1CHADE, larkten, «markt Zondag 20 October. 1878. 8 MILITIE Weekblad voor Zuid-Holland en Utrecht. Een acte van b'schuldifring. I I jr a. s., ische Beesten- f D. en VEIJ. mhoven. BINNENLAND. - BUITENLAM).' 1 1 SCHOONHOVENSCHE COÜRAW. ’pengesteld, en S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven Uitgevers. PTERDAM, f )OO, is ii hove u, E KLEUN. Opent gij NOOTEN. vergiffenia Deze Courant wordt geregeld iederen Zaterdag-middag verzonden. Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden 0,70. Franco per post door het geheele rijk 0,80 e roerende en bliksem. Zij het VEi; dat kapitaal van t bezit van een Hiet, Hoepels, inden volgens 1 van Ameide de druk be- Hun van 1 >ede 1 te ge ren CT, invallende St. II uberts- ihouden op 3r 1878, S-PAARDEN- na de Utrecht- worden op »er 1878. SSEN, PAN- ■1CHETTEN, i'an kt geleverd. >E, op elk- erblindt l één irs voornoeind, meester. Ier, L.-S. i dezelve, l, Directeur. verklaard de irissen te Am- TER, Notaris, kennis, ;:j «■raken 1 jr in enz. uit te be kent vdor Lek- e inlichtingen, raard nog niet Z. M. hoeft aan M. Heyboer, gewe zen hoofdonderwijzer to Noordoloos, een pensioen vorloond van f 500 ’s jaars. Hot huweljjk van Z. M. don Koning zal, naar men thans bericht, omstreeks het mid- JWAY. e Groote Ver- ng ontkennen, geluk zuiver r de .eerste ver in. Beide kun- ;e uitmuntende op het zwak- eldigen schok aken. Heilo st te zijn om >kten, die van ijls de schoon- ne bestendige verpen. Deze anddeelen als deze heilzame in op, om op ndere werking iuw de kracht ion pjicht. f 0,80, f 1,85, jn op franco alle Apothe- JLLOWAY’S Jxjford Street, ,hot leger liestaat het J gelegenheid van c aan te bieden. tijdens hot verblijf te ...ning en de Koningin, van Ijpt huwelijk, het geheele en Jagers in de hoofdstad By de officieren van voornemen om aan- Z. M. bij g» een huldoblyk i Naar men meldt zou t:jJ van don Koning na de voltrekking regiment Grenadiers garnizoen moeten houden. Ten vervolge op het bericht uit Atjeh in de Staats-Courant van 27 September jl., kan. worden medegedeeld, dat, blykens een bij het Departement van Koloniën ontvangen tele gram van den Gouvorneur-Genoraal van Neder- landsch-Indiö, Habieb Abdul Rachman zich den 13den dezer te Kotta-Radja aan ons gezag heeft onderworpen, dóór in het openbaar gevraagd en den eed afgolegd heeft. Prijs der Advertentien: Van 1 tot 5 regels ƒ0,50. Iedere regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco, on uiterlijk tot Zaterdags-voormiddags ten 10 ure. raren bedreigen de negen- ihappij. aving en ontwikkeling heb- rend on werkend geslacht Do geheimenissen die do stof beheerschen, blootgelegdde eerste be en de middelen om die ken- l/w< De gemeenteraden van Amsterdam, Rotterdam i ’s Hago hebben gelukwenschen aan Z. M. Vele en groote gevi tiend’eeuwscho maatscl ’t Is waar, beschav. beu onder het thans levi een hooge vlucht genomen, der natuur, do wetten worden opgespoord en ginselen der kennis e- nis te vermeerderen, worden door het onderwijs gebracht tot in de Onderste lagen dos volks. Al zwakker worden de scheidsmuren, die de gemeen schap der riktièn tegenhouden; do aarde in haar geheel wordt het gemeengoed van al haar be woners. Niettegenstaande dat alles is de menschhoid krank. Zij voelt zich het geloof ontzinken aan iets hoogers dan de voldoening aan materiëele •behoeften; naarmate zij rijker wordt aan 1 wordt zij armer aan idealen. En dan, terwijl de volken naar verbroedering streven, gera’ de individuen meer en meer met elkandei strijd; een koud en zielloos égoïsme wordt het leidend beginsel, dat millioenen voortzweept, en de vraag: „Ben ik mijns broeders hoeder”, is voor de meesten geen vraag meer. Men spreekt bij voorkeur van den s t r ij d des levens, en ziet dan een tegenstander in elk die mede voortjaagt op de renbaan, alsof er slechts voor enkelen plaats ware aan het hoogor einde, waar de prij zen blinken. Terwijl overal gewaagd wordt van centralisa tie, als het er op aankomt heerschappij te voeren over velen, werkt het algemeen wantrouwen als een middelpuntvliedende kracht. Eenzamer dan de reiziger in de woestijn, staat de mensch daar, met opgeheven hand tegen allen; vereonigingon van allerlei aard worden gevormd, doch niet om werkelijk door eendracht groot en sterk te wor den maar opdat enkelen gelegenheid vinden op de schouders van anderen, die zij behendig exploiteeren, hooger te stijgen. Onder de val- sche vlag der broederschap wordt de verderfe lijkste lading van broederhaat binnongesmokkeld. Men roeme vrij op vooruitgang en verlichting. Heeft de geschiedenis dan niet op elke bladzijde geleerd, dat die beiden onmachtig zijn om een volk voor vallen te behoeden? Of waren de Grieken en de Romeinen niet geklommen tot het toppunt van verlichting, toen zij ten onder gang neigden? Had de Fransche beschaving niet de gansche wereld vervuld, toen de zond vloed der groote revolutie kwam en land en volk in een maalstroom van verwarring deed zinken Zijn niet de beschaafdste volken der hedendaag- sohe bedeeling, de Duitschers, de Engelschen, de Franschen in een voortdurende!! staat van gisting, terwijl de schrilste contrasten op sociaal gebied telkens duidelijker in het oog springen? Hooren we niet telkens weer het onderaardsch gerommel, ’t welk ons waarschuwt dat we dansen op een vulkaan? Dat alles is uw werk, liberalen! Gij zijt het, die het ongeloof hebt gepredikt, eu alzoo der menschhoid het anker van haar be houd, den godsdienst ontnomen. Gij hebt haar afgeleerd, het oog op te slaan naar boven, niet zoekende de dingen van een wereld die vergaat, maar yin een die blijft tot in eeuwigheid. Gij hebt ^leeraard, dat het bestaan hier beneden niet is een tijd van beproeving en voorbereiding, maar dat het ook op zichzelf waarde bezit. Gij hebt den arme het geloof doen verlaten aan een voorbeschikking Gods, waardoor hij bestemd is te lijden on te verduren om des te grooter heer lijkheid hiernamaals deelachtig te worden; en in de ledige ruimte zijns harten hebt gij de kie men gelegd van twijfel, van wrevel, vanhaat, die eenmaal zullen zijn opgewassen tot reuzen- boomen, onder wier bladerengewelf alle leven vyordt verstikt. Onderworpenheid hebt gij doen verkeeren in een geest van verzet, berusting in grimmigheid, een kinderlijk geloof in brutale ontkenning. Voor hot overige laat gij de verblinde slacht offers uwer misleiding aan hun lot over. Immers, wat doet gij, liberalen, om den schamelen pro letariër een beter lot te bereiden? Opent gij hem misschien de deur uwer woningen spijzigt gij hem aan uw tafel Drukt gij hem do broe derhand en ontrukt gij hem aan do ellende waarin hij yorzonken ligt? Ziet, gij hebt zjjn „bekrompen godsdienstige meeningen”, zooals gij ze noemdetmet den adem van uw humanisme enoosmopolitisme weggeblazengij hebt tot hem gezegd: Wees geen Jood, geen Christen, spreken, geen Mohammedaansluit u niet op in de tot werken aanspoorde enge kooi van het Katholiek of Protestantsch tegen nu nog het schuit kerkgezag, maar wees i-v- o_’ meuschen als uw broeders en zusterszonder i volledige wi eenig acht te slaan op hetgeen hy al of niet bevordering of effectentrommel Gij stapelt schatten o" anderontzegt u geen enkel genotverb uw omgeving door uw pracht, verspilt in etmaal hot geld dat een geheel gezin een maand lang zou kunnen voedenen als dan straks de mot lompen bedekte hongerlijderuw broe der, mevrouw! de sidderende hand uitstrekt om een gave af te smeekondan beweert ge dat aalmoezen geven do luiheid voedt en gij mompelt iets van politie en Oinmerschans. Wat doet ge o liberalen, om de ergste krank heden der maatschappij dronkenschap en prosti tutie te overwinnen Misschien houdt gevoor een „net” publiek, daarover oen schitterende redevoeringenna uw gehoor twee uren lang tot tranen geroerd en don roem uwer welspre kendheid ten toppunt opgevoerd te hebben, komt gij tot de slotsom dat die beide „kankers” onafscheidelijk aan de tegenwoordige maatschappij zijn verbonden dooreen „oorzakelijk” verband, en dat het alzoo ondoenlijk is het afdoende te bestrijdendat misschien wel huismiddeltjes be proefd kunnen worden mot moer of minder kans op goeden uitslagdoch dat deze niet bij machte zijn het kwaad te stuitenreden waarom gij dan ook maar niet tot do toepassing adviseert. Als paleizen verheffen zich uw woningenen er bestaat voor u geen belangrijker quaestie dan do vraag naar den sierlijksten bouwstijl. Die arme, die daar in zijn vunzig kelderhok met zijn vrouw en kinderen wegkwijntin wiens akelig verblijf slechts zelden een straal van Gods zonlicht nederdaalt, moet zich maar zien te be helpen zoo goed hij kan. Aanstonds bezoek^ gij een meeting waarin de gezondheidsleer be handeld wordt, en dan zal uw gemoed beangstigd worden door de modedeelingdat die kelder woningen vergaarbakken zijn van smetstoffen waaruit dood en verderf ook tot uw zachte en fraaie legersteden kunnen opstijgen. Dan zult ge besluiten, die hokken voor onbewoonbaar te verklaren en te doen ontruimen. Waar de be woners dan terecht zullen komenjamijne heeren, dat is een andere quaestieen ik verzoek den geachten spreker, die dit punt aanroerdo, niet buiten de orde te gaan. Slechts op één gebied zijt ge vrijgevig, al te vrijgevig zelfs. Met volle handen zoudt ge wil len grijpen uit do Staatsruif, waarin toevallig de hooi-voorraad dit jaar bijzonder schraal is, om den arme onderwijs op te dringen dat hij niet begeert. Gij zoudt hem wel door politie agenten naar de school willen doen slepen. Al heeft het gezin nog zoo groote behoefte aan de weinige stuivers, die het kind des armen zou- kunnen verdienen, of aan de zwakke hulp, die het in huis zou kunnen verleenenin uw hoog moed wilt ge niets daarvan hooren. Ouders be lmoren zich voor hun “kinderen opofferingen te getroosten, roept ge schijnheilig uit, op het punt uzelven als voorbeeld aan te halen. Doch die 1 warmo belangstelling in onderwijs vloeit alleen daaruit voort, dat gij u hebt laten wysmaken, dat kennis den arme zal weerhouden van aan slagen op uw bezittingen. Eigen veiligheid, en niets anders, is uw streven. Dat gij u jammer lijk vergist, is nu reeds duidelijk te zien, want het eigendomsrecht wordt het heftigst bestreden juist door proletariërs die door leerplicht naar de school zijn gedreven. i In het Oosten schijnt aan de verwikkelingen i maar geen einde te kunnen komen. Eenmaal «•«•"geroerd dreigt de Oostersche quaestie eene dooze bron van onrust eu beroering voor pa te worden. Rusland heeft plotseling de ontruiming van het Turksche grondgebied gestaakt en zelfs een paar punten, welke reeds verlaten wa ren op nieuw bezet, omdat Turkije blijft dralen met de goedkeuring en onderteekening van het verdrag, dat de ondergeschikte punten van het i verdrag van Stefanoo. a. do bepaling aangaande l de oorlogskosten, afdoende moet regelen. Even lydelijk en werkeloos blijft de Porto ton aanzien i vad do goedkeuring en invoering der voorge- stelde hervormingen in Klein-Azië. Rusland wil nu dat de Mogend heden ondorteekenaars van het Verdrag van Berlijn, gezamenlijk vertoogen tot do Porte zullen richten om deze te nood zaken tot eene eerlijke en spoedige uitvoering van het Verdrag. Blijkbaar valt dit voorstel echter niet in don geest der verschillende ro- geeringenterwijl zeker op Engeland in dezo niet valt te rekenen. Te recht of ten onrechte, toch verdenkt men daar do Russische regeoring nog altijd van aanleiding gegeven te hebben tot het verschil mot den Emir van Afghanistan. Hierdoor laat hot zich dan ook gemakkelijk verklaren, waarom eono gebeurtenis, die naar het oordeel van eon groot gedeelte dor Engol- sche pers en van sommige staatslieden van naam geene oorlogsverklaring wettigtdoor de regee- ring zoo hoog is opgenomon. Toch is allo kans op eene vredelievende oplossing van het geschil niet geheel vervlogenal worden ook van beido zijden de krijgstoerustingen voortgezet. Nog altijd wacht men de terugkomst van Gholam-Hussein-Khan den eersten gezant van den onderkoning van Britsch-Indië, aan den Emir. Men hoopt van dozen gezant, die blijkens zijn laatste schryven verlof had ontvangen Kaboul te verlateneon gunstig antwoord te ontvangen op den eisch der Britsch-lndische regeoring om voldoening vobr do boleediging haren tweeden gezant aangedaan. Omtrent dat antwoord is tot heden nog niets bokend, doch de oorlogstoobo- reidsolen van den Emir geven wol eenigen grond om niet al te veel te verwachten. De OoHtenrljkHche regeoring is het antwoord niet schuldig gebleven op de beschuldigingen in de Turksche circulaire tegen hot leger ingé bracht. Met kracht en ernst komt zij tegen die valsche ’beschuldigingen op en tracht zij dezo te wederleggen. Zij maakt or de Porte een grief van,1 dat deze niet eerst door hot vragen van inlichtingen getracht heeft beter op de hoogte te komen. Overigens verzekert zij dat de re georing zich niet zal laten weerhouden om het haar ’door de Mogendheden opgedragen mandaat geheel ton uitvoer te leggen. Hieruit volgt dat Oostenrijk oök het ^andf 8 c h u k Novi-Bazar in de bezetting wil begrijpen,1 iets waartegen Turkije zich, naar men Beweert, gewapenderhand zal verzetten. Volgens de verklaringen'van den Grlekachen Minister-President zal Griekenland zijne eischen vol houden ook al zou Europa zich met ’s lands I belangen niet vorder willen bemoeien. Dezo verklaring ging vergezeld van eene nieuwe cre- diotaanvraag, teneinde het leger op 40.000 man te brengen. Van de nieuwe Bclglache regeoring is binnen kort, volgens do Independance, een wetsvoorstel te verwachten, waftrhij algemeen dienstplicht wordt ingevoerd. Het leger zal echter voor een ge deelte uit reserve bestaan. Hij die bij loting aangewezen wordt^voor den actioven dienst zal zich daarvoor kunnen doen vervangen, doch dan bij de reserve worden ingedoeld. Msgr. Dupanloup, bisschep van Orleans on lid van den Fraiwchen Senaat, is don llden plot seling overleden. Hetgeen ik hierboven schroef, vriendenis niets anders dan eenige varianten op”oen thema dat ons thans op allerlei instrumenten wordt voorgespeeld. Weinige dagen geleden hoorde ik nog een geacht redenaar op don kansel „de mo derne levensbeschouwing” op die manier geoselen. En wat zullen we tot al dezo dingen zeggen Hebben wij niets anders te doen, dan ja en amen, te stamelen op die beschuldiging. Welnu, laat ons dan don moed hebben, terug te treden. Laat ons het lichaam omhullen met een boetekleed, en wederkeeren onder de vleugelen van het ker kelijk gezag, onze wetenschap uitdooven en het guiyn iu* werk van eeuwen, dat zulke jammerlijke resul- het recht geeft taten opleverde, vernietigen. Of hebben wewellichthet recht verworven do geheele acte te beschouwen als een doorloo- pende lastering, en kunnen we allen, zonder onderscheid, op onze daden ons beroepen om haar afdoende te wederleggen? Vrienden laat ons vooral eerlijk zijn. Veel wat egoïsme heet of gemakzucht, hoeft opname gevonden i- J* - 1 nigeen schermt met groote woordenomdat zelfs de kleinste daad teveel vanjj zou eischenen waarlijk daar worden er aange troffen die van „broederschap” durven gewagen, en toch „do rechte broeders" niet zijn. Ja, indien de algemeene menschenliefdo ware door gedrongen tot de harten van allen die over haar en daar geworden was een macht die hoevelo bergen waar- - o ^.„Jm dor verbolgen sociale mensch*, beschouw alle golven breekt, zouden reeds zijn verzet! Als er J.._ 11_J1 Wfta rheid was in onze toasten op de w w --g van het algemeen welzijnmenige geboft,—t maar hobt gjj dan mw hart voor hem maatschappelijke wonde zou roods zijn geheeld geopend en ontalait ge voor hom uw geldbeurs of minder pijnlijk zyn. Alle Binnenlandsche Advertentiënwaarvan de plaatsing 3 maal wordt opgegeven, worden slechts maal in rekening gebracht. Doch met wat recht zijdie ons onderhanden nemenals onze aanklagers optredendat is een der grootste raadselen van dozen raadselach- aango tigen tijd. Zieteeuwenlang heeft do kreeteinde! „Geloof of verga,” de menschheid doen bevenI Europi en waren toen de kwalen dor maatschappij min- ontruir der wreed! Werd er minder geleden? 't Is mo- nn wolft gelijkdat er minder misnoegdheid heerschte. De lijdende schare vroeg niet of het^ waar was dat de Goddelijke voorzienigheid haar een leven van de grootste ontbering deed voortslepen on zelfs, ofschoon er veel meer ellende, en vooral veel afschuwelijker ellende heerschte dan in onze dagen,.ofschoon verreweg de meeste bezitters van aanzienlijke goederen veel onverschilliger waren omtrent het lot van den armetoch morde deze minder, omdat hij, in het slijk nedergehurktvan den hemel droomde. De al- of niet gegrondheid van eenige kerko- lijk-godsdienstige of dogmatische voorstelling om trent de onsterfelijkheid kan hier natuurlijk niet ter sprake komen. Maar bezigt men haar als een maatschappelijk element, dan moeten we pro- testeeren tegen hot misbruik dat er van gemaakt is om ten bate der gelukkigen de klachten der lijdenden te smoren. Dat is hetwat eeuwen lang werd gedaan. En eveneens protestoeren we tegen de lagen, dat de vrijzinnigen het oog on het oorhot hart en de hand sluiten voor den lydenden mede- mensch. Juist het tegendeèl is waar. Terwijl we voortijlen op den weg van do waro, veelzij dige beschaving, reiken wij hom do hand en trachten hom medo te voeren. Een ernstigo diep gevoelde godsdienst vervangt bij ons het nazeggen van formuleson wol vorro van het ongeloof te bevorderen, toonen wij do kracht van ons geloof door olko schrede in de goi richting op sociaal gebied met dankbaarheid begroeten. Ja, wij goloovenEn daarom, al duizelt ons het hoofd als we nadenken over al de smarten dio nog de menschheid teisterenover de maat schappelijke wanverhoudingendie nog een af grond delven tusschen kinderen van denzelfden liefderijken Vader, over de ruwheid, de zin nelijkheid do zelfzucht die nog overwonnen moeten worden toch gaan we rustig en moe dig voorwaarts. Allen, die slechts voor de leus met ons medewandelen op den moeitevollen weg worden verzocht ons alleen te laten worstelen liever dan door hun gebrek aan ernst onsen ernst te doen betwijfelen. Hun die ons Beschuldigen de oorzaak te zijn van het kwaad, omdat we het bestaan van het kwaad hebben blootgelegd willen we niet met gelijke munt betalen, maar we roepen hun toe Als ge werkelijk begeorig zijtmaatschappe lijke ongerechtigheden te bestryden, werkt dan met ons mede, elk onzer op zijn eigene wijze, doch laat ons voor ’t vervolg afstand doen van verdachtmaking. Ov erzirht. Woensdag jl. heeft do Duifarhe Rijksdag de tweede lezing van het wetsontwerp tegen do 1 sociaal-democraton, na langdurige en dikwijls levendige beraadslagingen ten einde gebracht. De bijna onbeperkte vrijheid tot hot vj^biedon van vergaderingen is der regoering bij art. 5 verleend, terwijl in art. 1 de oorspronkelijke redactie der regeoring met eene kleine wijziging hersteld is. Bleek men toegevend wat betreft de vrijheid tot het houden van vergaderingen, ten aanzien eoner beperking der persvrijheid was do meer derheid van don Rijksdag wat angstvalligor. Art. 6, dat ovor het verbod van socialistische geschriften handelt on aan do regeoring eono zoer uitgebroide macht toekent, werd verworpen, zoodat ook eon paar andere mot dat artikel in verband staande bepalingen vervielen. 0 Een gelijk lot viel te bourt aan art. 16, dat “t aan socialisten oen of andere a«n te wjjzen. Met do verwerping dezer artikelen, die gansch niet van ondergeschikt belang zijn, zou waar- schgnlgk eek het let der wet beslist zyn, indien don van Januari te Arolsen worden voltrokken, men niet hoopte, dat bij do derde lezing hot j D- -*■“•1- I middel nog wel zal gevonden 'worden om in dezo en tot overeenstemming to komen. toegozondén. mo novi, ui ^uuiuKzuctii, neen opname 4 Hot laat zich toch niet denken dat, eenmaal U;: ~a in de gelederen der vrijzinnigen. Me- zóóver gekomen, do nationaal-liberalen on con- iormt m»t wnnta woorden, omdat zelfs 1 sorvatievon, die door den Rijkskanselior op zulk zijn huweljjk zijn offervaardigheid eene; vereerondo wijze met de zorg ook voor do t y 'toekomstige belangen van het Rijk zijn belast, „Amsterdam dezen thans in den steek zouden laten. Do houding door het centrum bij do behan deling van dit wetsontwerp aangenomen, doet hpt gerucht, als zouden in don laatsten tijd do onderhandelingen tusschen Romo en Borljjn bo- moeielykt on vertraagd worden, door do hooge eischen en do onverzettelijkheid dor Duitsche 1 geestelijkheid, zeer aan waarschijnlijkheid winnen. Thans wordt gemeld, dat de onderhandelingen 1 na afloop van de behandeling dor socialistenwet zullen horvat worden en dat het verzoonings- programma door kardinaal Nina wordt ypgesteld. stad als gedwongen verblijfplaats Met do vorwoniimr dezer artike iet van ondergeschikt belang zijn, zou schijnlijk ook het lot der wet beslist zijn, indien niet hoopte, dat bij de. derde lezing I -Ji om in deze

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1878 | | pagina 1