r
W
en Coupons,
A 146
J D A.
Zondag 6 Mei.
1883.
(DEREN
71
WOLF,
OAAT,
dagelijks te zynent
weg, No. 56
F. 725.
sstremsel
KENEN
Rijn.
Mr.P.R.BentzvandenBerg
en
P. G. Schalij
weder aan, terwijl wij voor het
kiesdistrict SUEDREOHT de herkie
zing van de Heeren
W. H van Haaften
en
Hurk Leis
hoogst wenschelijk achten,
deze zeer bekwame,
nen
meerderheid worden herkozen!
8KEN
J. A. van Buma,
Dr. J. C. van Eeten.
G.lvan Houweninge Gz.
R. Blok
BINDEN,
ie van Gouda,
te SCHOONHOVEN
'•eken zijn.
schappij
Zondagsrust.
I
'1
i
I. SERRÉ.
s
I
TEN
TERING.
gt uil!
FF Zn.
5 RUK.
Mei
MAREN Jr„
Weekblad voor Zuid-HoUand en Utrecht.
8 MEI.
BUITENLAND.
Overzicht.
idsohe
YEN,
"gelukken,
BINNENLAND.
I 1883.
f
l
tot eenstemmigheid Kunnen ge- 1 Koop. ve voora«jner wu nameiya net urans.-
ieders geweten worden o verge- I misbruik beperkendoor de bevoegdheid tot
S. W. N. VAN NQOTEN n Schoonhoven,
Uitgaven-
hen, die
samengaat
voort te
evenwel
eekenden maken
ruim gesorteerd
h te adres-
d-Agent.
'hoon hoven.
*’ro-
ikozen
Her-
et vijfjarig bestaan
'oot-Ammers,
3den MEI a.
p twee ureeene
i het Kerkgebouw,
tarvoor een PRO-
kt.
ncurreerende prijzen
Uzeren- en Manden
lisen in alle afme-
Wlegen, desverkie-
i., in het Ijzerwaren-
de Landbouw-
n van het vak,
ijnde het beate
tot hiertoe ge-
X) krachtige en
g, ten zeente
Voor het kiesdistrict GORINOELEM
bevelen wy de aftredende Leden,
de Heeren:
TO.
P^«Z5,25.
iwen roman onder
e een aangenaam
houdend boek op
VAN NOOTEN
J Boekhandelaren
UNIEBOEKEN,
TBOI, ROZEN
LAATJES, enz.
udprentjes,
i opgave.
nog het ontwerp betreffende de verzekering
van werklieden tegen ongelukken behande
len. De Rjjkskanselier heeft dus wel den
invloed berekenddien een keizerlijk woord
in Duitachland heeft
De liberalen in Oostenrijk zijn ontstemd
over eene wijziging der onderwijswet, de
strekking hebbende om de schoolplichtig-
heid van 8 op 6 jaar terug te brengen en
de keuze van den onderwijzer, wat zijn
godsdienstig geloof betreftte regelen naar
de meerderheid der inwoners van zekere
plaats. Zij zijn vooral ontstemd omdat de
Ministers door hun stem den doorslag ge
geven hebben.
De keizerlijke familie in Rusland maakt
toebereidselen voor hare reis naar Moskau.
Het maakt een goeden indruk dat de Czar
zich vooraf nog heeft verzoend met zijn oom,
den grootvorst Constantijn, en voorts gratie
heeft geschonken aan drie ter dood veroor
deelden.
Mogen
waardige man-
weder met eene schitterende
chenen. Alleen zg, die de onfeilbaarheid
van hun opvatting reeds van den aanvang
op den voorgrond stellen, en geen gemeen
schap willen houden met hen die andere
meeningen zijn toegedaan, vinden in die
opvatting'WeWctit een reden öm hun toe
treding te weigeren. Doch daar het groote
doel niet bereikt zal worden dan wanneer
we allen, in een eerlyke samenwerking de
handen aan den ploeg slaan, zou de mis
lukking niet nederkomen op het hoofd van
iopenhartig het Broeders laat ons
in’’ hebben doen hooren, doch
alleen hun ten verwijt strekken die de uit-
noodiging van de band wezen.
In het kiesdistrict IJSELSTEIN zal
aan de stembus een felle strijd wor
den gestreden. Daar trachten som
migen de aftredende Leden met alle
macht en alle krachten te weren.
Daar moet de boelwat men noemt,
ten onderst boven worden gekeerd
en de heeren DE BEAUFORT, VAN
BUMA en VAN EETEN het voetje
worden gelicht.
Wij spreken nu niet over de on
dankbaarheidwaaraan de kiezers
zich schuldig maken, die deze man
nen aan de deur wenschen te zet
ten; wij behoeven niet te wijzen
op de bekwaamheidde trouw
waarmede deze drie aftredende Leden
hun mandaat jaren lang hebben
vervuld, maar wij roepen den kiezers
in het kiesdistrict IJselstein met
nadruk toebedenkt wèl wat ge doet
Weest voorzichtig! Gij weet nu
dat gij mannen afvaardigt die de
belangen vah uwe provincie, van uw
district, van uwe gemeente, van uw
waterschap kennen weet gij dat van
de mannen die anderen u willen doen
kiezen? Het is gemakkelijk genoeg te
zeggen: wij willen de ouden niet
meer; maar bedenkt wel: zullen de
nieuwen het den ouden verbeteren?
Overweegt wat ge doet, en handelt
zelfstandig.
Dan zult ge, wij zijn er zeker van,
uwe belangen weder toevertrouwen
aan de aftredende Leden, de Heeren
Jonkhr.Mr.W.H.deBeaufort,
l. SERRÉ werkzaam
lot het maken van
e standen. LAND
IN in tuinen en rij-
t uitgevoerd. Geen
sullen gemaakt wor-
>emde kooidruk-por-
nen en netter afge-
Prijs der Advertentiën: Van 1 tot 5 regels f 0,50. Iedere regel
meer 0,10. Groote letten naar plaatsruimte. Inzending francoen
uiterlijk tot Zaterdags-voormiddags te 10 uren. Alle binnenlandsche
AdvertentiSnwaarvan de plaatsing 3 maal wordt opgegevenworden
slechts t maal in rekening gebracht
N HELDEN.
8CHOONHOYENSCHE ÜOUB.ANT.
Op Dinsdag a.s. zal de verkiezing
voor Leden van de Provinciale Sta
ten plaats hebben.
In het kiesdistrict GOUDA mogen
wij met vol vertrouwen de aftredende
Leden weder aanbevelen. Zij hebben
getoond dat zij de plaats, welke zij
innemen, met eere bekleeden, en dat
zij de belangen, die hun zijn toever
trouwd, met ijver behartigen. Of
schoon het schynt, dat geen tegen-
candidaten zijn gesteld, mogen de
kiezers zich nooit laten verleiden
tot mindere waakzaamheid. In groe
ten getale kome men ter stembus op
en verzeker© men de herkiezing van
de drie aftredende Leden, de Heeren
HlltBergenlJzendoorn
te Gouda,
te Moordrecht,
te Lekkerkerk.
t>Mto 4 jun, te.
en ty de, mits een halve
•schuwende.
i f 1000 en daarboven
jlide fondsen verstrekt.
Ofschoon van eene ontbinding van den
driekeizersbond nooit officiëele aanzegging
is gedaanis alle twijfel dienaangaande
weggenomen, nn de bladen van een nieuw
verbond, ditmaal tussohen Duitachland, Oos
tenrijk en Italië "melding maken. Het deel
genootschap van Italië moest, bij de be
staande verwikkelingen, Tunis betreffende,
Frankrijk niet zeer welkom zijn en van
dien onaangenamen indruk was de oud-
m in ia ter de Broglie de tolk, toen hij de
regeering over het bestaan van dien nieu
wen drievorstenbond interpelleerde. Is het
een of of defensief verbond en ziet de
regeering in de naaste toekomst geen aan
leiding tot verwikkelingenzoo vroeg de
intorpellant. Bij het bestaand verschil van
gevoelen, omtrent den aard der overeen
komst, onthield de regeering zich wijselijk
daaromtrent hare denkwijze mede te doelen,
terwijl zij, ten opzichte van de tweede vraag,
verklaarde vertrouwen te stellen in de vre
delievende verzekeringen der Italiaansehe
I regeering, èn in eigen kracht, die, zooals
de Minister van buitenlandsche zaken op
merkte, onder de luide toejuichingen der
Kamer natuurlijk, de ijverzucht van andere
Mogendheden opwekte.
De Broglie was niettemin zóó weinig
tevreden, dat hij verklaarde geen vertrouwen
te stellen in de staatkunde der regeering,
nóch in haar financieel beleid. Ten aanzien
van dit laatste gaf de Senaat, evenals de
Kpmer, echter bljjk een ander gevoelen te
1 zijn toegedaan. Ook de Senatoren, toch
i hebben met groote meerderheid van stem-
I men het conversie-ontwerp goedgekeurd,
dat dan ook reeds als wet is afgekondigd.
Voor de Vertegenwoordiging bij de kro
ningsfeesten in Rusland stond de Kamer
de kleinigheid van 370.000 francs naar het
oordeel der Bonapartisten die aan het zui
nig beheer van hun Keizer gewoon zijn, nog
’w - toe. Zij houdt zich thans be
zig met de behandeling van een wetsontwerp,
strekkende om strenger straffen toe te passen
op bendie zich bij herhaling aan een
zelfde misdrijf schuldig maken-, zg. recidi
visten. Op die wijze wil de regeering de
maatschappij zuiveren van kwade elementen.
Het bezwaar dat het Engelsch Lagerhuis
had om het aan de helden der jonste expe
ditie in Egypte, Wolseley en Seymour, toe
te kennen jaargeldte doen overgaan op
hunne onmiddellyke mannelijke afstammelin
gen heeft de regeering doen besluitenhet
jaargeld te veranderen in een gift voor eens.
Het Huis houdt zich voorts nog altijd
bezig met het voorstel betreffende den par
lementairen eed. Tegen den zin der con
servatieven, die de behandeling, ter wille
der vele gemoedsbezwaardenliever op de
lange baan wilden schuivenwist Gladstone
voor zijn voorstol de prioriteit te verkrijgen
met 157 tegen 105 stemmen.
Met nog grootor meerderheid van atom-
-drong het Huisop voorstel van Wil-
ren Dr. FREI-
idbonwkundige
en ADOLF
iet Rijksproef-
f 1,25.
0,60.
de Wed.
nhoven.
meer samengesteld gei
plotseling gedurende
Er zullen
moeten zijn die werken
rustdag hebben. De vi
niet doenlijk is, die gevt
mum te beperken, door op den Zondag het
getal rustenden zoo groot mogelyk te ma
ken; en tevens, op welke wijze men den j
anderen slechts een gedeelte hunner rust
dagen kan doen opofferen, terwyl hun voor
die, welke zij op het altaar van het alge-
meen belang moeten nederlagen, de bil
lykste vergoeding wordt geschonken.
We hebben, meenen we, doen uitkomen
dat het vraagstuk van den Zondag ingewik
kelder is dan oppervlakkig wel eens wordt
geoordeeld, en ook, dat verschil van op
vatting daaromtrent zeer natuurlijk is. Doch te weinig!
allen zyn het daarover eens,en hier ligt -s-»»»*»♦
het zwaartepunt van de geheele quaestie,
dat de Zondagsrust niet mag worden prys
gegeven.
Wat er gedaan kan worden, om dat ge
vaar te ontgaan, is niet in enkele volzinnen
te zeggen. Daartoe is noodig ernstige studie
van de zaak, gezette waarneming van de
feiten. Er wordt zekere hervorming ge-
wenscht: goed, maar deze is niet metéén
sprong te bereiken, -— zy moet zonder schok
ken tot stand komen. Vooral is het noo
dig, twee belangrijke dingen niet met elk
ander te verwarren, namelyk het bezit van
den Zondag en zyn gebruik. Wy vreezen
zeer, dat zy die zich uitsluitend plaatsen
op het theologisch standpunt, en hun valles
of niets" uitspreken, een gezonde oplossing
van het vraagstuk evenzeer in den weg
staan als de onverschilligen: terwyl de laat-
sten zich er niet warm over maken, de eer
sten stooten al degenen af die in dezen stryd
hun natuurlyke bondgenooten zyn, en wier men drong b c
medewerking voor hen van hooge waarde is. frid Lawson er op aan dat de regeering
Laat het gebruik vtqi den Zondag óf een een wet zou indienen tot betere regeling
punt zyn van nader overleg, óf, zoo we i van het vergunningsrecht voor drankver-
daarin niet tot eenstemmigheid kunnen ge- I koop. De voorsteller wil namelijk het drank-
raken, aan 2D-
laten, doch laat ons beginnen met dat- het verleenen van vergunning voor drank-
gene waarmede ieder wel zal moeten aan- j verkoopaan de bewoners der betrokken
vangende verzekering van het bezit, stads- of gemeentewijken op te dragen. Even-
Op dat punt loopen alle wegen samenen als onlangstoen op verlaging van het tele-
vandaar kunnen we lang samengaan. Is de gramtarief werd aangedrongenzalderegee-
plaats bereikt waar die wegen zich splitsen, ring, echt constitutioneel, ook in deze wel
welnu, dan zullen we niet slechts in vrede,
maar Ook in vriendschap scheiden, dank
baar voor de wederzyds bewezen diensten
en met waardeering van den ernst door
elke groep der tochtgenooten gedurende
den tjjd dat we samengingen aan den dag
gelegd. Die waardeering zal dan ook later
behouden blijven, als het meeningverschil
over het gebruik van den gezamenlijk
veroverden Zondag tot strijd zal voeren;
we zuilen dan kampen met eerlyke wapens,
zonder dat een der kampioenen in moed,
in ernst, in volharding voor zyn tegen
stander van heden, zijn bondgenoot van
gisteren», onderdoet.
Tot die gemeenschkppelyke poging, tot
dat kalm onderzoek wekt de verleden jaar
opgërichte Vereeniging allen op. Onderzoek,
met slechts wat de algemeen maatschap
pelijke en zédelyke zijde van het vraagstuk
betreft, maar ook van hetgeen elk onzer
nu reeds, in zijn beperkten kring, doen kan
om die rust velen deelachtig te doen
worden. Niemand behoeft, om zich daarbij
aan te sluiten, eenig beginsel te verloo-
7i. M. heeft benoemd tot bur
gemeester te Hardingsveld M. Van Hoo-
genhuyze.
Z. M. heeft benoemd tot bur
gemeester der gemeente Hemelumer Olde-
phaert en Noordwolde N. J. Van den Worm,
onder toekenning van eervol ontslag als
burg, der gem. Schiermonnikoog.
Z. M. heeft benoemd tot no
taris te Papendrecht, P. K. Bos, oand.-no-
taris te Sliedrecht.
Namens den Koning is door
den Minister van Waterstaat, Handel en
Nijverheid aan heeren dijkgraaf en heem
raden van het waterschap der Linge-Uit-
watering te Gorinchem, tot wederopzeggens
vergunning verleend tot den aanleg en het
gebruik eener eleotrische geleiding tusschen
de sluiswachterswoning te Gorinchem en
die te Steenenhoek, van daar naar het
stoomgemaal aan het kanaal van Steenen
hoek en van het stoomgemaal naar de
woning van den algerneenen opzichter en
bouwkundige van het waterschap te Neder-
Hardingsveld.
In Maart jl. hadden dijkgraaf
en hoogheemraden van de Vijf Heerenlan-
den, zooals vroeger gemeld is, besloten om
met de verhooging van den Noorder-Lekdjjk
gaan. Nu heeft gemeld college
besloten, nog in dit jaar den ge-
heelen Lekdijk te verhoogen en te verzwa
ren, conform den dijktafel, zooals die by
koninklijk besluit van 6 Maart jl. is goed
gekeurd, zoodat nu over de geheele lengte
van 19.400 meters, dat is van het Fort
aan den Diefdijk tot aan de Sluis te Ameide,
eene verhooging en verzwaring zal plaats
hebben, die wellicht 2| ton kosten zal.
In een te Alfen a/d Rijn ge
houden vergadering der kiesvereeniging
„Burgerplicht” te Alfen en te Bodegrave
zijn tot candidaten voor leden van de Pro
vinciale Staten van Zuid-Holland gel
de heeren J. v. d. Breggen Az. en J.
rewijn Jz.
Aan het gebouw van het pro
vinciaal bestuur te ’s Hage werd Maandag
aanbesteedHet bestorten van den Ouden-
landschen Zeedijk, en het beatorten van de
Hoornsche hoofden aan den Oudenhoorn-
schen Zeedyk. Voor beide bestedingen was
het minst ingeschrevenen door den heer
A. M. Langeveld te Hardingsveld, voor
f25.163 en f8543.
Door den Minister van Oorlog
is bepaald, dat, wegens de pokken-epidemie
te Rotterdam, de militieplichtigen uit die
gemeente voor de lichting 1883 voorloopig
in hun haardsteden zullen worden gelaten
tot de ziekte zal zijn geweken.
De vereeniging van boterfa-
brikanten in Nederland heeft zich tot de
regeering gewend om vrijdom van accijns
te verkrijgen voor het zout, dat verwerkt
wordt in boter, voor uitvoer bestemd.
De heer J. F.Boogaard, secre-
taris-generaal bij het Ministerie van water
staat handel en nijverheid sedert de op
richting van dat departement in 1878, en
vóór dien tijd referendaris aan het Ministerie
van binnenl. zaken (afdeeling Waterstaat),
is na oene langdurige ziekte te ’s-Hage
overleden.
Een sieraad der wetenschap,
een man van Europeesche vermaardheid,
professor R. P. A. Dozy, sedert 1857 hoog-
leeraar bij de letterkundige faculteit aan de
Universiteit te Leiden, is aan een borst
kwaal, die reeds geruimen tijd zijn gestel
ondermijnde, overleden.
Door de Arr. Rechtbank te
Dordrecht is veroordeeld: A. 8., te Kedi-
chemwegens moedw. mishandelingtot
f 10 boete, subs. 3 dagen gev.
Uit Rotterdam meldt men dat
de „Millioenenjuffrouw” weer nagenoeg
hersteld is, en dientengevolge naar de ge
wone gevangenis is overgebracht.
Tegen oen der meest gegoede
ingezetenen van Gorinchem, M T., is door
het O. M. bij de rechtbank aldaar een
celstraf geëischt van 14 dagen en daarna
opzending naar een bedelaarsgesticht voor
den tijd van 6 maanden, ter zake van her
haalde dronkenschap.
Dam Courant wordt geroffeld lederen Zaterdag-middag verzonden.
Prfla! voor Schoonhoven per drie maanden 0,70. Franco per post
door het geheele rflk 0,80. Men kan zich abonneeren bij alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Is het niet allernoodlottigst, dat in Ne- --
zonder dat er bij wordt gethéologiseerd
We zeggen dat niet zonder reden. Let
slechts op hoe de partyen zich vormen
ten aanzien van de arbeids-quaestie en
wat daarmede in verband staat. Hoort
hoe de schrift werd ingeroepen om het
vóór of tegen de doodstraf uit te maken.
Belasting en vivisectie, kiesrecht en kin
derarbeid, die alle leveren stoffe tot zeer
lange discussiën en polemiebenwaarbij
hoofdzakelijk de kerkgenootschappelyke op
vattingen den doorslag moeten geven. En,
dewyl niets beter geschikt is om de harts
tochten onder welke ook die van lagere
orde te prikkelen en de menschen, be
stemd om met en door elkander het goede
te bevorderen, onderling te vervreemden,
hen in vyandehjke kampen te verdeden
die elkanders werk vernietigen of onge
daan trachten te maken, meenen we
eenig recht te hebbende rol die de
theologie, vooral ook die der minbe
voegde, speelt op maatschappelijk gebied,
levendig te betreuren.
De oppositie, die zich in sommige kringen
openbaart tegen het streven van de on
langs opgerichte Vereeniging tot bevor
dering van Zondagsrust’’ is een nieuw
bewijs voor het hierboven aangevoerde.
Daar wy dit niet slechts voor die Ver
eeniging, maar bovenal voor het beginsel
’t welk zij vertegerrwoordigt als een ernstig
gevaar beschouwen nemen we de vryheia
dit een weinig breeder uiteentezetten.
Eenige menschen, gewoon zich reken
schap te geven van de verschynselen welke
zy om zich heen waarnemen, gelooven op
gemerkt te hebben, dat het gebruik om
van de zeven dagen er één aan te wenden
tot iets anders dan den dagelykschen arbeid^, afgebroken,
niet meer met den vroegeren ernst wordP
gehandhaafd. Ot, zoo men al een dag per
week voor zichzelf houdt, dan is het niet
meer de voor allen daartoe aangewezene,
zoodat als natuuriyk gevolg de arbeid op
dien dag overal wordt gestaakt, maar
dikwijls een naar welgevallen, willekeurig
I gekozen, te midden van de werkzaamheden
van anderen. Zij hebben zich toen afge
vraagd Vanwaar dat verschijnsel, en
hoe hebben wy het op te vatten? Is er
ook eenig gevaar aan verbonden voor de
individuen, voor min of meer uitgebreide
groepen van personen, standen, natiën of
hoe ge die groepen wilt samenstellen
voor de menschheid in het algemeen of een
van haar onderdeelen? En zoo er wezenlyk
nadeel uit kan voortvloeien, betreft dit
dan zedelyke of bloot stoffelyke belangen,
of misschien ook beide? Zoo dit slechts
met één van beide het geval is, kan men
dan niet zeggen dat de schade, aan de ééne
zyde geleden, wordt opgewogen door voor-
deelen aan den anderen kant behaald?
Wellicht dat ja de moreele belangen er
eenigszins onder iyden; doch de arbeids-
verlenging met één zesde van den voorheen
tot werken aangewezen tyd is van zóóveel
gewicht voor den maatschappeiyken voor
uitgang, dat men wel genoodzaakt is over
dat eerste bezwaar heen te stappenin de
hoop dat te avond of morgen het een of
ander middel zal gevonden worden, om de
diar geleden schade te herstellen. Mis
schien ook ia hét verloren gaan van den
rustdag een noodzakelijk uitvloeisel van de
maatschappelijke ontwikkelingswetten
een verschijnsel dat men kan betreuren
zoo men wilwaartegen niets ons ver
hindert te protesteeren, doch dat men niet
by machte is tegen te gaan.
Het is duidelyk al deze vragen rijzen
bij den ernstigen en nadenkenden waar
nemer op, en hy tracht er een antwoord
op te vinden. Niet ieder zoekt dat ant
woord langs denzeltden weg. Daar zyn er,
die als hun stellige overtuiging uitspreken
De Zondag is een goddelijke instelling,
die dag moet afgezonderd blijven voor den
dienst des AJJerhoógsten’t zij in het
tempelgebouw, ’t zy in de stille binnen
kamer; en de Overheid is verplicht zorg
te dragen, dat die dag niet aan zyn be
stemming wordt onttrokkente waken
tegen alles, wat inbreuk zou kunnen maken
op het heilig karakter van den Zondag.
Anderen slaan by hun onderzoek een
andere richting in. Zy ondervragen de
ervaring op maatschappelijk gebied, of raad
plegen de wetten door de gezondheidsleer
vastgesteld, of de eischen der opvoed
kunde, die evenzeer van kracht zijn voor
het kind onder de leiding der volwassenen
geplaatst als voor dezen, zelfstandig naar
ontwikkeling van hun zedelijk bestaan stre
vende. En de opvoeder zegt: Demensch
heeft behoefte aan iets hoogers dan de
dagelyksche arbeid hem kan gevenhy be
hoort gelegenheid te hebben om zyn gemoed
open te stellen voor den invloed van hetgeen
waarschoon en goed is, dat wel niet ge
heel ontbreekt bij de getrouwe waarneming
van beroepsplichten, doch niet steeds den ge-
wenachten indruk maakt als de gedachten
worden beziggehouden door de zorg voor het
ring, echt constitutioneel, w»
medegaan.
Hoe lastig zulk een aandrang van de zijde
der vertegenwoordigers echter soms wezen
kan ondervindt thans de Pruisische regee
ring De Landdag drong gelijk men weet,
aan op eeue wijziging der zg. Meiwetten,
terwijl met Rome daarover onderhandelin-
gen gevoerd worden. Volgens de Norddeut-
sche Allgemeine Zeitungwordt, naar aan
leiding van een artikel van den Moniteur de
Rome gewezen op den ongunstigen invloed
welken die aandrang op den loop dier on-
derhandelingen hebben kanen de regee
ringmet name Von Bismarck, moet over
die stoutigheid van den Landdag dan ook
weinig gesticht zijn.
De Duitsche Rijksdag heeft de behande
ling van het wetsontwerp tot instelling van
ziektekassen ten behoeve van werklieden
ten einde gebracht en hoewel de eindstem
ming is verdaagd, is do aanneming der wet
vrij wel verzekerd.
Zij zal nu waarschijnlijk, overeenkomstig
’s Keizers wenschtoch de begrooting voor
1884 ter hand nemen en daarenboven ook
KAPITAAL-
UWEN- en
eiljk ingaan-
TEN, verze-
OP REIS en
spruitende,
gen bij den
te Ouder-
dagelyksch brood; dat de geest ach in rustige I
oogenblikken moet verruimen, door zich
te verplaatsen in andere» kring dan dien
der dagelyksche werkzaamheden. De ge-
iöor
de nachtrust wel voor een aanmerkelyk
deel, maar niet geheel wordt hersteld,
zoodat een dag staking van werkzaam
heden allernoodzakelykst is om het tekort
aan te vullendat de verhouding van arbeid
tot rust, door de meest uiteen loopende vol
ken gesteld als één tot tes, zeer gelukkig
is gekozen, zoodat de mensch er als het ware
eeuwenlang in opgegroeid is, er volkomen
in is geacclimatiseerd, en er zich niet straffe
loos vWflMk losrukken. De ervaring op
éconouM^Hbbied wijst aan, dat handha
ving van Kn”rustdag volstrekt geen nadeel
toebrengt aan den maatschappeiyken rijk
dom: dat de productieve kracht der volken
eer vermindert dan vermeerdert wanneer
men dien dag inboet.
Er zyn er ook die, het verschijnsel waar
van wy spreken waarnemende, rekening
wenschen te houden met zekere wijzigin
gen in de openbare zeden, welke veran
deringen toch ook maar niet door de wille
keur van enkelen haar beslag hebben ver
kregen. Zy erkennen niet slechts de behoefte
aan rast, maar ook de noodzakelijkheid van
ontspanning door het ontvangen van indruk
ken, levendiger dan die de gewone arbeid
geeft, maar van geheel anderen aard. De
arbeider, en laat ons dat woord hier op
vatten in zijn uitgebreidste beteekenis,
wil zich op zijn rustdag in een andere om
geving verplaatsen, het een of ander be
zichtigen dat in zyn woonplaats niet te vin
den is, bezoeken afleggen aan verwijderde
bloedverwanten. Het is duidelyk dat voor
de voldoening aan deze behoefte menschen
noodig zijn die op den rustdag diensten be
wijzen. Ook is het maatóchappelyk verkeer
iworden r het kan niet
een etmaal worden
(jus altijd personen
terwijl an déren hun
raag is nu, of het
tot een mini-
