:cht, 1 1881. Zondag 6 Februari. N’, 608. De Transvaal. .AKD, ■kerk. I 0 ER R. 4 Weekblad voor Zujd-Holland en Utrecht, 1 n CHT, :n. A i baat HONIG. BUITENLAND. BINNENLAND^ □ijüMtte LOOp poort vraagt het Jelling f20. i aangevoerd U f80, 3de ■BBM een alleszins Deze Courant wordt geregeld lederen Zaterdag-middag verzonden. Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden Ó,70, Franco per pont door het geheele rjjk 0,80. Kipeieren tangevoerd ilveren, 231 lammeren, Oh 1,50 p.k. half kilo, er half kilo. kaashandelaar i 1 Mei a. s. inde en goed gaan. ris BROEK- S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven, UitgeW- Had. qual. 74 ot., 2 a 36, vette 12,schapen kalveren 26 ito f6 h 14 ,20, Zeeuw- 4,00, Roode iCORRECT handelde, in ichoonhoven rzocht, onder tar, ’t zij voor i te melden, Ichoonhoven. fcZn.Gouda ïjj B. J. R. den Hertog; rkerk bij P. ter Idenburg. Prijs der Ad ver tentiönVan 1 tot 5 regels 0,50. Iedere regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco, on uiterlijk tot Zaterdags-voormiddags ten 10 ure. Alle binnerdandsche Advertentiönwaarvan de plaatsing 3 maal wordt opgdgeven/ worden slechts 2 maal in rekening gebracht. sr van vee t van handel rezen. Een )6 h 60 et. ndschen Mei 1876. t volgaarne, zoo gunstig HG van den iz, genezen is j twee jaren n borsthonig EEMMEN. ksels in den wordt men it te zijn, dat van eene van eene 0,65 van eene ibrieks tempel 25 jaar oud, 'aan en ook Koetsier, she Courant. choonhoven. Q. 1881. Peerbolte en uders M. C. eitje, ouders obus, ouders len. Maria moldus Gra- C. Schepp. I jaren, we- qual. 74 ct., (ual. fl,40, 38 per kilo. «OfflOVfflB GOMT. ongoloofelijke inspanning veel beleid en geluk werd gevoerd. nbaar gemaakten spoMig^ •'-* Onder daxe omstandigheden word Sir Theophile Shepstone als gevolmachtigd zaakgelastigde der Britsche Kroon naar Pretoria gezonden om in persoon over het „confederatie-plan” to onder handelen. Men ontving hem met eerbied, doch wees zijn voorstellen af. Toen vond hij de „on juistheid” uit, dat de Boeren niet in staat waren den inboorlingen het hoofd te bieden, hetgeen voor de rust der Britsche koloniën gevaar op leverde, en uit de onzalige belasting-weigering van een zeker aantal door godsdiensthaat ver blinde Transvalere trok hij het besluit, dat hot niet mogelijk was daar een geregeld bestuur te vormen, zoodat annexatie do eenigo uitkomst was. Tot dezen maatregel Was hij dan ook reeds uitgonoodigd door een adres, geteekend door Engelsoho grondbezitters in de Transvaal, mits gaders eenige namen van Hollanders, die hij voor het gomak en in zijn ijver voor de goedo zaak er zelf op had laten zetten door een uiterst bekwaam schoonschrijver. De aanhechting, het protest van Burgers, zijn aftreden als President, het aanhoudend protest van de Boeren, zijn feiten die allen zich nog levendig herinneren. Onwaar is hetdat de Transvalere niet alle mogehjke middelen hebben te baat genomen om langs vreedzamen weg her stel van het onrecht te verkrijgenzoowel het Parlement als de Koningin zijn met hun adres sen bestormd. Dat zij eindelijk naar de wapenen hebben gegrepen, na herhaalde waarschuwing,— is evenzeer gerechtvaardigd, als dat iemand een vreemden indringer uit zijn huis tracht te jagen. Na al hetgeen gebeurd is konden zij niet anders. >Be Hollander» in Zuid-Afrikazoo mag do titel luiden van een aandoénlijk drama, gelijk do wereldhistorie er zoovele heeft te aanschouwen gegevenen waarin het onrecht zegevierend zijn weg vervolgdetot aan de ontknooping. De Hollanderswegbereiders der bescha ving in het Zuidelijk deel van een wereld op zichzelf, dat zich het langst heeft verzet tegen ontwikkeling en het verkeer met andere deelen der aarde. En was eenmaal de weg gebaand dan kwamen anderen er zich nestelen en ontna men den pioniers het met zooveel moeite ver worvene. ’t Is mogelijk dat de Transvalere, op hot punt van te bezwijken in den ongelijken strijd, verder noordwaarts trekken om voor de vierde maal een nieuw vaderland te ’zoeken. Goedals zij het bewoonbaar hebben gemaakt en geschikt om een volk te voeden, dan zullen op nieuw de Engelschen komen en het hun ontweldigen. Op die manier kunnen zij voortgaan, totdat zij den zuidelijken zoom van de woestijn Sahara hebben bereikt Het Afrikaansche vraagstuk zal dan opgelost zijn, tot onvergankelijken roem van de Engelsche politiek. Maar laat ons de feiten verhalen. Voor zoo verre zij onzen lezers bekend zijnvraag ik ver- schooning voor de herinnering. Evenwel komt hot mij voor, dat zulke dingen vooral niet uit het geheugen verloren moeten gaan; vandaar ons beknopt overzicht. Overzicht. Mot een ijver eene betere zaak waardig blij ven de lersche leden van het Engelsche parle ment zich verzetten tegen de behandeling der wetten, die een einde moeten maken aan den toestand van verwarring in Ierland. Drie zittingen, waarvan de laatste niet minder dan hvee dagen duurde, waren noodig om aan den Minister Forster verlof te verleenen tot het indienen der eerste dwangwet. Het geduld van Kamer en Regeering is dan ook eindelijk uitgeput; door de regeering is een voorstel gedaan, om het reglement van orde zoodanig te wijzigen, dat den Ieren de gelegen heid wordt benomen om de afdoening van zaken zoo te blijven belemmeren. Zoolang dat voor stel aan de orde is, kunnen pij zich nog eens beijveren om de wensehelijkheid van den maat regel duidelijk aan het licht te doen komen. De expeditie tegen de Transvaal is begonnen met een nederlaag voor do Engelschen, zooals in den laatsten tijd met meer Engelsche expe dition ’t geval was. De Boeren hebben zich versterkt in een berg pas, op den wegzvan New-Castie naar de Trans vaal eene poging om die positie te forceeren is mislukt; de Engelschen zijn met groot verlies teruggeslagen en trokken zich 3 mijlen terug. Natuurlijk is dit voor de Boeren slechts uitstel van exepdtioreeds zijn de eerste versterkingen op weg naar hot tooneel van den strijd. Als straks do aanvallers zich gaan verdoelen on ook do Boeren dwingen om hun legermacht to split- son, dan zal de overmacht het weldra van don moed moeten winnen. Ai tellen de Boeren in net Engelsche parlement niet vele verdedigers, de weinige, die er zijn, doen nu on dan toch iets van zich hooren. Zoo wist oen hunner in eon der laatste zittingen eene verklaring van do regeering uit te lokken, dat de Boeren, ook wat do wederzijdsche uitlevering van gevangenen betreft, zullen behandeld worden naar de regelen Van beschaafde oorlogvoerende partijen; van beteekenis was ook de erkenning der regeering, dat die behandeling wederkeerig ondervonden werd. Do Fransche kamer is druk bezig de druk- pers-dolicten, die daar te lande zulk een belang rijke rol in het staatkundige leven innemen, te besnoeienbeleediging van de Republiek, van haren President en van de presidenten der Ka mers zalindien de Senaat er zich niet togen verzet, voortaan niet meer strafbaar zijn. Rechtbanken en advocaten zullen dan heel wat minder werk hebben en voor do radicalen on clericalen is de aardigheid er af! Do Republikeinsche Linkerzijde heeft zich over Barthelemy—St. Hilaire ontfermd. Do Franschen, die zich vroeger bij voorkeur met eens anders zaken bemoeidenhebben daar se dert 1870—1871 zoo den schrik van gekregen, dat men het den Minister yaü Buitenlandsehe Zaken maar niet kon vergeven, in zake hot Grieksch-Turksche verschil iets meer gedaan te hebbendan mede te stemmen in het concert Europeen. Gelukkig is het dus voor hem dat zijn poging om oon scheidsgericht bijeen te roepen mislukt is. Zelfs het denkbeeld oenor nieuwe conferentie is thans tot zeer beachoidene besprekingen tusschen de gezanten onderling her leid. Misschien is het nog het boste wat men docu kan en zal het misschien op die wijze mo gelijk zijn Turkije en Griekenland nader tot elkander to brengen. Omstrëelfs *de helft dezer maand komt de Duitsche Rijksdag bijeen om in do eerste plaats de werkliedenwet in behandeling te nemen. Een wet tegon de openbare dronkenschap, waarbij niet minder dan 100 mark boete geëischt wordt tegen hem, die zich in beschonken toestand in ’t openbaar vertoont, en een voorstel om den Rijksdag om de twee jaar in plaats van elk jaar bijeen te doen komen, zijn tevens rijp voor behandeling. In den Pruisischen Landdag is een voorstel goedgekeurd om de belastingen niet slechts voor een jaar, zooals de regeering voorstelde, doch ook voor ’t vervolg met 14 millioen te ver minderen. Het Zwltsersche canton Lucern heeft besloten de doodstraf weder in te voeren en zal waar schijnlijk door andere opntons gevolgd worden. De Staats-Courant van I dezer bevat een Kon. besluit tot' aanvulling van het reglement voor den dienst van den rijks-telegraaf, met het oog op de overbrenging van telegram men met behulp van den telephoon. Naar men vorneemt, bestaat bijde Regeering het voornemen, binnen kort de klei nere gemeenten, waar het minder drukke ver keer de kosten van een gewoon telegraafkantoor niet kan dekken, in het genot van telegrafische gemeenschap te stellen door den telephoon. In Juni van dit jaar zullen weder verkiezingen voor leden der Tweede Kamer moe ten plaats hebben. Aan de beurt vau aftreding zijn in de hoofd-kiesdistricten Goudade HH. Mr. M. Bichon van IJselmonde Gorinchom H. SorretLeidon J. H. Donner; Utrecht Mr. J. RoéllDordrechtMr. G. M. Van der LindonTielMr. H. J. Dijckmoester. Do minister van Oorlog is voor nemens, de granen voor de militaire bakkerijen, die vroeger voor en in elk garnizoen afzonderlijk werden aanbesteed, allen te zamen te ’s Hage aan te bestéden en te doen leveren, waar zij dan onder goed toezicht zouden worden gema len, om daarna als meel naar de verschillende bakkeryen te worden gezonden. Te Dordrecht had Dinsdag de stemming plaats voor een lid van den Gemeente raad ter vervulling der vacature, veroorzaakt door het overlijden van Dr. M. G. Timmers Ver hoeven. Uitgebracht werden 756 geldige stem men, op de heeren J. Vriesendorp 195; C. GipsCz. 313; Mr. J. M. Rens 87 en J. Fritz Koelman 125 stemmen. Alzoo herstemming tusschen de heeren C. Gips Cz. en J. Vriesendorp. In den Haagschen brief in do Arnh. Ct. wordt er op gezinspeeld, dat de reden, waarom te ’s Hage geen hoffeesten worden ge geven, te zoeken is in eene geldige en wettige oorzaak „waarvan de officieele bevestiging hoe drukte men dat in 1880 ook weer uit? door de natie ongetwijfeld met de grootste vreugde zal worden vernomen! Hot Hoofdcomité tot behartiging van do belangen der Transvaalsche Boeren heeft besloten een adres aan Z. M. den Koning te zenden, waarin het dringend verzoekt, „dat het onze Regeering moge behagen bij do Britsche regeering die diplomatieke stappen te doen welke haar het meest geschikt voorkomen om den uitgebroken oorlog in den aanvang to stui ten en de gerezen geschillen te beslechten door het herstel en de bevestiging van de onafhan kelijkheid der Zuid-Afrikaansche Republiek. Devereeniging „HetRoodë Kruis” had, zoo als men wéét, geweigerd hare diensten te verleenen bij den oorlog tusschen de En- gelschen en de Boeren in de Transvaal, omdat de laatstgenoemden volgons haar niet erkend waren als „oorlogvoerende partij”. Er word toen eene nieuwe vereeniging tot hulpverleening op- gericht, onder den naam van „Het Oranje Kruis”. Inmiddels heeft nu Engeland aan de voor hunne vrijheid strijdende Transvalere al de rechten toogekend van oorlogvoerende partij en zal „Het Roode Kruis” heden hebben te beslissenof hot hulp zal verleenen. Gebeurt dit, dan wordt „Het Oranje Kruis” wéér opgeheven en alles wat daar voor is gegeven aan „Het Roode Kruis” over gemaakt. In de op 28 Jan. 11. to Vianon ge houden vergadering der Holl. Maatsch. van Landbouw, afd. Vianen en omstreken, zijn als leden van het bestuur herbenoemd do hoeren W. Itooseboom en II. R. Vogelsang. liet getal leden bedraagt 149. Do volgende vergadering zal in April to Asperen worden gehouden. Tot postbode van Molenaarsgraaf naar Brandwijk, in de plaats van A. de Pater, die in Januari jl. overleed, is bonoomd M. van Kleef te Brandwijk. Van 26 Deoomber 1880 tot 22 Ja nuari 1881 is één rund in Noord-Brabant door longziekte aangetast. Door de Arr. Rechtbank to Dor- Het eerste denkbeeldeen kolonie te stichten aan de Kaap de goede Hoop, word bjj Heeren Bewindhebbers der Oost-Indische Compagnie ge wekt door Jan Anthonie vanRiebeek, omstreeks den tijd van den Munsterschen vrede. Het be- I lang der zaak werd terstond ingezien; de schepen der Compagnie zouden er een uitmuntende ver- verschingsplaats vinden en op een gemakkelyke ■wijze de gemeenschap tusschen het moederland en do te stichten volkplanting onderhouden. In 1652 ging van Riebeek er heen met 4 schepen. Spoedig verrees in een schoone streek drie mijlen noordwaards van Afrika’s Zuidpunt, de1) Kaapstad. Ondanks de veranderingen, die zij in den loop dezer eeuw heeft ondergaan, vertoont zij nog duidelijk haar oud-Nederlandsch ka rakter. Ver noordwaarts breidden de kolonisten zich uit en stichtten een groot getal steden en dorpen. Bijna anderhalve eeuw werden zij niet in hnn rust gestoord. Met de inboorlingen konden zij het over het algemeen vrij goed vinden. Door landbouw en handel bereikten zij een hoogen trap van bloei. Toen in 1795 de Bataafscho republiek, als bondgenoot van de Franschen, door de Engel schen in den oorlog werd gewikkeld, maakten de laatsten zich van de Kaapkolonie meester. Bij den vrede van Amiêns in 1802 gaven zij haar terug, om haar vier jaar later, en nu voor goedte bezetten. Met wat recht zij haar in 1814 bij den vrede van Parijs behieldenmoe ten de Mogendheden maar verantwoorden, dio den roof bekrachtigden. De gezeten bevolking der zuidelijke districten schikte zich in het onvermijdelijkede landbou wers der oostelijke districten waren minder ge dwee. Onophoudelijk beoorloogden zij hun over weldigers, zonder veel succes; later besloten zij zich metterwoon elders te vestigen. Van dien tyd dagteekeni de naam „Boeren” of „Boers”, aan dfr min of meer zwervende Hollandsche kolonisten gegeven. Zij verspreidde zich meest in noordwestelijke richting, in Natal. Deze strook, door den Por- tugceschon ontdekker van den zeeweg naar Indiö het eerst betredenwas vaak het toonoel ge weest van mislukte Engelsche kolonisatieplannen nog in 1835 weigerde de Britsche regeering de erkenning van Natal als volkplanting der kroon. Natuurlijkde Engelschen hebben liever rjjpe vruchten dan zulke waarvoor zij nog zorg te dragen hebben. In 1838 verschenen er de Boeren onder aan voering van Gerrit Maritz en Andréas Pretorius. Zij hadden oen zwaren strijd te verduren tegen de Zoeloe’s, die, gqlijk wel to begrijpen was, liever geon Europeanen de uitgestrekte cn vrucht bare gronden in bezit zagen nemenwelke do inboorlingen toch niet in cultuur konden bren gen. Do zoogenaamd „Bataafsch-Afrikaansche Maatschappij”, door de uitgewekenen gesticht was spoedig een bloeiende koloniereden ge noeg om haar te annexeeren. In 1840 werd don Boeren het recht ontzegd in Natal een onafhan kelijke volkplanting te vestigen; twee jaren daarna ontbrandde een hevige strijd, die ein digde mot de aanhechting van Natal cn een nieuwe verhuizing der Boeren. Zij trokken de Oranje-rivier overwaar zich wijd en ver een ongebaande wilcfernis uitstrekte zeer dun bevolkt, hier en daar door zwervende llo.jesmannen. Met werd het land bewoonbaar gemaakt werd die moeite ruim beloond. Men spreekt dik wijls en terecht met veel ophef van de won deren door de Britsche kolonisten in Australië gewrochtmaar niet minder bewonderenswaardig is het krachtsbetoon van onze Zuid-Afrikaansche stamgewesten die met de eene hand houweel en ploegmet de andere het geweer moesten omklemmenniet slechts om de aanvallen dor inboorlingen te weerstaan maar bovenal om Je te verwachten geweldenarijen van den onvermooi- den Europeesehen Vijand het hoofd te bieden. Nauwelijks waren dan ook de eerste moeio- lykheden der vestiging overwonnen, of ja, daar herhaalde zich de oude geschiedenis. In het begin van 1848 vaardigde de gouverneur van Kaapland, Sir Harry Smith, een procla matie uit, waarbij het grondgebied ten Noorden van de Oranjerivier aan de Engelsche kroon werd gehecht. Weder trokken de Boeren verder noordwaarts, en overschreden de Vaalrivierdaar hadden zich reeds andere uitgewekenen uit Natal gevestigd, meest in de nabijheid van het Drakengebergte, de natuurlijke grens van laatstgenoemde kolonie. Anderen bleven in den Vrijstaat, en hielden den ongelijken strijd vol. De Engelsche politiek in Afrika vond algemeen afkeuring, niet slechts in de Kaapkolonie, maar ook in het moeder land; do Boeren, nog altijd onder de leiding van den kloeken Pretorius, waren vast besloten, de worsteling tot het einde toe vol te houden. Nadat dit omstreeks vier jaren had geduurd, kwam er een schikking tot stand, waarbij de Engelschen van hun eischen op het grondgebied ton Noorden der Oranjerivier afzagen, en zoo wel den Vrijstaat als de Transvaal-republiek als onafhankelijke koloniën erkenden. Dat succes had men vooral te danken aan het schrander beleid van Pretorius, die alzoo nog de vruchten van zijn inspanning mocht aanschouwen. Een jaar later stierf hjj. De liberaliteit, waarvan de Engelschen bij de loslating van den Oranje-vrijstaat blijk hadden gegeven, berouwde hun deerlijk, toen er vóór een tiental jaren in het westelijk deel (West- Griqua-land) rijke diamantvelden ontdekt werden. Had men die maar niet prijs gegeven! Welnu, niets was eenvoudiger dan op den maatregel terug te komen. Zwermen Britsche gelukzoe kers overstroomden eerlang het land der fabel achtige rykdonunen, en weldra werd do an nexatie bij de Kaapkolonie uitgevaardigd. Deze nieuwe roof is onlangs door de Engelsche Re geering bekrachtigd. Doch keoren we tot de Boeren terug, die thans, na een worsteling van meer dan twintig jaren, een rustig vaderland hadden gevonden. Tot voor acht of negen jaar biedt hun geschiedenis wei nig opmerkelijks aan; hun eenvoudige regeo- ringsvorm Op bijna aartsvaderlijke grondslagen gevestigd, hun vasthoudendheid aan zeden en gewoonten uit langvervlogen tijden zijn genoeg bekend. Zij hadden denzelfden levensloop als alle kolonisten; strijd tegen de onbeschaafde wildendie het moeielyk eens kunnen worden met vreemdelingen wier streven het is de aarde een betere bestemming te geven dan eon uit gestrekte wildernis met weilanden voor rond- zwervendo kudden. Voor die wilden is het in cultuur brengen van woeste gronden minder aangenaam, maar waar zou het heen moeten met de beschaving, indien die onbeschreven rechten steeds geëerbiedigd moesten blijven? Het waren bovendien niet alleen de Hollanders die het met Kaffers en Zoeloe’s te kwaad had den; de Engelschen kregen van den strijd ook ruimschoots hun aandeel. Een schrandere Britsche bol is het zeker ge weest, die op den inval kwam dat men mot de inboorlingen spoediger klaar zou komen, indien alle Zuid-Afrikaansche koloniën nauw worden vereenigd, onder Engelsche heerschappij wel te verstaan. Sir Bartie Frère, voor het overige een zeer verdienstelijk man, want hij heeft veel gedaan om den slavenhandel op Afrika’s Oost kust te fnuiken, heeft het denkbeeld bij Lord Carnarvon, den Engelschen Minister van Kolo niën in het KabinetBeaconsfield aanbevolen, en werd ook met de toepassing belastop ’t eind van 1876 ging hij als gouverneur naar de Kaap. Zijn voorstellen vonden weinig sympathie in den Vrijstaat, geen de minste in do Transvaal. Daar werden in dien tijd door President Bur gers grootscho plannen ontworpen. Een spoor weg zou de Republiek verbinden met de zee, onder toestemming van de Portugeesche Regee ring die daar, aan Dclagoa-baai, een kolonie heeft. Het onderwijs zou op breedo grondslagen worden hervormd, waartoe uit Nederland flinke krachten waren aangeworven. De Volksraad was de Staatkunde van Burgers toegedaan. Doch nu kwamen de vijanden opdagen. Het spoorweg plan was strijdig met de vermaarde „Britsche” belangen; de uitbreiding van hot onderwijs was de steil rechtzinnige minderheid dor* bevolking niet naar den zin. Daarenboven vingen juist om dien tijd de Kaffers onder Secocoeni con felle worsteling aan, die echter door de Boeren, onder persoonlijke aanvoering van Burgers, mot

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1881 | | pagina 1