I
men,
1885.
es
N,
Zaterdag 5 December.
Iers,
N°. 860.
fi
ers,
st
Weekbladvoor Zuid-Holland en Utrecht.
ES,
Zn.
Jr.,
:n,
UHgfraa.
IT.
d.
gen.
L
BINNENLAND.
Wat Indië noodig heeft.
J
6”,
SGHOOMOVEN8CHB COM
»m aan
9-S
in den vorm van
Zoow
Met
Ifen:
Amsterdam.
EN.
'w!
so’
S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven,
te Bode-
Machine
die
md
van de
Berlijn
tot
f 500,
'f 1000,
»g>
0, met
GE
EN,
zeer
ook
een
van
ge
rent
teer
DE en
8. St.
beleefd
laartoe
5BAK-
der-
,50.
alen
,5o’
lijne
len.
f 1000,
ion.
van
sen.
Deze Courant wordt des Zaterdag-morgens uitgegeven.
Prjjs: voor Schoonhoven per drie maanden f 0,70. Franco per post
door het geheele rijk 0,80. Men kan zich abonneeren bij alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
rapen
Hom-
hier in
gebruik te
D«> oomen
laatste zoo geplaatst, dat zij daar;
zij het houtwerk doordringen,
koud blijven.
vlakte van ca
werd geleverd
in:
IEUW
REN,
HUIS-
nd, dat
3 in di-
PEEL-
ran af
opende
©rd te
LLEN,
CAR-
tot het
Desgelijks achten we het van ’t hoogste
belang, dat aan de groote landbouwin
dustrie de duimschroeven wat minder wor
den aangezet.
Toen in 1870 de »agrarische Wet” van
den Minister De Waal was afgekondigd,
verwachtten velen voor Java een tydperk
van nieuwen bloei. De bepalingen dier Wet
waren vrygevig genoeg. Voortaan zouden
woeste gronden in erfpacht gegeven worden
tegen betaling van een garingen pachtschat,
on een niet bezwarende grondbelasting
(onder den naam van verponding). Beide
zouden voor het eerst betaald moeten wor
den met het zesde jaar na de toekenning
van het aangevraagd perceel.
De le luit. H. J. Iwes, van het
4e bat. 3e reg. inf. te Vlissingenis over
geplaatst bij het 4e reg. inf. te Gouda.
De officier van gezondheid 2e
klasse bij de zeemacht D. W. 0. Van Dort
Kroon, behoorende tot de rol van Zr. Ma.
wachtschip te Willemsoord, wordt met 16
dezer overgeplaatst aan boord van Zr. Ms.
opleidingsschip „Anna Paulowna.”
Door den Minister van Water
staat, handel en nijverheid is bepaald, dat
de ambtenaar bij de administratie der pos
terijen J. Van Nijmegen Sohonegevel zijne
’t Was eigenlijk te vrygevig. .Want wat
was het geval? Ér open! -»-»•
soort van zwendel in de I r
genlui die volstrekt niet van plan waren
een onderneming te vestigen, vroegen toch
grond, om later hun concessie te kunnen
overdoen zonder er een vinger naar te
hebben uitgestoken. Immers, vyf jaar lang
waren zij toch vry van alle lasten? Voor i
de koopers echter werd dat een bezwaar,
want zij waren dien tijd van vrijdom ge
deeltelijk of geheel kw'yt. En het waren
niet juist de minst geschikte stukken, welke
op die wyze werden toegekendterwijl de
Regeering aanvankelijk, in de eerste jaren
van de toepassing der Wet, tamelijk mild
was met de vergunningen.
Later kwam er een verslapping in. Het
duurde al langer en langer, eer op aanvra
gen te Batavia een beschikking werd ge
nomen. Angstvallig moest worden onder-
zocht of het perceel waarop het oog was
geslagen, misschien in de toekomst voor de
gouvernements-kolfiecultuur in aanmerking
zou komen, en of de ligging van een par
ticuliere onderneming ook schade kon doen
aan de verkrijging van werkkrachten voor
de aanplantingen in eigen beheer. Daaruit
volgde, dat er een massa tyd verliep tus-
schen aanvraag en beschikking, zoodat ve
len, die de niet geringe moeite hadden ge
daan om zich op de exploitatie van een
erfpachtsperceel toe te leggen, het vinden
van het benoodigde kapitaal daaronder be
grepen I door de langzaamheid der ad
ministratie ten eipde raad werden gebracht.
Doch eenmaal óp gang, zou men meenen,
dat van Regeeringswege al het mogelyke
zou gedaan worden om den bloei der jonge
ondernemingen te bevorderen? ’t Mocht
wat. De belastingdruk werd steeds ver
zwaard. Bij de heffing der verponding
wordt geen rekening gehouden met de wer
kelijke waarde, die natuurlijk afhankelijk
is van den op dit oogenblik zeer ongun-
stigen économischer! toestand, doch neemt
men eenvoudig een fictieve, bespottelijk
overdreven waarde als maatstaf aan. Voor
beelden zijn bekend, dat ondernemingen bij
verkoop in andere handen overgingen voor
het tiende gedeelte van de som waarvoor
zij bij de grondbelasting zijn aangeslagen.
Maar dat is lang niet alles De onder
nemers moéten voor eiken arbeider dien
zij in dienst hebben jaarlijks vijf gulden
hoofdgeld betalen, zoo het heet ter ver
goeding van anders door hem te leveren
heeren- en dessadiensten. Al is die man
nu maar enkele maanden werkzaam, zy
loopen, gelyk men weet, nogal eens weg
zonder dat d^aar iets tegen te doen schijnt,
de twee rijksdaalders moeten toch opge
bracht worden.
Dan betaalt de landbouw-ondernemer nog
patent. Gelijkheid met zyn Nederlandschen
vakgenoot, die niet tot de patentplichtigen
wordt gerekend, bestaat hier dus ook niet.
En eindelijk, om de deur dicht te doen,
worden er nog van de voornaamste pro
ducten uitvoerrechten geheven. Een voor
stel is aanhangig om die onzinnige rech
ten niet af te schaffen, maar te vermin
deren, onder beding evenwel dat het ver
lies voor de schatkist zal worden hersteld
door met datzelfde bedrag plus één millioen
gulden het tarief van invoerrechten te ver-
hoogen.
Het aangevoerde zal wel voldoende zijn
om te doen uitkomen, dat de particuliere
ondernemingen door den fiscus recht stief
moederlijk worden behandeld, en het kan
geen verwondering baren, dat verscheiden
kloeke pioniers, die yol moed daarginds den
strijd om het bestaan aanvingen, zich na
velerlei teleurstellingen hebben terugge
trokken. De hen, die de gouden eieren
moest en ook kan leggen, wordt geslacht,
en de gevolgen zijn achteruitgang en ver
lies van alle vertrouwen in de toekomst.
Zal de dag eens aanbreken, dat men zich
niet zal vergenoegen met den naam van een
liberaal beheer in Indië, maar dat wezen
lijke vrijzinnigheid de poorten zal ontslui
ten voor de Nederlandsche kapitalen en
wërkkrachten
Gebeurt dat niet, dan ware het misschien
beter dat we geen koloniën hadden. Dat
zou het aantal vraagstukken, waarmede we
ons hebben bezig te houden, althans met
één verminderen, en we konden de Staats
huishouding op eenvoudiger voet inrichten.
Volgens het nu heerschend'stelsel wordt de
algemeene welvaart slechts voor een gering
gedeelte bevorderd.
men, terwijl de heer C. Ven Drooge Dz.
173 stemmen op zich vereenigde.
♦GORINCHEM, 3 Dec. Zes woonhuizen
binnen en in den banne van Gorinchem,
met 7,3148 HA hooi-, bouw- en weiland
‘toebehoorénde aan den heer G. De Groot
alhier, zijn 11. Maandag, bij publieke veiling
in lOpereeelen, ingezet op f20.180.
§AMEIDE, 2 Deo. Dopr stemgerechtigde
leden dezer gemeente zjjn herbenoemd tot
notabelen de heeren P. W. Muijlwijk en
KI. Vermaat, terwjjl in plaats van de af
tredende notabelen, de heéren G. De Bie
en J. De Weijman, zijn gekozen de heeren
T. Van Vliet en D. Peterse.
Door notabelen werden met algemeene
stemmen tot kerkvoogden herkozen de hh.
T. Swets, G. Van Dijk en G. Van Es.
•BERG AMBACHT, 2 Deo. Tot pre
dikant is alhier beroepen Da. G. Klaar
hamer te Montfoort.
De heer A. Schouten, sedert vele
jaren kerkvoogd bij de Ned. Herv. ge
meente alhier, heeft, om voortdurende on->
gesteldheid, zijn ontslag aangevraagd.
BODEGRAVEN, 2 Dec. Benoemd tot
onderwijzer aan de op te richten school voor
bouwkundig teekenen alhier de hejer H. J.
Jesse architect te Leiden.
•HOORNAAR3 Deo. Sedert de vorige
week is de prijs der kaas nagenoeg dezelfde
gebleven. Door de opkoopers wordt thans
hier en in de omstreken f 22 k f 24 en voor
zeer zware kaas tot f 25 per 50 KG besteed.
Gjsteren is hier door den kerkeraad
beroepen de heer R. G. M. Westerbeek van
Eerten 'candidaat bij hetprov. kerkbestuur
van Zuid-Hollandte Mijdrecht.
KRIMPEN a/d IJ BEL,' 30 Nov. Door
den heer A. J. Otto, scheepsbouwmeester
alhier, wérd Donderdag met goed gevolg te
water gelaten eene yzeren zeilaak, groot
p. m. 125 last, genaamd „Trio”, gebouwd
voor rekening van den heer A. C. Van
Baaien te Lobith, en onmiddollijk daarna de
kiel gelegd voor eene ijzeren sleepkaan,
groot p. m. 400 last, voör rekening van de
wed. Herman Baedker te Duisburg.
•LANGERAK, 4 Dec. Bij de Vrijdag
gehouden stemming voor een lid van den
gemeenteraad, ter vervulling van de vaca
ture ontstaan door het overljjden van den
.heer J. Blom, werden 22 stemmen uitge
bracht. Niemfcnd verkreeg 'de volstrekte
meerderheidzoodat er eene herstemming
moet plaats hebben tusschen de heeren C. De
Vries en S. Van Harten, die respectievelijk
11 en 4 stemmen bekwamen.
Tot notabelen alhier werden herkozen
de heeren W. Goedhard Dz. en A. Slob
terwijl gekozen werd in plaats van den heer
A. Labee (overleden) de heer C. De Vries.
•LEKKERKERK, 3 Dec. Tot notabel
alhier is gekozen de heer C. Den Oudsten Hz.
.In de tweede leesvergadering van
het departement „Lekkerkerk” der maat
schappij tot Nut van ’t Algemeen trad alp
spreker op de heer S. Velsing van Berg-
Ambacht, die tot onderwerp zijner lezing
gekozen had „Rust en Roest”. Bijdragen
werden geleverd door de heeren J. Tom,
J. De Jong, G. Veenman en den spreker.
♦NOORDELOOS, 3 Dec. In de gehou
den raadsvergadering zijn de navolgende
aandeelen, allen groot, f 250, uitgeloot. Lea
ning 1877: Nos. 5, 11; leeningl878: Nos.
7, 14, 15, 22,23,24, 33, 41; leaning 1884:
Nos. 16, 37.
De heer H. Van Es alhier is in ’t
bezit van eene koe, die nu drie achtereen
volgende jaren japrljjRs twee kalveren heeft
geworpen. Dat zulks een niet te versma
den voordeeltje afwerpt, bewjjst wel het
feit, dat hij deze de twee eerste jaren heeft
verkocht voor f27,50 en f29 en hejn nu
te vergeefs f25 is geboden.
OUDEWATER, 2 Dec. Tot predikant
bij de Hervormde gemeente, alhier is be
roepen Ds. F. A. Winkel te Schipluiden,
SLIKKERVEER, 1 Dec. Heden is van
de werf van den scheepsbouwmeester P.
Boele Pz. alhier met goed gevolg te water
gelaten hét stalen Rijnschip „Ruhrort 7”,
groot circa 375 last, gebouwd voor reke
ning v»n de Directie der „Central-Aotien-
Gesellschaft für Tauerei und Schleppschif-
fahrt to Ruhrort."
Onmiddellijk daarna is voor rekening van
dezelfde maatschappij de kiel gelegd van
een dergelijk schip.
•STOLWIJK, 2 Deo. In de Vrijdag ge
houden vergadering van de Ijsclub alhier
werden als bestuursleden herbenoemd de
heeren C. Stoppelenburg Pz., P. Kramer
en D. Burger Dz., on in plaats van de
heeren Jb. De Stigter en J. W. Bezemer,
die als zoodanig bedankt hadden benoemd
de hoeren D. Kruit en T. J. Kroon Jr.
WERKENDAM, 30 Nov. Bjj de Don
derdag gehouden herstemming voor een
notabel in de Hervormde gemeente alhier
is de heer C. A. Koonings met 50 van dg
97 uitgebraohte stemmen gekozenterwjjl
de heer W. Kieboom Czn. 46 stemmen op
zich vereenigdo.
WOERDEN2 Deo. Op de heden ge
houden kaasmarkt waren aangevoerd 23
wagens. Do prijs der Goudsche le soort
was f20 a f25. Handel redelijk wel.
functie zal nifrMwa» ten ^ostkantore te
ïhaarde zich 4 Gouda. - J'
érfpachtsaanvta- Tot de expinPi.,© der vennoot
schap over 10 jaar zijn de heeren Beijérs
uit Utrecht en Dannenfelser uit Amsterdam
tot directeuren van het „Nieuws van den
Dag” benoemd.
Aan het département van wa
terstaat, handel en nijverheid te 's Graven-
hagë werd Woonsdag aanbestoedhet ver
ruimen van de vaargeul in het noordelijk
gedeelte der rivier de Noord,, tusschen ki-
lometerraai 125 en den noordelijken mond
onder de gemeenten Alblasserdam, Nieuw-
Lekkerland en Ridderkerk, behoorende tot
de werken der Dordtsche waterwegen. Minste
inschrijver do heer H. Bennik H.Rzn. te
Utrecht, voor f17.000.
Aan de Koninklijke Neder
landsche grofsmederij te Leiden is opge
dragen de vervaardiging van oene stoomboot,
geschikt tot vervoer van passagiers, goe
deren en vee, bestemd voor de stoomboot
maatschappij „Do Vereeniging”
graven, directeur J. v, d. Lindon.
en ketel worden mede aan dezelfde fabriek
vervaardigd.
—Aan de firma Willem Smit &Co.,
te Slikkerveer, is de electrische verlichting
van een gedeelte der stad Nijmegen opge
dragen. De inrichting zal voorloopig be
staan uit 10 booglampen van 2000 kaarsen,
welke lampen op bijzonder daarvoor te ver
vaardigen tuimel-palen van 7 meter hoog
zullen worden geplaatst. De electriciteit
zal worden opgewekt in het gebouw der
waterleiding-machines en van daaruit worden
geleid door ondergrond-kabels naar de Waal-
kade, op ongeveer 1200 meter afstand.
Professor Harting is Zondag
avond door eene beroerte getroffen en sedert
bewusteloos geblevende toestand van den
zieke is zeer zorgeljjk.
De heer J. D: Rijkste Gouda,
herdacht gisteren den dagwaarop hijvóór
40 jaren, als opzichter van Rijnland werd
aangesteld. Bij die gelegenheid ontving de
jubilaris vele bljjkeu van waardeoring.
Bij de dezer dagen gehouden
examens voor apothekersbedienden is o. a.
geslaagd mej. A. W. De Boer van Gouda.
Aan belanghebbenden is in de
St. Ct. bekend gemaakt, dat, tenzij onvoor
ziene omstandigheden het tegendeel vorder
den een examen voor leerling-telegrafist
bij de rijkstelegraaf in 1886 niet zal worden
gehouden.
Het gerechtshof to ’s Graven-
hage deed Dinsdag uitspraak in de vo
rige week behandelde appèlzaak van H. te
Nieuw-Lekkerland, door de rechtbank te
Rotterdam veroordeeld tot 1 maand celstraf,
wegens mishandeling van een nachtwaker
te Krimpen a/d Lek, vernietigde het vonnis
dor rechtbank, wat den vorm betreft, doch
veroordeelde den beklaagde tot dezelfde straf.
De Arr. rechtbank te Zutfen
heeft afwijzend beschikt op het requisitoir
van den officier van justitie bij die recht
bank om de beklaagde mevr, de wed.
BulkleyKloppers en mej. Schlingemann
ter zake van de bekende kinderontvoering
te Apeldoornte verwijzen naar de correc
tioneel terechtzitting dezer rechtbank en
verstaan dat er uit de instructie geene vol
doende bezwaren tegen beklaagden zijn ge
resulteerd, en bevolen, dat de beide eerste
beklaagden die zich te Zutfen in hechtenis
bevindenonmiddellijk zullen worden in
vrijheid gesteld.
Naar echter gemeld wordt, heeft de offi
cier van justitie andermaal Verzet daartegen
aangeteekend. A
Ter herinnering aan het vijf
jarig bestaan der Letterlievende Vereeniging
„Cremer” te Slikkerveer, werd door eenige
dames van Bolnes en Slikkerveer besloten,
genoemde vereeniging een vaandel aan te
bieden. Er werd een comité gevormd, en,
door bijdragen van de dames der kunstlie
vende leden geholpenkwam het plan tot
uitvoering.
Het comité stelt zich voorde aanbieding
van het vaandeldat prachtig belooft te zijn,
te doen samenvallen met de a. s. winteruit-
voering der Vereeniging, op 17 December e.k.
Alsdan zal eene der dames van hot comité
met een toespraak het vaandel overhandigen.
De heer Rosier Faassen heeft
.weder een nieuw tooneelspel vervaardigd, dat
togen het einde dezer maand te Rotterdam
ter opvoering gereed zal zijn en dat geti
teld is de „Remplafant.”
De beste krachten van het gezelschap
van de heeren Le Gras on Haspels zullen
in de „Remplayant” voor ’t voetlicht komen.
Mon schrijft uit Vlissingen:
Naar men verneemt, zou bij do directie
der maatschappij „Do Schelde” alhier het
voornemen bestaan om, tenzij spoedig be
stellingen van eonigen omvang door haar
mochten worden ontvangen, aan het éta
blissement der maatschappij en voor eigen
rekening van dezo, eene zeestoomboot „Ge
neral Trader”, van ongeveer 15.0 voet lengte
te doen bouwen, toneièdo op dje wijze en
in afwachting van ander werk, voorloopig
©enigszins te voorzien in de" tegenwoordig
Prijs der Advertentiën: Van 1 tot 5 regels 0,50. Tedere regel
meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco,
uiterlijk tot Vrjjdags-namiddags. Alle binnenlandsche Advertentiën,
waarvan de plaatsing 3 maal wordt opgegeven, worden slechts
2 maal in rekening gebracht.
§GOUDA, 2 Dec. De korenbeurs alhier
zal worden gesloten. Deze niet te verwarren
met het stadsgebouw aan de Haven, het
welk sedert verscheidene jaren ongebruikt
staat. Eerstgenoemde korenbeurs is par
ticulier eigendom, is gelegen aan de Markt,
en in huur genomen door den beer Stütte,
welke daar ook koffiohuishoudetyis, door
welk beroep hij dan ook zijn® kósten,
moeite en het verschaffen der gelegenheid
moet 4 goed maken. Ofschoon het lokaal
niet te groot is, was de ontvangst evenwel
goed en bij ongunstig weor en koude werd
het gebouw verwarmd, hetwelk zeker voor
de bezoekprs niet Onverschillig was.
Doch ondank is ’s werelds loon. Doordat
verschillende personen aldaar zaken kwa
men doen, sommigen, naar men zegt, nog
kwamen con^ureerrqn met den bewoner, heeft
laatstgenoemde boslotoii, om, daar hij gaarne
zijne moeite beloond zag en dit niet scheen
te kunnen, de korenbeurs, aan de Markt,
te sluiten.
GORINCHEM, 2 Deo. Bjj de stemming
voor een lid van den Raad dezer gemeente,
waren ingeletprd 383 biljetten, waaronder
5 in blanco en 1 van onwaarde. Gekozen
is de hoer R. D, Van Sljjp'e met 195 stem-
Het bezit van Koloniën kan alleen dan
HÜeen Staat t«n-goede komen als er weder-
z(jdsche wissefing plaats heeft van arbeids
producten. Al hetgeen in den vorm van
geregelde baten, uit belastingheffing ver
kregen, aan het moederland wordt opge
bracht, schenkt geen blyvende voordeelen.
De geschiedenis van alle kolonfceerende-
Ryken is daar om het te bewyzenen zeer
betreuren we het, dat we ook ,in onze
eigen historiebladen de bevestiging van deze
bewering kunnen vinden. De millioenen,
door het cultuurstelsel afgeworpen, zijn
voorbijgevlogen zonder duurzamen invloed
op den économischen toestand van Neder-
deriand uit te oefenen.
Een gezonde regel is, dat de koloniën
geen zwaarder lasten worden opgelegd dan
tot dekking van de kosten van haar eigen
bestuur noodig zyn. Opleiding en bezol-
diging van burgerlijke en militaire ambte
naren voor den Indischen dienst, bestrij
ding van uitgaven voor defensie en hand
having van de inwendige rust, onderhoud
van openbare werken, deze en soortge
lijke zaken zyn het, die de inlandsche en
Europeesche bevolking van Neêrlandsch-
Indië behoort te bekostigen, doch meer ook
niet. Voorts moet het streven van elke
vryzinnige regeering zyn, het zelfbestuur
in Indië, onder contróle van de Wetgevende
macht hier te lande, zooveel doenlijk te
bevorderen, en de heffing der belastingen
zoodanig te regelen, dat de uitoefening der
verschillende bedrijven er niet door wordt
belemmerd.
Hoe vaak is het niet betreurd, dat de
ondernemingsgeest niet levendig genoeg was
om party te trekken van de schatten, welke
de eilanden van den Indischen archipel iu
hun schoot dragen 1 Er werd gewezen op
de uitgestrekte, nog onaangeroerde gronden
van Java en Sumatra, op de minerale schat
ten van Sumatra en Borneo. Zeker, elke
andere Mogendheid, dat alles tot haar be
schikking hebbende, zou er een mild vloeiende
bron van welvaart van makende bezitters
van kapitaal zouden om strijd de productie
steunen, en mannen, met geestkracht en
werklust bezield, zouden niet aarzelen zich
daarheen te hegeven, waar de vlyt van een
rijke ,belooning zeker kan zyn.
In Nederland wacht men op »zien ko
men.” Vanwaar toch dat treurig verschijnsel?
Voor een niet onbelangrijk deel moeten
we het toeschryven aan de geringe aan
moediging, of laat ons liever zeggen aan
de ontmoediging, die de particuliere on
dernemingsgeest van den kant der Regeering
ondervindt. Men tuurt zich blind op de
kentering van den gouden vloedde mil-
lioenenstroom is droog geloopeh, de Atjeh-
oorlog heeft alle baten verslonden, alle jaren
is er te kort, en nu- meent het gouverne-
ment door belastingheffing den toestand te
verbeteren, met dit gevolg dat hy van
jaar tot jaar slechter wordt.
Door meer dan één deskundige is op
overtuigende wijze aangetoond, dat de thans
gevolgde richting niet tot het verwachte
resultaat zal leiden.
Om de Indische financiën weer in het
rechte spoor te brengen, wordt aanbevolen
de Indische spoorwegen, die nog voor veel
uitbreiding vatbaar zyn, aan particulieren
over te dragen; de opbrengst bij verkoop
zal voldoende zyn om de tekorten van de
laatste jaren te dekken, terwyl de Regeering
het in haar hand heeft, de voorwaarden
van exploitatie zóó te stellen, dat de be
langen van het vervoer niet worden bena
deeld. Verder moet, voor den aanleg van
openbare vervoermiddelen, aan aanvragers
van concessie de meest mogelyke vrijgevig
heid worden betoond. Sedert vele jaren is
er al door verschillende soliede personen
of vennootschappen gevraagd, vergunning
te verkrygen voor de ontginning van de
Steenkolenbeddingen aan de Ombilien, op
Sumatra en de verbinding door middel van
een spoorweglijn, met Padang; waarschyn-
lyk zou de Indische stoomvaart zich dan
op de plaats zelve vai£’de noodige brand
stoffen kunnen voorzien, die nu met groote
kosten uit Europa moeten worden aange
voerd. Maar jaar in jaar uit wordt met
een beslissing gewacht, en als de zaak in
de Tweede Kamer ter sprake wordt ge
bracht, dan klinkt het stereotype antwoord
van de Regeeringstafel, dat zy >in on
derzoek” is.
aan de fabriek heersebende slapte, waarvan
aich de treurige gevolgen ook in onze stad
meer en méér* doen gevoelen.
Gedeputeerde Staten der pro
vincie Zuid-Holland hebben hunne goed
keuring verleend op het -besluit van den
Raad der gemeente Bleskensgraaf en Hof-b
wegen, om de jaarwedde van den aan te
stellen 2en onderwijzer te brengen van f 500
op f 400.
Bij den gemeenteraad van Vi-
anen is ter tafel gebracht een adres van
tien ingezetenen, houdende verzoek om de
gesubsidieerde school voor meisjes te doen
blijven bestaan, en tot benoeming van een
nieuw hoofd dezer school óver te gaan.
Bij de dezer dagen gehouden
akte-examens Middelbaar onderwijs is de
heer K. Wieringa, te Gorinchem, toegelaten
voor geschiedenis. t
Bij de -Donderdag gehouden
akte-examens Middelbaar Onderwijs is o. a.
geslaagd bij de afdeeling wis- en natuur
kundige wetenschappen voor de acte K1
(wiskunde) de heer A. Schouten van Gouda.
De heer J. E. Van Duynevejdt,
onderwijzer te Slied'recht, heeft voor het
class, bestuur van Dordrecht met gunstig
gevolg examen" afgelegd als godsdienston
derwijzer.
Tot predikant bij de Hervormde
gemeente te Zegveld is beroepen Ds. P,
Bartstra te Wassenaar.
Ds. T. J. Ringeling te Krii
a/d Lek heeft voor het beroep naar
merts bedankt.
Het bestuur van de Remon-
strantsche gemeente te Gouda had reeds
voor eenigen tijd besloten de kerk dier
gemeente aldaar, met petroleum verlicht,
van gaslicht te voorzien, daar de be
staande verlichting onvoldoende was. Het
bestuur trad derhalve in onderhandeling
niet eene firma, die groote gaskronen le
verde en was van plan een kroon van
zestig open vlammen, 900 Normaalkaarsen
lichtsterkte, gasverbruik per uur ±12MS.
te nemen, indien de leverancier de schrifte-
lijke garantie wilde geven, dat met dit
aantal lichten en dit groote gasverbruik,
de kerk zoo verlicht zou zijn, dat tot in
de uiterste hoeken met gemak fijn schrift
kon gelezen worden. Die garantie werd
niet gegeven en toen besloot het bestuur,
opmerkzaam gemaakt op de goede resul
taten der regeneratieve verlichting
firma Friedrich Siemens Co. te
en na een nauwkeurig onderzoek,
laatstgenoemde verlichting over te gaan.
Op hunne aanvrage werd gegarandeerd dat
een enkele regeneratieve lamp van' ca. 485
Normaalkaarsen, met een gasverbruik van
slechts 2.58 Ms. per uur, aan alle ver-
eischten zou voldoen, waarop zulk een
lamp werd besteld.
Het resultaat overtrof de verwachting;
het geheele lokaal was schitterend ver
licht en door de krachtige ventilatie, die
de brander gaf, was de atmospheer voort
durend 'eene zeer aangename. Wat de
lamp zelve betreft, vond deze ook door
sierlijken vorm en nette bewerking alge-
meenen bijval, terwijl het geringe gasver
bruik, ca 30 èi 35 ets. per uur, volkomen
het voordeel van deze verlichting bewees,
daar een kroon met ca 60 vlammen, waar
schijnlijk onvoldoende licht zullende geven,
minstens f 1.10 per uur zou kosten.
De brander in de kerk is de grootste
door de firma Friedrich Siemens Co., te
Berlijn, hier in Nederland geleverd; door
gebruik te maken van ontstane lucht-
stroomen in de afvoerbuizen, zijn deze
w volkomen
De kerk heeft eene oppér-
200 M’. Een en ander
w en gesteld door den in
genieur Gerard Ulrici, Heerengracht -88 te
i«rif.
rerjr
ber
iu
le
>r
p
1'opn-
>UDA,
.ven,
De-
heb-
iden