I s r 7io. AGEH, lijpdeelen I, 1 teKlPITAAt- I EDUWEN- 1 en ff? iadeH^k in^aaln- V) N. tenée- RHlS én J bÖ% 5 'v In Storm en Drang. 4 .1 iNTEN BINNENLAND. indsche ’S Coupons, A, JSSEN bAtvb: lOV^l danghabbenden, m op Zaterdagen ilETpullen ge- i de zitting van uitsluitend aal bijschrijven en TILLE8 Weekblad voor Zuid-Hplland en Utrecht. indsche 't ilschappij ÏVEN, onMlukkMi|' le realize Napoléoi V ,65, wei- dito aio. Kipeieren Schoonhoven. -F S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven, Uitgevers. 140 a 150 kilo 110 kilo 44 k t per half kilo. 24 et. per half 1,50 per week, htero kalveren f18. j een aanvoer was de handel nd en M. Sluis, i A. H. Masker. 59 j aren, echt- Den Besten, 1 V ermi at i„. bescl en 8 ENTEN. ENGPl Zich te a^re EIoofd-Agent. If koeien f250 >0, dito vaarzen Oh 180, melk- ren f30 75, 8TATEN-QENEKAAL. De Eerste Kamer hervatte Maandag-avond te 8 uren haar zitting. Onder de ingeko men stukken kwam voor de mededeeling van het overlijden van het lid mr. C. J. A. immissarusen, INGK, Secretaris. inertte.natie kwam rvallfig der open neer dan dat ie 7.300.000 vil zich op ankrijk, dat iblikeinsche rinnert aan ten I eons hod 16, «7, jur., te- e, mits een halve ende. 90 en daarboven >ndsen verstrekt. heer Minister van Binnenlandsche Zaken ten antwoord ontvingen een schrijvengeda teerd 10 Mei 1882, N«. 1205, Afdeeling K. W., luidende: „De Minister van „Beschikkende op ngev. 14 paar- ■en, 102 vette are kalveren, 464 varkens, feiten. it, 2de qual. al veren: 1ste ,00; Schapen >r kilo. le qual. f74, A 85 cte. le weekmarkt aas65 wa lgende 11615 f 29 A 31,50, n Edammer- Boter: aan- 5 ct. Handel en 2 biggen, onderwys. Wat heeft de Staat er eigenlijk mee te maken 1 De ouders zyn Regenendie voor Het onderwjjsmoéten zorgen; en doen zij het niet nu ja, dat is hun zaak- De ideale toestand is, dat dé Staat zich geer) bemoeiin gen op den hals haalt waar hy buiten kan; dat is tevens het gemakkelijkst ook. Lapt ons nu eenvoudig vaststellen, dat die ideale toe stand er reeds is, of ten minste ons zoo houden; dan zal hij wel komen ook. Dus, weg met artikel 11)4 der Grondwet dat die Jzorg voorschrijft; ide Nederlanders wel zoo slim dat zij begrijpen zonde/ onderwijs niet döor de wereld te kunne* koiïïén; men behoeft niet bang zy Kun jongens in het wjd opgroeien, al kijkt het Stüafegt meer naar. redeneering neri worden,! houdenwaftt, vérfoeielyk ver.v En« nog/hr openbare schc_ Hebben haaWl éen moderne (he laatsten tijd j dienstleeraarawffl In een vergadefl Haarlemsche HTEN. toter: le qual. half kilo; kaas 28 ct, overloo- >,00, lammeren I a 26 cte. per 10 per stuk >0, Zeeuwsche f4,20, Roode stoliter. ks. ,00. Bint f 16 18, lepzaad f9 A10. le qual. f30 A ,00, Noordholl. d 35 partijen. 1 erkend mid- condheid, syn itende Apoth., Zeist t, verkrijgbaar en Drogisten. Prijs der Advertentiön: Van 1 tot 5 regels 0,50. Iedere regel mber 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending francoen uiterlijk tot Zaterdags-voormiddags te 10 uren. Alle binnenlandsche Advertentiönwaarvan de plaatsing 3 maal wordt opgegevenworden slechts l maal in rekening gebracht. Van Ryokevorsel; op voorstel des Voor zitters werd besloten met een brief van rouwbeklag te antwoorden. Eveneens in gekomen de geloofsbrieven van het nieuw benoemde lid voor Noord-Holland, mr. D. Visser Van Hazerswoude; gesteld in handen eenêf 'cAnfmlssle. De nog te ondersoeken wetsontwerpen werden naar de afdeelingen verzonden die op nieuw werden uitgeloot. In de vergadering van Woensdag deelde de Voorzitter mede, dat de hoeren De Sitter, Borsius, Viruly en Van Basse van IJsselt door de afdeelingen tot voorzitters zijn be noemd, en stelde hij voor, aangezien de Staten van Noord-Brabant reeds Vrjjdag bijeenkomen om. een nieuw lid te verkie* zen, en het dus zou kunnen gebeuren dat de nieuwbenoemde dan nog de beraadsla gingen zOu kunnpn bijwonen, de discussion over het wetsontwerp tot verlegging van den Maasmond te bepalen op Maandag aanst. tón 1 uur. Daartoe werd hesloten. Deze Courant wordt geregeld iederen Zaterdag-Aiddag verzonden. Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden 0,70. Franco per post door het geheele rijk 0,80. Men kan zich abónneeren by alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders. Met dat al zal de van alle kanten aan gevallene het hard te verantwoorden heb ben. De onderwijzers dier instelling heb ben wel al hun kalmte en geestkracht, hun plichtbesef en toewijding noodig, om staande te bljjven in den stryd die aan staande is, en terwyl ook de bondgenooten een voor een afzakken. Dat eenmaal de natie zal inzien, hoezeer zij in dwaling werd gebrachtdat het een voudig een fictie zal blyken te zijn, de ouders te laten zorgen voor het onderwijs hunner kinderen, met het oog vooral op de duizenden die van de noodzakelijkheid van onderwys geen denkbeeld hebben, ge- looven we stellig. Maar eerst zal er stryd gevoerd moeten worden. Daarom zouden we wenschen dat er nu eindelijk eens een beslissing werd voorbereid. Een spoedige behandeling van de kies wet en kiestabel zou daartoe de eerste schrede moeten zyn. Worden deze aan genomen, dan geraken we ten minste in. een anderen toestand. De Kamer zou een geheele vernieuwing moeten ondergaan,1 by geheel gewyzigde kiesdistricten, die onge twijfeld een zeker aantal geheel nieuwe mannen zouden afvaardigen. Men stelle dan bij de Juni-verkiezinigen de kiezers vierkant voor de vraag: Hand having van het hoofdbeginsel der school wet, dus, de gemengde school, of ver werping van dat beginsel, derhalve de secte-school (Voorts dringen wij er ten sterkste op aan, en hopen dat daarvan een amendement zal worden gemaakt bij de behandeling der kieswet, dat de invul ling der biljetten voortaan geschiedt aan het stembureau, terwyl de kiezer niet onder contróle staat en onbespied zyn keuze kan uitbrengen.) Wat dan het antwoord zijn zal weten we niet. Maar welke de uitslag ook zijn moge, hij kan als bazis dienen tot de vorming van nieuwe partyen, welker leiders begin nen kunnen met zich onderling te verslaan over een verdrag ter beëindiging van den schoolstrijd. Kan zulks geschieden, zonder dat aan de een of andere zyde een beginsel wordt opgeofferd, langs dén weg van eerlijk uitgevoerde concessies,'1 het zou wezenlijk de moeite loonet^et te beproeven. Le roi est mof/, vive le roirizoo meende wellicht Prins Jeijdme Napoleon dat het gaan zou, toen hij kort na dèn dood van Gambetta, met zijn echt Napoleontisch manifest zich bij de Frai *‘tó aanbevelen voor de vervuil, gevallen plaats, ja voor, meer „Hij, de eenjge man in'levpnj stemmen op zich vereenigle’j werpen als de redder van bezig is zich zelve in zyne re®ubl instellingen te verliezen. iïijyWBri hqt beginsel der Volkssouverelniteit allen tijde door de dynastie der Napoh voorgestaan en verkondigt daarnaast begin selen, die zeer duidelijk den toeleg verraden óm én de meer gea^anceerden én de con servatieven onder éen hoed te vangen! Daardoor alleen vetraadl hij, >eeds een echte telg te zijn der NapoleopjsJl Met dezelfde maat waarmdde Prins Krapotkine gemeten is, wort$J ook deze Prins gemeten. Denzelfden dag, dat het plakkaat is aangeplakt, is de pretendent in de Conoiergerie geïnterneeid en [overgegeven aun den gewonen rechter, vóór wien hij zich zal hebben te verantwoorden. De kamer heeft de handelwijze der re geering i in deze goedgekeurd en onder den indruk van het oogenblik zelfs een voorstel als spoedeischend verklaard, dat strekt om aan alle leden van Vorstelijke familiën, die Ooit in Frankrijk geregeerd hebben, het verblijf in dat land en zijne Koloniën te ontzeggen! De Franschen schijnen maar niet te kunnen voorzien dat in alle dingen j overdrijving gevaarlijk is. Gambetta’s lijk is op verlangen van zijn vader van het kerkhof te Père-la-chaise naar dat to Nice, zijn geboortestad, over gebracht. Ook ditmaal is den doode alle' eer bewezen* en zijn dé Paryzenaan tevre den gesteld met de belofte, dat zij na den dood van Gambetta’s vader, het lijk weder naar zijn eerste rustplaats zullen mogen x- 'voeren. In dien tusschentijd zullen Paryzenaars echter wel een anderen Gambetta hebben gevonden! Eindelijk acht de Fransche regeering den tijd gekomen om in de Egyptische zaken een woordje mede te spreken. De langen tijd voorbereide nota van Engeland, die *t eerst aan de Porte, daarna ook aan de an dere Mogendheden is gezonden, is de aan leiding daarvoor geweest. Het blijkt nu dat Frankrijk geenszins genegen is zijn controleurschap in Egypte op te geven. Men weet dat de Khedive, voorzeker door En geland daartoe aangespoord, die controle heeft opgeheven en daarvan aan de betrok ken Mogendheden heeft kennis gegeven. Frankrijk heeft op die mededeeling tot nog toe niet geantwoord, maar, gelijk nu blijkt, daarover wel met Engeland onderhandeld. De nota, die nu waarschijnlijk do Egypti sche Zaken vooreerst wel tot hoofdschotel der staatkunde zal verheffen, betoogt de wonschelijkhoid van de totstandkoming eener internationale overeenkomst tot verzekering van de vrije vaart op het Suez-kanaal, ook in oorlogstijd. Voorts bevat zij de voor waarden van welker vervulling het terug trekken der Engelsche troepen in Egypte afhankelijk wordt gemaakt. De vervulling dier voorwaarden is weder eene schrede nader gekomen, daar Lord Drifferin, En- gelands gemachtigde in Egypte, een ont werp voor de staatkundige organisatie van dat land heeft ingediend, dat gezegd wordt door het Egyptische Kabinet te zijn opge- ateld. Dat ontwerp bedoelt de instelling van een verantwoordelijk Ministerie en van twee Kamers, waarvan de eene het gezag en de arristocratie, de andere het geheele volk vertegenwoordigen zal. De Engelsche premier, die in den laat sten tijd door overspanning lijdende was, is in zooverre herstelddat hij tot volkomen herstel naar Cannes is vertrokken. De Turksche Sultan is weder naar beweerd wordt het mikpunt geweest van een moordaanslag. In den Duitschen rijksdag is men over gegaan tot de orde van den dag, ton aan zien van een voorstel van Liebknecht tot afschaffing der socialisten-wetvan eenige kerkelijke wetten on van de speciale wetten voor Elzass—Lotharingen. Windhorst heeft zijn verleden jaar door den Rijksdag aan genomen, doch door den Bondsraad verworpen voorstel tot intrekking der Wet op het on bevoegd uitoefenen van kerkelijke ambten wederom ingediend Do aanhouder wint! Het Russisch vorstenpaar bogint wat meer te loven. Zij bewonen weder een dor paleizen te St. Petersburg en houden nu en dan receptie. Bij Kon. besluit zijn herbe noemd tot burgemeester der geih. Nieu- werkerk a/d IJsel J. E. Van Voorthuysen, secr. dier gem. en met ingang van1 6 Febr. 1883, tot burgemeester van Capelle a/d IJsel, M. W. Schaly. De Gemeenteraad van Rotter dam heeft tot assistent-heelmeester in het ziekenhuis aan den Coolsingel aldaar be noemd den heer H. Prins Visser te Leiden. Verder beéloot de Raad de gronden; thans door de manege in erfpacht bezeten, aan haar te vejrkoopen voor £63.000. De tydelijk ten behoeve der buitengewone rivier-correspondentie geo pende rijkstelegraaf kantoren te Asperen, Pannerden en Vreeswyk zijn gesloten. Door de onderstaande IJsel- steenfabriekanten is het navolgende adres d.d. 10 Januari 1883 aan de Tweede Kamer der Btaten-Generaal gericht: „Wenden zich eerbiediglijk de onderge- teekendon allen IJselsteenfabriekanten in de provincie Zuid-Hollandom te kennen te geven, dat zij zich den 2den Mei 1882 hebben gericht tot Zijne Excellentie den heer Mi nister van Binnenlandsche Zaken, met een adres van den volgenden inhoud Aan Zijne Excellentie den heer Mi nister van Binnenlandsche Zaken. „De ondergeteekendenallen Steenfabrie kanten, wonende in de provincie Zuid-Hol- landveroorloven zich Uwer Excellence's aandacht te vragen voor het feitdat zoo wel ’s Rijks als hunne bijzondere belangen worden benadeeld door het gebruik van Belgische steen. „Het is hun namelijk gebleken dat voor de nieuw gebouwd wordende school te Krabbendij ke, en voor de te verbouwen school te Hansweertis voorgeschreven het gebruik van Belgische steen (ook wel ge naamd klampsteen), een voorschrift waar door de inlandsche industrie wordt uitgeslo ten en grootelijks benadeeldterwijl het allerminst van 's Rijks belang kan worden geachtdatzooals hier geschiedtsolidi teit aan eenige meerdere goedkoopheid wordt opgeofferd. „Dat de Belgische steen minder net af gewerkten geheel niet gesorteerd is, kan ieder leek duidelijk ziendat deze steen in soliditeit verre achterstaat bij ons inlandsch fabrikaatwordt bewezen door het oordeel van aJle technici daaromtrent „2°. doordien de murener nn gebouwd geportlandcement zijnde (zooals altijd ge schiedt om a den slechten vorm en wankleur te bedekken b de muren althans tydelijk te beschermen tegen het regenwater), bin nen korte jaren de portlandcement van den muur afvaltmet zich nemende een verteerd laagje steen „3°. doordien de steen niet speciehoudend is of met andere woordendoordien de steen verbindt met do kalk en inlandsch fabrikaat wel tuk. f 0,95, :K ichotnhoven. Schoonhoven, ri 1883. jrnellaouden rd en C. E. Van berthaouden ire. Laurens, in P. Ram. W. Van Norden te kunne* men behoeft niet bang te zyn dat jongens in het vMfld zullen laten Staatsgezag er qiet .En, mocht er ook op de^e een aanmerking!'gemaakt kuq- .iLtoch zullerij wij er onsiaan mt, die scliQolstryd is1 zoo vervalend 1 'rt'l lebnijn we de (vyandeh.Wn de ,ac^ 'niet allen genoemkU 1 tegenstanders haar somtijds «te-school geheeten, in deft lebben pok moderne gods- iun gi^even doen Iqchten. ing te Amsterdam heeft de --- Jredikant Mees o. a. deze stelling veirdedigd»A14fljflldsdienstige men- schen >staan wij, in ziike het onderwys, i dichter by de antirevolutionairen dan by1' He schoolwetmafonen.” ^En waarom? Het' “verstand wordt wel ontwikkeld, maar qe I ïidfehèn van hart en gemoed blyvep buiten Rekening. De heer Mees praatte hier een voudig na; uit eigen erüaring zijn gegevens puttende, en na naüwgtózette kennismaking de lagere school beoördeelende, zou hij anders hebben gesproken. Evenwel, we nemen acte van de verklaring des moden-«n predikante, dat de openbare school ook niet aan zyn godsdienstig stelsel voldoet Juist het feit, dat geen enkele kerkgenootschap- pelijke denkwyze zich in haar terugvindt, dat is haar eer en haar glorie, en maakt ha*r, voor de Nederlandsche natie die niet alle andere dingen ondergeschikt wenscht te maken aan zyn geloofsbelijdenis, de eenig mogelijke. Tegenover den heer Mees en allen die zijn beweringen onderschrijven, staat het ru|,v getuigenis van hen die de openbare school 0 wel kennen, en voor wien het niet verbór gen is gebleven, dat het onderwys, daar gegeven, het hart veredelt, het gemoed ontvankelijk maakt voor den indruk van het goede, afkeer inboezemt voor het kwade, plichtgevoel wekt, den geest van orde le vend maakt. Altijd, in de mate harer krachten. Want, dat er van het uitge strooide zaad veel verloren gaat, dat zal ook de heer Mees weleens hebben onder vonden, zoo hij het niet reeds van den Grooten Leeraar had vernomen. Vindt hy voorts een akker, toebereid zooals gezegd is, nog niet geschikt om het zaad, door hem gereed gehouden, te ontvangen, dan is hij een slecht hovenier. Binnenlandsche Zaken, _r een adres van P. Schol- i ling Zqou te Ouderkerk a/d IJsel en an deren steêhfabriekanlen in de[provincie Zuid-Hollandstrekkende om te verkrijgen, dat van regeeringswege bij het verloenen van Rykssubsidie voor den bonw van lagere scholen het gebruik van Belgischen bak steen worde tegengegaan „Gelet op de artt. 443 tot 4549 en 50 van de wet van 17 Augustus 1878 (Staatabl. N°. 127) en op het Koninklijk besluit van 30 Augustus 1880 (dtaatebl. N'. 167) „Overwegende dat de goedkeuring der be stekken voor den bouw van lagere scholen dus ook die wat de hoedanigheid van de te bezigen materialen betreftdoor den wet gever is opgedragen aan de districtsschool opzieners „Geeft aan adressanten te kennen, dat hun verzoek niet voor gunstige beschikking van regeeringswege vatbaar is. Gravenhage10 Mei 1882.” (was get.) O. Pjjnacker Hordijk. „Aan de Adressanten." dat zij zich daarop hebben gewend met een dergelijk luidend adres aan den Districts schoolopziener, den heer W. J. Van Gorkum te Goes dat genoemde heer Districts-Schoolopzie- ner zich de moeite niet heeft gegeven hun in beleefde termen gesteld adres te beant woorden dat adressanten nochtans de billijke ver wachting koesterden, dat in het vervolgde reden van hun bezwaarschrift zou worden weggenomen, en dat zij dienovereenkomstig meenden alstoen geene verdere stappen te moeten nemen; dat hun nu echter gebleken is, dat voor het dezer dagen aanbestede schoolgebouw te Schore in Zuid-Beveland wederom ge biedend is voorgeschreven het gebruik van Belgische (ook wel genaamd klamp-) steen dat zelfs voorgeschreven wordt den pri- vaatput en rioolbemetselingon te vervaardi- den van Belgische (ook wel genaamd klamp-) steen dat ondergeteekenden ten volle overtuigd zijn, dat ’slands belangen door dit voor schrift in strijd met alle saniteits-regelen, worden geschaadzoowel als dat hunne industrie op voor Nederlanders stuitende wijze wordt uitgesloten; en om eerbiediglijk en met aandrang te verzoekendat de Tweede Kamer der Staten- Generaal thans zich deze zaak ter harte nemenu het gebleken isdat alle pogin gen die ondergeteekenden hebben aange wend om in deze zaak eene goede oplossing te verkrijgen van de regeering of van de door haar aangestelde ambtenarenschip breuk lijden. *t Welk doende enz. (was geteekend) P. Schelling ZoonOu derkerk a/d IJsel; Wed. P. Van Lange, Gouderak; A. 0. Van Houweninge, Idem; Johs. Smits, IdemF. Van Lango Lz., Moordrecht; J. C. Van Vliet Dz., Gouderak; Jacob J. Haverkamp (Fir. F. A. Van Lange), GouderakJ. J. Van Houweninge Idem F. Mynlieff Fz.Ouderkerk a/d IJselA. MijnlieffFz., Niquwerkerk a/d IJsel; L. F. Mijnlieff Az., Idem; J. Van Holst, Ouder kerk a/d IJselM. Rijkaart, Idem; E. Hoo- gendijk Az., Nieuwerkerk a/d IJselF. Van Lange Fz., Idem E. Hoogendyk van Cap- pellen Ouderkerk a/d IJsel; J. en G. Weg- geman GuldemontKrimpen a/d IJselF. Mijnlieff Jz., Idem; W. Arij Van Capellen, Capelle a/d IJselW. C. ZuiderhoekIdem; G. W. Lans, Idem; Jan Mijnlieff Fopz., Krimpen a/d IJselJ. P. Hoeflaken Idem C. M. Den Boer, Capelle a/d IJsel; Dirk Molenaar Zonen, IJselmonde; K. J. Van Houweninge, Gouderak; Gebr. ’T Hooft, Hendrik Ido Ambacht; Van Elk& Jacobson, IdemC. J. VroegeAlblasserdam. Aan het Gemeentebestuur van Rotterdam is door onderetaande IJsel- steenfabriekanten het volgend adres dd. 13 Januari 1883 gezonden: „De ondergeteekenden, allen IJselsteen- fabriekanten, wenden zich met bescheiden heid tot Uwe Edel Achtbare Vergadering, naar aanleiding van het in omloop zjjnde gerucht, dat de gemeente Rotterdam, niet tevreden zijnde over het thans door haar gebezigd metsel- en straatmateriaaleene proef wenscht te nemen met Utrechtsche steen, welk gerucht schynt te worden bevestigd door het feit, dat nu onlangs door de gemeente werd aanbesteed de le vering van eene partij Utrechtsche steen. Terwijl zij niet zullen trachten mogelyk gerezen klachten over IJselsteen te weêr- leggen, wenschen zij er echter uwo aan dacht op to vestigen, dat ook in IJsolsteen boter materiaal kan wordon geleverd dan tot nu toe geschiedt, oudit beter materiaal, dat zeer zeker niet voor Utrechtsch fabri kaat zou behoeven onder te doenis tot veel voordeeiiger prijs te verkrijgen dan laatstgenoemd. Zij vragen mitsdien of het niet mogelijk ware, in het vervolg in plaats van gele klinker voor te schrijven straatplavjj, en zich nimmer innig trashetgeen bij ons hot geval is; „4*. door het feit, dat daar waar solidi teit der steen dadelijk onmisbaar ishet Belgisch Gouvernement zelf Hollandsche steen voorschrijft, zooals onder meer heeft plaats gehad bij den bouw der Kattendijk- sche dokken te Antwerpen voor twee jaar aan welken bouw circa 1| millioen IJsel steen werd verwerkt. „Ondergeteekenden zouden zich betrek- keljk deze zaak niet tot Uwe Excellentie hebben gewondindien het hier niet had gegolden den bouw van twee scholenwaar voor belangrijke Rijkssubsidie is toegestaan, zolfs wel voor de school to Krabbendijke, die werd aanbestoed voor f25.000, eene subsidie vau f22.000. „Zij vertrouwen dat het ter Uwer Excel lence’s konnisse brengen van bovenvermelde daadzaken voldoende zal mogen zijnom in hot vervolg bij het verleenen van Rijks- subsidio acht te doen slaan op de belangen van het Rijk zelf, die in dezen samengaan met de bijzondere belangen van onderge teekenden. „’t Welk doende enz.” (was get.) P. Schelling Zoon Ouder kerk a/d IJselen 31 anderen. dat zij daarop van Zyne Excellentie den ipen’ oogenblik te luisteren, j' vinden ]*e rAeeste rf|eijséh w zoo veri i landsvéraedigini j— de ;mgjtqv““ !'ning va vorminj steminf den kej afmatte het da£ te laten) W< bezig tty' houw... ieni, o wy geen journalisten. Er zyn vraagstukken, waarmede gij u van tijd tot tyd cc - v zighouden, al is de1 lectuur daarom De struisvogel verbergt, naar men zegt, in de ure des gevaare den kop in een zand- hopp en waant zich dan veilig. Wy, die van'struisvogel-pohtiek een af keer hebben, en niet gelooven dat men een gevaar kan bezweren door het eenvoudig niet te willen zien, zullen onzen lezers thans geen ver- sch|!»oning vragen voor het behandelen van, eeni'opderwerp waarmede we ons zoo min| Staatss ii moiejjjk bezighouden, maar dat met emst^ zijn w en jfn# kalmte moet besproken wordennu - hew stelliger dan ooit aan de orde komt. Men zal reeds vermoeden dat we hier" de ton|cerwijsquaestie op het oog hebben. lieve hemel, vraagt niet zonder, Mp lezer, bestaat er dan nog( mo- kid, een enkele gedachte ojfefr die |eer te schrijven, die we niet reeds raipttel hebben gehoord!/ vare'daf zoo niet, mynWéde vrijend I dan zouden ,Vve tochj in bedenking), geven |ui^eren. Want; waarom ..Tjnsc!h4n die qtwpstie lend Is misscHiln die viói1 de ging, die van qnze kolwiën [uafetiedie van de nereie- t kiesrecht of de belastingher- nakelyker? Men zal ono^toe- züjks niet het geval isiji óp .sebouwd is de eene al even saki als de andere. Ge vindt maar het best, ze allemaal links ren eh u met amusanter djpgen I bezig wj’nouden. Met uw wehf'nc- daarvoor1 zyt gij geen Staatsburgers waarmede gij u van tyÖ tot tyd moei ^be zighouden, al is de1 lectuur daarove^nu juist niet zoo heel boeiehd. t De voorstanders van het kerkelyk orfqer- wijs hebben een zeer behendige tactielMge- volgd, en op dit oogenblik staan hun kamen schooner dan ooit. Wy gelooven dan .Óok dat, wil men den stryd geëindigd |ien zonder dat één der partijen er het léven by inschiet, het noodig zal zijn een over eenkomst te beproeven. Maar daarover straks. De bedoelde tactiek bestond in een aan houdend hameren op hetzelfde aanbeeld. Jaren achtereen heeft men dezelfde beschul digingen zonder bewys, dezelfde eischen zonder juiste formuleering doen hooren; en telkensals de noodzakelijkheid van her vormingen op eenig ander gebied bespro ken werd, dan werd weer de schoolstrijd behendig op den voorgrond geschoven, en van de voorgestelde zaken kwam weinig of niets. Zoo bleef die quaestie als een blok liggen op den weg van den parlemen tairen arbeid. En wat is du gebleken? Niet, dat de openbare school voor ons volk niet deugt. Evenmindat de uitgaven voor een volksonderwijs dat beantwoordt aan de maatschappelijke behoeften der natie, haar finantiëele krachten overschrijden. Evenmin, dat de richting waarin zich dat onderwys beweegt, niet de ware is. Maar wel, dat ons volk nog zeer veel ontzag heeft voor de meening harer gees telijke leidslieden. Dezen zeggen die school is onchristelijk en de hoorders vinden het ookofschoon zij het vroeger nooit zoo had den opgemerkt. De heeren zeggendie school voert uwe kinderen ten verderve, en de ouders, tot dusverre niet anders bespeu rende dan dat het heel goed ging, dat de kinderen zich aardig ontwikkeldengoede gewoonten van orde, van eerbied, van plichtsbetrachting medebrachten begon nen nu ook in te zien jadat die school heel kwaad was. De heeren zeggen: ge moet u gronden op uw ouderlyk recht,— een heilig recht, zooals ge weet, dat nie mand u zal betwisten; en dan de vrije keuze van de school vragenwij zullen dan wel zorgen dat er op uw kosten een komt die niet onchristelyk is, uw kinderen niet ten verderve voert, en u niet plaatst voor de groote verantwoordelijkheidhen te hebben doen opkweeken tot godloochenaars. Zoo is het geschied, dat men door een heel merkwaardige begripsverwarring in naam der vrijheid een stryd voert tegen de vryheid. En men deed dat, gelijk ge zegd is, met zulk een verwonderlijke vol harding, en wist aan dat klavier der volks- conscientie” met zooveel behendigheid de eentonige melodieën te ontlokkendat zij die zich geroepen gevoelden de fel bestre den inrichting te verdedigen, den strijd moede werden, niet wegens de neder lagen, maar door de verveling. De aan vallen hebben hen aan het geeuwen ge bracht, en dat is voor een flinke ver dediging niet de meest gewenschte toestand. Middelerwijl heeft dat woord «vrijheid”, waarmede zoo handig werd geschermd, en dat gelyk bekend is door zijn veelvuldige be- teekenissen alle diensten kan doen die er van verlangd worden ook een zeker aan tal van die verdedigers beet gehad en in de war geholpen. Wel, zeggen ze op den keper beschouwd is het toch dwaas dat ik me zoo druk maak over de handha ving van het grondwettig beginsel, dat de Staat zorg moet dragen voor voldoend Jager cv

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1883 | | pagina 1