Zondag 8 December.
N°. 495.
r
men.
HOUT,
Rijnspoor
j de Brug
older, in de
>n van den
EN
Weekblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
I
»7ö
jr llam-
wij met
laalloten
1de prjj-
[EN,
>do van don
oven en op
[EREN Gz.
ing.
re
BUITENLAND.
BINNENLAND.
S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven.
■richt geeft
Uitgevers.
v^t hem, wiens lichaam aanhoudend de eorg-
cmond.
Rijm
erij nog
de wod»
100
X)0
XX)
XX)
XX)
hebben
eds ont-
i hoofd-
itsregee-
gewaar-
ter tijd
3 prijzen
Mio.
),88.
a uit te
>p Zatur-
icrgens om
Lexmond.
Deze p Courant wordt geregeld iederen Zaterdag-middag
verzonden. Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden f 0,70.
Francb per post door het geheele rijk 0,80.
■ÖWEMHÏ COURANT
are
lamburg
prijzen,
ioordien
moeten.
st geval
ten kan
tten als
ild wer
kstelling
irogram
prijzen.
Ier deel-
rslijst en
Staats-
volgens
nt. De
;ave der
grootste
ngezien
5 begint
rzoeken
moge-
a
JOÏÉN.
«p. j i.
).000
3.000
1.000
•.000
L.000
1,000
1,000
L.500
1,200
.,000
600
250
wegens
i lid van
eschiedt
aar snel
el over
do en in
©rij hier
reeds de
sering in
e 275ste
m waar-
ioliditeit
i en bedoelingen der socialistische partij,
uuva. er toe geleiddat Berlijn en eenige om
liggende plaatsen, overeenkomstig art. 28 der
onlangs afgekondigde socialisten-wetvoor eon
jaar in staat van klein beleg zijn verklaard.
Reeds zijn 57 sociaal-democraten uit Berljjn
verwijderd, waaronder de beide Rijksdags-afge-
vaardigdon Hasselman on Fritsche.
Het kan niet anders of deze geheel onver
wachte maatregel zal van invloed zijn op de
feestelijkheden, welke heden bij gelegenheid van
de terugkomst des Keizers waren georganiseerd.
Opnieuw is er sprake van pogingen die zouden
aangewend worden om gemeenschappelijk inter-
natioale wetsbepalingen tegen de sociaal-demo-
craton in het leven te roepen.
Prijs der Advertentiën: Van 1 tot 5 regels 0,50. Iedere
regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending
franco, en uiterlijk tot Zaterdags-voormiddags ten 10 ure.
te Capelle
len 11den
>m 11 uur,
Nleuwcr-
m:
n Hoogen
rtenoord te
IJxel,
rtement van water-
rheid is 4 dezer aanbe-
u en baggerwerk,
het Mallegat onder de ge-
Minste inschrijver was de
vvr ncui, wiciia iicnaam aan o
vuldigste behandeling eischte.
In hare armen is hij dan ook gestorven. Nog
onverwacht, plotse’ing stierf hij dp den twaalfden
November van dit jaar, even1 45 jaren oud.
Wij hebben altijd met veel genoegen en niet
«.vldon mot geestdrift qn b?
werken gelezen. Het liefst nog, wat ik maar
noem zijne „verspreide stukken”, met minder
zelfvoldoening zijne romans. Neenruiu»>avlv.
was Admiraal niet. Hij zou wellicht de eerste
Go voert mij tegen,
romans tooneeltjes worden
beschreveneen grooteneen eersten meester
waardig. Ik zeg dat met u, en ik voeg
dat er ware, echt"
Ik bewonder zelfs ook hier den boeiendenden
gespierden stijl,
landsch, maar il
Overzicht.
Het was wel te denkendat de al te roos
kleurige berichtenwelke uit Engelsch-Indië
ontvangen werden omtrent de operaties van het
expeditieleger in Afghanistan weldra gevolgd
zouden worden door andere minder gunstige.
De zegevierende tocht der Engelsche troepen-
afdeelingen ontmoet op alle punten beletselen
de vijand, die bij den eersten aanslag weinig of
geen tegenstand boodhoudt nu standenkele
der omliggende stammen die van hunne vriend
schappelijke gezindheid blijk gavenbij den
eersten doortocht der Engelschon, keeren thans
het blaadje om bedreigen de verbindingen van
het leger met den operatiebasis te Jamrood en
bemoeielijken den toevoer van levensmiddelen.
De Indische regeering heeft onmiddellijk nieuwe
troepen afgezonden om de wegen vrij te hóuden,
doch niettegenstaande deze maatregelen voor
spelt de houding dier wilde horden weinig goeds
indien de Engelschen op eenig punt het onder
spit mochten delven en tot den terugtocht ge
dwongen werden. Die minder gunstige berich
ten welke zijdelings ook door de officieele me-
dedeelingen worden gestaafdzullen der regee
ring niet ten goede gekomen zijn bij haro eerste
aanraking met het parlementdat heden zijne
eerste zitting hield.
De oppositie van Gladstone en de zijnen tegen
het buitenlandsch regeeringsbeleid heeft niets
aan kracht verloren door de eerste gunstige be
richten van het oorlogstooneel on zal in de ver
tegenwoordiging zeker vele woordvoerders vin-
den. Tegenover dien tegenstand heeft de regee
ring zich gewapend met het zoogenaamd Blauw
boek eene verzameling van stukkendie over
de Afghaansche quaestie tusschen Engeland
Rusland en Afghanistan gewisseld zijn. Belang-
njk daaronder zijn in de tegenwoordige omstan
digheden bovenal die welke b-trekking hebben
op eene in het begin van 1876 tusschen Rusland
en Engeland tot stand gekomen overeenkomst.
Partijen kwamen hierbij overeen, dat geen van
beide de linie van den Uxus zou overschrijden en
dat Afghanistan en Bokhara onafhankelijke staten
zouden blijven, de eerste onder protectoraat van
Engeland, de andere beschermd door Rusland.
De vriendschap in don laatsten tijd door Rus- I
land aan den Emir van Afghanistan bewezen,
was dus in strijd met die overeenkomst en wet
tigde Engeland’s vrees. Ook de Russische Re-
geering moest dit eindelijk toegeven; zij was
eerlijk genoeg om te erkennen dat Engelands
houding in de Europeesche aangelegenheden aan- i
leiding had gegeven tot do handelwijze tegen-
over den Emir, doch tot nog too niet eerlijk ge
noeg om hare belofte gestand te doen, dat, nu
de aanleiding is weggenomen, Rusland zich weer
gebonden acht door zijne vroegere verklaringen.
De Russische gezant vertoeft toch altijd nog aan
het hof van Shore-A li.
Het definitief vredesverdrag tusschen Rusland
en Turkije, dat voornamelijk den aard en hot
bedrag der oorlogsschadevorgoeding moet rege
len, schijnt maar niet tot stand te kunnen ko
men. De Russen vinden er een voorwendsel in
om het vreemde grondgebied nog maar
bezet te houden; wat er eigenlijk aan 1 a
moeielijk te raden. Intusschen duurt de opstand
onder de bevolking van die streken. J
- - 'lgen
sch
rede 1
Staatknnde I zwak en afgemat, dat hij zelf meende
Alle Binnenlandsche Advertentiën, waarvan lingen
de plaatsing 3 maal wordt opgegeven, worden heeft
slechts 2 maal in rekening gebracht.
zelden met geef
gelezen,
sijne -„verspr
uening zj'nt
raai niet.
zijn om dat te bekennen,
dat er in enkele zijner
een grooten
zeg dat met uen ik voeg er bij,
echte juweeltjes in te vinden zijn.
ook hier den boeiendenden
dat gezonde, dat ronde Neder-
ik verzeker tevens, dat het een
bekwaam advocaat moet zijn, die voor de litteraire
rechtbank bewijst, dat deze werken, als geheel,
beantwoo den aan de eischen, die de kunst stelt
aan don roman.
De beste zijner romans als kunstproduct is
zijn eersteling: „Hofe hij Koning werd”, dat hu
welijksbed van macht en waarheid, dat boek,
't welk zelfs de aandacht trok van onzen eersten
criticus, Busken Huet. De anderen zijn: „de
vijand der Maatschappij”, ,„do laatste Holland-
sche Minnezanger” en „Krisje de Gier”, in het
begin van dit jaar verschenen.
Weinig schrijvers waren zoo vruchtbaar als
Admiraal. Het is zoo, somtijds leed de hoeda
nigheid wel eens onder de hoeveelheid, maar
het is ook waar wat de N. R. Ct. zeide in het
zelfde stuk, waaraan ons motto ontleend is:
„Waar hij slaagde, was hij bezielend. Daar
had hij stoute gedachtentreffende beelden
eene kernige taaldaar had hij humor en tee-
derheid, kracht en poëzie. Daar was hij dichter”/
In ongeveer al onze beste tijdschriften zijn
stukken van Admiraal te vinden. In „Tijdspiegel”,
„Lost en vast” en „Eigen Haard” vooral.
Tweemaal werd hij bekroond. Eens door het
bestuur van het Willemsfondstoen hij „het
veerhuis aan de Lek” geschreven had, de tweede
maal door de afdeeling ’s-Gravenhago van het
Nedcrlandsch Onderwijzers Genootschap, toen hij
een antwoord ingezonden had op eone*pnjsvraaag
opvoeding en onderwijs betreffende. Over dit
vak van wetenschap heeft Admiraal veel en uit
stekend nagedacht; dit bewijzen niet alleen de
opstellendie hij in verschillende schoolbladen
schreef, maar in bijna al zijne stukken zijn daar
over wenken te vindendie ik bij dezen aan
vaders en moedersmaar ook aan onderwijzers
ter behartiging aanbeveel.
Het laatste wat van Admiraal’s hand van de
pers kwam, is „Oudheden”. Men vindt hierin
drie opstellen: „Van huis”, „uit de school ge
klapt” en „Multatuli”; stukken; die vóór enkele
jaren in het tijdschrift „Nederland” verschenen
en nu, op verzoek zijner vele vrienden, overge
drukt zijn.
Al noemde Van Vloten onzen Admiraal een
maal een „Multatuliaanschen dwarskop”, het
komt mij voor dat niemand beter dan Admiraal
aan het Nederlandsche volk heeft geleerd hoe
het zijn grooten medeburger moet begrijpen en
waardeuren. Dit doet hij in het stuk Multatuli
te vindon in „Oudheden”, een boek, waarin, be
halve datnog vele dingen zijn te lezendie
niet licht vergeten zullen worden niet alleen
maar dingendie steeds den glans der nieuw
heid en frischheid zullen behouden.
Aart Admiraal muntte uit als Jetterkundige.
Dat is het eenparig getuigenis van alle ingewijden
in dezenmaar ook voor oningewijden is dit
duidelijkals zij de lofspraak lezen die schier
alle Nederlandsche bladen den dag na zijn dood
ontboezemden. Niet minder groot ook was hij
als menschen als zoon.
Ieder die hem leerde kennen had hom spoe
dig lief om zijne vele deugden en voortreffelijke
eigenschappen, maar niet minder ook om dien
onuitputbaron moed, waarmede hij do slagen
zijner teisterende kwaal verduurdeom zijne
nimmer voorbijgaande blijmoedigheidom zijn
bewonderenswaardig geduld.
En als ge een gesprek met hem aanknooptet,
dat onwillekeurig voerde tot zijn persoon en zijn
werk dan sprak hij met vuur en geestdrift over
zgnen grijzen vaderaan wien hij betuigde zoo
oneindig veel verschuldigd te zijnomdat die hem
het allereerst en het allermeest dort natuurlijken
weg tot ontwikkeling gewezen had.
Zoo ooit een gedenksteen het graf van Aart
Admiraal moge bedekkendan zou daarop met
volle gerustheid kunnen geschreven Vorden wat
eens een vriendenhand op dat van Dirk Volkertz
Coornhert schreef
•Hier rustwiens lust cn vreugd was deugd en
Sb waar
„//oe zwaar 't ook viel;"
.Nog sticht zijn dichtgeschrijfmaar 'l lijf
hier bleef 't;”
„God heeft de ziel."
Maar God niet alleen.
‘Wij allen, dip de vruchten van zjjnen werk-
zamen geest hebben genoten, hopen hartelyk,
dat van dien geest iets in ons moge zijn over
gegaan, opdat we ons genoopt mochten gevoelen
in zijn spoor te wandelen, en hem, zij het van
I verre, na te volgen.
Admiraal! Rust zacht! Uw leven is kort
bewondering Admiraal’s 1 geweest, maar schoon. Maar edel.
Gij hebt de martolaarskrone gedragen naar
l het lichaam, mpar naar den geest zijt gij ons
romancier 1 een apostel geweest, een apostel der blijde
I boodschap.
I Moge uw welverdiend loon wezendat het
Evangelie, ’t welk gij gepredikt hebt, verspreid
worde over de gansche aarde
Z. M. heeft bij het wapen der
tillerie benoemd tot 2den luit.: bij de le afd.
vesting-artillerie de serg. W. F. Pop en L. C.
Van Kuyk bij do 5de afd. vesting-artillerie; de
sergeant J. E. Ranneftbij de 6de afd. vesting
artillerie de serg. W. Vosmaer en G. J. Neiszen.
Z. M. heeft herbenoemd tot bur
gemeester van Lexmond W. N. J. Van Slijpe,
secretaris dier gemeente, en de telegr. 1ste kl.
J. H. Ummels, tot directeur van eender
telegraaf kantoren.
Bij de op Zaterdag te Lekkerkqrk
gehouden aanbesteding van het bouwen van een
Post- en Telegraafkantoor, Woning voor den
directeur en Raadhuis aldaar, waren tien billet-
ten ingeleverd, als van: A. De Jong te Gouda,
voor f 19436; H. Schreuder te IJselmonde
f 18187; J. Staat te Krimpen a/d Lek, f 16222;
J. Verheij te Groot-Ammers f15,383; P. Borsje
te Lokkerkerk f 14950; G. Slijk aldaar f 14928;
A. Van der Wal aldaar f 14890; G. Nevdn Cz.
aldaar f 14879.50; W. Pruyt aldaar f 14495;
Gebr. Stuiver aldaar f14480, aan wien het werk
is gegund.
De heer A. Van Rees zal, v
ongesteldheid, zijn ontslag nemen als
den raad te Vianen.
Aan het Dcpai
staat, handel on nijverl
steedde uitvoering van graaf-
tot verruiming van
meente Dubbeldam. v
heer A. Volker Lz. te Sliedrecht, voor f 75.000.
Tot leden van het Burger lij k Arm
bestuur van Streefkerk zijn benoemd de heeren
G. Ooms en C. De Haan Pz.in plaats van de
heeren D. Ooms en P. Brand die met 1 Jan. a. s.
aan de gewone beurt van aftreding zijn.
Te Geertruidenberg heeft zich
eene commissie gevormd om gelden in te zame
len bij de, onderofficieren der landmacht vairhet
Nederlandsche leger, ten einde aan Z. M. den
Koning bij gelegenheid van H.D. huwelijk een
huldeblijk namens de onder-officieren aan te bie
den. Deze commissie bestaat uit de heeren
H. J. Mulles, opzichter van fortificatiën; T. J.
Van Dijk, sergeant-majoor bij het 6e regiment
infanterie, en A. A. Van Ameyden, sergeant, bij
de 5e afd. vesting-artillerie.
De onlangs in „Natura Artis Ma-
I gistra” aangevoerde 100.000 Californische zalm-
eieren welke Nederland door tusschenkomst van
den heer Bottemanne uit Amerika ten geschenke
ontvingzijn reeds alle uitgeloopen. Naar het
aantal in de bassins aanwezige vischjes te oor-
deelenschijnt deze proef uitmuntend geslaagd
te zijn. Genoemd genootschap heeft dub niet
weinig eer en voldoening van zijn werk. Naar
men verneemt, zijn de jonge zalmpjes bestemd
om te beproeven de Limburgsche Maas weder
met deze vischsoort te bevolken.
- Zaterdag liep met goed gevolg
te water, van de werf der heeren J. K. Smit
te Krimpen aan de Lek de stoomboot „Burge
meester Bieruma Oosting 2”, voor den dienst
tusschen Leeuwarden en Amsterdam. Daarna
werd de kiel gelegd eener schroefstoomboot voor
den heer L. J. Staal Co. te Breda. Deze boot,
waarvoor de machines van 16 pk. hooge druk
vervaardigd worden in de fabriek van de heeren
Diepenveen, Leis Smit te Kinderdjjk, is be
stemd voor den dienst tusschen Breda en Zaandam.
Uit Hazerswoude wordt gemeld:
Het is van algemeene bekendheid, dat de boeren
in deze gemeente met hand en tand en door allerlei
wettige en geoorloofde middelen zich hebben
verzet tegen den aanleg van de spoorbaan
LeidenWoerden; de een om deze, de ander
om gene reden, maar toch meest allen, omdat
zij niet van de spoorwegmaatschappij konden
gedaan krijgen, wat zij, gerijmd of ongerijmd
wel wenschten. „Een dezer niet direct meéwèr-
kejide boeren echter, thans ziende dat door de
maatschappij aan hom allo weldaden zijn bewezen,
die hem konden worden toegekond, en alle
mogelijke gemak on voordeel was gegeven, heeft
Dinsdag morgen zijn beste vette koe uit de woide
gehaald (of liever van don stal genomen, want
Rijnland staat voor eon goed deel door de vele
regens onder water), haar doen slachten en als
bewijs zijner erkentelijkheid aan do behoeftigon
in deze gemeente doon ronddeelen. Het boeit,
zegt men, had eene verkoopswaarde van f 350
a w derlijke woi
grondgebied de Monttrchio heeft daaraan sterven.
--1--U-* ye moederlijke zorg, 's vaders heerlijke tuin
en diens blijmoedigheid, en niet het minst zyn
j eigen moed on geestkracht beurden hem weer
op en brachten veel tot zijne herstelling bij.
Tqch bleef bij tot aan zijn einde gekweld
door die onophoudelijke krankheid, waarvoor
hij in do laatste jaren zijns levens genezing
1 zocht te Lippspringe, een badplaats voor long
en borstlijders in Duitschland.'
1 In het zelfde jaar 1859 werd hij telegrafist.
Hoe hij ook in die betrekking uitmuntte, kan
blijken uit hot getuigenis van Hughes, toen
I deze zijn systeem van tetegrafeeren in Nederland
kwam .invoeren„Ik heli in Admiraal den bo-
kwaamsten ambtenaar aangetroffen van die ik
ooit ontmoet heb!”
Na in verschillende steden het telograafvak
uitgeoefend te hebben, werd hij directeur van
eon kantoor, eerst te ’s Gravesande, later te
Schoonhoven.
In 1869 was Admiraal in. het huwelijk ge
treden te Rotterdam met Maria Mathtfde Dupain,
en waar wjj met veel lof van den man kunnen
gewagen, daar mag een woord van hulde niet
22_.2_.i aan deze vrouw, die aan zijne
njde een leven van zelfopoffering heeft geleid
Bij het overlijden van wijlen onzen stadgenoot
Aart Admiraal is door een groot aantal dagbla
den een woord gewijd aan zijne nagedachtenis.
In de courant van het gewestwaar Admiraal
hot levenslicht zag, komt een artikel voor, dat
wij niet kunnen nalaten onzen lezers mode te
deolen. Hot is geschreven door „een warm
vriend on vereerder van don overledene” en ge
plaatst in hot Weekblad voor Voorne, Putten,
Overfiakkee en Goedereede van 24 dezer.
•Nederland is een edel hart, een
rijken, ridderlijken geest armer."
N. R. Ct. 15 Nov. ’78.
De woorden, als motto boven dit opstel ge
plaatst, bevatten voorzeker eene groote lofspraak.
Toch is zo inderdaad niet te groot voor dion
braven overledenedie als zoonals mensch
en als letterkundige de schoonste eigenschappen
bezat. Ons weekblad mag bij andere bladen niet
achterblijven eon woord van hulde te spreken
on oen immortellenkrans te leggen op het graf
van den verdienstelijken letterkundige Aart Ad
miraal, op onze eilanden geboren en opgevoed.
Aart Admiraal werd den 13en October 1833
geboren te Goedereede, waar zijn vader onder
meester was. Deze vertrok in 1836 naar Nieuwe-
Tonge, waar hij tot 1845 den ouden „meester"
verving en toen zelf als hoofd der dorpsschool
werd aangesteld. Admiraal genoot, als alle
leerlingen zijns vaders, grondig, degelijk onder
wijs. Toen hij vjjftien of zestien jaren was
geworden, scheen hij lust te gevoelen in den
koopmansstand. Hij werd daartoe dan ook eerst
opgeleid maar verliet reeds op achttienjarige!!
leeftijd dit beroep om dat zijns vaders te kiezen.
Als ondermeester was hij achtereenvolgens
werkzaam te Melissant en te Benschop. Terwijl
hij in deze laatste gemeente vertoefde, ging hij
te Wageningen de school waarnemen van zijn
I vriend Van der Beek, die aan tering leed. Na
diens dood was hij huisonderwijzer (gouverneur)
eerst bij den Baron van Wassenaar tot Kat-
I wijk, die des zomers op de buitenplaats „Ehze”
bij Zutfen en 's winters te Dordrecht woonde;
daarna bij den Baron Krüthofter Kloppenburg
in het Oldenburgsche.
In deze laatste betrekkingen smaakte hij het
voorrecht verschillende vreemde landen te door
reizen, en alzoo zijne groote kennis van vreemde
talen te vermeerderen en te versterken. Elke
gelegenheid groep hij toen reeds gretig aan om
zijn weetgierigen geest te ontwikkelen. Hoe
jammer, niet waar! dat deze kloeke ziel in oen
zoo broos lichaam gehuisvest was!
Ik heb zijne moeder meermalen hooren zeggen,
dat ze hom geen tien jaren levens zou toege
schreven hebben, zoo nietig, zoo zwak en broos
was zijn lichaam.
Reeds vroeg openbaarden zich dan ook ver
schijnselen bij hem, die bijna alle doctoren deden
voorspellen, dat zijn leven kort, zeer kort zou zijn.
In 1859 kwam hij uit Oldenburg terug, zoo
(gemat, dat hij zelf meende do ou-
ming to moeten betrekken om er te
steeds 1
hapert is
voort en verliest de Porte hoe langer zoo meer
haar prestige c2 2 w
De Ooetenrljksche premier heeft dezer dag°"
in de budget-coinmissio van do Oostenrijks!
Hongaarsche delegatiën eene uitvoerige pleitrede
gehouden tot verdediging zijner
in de Oostcrsche quaestie. Niet tot uitbreiding
van --o-'----
geeae behoefte maar ter voorkoming van het
nadeel en den last, die zouden voortvloeien uit
eene geheele of gedeeltelijke onafhankelijkheids-
verklaring van Bosnië en de Horzego winn, had Oos-
ten rijk de opdracht tot bezetting dier provinciën
van het Berlijnsche congres aangenomen. Do
duur dier bezetting zou geheel af hangen van do
waarborgen die de Porto zou kunnen geven voor 1
een geregeld en krachtig bestuur dier gewesten.
Tot annexatie zou niet worden overgegaan zonder 1
het parlement te raadplegen en in overleg met
de Mogendheden, die de opdracht tot bezetting
gegeven hadden. Over de financieelo quaestie 1
liep de Minister vrij luchtig heen; de uitkomst
was, zeide hjj, niet te duur gekocht. Het is te
hopen voor hem dat do inee^lerhoid der dele-
gratiön, die een crediet van 33 millioen te vo-
teeren hebben, er ook zoo over denken zullen.
Het argumenteoren met Orsini-bommon werkt
aanstekelijk. Te Posth hooft men tweemaal
binnen een week getracht den minister Tisza
onschadelijk te maken, door een bom te doen
springen in de nabijheid van de plaats waar hij
Vertoefd®.gewagen, uaar ma
Het geheime onderzoek, dat er in de laat»,,, onthouden worden
waken in Duitschland plaats heeft naar dewod* 8 1"’