(EN, torandus, Zondag 6 Juni. RTEN, digen, met zes inde zuivert ook tuigen, met de M. van der N". 573. DEDEN, ingen. ïmT /gieterij, Do., ere Werktuigen kjeS 1880. Weekblad voor ZuidLHolland en Utrecht. ireeren, FROHN. VEN NG van EN: nsch e e WEG, SHOUT. HOEN hetzij zjjn in- ihetzij den cl alhier wen- room, 'DA. GDEN! ANUS, U i t d e diepte. BINNENLAND. BUITENLAND. I> IS te Schoonhoven, jrscholen, Gym- ideaal de goede richting Deze Courant wordt geregeld iedere» Zaterdag-middag verzonden. Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden 0,70, Franco per post door het geheele rijk 0,80. Prijs dor Ad verten tién: Van 1 tot 5 regels ƒ0,50. Iedere regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending francoen uiterlijk tot Zaterdags-voormiddags te 10 uren. aate hebben op inde de geheele 12 tot huif 2, morgens van 1 GENEES-, IGE. het HEE- - ■*--- --- --- le rang 99, t worden door j L.'oJ r I <1 BKK. eer het geachte gearriveerd met bestaande uit Rijders, Rijde- n Pantomines, alle rassen en Costumes en '.en zullen niets ILAAR, bij Gouda. EIKEN BERG- i en zwaarten; itzaagmole» „de is ten 8 ure. igenwaarvan ling, des namid- voorstelling ten ■OBmSGffl COURANT. II u I i Alle Binnenlandsche Advertentiën, waarvan de plaatsing 3 maal wordt opgegevenworden slechts 2 maal in rekening gebracht. ranco aanvraag DEKENS, MA- WIEGEN, enz. livering. worden alle on- rschillig of die ten zijn veroor- Mi en herstellen OMWERKTUK EN, PANNEN- VORMMACHI- 100 stuks steenen PERSEN, enz. J 8 T. I. A W. N. VAN nderwijzer aan or jongens te er met Septem- ELQELBGES" „Vooruitgang” is het machtwoord onzer dagen. Een ongedurige, wispelturige, veranderzieke me nigte neemt het op de lippen en gelooft daar mede voldoende haar gebrek aan vastheid van beginsel en onstentenis van leidende gedachte te verdedigen. Men wil vooruit, en derhalve gaat het niet aan, lang te vertoeven op het zelfde station. Vooruit, en dus, weg met alles wat gisteren eerbied wekte, wat de vreugde uit maakte van het geslacht dat aan het onze voor afging: weg met al die begrippen, aan welke het Nederland van den vorigen dag zich vast klemde wij hebben het meerderehet betere gevonden, of, zoo niet, dan zullen we ’t morgen vinden als we maar niet te lang halt houden op onze tegenwoordige pleisterplaats. Ik weet niet, lezer! of gij u ooit hebt kunnen thuis gevoelen in dat koortsachtig jagen, dat naar sommigen meenen het eenig middel is om eenmaal het land der volmaaktheid te bereiken. Er is onderscheid tusschen reizen en reizen. Of men al, per expresse-trein, nacht en dag rus teloos de ruimte doorvliegt, om aan te teekenen dat men Kier of ,daar geweest is en terstond weer verder te gaan, dan wel rekening hou dende met het feit dat de tijd kostbaar is, niet temin op elk belangrijk punt de noodige waar nemingen doet ten einde zijn kapitaal aan er varingen te vermeerderen, dat is niet hetzelfde. Wij gaan niet vooruit, in zedelijken zoowel als in stoffeljjken zin, door de uitkomsten die we verkrijgenmaar door de wijze waarop die worden. Het eerste moge voor een uk den indruk geven, alsof werkelijk een rijke overwinning is behaaldhet on- rop volgend tijdstip zal doen zien heeft vergist. even toelichten met een beroep jeschiedenis ransche omwentelii eei H. M. de Koningin wenscht Haar verjaardag 2 Aug. op het Loo te vieren. Het zal evenwel de vraag zijn of de toestand dor Koningin zal toolaten, zoo lang op het Koninklijk landgoed te blijven. l! De heer Werdmüller von Ë*lgg heeft zijn ontslag gevraagd als Burgemeester van Kuilenburg. Hij zal over eenigen tijd naar Indië vertrekken, om daar zelf zijne landgoederen te besturen. Aan het Departement van water staat werd Woensdag aanbesteed de uitvoering van herstellingen en vernieuwingen aan daRijks- rivierwerken op de Boven-, Beneden- en Niéüwe- Merwede, met het onderhoud dier werken van 1 Juli 1880 tot en met 30 Juni 1881, in vier perceelen. Minste inschrijvers de heerenvoor net le pore. J. A. Van Haaften te SliedreCht, voor f 42.700; 2e perc. C. Van der Plas te Har- dinxveld, voor f19.327; 3e perc. C. Bot Cz. te Sliedrecht, voor f33.079; 4e perc. A. Volk^r Lz. te Sliedrecht, voor f31.600. Te Utrecht werd Zaterdag door Dijkgraaf en Hoogheemraden van den Lekdijk Benedendams aanbesteed het verhoogenverster ken on verlengen van den beermuur te Wijk-bij- Duurstede. Minste inschrijver was de heer F. W. Van Vloten, te Utrecht, voor f 33.637. Er waren 9 inschrijversde hoogste was de heer D. Bar neveld te Vreeswijk, voor f37.700. Door het hoofdbestuur der alge- meene watersnoodcommissie te ’s Hertogenbosch wordt aan de ingezetenen van het dorp Teeffelen, die ten gevolge van de op 4 Januari jl. in den Maasdijk, nabij Driehuizen, gevallen doorbraak have en goed verloren hebben, 60 75 pct. van de geschatte waarde als schadeloosstelling toe gekend. Do' toezeggingen van bijdragen voor het comité voor de collectieve inzending van zuivel en vee naar de internationale ten toonstelling te Londen, zijn nu tot bijna f 5000 gestegen. Van prinses Marianne der Nederlan den is bericht ingekomen, dat, ingeval de bij dragen tot f9500 klimmen, zij de restoerende f 500 voor hare rekening nemen zal. De heer J. Dz. Kruijt is met alge- meene stemmen herkozen tot Voorzitter van den polder „Willens.” De heer J. J. Cremer, onze ge vierde schrijver en spreker, is zeer ernstig on gesteld. De voorjaarspaardenmarkt te Put- tershoek werd Maandag als gewoonlijk zeer druk bezocht. Er waren 850 paarden aan de lijn. Door Fransche koopers werden de luxe-paarden tegen hoogo prijzen gekocht. Voor de beste soorten besteedde men f850 tot f900. Voor jaarlingen werd betaald van f120 tot f140, terwijl werk paarden van 4 tot 7 jaren voor f 400 tot f 500 van de hand gingen. In de laatste soorten was do handel zeer uitgebreid. Bij vonnissen der Arrondissc- ments-rechtbank te Rotterdamdd. 1 Juni 1880, zijn de navolgende personen veroordeeld E. V., wonende te Ouderkerk a/d. IJsol, vervolgd ter zake van het niet hebben van licht aan zijn vaartuig, tot een boete van ƒ5. Subsi diair 2 dagen gevangenisstraf. E. Van D. wonende te Sluipwijk, vervolgd tor zake van diefstal van een scheermes, tot een celstraf van 3 maanden. II. II., wonende te Krimpen a/d. IJsel, ver volgd ter zake van verwonding, tot een celstraf van eon maand. M. V., dienstbode, wonende te Boskoopbekl. van in- dienst zijnde bij den winkelier B. te Goudate diens nadeele te hebben ontvreemd gelden uit de winkellade, door den winkelier begroot op de som van ƒ200.tot 1 jaar celstraf. Naar men verneemt, zal door den heer J. Elias te Strijp, in de nabijheid zijner stoom-linncnweverij, een boterfabriek op groote schaal worden opgericht. •*- De maatschappij voor de oprich- Overzicht. Naar het programma der voorgenomen werk zaamheden te oordeelen, die de Italiaansche troon rede aankondigt, heeft do regcering de besteja zelfs do stoutste verwachtingen van den goeden wil der nieuwe vertegenwoordiging. Niet alleen opheffing van gemaalbelasting en hervorming van het kiesrechtmaar ook wijziging der grondbe lasting hervorming van het gemeente- en pro vinciaal bestuurherziening van het straf- en handelswetboek liggen in de plannen der regee- ring. Jammer maardat nog voordat de werk zaamheden goed begonnen zijnde regeering reeds al haar beleid moet aanwenden om de zoogenaamde scheurmakers in een goeden luim te houden. Nauwelijks is hun daartoe het leeu wenaandeel in de begrootingscommissie toege- staanwaarin zij over 9 stemmen beschikken of nu reeds weder spreekt men over eene wijzi ging in het Ministeriedat reeds een lidde Minister van Oorlog, verloor, waar men eenige zetels voor de ontevredenen wil inruimen. Na tuurlijk zou daarvan het gevolg zijn eene nieuwe verbrokkeling van de liberale partij het ontstaan van eene nieuwe partij van ontevredenen. Zoo zullen ontbinding en kabinetscrisis vooreerst nog wel het voornaamste nieuws blijven dat uit het schoone Italië-te vermelden valt. Want ook in het Vaticaan schijnt men werkeloos eenvoudig den loop der dingen, die op kerkelijk staatkun dig terrein voorvallen af te wachten. Uit een communiqué van den Duitschen Rijkskanselier aan do Norddeutsche blijkt maar al te duidelijk dat de onderhandelingen tusschen Rome en Berlijn door tusschenkomst van den nuntius te Weenen, Jacobinigevoerdtot geen resultaat hoegenaamd geleid hebben. De Paus blijft intrekking der Meiwetten eischen en wacht daarop alvorens uit voering te geven aan zijn besluitdat de Bis schoppen machtigt van de benoeming der geeste lijken mededeeling te doen aan de kerkelijke overheid. Het Pauselijk orgaan, Voce della verila verklaart zich dan ook tegen de thans in Pruisen aanhangige wetdie alleen gedeel telijke niet-toepassing der Meiwetten op het oog heeft. Toch doet de gereserveerde houding, die het Centrum tegenover het wetsontwerp inneemtvermoedendat Rome niet gaarne de kans om het mindere te verkrijgen daar waar het meerdere onbereikbaar isongebruikt voorbij zou laten gaan. Doch ook zonder den steun van het Centrum zou do aanneming van do Wet waarschijnlijk voldoende gewaar borgd zijn. De nationaai-liberalen zijn, dank zij de besprekingen met de hoofden dier partij ge voerd, reeds zoo goed als gewonnen. Daarbij komt dat de regeering zich niet tegen eonige wijziging van het ontwerp zal verzetten en ver moedelijk ook wel genoegen zal nemen met eene bepaling die den duur der wet tot een niet al te langen termijn beperkt. Intusschen ontbreekt het niet aan waarschu wende stemmen tegen dezen eersten stap op don weg van concessies zonder dat daartegenover blijkt van een geest van onderwerping aan het wereldlijk gezag. Vooral Falck, de Vader der Meiwetten, heeft het ontwerp ernstig bestreden, dat, zoo betoogde hij, van groote zwakheid ge tuigde en de rust des lands in gevaar zou bren gen. De regeering verdedigde zich mot te wij zen op de geestelijke behoefte dor Katholieke bevolking, daar van de 10 Bisschopszetels slechts 3 bezet waren, terwijl 1000 pastoorsplaatsen va cant waren. Haar doel was om, zonder het ge zag uil handen te gevendaaraan te gemoet te komen en misschien tevens daardoor den weg te banen tot den vrede. De uitkomst zal moeten bewijzen of zij goed gezien heeft. Do Fransche regeering heeft het nog altijd te kwaad met hen die aan haar hunne vrijheid te danken hebben. Dat zij maatregelen nam om op den 25 Mei eene communistische manifëstatie te voorkomen, is haar zóó kwalijk genomen, dut de afgevaardigde Clemenceau daarin zelfs aan leiding vondt om in de Kamer eene» interpol'.tic- tot de regeering te richten, waarbij echter slechte 34. leden zich aan zijne zijde schaarden. Roche fort is zeer ontstemd omdat zijn zoon bij gele genheid van die mislukte manifestatie, waarbij hij waarschijnlijk zijn vader vertegenwoordigde, twee/sabelhouwen van een politie-agent ont- vii>g. De vader gaf daarover zijne verontwaar- ^j^fging lucht in een zeer opgeschroefde» brief aan den prefect. De Engelsche premier moet nog altijd boeten voor zijne al te scherpe en partijdige oppositie onder het vorig bewind. Zoo noemde hij in^ertjjd de Engolsch-Turksehe conventie onzinnig, terwjjl hij nu datzelfde verdrag handhaaft en geen moeite doet om daarop terug te komen. Mén verzuimt natuurlijk niet om hem dat in herin nering te brengen. Voorts heeft hij aan velen groote ergernis gegeven door de benoeming van den katholieken Lord Ripon tot onderkoning van Indië. Deze benoeming heeft, hoe vreemd het ook schjjnen mogezelfs tot eene tamelijk lange discussie in de beide Huizen aanleiding gegeven. i sche Kerk te bouwenge kunt het onmo£ i Als gij aandachtig cipiëertmaakt gij misschien een gebouw dat er eenige overeenkomst mede heeft maar noch door zijn samenstelling, noclt door zijn omgeving is het aan zjjn model gelijk. Met even goed gevolg zou men beproeven den onverbiddelijken tijdwijzer een eind terug te zet- ten. Al wat leeft, al wat bestaat, moei zich ontwikkelenvooruitgang is een onverbrekelijke natuurwet. De vraag is alleenIn wlke i richting Menschen zonder ideaal zijn er niet. Elk i stelt zich een toestand voor, die het toppunt zijner wenschen zou uitmaken, en boven welken hij zich niets voortreffelijkers kan denken. Nu hangt do mindere of meerdere verhevenheid van I dat ideaal, dien denkbeeldigen en begeerlijken j verstandelijke ontwikkeling. Van daar dan ook, rijke beteekenis bevorderen, dat is onze roeping, dat we bij verschillende volken zulke uiteen- -n- w— loopendo, soms grof-zinnelijke voorstellingen aan treffen van den Hemel, in zekeren zin hun ideaal. Onderwerpt al die voorstellingen aan een cri- tisch on vergelijkend onderzoek, en gij hobt de meest vertrouwbare gegevens voor de studie van het ontwikkelingspeil der natiën van het tegen woordige zoowel als van het verledeno. Welnu, oen ideaal hebben, en naar zijn bereiking of verwezenlijking te streven, is wel niet juist het zelfde, maar het laatste is een logisch, oen# on vermijdelijk gevolg van het eerste. Dat streven, en niets anders, is vooruitgang. Dat alleen is doel. Al het andere, ’t welk men nu en dan met dien weidschen naam betitelt, is middel, niets-meer. Zoo Velerlei menschen er zijn, zoo afwisselend is hun ideaal, ’t Is zoo men schermt tegen woordig nog al met dat woordmen zet er zelfs ’t woordje het voor, daarmee te kennen gevende, dat men er slechts één als waar erkent, en dat alles wat daarvan afwijkt uit den Booze is, precies als die kettermeesters van gisteren en van heden, die u ten vare zouden doemen als gij niet op zeer zichtbare wjjze ja knikt wan neer zij bezig zijn hun geloofsbelijdenis te pre velen, of die wijsgeeren van het heden en van de naaste toekomst die u nauwelijks den naam van mensch waardig keuren als gij niet elk oogenblik gereed staat met de duurste eeden te bezweren dat zij, en zij alleen, en niemand bui ten hen de waarheid, de heilige, absolute, on- omstootelijke waarheid hebben gevonden. Maar die grootspraak, die zelfverheffing in een ande ren dan den gewonen vorm, moet ons niet ver blinden; zooals de mensch is, zóó is ook zijn ideaal. Wanneer hij nu niet geheel door traagheid wordt overheerscht, zal hij alle krachten inspan nen om het naderbij te komen, dus, in de meeste gevallen. Slechts de minst ontwikkelde menschengroepen berusten lijdelijk en zonder eenige poging te doen tot bereiking van het betere. Doch, naar den aard van dat ideaal, zal ook de keuze der middelen verschillend zijn; hetzelfde verschil is van invloed op de richting waarin men zich meent te moeten bewegen om te Jromen waar men wezen wil< Vandaar alzoo dat het woord „vooruitgang,” door onderschei den personen gebezigd, niet steeds hetzelfde beteekent. Dat verschil evenwel kan bestaan in wozon of in graad. Daar zijn er, misschien wel in onze naaste omgeving, die hun dierbaarste wenschen niet hooger uitstrekken dan tot de bevrediging van bloot zinnelijke, materiöele begeerten. Wat zij echter doen om hun ideaal,'dat misschien het onze niet is, te bereiken, is geen verloren arbeid. Ook zij breiden menigmaal het kapitaal van het menschel ijk weten en kunnen uit; ook zij banen aan de gedachte nieuwe wegen, en, zonder het te willen, komt hun inspanning ook hun ten goede, die aan het leven hoogere eischen stellen, voor wie een verhevener ideaal bestaat dan dat met de zinnen gepeild en met de han den omvat kan worden. Alleen dan, wanneer de groote meerderheid van onze medemenschen haar kracht uitsluitend zoekt in dat koude rea lismedat de zelfzucht in de hand werkt en de kinderen dezer eeuw scheidt in plaats van hen te vereenigen, bestaat er reden tot vrees, want, ook dat leert ons de geschiedenis, een volk dat in die richting zijn ideaal zoekt, gaat ten gronde. De wereld is tot in haar uiterste uithoeken overdekt met overblijfselen van vroe gere beschavingen. Lang vóór de Europeanen de Nieuwe Wereld bezochten, bloeiden daar natiën die op een hoogen trap van ontwikkeling stonden, maar die door haar opvatting van het leven, door haar streven naar haar ideaal, dus door haar vooruitgang, zijn vernietigd. Hot uitgangspunt der menschheid is de bar- baarschheid. Uit de diepte trad de mensch te voorschijn, hulpeloozer dan de dieren des velds, maar boven die allen begaafd met den aanleg tot het hoogere. De zoogenaamde reuzenschre den die in onze eeuw worden afgelegd op elk gebied, zijn slechts bescheiden stappen in ver gelijking met deh verbazenden vooruitgang, die bestond in het eerste gebruik van een werktuig, hoe onvolmaakt ook, al ware het slechts een knods om een stuk wild to vollen of een stok i-.ï .1 j k '1 verkregen oogenblik belangrijk, middellijk daaro] dat men zich Mag ik dit op de De Fransche omwenteling der vorige eeuw is zonder eenigen twijfel een der belangrijkste ge beurtenissen van de wereldhistorie geweest. Een stelsel van regeeringsvorm en maatschap- pelijke verhouding, dat geworteld scheen tot in de ingewanden der aarde, werd omvergeworpen alle boeien werden gebrokenalle banden losge- maakt, alle betrekkingen omgekeerdals met een reuzensprong bereikte men het land der absolute vrijheid. Maar de vruchten? Geen twintig jaar later, of nieuwe, minstens even knellende boeien waren aangelegd, en nog eenigen tijd daarna keerde alles tot zijn voor malige» toestand terug. Met dat kolossale on derscheid echter, dat de groote zondvloed één ark onaangetast had gelaten; dat het groote be ginsel: gelijkheid voor de wet, van zijn bolsters ontdaan, in het daglicht was gebracht waar het, langzaam, bijna onmerkbaar, zich mocht ont wikkelen om het staatkundig leven der Euro- peesche volken gaandeweg meer te doordringen. De sprong was mislukt, de geleidelijke voort gang van het levenwekkend idéé kon niet weer houden worden. Ziet, dat is vooruitgang. Niet het onstui mig omverwerpen van het bestaande, in wel ken vorm ook. Men bevordert hot Welzijn der menschen niet, door hen onder puinhoopon te begraven, en evenmin tooit men een landschap door het met bouwvallen te overdekken. Al wat is, moet zijn, dat wil zeggen, heeft recht van bestaan, zoowel in den zin van oen over gangsvorm tot het betere, als in dien van een ontwikkelingstoestand uit iets minder volkomens. Men stelle het dus op prijs, door het gestadig te hervormen. Vreesachtige naturen mogen ook dien voor uitgang duizelingwekkend noemenmet hun bezwaren kunnen we ons niet in laten. Volko men stilstand is de doodvraag het maar aan allen die weten wat instoffelijkon zin leven beteekent. Het moge waar zijn dat sommigen hier of daar toestanden aantreffen die volkomen beantwoorden aan hun persoonlijke behoeften zij kunnen toch waarlijk niet vergen dat allo menschen zich er mee vereenigen eri eenparig zeggen: „Ziezoo, nu hebben we ’t recht naar den zin: laat ons hier tabernakelen bouwen voor dit en alle opvolgende geslachten. Of liever, ten einde niemand zich van hier verwijderen moge, laat ons een toren optrekkon die tot de wolken reikt!” Maar eigenlijk, de af keer dien sommigen aan den dag leggen tegen vooruitgang in hot algemeen, is geheel iets anders dan datgene waarvoor zij het uitgeven. Stilstandwe zeiden het reeds, is niet mogelijk. Achteruitgang is het evenzeer. We kunnen, het verledene niet terugroepen, geen vroegere toestanden herstel len, geen oude verhoudingen op nieuw in het leven brengen. Ja, met eenig overleg is wel iets te maken dat naar het oude geljjktals men ten minste niet al te precies kijkt, doch verder dan een zeer oppervlakige gelijkenis brengt men het niet. Beproef ecus oen Gothi- S. W. N. VAN NO0TEN üiwnwi. igelijk.l om de vruchten van een boom te slaan. De af- jschien stand tusschen een naald en een naaimachine is Jèneindig kleinet dan die tusschen niets en een naald, en de man die zich voor het eerst tegen do guurheid van het klimaat poogde te dekken door zich te bekleeden met de huid van het door hem gedoode dier is grooter hervormer geweest dan allen die na hem kwamen. Hetzelfde is van toepassing op het gebied van denken. De eerste waarnemingen, hoe onvolkomen die ook geweest mogen zijneischten van den geest krachtiger inspanning dan de diepzinnigste stu diën der geleerden van later tijd. Wij, die staan op de schouders van duizenden geslachten, zijn in staat gesteld aan de hoogste eischen te voldoen. Vöt, hebben zorg te dragen, uat lueuui, uien uenaueeiuigen en oegeeriipcen dat het streven naar MK ideaal de goede richting toestand, geheel af van iemands zedelijke en blijft volgen. Het mensch-zijn in zijn volle en aan welke wij nooit ontrouw mogen zijn. Een „de profundis”, uit de diepte, is ons uitgangs punt, een „excelsior” steeds hooger, onze leuze en ons doel.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1880 | | pagina 1