1883.
N". 718.
Zondag 18 Maart.
Bleekerij
deren,
mpooten,
verkiezing, bjj
ische Kade, te
1LEN,
Een praatje over Orde.
Weekblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
P:
f
■MMi
nsche
Dra.,
ikoop,
aaohto begun-
•iohte brieven
E JONG Dan.,
rde bezorging
ENK
JEST.
ENTEN
Heen echt
staand fabriek-
flesschen van
indsche
itschappij
EVEN,
ongelukken
\age.
T
EREN.
Zn.
1OORT.
oupons,
A,
SERAIL
BINNENLAND.
BUITENLAND.
I
11
iriefjes zonder
per
j
ver-
N, Schoonhoven.
S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven,
Uitgever»-
lette en «oliede
ds meer de gunst
ooien te mogen
rte bekomen.
H. HAGOORT.
Jam
mer dat zij in den'Parijschen gemeenteraad
ran den
ties met
ven worden. Nu,
verdiend aan 2
'koudheid
eningen enz.,
erder middel dan
IHE
HONIG
r te Mains.
f, (Rpn prov.).
thma lijdt, beeft
thonig genomen,
lik zeer verlicht.
Post-Directeur.
de NIEUW!
5 Staatsloterij
eerste klasse
en hooger,
s in alle prijzen.
Zich te adres-
Hoofd-Agent.
en 65 Cent, ie
d. Wolff Zn.;
Gorinehem bjj
it bjj J. D. den
Vlasveld; Lek-
trre; Oudewater
tolwyk bij C. G.
telkens ge- 1 boos dat zij hare wenschen ter verkrijging
erop
3
ke KAPITAAL-
EDUWEN- en
iadelijk ingaan-
ENTEN, verxe-
EN OP REIS en
oortspruitende.
rkrijgen by den
DIJT te Ouder-
Prijs der Ad verten tiën: Van 1 tot 5 regels 0,50. Iedere regel
meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending francoen
uiterlijk tot Zaterdags-voormiddags te 10 uren. Alle binnenlandsche
Advertentiënwaarvan de plaatsing 3 maal wordt opgegevenworden
slechts l maal in rekening gebracht.
van de bekroning was de vol-
ken bekend, dat
lijn in allesoor-
Randen, Doek,
n en alle breed
ten drooge en
1, Glas, enz.
korting.
t zich bij ver-
chen van GOR-
EEDEN, KAR-
1 KATOENEN
en daarboven
leen verstrekt.
kende bericht,
>oten voorraad
te Heijen, als-
BRANDHOUT
koop, bij
een der Belgische Princessen.
In Pruisen wordt, naar men beweert, druk
gearbeid aan een nieuw ontwerp op de ker
kelijke wetgeving. De Minister van Marine
en van Oorlog hebben intusschen, misschien
wel in verband daarmede, hunne plaats voor
anderen ingeruimd.
De oud-Minister Koumoundouras in Grie
kenland, die ontelbare malen Minister en
Minister af was, is overleden en zal op
voorstel der Kamer, op staatskosten begra-
Nu, hij heeft het waarlijk wel
zijn land!
8TATEN-GENERAAL.
De Eerste Kamer, Maandag-avond op
nieuw samengekomen behandelde in haar
zitting van Donderdag de rentewet. De heer
Visser van Hazerswoude verklaarde zich niet
tegen de wet, maar had toch liever don
rentevoet van 3 percent behouden gezien,
dewijl die van 4 pct het land jaarlijks een
ton zou kosten. De heer Van Aberlaken zou
tegen stemmen omdat de middelen tot be
taling der rente en aflossing van het kapitaal
niet zijn aangewezen. De heer Van Swin-
deren erkennende dat de toestand onzer
financiën de leening noodzakelijk maakte
vond het niettemin bedenkelijk eene zoo
belangrijke wet te behandelen met een af
tredend minister.
De Minister van Financiën deelde mede,
dat de Koning aan een staatsman buiten
het tegenwoordig kabinet, de vorming van
e«n nieuw Ministerie had opgedragen. Hij
verdedigde het wetsontwerp op grond van
noodzakelijkheidmaar met verminderde
ingenomenheid wegens de verandering door
de Tweede Kamer van de rente. De heer
Fransen van de Putte meende in de rede
van den minister een pleidooi te zien voor
de verwerpinghetgeen door dezen werd
ontkend hij was over de bezwaren heen
gestapt teneinde de verdere creatie van
vlottende schuld te stuiten.
Het ontwerp werd aangenomen met 30
tegen 2 stemmen. Daarna ging de Kamer
tot nadere bijeenrooping op recès.
Z. M. heeft benoemd tot kan
tonrechter te Heerenveen Mr. A. Greebe,
thans griffier bij het kant, te Gouda; tot
griffier bij het kantongerecht te Gouda
Mr. D. J. Van Heusde, thans te Gorinehem;
tot griffier bij het kantongerecht te Gorin-
chetu Mr. E. Van Popta, thans te ‘Som-
melsdijk.
Z. M. heeft aan W. Cortenbach,
gewezen brievengaarder te Ameide, een
nisioen verleend ten bedrage van f 130
jaars.
De Provinciale Staten van
Zuid-Holland hebben in hunne buitenge
wone vergadering van Zaterdag met groote
meerderheid besloten zich tot de Tweede
1 Kamer te wenden met verzoek het wets-
I ontwerp tot verbinding van den Hollandschen
IJsel met de Gouwe als onderdeel van den
j vaarweg Amsterdam-Rotterdam in dier voege
te wyzigen, dat de vaart de kom der ge
meente Gouda dichter nadere.
Tevens werd met 45 tegen 17 stemmen,
op voorstel van den heer Patijn, in over
eenstemming met dat van Gedep. Staten,
besloten dat de overweging der vraag of
het subsidie-aanbod van IJ millioen voor
de verbetering van den waterweg in den
zin der door de Staten voorgestane rich
ting zal worden gestand gedaan eerst te
pas komt nadat door de wetgevende macht
omtrent de richting zal zijn beslist.
De commissie uit de Staten wenschte
ook in geval de richting, door de Staten
gewenscht, niet werd gevolgd, subsidie toe
te zeggen.
Door den Minister van Oorlog
is in beschikking van een van wege den
Koning aan hem ter beschikking of om
consideratie en advies toegezonden verzoek
schrift van den raad der gemeente Bode
graven, tot verwijdering van het buskruid,
opgelegd in het binnen die gemeente ge
legen fort de Wirickerschaus, ter kennis
van den adressant gebracht:
1. dat aan het in genoemd verzoekschrift
uitgedrukt verlangen niet kan worden vol
daan, aangezien in andere buskruidmaga-
zynen geen voldoende of geschikte ruimte
is tot opberging van al het te Wiricker
schans voorhanden buskruid;
2. dat de te Wirickerschans opgelegde
hoeveelheid buskruid in den laatsten tijd
aanmerkelijk verminderd is en door over
brenging naar andere buskruid magazijnen
zoo mogelijk nog verminderd zal worden
3. dat de Wirickerschans voortaan geen
buskruid meer zal worden opgelegd, dan, in
verband met de bergruimte in andere bus-
kruidmagazjjnen onvermijdelijk is;
4. dat de op dit oogenblik te Wiricker-
1 schans voorhanden patronen binnen zeer
korten tijd uit de Wirickerschans zullen wor-
1 den overgebracht naar daartoe bestemde en
genoegzaam gereed zijnde magazijnen;
5. dat in verbamj met het vermelde sub
4, voortaan geen patronen in de Wiricker
schans zullen worden opgelegd
1 I 6. dat alle maatregelen genomen zijn en
ook wedor zullen worden toegepast tot het
wegnemen van brandgevaar, en dat dan ook
in het adres bedoelde woningen van de bus-
godsdienstigen, hetzij langs zedelyken weg,
dat wy onze levenstaak zoeken en vinden
in de bevordering van het welzyn niet van
enkelen maar van allen, ons zelven daarby
ingeslotenTiatuurlyk, dan beseffen we ook
levendig, dat het van overwi gend belang
is hetgeen bestaat en door de opvolgende
geslachten werd tot stand gebracht, zorg
vuldig te bewaren, met gestadige verbete
ring van de gebreken die het aankleven.
We kunnen niet telkens van voren aan
beginnenhet leven is kort en de inzichten
der menschen zijn veranderlyk; in de bar-
baarschheid terugspringen, in de hoop dat
de maatschappij zich daarna beter zal voe
gen naar het ideaal dat zekere lieden zich
er van hebben voorgesteld, gaat niet aan
te meer omdat zyzelf zoo weinig kunnen
doen om hun denkbeelden te verwezenlyken.
Het behoud van de maatschappelijke orde
hangt alzoo af van deze dingen: dat het
gemeenschapsgevoel levendig zijdat n en
ernstig de vervulliug ter harte neme van
de plichten die dat gevoel voorschrijft; dat
men het oog niet sluite voor hetgeen de
bestaande orde van zaken gebrekkigs heeft,
doch immer trachte, haar daarvan te zui
veren. Op dien laatsten eisch moeteenige
nadruk worden gelegd, omdat elke maat
schappelijke verkeerdheid zich openbaart
ten koste van zekeie personen, wier wrevel
by gebleken onwil om tot verbetering over
te gaan, het meeste gevaar oplevert voor
stoornis der orde. En daar diezelfde ver
keerdheid niet zelden voor sommige lieden
eenig voordeel afwerpt, voert zij tot een
stryd over tegengestelde belangen, die voor
de ontwikkeling van het geheel allerver-
derfelykst is.
Wie van deze waarheid niet overtuigd
is, sla een blik op den toestand in Ierland.
Daar vinden wy de verschrikkelijkste maar
tevens welsprekendste illustratie op het
geen hierboven is gezegd.
fflÖöfflüWHE couraïït:
kruidmagazijnen gescheiden zijn door eene
gracht met wal;
7. dat de bijzondere aandacht van den
Minister voortdurend gevestigd blijft op
alles wat strekken kan tot verzekering van
de veiligheid van bedoelde magazijnen on
omgeving.
Een adres, bevattende het ver
zoek om schepen met buskruid geladen
voortaan niet meer langs het Noordhollland-
sche kanaal, maar over de Zuiderzee te
doen gaan, is door omstreeks 300 ingezete
nen te Purmerende onderteekend en naar
den Minister van Oorlog opgezonden.
De tentoonstelling van vee en
pluimgedierte, op 11. Dinsdag te Rotterdam
gehouden, door de Afd. „Rotterdam, Schie
dam en omstreken” der Hollandsche Maat
schappij van Landbouw slaagde zeer goed.
Er'was flink ingezonden, onder het inge-
zondene kwamen fraai exemplaren voor,
terwijlte rekenen naaf de heerschende
drukteook het bezoek weinig te wehschen
overliet.
De uitslag
gende
Overdekt.
Terwijl men in Rudand druk bezig is
zich tot het kroningsfeest voor te bereiden,
komt eene doodstijding de eigenaardige
stemming waarvan zulk een voorbereiding
gewoonlijk gepaard gaat, plotseling ver
storen. Want het overlijden van den 85-
jarigen vorst Gortschakoff moge op de staat
kundige macht van Europa op dit oogen
blik al weinig invloed uitoefenen, voor Rus
land is dat overlijden een feit, dat met on-
uitwischbare letters in de geschiedenis van
dat land zal worden geboekstaafd. Als
leider van de buitenlandsche staatkunde,
later als Rijkskanselier, welke betrekking
hij tot 1880 bekleedde, wist hij Ruslands
invloed naar buiten te herstellen en te ver
sterken en vooral door het aannemen en
bewaren eener voorzichtige houding, zoowel
bjj den Duitsch-Oostenrijkschen als bij den
Fransch-Duitechen oorlog, voor zij n land voor
dooien te bedingen, waarvan het thans nog
de vruchten plukt. Hij was ook de voor
naamste bewerker van den Driekeizersbond,
die hoewel reeds tot het verleden behoo-
rende, toch niet nagelaten heeft de Hoven
van Rusland, Oostenrijk en Duitschland
nader tot elkander te brengen. Hij heeft
ook zijn roem niet overleefd. Toen hij zag
na hi 1 nnngros te Berlijn, dat hij niet langer
was the 1 ight man tn the right place, vroeg
en verkreeg hij zijn ontslag, en bracht zijn
laatste levensjaren, lijdende, afwisselend te
Nice, in Zwitserland ofte Baden-Baden door.
Het Nihilistisch nieuws bepaalt zich dit
maal tot de inhechtenisneming van eene tot
dien bent behoorende freule, naar wie men
twintig jaar gezocht heeft en die dus den
besten tijd wel zal gehad hebben; en tot
het on dit, dat een jonkman, die door het
lot was aangewezen om den Keizer te ver- I
moorden, zelfmoord gepleegd heeft.
De oproerige beweging in Spanje begint
eene wonderlijke overeenkomst te krijgen
met die iü Rusland/- gevangen'hoUd-
man van de zwarte hand, van wien men
vreesde, dat hij onthullingen zou doen, is
op eene geheimzinnige wijze om het leven
gebracht, en zij die belast zijn met het on-
ïn aan aai in derzoek en het nasporen van de jongste
Ieder die een 1 gebeurtenissenontvangen brandbrief op
-3 zjch aan brandbrief, waarin zij met den dood worden
stiptheid; wie toezicht l bedreigd, indien zij hunne onderzoekingen
in, doe zulks inderdaad, 1 verder voortzetten.
Ook in Frankrijks boofdstad is het alles
A. Gemest Vee.
N®. 1. Voor defijnsten en zwaarstenos,
uitsluitend met hard voeder gemest: lepr.
f80, C. Pastte Limmen 2e pr. f60, J.
Vermeulen, te Leuningen; 3e pr. f45,
M. Koopman te Ouderkerk 4e pr. f 30
J. Keizer, te 8t. Pancras; 5e pr. f20, M.
Koopmante Ouderkerk6e pr. f 10J.
meulen te Beumngen.
N®. 2. Voor den fijnsten en zwaarsten os,
met spoeling gemestlepr. f70, H. Cf Jan
sen te Schiedam; 2e pr. f50; P. Van Cal
car te Hoogezand 3e pr. f40, dezelfde;
4e pr. f30, C. M. Ham, te Vlaardinger-Am
bacht5e pr. f20, B. A. J. Witkampf, te
Schiedam.
N®.3. Voor do fijnste en zwaarste koe,
uitsluitend met hard voeder gemestle pr.
f60, G. P. Scholten, te Hondsholredijk
2e pr. f40, C. J. Blauwboer Jr., te Wierin-
gerwaard 3e pr. f 30 J. De Wit, te Beem-
ster 4e pr. f20, M. Smits te Winssen.
N®. 4. Voor de fijnste en zwaarste koe,
met spoeling gemest: le pr. f 50, C. Van den
Berg te Overschie2e pr. f 30 dezelfde
3e pr. f20, J. Poot, te Overschie; 4e pr.
f 10 C. M. Ham te Vlaardinger-Amhacht.
N®. 5. Voor de vier fijnste en zitharste
vette schapenonverschillig van welk ras
lepr. f25, A. v. d. Burg, te Hazerswoude;
2e pr. f 15, dezelfde; 3e pr. f 10, P. De Wit,
te Beemster.
N 6. Voor de zes fijnste en zwaarste één
jarige weide schapenonverschillig vau welk
ras le pr. f 15 A. C. v. d. Akkerie Ha
zerswoude 2e pr. f 10, J. Veeman Jzn., te
Overschie; 3epr. f5, C. Koopman, teNieu-
werkerk.
N®. 7. Voor den fijnsten on zwaarsten
tweejarigen (of ouderen) Springram, onver
schillig van welk ras: le pr. f 10, I. Pons
te Poortugaal; 2e pr. f5, niet toegekend.
N°. 8. Voor den fijnsten en zwaarsten
éénjarigen Springram, onverschillig van
welk ras: le pr. f10, D. P. Van Capellen
te Capelle a/d IJsel; 2e pr. f5, D. H. Van
Blankenstein te Lekkerkerk.
N®. 9. Voor het fijnste en zwaarste var
ken, inlandsch gekweekt en gemest, onver
schillig van welk ras: le pr. f 15, H. M.
Taverne, Leiden; 2e pr. f 10, dezelfde; 3e
pr. f5, J. W. Hamel, Rotterdam.
B. Pluimgedierte.
N®. 10. Voor den besten toom kippen
van één haan en minstens twee hennen.
a. Langsham: le pr. f 10, H. P. De Kat
van Hardinxveld, te Dordrecht; 2e pr. f2,50,
J. De Bruijn Hz., Gouderak. b. Yokohama:
le pr. f10, C. Verhoog Pz., Berg-Ambacht;
2e pr. f 2,50, A. J. Jelier, Rotterdam,
c. Kuifkippen: le pr. f5, J. De Bruyn Hz.,
Gouderak; 2e pr. f2,50, dezelfde; d. Kraai-
koppen. le pr. f 5, J. Sutherland, Rotter
dam; 2e pr. f2,50, G. De Bruyn, Rotter
dam; e. Spaansche kippen, le pr. f5, J.
Klein, Schiedam; 2e pr. f2,50, dezelfde;
f. Dorking-kippen. le pr. f5, 2e pr. f2,50,
niet toegekeud; g. Padua*kippen, lepr. f5,
l. Pfenning, te Woerden; 2e pr. f2,50, bij
loting aan H. Coert, te Molenaarsgraaf;
h. Bramhma Pootrale pr. f5, I. De
Bruyn Hz., te Gouderak; 2e pr. f2,50, E.
J. W. Geelen, te Doorn; i. Cochin China,
le pr. f5, F. A. Onderwater, te Dordrecht;
2e pr. f 2,50, bij loting aan A. I. Jelier,
te Rotterdam; k. Crevecoeurkippenle pr.
f5, F. A. Onderwater, te Dordrecht; 2e
pr. f 2,50, niet toegekend. Houdankippen:
le pr. f5, F. A. Onderwater, to Dordrecht;
2e pr. f2,50, I. De Bruyn Hz., to Gouderak.
m. Bantamkippon: le pr. f5, mevr. Van
Warmelo, te Kralingen; 2o pr. f2,50, de
zelfde. n. Krielkippen: le pr. f5, E. J. W.
Geelen, te Doorn; 2e pr. f2,50, J. De
Bruijn Hz., ie Gouderak; o. Goudpellen:
le pr. f5, Dr. Kros, te Kinderdijk; 2e pr.
f2,50, F. A. Onderwater, te Dordrecht;
p. Zilverpellen: le pr. f5, niet toegekeud;
2e pr. f2,50, F. A. Onderwater, te Dordrecht.
q. Hamburger kippenlo pr. f5, E. J. W.
Geelen, te Doorn; 2e pr. f2,50, J. Suther
land te Rotterdam.
N® 13. Voor den besten toom oenden
van één woerd on minstens twee oenden.
a. Kwakereendonle pr. f5. D. G. Do
Haas, Rotterdam2e pr. f 2.50, A. Elstrave,
Deze Courant wordt geregeld iederen Zaterdag-middag verzonden.
Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden 0,70. Franco per post
door het geheele rijk 0,80. Men kan zich abonneeren bij alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Is voor een gezond leven van den Staat
en van de Maatschappij orde onmisbaar,
dan is het zeker wel de moeite waard,
het beset van die noodzakelijkheid en de
praktyk van haar inachtneming aan te
kweeken. guurucut, ou z>y
In alle levensbetrekkingen kan dat in derzoek en het
zekere mate geschieden. I 1
taak te vervullen heelt, gewenne
de nauwgezetste :-
heeft uit te oefenen, ---
uuevn niet slechts in naam en geve tegelyker
zouden achten voor Nederland. Men het voorbeeld. De moieele kracht van behalve rustig. Het bedenkelijk verschijnsel
I het kleine is groot, en wie de gewoonte doet zich daar voor, dat leegloopende ar-
I beiders, tot nog toe 2000 in getal, samen-
scholingen houden en door krachtige hand
herhaaldelijk Zaterdag en Zoudagjl. uiteen
gedreven moesten worden. De thans ook
in ons land beruchte Louise Michel bevond
zich onder hen.
Hopen we dat het waarheid is wat de
regeering in de Kamer beweerde, dat het
oproer het werk is van Koningsgezinden
en Bonapartisten, welke op die wijze zich
willen wreken over den tegenspoed, dien zij
in de laatste weken ondervonden.
•Vryheid door orde”, plag Keizer Napo
leon III te zeggen in zyn tyd.
De stelling was misschien niet kwaad,
maar de bedoeling van den kleinen neef
des grooten veldheers is niet twyfelachtig.
Orde was by hem geheel iets anders dan
men er gewoonlyk onder verstaat. Geen
rustige werkzaamheid, maar rustige stilte
zooals men bijvoorbeeld zou ontmoeten
bij een gezelschap in gepeins verzonken
doofstommen. Alles volmaakt goedvinden
wat het gouvernement besluit en beschikt,
zich met niets bemoeien dat buiten den
kring der dagel'yksche bezigheden en alle-
daagsche belangen ligtnooit zijn stem
verheffen om te misprijzen wat officiéél als
goed is gestempeldsteeds een eerbiedige
bewondering beschikbaar hebben voor de
maatregelen die van hoogerliand worden
genomendat isaltyd volgens het sys
teem van het Tweede Keizerrjjk, de ma
nier om tot >viijheid” te geraken.
Al nemen wij de leus over, onze denk
beelden zyn anders. De meesten onzer zyn
opgegroeid in het begrip, dat de orde in
den Staat niet tot voorwaarde heeftdat
allen stil beiusten in hetgeen enkelen doen
of nalaten,-— maar dat zij veeleer de wyze
regelt, waarop allen met elkander samen
werken om het gemeenschappelijk doel te
bereiken. De handhaving dier geregelde
werking is een van de hoogste belangen;
aan haar moeten dikwijls offers w orden ge
bracht die schynbaar met haar in strijd zijn.
Zoo in een Staatwaar een zeer groot deel
van de burgers niet bij machte zyn zich
bij de uitoefening van zekere politieke rech
ten te ontworstelen aan invloeden die hun
vrjje beschikking vernietigen, daar eischt
niet zelden het openbaar belang, daar ver
langt de ongestoorde ontwikkeling van het
staatsburgerlijk bewustzyn, dat een mis
bruikt recht niet wordt verleend. Miskent
men dien eisch, dan loopt het uit óp ver
breking der orde, die dan niet kan wor
den hersteld dan ten koste van de vrijheid,
dat is, door versterking van den invloed
en het gezag der regeerders, door beper
king van de rechten en bevoegdheden van
de geregeerden.
Dat is de voornaamste reden, waarom
wijwarme voorstanders van het algemeen
stemrecht, de invoering zonder langdurige,
krachtige en doeltreffende voorbereiding een
ramp «w.
moge die betuiging aanmerken als een ver
klaring van beginselloosheid, als een in
consequentie, of een poging om zoowel de
democratische geit als de aristocratische
kool te ontzienin ’s hemelsnaamwij
zyn nog niet zoover gevorderd dat wy de
leuze: «Leve het beginsel, al ging ook het
gemeenebest ten gronde!” tot de onze zou
den maken.
Van hoeveel belang orde moge zyn in
den Staat, de maatschappelijke orde staaft
nog veel hooger. 1 der orde, voorschriften zijn vastgesteld die
Het eigenlijk begrip van maatschappij 1
wordt helderder, naarmate de menschen
meer ervaring opdoen. I.„. o...
meling van groepjes lieden die zichhoopje
voor hoopje, by elkander hebben aange
sloten omelke groep op zichzelf zyn eigen
belangen zoo goed mogelijk te verdedigen,
zoo ruim mogelyk te behartigen, zonder
dat er veel gelet behoeft te worden op het
geen de andeie groepen betreft, vormt nog
geen maatschappij. Toch valt het niet te
ontkennen, dat zij nog naaar al te zeer het
aangeduide beeld veitoont. Ja, zelfs werd
daarb'y niet eens, het ongunstigst licht ge
worpen op de bestaande verhoudingen, die
zeer dikwyls geen gioepen. maar indivi-
duën vertoonenelk voor zich werkzaam
vaak ten koste van al de overigen.
Het maatschappelijk bewustzyn vindt
minder zyn uitgangspunt in het begrip,
dat we elkander noodtg hebben, gelijk ons
voorheen meestal werd gezegd, dan dat
we geroepen zyn jegens elkander plichten
te vervullen, en in die vervulling genie
tingen vinden van hoogere orde. Zij het
ons vergund er even op te wijzen, dat beide
beschouwingen zeer van elkander verschil
len. De eerste heeft tot bazis het eigen
belang, soms wel vergoelijkt door het niet
overbodig byvoegelyk naamwoord jwèlbe-
grepen”enmoge zy verklaarbaar zyn bij
een niet boven het middelmatige reikend
zedelijkheidspeilduidelyk moet het ieder
zyn dat we niet dair het beginsel hebben
te zoeken dat de maatschappy kan ver
edelen. Immers, van dat standpunt be
zien heeft het nihilismedat de sociale
orde totaal wil omverwerpen, gelyk. Als
daar een inrichting is, die enkele indivi-
duën plaatst in een ongunstigen toestand
waarin slechts verbetering kan verwacht
worden by een totale omkeenng, dan ge
biedt het «welbegrepen” eigenbelang dier
enkelen, zich niet van een poging lot om
verwerping te laten weerhouden door de
gedachte dat tegenover hun kans op ver
betering de zekerheid staat dat millioenen
onder de puinhoopen verpletterd zullen
worden.
Is daarentegen het gemeenschapsgevoel
zoodanig ontwikkeld, hetzy langs zuiver
we,
den w o o
hen groote verza- het verband met andere dingen recht van regelen de manifestatie onderdrukt.
brug met druk geen bondgenoot vindt. Deze vergadering,
eener zekere zelfstandigheid niet vervuld
zag, wil zich daarover wreken door indirect
die oproerige bewegingen in de hand te
werken.
Tusschen regeering en Senaat is de ver
houding tegenwoordig voortreffelijk. Het
wetsvoorstel tot uitbreiding van het recht
van vereeniging en dat tot bestrijding van
het tweegevecht, beide door de regeering
bestreden, zyn door den Senaat verworpen.
De regeering beloofde voor het eerstge
noemde voorstel eene verbeterde editie te
zullen indienen. Voorts is weer een ont
werp ingekomen tot hervorming (voor de
hoeveelste maal!) van de rechterlyke macht.
Tusschen al die bedryven door kwamen
vijf Fransche oorlogsschepen de rustige be
woners van Madagaskar, die geen ander
kwaad op bun geweten bebbon dan dat zy
niet precies naar het pijpen van Frankrijk
gelieven te dansen, in hun rust storen.
Gedachtig aan de goede ontvangst der de
putatie van dat eiland voor eenigen tijd in
Engeland te beurt gevallen, richt de regee
ring van het eiland thans ook een
trouwend oog op Engeland, voor het geval
dat Frankrijk tot dadelijkheden, het blok-
keeren van de haven, zou willen overgaan.
Het is dau ook niet waarschijnlijk dat de
Brit dit zou dulden.
Het bezettingsleger in Egypte is weder
met een paar regimenten verminderd, die
gedeeltelijk over Malta, gedeeltelyk over
Gibraltar huiswaarts keorpn. Eenige leden
van het Lager Huis zouden niet ongaarne
zien, dat die troepen naar Zuid-Afrika ge
zonden werden om den Boeren wat meer
humaniteit te leeren betrachten tegenover
de inboorlingen. De regeering wil daar
echter voorloopig niet aan. Het is voor
den Transvaal echter al erg genoeg on leer
zaam ook gelyk te hopen is, dat er over
dergelijke dingen gesproken wordt.
Er is sprake van de verloving vs
oudsten zoon van den Prins von Wal
heelt aangenomen, over kleine verschillen
heen te stappen zonder nadenken, dien
behoeft het niet te verwonderen als hij ten
laatste een heel ander punt bereikt dan in
zyn bedoeling lag. Gemis van nauwgezet
heid is de vruchtbare moeder van allerlei
plichtverzuim, en wie eenmaal den voet op
dat noodlottig pad heeft gezet, beweegt
zich in de richting van een afgrond.
Laat ons daarb'y ook rekening houden 1
met het feit, dat er soms, in het belang
J-- “3e, voorschriften zijn vastgesteld die
op zichzelf beschouwd, belachelijk zou- j Zooals reeds uit het bovenstaande blijkt,
vinden, maar die toch zeer stellig in 1 heeft de regeering door krachtige maat-
bestaan bezitten. Het gaat er mee als met
het «rechts houden” op een 1
verkeer: verzuimt men het,
gebieden er ongelukken; wordt erop gelet,
dan neemt alles zyn geregelden loop. Is er
eenmaal aan een manoeuvreerenden troep
voorgeschreven: linkerbeen vooruit! dan
heeft niemand in het gelid naar het waarom
te vragen.
Allerdringendst noodzakelyk is het, bij
het opkomend geslacht juist begrip van en
eerbied voor orde te doen ontstaan. Ware
dit steeds in acht genomen, de maatschappij
zou reeds van een groot aantal krankheden
zyn genezen. Ite eenig mogelyke voorbe
reiding van orde in de samenleving is be
vordering van huiselijke orde.
Laat het uw kindeien zien, dat uw gezin
is een maatschappy op kleine Schaal, waar
men elkanders geluk moet doen toenemen
als hel beste middel om zelf de hoogste
vreugde te verwerven; waar alles op den
juisten tyd en de rechte wyze moet ver
richt worden, opdat men elkander niet
hindere, den geregelden gang van zaken
niet ondeibreke, niets verwaai looze van
hetgeen behartiging vereischt. Geen beter
oefenperk voor het maatschappelijk leven
dan de trouwe vervulling van die tallooze
kleine plichten die het gezin oplegt; en
tevens, geen gereeder middel om in den
stiyd voor het beslaan, die eigenlyk niet
is of behoort te zyn een worsteling tegen
menschen maar tegen onvolmaakte toestan
den zich de beste kansen te vei zekeren.
Het huisgezin vindt bij die taak een krach
tige bondgenoot, de school; en wie van
haar zedelyken invloed op het volksleven
nog een genngen dunk mocht hebben,
dien verzoeken we even na te denken van
hoe krachtige werking de dagelyksche ge
woonte van orde reeds zyn moet, zonder
thans andere deelen van de roeping der
school in het debat te brengen. Bij de
klachten over de «duurte” van het onder-
wys, die men elkander soms napraat, wordt
i zoo licht vergeten wat de maaischappelyke
1 orde er by wint.
