N’. 558.
Zondag 22 Februa
1880.
REK.
n
ÖL,
vonnis
MACHT.
Weekblad voor Zuid-Holland en
Utrecht.
BUITENI AND.
Overzlc
Over Weezen-verpleging
en nog iets.
)T.
BINNENLAND.
ie Zwolle, fa
SUNNING Jr.
ur» 1880, v/h
worden.
zon-
om
erkrijgbaar
S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven,
Uitgeven.
Deze Courant wordt geregeld iederen ^aterdag-middag
verzonden. Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden 0,70.
Franco per post door het geheele rijk 0,80.
den zorgvuldig van do am
te maken.
Deze heeft
ie van
u stemming
grooten bijval waar-
346.
d worden.
■ÖBHOmSffl C0ÜRA1ÏT.
tusscheri -de
'OER MANU*
-York en den
ir in Naaima-
iepen,
rordei
in toepassing gebracht willen zien Aai
kwameopvoeders, vol zelfoj ifferende liefde,
geloof, zij zouden wel te i r
ontbreekt ons niet aan mai nen en vrouwen van
Zooalsmen zich
een uitbreidii
1 i sche verbond in
zij
plichten tegenover de verso
menleving, wier lot nog veel
der ouderloozen. De tijd
dat ook in dit opzicht het
op te nemen,
len die hun eig
karakter, indien men slecht de moeite nam hun
zou deze gewich-
w opgedragen, onder
toezicht van de gemeente d e in de kosten voor
veel gered worden,
en het pauperisme
i en niets
van het leger
roemen in den
Duitsche volk gepaard
bladen adver-
k. Lewenstein
r, no. 11, te
reelverbeterde
tot regeling van den
met d^ behandeling
is namens den Keizer
medewerking in te roe»
tige arkeid kunnen woi
ziet. Langs dien weg zou
wat thans verloren gaat, iuu juuv pauperisme,
dat in de beschaafde(l) State i van Europa schrik
barende afmetingen aannet
verminderen.
Het middel is radicaal,
Goed, maar ingrijpende
met huismiddeltjes genezen,
euvel, welks om vang,ons venchrikt, behoort
Ier den naam
angekondigde
der eischeres
jde is erkend
t op het uit-
aam; dat dit
eving erkend
vaarborgd is;
agde, dat hij,
fen van naai
en uit de fa-
lenaming van
;een onrecht-
mits die be-
danige werk-
s het systeem,
it in praktijk
rd, van allen
den voorbij
heeft aange-
octrooidat
•vijl gedaagde
aangesproken
van een fa-
eischeres af-
dere mate op
'ens het aan-
publiek van
ier eischerés
leze annonces
zoogenaamde
iede volgens
es uit de fa-
gde verkrjjg-
wjjd publiek
Izianig wordt
en, blijkens
iamtche Cou-
en koste der
opgehemelde
Bohts namaak
even model;
misleid door
an werd ge-
ingpkondigde
ieres af kom-
rtentiën van
is gemaakt
j gehandeld;
n gedaagde,
is gegaan in
sgebruik, ge
ls zou afdoen,
andelaars in
rnrechtmatig
men, de ge-
at zij daar-
iden kunnen
en ren koop-
edaagde zich
i richtsnoer
i feiten, die
n de Neder-
e toetst;
>r de boveu-
tsen in de
5 Mei, 23
1878,en in
nreohtmatig
rea;
Bischeres te
i, door haar
nader op te
gens de wet.
Wij verheugen ons ten
voor de verpleging van r"
te midden van de vraagstol ken
en wij koesteren de stellij!o
en van die ge-
gemaakt. Behalve
ezigde de voorsteller
la aandrang, het be-
zwak toonde, door
jeren.
worden verstrekt op voor wc arde, dat de kinderen
ui—j Jnigd de school bezoe-
jk gedragen. Waar
igt, dient meer door-
o- d. Ouders, die hun
plicht zoozeer met voeten t edenzijp niet waard
skleed en gerei
l daar fatsoen
de bron der kwaad dieper
tastend te worden gehand»
puuuk.Kuuavvr iuci> vocion i 'huuii zyp nier waara
belastte blijven met de veriorging van kinderen;
zij zijn voor die taak ten <i menmale ongeschikt,
en anderen moeten die zor{ overnemen. Gewis,
de ouders hebben in de ei rate plaats recht op
hun kroost, doch tegenover rechten staan
plichten, en f’*~ --
gene met te worden geëe
overheid volkomen bevoegd
zeggenGij verwaarloost
heiligste plichten, thans
kindejen te behoeden voor 'erdierlijking en
daad. Wij zullen hen voec.an en kleeden
gaat met de mededeeling dat de socialistenwet
verlengd zal wordende nieuwe belastingen, die
in de maak zijn, worden als belastinghervorming
aangekondigd. Men ziet, de pillen zijn zorgvul
dig verguldals nu de Rijksdag maar slikken
wil. Deze koos als president en vice-president
een conservatief en centrum lid, terwijl de tweede
vice-presidentszetel den nationaal-liberalen is
aangeboden.
De Pruisische Landdag beraadslaagt nog altijd
over de begrooting en zaldank zij de breedspra
kigheid van vele leden, wel genoodzaakt zijn eene
nazitting te houden.
Het Oostenrijksclie Kabinet is eindelijk aan
gevuld en gewijzigd met oen nieuwen Minister
van Financiën en een van Onderwijs en Eere-
dienst. Laatstbedoelde, die tot heden Stadhouder
van Neder-Oostenrjjk was, staat bekend als een
vrijzinnig man, van wien de clericalen zeker,
met betrekking tot hunne onderwijsbeweging,
weinig te hopen hebben.
De benoeming van 21 nieuwe Senatoren is
door den Koning van Italië geteokend. De ge-
maalbelasting, hoewel in eenigszins gewijzigden
vormzal thans opnieuw op het tapijt gebracht
worden, zooals in de troonrede wordt aangekon
digd. Bovendien zal eene wyziging van de kies
wet en eene uitbranding van het leger voorge-
steld worden.
Op den Russischen Keizer is een nieuwe
aanslag gepleegd en nog wel terwijl de Vorst
van Rumenië als gast bij hem vertoefde.
Even vóórdat de keizerlijke familie zich aan
den disch in het winterpaleis te St. Petersburg
zou verzamelen, sprong er een mijn, die onder
het vertrek was aangelegd, met het gevolg dat
35 personen gewond en vijf gedood werden.
Men ziet, al is Deutschdie geacht werd de
aanvoerder der nihilisten te zijn, van hot tooneel
verdwenen, daarmede is de kracht der partij niet
gebroken, die geen middelen ontziet om haar
doel. amvprwf\ip>in0‘ van dn bestaande instel
lingen, te bereiken.
Waarlijk de omstandigheden waaronder men
zich gereed maakt tot viering van het zilveren
krooningsfeest zijn niet geschikt om den held
van het feest feestelijk te stemmen.
Het wetsvoorstel tot leniging van don nood
in Ierland geeft tot heel wat discussie in het
Engelsche parlement aanleiding. Tal van tegen
voorstellen zijn godaandoch even spoedig ver*
-zoodat men nu eindelijk is gevorderd
v.v Mahandeling der artikelen van het regee-
ringsvoorstel.
Van verschillende zijden wordt gewag gemaakt
van een uitbreiding van het Duitsch-Oostenryk-
dien zindat ook Engeland
daarvan deel zou uitmaken.
Prijs der AdvertentiënVan 1 tot 5 regels ƒ0,50. Iedere
regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending
francoen niterljjk tot Zaterdags-voormiddags ten 10 ure.
I worpen, z
j tot de bel
Zooalsmen zich herinne sn zal, vermeed het
tegenwoordige Franschc K ibinet bij zijn optie-
don zorirvuldig van do am estie-quaestie gewag J
Nóch de onv irzoenljjken, nóch zij
die in de nieuwe regeering reeds de voorbode
meenden te zien van de Ro >de Republiekdurf-
LI Is temo
gen voorspellen. De Fran che natie in het al-
- j_ -n jiet bijzönder mag
zijn, dat hjj, hoewel
ng, de zaak aan de
zijn bekend voorstel
de amnestie uit te str kken tot alle veroor
deelden wegens deelnemii g aan de commune.
De Regeering heeft daardor gelegenheid gehad
zich duideljjk te verl:laren
legenheid een goed gebru
de gewone argumenten, ez
ditmaal ook als middel van
weren dat Frankrijk zich zwak toonde,
langer nog de volledige i.mnestie te weigi
Door sommigen van de amnestie uit te sluiten,
kende de regeering aan --:-V1
toe dat zij niet hadden, mi
echter weigerde de rege
Freycinett, aan der. wor.se
zijde gehoor te geven. 1
kwaad, dat die bannelingi
kunnen berokkenen hield
openbare meening, de maatschappij,
wil vergeven en vergoten, maar weij
habiliteeren. En dit denkbeeld
in den eisch tot volledifï amnestii
is gekomen, en do amnes
van oppositie
regeering niet toegeven,
stemnjen (die der uiterste
van de Union Republicaitie) word het voorstel
verworpen en tevens do brtuk volkomen tusschen
de onverzoenlijken en do u o
echter door hare flinke hoi ling do sympathii
velen gewonnen, zooals niel alleen uit de storm
blijkt, maar ook uit der gmuiuu uyvu> «uni
mode de redevoering van dt ii premier werd begroet.
De Senaat heeft in de tv Bede lezing zijn eerste
beslissing in zako do wet tot regeling van den
Hoogen Raad van Onder vijs bevestigd, terwijl
de Kamer zich nog altij» met
der tarievenquaestfe bezig houdt.
Do Dulfsche Rijksdag is name
geopend mot een troon sde, waarin naast de
verzekering, dat de verh udingen met het bui
tenland van vriendschappt ijken aard zijn
den vrede bedreigt, uitl eiding
wordt aangekondigd; ter vijl het
vreedzamen zin van het
als dezo wordm miskend, behoeven
riodigd. Hier is de
om tot de ouders te
rillens erf wetens uw
i het aarj mij om uw
m mis-
ver
zorgen en onderwijzenopdt zij niet aan u gelijk
Dan nouden wo het stelsel Ier familje-woningen
Aan be-
inerenue i nemeik
nden zijn, want het
deïo lieden eon gewicht
1 inde hij. Niet dadrom
ring, bij monde van
don wenscli der uiterste Linker-
iet de vrees voor het
i aan het land zouden
hem terug, maar de
dio wél
weigert te re
mold ligt opgesloten
■'--‘ie. Zoolang
dit hot geval is, zoolang frankrijk niet tot rust
—t- e.qU^eBtie als middel
heeft uitgeüend, zoolang kon do
Mot 313 tegen 115
Linkorzjjde on enkele
Alle Binnenlandsche Advertentiënwaarvan
do plaatsing 3 maal wordt opgegeven, worden
slechts maal in rekening gebracht.
II.
Het opvoedingsstelseldoor de Diaconie der
Evangelisch Luthorsche gemeente te Amsterdam
voor haar weeskinderen aanbevolen, is niet het-
zelfde als dat waarvoor het genootschap tot be
vordering dor weozenverpleging in het gezin
propaganda maakt.
Bij genoemd armbestuur bestaat het voorne
men, in do hoofdstad Familiewoningen te stich
ten, waar ongeveer tien weezen bij oen burger-
gezin zullen inwonen. Voor de verdere bijzon-
dorheaen kunnen we niet beter doen dan uit
het verslag over het vorig jaar enkele volzinnen
aan te halen, hetgeen men ons, met het oog op
het gewichtig maatschappelijk belang dat er bij
betrokken is, wel ten goede zal houden.
„Over dag zullen de I
zaamheden hebben, naar school of naar hun
- ambacht gaan, terwijl zij verder als leden van
één gezin samen zullen omgaanonder de leiding
van het hoofd des huizes en zijne vrouw. Bei
den, man en vrouw, moeten door hun karakter
en geschiktheid om met kinderen om te gaan,
zooveel vertrouwen weten in te boezemen, dat
het bestuur de opvoeding aan hen kan opdragen,
zonder storend in te grijpen. Want ook dit be
hoort tot de bezwaren tegen een weeshuis, dat
het bestuur uit verscheidene leden is samenge
steld, van welke de een andere begrippen van
opvoeding heeft en in praktijk zoekt te brengen
dan de ander. Zoodanige personen, aan wie het
bestuur zijne kinderen zal kunnen en mogen
toevertrouwen, zullen moeten zijn personen van
beschaving, maar overigens zal men naar bevind
van zaken kunnen handelen. De omstandigheid
„geone kinderen ten hunnen laste hebbende,” zal
niet vereischt worden. Evenmin zal het verbo
den zijn, dat de man geenerlei andere betrek
king vervult, zoo zij slechts niet in die mate zijn
tijd en zijne zorgen in beslag neemt, dat hij niét
voldoende toezicht kan houden over de hem
toevertrouwde kinderen. Integendeel, de beste
vader van een talrijk gezin zal wel hij zijn, die
nog iets anders doet dan zich met zijne kinderen
te bemoeien.
„Wat betreft beginselen van opvoeding, op
leiding tot ambacht of bedrijf, keus der woning
enz., stelt het bestuur zich voor in overleg te
treden met zoodanigen persoon, maar overigens
zullen de uitvoering dezer maatregelen en de
zorg voor kost, kleeding en inwoning geheel aan
zjjn oordeel worden overgelaten. In één woord, hij
moet niet zijn een onzer beambten, die naar onze
instructies handelt, maar een man van veelzijdige
ontwikkeling, aan wien wij de opvoeding onzer
kinderen met gerustheid kunnen opdragen.”
Er is in deze denkbeelden zeer veel dat ons
toelacht, en dat we, wordt het in toepassing ge
bracht, als een belangrijke schrede in de goede
richting mogen begroeten. Zeker, er bestaat
grónd voor de tegenwerping, dat men langs dien
weg komt tot de instelling van weeshuisjes in
het klein, tusschen welke en een gewoon gezin
de afstand nog vrij aanzienlijk is. Doch de be
zwaren, tegen het heerschend systeem van ver
pleging ingebracht, gelden hoofdzakelijk de groote
inrichtingen, die te veel punten van overeenkomst
aanbieden met kazernes dan dat we haar ophef
fing niet met kracht zouden mogen bepleiten.
En vooral wat er gezegd wordt over de positie
der verplegers, is zoo waar, dat we er volkomen
adhaesie aan moeten schenken.
Toch moeten we niet uit het oog verliezen,
dat de opneming der weezen in gewone burger-
gezinnon het ideaal behoort te blijven van allen
die een grondige hervorming wenschen. Daarom
hadden we gaarne gezien, dat het ijverige Arm
bestuur waarvan hier sprake is nog een paar
stappen verder ware gegaan, ens. op den vóór
grond had gesteld dat gelegenheid gezocht werd
om bij voorkeur jonge kinderen afzonderlijk, of,
als er broers of zirtters zijn, deze gezamenlijk
bij geschikte lieden plaatsen. Het hierboven
genoemd genootschap smaakte bij herhaling de
voldoening, dat op zijn uitnoodiging kinderloozo
echtparen of ouders met slechts een klein gozin
zich belangeloos met de opvoeding van één of
meer weezen belastten. Dat zal natuurlijk wel
tot de uitzonderingen behooren, doch dat die
gevallen zich hebben voorgedaan, pleit reeds
vóór het stelsel. Maar er kan meer gedaan
worden. Wanneer men dq rekeningen der ver
schillende weeshuizen nagaat, dan blijkt dat het
gemiddeld jaarhjksch bedrag, waarop de opvoe
ding van elk kind te staan komt, met inbe
grip natuurlijk van de kosten van het gebouw,
de salarissen der beambten enz., niet veel minder
is, in sommige gevallen zelfs meer, dan hetgeen
een kind uit de burgerklasse zijn ouders kost.
Welnu, als deze som beschikbaar wordt gesteld,
dan gelooven we dat ouders, die het vertrouwen
des feestuurs volkomen waard zijn, wel bereid
Kullen bevonden worden om een of meer kin-
overnemen. Gewis,
deren in hun huiselijken kring op te nemen, en i
aan hen dezelfde zorgen te wijden die hun eigen behoorlijk gel
kinderen genieten. Zij zonden zich daarvoor ken en zich
eenige contróle moeten laten welgevallen, doch
waar deze niet ontaardt in kleingeestige vitterij
en beuzelachtige voorschriften, levert dat geen
noemenswaardig bezwaar op. Alleen dan wan
neer er meer kinderen waren dan op die wijze
geplaatst konden worden, zou men zijn toevlucht
kunnen nemen tot de stichting van familiewo
ningen volgens het plan der Ev. Lut. Diaconie.
Wij wenschen thans eon woord in het midden
to brengen over een klasse van kinderen, die
er eigenlijk nog slechter aan toe zijn dan de
weezen, en voor wie hot bijna een geluk zou
te noemen zijn, wanneer zij geen ouders hadden.
Wie beweren mocht, dat er zulke niet zijn,
noodigen wo uit oen blik to slaan op de onderste
lagen dor hedendaagscho maatschappij. Hij zal
dan tot de treurige ontdekking komen, dat er
gezinnen zijn waar volstrekt geen begrippen van
orde, van zedelijkheid, van reinheid heerschen;
waar de kleinen van jongs af de voorbeelden
van allerlei ongeregeldheden voor oogen heb-
kinderen hunne werk- I ben, waar niets gedaan wordt om hen tot
1 menschen te vormen, geen spoor is op te mer
ken van zorg voor lichamelijk en zedelijk wel
zijn, en men reeds genoeg meent gedaan te heb
ben als men de kinderen niet laat verhongeren.
Die rampzaligen groeien op in de aanschou
wing van ruwheid en laagheid, in een verpestende
atmosfeer, waarin het oorspronkelijk goede, door
den schepper in elk menschenhart gelegd, wordt
verstikt. Dronkenschap en liederlijkheid treden
hun dagelijks voor oogenscheldwoorden en
mishandelingen, die hun ouders elkander niet
sparen, vallen ook hun ruimschoots ten deel.
Is het wonder, dat zij het aanzienlijkst contin
gent leveren voor do gevangenis, dat zij, vol
wassen zijndetot het schuim der samenleving
behooren
Is het billijk, die kinderen, zooals thans ge
schiedt geheel aan hun droevig lot over te laten
Is do maatschappijdio zich christelijk noemt
en christelijke beginselen heet te huldigenver- i
antwoord wanneer zij bij zooveel jammer van
verre blijft staan, en zich veronschuldigt met
een beroep op do ouderlijke macht, op welke
geen inbreuk kan worden gemaakt? Indien dit
laatste waar is, dan gaat ook de staat zijn be
voegdheid te buiten, wanneer hij de ouders
straft, dio hun kinderen door honger of door
geweld hot loven doen derven. Maar wij gevoe
len allendat het hier slechts oen quaestie is
van meer of min. De staat is verplicht, door
alle hom ten dienst staande middelen den zwakke
te beschermen: Welnu, wie is hulpeloozer, wie
heeft meer aanspraak op de tusschenkomst
eoner hoogere macht, dan het kind dat licha
melijk mishandeld en zedelijk vermoord wordt?
Er zou roods iets zijn gewonnen, indien tot
de invoering van leerplicht werd beslotendan
zouden ten minste die kleinen eonige uren van
den dag onttrokken Zjjn rtan hun verderfelijke
omgeving, on in do school een zeker tegenwicht
vinden voor de invloeden van huis en straat.
Maar men wil dat nu eenmaal niet. Onze huis
bakken en afgezaagde begrippen van „vrijheid”
moeten dienst doen om deze allernoodzakelijkste
hervorming tegen te houden, zóó lang, tot ons
volk tot het inzicht zal gekomen zjjn, dat er
eon vrijheid bestaat die uit den Booze is. Reeds
het welbegrepen eigenbelang moeat de maat-
schappij tot do invoering van den lang gewensch-
ten maatregel doen besluiten; of moet het voor
komen en verhoeden van misdaad en zedeloos
heid niet minstens evenzeer een voorwerp zjjn
van staatsbemoeiing als het straffen van over
tredingen
Doch met leerplicht alleenhoewel hij een
belangrjjke vooruitgang zou wezenis het vraag
stuk niet volkomen opgelost. Vooreerst mogen
we niet vergeten, dat huisgezin en school moe
ten samenwerken bij den arbeid der opvoeding;
waar het eerste af breekt wat de laatste met veel
inspanning opbouwt, beantwoorden de resultaten
natuurlijk niet aan de verwachting. In het ge
val dat we thans bespreken, zon dit, helaas!
regel zjjn. Bovendien, een groot getal zoodanig
verwaarloosde kinderen zou geheel ongeschikt
zijn om te midden der anderen hun plaatsen op
de schoolbanken in te nemen. Verbeeldt u dat
zij daar komen, niet alleen slecht gevoed, -
jammer genoeg verkceren vele kinderen van
achtenswaardige ouders in datzelfde geval, en
daarom kunnen we niet warm genoeg toejuichen
wat in sommige gemeenten gedurende de bange
winterdagen die achter ons liggen werd gedaan,
waar men do leerlingen op de scholen voor on-
vermogenden in de lokalen een smakelijk mid
dagmaal voorzette! maar in lompen gehuld,
ongewasschen, behept met allerlei onreinheden,
en in hun taal en manieren een ruwheid ver-
toonend, die do goede orde 'verstoort en den
geduldigsten onderwijzer in wanhoop brengt.
Kunnen zulke kinderen wel .zonder gevaar met
de anderen in aanraking worden gebracht?
En daarom is met leerplicht nog niet alles
gezegd: er moet meer gedaan worden. Waar
armoede de oorzaak is van verwaarioozing, ligt
het middel voor de hander moet onderstand
DUEL is ver-
L
ST ATEN-OENERAAL.
Dinsdag j.l. hervatte de Tweede Kamer haar
zitting. De geloofsbrieven van de nieuw verkozen
leden de heeren Donner en Nijst zijn ingekomen
en gesteld in handen van een commissie van
onderzoek.
De afdeelingen werden op nieuw samengesteld
deze kozen tot haar voorzitters de heeren Schim-
melpenninck, Wijbenga, Mirandolle, Van Dolden
en Lenting.
Het afdeelings-onderzoek van het Strafwetboek
neemt Maandag a. s. een aanvang.
Door de Regeering is ingezonden een gewijzigd
wetsontwerphoudende bepalingen op de handels-
en fabriekmerken.
De uitvoerige Memorie van antwoord op het
Voorloopig Verslag, betreffende de voordracht
tot instelling eener Rijks-postspaarbank, is bjj de
Tweede Kamer ingekomen. De Ministers van
Waterstaat en van Financiën zien geen bezwaar
tegen het opnemen van het spaarbankwezen bin
nen den kring der staatsbemoeiingenparticu
liere inrichtingen kunnen niét overal op voldoende
wijze in de behoefte voorzien. De Kamer kan
volkomen gerust zijn aangaande do geschiktheid
van het personeel onzer postambtenaren voor het
doen gelukken van den nieuwen maatregel. Met
het in ontvangst nemen der spaargelden zullen
niet slechts die postkantoren, maar ook een
groot aantal hulpkantoren worden belast. Aan
het verlangen naar een nog lager minimum van
inbreng dan 25 cent kan niet worden voldaan.
Voorts zet de Regeering nader de gronden uiteen,
waarop de intrekking berust van het ontwerp tot
kostelooze overmaking van spaargelden door mid
del van de posterijen.
De Raad van State, die de vorig©
week het wetsontwerp tot heffing eener rente-
bclasting ontving, heeft thans reeds zijn advies
over dat ontwerp vastgesteld. Naar men meldt,
is het ontwerp geschoeid op het beginsel, dat
ieder belastingschuldige zal moeten opgeven welk
bedrag hjj het vorige jaar aan rente van effecten
en andere rentegévende waarden genoten heeft.
Ook de goederen in de doode hand zullen door
dit ontwerp worden getroffen.
Voor het jaar 1880 wordt eei»
Rijkssubsidie van ten hoogste f 12.000 uitge-
llegeering.
velen gewonnen, zooals niel alleen
nt, zou> gaandeweg
il men zeggen.
cwalen worden niet
Elk maatschappelijk
der verschooning te worde: behandeld.
i zeerste, dat de zorg
wensen post heeft gevat
van deq dair. -
-- a verwachting, dat
deze quaestie haar oplossing zal vinden.
Maar van niet minder belang rekenen wij onze
koppelingen der sa-
treuriger is dan dat
loet en zal komen,
jebod der algemeene
menschenliefde een woord 1 soft mede te spreken.
den zich uit dat doodzwijg m veel goedt
gemeen en de regeering
Louis Blanc dus dankbaai
met minder goede bedoe
orde gebracht heeft door
om f