ooo j- 1883. Zaterdag 24 November. N°. 754. IK [aatschappij rborg”, trecht 1868. lAfiïïf. L l C°„ wisselzaak, 3ÜRG. blland en Utrecht, Weekblad voor Zuid-I her a. s. OLTE Pzo» STOL. n Coupons. 146, D A. BINNENLAND. BUITENLAND. Overzicht Ook Dierenbescherming. SURINAME. ien. Corbiju. rallen van pok- EN, Schoenhoven. SCHOOfflOVfflS HÏ COURANT. onder nieuwe i nieuwe toe^ AN KAPITALEN •gen zeer gunstige i premie. rsloi mi omstreken iluk de hand! laar waar de Maat- iwoordigd. ten N.fl. 3,60 ets. 1,80 - »'90 na inzending van rootste opmerk- ëffectueerd. Het n muntbiljetten, •tgemakkelijkate n. postwissel te ft een ieder van i, met het Staats- halveen kwart- ij het venenden odige ambtelijk o gd en verklaren ït overeenkomst Bkking terug te nden geld te re- n der bestellers egisters dadelijk b trekking ont- i een lot onop- e trekkingsljjst. •rijzen geschiedt peering. Door unnen ook de ;e trekking, ter aars uitbetaald zijn volgens het eld. ide prjjstrekking raarborgde Geld- mt van belang is loterij opgesloten ;een nieten, maar worden; een ieder iind der 7 klassen te vreezen, reeds 9 Nederlandsche n niet uitgeloot ende de kans te bedraagt in het Hoofdprijs, welke fer Geldloterij te foedgekeurd door aarborgd met het •n. De llambnr- ist loo ingericht dassenlotery, met t de Hamburger rijzen bevat, die m worden en als ln; rk 300,000 200,000 100,000 90,000 80,000 70,000 60,000 50,000 30,000 20,000 15,000 10,000 5000 3000 2000 1500 1000 500 2<M) 150 145 100, 94, 67, 40, d jaars, te- ty de, mits een halve luwende. 1000 en daarboven le fondsen verstrekt. enz. over J op do i Gedepu- Z. M. heeft benoemd tot kan tonrechter te Woerden Mr. P. J. Swaving, thans ambtenaar van het openbaar ministerie te ’s Hertogenbosch. De Provinciale Staten van Zuid-Holland hebben in hunne zitting van 1.1. Dinsdag aangenomen verschillende re glementen op waterschappen. Het adres van het bestuur van den grooten West- labdsohon polder is aan Ged. Staton ge- ronvooieord. Een subsidie van f1000 is verleend aan de ambachtsschool te Leidenj nadat een voorstel der Commissie tot toe kenning van f2000 was verworpen. De voorstellen der betrokken Commission en van Ged. Staten omtrent de vaartverbe- tering tusschen Rijn en Sohie, zijn aan genomen. Gedeputeerde Staten zijn ge- Prijs der Ad verten ti Sn; Van 1 tot 5 regels 0,50. Iedere regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco uiterlijk tot Vrjjdags-namiddags. Alle binnenlandsche Advertentiën waarvan de plaatsing 3 maal wordt opgegeven, worden slechts 2 maal in rekening gebracht. •ds van het ge- igd en hebben id in de laatste neten uitbetaald 50,000,100,000, Mark etc. en dat deze zo veel deelnemers ij derhalve, om i uitvoeren, de dig mpgelijk in Dom Courant wordt des Zaterdag-morgens uitgegeven. Pry's: voor Schoonhoven per drie maanden f 0,70. Franco per post door het geheele rflk 0,80. Mon kan zich abonneeren bjj alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders. het tot nu toe i en terwyl wij we verloting ter n, zal ook ver- door reëele be id onzer geëer- rwerven. S.‘ W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven, Uitgever* Het bezoek van den Duitschen Kroon prins aan Spanje is het veelbesproken on derwerp niet alleen der Duitsche en Spaan- sche, maar ook der Fransche pers. Do Spaansche republikeinen gevoelen zichveol meer aangetrokken door de Fransche re publiek dan door Duitschland en zagen dan ook met leedwezen de toenadering tot laatstgenoemd Rijk, die vooral be toeken is verkreeg door het gebeurde in Frankrjjks hoofdstad. De Fransche radicalen maken van die bekende gezindheid gebruik om do gelykgezinden in Spanje tot eenige ma nifestatie op te hitsen tegen den te ver wachten gast en men zegt zelfs, dat hun dit zóó goed gelukt is, dat het oorspron kelijk reisplan, hetwelk Barcelona, alwaar vele Franschen verblijf houden, als landings plaats aanwees, is gewijzigd en nu aan Valencia de eer te beurt zal vallen den hoogen gast in Spanje welkom te heoten. Ook dóór echter zou oenig vijandig vertoon niet zoo heel ónmogelijk zijn, daar eene niet onbeteekenende minderheid van den gemeenteraad zich tegen de uitgaven tot ontvangst van den Prins verzette. Een Spaansch eskader ligt gereed, om den hoo gen gast bij aankomst te gemoet te stoo- men, terwijl eene schitterende eerewacht by de landing zal zyu opgesteld. Te Genua, waar do Prins aan boord ging, overnachtte hij, op bijzonder verzoek vap den Koning van Italië, in diens paleis en ontving daar de ovaties der bevolking en van de offi cieren van een Russisch oorlogschip, dat aan de reede lag. Dat al die eer beweringen, don gehaton Duitscher bewezen, eene bittere pil zjjq ^opr er nog iets tegen, behalve de voor u en de uwen? Immers neenUwe koeiendie alle in Februari Maart of April moeten kalvenliggen daar nu des nachts opdenkouden, natten grond, niet eens beschut tegen den snerpenden wind veel min tegen de regen- en sneeuwbuien. Ze eten het natte gras, drinken ijskoud wa ter, zijn somtijds den hcelen dag of nacht doornat en verkleumen en verstijven daar door zonder dat ge pogingen aanwendtom ze een weinig te gemoet te komen. En met een weinig moeite, of liever, door te breken met een verkeerde gewoonte en u te verheffen boven de vooroordeelenkunt ge ze des nachts een warm en zacht leger en een gezonde rust bezorgen, die de welvaart van uw vee niet weinig zal bevorderen. En uw vee maakt toch een belangrijk deel uit van uwe bezittingen 1 Mij dunkthet is wel der moeite waard hier over eens na te denken, beter nog, er de proef van te nemen. Vooral in deze streken, met zulk een drassigen bodem en vochtige luchtmag men den invloed van zooveel nat niet uit het oog verliezen. ge ze lederen avond bij het damhekwach tende op uwe komst. Een kleine jongen kan ze dan wel leidenwant ze kennen spoedig den weg, en op den stal zal iedere koe ge trouw haar eigene plaats innemen zoodat ge slechts behoeft gereed te staanom bet touw vast te binden. Weet ge ongewoonte winkel. Aan het Departement vanWa- terstaat werd Woensdag aanbesteed de uitvoering van eenige werken tot norma- liseering van de rivier de Waal onder Eist, Bemmel, Ubbergen en Nijmegen, provincie Gelderland, tusschen de kilometerraaien 21 en 25 der herziene rivierkaart. Minste in schrijver de heer L. A. Van Haaften te Sliedrecht, voor f92.500. Voor de Arr. Rechtbank te Rot terdam is W. C. K., arbeider te Capelle a/ d IJsel, beklaagd van verwonding, veroor deeld tot 14 dagen gev. cell. Door de Arr.- Rechtbank te Dordrecht zijn veroordeeld: G. v. A., te Streefkerk, wegens moedwillige mishande ling tot een dag cell, gevang. B. d. B. huisvrouw van C. B., te Bloikensgraaf, wegens moedwillige mishandeling, tot 1 maand cell, gevang., f 8 boete, subs. 1 dag cell. P. C. v. W.te Sliedrecht, wegens beleediging met woorden tot f 11 boete, subs. 7 dagen. In de week van 14 tot 17 No vember kwamen te Oud-Beierland 40 ge vallen van pokken voor en 11 sterfgevallen aan die ziekte. Het aantal gevallen sedert het begin der epidemie is 458, dat der sterfgevallen 127. Van 11. Zondag tot Dinsdag kwamon aldaar weder 21 nieuwe ^gevallen van pok ken voor en 7 sterfgevallen. Ook in do kom der gemeente Nieuw-Boierland heeft zich thans een geval van pokken voorge daan on te Putten, gemeente Hekelingen, heeft zich een geval van pokken voorge daan bij een meisje, dat familie te Oud- Beierland had bezocht. Bij eene pokken-epidemie in de jaren 1870 en 1871 bleven in de gemeente Moerkapollo, op eene bevolking van onge veer 600 zielen, slechts die 5 gezinnen van do pokkon verschoond, waar voor eene behoorlijke vaccinatie zorg gedragen was. De Moerkapellenaren hebben er hun voordeel mede gedaan, en de tegenstand tegen hot inenten is er sedert veel verminderd. Ds. A. Van Veelo te Waardor is beroepen te Charlois. Ds. W. Van den Bergh te Schaarsbergen heeft voor het beroep naar Amsterdam bedankt Ds. A. Verheij ie Woerden, i door do Classikalo commissie in zijn ambt 1 geschorst, hoeft zijn ontslag genomen uit .3 dat ambt en tegelijk uit de Christ. Geref. kerk in Nederland. Tot leeraar bjj de Israëliti sche gemeente te Osch is benoemd de heer M. Zadoks te Gorinchem. I Frankrijk laat zich denken, doch maar- I schalk Serrano, die heden zyno geloofsbrie ven als Spaansch gezant te Parijs zal aan bieden, zal die pil wel wal weten te ver gulden, door het bezoek louter als een beleefdheidsvorm voor te stellen. Hij zal waarschijnlijk al dadelijk met een nieuwen Minister van Buitenlandsche Zaken kennis maken, daar, zooals zich verwachten liet, Challemel Lecour zijn ontslag vroeg en, naar men verzekert, door den premier, Ferry, zal vervangen worden, die zijne por tefeuille, onderwijs, aan Fallières zal over dragen. Die verwisseling van portefeuille was bijna door een plaats gehad hebbend incident verijdeld. Ferry heeft namelijk bloot gestaan aan een aanslag op het leven, door een socialist, Curien genaamd, die, van een revolver Voorzien, zich den toegang tot het Ministerie van Binnenlandsche Za ken had weten te verschaffen. Zijn toeleg werd echter tijdig verydeld en het tegen woordige Kabinet, waarvan de geredde on- tegenzeggelijk de ziel is, dus voor eene ge heele ontbinding behoed. Niettegenstaande de begrooting onderdo hamer is, blijft de Tonkin-expeditie, waar voor een nieuw crediet van 9 millioen ge vraagd is, toch het meest besproken onder werp. De commissie uit de Kamer acht het aangevraagde crediet onvoldoende, ter wyl de regeering, niettegenstaande de oor- logstoebereidselen van China, zeer optimis tisch gestemd blijft. Trouwens, na al het gebeurde, kan zij moeielyk anders handelen. De beroemde De Lesseps, die dezer dagen zijn 78e jaar bereikte, blijft altijd nog met jeugdige kracht de noodzakelijkheid van het graven van een tweede kanaal, even wijdig loopende met het Suez-kanaal, be pleiten. De noodzakelijkheid wordt ook door niemand betwijfeld, doch de redenen, die de verwezenlijking van het denkbeeld tegenhouden, zyn gelegen in de quaestie, wien het recht tot de daarstelling van dat kanaal toekomt. De Lesseps eischt dit - natuurlijk vuur de tegenwoordige Maai- Rotterdai schappij, doch Turkije en Egypte en onge- Atekuning twijfeld ook Engeland, dat wel de eerste belanghebbende is bij de tot standkoming, zijn van een ander gevoelen. Naar luid der jongste berichten zou der Egyptische regeering het benoodigde kapitaal door een bankierssyndicaat zyn aangeboden. Het mag betwijfeld worden of de aanleg en exploitatie van die zijde wel de meest ge- wenschte zaak was, daar de regeering zon der Engelands hulp nog niet eens haar eigen zaken kan besturen. Dit bleek weder in den laatsten tijd, toen eenige Egyptische troepen, afgezonden om generaal Hick, over wiens lot in Soudan men in onzekerheid verkeert, te hulp te komen, bij het eerste treffen met den vijand, zich zoo lafhartig mogelyk gedroegen en dan ook totaal ver slagen werden. Toch, hoe onontbeerlijk de Engelsche troepen in Egypte dus nog blijken te zyn, bestaat het plan ze met 1 December tot op de helft nl. op 3000 man' te verminderen. Do Transvaateche deputatie heeft zich trachten te zuiveren van de beschuldiging, dat de inboorlingen door de boeren mis handeld werden, in een verweerschrift, dat echter van conservatieve zijde en van de zyde van twee vereenigingen bestreden wordt. Als de deputatie haar doel bereikt, zal zij het zeker voor een goed deel niet aan de conservatieven te danken hebben, die eene niet zeer vriendelyke houding tegenover haar aannemen. De Pruisische Landdag werd den 20sten dezer geopend met eene troonrede, waarin een zeer gunstig tafereel wordt opgehangen van ’s lands middelen. Het tekort van een vorig jaar wordt opgewogen door de win sten, die vooral de Staats-exploitatie der spoorwegen afwierp, zoodat geene leening noodig is en alleen eene nieuwe belasting op kapitaal-rente wordt aangekondigd, als middel om enkele andere meer drukkende belastingen te kunnen afschaffen ende be zoldiging der ambtenaren te verbeteren. De opstand, die in den laatsten tyd Servië onrustig maakte, is bezworen en het ver schil tusschen Rusland en Bulgarije over de plaats door de Ruesiiche officieren in het Bulgaarsche leger ingenomen, ook al oen quaestie der laatste maanden is door het treffen eener nieuwe overeenkomst bijgelegd. maohtjgd het adres der Friewhe Maat schappij van landbouw, tot het nemen van afdoende maatregelen tot keering van long ziekte in het spoelingdistrict, te onder steunen. Adressen van landeigenaren bezwaren tegen de verordening stoomvaart, zyn in handen van teerde Staten gesteld. De najaarsvergadering is daarna gesloten. —Voor den buitengewonen dienst en de correspondentie langs de ri vieren zyn voor dezen winter voor de vol gende stations nog aangewezen de volgende ingenieurs en beambten van den waterstaat Kuilenburg: M. Galand, ingen., A. Koo- reman, opz.; Schalkwijk; D. Baars, opz.; Vianen: A. E. Kempees, ing., H. G. F. Kiehl, bureelbeamb teVreeswijk: Th. Bleckmann, ingen., J. Van dor Harst, opz. Ameide: H. J. G. Van Lamoen, bureel- beambte; Schoonhoven: J. G. Ermerins, ingen., A. Hougée, hulpbakenmeester; Krim pen: J. B. J. Loeff, opz. Woudriohem: Huyzers, opz.; ’a-Graven- hage, Gorinchem of elders: Mazel, hoofd- ing.Brak, opz.; Gorinchem: Hubrecht, ing.Esher, ing., La Fontijn, opz., Thoolen, bureel beambteAsperen: Kooreman, opz.; Hardingsveld: Behrens, adsp.-ing.Slie drecht: Boutense, opz.; Dordrecht: Koore- vaar, opz.; AlblasserdamDe Graaf Dz. bakenmeester. Men meldt, dat de moeilijkhe den tusschen de RegeéHhg en de Maat schappij tot Exploitatie van Staatsspoorwe gen over den spoorweg Gorinchem—Gelder- malsen, grootendeels uit den weg zijn ge ruimd zoodat de opening der lijn waar- schynlyk 1 December zal plaats hebben. ♦—Door de vereeniging vanlJsel- steen-fabriekanten zal eene algemeene ver gadering worden gehouden op Dinsdag 4 December a. s., des middags te 12 urenin het „Poolsche Koffiehuis”, Hoofdsteeg te 2-im. De punten ter behandeling zijn tekening en verantwoording over 1883. Benoeming Bestuur. Vaststelling contri butie voor 1884. Belgische steen. (In te leiden door den heer P. C. Molenaar.) Stookloonen. (In te leiden door den heer P. M. Schelling.) enz. IJselateenfabriekanten, geen lid der Ver eeniging zijndeworden uitgenoodigd de vergadering bij te wonen. De Staats-courant bevat de statuten der „Gorinchemsche Vischmaat- schappij”, te Gorinchem, kapitaal f24.000, directeuren G. Meulewerf en H. Hoogh- ■worden overwogen om, al zyn de vooruit zichten nog zoo mooiwerklieden van hier naar Suriname te kr'ygen, rest er op dit oogenblik nog niets anders, dan werk- Jrrachten te vragen uit andere gewesten die, wat bodem en luchtgesteldheid aangaat, in ongeveer denzelfden toestand verkeeren als Suriname zelf. Met andere woorden: alleen door immigratie uit tropische lan den, met name uit Zuid-Azië, is voorzie ning te verkrygen in de behoefte aan ar beiders op de plantages van suiker en koffie, van cacao en katoen, altemaal sta- pelproducten voor den wereldhandel, en voor welker aanbouw en verwerking Guyana in het algemeen en het Nederlandsche ge deelte in het byzonder zoo by uitnemend heid geschikt is. Sedert een tiental jaren heeft men ten gevolge van contracten met het bestuur van Britsch-Indië, arbeiders van daar verkregenin beperkt getalveel te gering voor de behoeften: veel geld is er voor uitgegevenook uit de Neder landsche schatkist, want met deze uitgaaf tot haar last kan de kolonie niet zelve in haar behoeften voorzien. Het resultaat is altijd beneden de verwachting gebleven de Britsch-Indische koelies munten niet uit door overmatigen werklust en zyn meeren- deels stompzinnig en onverschillig. Ook schrikken de groote kosten menigeen van een proefneming of van hervatting der werkzaamheden afde belanghebbende moet het traject voor de heen- en terugreis be talen of, als de koeliewat niet zelden gebeurt, na afloop van zyn contract verkiest te blyven waar hij is, dan moet hem een stuk grond gegeven worden om zich te vestigen, mitsgaders de middelen om in zyn eerste behoeften te voorzien. Zeer billijk zal men zeggen. Juist, maar ook zeer kost baar, te meer omdat het bedrag aan ar beid, dat men van den koelie bekomtniet in evenredigheid is met de geldelyke op offering. Chineesche koelies, langs den zelfden weg verkregen, voldeden beter, en velen ?yn daarom niet zonder grond van meening, dat de toekomst van Suriname in China moet worden gezocht. Kon men, op billijke voorwaardenzonen van het Hemelsche Rijkdie gaarne naar elders gaan als er wat te verdienen valtgetuigen hun pogingen om zich toegang te ver schaffen in Californië waar men hen graag kwyt wil zyn, nopen om voor een vasten tyd in ploegen hun diensten te verkoopen aan plantagehoudersdan zouden veel thans woestliggende oorden opnieuw of voor de eerste maal in rentegevende bezittingen worden herschapen. Als het gouvernement zich daar eens ernstig aan liet gelegen liggen Arbeiders is nummer één, intellec- tueele werkkrachten nummer twee. We zien reeds den eersten dag eens nieuwen levens voor Suriname aan de kimmen ry- zennu mannen van invloed er hun schou ders onder zetten en toonen, veel over te hebben voor de herleving van de eenmaal zoo rijke kolonie. Onlangs hebben zich een zeker aantal jongelieden beschikbaar gesteld om naar »de West’’ te gaan, ten einde daar als opzichters op de plantages en in de fabrieken of als beambten op de kantoren te worden geplaatst; een gere gelde stoomvaart verbindt eerlang de ko lonie aan het moederland, terwyl de po gingen van de vereeniging voor Suriname om het openbaar crediet aan de goede zaak dienstbaar te makenmede met goeden uitslag worden bekroond. Het geëerbie digd Hoofd van den Staat gaf bij gelegen heid van de kiellegging van het eerste stoomschip dat op Suriname zal varen de betuiging van Hoogstdeszelfs levendige be langstelling in den bloei der kolonie, en het is niet te denken dat Zyne Majesteit in dit opzicht alleen staat. Wy hebben dus goeden moed dat Suriname zal ont waken uit zijn tijdelijke verdooving en zyn Engelsche zuster eenmaal in belangrykheid zal op zijde streven. buien te verdurenEn de gewoonte wordt eindelijk een tweede natuinO Wel bekome je zoo’n tweede natuur, 4ie zeker wel een zeer stijve zal >yr>- Die «gedrongen, maar gansch niet vrijwillige gewoonte zal den die ren waarschijnlijk ook niet bijzonder bevallen. Gelukkig nog zijdie van een wollig dekkleed voorzien zijn, dat échter wel degelijk wollig zijn moetom verwarming aan te brengen want enkel linnenkatoen of zeildoek is zoodra het nat wordt, meer tot schade dan tot voordeel. Wol daarentegm broeitook al is ze nat. Gelukkig ook de dierendie hier of daar in de weide eeze schuilplaats hebben om zich bij de ontvangst der gewone regen-, sneeuw- en hagelbuien een weinig te beschutten. Gelukkig eindelijk aj, die zich des nachts niet op den doorweekten bodem eener laaggelegen weide behoeven neer te vleien maar ten minste op hooge gronden met goed doorlatenden bodem mogen verblijven. Toch is er een nog grooter voorrecht voor het vee mogelijkeen voorrechtzoowel in het belang van den landmanals van de koeien. Maar het eischt mogelijk een weinig moeite en zeker eene afwijking van den in deze streken gebruikelijken regel. En dat laatste is wel het ergstewant men veran dert niet gaarne, wat men altijd zóó en niet anders gedaan heeft, ook zelft dèn niet, als men duidelijk zietdat er een betere weg openstaat. Zie eens, maar schrik niet als ge des avonds uwe koeien eens op den stal haaldetom ze des morgens weer tijdig naar de groene weide te brengen. Ge kunt ze dan op den stal melken en ze, zoo noodignog eenig toevoer gevenwat zeker geen kwaad zal doen. Ónmogelijk? Waarlijk niet, tenzij men traag zij en weinig belang stelle in het welzijn van zijn vee. Geen tijd? Eilieve, waarmee hebt ge het dan tegenwoordig zoo bijster druk Bovendien kost het weinig tijd en moeite meer dan nuwant ge moet im mers toch tweemaal ’sdaags naarde weide, om te melken en dat nog wel bij velen met twee k drie personen. En hebben de koeien Zag men ten vorigen jare om dezen tijd slechts uitgestrekte waterplassen en ontvolkte weiden naast gevulde stallen, thans vindt mendank zij den schoonen nazomer en den zachten herfstde steeds groenende weiden nog bezet met het welgedane veedat zich vroolijk aan het frisschegeurige gras mag vergasten. De weiden zijn nog welvoorzien het weder tot nog toe heel zacht, zoodat nog geen enkele reden het vee naar den stal drijft, al zij het ook, dat een tamelijk goede hóoioogst de tassen behoorlijk heeft gevuld en de koeien dus rustig en kalm kunnen ver wacht worden. Het is echter de vraagwaar het vee nu beter is: in de weide of op den warmenstal. Over dag gaat het bij zulk zacht weder wel goed, maar des nachts! Ga des nachts maar eens een uurtje in de weide op den grond zitten, ge zultook al treft ge droog stil weder, spoedig ontwaren, dat een halve nacht d^ar dporgebpachtu stijf genoeg zou makeq om het vplle gebruik uwer ledematen voor penigen tijd te moeten ontberen. Maar de koeien zijn, gewoon buiten te zijnden nac|it liggende op den vochfigen, killen grond door te brengen, wind,» ,;i^gen- ep sneeuw- n. siot. Dat niet door tooverslag o maatsdtappel^ke vormen zich standen kunnen ontwikkelen, is zeer dut* delyk gebleken in de voornaamste onzer West-Indische koloniën. De oude landbouw of liever gezegd plantage bouw was geheel gegrondvest op het stelsel der slavernij goedkooper werkkracht dan loonarbeid. Het ongeluk van Suriname is niet geweestdat men de slavemy afschaftemaar dat men zoo laat tot dien maatregel overging. Ware dit by voorbeeld een twintigtal jaren vroeger geschied, dan zou de kwijning van het over gangstijdperk dat toch in elk geval komen moest, dat men met geen mogelijkheid kon ontgaansamengevallen zyn met een veel minder scherpe concurrentie van nabu rige koloniëndie, toen de Nederlandsche regeering eindelyk tot de allernoodzakelijk ste hervorming overgingzich reeds vrjjwel hadden hersteld en daarna met rassche schreden vooruitgingen. Het tienjarig tijdperk gedurende hetwelk de vrijgemaakte slaven nog verbonden ble ven aan de plantage en daar loonarbeid ver richtten, zou, meende men, hun wel in den nieuwen toestand behagen doen vinden, zoodat zij daarna met genoegen als vrye werklieden in dienst van hun voormalige meesters zouden gaan. Deze laatsten maak ten zich over het algemeen omtrent dit punt weinig illusieshun verwachting was geheel anders. Niet weinigen deden in dat overgangstijdperk hun bezittingen van de handhetgeen ook al niet strekte om den reeds minder gunstigen toestand te verbe teren. Velen van hen, die het niet deden, waren er later nog slechter aan toeomdat toen hun eigendommen byna waardeloos werden en zij ze derhalve eenvoudig in den steek heten. Een van de voornaamste oorzaken waarom de Negers niet te houden warenlag in de aanwezigheid van de Boschnegenvan wie we in het vorig artikel hebben gesproken. Het was wel eenigszins te begrijpendat zij het vrye en onbezorgde leven van hun stamgenooten slechts behoefden te leeren kennen om er zich toe aangetrokken te gevoelenen inderdaadvoor lui die geen hooger genot kennen dan veel eten en drinkenzich opschikken met bonte ver sierselen ’s avonds dansen en overdag lek ker luieren, is er in de leefwyze van dat volkje veel uitlokkends. De groote meer derheid der vrijen marcheerde eenvoudig naar het binnenland en vestigde zich daar heel gemakkelijk. De grond is er zoo ryk de natuur zoo milddat zy hun vrouwen niet met overmatigen arbeid behoefden te kwellen om producten genoeg te krygen voor eigen onderhoud en voor den kleinen handel, waarmede zy zich datgene verschaf ten wat buiten de kolonie gezocht moest .worden. Nu zyn er in den laatsten tyd wel eenige sporen van verbetering waarge nomen de kleine landbouwers beginnen hier en daar hun rkostgronden” wat beter te bebouwenennaarmate zij zich meer in de nabijheid van het beschaafde gedeelte der kolonie bevindenkomt er wat meer smaak in den bouw hunner woningenen in den aanleg hunner tuinen, en leeren zy behoeften kennenom welke te bevredigen, zij weleens als daglooners op de plantage gaan werken. Vooral heeft de vroegere Gouverneur, Jhr. Van Sypestein, zich veel moeite gegevenen niet zonder vrucht om met de zwarte bevolking de welvaart van Suriname te verhoogen maar gevallen van arbeidsaanbieding op eenigszins groote schaal zyn nog te zeldzaam dan dat men er op zou kunnen wachten. By eenigszins snellen aanwas van het Negerras zou het misschien eenmaal zoo ver kunnen komen, dat het als de voornaamste werknemer op trad, en dat ware de beste oplossing van de Surinaamsche quaestie, maar die aan was is niet byzonder grooter gaan een betrekkelyk groot aantal zwarte kindertjes dood uit gebrek aan zorg, by voorbeeld als moeder liever een deuntje gaat dansen dan op de kleinen passenof wanneer bij ongesteldheid, er zoo krachtig en zoo vreemdsoortig mede wordt gedokterd, dat zelfs een paard er het hachje by zou inschieten. Met de eigenlyke inboorlingen, de Indi- aansche stammen of zoogenaamde >Bokken” is in ’t geheel niets te beginnen die heeren hebben aan werken een buitengewonen hekel. In de bosschen, langs de Braziliaansche grens leven zy van jacht en visschery benevens van het houtkappen; nu en dan komen zij met hun houtvlotten de rivieren afzakken om hun houtvoorraad van de hand te zetten en voor de opbrengst benoodigd- heden te koopen, waaronder jachtgereed- schap een voprnama plaats inneeipt- Op een tentoonstelling van uitvoerhandel een paar exemplaren te zien, is niet onaardig; maar de rol die zy in dé ontwikkelings geschiedenis der ^kolonie vervullen is een zeer geringe. Daqr hqt nu uitgemaal^t is, dat in het tropische kljmaat een Europeaan ónmoge lijk veld- of fabrieksarbeid kan verrichten en 4®, iRogejykheid niet behoeft te

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1883 | | pagina 1