I)
JS
ÏDING
loogen, onder
tellen van de
neerde Uiter-
:ld, op Don-
J80, des voor-
n het RAAD-
Zondag 28 Maart.
1880.
N°. 563.
JBLOEM
EN C“.
«tg,
1KERS.
I
I
9
Weekblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
I tot bil—
Loopers,
gemaakt
iz.
ITZIG.
Markt.
)R van
B 202,
(HOVEN,
rkt,
collectie
lorinchem.
heeft reeds vele
opgeleverd; kan
wakke gestel-
Ie Glacé-
ichetteii
BINNENLAND.
Ie genres.
Praatjes over Velerlei.
HASTEN. J
•j
I
riKELEN nog
Bijvoegsel.
L
1 verkrijgbaar bij
dies wat tot dit
S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven,
Uitgevers.
Deze Courant wordt geregeld iederen Zaterdag-middag
verzonden. Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden 0,70.
Franco per post door het geheele rijk 0,80.
ade 8 dagen voor
mis voornoemd.
Zegt het voort.
cent,
erkerk de Heer
EKUM.
gevraagd in plaat*
5ts gevestigd zjjn.
■öfflOÏEBSffl fflMT,
T naar de
j de Gouwe.
gretig dit
lanen het
des voormiddags
an de dwarskade
zou
op het 1
inden van dit
1 geleverd.
Alle Binnenlandsche Advertentiënwaarvan
de plaatsing 3 maal wordt opgegeven, worden
■leekte maal in rekening gebracht.
Bij het No. dezer Courant behoort een
Prijs der Advertentiën: Van 1 tot 5 regels 0,50. Iedere
regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending
franco, en uiterljjk tot Zaterdags-voormiddags ten 10 ure.
KAPITALEN,
erbandbeschik-
RT te Molenaars
dus tot do partijdie een eigen lersche volks
vertegenwoordiging verlangt. Wordt dio wensoh
ooit vervuld, dan kunnen alle humoristische ge
schriften wel verdwijnen, want de lersche
Kamerdebatten zouden de lachspieren genoeg
zaam in beweging houden. O’Gorman dan gaf
deze karakteristiek van de beide groote staats
partijen: „Ierland hangt gekruisigd tusschen
twee dievendeze heeten Whig en Tory.” Trou
wens, de goeie majoor was hier niet eens oor
spronkelijk een dichter onder zijn landgenooton
had die onsterfelijke woorden vóór hem „ge
zongen.” Te, Birmingham was Bright aan hot
speechen; toén hij den naam Beaconsfield uit
sprak, begon zijn geheele auditorium te knorren,
zoow&t op de manier van iemand die zwaar van
slaap is. Hij zeide hierop: „Ja, vrienden, uw
gesteun is welsprekend genèeg, doch ’t is nog
niemendal in vergelijking van het gekerm en
geklaag en de zuchten, dïe in verre streken
door duizenden zijn geslhakt over de staatkunde
van den „premier.” Er-wordt bij 9ns weleens
gemopperd over gebrek aan politiek leven, en
die klacht is niet geheel ongegrondmaar toch,
als wij met Engeland in dit opzicht moesten
ruilen, ’k (geloof dat we er ijiet bij zouden
winnen.
We zijn al
’us. „1
bevat
Bij koninklijk besluit is, on zjjn
verzoek, eervol ontslag verleend aan ’sKonings
Commissaris in de provincie Utrecht E. C. U.
Van Doorn, met dankbetuiging voor de vele en
gewichtige diensten gedurende eene reeks van
jaren den Koning en dén lande bewezen; en
is in zijne plaats tot Commissaris des Konings
in de provincie Utrecht benoemd mr. J. A. G.
baron De Vos van Steenwjjk, voorzitter van de
Eerste Kamer der Staten Generaal.
Bij Zr. Ms. besluit, is de heer E. C. U. Van
Doorn, met al zijne wettige zoo mannelijke als
vrouwelijke afstammelingen, in den Nederland-
schen adel verheven.
Z. M. hoeft benoemd bij den waar
borg en de belasting op de gouden en zilveren
werken: J. E. Simon, essayeur te Alkmaar, tot
controleur aldaar; J. P. Wieling, essayeur, tot
essayeur te Alkmaar; J. F. Keiser, commies
stempelaar te ’s-Bosch, tot essayeur te Middel
burg; tot commies-stempelaar te ’s-Bosch C. R.
Van der Esch, thans te ’s-Hage; te ’s-Hago II.
G. Beekhuis, thans te Schoonhovente Schoon
hoven B. A. Carbasius, thans aide-essayeur te
Arnhemte Arnhem M. B. S. Popta, thans
commies-stempelaar te Groningentot essayeur
te Schoonhoven R. Van Calcar, thans controleur
te Middelburgtot controleur te Middelburg
Mr. A. Van Lier, thans essayeur te Maastricht;
tot essayeur te Maastricht E. G. W. Piper, thans
commies-stempelaar te Amsterdamtot commies-
stempelaar te Amsterdam A. M. J. Mouspault,
thans te Arnhem.
Z. M. heeft benoemd tot ontvanger
der dir. belastingen en acc. te Montfoort W. C.
Kantelaar, thans te Wjjchen; te Haarlem L. R.
Van Sandick, thans te Doesburg.
De Staats-Courant van gisteren
meldtHet heeft Zijner Majesteit don Koning
behaagd den Raad van Ministers te machtigen
de blijde tjjding ter algemeene kennis te brengen,
dat Hare Majesteit onze geëerbiedigde Koningin
zich in gezegenden staat bevindt.
Men verneemt, dat HH. MM. de
Koning en de Koningin het voornomen hebben
den geheelen zomer op het Loo te vertoeven.
Het jaarlijksch bezoek van HH. MM. aan de
hoofdstad zou dit jaar achterwege blijven.
Naar men verneemt, zou de Re-
geering voornemens zijn, de wet op het lager
onderwijs met een der laatste maanden van dit
jaar in te voeren.
H. K. 11. prinses Hendrik schonk
aan de algemeene verloting ten behoeve der nood-
leniging van maatschappelijke krankheden dan
al hot gezwets over de „ellende der proletariërs”
in bijeenkomsten en courantartikelen.
Evenwel, laat ons de Nederlandsche dagblad
pers niet beschuldigen van overdrijving. Als er
één land is, waar zij haar roeping toont te be
grijpen, dan is het bij ons. Juist omdat wij alles
mogen schrijven wat wij denken, en geen anderen
rechter behoeven te vreezen dan de publieke
opinie, beijveren wij ons, een waardigen toon aan
te slaan, en komt het ons niet in de gedachten,
de gezegende vrijheid te misbruiken. Vergelijkt
daarbij eens, wat in Rusland gebeurt, Een der
beste bladen, de Golos”, („Het Volk”) had ge
schreven dat het Russisch gouvernement verkeerd
Zou handelen met zich do beslissing van de
Fransche regeering ten opzichte van de uit
levering van Hartmann te zeer aan te trekken
en daardoor een vijandige houding tegenover de
republiek aan te nemen. De beruchte „derde
afdeeling” vond dat zóó erg, dat de Golos aan
stonds gestraft werd met een verbod om in geen
twee maanden advertenties op te nemen, ’t geen
dat blad een 20 A 30 duizend roebels zal kosten
Is er wel hartelijker despotisme denkbaar?
Er is nog een andere eigenaardigheid bij de
journalistiek, die bij ons geen vruchtbaren bodem
schijnt te ontmoeten. Sensatie-benchten vinden
over het algemeen aandachtige lezers, en hoe
doller dingen door de pers 'worden verbreid, des
te zekerder is men van het succès. Toch zal
niemand met recht kunnen bewerendat de
Nederlandsche dagbladschrijvers daaraan mede
doen wordt er nu' en dan eens iets verteld, dat
den toets der critiek niet kan doorstaan, aan
stonds is de openbare meening gereed om haar
licht te doen opgaam en den uitvinder van „on
juistheden” tot de orde te roepen, in het bui
tenland is het publiek op dat punt minder teer
gevoelig: daar is het inderdaad verbazend hoe
gretig zeurpraatjes, indien zij slechts gedrukt
zijn, geslikt worden. Het Parijsche blad „Figaro”
maakte zich onlangs verdienstelijk, door totaal
verzonnen gesprekken van beroemde staatslieden
op te disschen. Een Napolitaansche courant
ging nog een stapje verder, door brieven te geven
die nooit uit iemands pen zijn gevloeid: men
begrijpt met welk doel. De uitgeweken commu-
nalist Felix Pijat zou aan Garibaldi een schryven
hebben gericht over de uitlevering van Hartmann.
„Van den eersten Koning tot den laatsten Pre
sident eener burger Republiek, moeten allen ver
dwijnen, goedschiks of niet,” zegt Pijat: Ga
ribaldi wordt verzocht zijn stem te verheffen
tegen Hartmann’s uitlevering, omdat het Fran
sche grondgebied onschendbaar moet zijn voor
vogelvrij verklaarden, die gewapend willen op
treden om de algemeene Republiek te vestigen.
Op dit epistel moet Garibaldi ongeveer het vol
gende hebben geantwoord. „Hartmann is een
flinke jonge man, wien ieder achting en erken
telijkheid verschuldigd is; Freycinet en Grévy
zullen hun naam van fatsoenlijke republikeinen
niet bezoedelen door hem uit te leveren, hetgeen
de hyena’s van Versailles waardig zou zyn. De
politieke moord is het geheim om de revolutie
in een veilige haven te brengen. Hödel, Nobi-
ling, Moncassi, Passanante, boloviëff, Otero en
Hartmann zijn de voorloopers der sociale Repu
bliek; de moordenaars, dat zijn de priesters, die
vooruitgang en geweten aan bandon leggen;
dezen moeten naar Siberië worden gedeporteerd.”
Is het niet ongeloofelyk, dat iemand het in de
hersens kan krijgen, een man van zulk een
grooten naam als Garibaldi zooveel onzin toe
te dichten?
Om nogeens op de bovenvermelde konings
moordenaars, zooals men ziet vormen zij reeds
een breede lijst, terug te komen, hun pro
cessen hebben altemaal het merkwaardig ver
schijnsel opgeleverd, dat men gepoogd heeft hen
krankzinnig te verklaren, zoodat een ernstig
onderzoek werd ingesteld naar den staat hunner
geestvermogens. Die vlieger ging evenwel niet
op, - de geneeskundige faculteit heeft hen niet
kunnen redden. Maar nu is er in ’t Zuidoosten
van ons werelddeel een volk, dat druk aan het
hervormen is, en zich daarom beijvert, alle mo-
gelijke Westersche begrippen over te nemen.
Er werd eenigen tijd geleden te Konstantinopel
een aanval gepleegd op twee leden der Russi
sche ambassade, ten gevolge waarvan een hun
ner, de kolonel Comaraff, is overleden. De dader
werd op aandrang van den Russischen gezant
aangehouden. Gelukkig herinnerden de vrien
den des moordenaars zich, wat elders met de
heeren Passanante c. s. was gebeurd, en aan
stonds beweerden zij, dat ook hem, om zyn
geestestoestand, het feit niet toerekenbaar is.
Het spreekt vanzelf dat de Porte, want de
Turken zijn, een leerzame natie, gi
middel aangreep om een harer onderdi
leven te behouden.
Onze Engelsche overburen mogen ditmaal Pa-
schen houden te midden eener vcrkiezingiJdrukte,
een voorrecht dat we hun geenszins benijden.
Wonderlijke staaltjes van parlementaire en ex-
parlemcntaire welsprekendheid worden er soms
opgedischt. In een der laatste zittingen van het
Lagerhuis was de lersche majoor O’Gorman aan
het woord. ZEd. is Home-Ruler; hij behoort
Een dwaze motie. Vorderingen op het gebied
der spaarzaamheid. Drukpersvrijheid hier
en elders. Sensahe-berichlen. Een leer
zame natte. Engelsche politieke welsprè^
kendheid. vliet meisje met de hoedendoos."
Onze lezers herinneren zich de historie van
de Amsterdamsche Spaarbank-quaestieeen ver
schil in het cijfer van nog te ontvangen gelden,
zooals op een der boekjes stond uitgedrukt,
met het bedrag dat de directie in haar boeken
vond aangeteekendgaf aanleiding tot een mee
ting, belegd door den werkman Klaas Ris, waarin
gezegde directie van gebrek aan nauwkeurigheid,
zoo niet van kwade trouw werd beschuldigd,
ten gevolge waarvan zeer vele ingezetenen der
hoofdstad zich gedrongen gevoelden hun spaar
penningen terug te vragen. Die soort van pa
niek kwam evenwel spoedig tot staande mees
ten, die niet inmiddels hun gelden veiliger
hadden belegd bij den kasteleinof door den
nood gedrongen, gebruikt voor levensonder
houd, kwamen zooals men dat noemt „met
hangende pootjes” terug, en eerlang kon de
directie constateerendat de inbreng tot de ge
wone hoogte was wedergekeerd, ’t Was een
storm geweest in een glas water.
Vriend Ris stelde zich met dit magere resul
taat niet tevredenhij moest er meer van hebben.
Nogmaals werd Zondag 14 Maart in het lokaal
van den Amsterdamschen Werkmansbond oen
vergadering gehoudenten einde de grieven
die hij en zijn vriend Schroder, de beroemde
dramaturg en SOciaal-democraathadden tegen
de Spaarbank, tegen de rechterlijke macht,
tegen de politie, kortom tegen de heele wereld
op een beetje nate luchten. Dat e$ mat zulk
een belangrijk programma kranig werd gedis
cussieerd, is wel te begrijpen: en dewijl een
meeting, die niet gevolgd wordt door een motie
ongeveer gelijk staat meteen kat zonder staart,
werd men het eens over het navolgend staaltje
van vergaderings-wijsheid, dat bij de Tweede
Kamer zal worden ingediend:
„De vergadering, overtuigd, dat geene parti
culiere spaarbank, wat betreft de financiëele zeker
heid, de rijks-postspaarbanken overtreft wenscht
dat de Staten-Generaal zoo spoedig mogelijk tot
de oprichting van laatstgenoemde overgaan”.
Als of er nog sprake zou kunnen zijn van
meerdere zekerheid, dan die het Rijk aanbiedt.
Mij dunkt, de overtuiging van'den heer Ris c. s.
zal in dit opzicht wel door allen worden gedeeld.
Doch, als het eens bleek dat ieder, die bekend
is met de gezegende werking der Nuts-spaar-
banken, haar soliditeit eens met die van de beste
Staats-instelling gelijk schatte? Dan zouden de
heeren slechts sabelhouwen in de ledige ruimte
hebben toegebracht. Het is dan ook niet daar
om, niet omdat er twijfel wordt gekoesterd
aangaande de financiëele zekerheid der bestaande
inrichtingendat wij de invoering eener rijks
bank bepleiten, maar alleen omdat de particu
liere spaarbanken niet overal kunnen bestaan
en slechts gedeeltelijk in de behoefte kunnen
voorzien. De maatregel waartoe de Regeering
het initiatief nam, zal geen enkele Nuts-spaar-
bank doen verdwijnen: deze toch genieten het
vertrouwen van het publiek, en blijven, door
de meestal hoogere rente die zij toekennen, de
meest gewenschte plaats van belegging.
Voorts hadden de mannen die bij een meeting
optreden wel mogen weten, dat niet de Staten-
Generaal iets oprichten, maar de Regeering,
onder goedkeuring van de Volksvertegenwoor
diging. Een adres aan den Minister van Wa
terstaat tot bespoediging van de uitvoering zijner
plannen, en aan de Tweede Kamer tot behan
deling der aanhangige voordracht, zou minder
dwaas geweest zijn.
In de practijk is ons volk zoo dom niet als
sommige meeting-houders van den kouden grond
zich wel voorstellen. Ondanks het wantrouwen,
door enkelen gezaaid, gaat de zaak van het
sparen in ons Tand goed vooruit. De School-
spaarbanken zijn daar, om een goeden grondslag
te leggen, en door middel van de kleinen ook
op de volwassenen te werken; en welke bezwareij
tegen deze instellingen nog worden ingebracht,
de onmiskenbare voordeelen springen zoozeer in
het oog, dat menig vroeger tegenstander zich
heeft laten bekeeren. Iets nieuws op hetzelfde
gebied zijn de zoogenaamde Stuivers-spaarbanken,
die we aan het Multapatiorsbond verschuldigd
ayn: zij stellen den werkman in de gelegenheid,
telkens een overwinning op zich zelven te be
halen wanneer hij op zijn weg voorbij de kroeg de
vyf centen, waarop de kastelein aast als een
snoek op een vorentje, in staat is die af te zon
deren voor een later te vervullen behoefte. Het
openen van zulke instellingen is philanthropie
yan de eehte soort, en draagt meer bij tot de
pratende ver van huis gedwaald;
terug dus. „Hot Vaderland” van Woensdag 17
Maart bevat een hartroerende oproeping om
liefdegiften ten behoeve van een kind, algemeen
bekend onder den naAm van „het meisje met
de hoedendoos,” dat dag in dag uit voor een
mode-magazijn rondloopt en op die tochten soms
vijfmaal achtereen door een vlaag van vallende
ziekte op den grond wordt geworpen. We ver
nemen uit dit geval de volgende, niet zeer op
wekkende feiten: In de residentie, het brand
punt der Nederlandsche beschaving, zijn noch
de modistes, noch do edele dames die haar
cliëntóle uitmaken, bijzonder teerhartig in de
keuze der boodschappenmeisjes, en komt het bij
geen dezer laatsten op, te protesteeren tegen de
wreedheid, dat men daarvoor zulk een ongeluk
kig wezentje gebruikt; ware het een zieke hond,
men zou haar reeds lang naar het asyl ter ver
pleging hebben gezonden. In de residentie
schijnt de armverzorging wel iets anders te doen
te hebben, dan zich het lot van zulk een ramp
zalig schepsel aan te trekken. Als de residentie
misschien een ziekenhuis bezit, dan zou het over
weging verdienen, het voor afbraak te verkoopen.
el ik thans het
A. ASKLEURSEL
aarvan de kwali-
htiger is, dan de
le soorten.
ier nog te weinig
lede van den Heer
inde andere fabri-
sbaftreksels verre
rijs.
nieuw aanbevolen
IZOUT, waarvoor
ikte en zwaarte.
lijdenden een zeer fraai albumtafeltje en een
prachtig porseleinen servies met bloemen. Het
cyfer der uitgegeven loten in de Watorsnoodlo-
terij bedraagt thans 150.000.
De watersnood-oommiasie in de
gemeenten Jaarsveld, Lopik en Willige-Langerak
mocht hare pogingen met gunstigen uitslag be
kroond zien. Aan de hoofdcommissie te ’s Hage
kon f270 worden overgemaakt.
Aan het Ministerie van Water
staat zal worden aanbesteed op 31 dezer: Het
maken en stellen van den tweeden bovenbouw
voor de brug over de Lingo te Geldermalsen,
ton behoeve van den spoorweg van Dordrecht
naar Eist. Bedrag dor begrooting f115.200.
Op 28 April: Het maken van de landhoofden
on pijlers van de brug over de Beneden-Mor wede
to Baanhoek, gemeente Sliedrecht De begroo
ting bedraagt f981 000.
Aan het lokaal van het prov. be
stuur te Leeuwarden is 23 dezor aanbesteed:
het eenjarig onderhoud van de Rijks haven- en
zeewerken te Harlingen in twee perceelen.
Laagste inschrijvers van hot le perceel L. A.
Van Haaften te Sliedrecht, voor f27.500, van
het 2e perceel W. Veil inga te Harlingen, voor
f1000.
Door den commandant der genie
te Gorinchem zal 13 April worden aanbesteed
het makon van een bomvry wachthuis in de
batterij op den spoorweg Dordrecht- Eist, nabij
don Diefdijk. De raming bedraagt f 54.000.
Door stemgerechtigde ingelanden
van het waterschap van den Ouden Zeedijk onder
Dussen in Noord-Brabant, is besloten tot voort
zetting der proceduregevoerd tegen het water
schap hot Pompveld wegens de weigering van
betaling dor omslagen door dat waterschap over
do jaren 1878 en 1879. Door don kantonrechter
van Heusden is die vordering ontzegd op grond
dat de Provinciale Staten niet de bevoegdheid
hebben om nieuwe waterschappen op te richten,
en dat mitsdien de voorzitter van het waterschap
van den Ouden zeedijk niet de qualituit van voor
zitter bezitdie hij zich toeschriiften waarin
hij in rechten voor dat bestuur is opgetreden.
Met belangstelling wordt alsnu de uitspraak van
den hoogeren rechter in deze door de besturen
van de verschillende door de Provinciale Staten
opgerichte waterschappen tegemoet gezien.
Door eene vergadering van inge-
zetenen van Utrechtbelegd door het comité
voor eene bloem- en diergaarde aldaar, is
Woensdag besloten het park „Tivoli” te koopen
voor f185.000. Men zal thans moeite aanwenden
om deze gelden bij elkander te krijgen.
De tweede v o o r j a a r spaarden-
markt te Buren kenmerkte zich door groote
levendigheid. De aanvoer aan de lijn bestond
uit ongeveer 500 stuks. Vooral luxe-paarden
waren hoog in prijs. Zy golden van f 600 tot
f 950.
De Zondag aan de Bilt gehouden palmpaar-
denmarkt was vry druk bezocht. De buiten-
landsche kooplieden waren goed vertegenwoor
digd. De handel was levendig en er werden
hooge prijzen besteed. Voor luxe-paarden be
steedde men f 600 tot f 1000, werkpaarden gol
den f 150 tot f 300.
Door uitnemend weder begunstigd
had Maandag de groote palmpaardenmarkt te
Utrecht plaats. Het Vreeburg en de daaraan
grenzende straten waren vol. Er waren 1303
paarden aan de lijnwelke verkocht werden
werkpaarden voor f 250 A f 350luxe-paarden
van f 700 tot f 1100. De handel was levendig
in alle soorten en er waren veel buiten- en bin-
nenlandsche kooplieden.
Prof. Tjaden Modderman, hoog-
loeraar in de scheikunde te Groningen, en de
heer 0. II. Van Ankum, apotheker aldaar, zijn
belast met het onderzoek van den inhoud der
ingewanden van wylen Dr. Meyer te Winscho
ten, alsmede van het in beslag genomen fleschje
met geneesmiddelen. Het gebruikte middel is
aconitinum nilricum, en men schijnt gegeven te
hebben het Fransche óf Engelsche, en niet het
Duitsche (Friedlandsche) praeparaat, dat veel
minder sterk is en door den docter bedoeld zal
zijn. Het onderzoek zal later meer ophelderen
kunnen.
Ofschoon er sprake van geweestls
den zomerdienst op de spoorwegen dit jaar op
den lOden Mei *in te voeren, zal dit toch op
hot gewone tijdstip 15 Mei geschieden.
De publieke verpachtingen van
hooi- en weilanden hebben in de Tielerwaard
een aanvang genomen. De pachtsommen zjjn
tot heden gemiddeld 12 tot 16 pCt. hooger dan
in het afgeloopen jaar. De stijging van den
prils van het hooi, thans f 18 Af 20 per 1000
halve Kg. bedragende, werkt daartoe mede.
De elft heeft hare komst reeds
aangekondigd. Enkele voorloopers zjjn bereids
te Gorinchem en elders gevangen, en by eenigs-
zins zachtere weersgesteldheid zal de massa wel
spoedig volgen.
Tot predikant te Leiden is beroe
pen Ds. E. A. Lazonderpred. te Zegveld.
—■Bedankt voor het beroep naar Hoe-
geveendoor Ds. G. Njjhuis, to Borgschonhoelh