N’. 818.
Zaterdag 14 Februari
Huisraad,
[J,
HOVEN.
,BERG
ALK,
inage
Jie a Liége,
ter, engeblusoht,
reken uitsluitend
IKOOPIXG.
UIS.
1885.
Weekblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
3
i
FERS,
Gorinchem.
prijzen.
STERS Jz.
1 meer!!!
geboden
te aanvaarden
IEÉREN-
van een
s koopers, I
mone col- I
chappen,
JEN,
ÏUROPE,
ran het Centraal
i Dam.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Niet terugkrabben!
f
SCHOOKHOVEBSCHB COURANT
don verkoop te
we
>ebed zullen
dolksteek
Fabrieksmerk.
proeven »ijn bij
i, Schoenhoven.
de goede vrouw
staat, ofschoon ze
het conterfeitsel
)NIE VAN DEK
ipikerkapel a/d
bijH. J. van
Drost te Oude-
Is., Hoogstraat
m te Meerkerk
en H. Moee te
Koopt
de nieuwe
LONDON,
de beste van
alle bestaande
parfumeriën om
het gryzo haar
binnen enkele
dagen te doen
verdwjjnen.
n BILLARD en
TO MARTENS.
LITEIT
Lamboolden, Bank-
Tappen, Slijpsteen
amors en Tangen,
BorenSchaven
IJzer en hetgeen
worden gebragt.
A. CASTELEIJN I
zal op Donder-
bruarij 1885,
re, voor de Wed.
IINK te
ïftRK,
t dorp, om kon-
Maar nu die
Terwijl het Ho
besluit, waait" daar uit het Oosten van
ons 1
middel moet dienen. Laat deze juist tot
resultaat hebben, het vuurtje nog wat aan
te wakkeren. De cijfermeesters daarginds
zijn ons al te prozaïsch. Het Nut zou zyn
tweede levenseeuw al heel sleftht inwijden
als het zyn besluit weer introk. Laat het
zijn dat men de kosten wst laag heeft ge
raamd; er zyn toch nog vel offervaardige
mannen en vrouwen in ons land? En al
moest het fonds in dit jatr niet toereikend
zyn om het stichtingswerk te voltooien,
dat men het kapitaliseer», door speciale
giften uitbreide, in één woord, alle ge
schikte middelen aanwende om, al is het
dan niet dadelyk, het doel te bereiken.
Het Nut
minderend
noodig B
van zyn fe
het zaV/ji
als het ai
digste oc-
oobehooron, KA
BELS, STOELEN,
-, PORCELEIN-
Prijs der Advertentiën: Van 1 tot 5 regels 0,50. Iedere regel
meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco,
uiterlijk tot Vrijdags-namiddags. Alle binnenlandsohè' Advertentiën,
waarvan de plaatsing 3 maal wordt opgegeven, worden slechts
maal in rekening gebracht.
Ja, maar wat moeten de meisjes doen,
die het diploma van vbewaarschoolhouderes”
verworven hebben? Reeds nu zyn er die
vergeefs op plaatsing wachten.
’t Is zoo het vooruitzicht is op dit
oogenblik niet schitterend. We leven in
een slechten tyd voor onderwijszaken. De
Nederlanders, ook al een van hun minder
prijzenswaardige eigenaardigheden, krieu-
wen tot vechtens toe over het onderwys,
en daarmee gaat al hun yver voor de be
hartiging van de wezenlijke belangen van
het onderwys verloren. Doch laat ons
moed houden. Een volk kan wel een tyd
lang blind zijn, maar blyft het niet. Er
zullen wel betere tyden komen. Al regelt
zich de Wet niet naar de behoefte, de
praktyk zal haar stem verheden. We ge-
looven, dat de oprichting van meerdere be
waarscholen in de naaste toekomst ligt, of,
waar deze te kostbaar zouden zyn, im
mers, liever niets dan slechte scholen,
daar zal men er meer toe komen aan de
gewone lagere scholen voorbereidingsklassen
te verbinden, waar de meisjes, op bedoelde
kweekscholen opgeleid, uitmuntend op haar
plaats zullen zyn.
In elk geval moeten vfe niet in een cir-
celtje rondpraten. Als men aandringt op
vermeerdering van bewaarscholen, dan
hooren we de bedenking: Waar halen
we geschikt personeel van daan? By de
plannen voor kweekschoolstichiing komt
men aandragen met de opmerkingWaar
moeten de kweekelingen later heen? Zoo
kan men wel aan den gang blyven; voor
wie zich onthouden wil is er altyd een
motief te vinden.
Deze Courant wordt de» Zaterdag-mor gen» uitgegeven.
Prjj»: voor Schoonhoven per drie maanden 0,70. Franco per poat
door het geheele rijk 0,80. Men kan zich abonneeren bjj alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarder».
We zullen hier niet in het breede uit
weiden over de inrichting eener goede be
waarschool, noch over de inderdaad alles
behalve geringe eischen, die wy de juf
frouw stellen. In de eerste plaats moet
zy hebben een hart vol, onuitputtelyk vol
van liefde voor de kleinen. Dat wordt
niet van buiten aangebrachtde gave is
aangeboren en wordt door den arbeid in
de school ontwikkeld en tot den hoogsten
trap van volkomenheid gebracht. Want
het is de zegen die op het werk van al
wie onderwyst rust, dat, hoe langer men
met kinderen omgaat, hoe meer men ze
lief krijgt; een zegen die tegen zeer veel
minder aangename ervaringen ruimschoots
opweegt. Voorts moet zij een beschaafde
en ontwikkelde vrouw zyn. We schenken
haar gaarno de kennis van Punische, suc
cessieen andere oorlogen, en het kan
ons niemendal schelen dat zij weet of
Constanz in Zwitserland, in Baden, in
Wurtenburg of ergens anders licht. Het
geheimzinnig gebied der zuiver of gemengd
repeteerende breuken mag zij, onzentwege,
onbetreden laten, en over haar voorstelling
van de werking van den telegraaf of van
den bloedsomloop van ’n pissebed zullen
wy den staf niet breken. Een behoorlyk
verwerkt gewoon lager onderwys tot bijv,
den zestienjarigen leeftijd voortgezet, komt
ons vry voldoende voor.
Doch zij moet flink weten wat voor de
lichamelyke ontwikkeling der kleintjes dien
stig of schadelijk is. Haar mag -diet on
bekend zyn, door welke middelen men de
zintuigen der kinderen leert werken, hun
waarnemingsvermogen oefent, hun lust tot
geregelde bezigheden inboezemt, hun zin
voor orde en begrippen van betamelijkheid
mededeelt. De juffrouw moet kunnen
zingen en teekenen, kunnen spelen en ver
tellen, kortom, zy moet zich ernstig tot
haar taak voorbereiden, onder leiding van
de besten der uitstekendste onderwijzers
en onderwijzeressen.
Het denkbeeld der Nuts commissie, door
de Algemeene Vergadering van 1884 goed
gekeurd, is dus alles behalve verwerpelijk,
zelfs wanneer men daarby rekening houdt
met het bestaan der Leidsche en der Rot-
terdamsche Kweekschool, die reeds belang
rijke vruchten hebben opgeleverd. Er kan
op dat gebied, zonder vrees voor overdrijving,
nog wel wat meer worden gedaan.
D. TEIJINCK te
zal op Dings-
ibruarjj 1885,
aan de Bouwmaiu-
ie onder
acht,
n hot openbaar,
pen
HOOIMEST
;n, boomen en
er»Salon» voor
matige prijzen,
ienste van H.H.
aal er niet in aanzien door ver-
als het eenige jaren arbeidens
«ft om het herinneringsgebouw
suwfeest te doen verrijzen; maar
i eigen doodvonnis onderteekenen,
or zyn in een van zyn merkwaar
digste oogenblikken genomen besluit de pen
haalt. Ons dunkt, na zulk een daad zou net
zijn matten wel kunnen oprollen.
Met ontzaglijk veel genoegen hebben we in
ons vorig nummer de mededeeling geplaatst,
dat het Departement Schoonhoven met het
Nymeegsch sloopingsvoorstel niet medegaat.
Bravo, heeren!
Overzicht
De met zooveel ongeduld verbeide, mis
schien al te lang uitgestelde, expeditie tot ont
zet van Khartoum, door generaal Wolseley,
heeft, hoewel met aanvankelijk succes be
gonnen, helaas, haar doel gemist. Khar
toum is gevallen en de onverschrokken ver
dediger van die stad, Gordon, vond den dood
ilnnr w—«d l Rfcw 4e -intwnm der. be
richten, die in dé laatste week uit Egypte
tot ons kwamen. Generaal Wilson, die na
den slag bij Metamneh, waarbij Steward
gewond werd, met eenige booten den Nijl
opvoer, om zich met Gordon in betrekking
te stellen, bemerkte, naby Khartoum geko
men, dat de stad in handen van den Mahdi
was, en ontkwam als door een wonder aan
de aanvallen vau den vijand, die de beide
oevers van de rivier bezet houdt. Toen
zijne booten bijna zinkende waren van de
vijandelijke kogels, wist hij een schuilplaats
te vinden op een eiland in den Nijl on zich
daar te verschansen, tot dat eenige dagen
daarna hulp uit Gubat (bij Metamneh) op
daagde. Khartoum, zoo luiden do laatste
berichten, door spionnen aangebracht, viel
door het verraad van een der pacha’s, die,
terwijl hij Gordon in den waan gebracht
had, dat de vjjand van eene zijde de stad
naderde, aan de andere zijde do poorten
voor den Mahdi ontsloot. Toen Gordon,
het verraad bemerkende, het gouvernements
huis verliet, werd hij door een dolksteek
gedood.
De ontsteltenis, door die opvolgende be
richten in Engeland en ook elders teweeg
gebracht, is ontzettend. De openbare mee-
ning eischte eene voorbeeldige wraakoefe
ning en de Ministerraad, die deze week
schier dagelijks bijeenkwam, besloot dan
ook aanzienlijke versterkingen naar Egypte
te zenden. Blijkbaar vreest men, dat het
voorbeeld in Soudan navolging in Indië
zal vinden, want niet van daar uit maar van
uit het moederland zullen de noodige ver
sterkingen wordeu afgezonden. Intusschen
schijnt generaal Wolseley, die, met inbegrip
der troepen onder de generaals Earles, Ste
ward en Wilson, over 6800 man en 294
officieren beschikt, voornemens het mogelijke
te doen om te herwinnen wat verloren is.
Een hachelijke strijd voorzeker, nu de na
burige stammen, na de inneming van Khar
toum, de zijde van den Mahdi kozen en de
vijand dus van alle zijden de Engelsche
troepen bedreigt. Vermoedelijk zal men
zich echter vooreerst tot de bestorming van
Metamneh, dat door 3000 man verdedigd
wordt, bepalen, nude bevrijdingvan Khar
toum, door den dood van Gordon, niet zoo
veel haast meer vordert. Niet onwaarschijnlijk
is het, dat Engeland het aanbod van Italië
aanneemt, om van uit Suakin gezamenlijk
de inneming van Berber te ondernemen.
Zoodoende zou Italië al zeer spoedig zijn
dankbaarheid kunnen bewijzen, voor de ver
gunning van Engeland tot bezetting van
enkele kustplaatsen aan deRoodeZee. Ook
Massomah is dezer dagen door deltaliaan-
sche expeditie, waaronder zich ook Prins
Amedeus, ex-koning van Spanje, bevindt,
bezet. De Khedive, die zich hierover tot
zijn Vasal, den Sultan van Turkye, wendde,
ontving van deze ten antwoord dat het
Egyptische garnizoen Massomah niet mocht
verlaten, zoodat thans de stad eene dubbele
bezetting heeft en twee verschillende vlag
gen vertoont.
De berichten der Franschen van uit
Tonkin en van Formosa gewagen van be
langrijke voordeelen in de laatste dagen
behaald. Generaal Brière maakte zich, na
een hardnekkigen strjjd, meester van een
geretranoheerd kamp bjj Dongsong en maakt
Bewaarschoolhouderessende naatn is
niet mooi, maar wie helpt ons aan een
beteren? Ware het ons opgedragen de in
richtingen, waar onze lieve kleinen in ge
meenschap de allereerste vorming ont
vangen, van een opschrift te voorzien,
we zouden den moed hebben, haar een
voudig ïspeebchool” te noemen, zonder
bang te zyn dat men ons wijzen zou op
de schynbare tegenstelling in de beide
deelen van dat woord. »Myn leeren is
spelen”, heeft Van Alphen eens •gezon
gen", en daar houden we ons maar aan.
Én we hebben zulk een goede verwachting
um.de dames, met de leiding dezer kin
dertjes belast, dat we voor de aanvaarding
van den titel »speelschool-juffrouw” ook al
geen beduchtheid koesteren.
Dan de gebruikelijke onfraaie naam
lust op historische gronden, en deze,
ieder weet het, worden by ons streng geëer
biedigd. Laat het dus maar zoo blijven ook.
Wat die bewaarschool” oudtyds was,
hebben we meermalen kunnen vernemen.
In een klein onoogelyk kamertje zitten
eenige stumpertjes van kinderen, onder
toezicht van een vrouw met een warme
stoof en een omslagdoek, op smalle, onge-
makkelyke bankjes. Ze moeten stilzitten,
anders krygt de matres hoofdpyn. Wat
ze uitvoeren? Ze krabbelen wat on een
leitje, dat teekenen heet, met welke Lunst
op zeer gespannen voet
weleens geprobeerd heeft
van een »blompot”
zooals er een op haar merklap staat, in
het aanzyn te roepen. Nu en dan lollen
ze een liedje dat de naaste buren zeeziek
maaktMaar komaan, we behoeven
ons niet in het verleden te verdiepen, om
onze schets te voltooien nog heden ten
dage zyn er zoo. Het is nog zeer kort
geleden dat we in een kamertje met bak
steenen vloer twintig kiertjes byeen
zagen zittende achtergrond van het ver
trek werd ingenomen door de bedstede
van de vrouw, aan een der zyden was de
kookkachel waar de goede ziel middelerwijl
haar sober maal gereed maakte, terwyl
het beetje licht dat door het kleine raam
scheen nog grootendeels werd onder
schept door een étalage van snoepgoed.
Want het »schoolgeld” bedroeg eenige
centen per dag, waarvan één in verte
ring” ongeveer op dezelfde manier als
indertyd in den welbekenden >Salon des
Variétés” van Bots en Judels.
zich gereed naar Langson op te rukken,
terwyl generaal Combet uit Kelung op
Formosa meldt, dat hy een aanval derChi-
neezen, die hem uit de pas veroverde stel
lingen wilden verdrijven, zegevierend afsloeg
en den vijand belangrijke verliezen toebracht.
De anarchisten te Parijs doen weder van
zich spreken. Eene bijeenkomst op de
place de 1'opera op Zondag j.l. werd door
de politie verhinderd. Waarschijnlijk uit
wraak werden den volgenden avond de win
kels van een geweermaker en van een opticien
geplunderd, ’t geen tot eenige inhechtenis
nemingen aanleiding gaf
Een der geestverwanten van de oproer
makers in de Kamer, de afgevaardigde
Róvillon, stelde voor een crediet van 25
millioen beschikbaar te stellen tot verdee-
ling onder de arbeiders zonder werk. Het
voorstel werd echter heftig door de regeering
bestreden en met groote meerderheid ver
worpen, terwyl daarentegen eene resolutie,
waarmede de regeering zich vereenigd had,
aangenomen werd, om de op de begrooting
voor 1885, toegestane openbare werken zoo
spoedig mogelijk te doen uitvoeren.
Nog niet genoeg geteisterd door de jongste
aardbevingen, wordt een deel van Spanje,
het Ebro-dal, thans weer door overstroo-
mingen bezocht.
De regeering neemt maatregelen om te
beletten, dat, gelijk hier en daar het plan
schijnt te zijn, de herrineringsdag aan de
proclamatie der Republiek openbaar wordt
gevierd.
De behandeling van het toltarief geeft in
den Duitschen Rijksdag tot een vinnigen
strijd aanleiding. Vooral de verhooging
van de graanmarkten vindt hevige bestrijders
in de vrijzinnigen en de nationaal liberalen,
doch even warme verdedigers in Von Bis
marck en den Minister Lucius.
Voor Von Bismarck’s 70sten verjaardag
worden kolossale sommen bijeengebracht.
Hauumau. de bekende bankier, en Men-
delsohnn droegen alleen reeds ZOU.UUU
M. by. Men meent dat de Rjjkskanse-
lier do bijdragen tot de stichting van een
of ander werkliedenfonds wil bestemmen.
Van de sluiting van de Congo-conferentio
is nog niets vernomen. Intusschen heeft
Portugal zich gehaast in de eerste dagen
dezer maand de landstreek van den beneden-
Congo te bezetten.
De van zijne wonden herstellende socialist
O’Donnavan Rossa in Amerika heeft, daar
de aanslag op zijn leven geschiedde door
eene Engelsche dame, geëischt dat de En-
gelsohe gezant te Washington als mede
plichtige in hechtenis wordt genomen.
Door Z. M. den Koning is op
verzoek eervol ontslag verleend van A. Zan-
dijk, te Terschelling, als geneeskundige,
belast voor Vlieland en Terschelling met
het gezondheids-onderzoek van zeeschepen.
Bij de Dinsdag te Rotterdam
gehouden herstemming is tot lid der Pro
vinciale Staten van Zuid-Holland gekozen
de heer C. H. Van Dam met 916 stemmen.
De heer Kley verkreeg er 429. Tot lid
van den Gemeenteraad werd verkozen de
heer P. Smit Jr. met 1081 stemmen, tegen
761 die op den heer Van Gilse waren uit
gebracht.
De le luitenaift W. J. C. B.
Droogleever Fortuin, van gedetacheerd
naar O -Indie terug, is ingedoeld bij de 1ste
compagnie 4e regiment vesting-artillerie te
Gorinchem.
De commissaris des Konings
in Zuid-Holland heeft bekend gemaakt, dat
de uitoefening der jachten op waterwild wordt
gesloten op Zaterdag 28 Februari a. s.; dat
de uitoefening van het weispel met kwartelen
met steekgaren of vliegnet is toegelaten van
29 April tot en met 8 Julidoch het vliegnet
in geen geval tot het tirasseeren Tan kwar
telen mag worden gebruikt; dat de vissoherij
in de binnenwateren waaronder ook worden
verstaan rivieren door sluizen afgesloten,
zal zijn gesloten van 3 April tot en met 3
Juni, met uitzonderinga. van de visscherij
door middel van fuikenaalscharenaal kor
ven, dobbers en door peuren naar aal en
paling; b. van de vissoherij met de gebbe
om kleine vischjes te scheppen tot aas voor
dobbers. Het visschen met kuilnetten,
waaronder ook behooren ankerkuilen en
staalboomen, is van 3 April tot en met
17 Juni verboden; de kooiliedenzullen hun
kooieenden in dit jaar moeten opsluiten of
ophokken van 7 Maart tot en met 25 April
en van 6 Juli tot de opening der jacht op
waterwild.
Het lichten der op de Maas
door aanvaring gezonken stoomboot «Oude
Maas” is aangenomen voor f2000 door de
heereu Smit te Rotterdam en Tak te Goe-
deroede.
Bjj de op Dinsdag door de com
missie voor do plaatselijke werken enz. te
Rotterdam gehouden inschrijving naar de
levering van 700 scheepslast Zuilen-Bazalt,
is de minste inschrijver de heer A. M. Lan-
gevelt te Hardingsvelda f 6,64.
De heer M. Do Gier te Gorin
chem is de minste inschrijver voor de leve
ring van 100 Hectoliter roode tarwe voor
de garnizoens-bakkerjj te Maastricht, togen
f7,62 de Hectoliter van 77 Kilo.
Maandag is te Papendrecht
van de werf der gebroeders L. en A. Van
Duivendijk met goed gevolg te water ge
laten hot yzeren Rynzeilschip genaamd «Ri
sico”, groot 215 last, voor rekening van
den heer T. A. Pols te Waspik. Onmid-
delljjk daarna werd de kiel gelegd voor een
soortgelijk schip, groot 125 last, voor reke
ning van den heer J. Vermeulen te Oos-
terhout.
D insdag-morgen ia de schip
brug te Vreeswijk gelegd, zoodat ten ge
rieve van het reizend publiek de gewone
passage weer hersteld is.
In de vergadering der libe
rale kiesvereeniging «Woerden”, Woensdag
te Woerden gehouden, is met algemeene
stemmen besloten zich bij de Liberale Unie
aan te sluiten. Tot afgevaardigde voor de
vergadering der Unie werd benoemd de heer
Zelvelder, tot plaatsvervanger de heer A.
Knijff. Tot leden van het bestuur werden
aangewezen de heeren Schalij en Meister.
Woensdag kwamen de afge
vaardigden van de Nederlandsche Land-
bouwmaatsohappij te Utrecht bjj eenen ia
het Ned. Landbouwcomité geconstitueerd.
De heer Fontein de Jong ontwikkelde in
eene welsprekende rede het doel der alge
meene samenwerking. Tot president werd
gekozen de heer Fontein de Jong, van
Murmerwoudetot secretaris eerst Mr. C. J.
Sickeszdie echter ook na herhaalden aan
drang bleef bedankendaarna de heer F.
Bultmannadat de heer Van Slootendie
ook in aanmerking was gekomener be
zwaar tegen had gemaakt, dat de beide
leden van het Dag. bestuur uit het noorden
zouden gekozen worden. De volgende ver
gadering zal in Juni te ’s Hertogenbosoh
worden gehouden. Aan het comité ia op-
gUUlagcn Jv ««..<1.01.1 kc up (fe
belangen van het lanbouwkrediet bij de be
handeling van het bank-octrooi.
De afd. Eiland IJselmonde
van de Holl. Maatschappij van Landbouw
heeft in hare jongst gehouden vergadering
o. a. besloten eene tentoonstelling van vee
te houden te Barend recht, waarschijnlijk op
Zaterdag 30 Mei e. k.
Daar voor f26.660 subsidie is
geteekend en het abonnement is gehand
haafd is het bestaan der Hoogduitsche opera
te Rotterdam weder voor een jaar verze
kerd zij komt onder directie van den heer
Behrens.
In de onlangs medegedeelde
zaak tegen eene in het hofje van Van
Zijll te Haastrecht inwonende, welke be
weerde, dat zij krachtens overeenkomst met
diakenen der hervormde gemeente een recht
op inwoning had en mitsdien geweigerd
had te vertrekken, is door het openbaar
ministerie conclusie genomen. De eischers
hadden gesteld, dat de verleende inwoning
eene daad van liefdadigheid was tot weder-
opzeggens toe, terwjjl door de gedaagde
daartegenover was beweerd, dat zij was op
genomen tot verpleging eener zieke vrouw
en daarbij inwoning had verkregen, totdat
er ruimte te kort zoude komen. Alsnuwas
do vraag of de verbintenis, zooals die door
de gedaagde was gesteld, bestaanbaar was
of namelijk de inwoning in dat hofje het
onderwerp eener overeenkomst kon uit
maken. Dit nu was niet het geval: of
iemand al dan niet in gemeld hofje mocht
wonen, hing af van den wil des stichter»,
welke door diakenen werd uitgevoerd. Door
dien wil nu was het eene zaak geworden
door bestemming buiten den handel, en
konden diakenen geen recht op inwoning
verleenen als contra-praestatie tegen eene
andere, die op geld waardeerbaar was. Op
déze gronden achtte het O. M. de verbintenis,
waarop de gedaagde zich had beroepen, on
bestaanbaar en concludeerde tot toewijzing
van den eisch tot ontruiming.
De uitspraak werd bepaald op 2 Maart.
Dinsdag deed de Rechtbank
te Rotterdam uitspraak in de zaken de
vorige week medegedeeld:
Zjj veroordeelde G. v. H., wonende aan
den Zuidplaspolder onder Waddinxveen tot
eene geldboete van f5, subs, een dag ge
vangenisstraf, ter zake van het toebrengen
van eenige vuistslagen aan den landbouwer
H. G. De huisvrouw van G. v. H., die
beschuldigd was bij die gelegenheid II. G.
de haren uit het hoofd te hebben getrokken,
werd van die aanklacht vrijgesproken.
A. P. 8., molenaar te Lekkerkerkbe
klaagd van laster, tot 8 dagen celstraf.
Vervolgens stond terecht:
W. A. v. d. H., landbouwer te Berg-Am
bacht, wegens onwillige verwonding, door
onvoorzichtig rjjden met een bespannen tent
wagentje. Eisch 8 dagen celstraf en f 8
boete, subs, een dag celstraf.
De beklaagde beweerde ter terechtzitting,
dat de schuld geheel lag aan den gekwetste
zelf. Mr. H. A. Nieuwkamp, als verdediger
optredende, was mede van meening dat de
schuld niet aan bekl. kon worden toege
schreven, en vroeg zjjne vrijspraak.
Nog stond terecht, onder beschuldiging
We loopen eenig gevaar, dat »Holland-
sche” geestdrift eerlang als een waardeloos
artikel zal worden beschouwd.
Helaasde voorraad is evenwel niet
buitengewoon groot. Er is heel wat toe
noodig om haar on te wekkenom haar
uit de asch der alledaagsche bekrompen
heid op te rakelen en tot een vlammetje
aan te blazen. Ons warm te maken voor
de uitvoering van een grootsch denkbeeld
kost'veel moeite, en de beschuldiging, dat
wy er een >doodbedaardheid” op nahouden
die by den vreemdeling een indruk geeft
van onverschilligheid, is niet geheel en al
uit de lucht gegrepen.
Maar alt wy eens in geestdrift geraken,
dan is 't nog niets, zou men zeggen.
Moeten we weer de geschiedenis van
het bezoek der Transvalere in herinnering
brengen? Wat een gejubel, wat een ge-
vlagl Wat werd er gegeten en gedronken,
geklonken en geredevoerd! Het scheen
wel alsof elke gemeente, die den heeren
van het driemanschap geen ontvangst mocht
bereiden, zich verongelukt achtte. Hoe
gloeiden die vonken van sympathie, hoe
krachtig waren die banden van stamver
wantschap Doch toen dezelfde heeren
steun verwachtten van geldelijken aard tot
verwezenlijking van hun spoorwegplannen,
die, heette het, den Nederlandschen handel
ten goede zouden komen, toen was het
of eensklaps een lawine was nedergevallen
op al die geestdrift volle lui, althans de beurs
bleef dicht en de secretaire gesloten.
Een dergeljjke historie beleven
thans weer.
Voor korten tijd vierde de Maatschappij
tot Nut van ’t Algemeen haar eeuwfeest.
Ofschoon die gebeurtenis meer in besloten
kringen voorviel, was er toch belangstel
ling in overvloed by al onze landgenooten,
die zich herinnerden wat Nieuwenhuizens
stichting heeft gedaan voor de verstande
lijke en zedelyke ontwikkeling van ons
volk, en uit een breede reeks van feiten
de conclusie konden trekken, dat in geen
enkel land van Europa of Amerika één
inrichting bestaat, die met deze Maat
schappij op één dag genoemd kan worden.
En by haar leden, over het gansche land
verspreid, bestond er wezenlijke en onge
veinsde geestdrift. Reeds lang te voren
werd het feest met ingenomenheid te ge-
moet gezien. Hierover was men het eens,
de heugelijke gedenkdag moest door een
zichtbaar teeken aan de vergetelheid wor
den onttrokken. Er moest een stichting
verryzen, geheel in den geest van den
eenvoudigen, degelijken grondlegger der
Maatschappij, een stichting, bestemd om
vruchten af te werpen ook voor de ge
slachten die na ons zullen komen. In die
dagen zou niemand gehoor hebben ge
vonden, die over de dubbeltjes had zitten
cyferen. Er heerschte een onbepaald ge
loof in de levenskracht van ’t Nut; wel
oud, maar geenszins verouderd, heeft het
nog een ruim arbeidsveld voor zich, de
tweede eeuw van zyn bestaan zou, zoo mo-
geljjk, nog schitterender zyn dan de eerste I
Verschillende plannen werden ter over
weging aangeboden, nogal uiteenloopende
denkbeelden werden aan de hand gedaan.
Een gezette bespreking was noodig, een
commissie werd benoemd om al die ont
werpen te toetsen aan de eischen der nood
zakelijkheid en uitvoerbaarheid. In ’t eind,
en lang genoeg vóór de zaak aan de be
slissing der Algemeene Vergadering werd
onderworpen, werd men het eens, en met
een veelbelovende overeenstemming werd
goedkeuring gehecht aan het denkbeeld:
Stichting eener Kweekschool voor bewaar-
schoolhouderessen.
S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven,
Uitgmra.
rift van daar straks.
wwwr. -MW ^druk bezig is
uitvoering té geven aan het genomen
ui, waan uitur uu nei> uusien van
land eene kille wind, die als blusch-
