N°. 837. 1885. Zaterdag 27 Juni. MM, en. CHINES PAEDIE. OT, E. nmers. Weekblad voor Zuid-Holland en Utrecht. iat, No. 4. A A II Czn. MA TT O ileursel. DE VALK. I Affecten, igeboden EEN HOND HUIS 7RSEL. uiige, nderdijk, kleine winst kan 'ikers! LVEHT. straat. on horen Kinderarbeid, BINNENLAND. node STOFFEN- het Buitenland. Sgave naar keuzo LINGEN van Vor- i >«ir - S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven, Uitgevers. ater en omstreken te Uudewater. voe$ geiui SGHOÖMMfflï COURANT. In hooi. 14,61. 8,44. 10,56 12,60 2,86 CHAPPEN, benoo- van een kolenhandel. )ON te Lekkerkerk. ruik, zijn te ver wordt de prijs mot de toezending franco. TEN, Schoonhoven. in den h trapt, k Co. te Delfshaven, •nationale Tentoon- idelphiaParijs Calcutta, a qualiteit Brandewijn, I, op alle verlangde an S. W. N. VAN >von is voorhanden LEERDE sring. compleet, ruim 700 Ikooper dan andero Ik v crinengen. Is ilve franco on geeft garantie. Doze Courant wordt des Zaterdag-morgens uitgegeven. Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden 0,70. Franco per post door het geheele rijk 0,80. Men kan zich abonneeren bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders. loeft een bereiding ederfonderhevig is. RIJNSTRAAT. verkrijgbaar. rende den wintortyd daarin to voorzien, wint men hooi. Die hooiwinning is dus van groote beteekenis aangezien het van den toestand der voedingstoffen in het hooi afhangt welke waarde men als veevoeder er aan hechten moet. In het hooi vindt men de zelfde bestanddeelen in grootere hoeveelheid, zooals uit onderstaando tabel blijkt: Samenstelling van gras en hooi. In gras. 68,33 4,86 jrgeteekende bericht dat hij zich bij H.H. kers beleefd aanbe- het Li (snijden van nede tot het Leest- rtikelen. radig zijn alle moge- 5-FOURNITUREN, an hij zich aanbe- billijke prijzen. ET-, VERMAT», IÈRES, 8CHOE- 43,63. 27,16. 6,16. ge- “in dan gras. Was het gras in het zaad ge schoten, dan zou de samenstelling van het hooi geheel anders zijn. Hot is toch over bekend, dat jong gras smakelijker en voed zamer is dan oud gras, dat te rijp geworden is. In dit laatste is, zooals gemakkelijk valt te begrijpen, de houtvezel vermeerderd, en do voedende stoffen hebben zich uit don stengel naar het zaad verplaatst. Daarom moet men gras terstond maaien, wanneer het zijne volle groote bereikt heeft en dus op het punt staat van in het zaad te schie ten. Dit wordt helaas nog maar al te zeer uit het oog verloren en het is daarom, dat wij dit artikel schreven, om zoodoende ook in de hooiwinning het belang van den land man te bevorderen. Dikwijls wordt het hooi slechter door langdurig vochtig wèer en andere omstandigheden, die men niet in zijne macht heeft. Door voortdurenden regen worden de oplosbare stoffen weggespoeld, zoodat er somtijds niet veel meer dan de houtvezel overblijft. Daarom moet men van het goede weder zooveel mogelijk partij trekken. Het winnen van het hooi zelf laten wij voor dit oogenblik echter buiten bespreking, aangezien het ons doel alleen was te bewijzen, dat door te laat te maaien, dus, door het gras in het zaad te laten schieten, de landman zich benadeelt. Hij verkrijgt daardoor hooi, dat minder voeder- waarde heeft, al is het ook, dat hij soms wat meer binnenhaalt. En het nadeel sleept nog een ander nadeel met zich, namelijk, dat de wortels der uitgebloeide grassen minder krachtig zijn dan* der niet uitge- blooide on dus spoediger weer zullen uit- loopen, wanneer het gras gemaaid is. Wil men voor de tweede maal van een stuk land hooi winnen, dan zal het voordeel van vroeg maaienWerstond in het oog springen en wordt het hooiland na de hooiwinning als etwei gebruikt, dan spreekt het van zelf, dat ook hier een vroege hooibouw in het voordeel van den landman is. Goudriaan, Juni ’85. A. KARS. hij heeft ontvangen en GEKLEEDE jzen geleverd wor- nwaarvoor men l, voor welke goe- ectie STOF voor' jverd worden. Water Stikstof houdende stoffen Vet en andere verteerbare stikstofvrije stoffen Houtvezel Aschbestanddeelen. Het hooi bevat minder water on een ge lijk gewicht aan hooi moet voedzamer zijn Dat er, by opheffing van de vrystelling voor veldarbeid, op voldoende wijze voor de belangen van den landbouw is gezorgd, wordt van vele zijden erkend. Dat daar entegen de belangen van de visscheryen geheel over het hoofd zyn gezien, is reeds door hen die bij dezen tak van industrie betrokken zynden Minister onder de aan dacht gebracht GRAS en HOOI. Hot gras mag mon als het natuurlijke voedsel voor de grasvretende dieren be schouwen en het vee vreet dan ook bij voorkeur gras on hooi. Kon men tegen matige kosten genoeg van dit veevoodsel krijgendan had men geen andere voeder gewassen noodig. Bij de tegenwoordige wijze van landbouwen is het menigmaal voordeeliger andere gewassen te verbouwen en vandaar dat soms het gras maar een klein gedeelte van hot voeder uitmaakt, dat men aan het vee geeften toch is het een uitgezocht voeder, zoodat men vooral hooi tracht over te houden ten einde ten allen tijde het vee te kunnen onderhouden. De graslanden worden verdeeld in eeuwig durende weiden en kunstweiden. De laat ste zijn weidendie slechts gedurende een zekeren tijd gras voortbrengenmaar ove rigens in den gewonen loop der vruchtwis- seling zijn opgenomen. Het gras van de kunstweiden is van minder waardeofschoon zij wel meer opbrengen dan de eeuwigdu rende weiden. De aard der grassen hangt af van den aard der gronden, van den ouderdom der weiden van hunne behan deling, van de soorten der grassen en van den toestand van den grond in betrekking tot het water. Aan het laatste punt vooral wordt- veel te weinig waarde gehecht on toch is een der voornaamste oorzaken, die grasland bedefvende aanwezigheid van stilstaand water. Hooft een weiland, ten gevolge van slechte waterloozinglast van stilstaand water, dan brengt het ruwe en zure grassen voort. Logt men zulk land droog, dan verdwijnen spoedig die zure grassoorten on maken plaats voor betere grassjen. Grashet veevoeder bij uitne mendheid bevat ruim 68 °/0 waterbijna 5 °/0 stikstof houdende stoffen 0,79 °/0 vet, 10| °/0 stijfselsuiker en andere verteer bare stikstofvrije stoffen, 12| °/0 houtvezel en 2,8 °/0 anorganische stoffen. Ik bedoel hier nu niet meedat dit vaste getallen zijnwant dat hangt van de soorten van gras enz. af, maar dit zijn gemiddelde ge tallen. Nu is de vraag, welke dezer stoffen voederwaarde bezitten en welke niet. Water heeft geen voederwaarde. De houtvezel is eene stof, welke bijna niet verteerbaar is en moet dus als zonder voederwaarde buiten berekening blijven. Het vet is eene ver teerbare stof en is van veel waarde als bestanddeel van het veevoederterwijl de stikstof houdende stoffen de grootste waarde aan het voeder geven. Nu moet men echter in aanmerking nemen, dat het gras niet in alle tijdperken van haren groei de zelfde waarde bezit; want de waarde hangt af van de stoffen, die op eenig oogenblik in de plant zich bevinden. Gedurende den groei namelijk heeft er vor ming plaats van nieuwe bestanddeelen uit de opgenomen voedingstoffen uit den grond en er heeft eene stofwisseling in de plant plaats. De bewerkers van het voedsel zijn de blad groen korrels, die beschouwd kunnen worden als kleine fabrieken, waarin onder de inwerking van licht en warmte het plan- tenvoedsel bereid en geschikt gemaakt wordt om als bestanddeelen der plant te worden opgenomen. De bladeren zijn dus van groot belang bij de voeding der plant. De voe dende bestanddeelen worden nu verplaatst en er heeft eene beweging plaats naar de doelen der plant, waar nieuwe cellen moeten worden gevormd. In «den tijd der zaad- vorming is de stroom van voedingsvocht hoofdzakelijk naar de vrucht gericht en de stoffen, die in de stengels en bladeren ver spreid zijn, gaan in het zaad over, ja zelfs het bladgroen verdwijnt ten slotte uit de bladeren, welke daardoor hunne groene kleur verliezen. Begint de zaad vorming, dan houdt do ontwikkeling van wortels, stengels on bladeren meestal op. Men kan het dan ook aan de kleur van het gras wel zien als er zaadvorming plaats heeft, want de stengels worden geel. Nu valt het gemak kelijk in het oog, dat die gele stengels minder voedende bestanddeelen bevatten, dan het nog niet in het zaad geschoten, dus nog groene gras en van zelf volgt er uit, dat het eerste van minder waarde is dan het tweede. Niet alleen is die mindere waarde veroorzaakt door de verplaatsing der voedende bestanddeelenmaar ook nog door iets anders. Hier boven zeiden wij, dat de houtvezel bij de voeding buiten be rekening moet big ven. Die houtvezel nu neemt toe bij den ouderdom der plant, en zeiden wij, dat houtvezel bijna niet verteer baar is, dan moeten wij hier nog aan toe ’"'ogen, dat hoe jonger die stof is, dos te uakkelijker zij nog zal verteerd worden, zoodat jong gras meer waarde heeft dan oud gras. Niet altijd evenwel kunnen wij ons vee gras als voedsel gevon en om gedu- Prijs der Advertentiön: Van 1 tot 5 regels 0,50. Iedere regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco, uiterlijk tot Vrijdags-namiddags. Alle binnenlandsche Advertentiön waarvan de plaatsing 3 maal wordt opgegeven, worden slechts 2 maal in rekening gebracht. Eene 19-jarige dienstbode, C. v. d. W., wonende te Gouda, stond daarna terecht, beschuldigd van diefstal in dienstbaarheid. Beklaagde, in dienst zjjnde van den kleeder- bleeker J. H. te Gouda, togen oen week loon van 1,50, benevens kost en inwoning, had gedurende de maanden April en Mei van dit jaar verscheidene goederen, die haren meester door verschillende personen ter wassching waren gegeven, medegenomen en geborgen ten huize van een harer fami lieleden. De beweegreden voor deze daad kon zij niet opgeven. Het O. M. requireerde hare veroordeeling tot drie maanden celstraf. Wegens overtreding der drankwet had zich vervolgens te verantwoorden M. T., huis vrouw van J. v. M., wonende te Ouderkerk a/d IJsel. Reeds lang verdacht van het zonder de vereischte vergunning sterken drank in^het klein te verkoopen, werd zij in den laten avond van den 10 Mei jl. be- i—terwijl zij in hare woning aan een drietal personen glaasjes bittere jenever toe diende en daarvoor betaling genoot. Dit word wel door haar ontkend, bewerende ztj dat het op tafel liggende geld was ge geven voor door haar verkochte sigaren, doch do 3 gehoorde getuigen spraken dit pertinent tegen, zeggende dat er van si garen geen sprake was geweest. Het Open baar Ministerie, de aanklacht bewezen ach tende, eischte hare veroordeeling tot vijf dagen gevangenisstraf. de Nieuwe Maas beneden de oostpunt van Rozenburg bij Brielle, tot onderhoud van het vaarwater aldaar, tusschen de kilome- torraaien CLVIII en CLX. Minste in schrijver do heer L. Kalis Kz. te Sliedrecht, voor f17.670. Te Stolwijkersluis werd op Vrijdag 19 Juni j.l. eene vereenigde ver gadering gehouden van het dijkcollege met do hoofdingelanden van de Krimpenerwaard in welke vergadering de begrooting voor het dienstjaar 1885/86 werd goedgekeurd en vastgesteld op f76232,78 in ontvangst; f75866 in uitgaaf; alzoo mei een batig slot van f366,78. De hoofdehjke omslag per hectare belastbaren grond is op f 4.50 vast gesteld. De Gemeenteraad van Nieuw- Beierland heeft aan den heer A. K. Van der Garde te Gouda concessie verleend voor het leggen van rails en exploiteeren van eene stoomtram over het grondgebied dier gemeente, loopende tot aan het Hekelingsche veer, met het oog op eene later te maken aansluiting met Voorne en Putten. Ter voorziening in de vaca ture, ontstaan door het overlijden van Z. K. H. Alexander, Prins der Neder landen, hoeft het Groot-Oosten der Neder landen, te ’s-Gravenhage in plenum ver gaderd tot Grootmeester gekozenMr. P. J. G. Van Diggelen, rechter in de arron- dissements-rechtbank te Zwolle. Voor het Hof te Amsterdam verscheen Dinsdag Johanna H.eohtgenoote van T. V.dienstbode, laatst wonende te IJselstein, beschuldigd van kindermoord. Zij was op 1 April ten huize van haren meester bevallen van een kind van het vrouwelijk geslacht. Zij deed het een band om den hals, wikkelde het in een doek en sloot het in eene kast, waar een geneesheer het vond. Deze dacht dadelijk aan misdaad en waar schuwde de justitie. Zij bekent, dat zij bevallen is, en dat het kind geleefd heeft. Den band gebruikte zij echter niet om'het kind te dooden, maar om de bevalling te bevorderen. Prof. Koster en Dr. Van Haren Noman te Utrecht vonden dit onwaarschijn lijk. De verklaringen dezer deskundigen lokten menige opmerking uit van de zijde van verdediger Mr. J. C. Van Eyk. Verschillende getuigen werden gehoord, die omtrent de feitelijke toedracht der zaak verklaringen aflegden. De beschuldigde onderging daarna nog eenmaal een uitvoerig verhoor. Zij bleef bekennen bevallen te zijn en den band om het halsje gedaan te hebben; evenwel ont kent zij, dit gedaan te hebben om het kind te dooden. De ambtenaar van het O. M. was echter van een ander gevoelen, meende dat de beschuldiging wettig en overtuigend was bewezen en requireerde ten slotte een tuchthuisstraf van 5 jaar. De verdediger Mr. Van Eijk trachtte het rapport der des kundigen te verzwakken en aan te toonen dat er veel onnauwkeurigs en onvolledigs in voorkomt. Na behandeling van meerdere medische vragen concludeerde pleiter tot vrijspraak. Na eene korte repliek van Mr. Jolles, werd het onderzoek te 4 uren gesloten, en do uitspraak bepaald op Dinsdag a. s. C. IJ., bouwman, wonende te Driebrug, gemeente Waardor, die in de vorige week voor de rechtbank te Rotter dam terecht stond, onder beschuldiging van door zijn onvoorzichtigheid en onoplettend heid oorzaak to zijn geweest, dat zijn door hem bereden wagen met de stoomtram te Gouda in aanraking kwam, waardoor een knaap daar afviol, onder do machine terecht kwam, en levenloos daar onder van daan kwam, is Dinsdag van die aanklacht vrij gesproken. y II. (Slot.) We stelden ons voor, thans de wyze te bespreken, waarop de toepassing van ons beginsel aangaande het al of niet toelaten van kinderen tot den arbeid, naar onze meening geregeld zou kunnen worden. Dat beginsel, men vergunne ons het nog even te formuleerenhebben we in ons vorig nummer aldus uitgedrukt »De toelating van kinderen tot den arbeid in fabriek of werkplaats gedurende een bij de Wet te bepalen maximum uren per dag en bij uitsluiting van nachtelijke en Zondags- uren, moet afhangen van den aard van het werk waarvoor zij gevraagd wordt en van de lichamelijke en geestelijke geschiktheid van het kind.” Voor deze opvattingdie we meermalen in de kolommen van dit blad bij verschillende gelegenheden hebben doen doorschemerenvinden we zelfs steun in den titel van de wets voordracht zelve, die juist gelyk is aan dien van de Wet- Van Houten«Ontwerp van wet tot het tegengaan van overmatigen arbeid en ver- waarloozing van kinderenhetgeen we nader willen aantoonen. Eerst nog een ander punt, hetwelk met dit gedeelte van het vraagstuk in verband slaat. Het ontwerp-Moddermandat in de Af- deelingen der Tweede Kamer is onderzocht maar door dezen Minister bij zyn optreden werd ingetrokkenhad ook een stelsel van toezicht op de uitvoering; er zouden spe ciale inspecteurs worden benoemd. In de secties der Kamer waren vele leden daar tegen zij schroomden zeer den toenemen den invloed van bet ambtenaars-personeel, welks uitbreiding hun niet wenschelijk voor kwam. Wy meenen evenweldat wie het doel wilde middelen niet moet versmaden. Zal de Wet iets meer zijn dan een doode letter, die slechts bij horten en stooten wordt gehandhaafd en juist dan kwaad bloed zet, wanneer gestrenge toepassing en slappe uitvoering elkander opvolgen dan mag de zorg voor de contróïe niet opgedragen worden aan de gewone beamb- ten van politiedie uit den aard der zaak minder preventief te werk gaanmet andere woorden, de overtredingen niet zullen voor komen rnaar eenvoudig een strafvervolging zullen uitlokken by gevallen die toevalliger wijze tot hun kennis kwamen. We moeten hebben een afzonderlijk corps verstandige, yverige menschen, dit zij hier gezegd zonder eenig al of niet vergelijkend oordeel over het gewone politie-personeeldie er een eer in stellen den werkgever buiten aanraking met de justitie te houdendie dikwyls de werkplaatsen en fabrieken bin nen den kring van hun ambtsgebied bezoe ken,, om van het arbeidend personeel op de hoogte te komen en te blijven; die ge schikt zijn hun waarnemingen te bezigen als bouwstoffen voor een oordeelen alzoo na eenige jaren volkomen in staat zijn de Regeering omtrent de werking der Wet voor te lichten. Doen zich bij de uitvoering leemten of gebreken vooren waardoor zullen deze beter geopenbaard worden dan bij een zorgvuldige waarneming door per sonen die zich geheel aan dezen arbeid wydendan kan ter zijner tijd het noo- dige worden gedaan om die aan te vullen en weg te nemen. Ook zou aan deze ambtenaren de beslis sing kunnen worden opgedragen in geschil len tusschen belanghebbenden en hoofden van gemeentebesturen, over aanvragen tot toelating voor den arbeid. Het een en ander stipten we reeds aan in ons vorig nummerWe achten het noo dig er met eenige uitvoerigheid op terug te komen daar wij het van het hoogste belang rekenen. «Verwaarloozing van kinderen”, staat er. Zou men dan inderdaad mogen aannemen, dat die zal ophoudenals men slechts de werkplaatsen sluit voor minder dan veer- tienjarigen Wij weten zeker van niet. Een groot aantal knapenvoor wier opvoeding de ouders niet de minste zorg dragenzullen eenvoudig wat langer straatloopen. Uf zy daardoor later meer geschikt zullen bevon den worden om b. v. op een fabriek aan orde gewend te worden, is zeer te be twijfelen. Neende wetgever moet zeggenGij kunt uw kinderen aan den arbeid krijgen op eiken leeftydwel te verstaan bij werkzaamheden die hun verdere lichaams- ontwikkeling niet belemmeren zullen indien ge slechts zorgt dat zy eerst be hoorlijk onderwezen zijn. Hoe trouwer gy hun de school hebt doen bezoeken hoe meer gij gezorgd hebtdat zij van de ge legenheid tot het verwerven van de onmis baarste kundigheden een goed gebruik maakten des te eer zal het oogenblik daar zynwaarop hun vergund wordt deel te nemen aan den maatschappelyken arbeid wellicht een fcjydrage te leveren tot ver meerdering van de huishoudelijke inkom sten. Wordtdoor welke omstandigheden ookdat oogenblik uitgesteldhet kind mag geen schade lydende Wet waakt tegen verwaarloozingook tegen die on- I Uit do I Brouwerij „do Posthoorn” l te Rotterdam. it do Brouw, „de rastel*’, Amsterdam, do Brouwerij van Co., Londen. Door Z. M. don Koning is Mr. C. Pijnacker Hordijk, mot 1 Juli a. s., be noemd tot Commissaris dos Konings in do provincie Drente. Bij Koninklijk besluit is do lo luitenant H. F. Van Gennep, van het 3e regiment vosting-artillerie, op non-acti- vitoit gesteld, in afwachting dat omtrent hem nader zal worden beschikt. Door Z. M. den Koning is be noemd tot Dijkgraaf van hot Hoogheem raadschap de Vijf boerenlanden W. N. J. Van Slijpe, burgemeester van Loksmond en Hei- on Boeicop. De rekening der provincie Zuid-Holland over 1883 bedraagt in ont vangst f334.502,78, in uitgaaf f297.906,50 en toont dus een voordeelig slot aan van f36.596,28. De Staatscourant no. 146 bevat de Statuten dor „Vereeniging tot verbetering van het paardenras, hoofdzakeljjk in de gemeenten Waddingsvoon, Zevenhuizen,. Moercapeffo en Bleiswijk” te Zevenhuizen. Aan\et Departement van wa terstaat, handel en nijverheid te ’s-Gra venhage werd Woensdag aan besteed: 1°. Het verdiepen van de rivier het Mal- legat en van oen gedeelte van de rivier de Dordtsche Kil, tusschen de kilometerraaien 120 en 125, onder de gemeenten Dubbel dam en ’s-Gravendeel. Minste inschrijver de heer G. A. Van Hattem te Sliedrecht, voor f44.900. 2°. De uitvoering van Graaf- en bag- gerwerk op het bovendeel der Nieuwe Merwede tusschen de kilometerraaien 109 en 110 onder de gemeente Werkendam. Minste inschrijver de heer P. A. Bos te Gorinchem, voor f23.500. 3°. Het maken van bazaltstoenglooiing tegen het buitenbeloop van den Rijksborm van den polder den Oostelijken opslag, langs den rechter oever van de Nieuwe Merwede, tusschen do kilómeterraaien 107 en 108 onder do gemeente Werkendam, bohoorondo tot de werken dor Merwede en Killen in do provincie Noord-Brabant. Minste in schrijver do hoor B. Van den Heuvel te Werkendam, voor f 6.827. 4°. Het uitvoeren van baggorwerk in willekeurige, die de vruchten zou willen plukken vóór zy behoorlijk zyn gerypt. Als regel zouden we niet gesteld willen zien, dat de jongens tot hun veertiende jaar ter school gingen. Dat behoeft niet. Is de school goed ingericht, doen de on derwijzers hun plicht, is de aanleg der kinderen niet beneden het middelmatige, en is het schoolbezoek geregeld geweest, niet door een groot aantal kleine of één of meer grootere tusschenpoozen verstoord gewordendan kan er in zes jaren genoeg geleerd worden om de knapen tot de ver vulling hunner maatschappelijke taak ge schikt te maken. Het woord taak wenschen we hier opgevat te zien in dien ruimen zindat ook de zedelyke vorming tot haar recht zij gekomen, dat de knaap in staat zij gesteld aan het leven zelf en de geestes ontwikkeling die de samenleving en samen werking met anderen geeft de bouwstoffen te ontleenen voor zijn verderen moreelen en verstandelijken wasdom. Wij gelooven, dat een regeling zooals hier wordt besproken meer dan eenige andere den vooruitgang van de arbeidende klasse in de hand zou werken. Ook zou men, by de vaststelling van zulk een wet, geen wissel trekken op een verwijderde toekomst; haar gunstige invloed zou zich zeer spoedig doen gevoelen. Natuurlijk zouden de ouders zich beijverenhun kin deren in staat te stellen op den juisten tijd of althans niet lang daarna het ge tuigschrift te doen verkrijgen, dat zij noo dig hebben om tot den arbeid te worden toegelaten. Elke verklaring, waarby toe lating wordt verleend zou de namen moe ten bevatten van den werkgever en van het kind, met opgave van de soort van arbeid waarvoor zij werd aangevraagd; de taak des inspecteurs zou dan eenvoudig zijn, in de fabriek te zien of er geen kin deren zïjn die zonder dit document aan het werk zyn gezet. De uitreiking zou aan het hoofd des gemeentebestuurs opge dragen kunnen worden, terwijl een maat regel van inwendig bestuur de industrieën zou kunnen aangeven en de bijzondere werk zaamheden bepalentot welke de vergun ning niet mag worden gegeven. Ook zouden de houders dier toelatingen verplicht zijn gedurende een vast te stellen aantal uren van het herhalingsonderwys te profiteeren. Een dergelijke regeling is zeer gemak kelijk in den vorm van wetsartikelen te formuleerenzeer gemakkelyk ook ten uitvoer te brengen, indien men slechts ernstig wil en eenstemmig naar het betere streeft. Aan dien wil en die eenstemmig heid ontbreekt het onzen wetgevers maar al te zeer. Het denkbeeld, dat we op den voorgrond hebben geschoven, is volstrekt niet nieuw en evenmin oorspronkelijk van ons. De Twentsche fabrikanten hebben sedert jaren een regeling ingevoerdin hoofdzaak met de hier aanbevolene over eenstemmende. Geen knaap wordt op de fabrieken toegelaten, of hij moet als leer ling bij de fabrieksschool worden ingeschre ven, waar de toelating niet afhangt van zijn leeftijd, maar van de omstandigheid of hij in de gewone lagere school voldoende vorderingen heeft gemaakt. De maatregel werkt voortreffelijk; en wanneer men den algemeenen toestand der industrie in Twente vergelykt met dien in andere deelen van ons vaderland, dan moet men ook de stof felijke gevolgen toejuichen die er uit voort vloeien. Elders niets dan klachten over malaise en achteruitgang, daar een op gewekt leven, welvaart en bloei. Elders geroep om bescherming als het eenig red middel om niet ten gronde te gaan, daar een fier bewustzijn van eigen kracht, een kloek protest tegen alles wat de vrije handelsbeweging zou kunnen belemmeren. Om niet te uitvoerig te worden, zullen we enkele opmerkingen, die de lezing van het wetsontwerp ons in de pen legtslechts even aanstippen, om ze wat nader te be zien als de wet in openbare behande ling zal komen. Het vrylaten van «huis houdelijke diensten” is noodlottig voor de vrouwelijke jeugd, gelijk op overtuigende wyze is aangetoond door een artikel van »De Huisvrouw”, waarmede de schrijfster de aandacht vestigt op de overmatige, aan mishandeling grenzende inspanningdie van jonge dienstmeisjes wordt gevorderd. Voorts lezen we in hetzelfde eerste ar tikel, dat het denkbeeld «arbeid” ten op zichte van deze wet beperkt tot «elke werkzaamheid in of voor eenig bedrijf” nog deze opmerkelijke omschrijving, die er de derde alinea van uitmaakt. «Huishoudelijke diensten door kinderen verricht in of voor eenig bedryf ten behoeve van hunne ouders of yan hen, bij wie zij inwonen, worden niet als arbeid in den zin dezer wet aangemerkt.” Uit deze woor den blijkt, dat de ontwerper niet behoorlijk heeft onderscheiden; de zucht om de Ou ders geheel vry te laten in de soort van werkzaamheden die zij ten hunnen huize hun kinderen zouden willen opleggen, heeft hem er toe gebracht iets zóó tegenstrijdigs te schrijven als huishoudelijke diensten, ten behoeve niet van de huishouding, maar van het bedrijf.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1885 | | pagina 1