschappij Tot Nut van ’t Algemeen een prijsvraag uitschreef voor een populair werkje, waarin aan de hand der geschiedenis de voor- deelen van den vrede werden uiteengezet. Die poging is tot dusver vergeefsch gebleven. We zouden eigenlijk meenen, dat het niet zoo heel noodig isomtrent die zaak in uitvoerige be schouwingen te treden de voordooien springen ieder in het oog die maar een oogenblik wil nadenken. Dit zoo zijndedan blijft het voortdurend bestaan van den oorlog een nog ondoorgronde- lijker raadsel. Indien de massa het vechten verafschuwt, indien zij het beschouwt zooals het inderdaad is, moorderij op groote schaal, indien ieder weet, dat de zegeningen van den arbeid slechts dan worden gesmaakt als de vrede heer schappij voertweldan behoeft de menigte slechts haar stem te verheffen: dan kan zij den diplomaten opdragendo internationale geschil punten op te lossen langs den eenig mogelijken weg, dien van onderling overlegof door scheids rechterlijke uitspraak. De mannen van den arbeid hebben slechts vol te houdendat zij zich niet beschikbaar stellen voor struikrooverswerk dat zij menschen zijngeen tijgersdat zij de ellende van Weduwen en weezendo jammer klachten van verminktenniet voor hun reke ning'willen nemenen evenmin gedoogen kun nen dat hun eigen vrouwen en kinderen van hun eenige verzorgers worden beroofd Hoe logisch dit ook zijn mogeongelukkig is de werkelykheid er mede in strijd. Ondanks al hetgeen wijsgeeren hebben gedacht en geschre ven zijn do menschenonder sommige omstan digheden niets meer dan blinde en stomme werktuigenautomatendie zich bewegen op commandozonder te vragen of to redeneeren. Of, moeten we onderstellen, dat een volk hetwelk ten strijde geroepen wordt bezield wordt door een eenzijdig maar toch niet onverklaarbaar patriotismedat aan alle bedenkingen het zwij gen oplegt, en de eer des vaderlands boven elk ander belang doet verkiezen? In sommige ge vallen is dat inderdaad zoo. Handige volkslei ders, eerzuchtige ministers en militairen zwee- pen de ijdelheid van den minderen man op tot Alle Binnenlandsche Advertentiën, waarvan de plaatsing S maal wordt opgegeven, worden slechts 2 piaal in rekening gebracht. Hendrik heeft Dr. L. B. het gymnasium te ’s Gra- lage, met do eervolle taak belast, om H. K. Prinses Maria te gaan inleiden in de kennis van onzo taal en onze geschiedenis. Gedep. n‘ hebben bevel inbare school lorden. k— Bjj de op 11. Dinsdag te Berg-Am- bacht gehouden stemming voor een lid van den gemeenteraad, in plaats van wijlen den heer J. Voorsluijs, worden uitgebracht 50 geldige stem men. Gekozen werd de heer D. Blanken Az. met 31 stemmen. Op voorstel van Burg, en Weth. is door den gemeenteraad van Gorinchem 11. Vrijdag besloten het veergeld op Sleeuwjjk te verhoogen en te bepalen op 15 cts. per persdon en voor kinderen beneden de 12 jaar op 7 j- ct. Tevens zijn in diezelfde vergadering benoemd aan do volksschool op de gedempte Kalkhaven de heer A. P. Van der Zande, van Zalt-Bommel, als hulponderwijzer en mej. T. Ilibma, van Hin- deloopen, als hulponderwijzeres. De gemeenteraad van Gouda heeft benoemd tot lid der openbare gezondheids-Com- missio in plaats van den heer G. A. Oudijk, die zijn ontslag heeft genomenden heer J. D. Rijk en tot Libryemeester in plaats van den heer Mr. J. Fortuin Droogleever, die te kennen had gegeven zich niet herkiesbaar te stellen, den heer Mr. W. J. Fortuijn Droogleever Jr. Bij den Gemeenteraad van Gouda is eene missive ingekomen van de openbare ge zondheidscommissie betreffende de concessie voor den aanleg en de exploitatie eener waterleiding. Daarin wordt er op aangedrongen de concessie niet te vorleenen op de voorwaarden door Burg, en Weth. voorgestelden als hoofdvoorwaarde voor eene concessie gesteld: kostelooze levering van gezuiverd water aan, minvermogenden. De heer W.-5 Hoogendijk Wz. te Gouda heeft zijn ontslag genomen als lid van de Kamer van Koophandel aldaar. LI. Dinsdag is van de werf van den heer M. Van derKuyl, te Slikkerveerte water gelaten een ijzeren tjalkschip „De twee gebroe ders”, gebouwd voor rekening van don heer T, Keuste Meppel. Daarna is de kiel gelégd voor oen ijzeren schroefstoombootvoor rekening van den heer C. Bonte Zaandam. Van de werf der heeren J. en K. Smit te Kinderdijk is op 1 dezer mot goed ge» volg te water gelaten de ijzeren logger „Zeenimf”, bestemd voor de haringvisseherij. In dezen log ger welke zal varen onder directie van den heer J. Hoogorwerff Lz, te Vlaardingen, zal worden geplaatst eene stoommachine, welke, behalve voor het binnenhaljep der néttenook diept tot het in beweging bréngen eener schroef als voort-

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1878 | | pagina 1