fl
UI
JJ
1880.
>o. Eene Bouwmanswoning
20. Eene Bouwmanswoning
22 KALFKOEIEN,
Wei-, Hooi- en Bouwland,
HOFSTEDE,
BROODBAKKERIJ
ZORDAGDIENST met de Stoomboot Schoonhoven
HOTARIS TE1JIHCK
Wieuwe Haven, WijkB.no. 55.
Loterij.
JSMTÏÏAL C°„
RAA1ÏÏ0RREN,
N'. 569.
Zondag 9 Mei.
lloofd-KiesdistrvcT 1J Tsêl stein.
Jin*. Mr. «I. P. Strick van Linschotcn
van Vlooswijk,
A. de .loneheere van Elarmclcn
P. H. C. van den Hrocke,
Mr. B. J. Lintelo Baron de Geer van
Jutphaas
J. A. van Buma te Benschop, j|§
Vele Kiener8 in het Hoofd-kiesdistrict IJsselstein.
mmi VERROÖPI\G.
WEI- EN HOOILAND,
VLIST,
'l'
WEI- EN HOOILAND.
VLIST,
Openbare Verkoopirtg.
,0. m B0lMMIi\G
WEI- EN HOOILAND,
Nieuwerkerk aau deu IJssel,
WEI- en HOOILAND,
Nieuwerkerk aan deu IJssel
L O P I K,
Boomgaard-, Wei-, Hooi
en Bouwlanden,
M\-, HOOI' IN BOUWLAND,
LINSCHOTEN,
WEI-, HOOI- EN BOUWLAND,
HOENKOOP,
kiesdistrict G O (J D A.
W OOMHUIS,
Mr. H. A. des AMORIE van der HOEVEN,
te Hage.
Mr. It. M. BAHLMANN,
te Rotterdam.
G. van der LEE
te Oudewater.
Het Bestuur.
STOONBOOTDICNST OP DR LEK.
den 16 Mei sal aanvangen.
is verhuisd naar de
Toegang tot het Kantoor
IN DE KOESTRAAT,
Uit de hand te koop:
EEN NET WOONHUIS,
TUIN- of BOUWLAND,
Ouderkerk ajd IJssel.
Tot 15 KI I a. s.
400,000 Hark
250,000 Mark
150,000 Mark
100,000 Mark
60,000 Mark
50,000 Mark
3 groote Prijzen
IN NEDERLAND
HAMBURG.
J. NI. VAN MINDEN,
Wed. JOH. de JONG.
ïoif
Weekblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
- Een verdrukte natie.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Bij de aanstaande verkiezing van Leden der Provinciale Stalen in het
Iloofdkiesdistriet IJsselstein, welke zal plaats hebben op 11INSDAU 11 MEI
1S80, worden aanbevolen de aftredende Leden:
EN
in plaats van Mr. G.i J. VERLOREN VAN THEM A AT, die als zoodanig heeft
bedankt.
ftu De Notaris J. P. MAHL-
- - STEDE te Bergambacht is
voornemensop Woens
dag 19 Mei 1880, des voorraiddags ten
10 ure, in het GEMEENTEHUIS te Vliet
openbaar te veilen en te verkoopen:
met GETIMMERTEN, ERYE en GROND, als-
mede diverse partjjen
BOUWLAND, WEG en WATERING, staande
en gqlegon onder de gemeente
in den polder Oostzijde,
groot 26 Hectaren, 93 Aren, 75 Centiaren.
met GETIMMERTEN, ERYE en GROND, als
mede diverse partjjen
BOUWLAND, WEG en WATERING, staande
en gelegen in de gemeente
in den polder Westzijde,
groot ii Hectaren29 Aren, 88 Centiaren.
De böwfjzèn tan eigendomde kadastrale
kamt en do verkoopvoorwaarden liggen ter
inzage ten kantore van genoemden Notaris, bjj
wien, zoomede in het voormelde Gemeentehuis,
op franco aanvrage te bekomen zijn veiling-
boekjes, bevattende uitvoerige omschrijving der
perceelen en voorwaarden.
De Notaris J. P. MAHLSTEDE
te Bergambacht is voornemensop
Vrjjdag den 21. Mei 1880, des
voormiddags ten 9 ure precies, op de Bouw
manswoning, geteekend no. 27, aan de ooBtzjjde
van de
VLIST,
in het openbaar te verkoopen
5 Pinken, eenige Kalveren, Schapen en
Varkens, een zwart driejarig Merrie-
paard i een bruin Dito, Tentwagen,
Boerenwagen, Tilburrie, Schouwen,
Brandhout, Hooi, Bouwt en Melkers-
gereedschappen, alsmede Meubelen en
Huisraad en verderen volledigen Inboedel.
Do Notaris J. P. MAHLSTEDE
te Bergambacht is voornemens,
op Woensdagen 26 Mei en
1 2 Juni 1880, beide dagen des
voormiddags ten 10 ure, in het STATIONS-
kÓFFIEHUIS onder Nieuwerkerk aan donljssel,
openbaar te veilen en te verkoopen:
met GETIMMERTEN, ERVE en GROND, als
mede diverse partijen
staande en gelegen aan 's Gravenweg, onder
de gemeente
gropt 20 Hectaren, 3 Aren, 73 Centlaren.
go. IIJIIJ «uumii/iuiwvlMl.,,
met GETIMMERTEN, ERVE en GROND, »1,-
mede diverse partjjen
staande en gelogen aan 's Gravenweg, onder
de gemeente
groot 10 Hectaren, 92 Aren, 96 Centlaren.
De bewjjzen van eigendomde kadastrale
kaart en de verkoopvoorwaarden liggen ter
Inzage ten kantore van genoemden Notaris, bjj
Wien zoomede bjj den Oemeentebode tan
Nieuwerkerk aan den IJssel, op franco aanvrage
te bekomen zjjn veilingboekjes, bevattende uit
voerige omschrijving der perceelen en voor
gaarden.
Zaterdag 29 Mei
1880, 's namiddags ten 1
ure, zullen in het Lokaal
van Verkoopingen te Utrecht achter St. Pieter,
in het openbaar worden verkocht:
No. 1. Een perceel uitmuntend
groot 11 Hectaren23 Aren52 Centiaren*
gelegen in de gemoente
in het boveneinde, strekkende van de grens
scheiding van Jaarsveld tot die van Benschop,
helend ten oosten eigendom van J. Hardenbol
en ten westen van laatstgenoemde en T. Yan Dijks
Verhuurd aan J. HARDENBOL tot den 31.
December 1882 voor f 675 in het jaar.
No. 2. De extra kapitale
genaamd „Laanwijk", bestaande in Bouwmans
woning Koe- en PaardenstallenBakhuis
Schuren, 3 Hooibergen, Duiventil, Tuin, uit
muntende Boomgaard-, Wei-, Hooi- en Bouw
landen, ter grootte van p. m. 20 Hectaren,
staande, liggende en strekkende als het vorige
perceel, beïend ten ooBten het volgende perceel
en ten westen eigendom van J. Spelt
Voorts een perceeltje BOUWLAND, genaamd
„de Sniep" over de Voorwetering onder Jaars
veld en vóór de Hofstede gelegen.
No. 3. Ruim 14 Hectaren uitmuntende
gelegen en strekkende als het vorige perceel;
belond ten oosten eigendom van Johs. Bosch
en ten westen het vorige perceel.
Voorts een perceeltje Bouwland, genaamd
„de Sniep" over de Voorweteringonder Jaars
veld, en vóór gezegd perceel gelegen.
De beide voorschreven perceelen zjjn te za-
mon verhuurd aan JOHs. BOSCH tot den 22.
Februari en 1 Mei 1881 voor f 2000 in het
jaar, behalve f60 voor tegemoetkoming in ge
dane reparation.
De perceelen IVos. 2 en 3 zullen
eerst afzonderlijk en daarna gecom
bineerd worden geveild.
No. 4. Een perceel uitmuntend
groot 5 Hectaren8 Aren80 Centiarenin
de gemeente
Waterschap Polanen, strekkende nit de Vaart
„de Linschoten" tot eigendom van Mevrouw
De Jong geboren Hanedoes, beleud ten zuiden
eigendom van Mevrouw De Jong en ten noor
den van den Heer T. W. Van Oudheusden.
Verhuurd aan den Heer H. D. DE BRUIJN
tot den 31. December 1884 voor f 400 in het jaar.
No. 5. Een perceel uitmuntend
groot 7 Hectaren, 27 Aren, 20 Centiarenin
de gemeente
strekkende van de landscheiding van Rosendaal
tot die van Polsbroek; helend ten oosten eigen
dom van P. De Veen en Consorten en ten wes
ten van Mr. Baron Linteloo De Geer van Jutphaas.
Verhuurd aan ANDRIES BOERE tot den
1. November 1883, voor f 550 in het jaar.
Breeder bjj biljetten en nader onderricht te
bekomen ten kantore van den Notaris J. VAN
HENGELAAR te Utrecht aan do Voorstraat,
alsmede ten kantore van den Notaris W. H. J.
CAMBIER VAN NOOTEN te Lopik.
He E. K. Kiesvereeniging
da
RECHT VOOR ALLEN" te Gouda heeft
Op 18 en 25 Mei e. k.
zal in openbare vei ling worden
verkocht
EENE ZEER BEKLANTE
met ruime, net en goed gebouwde WONING,
ERF en TUIN, voorts een annex goed ingerigt
voorzien van ruime localen, met ERF en TUIN.
eene SCHUUR, ERF en TUIN en een perceel
BOOMGAARDLAND, alleB aan elkander, staande
en gelegen op het midden van het welvarend
dorp
LEXMONO
Inlichtingen zjjn te bekomen ten kantore van
den Notaris DE WALL JANSSEN te Vlanen
voor da verkiezing van drie leden der Provinciale Staten, wel tie zal plaats
hebben op DINSDAG 11 MEI 1880, met algemeene stemmen tot Candidaten
gekozen de Hepren:
Met den meesten aandrang worden deze Candidaten den Kiezers aanbevolen.
De DIRECTIE maakt bekend, dat de
Van SCHOONHOVEN 's morgens 6.30.
Van ROTTERljAlVf 's avonds 5.00.
MAANDAG 17 MEI (2en Pinksterdag)) zal de boot, in plaats van des avonds
ten 6 uur, ten 8 uur van ROTTERDAMfyeitrekken.
Overigens blijft de dienH ONVERANDERD.
DE DIRECTIE.
ook geschikt voor Winkelhuis
met SCHUUR en ERF, benevens een perceel
staande en gelegen in do Molenplaats onder
Te bevragen bij den Notaris SPRUIJT aldaar.
nemen wjj bestellingen aan voor de late
Klasse der Hamburger geldloterjj, die, zoo-
als bekend, van de regeering uitgaat, en
door deze is gewaarborgd. De loterij be
vat ditmaal 87,500 loten en 45,200 prij
zen; zij is dus weer grooter geworden.
Er is geene loterij, welke zulke voordeelige
kansen biedt. Alle prijzen worden even
als in de Nederlandsche Staatsloterij in 7
snel achtereenvolgende trekkingen uitgeloot.
De hoofdprjjzen, die in 't gelukkigste geval
gewonnen kannen worden, zijn:
en vele van 40,000, 30,000,25,000, 20,000,
15,000, 12,000, 10,000, 8000 6000, 5000,
4000, 3000, 2000 Mark enz. enz. De kleinste
prjjs bedraagt meer dan de koopprjjs van
een lot. Even als vroeger is de prjjs der
loten ambtelijk vastgesteld en bedraagt voor:
heele originale loten f 3.50 Ned. Cour.
halve originale loten f 1,73
vierde originale loten f 0,88
Tegen ontvangst van het bedrag in munt
biljetten, nederl. postzegels, of per post
wissel, uiterljjk tot
15 MEI,
verzenden wij deze originale loten, met
het Staatswapen voorzien, in tijds voor de
trekking der eerste klasse. Uitvoerige trek-
kingsprogramma's voegen wjj bjj iedere
bestelling. Ambtelijke trekkingsljjsten en
do gewonnen©- sommen worden na de trek
king prompt door ons toegezonden. De
uitbetaling der gowonnene prijzen geschiedt
onder toezigt der regeering. Bjj de laatste
trekking zjjn zooals bekend
op Nr». 81276, 76119, 36736
gevallen. Wjj hopen ook deze keer onze
begunstigers in Nederland met groote prij
zen te kunnen verrassen. Ten einde met
gewone stiptheid allo bestellingen te kun
nen uitvoeren, verzoeken wjj ons zulks ten
spoedigste en direct te zenden.
Hoofdloterlj-Kantoor
Geëxamineerd Tandheelkundige.
Het is juist 37 jaar dat ik onafgebroken alle
weken Schoonhoven bezocht heb 36 Jaar
Oudewater.
Des Woensdags te spreken te Schoonhoven
bjj den Heer D. C. DEN HOED.
Des Vrijdags te Oudewater bjj den Heer
II. J. KONINGS.
in alle afmetingen, voorradig bjj de
BEURSBERICHTEN.
pp.
Nederl. Werk. Sehnld2'
Dito dito 3
Dito dito .4
Dito dito 1878. .4
Loten Rotterdam.3
Loten Amsterdam3
Spanje. Buitenl1
Dito 1876. 2
Dito Binnenl. 1
Dito 1876. 2
Portugal, Oblig3
Rusland, Oblig. Hope 1798 en 1816. 5
Dito 5e Serie. 18545
Dito 6e Serie. 18555
Dito Obligatieleen. 1864 f 1000. 5
Dito 1866 k f 1000. 5
Dito 1860 2e leen. 4i
Dito Obl. Nicol. Spoorw. 1867/69. 4
Dito Obligatieleen. 1859. 3
Dito 1872. 5
Dito 1873. 5
Dito 1875. 41
Dito 1877. 5
Dito Pandbrieven. .6
Dito Aand. 1864 5pC. Rs, 100.
Dito 1866.
Oostenrijk, Obl. pap. Mei—Nov. 5
Dito Febr.—Aug.
Dito zilver Jan.—Juli. 5
Dito Apr.—Oct. 5
Dito Aand. 4pC. fl. 250, 1854.
Dito 5pC. fl. 500, 1860.
Dito fl. 100, 1864.
Turkjje. Alg. Sch. 18655
Dito 18696
Egypte Oblig. 18766
Dito Spoorwegl. 18765
N. Amerika Oblig. 1876. 4[
7 Mei.
65*
784
100{
101 f
lOlj
1081
18»,
40,
16
83
76
65
86
87
77,
01
74
1431
140
60(
60{
61*
1091
146!
60
88*
106 f
1
MARKTBERICHTEN.
Schoonhoven, 5 Mei. Boter: le qual. 56 et.,
2de qual. 52 ct. per half kilokaas f 30 k 32, vette
varkens 24 k 25 ct., overloopers f 6 k 8schapen
f 28 30lammeren f 10 k 12vette kalveren 28
k 30 ct. per half kilo, nuchtere dito f4 k 6
per stukaardappelen Kleingeel f 3 k 4,00, Zeeuw-
Bche jammen f4,00, Wolkammers f3,60, Roode
f3,50, Poters f2,10 per Hectoliter.
Hennep Schil f25,00, Bint f25,00, Gelling
f23,00. Hennepzaad f8 9.
Gouda, 5 Mei. Hooikaas le qual. f91 *34,
2e qual. f29 31. Aangevoerd 38 partjjen.
Goeboter f 1,40* 1,50, wei- dito 11;15 k 1,80
per kilo.
Gorinchem8 Mei. Bij een aanvoer van
ruim 400 stuks vee, was de handel heden
weder traag, zoodat ook nu weder het grootste
gedeelte onverkocht bleef.
Prijzen: enkele zware kalf koeien f220 *280,
mindere qual. f 140 200, dito vaarzen f 125 180,
melkkoeien f 130 *230, hokkeling ossen f80*
130, pinken f 35 i 70, nuohtere kalveren f 5 14.
Varkens: vette op levering 66 60 ct,
minder zware 50 54 ct. per kilo, fokvarkens
van 6*8 weken f 7,50 15.
Rotterdam, 3 en 4 Mei. Aangev. 1 paard,
1565 runderen, 190 vette en graskalveren, 69
nuchtere kalveren, 158 schapen of lammeren,
284 varkens, 199 biggen en 1 bok of geit.
Runderen1ste qual. 94 ct, 2de qual. 78 ot.,
3de qual. 58 ot; Kalveren: lste qual. f 1,15,
2de qual. f 0,95Schapen 90 et., alles per kilo.
Wei varkens 59 tot 60 ets., voor Londen 46
tot 47 ets. per kilo.
Boter: 1ste qual. f64, 2de qual. £60, 3de
qual. f54.
Tarwe. Nieuwe Vlaamsche, Zeeuwsche, Flakk.
en Overm. f 10,25 11,25, dito goede f9,00
10,00, mindere f6,50 *8^75,
Fffl
G0DK1HT.
Deze Courant wordt geregeld iederon Zaterdag-middag
verzonden. Prjjs: voor Schoonhoven per drie maanden f 0,70.
Franco per post door het geheele rjjk 0,80.
S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven
Prjjs der AdvertentiënVan 1 tot 5 regels ƒ0,50. Ieder*
regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending
franco, en uiterlijk tot Zaterdags-voormiddags te 10 aren.
De onverwachte on schitterende wijze, waarbp
dq Engelschen over de'staatkunde vanhetMinis-
terie-Beaconsfleld vonilis hebbon'geveldis voor
gehoel Europa, ja, laat ons liever zeggén,
voor de geheele wereld, een belangrjjke gebeur
tenis. Wel getuigt het voor het'overwicht van
het Angelsaksische ras, dat een zoo allodaagsche
zaak als een kabinetsverandering zoo diep ingrijpt
in de onderlinge verhoudingen der volken, en
er is wél eenige reden om zich daarover te ver
bazen,zoo niet te ergeren! dochahet feit
zelf kan niet worden ontkend.
Voor niemand is do wijziging in de Britsche
staatkunde van meer gewicht, dan yoor de be
woners van het „groene Erin," van het schoono
oilahdwelks bevolking, eenmaal door ijzeren
banden aan die van Groot-Brittannië vastge
klonken, onwillig en tot voor korten tijd on
machtig het juk eener harde verdrukking moest
torschen.
Het is waarlijk ongehoord dat een volk het
welk beweert mede aan de spits der beschaving
te staan, dat in zjjn bekrompen zelfgenoeg
zaamheid zich den eerepalm toeëigent onder de
natiën van Europadat zich geroepen acht de
voorschriften van het Christendom en de wetten
dor menscheljjkheid overal te doen eerbiedi
gen, in zijn eigen boezem een kwaad kan
laten bestaan zóó groot, als dat waaronder
Ierland steeds heeft gezucht. Maar nu de grijze
Gladstone, people's Witleam, aan het hoofd der
regeering komt, hebben de Ieren reden zich te
verheugenwant welke gebreken men den voor-
maligen aanvoerder der Whigs ook moge ten laste
leggen, zijn eerlijkheid en zijn sympathie voor
verdrukten worden door niemand in twijfel ge
trokken, gelijk in het algemeen do liberalen
steeds meer geneigdheid getoond hebben aan de
billjjke eischen van Ierland te geraoet te komen
dan de tegenpartij, de Tory's.
Zou men gelooven dat hetzelfde eilandwaar
thans de onwetendheid bijna spreekwoordeljjk
is eenmaal de zetel was der Westersche geleerd
heid? Sedert de Schot Patrick er in de eerste
helft der vijfde eeuw het Christendom had ge
predikt, verrezen overal kloosterscholen, welker
leerlingen als zendelingen naar verschillende
landen van Europa trokken. Wel drong even
min hier als in de andere landen van ons wereld
deel de beschaving, binnen de kloostermuren ge
kweekt, door tot do massa des volks, maar die
vooruitgang zou evengoed als elders van lieverlede
zjjn gekomen, ware het niet dat de staatkun
dige toestand dit had belet.
Ierland werd namelijk verdeeld ia tier ko
ninkrijken, elk gesplitst in min of meer onaf
hankelijke stammenwelker hoofden zich weinig
om het opperst gezag bekreunden. Dit had ten
gevolge dat de onbeduidenste twist gemakkeljjk
tot een burgeroorlog kon aangroeien, hetgeen
ook het geval was toen in 1165Dermod, eender
vorsten, uit zjjn gebied werd verdreven en hulp
zocht bjj Engeland. Hendrik II had eigenlijk reeds
lang, en wel op aansporing van den Paus, een
geschikte gelegenheid gezocht om zich van het
eiland meester te maken; geen wonder dat hij
haar, nu zjj zich vanzelf aanbood, met beide
handen aangreep. In persoon stak hij met een
aanzienlijk leger de Iersche zee over, en na
een hardnekkig verzet veroverde hij het ooste-
Ijjk deel terwjjl het westelijk in naam onder de
heerschappij bleef van den „opperkoning" Rode-
rik, die zich echter tot leenman van deEngel-
sche kroon moest verklaren.
Gedurende de volgende eeuwen werden door
de Ieren allerlei pogingen in het werk gesteld
om het juk weder af te werpenmaar met geen
ander gevolg dan dat de algemeene ellende
sehrikbarend toenam. Moord en plundering,
diefstal en brandstichting waren steeds aan de
ordeen zelfs de op het eiland gevestigde Engel
schen maakten voor een deel gemeene zaak met
de opstandelingen, ten eindo hun rnwe lusten
bot te vieren. Geoorloofde pogingen tot her-
krjjging der onafhankelijkheid paarden zich aan
vreeseljjke tooneelen van wreedheid, en in ze
keren zin was het een weldaad voor het eiland,
dat in 1495 Hendrik VII den opstand bedwong.
De wetten werden nu verscherpt, on een Engelsch
stadhouder werd gezonden naar het van dien tijd
af als een wingewest Beschouwde landofschoon
nog altjjd een gedeelte des volks in het Westen
onder zjjn eigen stamhoofden leefde, ongeveer
op de manier van halve wilden. Wel werd een
schijn van vrijheid verleend; Ierland behield
een eigen Parlement, voor een groot deel be
staande uit daar gevestigde Engelschen, maar
geen wet mooht in behandeling genomen worden
zonder dat het ontwerp door den Stadhouder
aan den Koning ter goedkeuring was aangeboden.
De bekende Hendrik VIII liet zioh deor dit
Parlement tot Koning van Ierland uitroepen:
hij on zjjn zoon en opvolger Eduard VI poogden
er ook, hoewel 'met weinig snccès, de Hervor
ming in te voeren. Koningin Elisabeth «ging daar
mede voort oh beging bovendien de schreeuwende
onrechtvaardigheid, de Katholieke geesteljjkheid
haar geheele vermogen te ontnemen en ter be
schikking van hét nieuwe Hervormde^ kerkge
nootschap te stellen. Dat hieruit nieuwe onlus
ten ontstondenis lioht te begrjjpen. Een strijd
die vele jaren achtereen met de meeste hard
nekkigheid werd gevoerd, en die een grootdeela
Van het eiland inleen woestenij herschiep, was
*het gevolg van het despotisme der „maagdelijke
koningin." Vele grondbezitters die aan den
opstand hadden dooigenomen, worden gestraft
met verbeurdverklaring hunner goederendie
onder Engelsche kolonisten werden verdeeld.
Koning Jacobus 1 maakte nieuwe inbreuken op
den eigendomhij eischte dat elk Iersch edelman
door middel van zijn leenbrief do wettigheid van
zjjn bezit zou bewijzen. Dewjjl velen zulk een
document niet konden vertoonen, vervielen hun
goederen aan de kroon en geraakten later in
handen tan Engelsche opkoopers. Bij wijze van
vergoeding begiftigde hij- het eiland met eenige
wetenschappelijke inrichtingen, die uit den aard
der zaak onder die omstandigheden weinig nut
stichtten.
Het tijdperk van den burgeroorlog in 't mid
den der zeventiende eeuw was voor Ierland rijk
aan bloedige tooneelen. In 1641 geraakte door
qen samenzwering het volk. in opstanddoor de
priesters opgezetvermoordden de Ieren in wei-
nigp dagen bijna vijftig duizend Engelsche Pro-'
testantenterwijl de 'overigen hun heil zochten
in de vlucht, waarbij een nog groote? getal om
kwamen. Acht jaar later,, na de onthoofding van
Koping Kareitrok Cromwell met een flink leger
naar Ierland, veroverde stormenderhand^de ver
sterkte plaatsen, dwong de opstandelingen naar
ontoegankelijke moerassén terug te trekken en
oefende verschrikkelijke wraak op de Katholie*
tken. Weder yrerden aanzienlijke stukken land
aan Engelsche soldaten ten geschenke gegeven,
die er zich als kolonisten vestigden.
De omwenteling, die onzen Stadhouder Wil
lem III op den Britscheir troon bracht, veroor
zaakten in Ierland nieuwen strijd. De verdre
ven koning Jacobus II kwam met een Fransch
legertje van 5000 man, en aanstonds kozen de
Katholieken zijn partijzoodat zij weldra een
krijgsmacht van 38000 mari bijeen hadden en alle
steden op twee na den Engelschen ontvielen.
Maar Willem III deed zeer spoedig de schaal
overslaan: den lsten Juli bracht hij het Iersche
leger een geduchte nederlaag toe aan de Boyne,
en niet lang daarna volgde de overgaaf der
laatste vesting, Limerick, waarmede de totale
onderwerping van Ierland een feit was geworden.
Wel word den Katholieken vrije uitoefening
van hun godsdienst gewaarborgd, maar allerlei
kwellingen hadden zij te verduren. Vooreerst
werd bij Parleraentsacte een millioen morgen lands
onder de Protestanten verdeeldgeestelijken tan
hoogen rang moesten het eiland verlaten, gewone
priesters binnen de grenzen van hun graafschap
blijven. Geen Katholiek kon een openbaar ambt
vervullen, mocht grondeigendom verwerven of
met een Protestant in het huwelijk treden. In
de steden vormden zich zoogenaamde Oranjeclubs,
die tot heden in stand zijn gebleven en zelfs
door Iersche landverhuizers naar Amerika zijn
overgebracht, en wier aanvankelijke werkzaam
heden zich bepaalden tot onderdrukking hunner
landgenooten. Men kan zich eenigszins een
denkbeeld maken van de kleingeestige plagerijen
waartoe de godsdiensthaat voerde, als men» leest
dat geen Katholiek een paard mocht berijden
van hooger waarde dan 5' pond sterling: bjj
overtreding mocht de eerste de beste zich het
dier voor die som toeëigenen. Geen wonder dat
de volkshaat toenam, en bij de duideljjk gebleken
machteloosheid nam men zjjn toevlucht tot het
vormen tan geheime genootschappen. Verarmde
daglooners, verdreven pachters, en allerlei avon
turiers stolden in 1770 de vereeniging der Whi-
teboy8 (Witkielen) samen, die 's nachts de
grondbezitters overvielen en vermoordden. On
der anderen moesten de Katholieken tienden op
brengen voor de Protestantache geestelijkheid
en bovendien do kosten van hun eigen eeredienst
betalenom zich daartegen to verzettenwerd
het genootschap der Rightboys (mannon van het
recht) gevormd welker leden zich onder eede en
op straffe des doods verbonden deze tienden niet
te betalen.
Toch dagteekenen reeds uit de laatste jaren
der vorige, eeuw de pogingen om van Engelsche
zjjde verzachting in den driik te brengen, hoe
wel steeds elke concessie door de omstandighoi
den werd afgedwongen. In 1782 werd het ver
bod tot het verkrijgen van grondbezit opgeheven.
Elf jaar later word het bevel ingetrokken dat
de Katholieken verplichtte eiken Zondag een
Protestantache kerk te bezoekenook verkregen
zij aandeel in het verkiezingswerk en in de min
dere staatsambten. Pas was toen het verbond
der Vereenigde Ieren ontstaan, dat afcn de
Franschen in den strijd tegen Engeland de hand
reikte, hetgeen weer een nieuwe botsing deed
ontstaahwaarin de Ieren juist datgene verlo
ren wat zij in deze dagen trachten terug te
krjjgen, namelijk een eigen Parlement. In 1800
htfam de volledige vereeniging tot stand,nadat
de regeering door omkooperij een deel tan dé Ier
sche vertegenwoordiging had gewonnen. Voort
aan zou Ierland in het vereen igd Parlement
worden vertegenwoordigd door 100 Afgevaar
digden in het Lagerhuis, door 32 pairs, waar
onder 4 bisschoppen, in het Hoogerhnis. Eerst
in 1829 konden, teil gevolge van het krachtig
optreden van O'ConnelIde Katholieken zitting
nemen in het Lagerhuis.
In 1845 en '46 teisterde een vreeBelijke hon
gersnood' Ierland. Het EngelscH Lagerhuis stolde
groote sommen beschikbaar tot'leniging der ramp
maar toch kwamen duizenden omterwijl tien
duizenden naar Amerika uitweken. In dien tjjd
werden de grondslagen gelegd voor het veelbe
sproken geheime genootschap der Fenians die
een .gewapende omwenteling wilden voorbereiden,
ten einde Ierland geheel van Engeland onafhan
kelijk te maken, en dat in de Nieuwe Wereld,
Bterke ondersteuning vond. De krachtige hou
ding dor :liegeenng wist dezen opstand in de
geboorte te Bmoren, door tallooze arrestatiën.
De politieke vereeniging der Home-Rulers gaat
zoo ver nietin hoofdzaak verlangt zij terugkeer
tot den toestand van vóór 1800toen Ierland
nog een eigen Parlement bezatalleen zou men
zich waarschijnljjk niet met een zoo beperkte
bevoegdheid vergenoegen. De jongste verkiezin
gen hebben het getal leden dier partij sterk' ver
meerderd en bjj de politieke geschiedenis der
naaste toekomst zal zjj waarschijnlijk wel een
belangrjjke rol te vervullen hébben. In elk ge
val zal met haar gerekend moeten worden.
Bij ons vluchtig ovörzicht van de staatkundige
gebeurtenissen hebben we slechts tor loops over
den maatschappeljjken toestand kannen spreken.
Dit meer in bijzonderheden te doen blijve voor
een volgende gelegenheid bewaard.
Overzicht.
The greatest man of the world, grijs geworden
in den dienst van zijn vaderland, is dan nogmaals
door de Koningin van Engeland belast met de
leiding van* 's lands zaken. Zijn voorganger,
Lord Beaconsfield, geniet een zeker niet ge-
wensahte doch overigens welverdiende rust op
zijn kasteel Hnghenden-Manor. Het zal de Ko
ningin veel gekost hebben de portefeuille te
hebben moeten aannemen van haar geliefden
Staatsman, die haar eene Keizerinnekroon be
zorgde en net er op aanlegde om door gewaagde
ondernemingen Engelands aanzien naar buiten
uit te breiden, zonder daarbjj altijd genoegzaam
met 'b lands belang te rade te gaan. Het ging
hem als zoovele anderen de juichtonen bjj zjjne
eerste overwinningen veranderden in smaadkro-
ten toen nederlagen en mislukking de grootsche
plannen in duigen deden vallen.
Bij het samenstellen van een nieuw Kabinet
heeft Gladstone zooveel mogelijk gelet op de
verschillende schakeeringen waaruit'de liberale
meérderheid bfestaat; ook aan de gematigde
Iersche partjj is daarbjj recht gedaan. Ierland
heeft een nieuwen Onderkoning en Lord-Kanse-
lier, terwjjl de beruchte gezant te Constantinopel,
Layardmede vervangen wordt. Het is nog
slechts ■'een begin der hervormingen. Eerst na
afloop der herkiezingendie plaats moeten heb
ben, tengevolge van het optreden van de nieuwe
Ministers, zal een programma de plannen Van
het nieuwe bewind bekend maken. Eerst dan
vermoedeljjk 20 Mei, zal ook de troonrede wor
den uitgesproken.
Het Lagerhuis houdt zich druk bezig met het
onderzoek der geloofsbrieven; het eenige opmer
kingswaardige dat daarbij voorviel was, dat een
der leden weigert den gebruikeljjken eed af te
leggen, bewerende met eene eenvoudige verkla
ring te kunnen volstaan.
Voor de zevende maal in de laatste vier jaren
is in Italië een Kabinetscrisis ontstaan, waarvan
de liberale partjj zelve de Bchuld draagt. Aan
geen der zeven opvolgende Kabinettenwaarvan
de moesten Depretis of Caïroli aan het hoofd
hadden is het mogen gelukken de tallooze frac
ties ,- waarin de groote liberale meerderheid van
1876 zich verdeelde, te vereenigon.
Het is dus niet te verwonderen, dat de Koning
die tallooze verwisseling van Ministers eindoljjk
moede, tot Kamerontbinding besloten heeft.
Caïroliwiens ontslag niet is aangenomenheeft
de prefecten aangeschrevenom bjj de verkiezin
gen de striktste onpartijdigheid in acht te nemen.
Do geruchten van een ophanden zjjnden crisis
houden nog altjjd aan in Dultscliland. De Rijks
dag is zeer ontstemd over de verregaande heersch-
zucht van den Rjjkskanselier en verschillende
leden zinnen op middelen om hem zijne wijze
vau bandelen bij do stemming over de zegelwet
in den Bondsraad betaald te zetten.
Het is dan opk zepr de vraag of de Rjjksdag
wel genoegen zal nemen met do bepalingen om
trent het zegel op postqnitantieBonz.
Daarenboven heelt v. Bismarck «ene nieuwe
ergernis gegeven door het indienen bjj den Bonds
raad van een wetsvoorstel, dat ten doel heeft
Altona en een gedeelte van de Hambnrgsche
voorstad St Pauli bij het tolverbond in te ljjven,
niettegenstaande de Gyondwet uitdrukkelijk be
paalt, dat Hamburg en Bremen met omliggend
gebied vrijhavens zijn en alleeh op eigen verlan
gen in het tolverbond kunnen worden opgenomen.
De Hamburger afgevaardigde Wolnson heeft
deze quaeatie reeds in den Rijksdag ter sprake
gebracht.
Als variatie op de bëraadslagingen yan het
toltarief, waarmede de Fransche Kamér «zich
sqdert hare wederbijeenkomst bezig houdt, richtte
een der afgevaardigden Maandag jl. eene inter
pellatie tot de regeering over de bekende Maart-
decreeten.
Zijn protest tegen de wettigheid dier besluiten
baatte echter niet; de regeering gaf hem de ver
zekering dat zjj ze vastberaden zon ten uitvoer
leggen en de .groote meerderheid der Kamer sprak
haar vertrouwen in de regeering uit door over
te gaan tot de orde van deii dag. De protesten
der Bisschoppen blijven aanhouden.
Op nieuw is door den President aan verschei
dene medeplichtigen aan de Commune kwijt
schelding van straf toegekend. Ook de Musi
sche dictator schjjnt in te zien dat van genade
dikwijls beter gevolg is te verwachten dan van
onverzettelijke gestrengheid. Hjj heeft aan meer
dan 6000 personendie in arrest waren, do vrjj-
heid weergegeven. De begenadigden bljjven
echter voorzichtigheidshalve onder net bjjzonder
toezicht der politie.
Zooals men weet heeft Turkije het grondge-
bied, dat volgens het verdrag van Berlijn Aan
Montenegro moest worden toebedeeld, ontruimd
met vrijlating aan den Vorst "der zwarte bergen
om hot ontruimde gebied in bezet nemen. Tegen
die in bezitneming protesteert echter de bevol
king met de wapens in de hand, zoodat dü nog
niet zoo gemakkelijk zou gaan. De Mogendhe
den, bjj wie Montenegro zich over die wjjse van
handelen van Turkjje beklaagd heeft, eischen na
van de Porto, dat zij de bevolking tot onderwer
ping zal brengen en daarna het grondgebied
formeel aan den nieuwen Heerschar zal overdragen.
Tot nog toe gevoelt de Turksche regeering echter
weinig last om aan dezen eisch gehoor te geven.
8TATEN-GE NVE BRAL.
De Tweede Kamer nam in haar zitting tan
Dinsdag twee wetsontwerpen aan: 1. Houdende
Btraffen tegen overtreders van algemeene veror
deningen, zjjnde een herziening der wet van Maart
1818, waarbij aan de Provinciale Staten straf-
bedreigende bevoegdheid wordt gegeven in alle
gevallen waarin zjj verbodsbepalingen kunnen
uitvaardigen. 2. Wijziging van Hoofdstuk V der
begrooting, voor de Overneming door het Rijk
van de hoogere burgerschool teVenlo. De dis
cussie over de wet tot bescherming van nuttige
vogels werd aangevangen on den volgenden dag
voortgezet: zij eindigde met aanneming der voor
dracht met 41 tegen 18* Btetnmen. Na aanne
ming van het ontwerp tot goedkeuring eener
provinciale heffing in Groningen ging de Kamer
op recès.
Z. M. heeft G. Molenaar, ontvanger
der directe belastingen te Hasseltbenoemd tot
ontvanger te Oudewater.
Z. M. heeft 8. Hallungius, ontvan
ger der directe belastingen en accijnsen te Hen
gelo, Gelderland, c. a., benoemd tot ontvanger
derzelfde middelen to Vianen "c. a.
Z. M. heeft aan "W. F. Matthjjs,
hoofdonderwijzer te Nieuw-Lekkerland een pen
sioen verleend van f734.
Bjj beschikking van 1 Mei,' afd.
Handel en Njjverheid, is aan J. M. Oerlemans
te Gorinchem vergunning verleend om zijn stoom-
sleepdienst uit te oefenen op de Lingo, tusschen
den Arkelschen dam en Geldermalsen.
Tot heemraad Van den Voorofsoben
polder is met algemeene stemmen herbenoemd
de heer W. C. Boer te Boskoop.
In do vergadering van het Groot
waterschap'van Woerden js besloten, niet by
te dragen i,n de buitengewone kosten ter rer-
hooging van den Lekdjjk.
In het openbaar heeft deze week
te 's Hage de trekking der verloting ten behoeve
van de watersnoodlij denden plaats gehad. Het
getal loten bedraagt 176710 en dat der pryzen
9580.
Op No. 124915 is gevallen het geschenk van
Z. M. dan Koning; op No. 149745 een schildcry
van Elcfi. Verveer en op No. 167047 de Moor,
van Bombled.
Er is ernstig sprajee voor het aan
leggen van een stoomtramlnn Utrecht—Vianen
Gorinchem—Breda. Opmetingen hebben reeds
plaats gehad.
In de gemeente Gorinchem is het plan die ie
leggen door de ArkehtraAt, Hoogstraat, Langen-
djjk naar de aanlegplaats der stooifibooten.
Het nieuwe stations-gebouw te
Liiden, dat als vereenigd station voor de Hol-
landschen spoor en de lyn Leiden—Woerden
dienst zal doen, aal Dinsdag a. s. in gebruik
