w, Zondag 18 Juli. 1880. y. 579. asmeer. Kunst. MAK. Weekblad voor Zuid-Holland en Utrecht. reeren, roL, at. op .NTS, Uitgever K JES ELÖ, Een wereldschokkende ge beurtenis herdacht BINNENLAND. OOM, »7. BUITENLAND. bezoek bisscta gestaan. rerkrijgbaar bij luisvriond” S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven» Uitgevers. ■OMOWHHS «W. hunne Zoons ling verlangen, ioctusson zynor en is zijn Ad- in zullen roods gezegd. i Platen. De t en Gecou- BROEKEN, R. ARNOLD, ars. H. T. tvertelling, 5 T. 6 W. N. VAN r Liter, ilo. n. Alle binnonlandsohe Advertentiënwaarvan de plaatsing 3 maal wordt opgegevon, worden slechts 3 maal in rekening gebracht. Huisgezinnen, aschnjving van de inhoud van letterkundigen. as wat tot dit idergoteekondo ruime mate te te TiJdftfWtt, i tot i, premie Prjjs der AdvortentiënVan 1 tot 5 regels 0,50. Iedere regel moor 0,10. Grooto lettors naar plaatsruimte. Inzending franco, on uiterlyk tot Zatordags-voormiddags ton 10 ure. T. 24 Aug. aan- ndo aan zjjno ndorwjjs oono aren tot Adel- Dezo Courant wordt geregeld lederen Zatordag-middag verzonden. Prjjs: voor Schoonhoven per drie maanden 0,70. Franco per post door hot geheolo rijk 0,80. overgeloopen. Eon honderdtal afgevaardigden war® l tot dos avonds laat in de vergaderzaal gebhjSen; inmiddels werd aan het Hof weder oen bal gegeven. Eindelijk daar kwamen do tijdingen uit Parijs. Do adellijke afgevaardigde De Liancourt gaat onmiddellijk naar den koning on doelt hom, zonder iets te verbergen, het grooto nieuws medo. Do koning trekt verwonderd de wenkbrauwen op. „Maar,” zegt hij„dat is waarlijk een oproer!” „Neon, sire,” antwoordt De Liancourt op plochtigmi toon, „hef u ff een M een omivo'Uelmg Zeker, niets minder dJu dat. Den volgenden dag kreeg de vorst oen aifder inzicht in do zaak. In de grootste orde waroü do Parijzenaars reeds bozig de Bastille af te breken. Het leger van Bozen val was verdwenen, De Nationale Verga dering keurde de handelingen der Parijzenaars good. De bevolking der hoofdstad herdoopte haar militie in nationale garde en benoemde Lafayette tot commandant, Bailly tot maire. Deze begaf zich een paar dagen later aan het hoofd eenor deputatie op weg om do sleutels den Koning aan to bieden, don Koning, die in allerijl Nocker heeft toruggeroepeh en beslo ten hoeft Parijs een bezoek te brengen. De ont moeting heeft plaats bij de brug van Possy: „Bird”, zegt Bailly, „ik breng u do sleutels van de goede stad Parijs; ze zjjn dezelfde, die aan Hendrik IV werden aangebodendeze hooft zich toen een volk verworven, maar thans heeft het volk zijn Koning veroverd.” In dio dagen scheen het, alsof een nieuwe, een blijvende verstandhouding tussohen Koning en natie geboren was, en dat do eerste in den omkeer van zaken openhartig zou berusten. He laas! het hooft zoo niet mogon wezen: hot be ginsel der onbeperkte monarchie zou niet onder gaan dan na oen bloedige worsteling. De 14e Juli was slechts hot eerste bedrijf van hot reus achtig drama, óénig in de geschiedenis der wereld. Het besluit van de Franaohe Kamersom den 14en Juli, den datum van de inneming der Bas tille, voortaan als een nationalon gedenkdag te vieren en de wijzewaarop dit denkbeeld is ver wezenlijkt, verdienen de toejuiching van allen, die sympathie gevoelen voor de derde Franacho Republiek. Wij hebben ons niet te verdiepen in de vraag of het verleenen van een nagenoeg algemeene amnestie reeds nu, terwijl de harts tochten nog lang niet zjjn gestild, een daad van verstandige politiek genoemd kan wordenhet zou ook niet mogelijk zijn daarop een antwoord ttf vinden. Maar op ons oordeel over de feest viering heeft dit geen invloedde BaStille-be- storming is de geboorte dor revolutie geweest en allendie de gevolgen dier grooto gebeurte nis, namelijk don ondergang der alleenheer schappij, de erkenning van de rechten van den mensch, als zegeningen beschouwen, hebben in de afgeloopen week een dankbare gedachte go- wjjd aan het Parjjsche volk, dat den 14enJuli 1789 het somber gedenkteokon van het gruw zaamst despotisme innam en den volgenden dag omverhaalde. Hier volgt een korte schets van die belangrijke gebeurtenis. In Juni was de verhouding tusschen den Koning en de Nationale Vergadering zeer ge spannen geworden. De dnanciëele hervormings plannen van don liberalen Minister Necker von den noch bij Lodowjjk XVI, noch bij het Hof, eenige instemmingwantom deze ten uitvoer to brengensou men hebben moeten beginnen met den adel en do geestelijkheid ook tot het betalen van belasting te noodzakenen dat ging natuurlijk niet. Inmiddels bleef de Vel-gadering permanent, in afwachting van hetgeen geschie den zou, en weerstond allen aandrang van den Koning om zich te ontbindenook een plan om haar met geweld uiteen te doen gaan stuitte af op de kloeke houding van eenige afgevaardigden uit den adel. Reeds was de maand Juli eenige dagen oud. Do Vergadering richtte onophoudelijk vertoogen tot den Koning; deze gaf ontwijkende antwoor den. Maar in stilte had hij roeds zjjn partij ge kozen. In de nabijheid van Parijs waren grooto afdeelingen troepen bijeengebracht onder opper ste leiding van den hertog De Broglio, met artillerie en grooten voorraad van ammunitieallo toegangen tot Parijs waren bezet, de communi catie met Versailles, verblijf zoowel van de Ver gadering als van het Hof, was afgesnoden. De Koning broedde eon aanslag niet slechts togen do Nationalemaar ook tegen de hoofdstad. De toestand was te Parijs hoogst ongunstig. Lang, zeer lang had het volk gehoopt. Nog steeds was er gebrek aan de allereerste levens behoeften de prijs van het graan was tot een noodlottige hoogte gestegen. Het krachtig op treden van de afgevaardigden van den derden standdo hoopvolle toezeggingen van don Mi nister Necker hadden wel voor eon wijlo don moed verlevendigd, maar do beloofde verlichting van don druk bleef uit. Inmiddels wist hot volk dat het Hof op het kasteel to Versailles zich in weelde baadde, dat men daar schitterende feesten gaf als verkeerde hot Rijk in den besten staat. Ook gevooldo het volk zich beklemd door do aanwezigheid en voortdurende toeneming van soldaten, Duitschers, Zwitsers on Franscho regimenten van de lijfwacht: het sidderde als voor een onbekend dooh dreigend gevaarhot vroeg aan zijn overheden op tolkons luider toon om wapens. Do militie van Parijs wenschte do stad tegen een aanval van buiten to dokken doch waarmede? Men had zelf geen ammunitie. De stedelijke overheden konden ze ook niet geven zij hadden een bode gezonden naar Char- leville om geweren en kruid te doen afzenden. Eu dan aan het eind van do straat St. An toine verhief zich do geduchte sterkte, de Bas tille, welker kanonnen de gansche woelige voor stad bestreken. Een blik op die hooge, dikke, sombere murenop die diepezwarte grachten waarover een ophaalbrug kon worden nodergo- latenvervulde do Parijzenaars mot schrik. In derdaad ware Lodowjjk XVI eon man geweest die oen kloek besluit wist te nemen en vaardig ton uitvoer te leggen en waron zjjn vertrou welingen tot iets meer geschikt geweest dan op hofbals te schitteren en aan vreemde hoven te pronken dan zou het hem wellicht niet mooi- lijk zijn gevallenmot één slag de naderende omwenteling te onderdrukkendoch de Koning nam zijn maatregelen als het ware één voor één en als hij iets had gedaan meende hij dat hij nu wel weer eons oen kleine ontspanning mocht genieten. Den 12en Juli verspreidde zich het gerucht, dat Necker ontslagen en reeds naar zjjn landgoed in Zwitserland op reis was. Het Parijsche vólk raakte in gisting; dichte drom men bewogen zich langs do straten. Nocker was, toen althans, do eenige hoop dor ongolukkigen en de koning had moedwillig oen zjjnar reddings-ankers afgesneden. Toch 'bleef De Besenvaldie do in een kamp voreonigde troepen nabij Parijs commandeerde, werkeloos: hij wachtte nadere bevelen, en deze bleven uit. En roods begon een gedeelte van zijn soldaten af te druipen. Maandag den 13en Juli was de hoofdstad in rep en roer. Grooto volksdrommen doorkruisten do stratensteeds om wapens roepende. Do oproerhet is een smeden werkten als razonden om punten voor pieken te maken. De stormklokken luidden net stadhuis werd doorzocht, men vond er wat oude, schier onbruikbare geweren, en twee tot vuren weinig geschikte kanonnetjes, met zilver beslagengeschenken van den koning van Siam, indertijd aan Lodewijk XIV vereerd. Men gaat verder. In het gesticht Lazaro vindt men een belangrijke, hoeveelheid korenmeer dan daar noodig was; 't wordt onmiddellijk naar do markt gezonden. In don kelder is grooto voorraad wijn; eenige van den hoop gaan er zich aan te buiten on worden beschonken. Men voert zo mee. Eon betrapte dief wordt terstond opge hangen. Nu naar La Force. Do deuren worden open gebroken, do gevangenen—schuldenaars die niet konden betalen, in vrijheid gesteld. In don kerker van het ChAtolet, voor misdadigers bestemd, beproefden do gevangenen uit te breken; het volk drijft hen terug en wil teven» de medege nomen dronkaards in bewaring geven. De cipier heeft voor hen geen plaats; men hangt hen op aan de boomen. Daar komen eindelijk do kisten uit Charle- ville met het opschrift: „artillerie.” Gretig worden zjj geopend, zij bevatten slechts lom pen Spaandersenz. Een kreet van woede stijgt ten hemel. Don volgenden morgen is do onrust nog groo- ter. Thans zal de menigte, het koste wat het wil, wapens veroveren. In het Hötel des Inva lides zijn 28.000 geweren, daarheen! Men beklimt de muren, de oude krijgers zijn on machtig tot tegenstand. Spoedig wordt do buit overmeesterd. Nu naar de Bastille! Roeds hadden zich nu en dan gewapende benden voor do poort ver toond, doch do commandant De Launay had even oen paar stukken doen losbranden. Tegen den middag is do volksmassa daar aangekomen. Zij eischt de overgave, on zendt Thuriot do la Rosièro om te onderhandelen, allereerst over de verwijdering dor kanonnen van do muren. Die stap leidt tot geen resultaat. Terwijl men do buitenste ophaalbrug neerlaat om Thuriot uit te leiden, pogen do voprsto bestormer» binnen te dringen; een paar schoten doen hen afdeinzen. Maar die schoten hebben slachtoffers gemaakt. Een bulderende kreet van smart verheft zich, do menigte schiet ih blinde woede de geweren af tegen do onwrikbare muren. Twee kloeke mannen plaatsen zich op de geweren die men met de bajonet in do voegen der wallen hoeft gestoken; met forsche slagen beuken zij, zonder acht te --slaan op het geweldig vuren, de’ ket tingen der ophaalbrug, deze breken, on don derend valt de brug omlaag. Met qnstuimig geraas loopt de menigte toe, een nieuwe gracht houdt haar tegen, on do muren zijn oven on beklimbaar gebleven. Steeds stroomt de bevol king naar de Bastille, en verschrikkelijker wordt de verwarring. Men voort brandstoffen aan, vergeefs; men brult, men raast, hot vuren wordt niet afgebroken, en nu eu dan moeten sterven den of gewonden worden weggevoerd. Nogmaals worden deputatiën afgezonden om op de overgave aan te dringen; De Launay hoort haar niet of wil niet hooron. Het gevecht‘duurt voort, vier uren lang. De ongelukkige commandant is ten einde raad: de verdedigers dprvesting, in validen en Zwitsers, zijn moede van hot schieten hij poogt hot kruidmagazijn in brand te steken, ->r- men belet het hem. Do verdedigers openen een deurtje en reiken eon geschrift over; eon man, dien men op een plank over do gracht in even wicht houdt, neemt het aan. Het bevat de ge stelde voorwaarden: vrije aftocht voor de bezet ting. De voorste, aan vqllo^s stemmen er in toe. Nu daalt de tweede ophaalbrug, do menigte dringt naar binnen, do Bastille is gonomdW. Helaas, dat de belofte, trouwens slechts door onkelen, zonder raadpleging met do massa, af gelegd, niet word gehouden! Hoe schoon zou do dag zjjn geëindigd, indion hot bloed van Dp Launay, en van vier andoren, de straten niet had bezoedeld, indien do menigte haar zego- tookonen niet had vermeerderd mot zijn hoofd, op oen piek rondgedragen! Maar wie ,zaï den bliksem, die don hemel in vuur zot on den dampkring zuivert, verwijten dat hij brand heeft gesticht? Op dionzolfden dag had do koning weer drio deputation van de Nationale Vergadering, die hem op hot gevaarlijke van den toestand wezen, on verrichter zake doen vertrekken. Misschien dacht hij wol, dat hot leger handelend zou op treden, en wist hij niet dat een deel van dat zelfde leger ’yoeds tot do Bastille-bostormers was Door de Pr,ov. Staten van Zuid- Holland werd 11. Dinsdag tot lid van de Eerste Kamer herkozen do heer Mr. G. A. De Raadt met 61 van de 66 stemmen. Gekozen werd in de plaats van den heer J. W. Hein (die wogen» ouderdom en zwakke gezondheid verzocht niet meer in aanmerking te komen), de hoer I. D. Fransen van de Putte (lid van de Tweede Kamer) met 38 stemmen terwijl er 16 waren uitgebracht oo den heer, W. C. M. Begramoud lid dór Tweede Kamer. De heer Mr. A. A. Van Bergen IJzendoorn burgemeester van Gouda, heeft do benoeming tot lid der Gedeputeerde Staten niet aangenomen. Ten aanzien van de aanvragen om toepassing van art. 36 der wot op bet lager onderwijs van de gemeentebesturen van Berg- Ambacht, Krimpen a/d Lek, Hoornaar on Schel- luinen, ondersteunt de Commissie uit de Prov. Staton do praoadviezon van Ged. Staton, wat do t*#e (laatste gemeenten betreft $ot verdaging der bfrkmideling haror aanvragen tot do herfst- vermdAi^. JL^esluit van Godop. Staten dor protow i< Zuid-Holland is do gemeente Ottoland afgeiRloiden van het onderkiesdistrict Goudriaan on voor de verkiezing van leden der Prov. Staten aangewezen als een afzonderlijk onderkiesdistrict van het hoofddistrict Sliedrecht. Door do burgemeesters in de Prov. Utrecht is aan den afgetreden Commissaris des Honings, jhr. E. C. U. Van Doorn, als blijk van hoogachting on hulde, bij zijn vertrek een aan denken aangeboden, bestaande in eene pendule. In September wordt do Vorst van Waldeck-Pyrmont, vader van onze Koningin, in den Haag verwacht. Tot conservator (honorair) aan de bibliotheek dor Universiteit van Amsterdam is benoemd do heer J. N. Scheltoma, oud-archiva- ris van Gouda. Onder de ruim vijftig geslaagden bij het groot ambtonaars-oxamen voor Indië komt voor, de heer J. A. Van der Lee van Gouda. Te Vlissingen werd Maandag de marmeren gedenksteen onthuld ter herinnering aan Jacobus Bellamy, in het huis, waar hy in 1757 geboren werd. Het is een uitstekend ge beeldhouwde beeltenis van den dichter met een eenvoudig randschrift. De president dor com missie Ds. Joh. Dyserinckhield eon feestrede. Het volkslied werd vierstemmig gezongen door leden van den zangcursus en do liodertnfelbege leid door muziek. Op het raadhuis was oen receptie van autoriteiten en genoodigden door don burgemeester, waarbij vele toespraken ge houden werden. De tentoonstelling van voor werpen op Bellamy’s leven betrekking hebbende, word daarna geopend. Het voorloopig comité voor de in zendingen ter landbouw-tentoonstelling te Lon den heeft besloten don termijn van aangifte van vee on znivol voor do tentoonstelling te ver lengen tot 15 Augustus, maar die op dien datum dan ook definitief te sluiten. Do aangiften moe ten geschieden bij den hoer L. Brookoma, se cretaris van het voorloopig comité te Wageningon. Voor do verloting te Groningen is o. a. aangekocht een zilveren koffie- on thee servies met ketehon blad ter waarde van f1000. Do verkoop dor onafgehaalde prysvoor worpen van de grooto Watorsnoodlotorij, welke in hot Venduhuis te ‘s Hage plaats had, hoeft f927 opgebracht. Algemeen wordt geklaagd, dat het met do zoetwatervisschoryen bijzonder slecht gaat. Palingbaars enz. wordt zoor weinig ge vangen, waarvan do rode hoofdzakolyk gezocht wordt in den langduriger! winter, waardoor het water te lang achter elkander mot ijs bedekt is geweest eu dientengevolge een ina<«sa visch ge stikt is. I aan de lersche pachters houdt nog altjjd het Engelsche parlement bozig. Het eigenbelang, wl» Jiboralv juu-lowutotata l>ü <lew rog«- ling hebben, brengt mede, dat do rogeoringhet meeste last hooft met hare vrienden, waarvan' velen" de voordracht ernstig bestrijden. De Zulukaffers zjjn niet zeer ingonomen mot het nieuwe bestuur, dat hun land in dertien koninkrijkjes verdeelde met evenveel, naar hot schijnt, nog al lastige potontaatjes aan het hoofd. Do Kaffers komen zich reeds in grooto gotalen over do willekeur dier nieujve hoofden bij hot Engoltche bestuur beklagen. Terwijl Duitachlands Keizer te Bad-Ems het bezoek van zijn Oostenrijkachen collega af wacht, zocht Von Bismarck verademing te Kissiugen, waar hij hot gezelschap geniet van don Aarts bisschop van Bamberg. Geheel zonder politieke bemoeiingen schjjnt de grijze Staatsman nu eenmaal niet te kunnen zjjn. De Italiaansche Kamer houdt zich weer mot do oude quaostio bezig, de belasting op hot ge maal. Het zal nu moeten blijken of, net doel, met do ontbinding der Kamer beoogd, werkeljjk bereikt is. CKEN8, MA- flEGENenz. ivering. worden alle sohillig of die :ten zijn ver- Overzicht. Niet voetstoots maar nadat nog enkele beper kingen bedongen waren, heeft de Fransche Se naat de amnestio bewilligd en daardoor tot het welslagen van het feest van 14 Juli medegewerkt. Immersmen moge de algemeepe gmpëstie op zich zelve beschouwen als een onÈandigen of ongeraden greep der regeoringnu zo eenmaal aan do orde gesteld en door de. Kamer goedge keurd waszou hare verwerping door den Senaat eene agitatie in het land gewekt hebben die in hare gevolgen misschien, meer schade had gedaan dan de terugkeer der Communisten het land zal berokkenen. Berouwvol keeren de hoe ren echter allen niet terug. Nog voor dat do amnestie was verleendkondigde Rochefort roods het eerste nommer aan van zijn nieuw blad getiteld „do Onvorzoenlyke”, dat ook zeker zijn lezers wel zal vindonals men in aanmerking neemt, dat de schryver bij zyno terugkomst te Parijs door 6000 vrienden werd ingehaald en verwelkomd. De feestviering van den 14 dezer is echter, ook niet door de onverzoenlijkengestoord. De Parijzenaars hebben al het mogelijke in het werk gesteld W aan de ofticieele feestviering de uitreiking der vaandels, luister bij te zetten, door illuminatie versieringen optochten enz. Eqa flink en mannelijk woord van den Presi dent der Republiek Grevy lokte stormachtige toejuichingen uitbij de uitreiking der vaandels, aan de vertegenwoordigers der verschillende legerafdeelingen. Het geheel leverde een mili tair schouwspel opdat den besten indruk maakte, vooral omdat het gepaard ging met de betuiging, dat Frankrijk zich niet voor den krijg toerustmaar den vrede bewaren wil. Aan die gezindheid heeft Frankrijk het te danken dat het zoo spoedig weer zijn oude plaats heeft ingenomon in den rij der Mogendheden en niet geringen invloed uitoefent op den gang van zaken in Europa. De jongste beslissing in do Oostersche quaestie toch is in de eerste plaats te danken aan hot initiatief van Frankrijk, waarbij later Engeland zich aanslooton dat aanleiding gaf tot het bijeenroepen dor na-conferentie te Berlijn. En Frankrijk zou vooral voldoening hebben van zyne pogingen in. deze, indien hot zich be vestigt, dat do Porte het hoofd zal buigen voor do beslissing dor Mogendheden. Eon gunstig toeken daarvoor is do jongste kabinetswijzi ging in Turkije. Vooral in het aftreden van Osman-pacha als Minister van Oorlog meent mon oen toeken te zien van vrodeliovondo ge zindheid. Mocht do uitkomst die verwachting verwezenlijken, dan zullen de Duitscho speciali teiten, die do Sultan zich koos, om ordo te stellen in do regeling van do Staatsfinanciën, zeker mot oonig meerder kans van succes hun overigens niet opwokkenden arbeid aanvaqrdon. Do Koning van Griekenland vervolgt nog altijd zijn reis door Europa. Do wog dieu neemtLonden—Parijs—BerlijnWoonon/ Petersburg, doet vermoeden, dat dio rois\ vreemd is aan ’s lands belangen. De wet tot regeling dor schadeloosstellingen

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1880 | | pagina 1