LEK.
■H
IEL”,
chem.
I-=T=
N". 876.
1886.
L8T,
ffecten,
ST,
ril 1886.
e Conducteurs
MG
UK.
’OFFEN
r.
OFFER.
Barbier
Zaterdag 27' Maart.
Hrectie.
I
it, Wo. 4.
s.
HAM,
n Omstreken.
IAK
i] van
»werff.
no. 301.
!WEIJ,
BINNENLAND.
L 1
Weekblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
BUITENLAND.
i ci
obvodt
:i .11 i
in de
Logement
MÜLLEB.
MULLER.
Door den
t Buitenland.
;ave naar keuze
by A. GULDE-
msstraat No. 11,
>N NOOTEN.
'9
tan
uwen
leen 1
óvervl
3 en 8TRAAT-
estaan oplevert,
andovername
de door hel-
■ija, gebotteld
ICR.
irkt 145.
irtjzen.
of te buur eene
'1MMERZAAK,
oplevert, in de
iwoonte om
het tot nu
paar
Wat de kruistogt
de omwenteling der
en vrijmaking van
neer men nu, dat
Thans kan de „Arnh. CU” mededeele",
dat de uniformen naar de verschillende
ELANDEN,
boseh
HADE, ROK-
GOEDEREN,
p vaste en «eer
VEE kan ook
;ijd van see en
tanvragen van
lichtingen ge-
tot den Agent
•I, den Hoer
Ing is goed-
dcii burgemeester j Thans kan de „Arnh. Ct.” mededeelen,
d’Aulnis de Bon--J dat de uniformen naar de verschillende
Rijkstelegraaf kantoren onderweg »jjn,«oodat,
i na bekomen machtiging van den Minister,
tot in gebruikneming dezer kleedingstukken,
het „woord" eindelijk „daad” zal «yn ge
worden.
er ARIE BOER,
n het J
luwste
len zoo noodig
it gemaakt en
irgenoegdheid aangestookt
gesteld, waaraan niet kan
..et gezag moet optreden en
die het niet bevredigen kan.
A men nu niet met eene andere,
7 a f
,S. W. N. VAN NOOTEN T» Sohoonhoten,
Uitgtvan.
eon thans vijf
aande Zaak te
ikosteti, alleen
Cs
SGHOOWHOVENSCHE COÜRA
Het volgende artikel leest men in het
„Dagblad van Zuid-Holland en 's Graven-
hage”, van 20 Maart 1886:
Socialisme en Volkslektuur.
Er ligt mg sedert lang iets op het hartmaar
door gebrek aan vrjjen t jjd en ongoi
in couranten te schrjjvensprak ik
toe niet öpenljjk uittot het lezen van een paar
voortreffeljjke opstellen over het socialisme mij
tot schrijven noopte.
Wat my op het hart lag, is de vraag Waarom
brengt men nog niet meer eenvoudige en géaonde
lektuur in de handen en onder de oogen van den
minderen stand? Wij hebben in ons land het
voorregt van tot een lezend volk te behooren.
In geen huishoe arm ookontbreekt een boek
of blaadje. Zelfs in deze koude staan or voor
de glazen van een oourantenbureau om gratis
een nieuwsblad te lezen. Traktaatjes en bro
chures worden door den mindoren man gaarne
aangenomen. Sedert de afschutting van het ze-
gelregt wordt van dezen leeslust door do perio
dieke pers yvorig gebruik gemaakt; maar, he
laas! al te dikwyls in een’ verkeerden geest. In
de hoogere standen kent men veelal niet, wat
onder het volk Voor enkele centen wordt uitge
roepen of heimelijk verspreid; en toch worden
zóó doendo onbemerkt de grondslagen der maat
schappij ondermyndwaarop ook onze welvaart
rust. A -
Er heerscht over de geheele wereld «en malaise,
eene kwyning, die niet te weêrspréken en nog veel
Deze Courant wordt des Zaterdag-morgens uitgegeven.
Prijs; voor Schoonhoven per drie maanden 0,70. Franco per post
door het geheele rijk 0,80. Men kan rich abonneeren bij alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
en hoopt
waardig
;er L, Bureau
Piy. t AdvertentiBn: Van 1 tot B regels 0,60. Iedere regel
meer 0,Iu. Groote letters naar plaatsruimte. In «en ding franco,
uiterlyk tot Vrijdags-naroiddags. Alle binnenlandscha AdvertentiBn,
waarvan de plaatsing 9 maal wordt opgegeven, worden slechts
maal in rekening gebracht.
Overzicht. - v’ -
Het bericht, dat de bekrachtiging der
TurkschBulgaarsche overeenkomst door
de Mogendheden thans door den tegen
stand van Vorst Alexander wordt vertraagd,
bevestigt rich. De Vorst wil geert genoe
gen nemén met een vijfjarig mandaat, doch
eischt, dat hij levenslang met het beheer
van Oost-Rumelië zal belast blijven. Na
tuurlijk is dit weer koren op den molen voor
Griekenland, dat, in de hoop van verbre
king van het Concert Europeen, nieuwe troe
pen naar de grenzen afzendt en zijne vloot
ook weder met onbekende bestemming uit
zond.
fnfusschen is voor de verwezenlijking dier
hoop voorloopig geen kans. De Mogend
heden trachten den Vorst tot andere ge
dachten te brengen en Italië deed het voor
stel om de bepaling levenslang te vervangen
door eene andere, waarin gezegd wordt dat
het bestuur over Oost-Rumelië wordt uit
geoefend door den Prins, die over Bulgarije
regeert.
Ip 't ergste
Waarschijnlijk
n Donderdag te
ter overname
•BERKENWOUDE, 24 Maart bMss
laatste Nutsvergadering van dezen winter
hadden wij het genoegen eenige leden van
do rederijkerskamer „Onder ons” van Am-
merstol te hooren. De heer P. Zanen Cz.
trad als spreker op met eene lering over
„Het Vermaak”, waarmede hij het publiek
algemeen zeer voldeed. Niet inirider ge
noegen verschaften de Verschillende bij
dragen, die gedaan werden door den spreker,
de dames L. en Z. E. Ooms en de heeren
J. StuurmanA. Stuurman, A. Zanen on
W. A. Emeis van Ammerstol, terwijl ook
de heeren J. Verhoog van Berg-Ambacht en
J. A. Verdoold en A. De Jong Kz. van Ber-
kenwoude nog eenige bijdragen leverden.
CAPELLE a/d IJ8EL, 28 Maart. De
gemeenteraad alhier heeft voor den dienst
van 1886 den hoqfdelijken omslag in de ge
meentelasten vastgesteld op f4101,25.
Eene collecte, andermaal bij inschrij
ving voor de werkeloozen alhier gehouden,
heeft eene som van f270 opgebracht.
Daar de veldarbeid bij den ingevallen
dooi aan eenige arbeiders werk verschaft,
hoopt men nn met die som in den nog
heer schenden nood te kunnen volstaan.
•LEERDAM, 24 Maart. By het jl. Za
terdag gehouden admissie-examen voor de
Rijksnormaallessen alhier zijn toegelaten tot
de eerste klasse 7 leerlingen en tot de Voor
bereidingsklasse 5 leerlingen.
•LEKKERKERK, 24 Maart. Door den
raad dezer gemeente is aan mej. A. G. E.
Van de Boom op haar versoek eervol ont
slag verleend, tegen den 1. Mei a. s.
Door het bestuur van den polder
„den Hoek en Schuwagt” werd op den
20. dezer aanbesteed: het voeg- en pleis
terwerk, alsmede eenig timmerwerk voor
het stoomgemaal.
Voor het pleister- en voegwerk werd in
geschreven door de heeren G. Van der
Voet f298, B. Verwaal f380, A. Van der
Wal f395 en D. B re ij er f399. Voor tim
merwerk de hee.en W. Pruijt f29,90 en
G. Slyk voor f45.
LOPIKERKAPEL, 23 Maart. Door no
tabelen der Hervormde gemeente is tof
prerident-kerkv/oogd benoemd Jhr. H. O. J.
Barchman-'^lTuijtiers van Vliet.
•MEERKERK, 22 Maart. Vrijdag is door
den kerkeraad alhier tot predikant beroepen
Ds. L. F. A. Wester beek van Eerten te
Oud-Loosdrecht.
•MOLENAARSGRAAF, 23 Maart. Op
31 Maart a. s. sal alhier plaats hebben de
verkiezing van een’ Penningmeester van
dezen polder, tengevolge der aanvrage om
eervol ontslag van den tegenwoordigen titu
laris, J. Brouwer Hs.
Door het polderbestuur zijn voor die be
trekking voorgedragen de heeren D. Tukker
Bz. en A. Schakel.
Het schoolverzuim bedraagt alhier
blijkens het onderwijsverslag over 1885
over het le kwartaal 8 /r2e kwartaal
4,5 °/0,3e kwart. 5,75 4e kwart. 7,4 »/0.
•POLSBROEK, 25 Maart. De heer H. A.
Brouwer te ’s Gravenhage heeft dé benoe
ming tot onderwijzer aangenomen en hoopt
reeds 1 April a. s. zjjne betrekking te aan
vaarden.
♦REEUWIJK, 24 Maart. Donderdag 18
Maart gaf de rederijkerskamer „Oefening
en Vermaak” alhier hare laatste voorstelling
van dezen winter, in het lokaal van den
heer K. Hoogenbóezem te Slnipwfjk. De
beide opgevoerde stukken: „Zoo werd hij
ryk”! tooneelspel in 7 bedrijven, ea „De
Knecht van twee Meesters", blijspel in 1
bedrijf, werden seer ten genoegen van het
flink opgekomen publiek afgespeeld.
Vrijdag den 19on daser hield hei lees-
gezelschap alhier hare laatste vergadering
van dit seizoen. Als spreker trad op de
heer P. F. Van Slype, die tot onderwerp
Mijner lezing gekozen had; „Eene Erftante
door O. E. Van Koetsveld. Na de pa
gaven eenige leden elk nog eene bjjdn
ten beste. Daarop riohtte de voorzitter
woord tot do vergadering, betuigde den
leden zyn dank voor de wyze waarop zy
tot de veraangenaming der bijeenkomsten
hadden bygedragen en riep hun een har
te! yk vaarwel toe, waarna hy de vergade
ring sloot.
Zondag 21 Maart maakte Ds. Sanders
te Sluipwijk bekend, dat de in de vorige
week gehouden collecte aan de huizen, ten
behoeve der diaconie, f 113 had opgebracht.
Dienzelftlen dag werd in één der zakjes in
de kerk eéne gift van 50 gulden gevonden.
•VUREN, 24 Maart. Het kohier van de
belasting op de honden in deze gemeente
over den dienst 1886, bevat 85 belasting
schuldigen, en is vastgesteld tot een bedrag
van f 172,50. Voor pleizierhonden is de
belasting bepaald op f2,50, voor waak-of
karn-honden op f 1.
Het aandeel van de door deze gemeen to
te leveren manschappen der Nationale Mi
litie voor de lichting dezes jaars bedraagt 3.
WOERDEN, 24 Maart. De raad dezer
gemeente heeft besloten eene leening aan
te gaan van f71.000 ad 4 pet., ter aflos
sing der bestaande 5 pot. schuld, benevens
het bouwen van eene nieuwe school
raadhuis.
had zich voor hei
ijzerwerker A. V.,
wonende te Bolnes. Hem werd ten laste
gelegd dat hij in den avond van 1 Jan. na
bet opschuiven van een raam eener woning
was binnen geklommen en daaruit een worst
had ontvreemd.
Dit feit werd door beschuldigde, niettegen
staande de hem bezwarende getuigenverkla
ringen, ten stelligste ontkend.
Advocaat Generaal Mr. Bijleveld eisohto
schuldigverklaring en veroordeeling van
besch. tot 3 maanden celstraf.
De verdediger Mr. Sybenga trachtte, na
wederlegging der getuigenverklaringen, aan
te toonen dat het bowys voor de schuld van
zyn dient niet was geleverd, op grond
waarvan hy tot vrijspraak concludeerde.
In deze zaak is de uitspraak op heden
bepaald.
Voor de arrondissements*
rechtbank te Rotterdam stond Dinsdag te
recht: H. T. H., 53 jaar, herbergier, wo
nende te Berg-Ambacht, beschuldigd van op
den 24. December j|. zyne 22-jarige
dochter Aafje moedwillig eenige slagen
tegen het hoofd te hebben toegebracht.
Ofschoon dit door twee personen was ge
zien, ontkende beklaagde. Het Openbaar
Ministerie, zyn requisitoir nemende, wees er
op, dat deze vervolging was ingesteld op
verzoek der buren van beklaagde, die niet
langer konden gedoogen de onmenscheljjke
wjjze, waarop beklaagde zyne dochter be
handelde. Zelfs eten en kleederen onthield
hij haar. Het O. M. vroeg de veroordee
ling van den ontaarden vader tot 45 dagen
celstraf. Uitspraak Dinsdag a.
Door de arrondissements
rechtbank te Utrecht ja Dinsdag C. V.,
wonende te Jaarsveld thans in hechtenis
beklaagd van bedelarjj, te Utrecht gepleegd,
veroordeeld tot 14 dagen gevangenisstraf en
opzending naar een bedetaars-geaticht.
Te Groningen is in 44-jarigen
ouderdom overleden de Hoogleeraar Dr.
8. 8. De Koe, die aldaar sedert 1884 aan
de Universiteit werkzaam was als opvolger
van Prof. Cramer. Hij was geboortig uit
Woudsend, werd student in 1863, candidaat
in de letteren in 1865 en achtereenvolgens
predikant te Lienden, te Buitenpost en te
Utrecht. Van laatstgenoemde plaats werd
hij benoemd tot Hoogleeraar in de Godge
leerdheid te Groningen.
Na gehouden examen zijn te
Gorinchem tot de rijksnormaallessen 3, en
tot de voorbereidende klasse 7 leerlingen
toegelaten.
De heer G. J. v. d. Wel, te Go
rinchem, is benoemd tot onderwijzer aan
eene bijzondere school te Rotterdam.
De heer E. J. A. Van Btraelen,
te Woerden, is door den heer Schleijer ge
diplomeerd als Volapukatidel of wereldtaal-
onderwijzer.
Ds. A. Van de Water te Sassen-
heim heeft bet beroep naar Markeloo aan
genomen.
Door de kerkeraden der Herv.
gemeenten te Gieaendam, Hardingsveld,
Giesen-Oudekerk, Giesen-Nieuwkerk, Schel-
luineu, Hoornaar en Hoog-Blokland is be
sloten, aangaande de circulaire van Dr. Hoe-
demaker, eene afwachtende houding aan te
nemen.
GOUDA, 23 Maart. In de heden gehou
den vergadering van den gemeenteraad werd,
op voorstel van B. en W., besloten om do
vroeger vermelde nalatenschap van mej. H.
H. Hoffman te aanvaarden onder het voor
recht van boedelbeschrijving, behoudens
nadere goedkeuring van Gedeputeerde Staten.
De raad voreenigde zich voorts, zonder
discussiemet het voorstel van B. en W., om
den inspecteur van politie H. Bonter»dié
gedurende de vacature der betrekking van
commissarisdie functié op verdienstelijke
wijze ha<l waargenomeneene gratificatie
te verleenen van 1237,81.
Burg, en Weth. diendén heden hun rap
port in aangaande het vroeger medegedeelde
adres van den heer H. J. Nederhorsttot
verkoop van grond aan de Crabethatraaten
daarbij stelden zij den Raad voor, op dat
adres eene gunstige beschikking te nemen.
Zoo de Raad zich diet dat advies vereenigt,
zal weldra do westzjjde van genoemde straat
geheel bebouwd, zjjn.
gGORINCREM, 23 Maart. Donderdag
avond 'der vorige woek trad in den Doelen
alhier Dr. Schacpman op. De gevierde
spreker hield voor een auditorium van naar
gissing omstreeks 500 personen eene geïm
proviseerde voordracht over „het genie en
byzondere genieën”.
De ademlooze stilje, die onder de behan
deling van genoemd onderwerp heerschte,
lag de sprekomde getuigenis af van het
genot, hetwelk vorstand en gemoed van
zoovele belangstellenden mochten smaken.
•ARKEL, 24 M*»rt. De perceelen in
deze gemeente, onteigend ten behoeve van
de Keulicho vaart, kunnen voor het jaar
1886 door de vorige eigenaars weder van
I het Rijk gepacht worden, en wel tegen
circa f50 de HA. Enkele stukken zullen
I eerstdaags publiek verpacht worden.
Door Z. M. den Konin
gekenrd de benoeming van den l
van Vuren, F. F. Baron c-
ronill, tot secretaris dier gemeente.
Door Z. M. den Koning is aan
J. D. Van Slijpe, gewezen brievengaarder
te Giesen-Nieuwkerk, pensioen verleend, ten I
bedrage van fill ’s jaars.
'BB
ment Zwolle, ter standplaats de gemeente
Gramsbergen, H. R. A. Rambonnet, candi-
daat-notaris te Montfoort.
Door Z. M. den Koning is aan
Jhr. Mr. J. W. C. De Jonge van Ellemeet,
op zijn daartoe gedaan verzoek, eervol ont
slag verleend als lid van het college van
regenten over do cellulaire gevangenis te
Goes, onder dankbetuiging voor de in die
betrekking bewezen diensten.
Bij het personeel van de Rijks
telegraaf is benoemd met ingang van 1
April, tot telegrafist 2e klasse, C.Horsman Jr.,
leerling-telegraflst to Kralingsche Veer.
Het telegraafkantoor te Am-
merstol, tot welks vestiging ingevolge de
Koninklijke machtiging van 31 October 1885
vergunning werd verleendwerd op 24
dezer voor het algemeen verkeer geopend.
De diensturen zyn geregeld als volgt: op
werkdagen van 8 uren voor- tot 9 uren
namiddag»; op Zon- en feestdagen van 8
tot 9 nren voormiddags.
De Minister van oorlog heeft
voor de in Mei a. op te komen lotelingen
van de lichting van 1886, het minimum
der lengte bepaald op 1,67 M. voor de gre
nadiers, 1.6 voor jagers en cavalerie, 1.55
voor de overige infanterie en do hospitaal
soldaten 1.64 M. voor de vesting-artillerie,
1.62 M. voor de veld- en rijdende artillerie,
de genietroepen en torpedisten en 1.65 voor
de pontonniers.
Aan het Ministerie van Water
staat is aanbesteed: Hot maken van een
aardebaan, kunst-, overgangs- en eenige
verdere werken voor het gedeelte van den
oostelyken oever der Boonervliot tot de
oostelijke kade van de haven te Maassluis,
voor den spoorweg Rotterdam—Hoek van
Holland. Minste inschryver was de heer
M. C. De Jong PZzn., te Sliqdreeht, voor
f118.900.
Tevens werd herbesteed het maken van
een aardebaan, kunst- overgangs- en eenige
verdere werken, voor het gedeelte piket 58
tot den oostelyken oever öoonervliet, van
den spoorweg RotterdamHoek van Hol
land. Minste inschryver was de heer G. A.
Van Hattem, te Sliedrecht, voor f848.000.
Aan het Ministerie van Ma
rine is aanbesteed de levering van: 1*.
60.000 KG. jarige witte tarwe; 2°. 40.000
KG. jarige roode tarwe. Eenige inschryver
was de heer M. De Gier, te Gorinchem:
voor de witte tarwe, f9,97 per 100 KG.
en voor de roode k f9,95 per 100 KG.
Vrijdag had te Leeuwarden
de aanbesteding plaats van het verbeteren
en kanaiiseeren van de rivier de Tjonger
in Friesland in twee perceelen (raming
f 240.000). In massa werdvan de 6 in
schrijvers, door de heeren T. Swets Tz. te
Ameide en 0. Stefk te Heukelom, voor
f201.000 het laagst ingeschreven.
De heoron Kool en Van Dorst
to Gouda zijn voor f 6780 de minste in
schrijvers bij de te Moerkapelle gehouden
aanbesteding van den bouw eener openbare
school aldaar.
Van wege het Groot-Water-
schap van Woerden is o. a. aanbesteed:
Het ophoogen van de lage gedeelten in den
Noord-IJseldijk of kade, tot 1.60 Meter-f-
A. P. Minste inschrijver was de heer C.
Ooms, te Ammerstol, voor f5177.
Aan de R ij k s-u n i v e r si tei t te
Utrecht promoveerde Vrijdag tot doctor in
de Nederlandsche letterkunde de heer D.
O. Nijhoff, geb. te Gouda, op proefschrift,
getiteld „Vondels Hecuba, Gebroeders en
MariaStuartaesthetisch-critisoh beschouwd.”
De Sliedrechtsche gas-maat-
schappij heeft haar gasfabriek te Sliedrecht,
Giesendam en Hardingsveld verkocht aan
den heer W. De Liefdedirecteur der gas
fabriek te Hoorn en der Kuilenburgsche gas-
verlichting-maatschappij. Tot directeur der
gasfabriek te Sliedrecht is benoemd de heer
W. Van Hoeve directeur der gasfabriek te
Kuilenburg en tot directeur te Kuilenburg de
heer J. E. Van Hoeve, klerk aan do gasfa
briek te Hoorn.
De gasfabriek te Vianen is voor f5250
(batten de kosten) gekocht door den heer
F. C. A. Basch aldaar.
Do gymnaatjek-vereoniging
„Excelsior” uit Gouda zal deelnemen aan
eenen door de vereeniging „Lycurgus” te
Delft uitgeschreven en op Vrijdag 30 April
I en Zaterdag 1 Mei aldaar te houden gym
nastiek- en schermwedstrijd.
Do „Gymnastiekvereniging
Gorcum” is bij Koninklijk besluit van 9
Mrt. 11. als rechtspersoon erkend.
Bij beschikking van den Mi-
nister van Waterstaat, handel en nyver
heid, dd. 26 Jan. 1885, werd bepaald, dat
de bestellers by de Rijkstelegraaf uniform
j zouden krygen.
minder weg te nemen is. Of de reden alleen
overbevolking moet worden gezooht^en daaL_„
in de overproductie, of ook in toenemende weelde,
ongeloof en zedeloosheidde vraag is voor een
enkel courantenartikel veel te ingewikkeld. Zeker
is ’t niet meer als in mijne jeugddat wie zjjn
ambacht verstaatzijn brood zeker is. Daarbij is
in de laatste jaren het platteland bij ons al
thans verarmd en do bevolking dor groote
steden bijna verdubbeldterwyl het leven in de
groote fabrieken voor de ontwikkeling van den
arbeider niet voordeelig is.
Dit is nu eenmaal oen maatschappelijke kwaal
gewordenj en al heb ik daarover mijne eigene
denkbeelden bij voorbeeld over de verstede
lijking van de huishouding der dorpen,voor
ditmaal constateer ik alleen, dat de kwaal
bestaat.
En nu moge men in beschaafde kringen do
schouders ophalon over de dwaasheden van het
socialismehot volken vooral het workelooze
en gebreklijdende volkleent altijd ligt het oor
aan volksmenners, wier banale welsprekendheid
door dweepzucht of eigenbaat wordt misbruikt.
Het gemeen gaat daarby steeds verder dan zyne
aanvoerders. Als Domela Nieuwenhuis uitroept
„Er zjjn pakhuizen vol levensmiddelenen gy
lijdt honger I” en er bjjvoegt„Maar gaat nu
rustig naar huisdan hoort de menigto het
laatste niet, en zou liever voor 't oogenblik gered
zyn, door die pakhuizen te plunderen, al ware het,
om later allen te zamen nog grooter gebrek te
lyden. Van 't socialisme begrijpt de menigte al-
het berooven van de rijken, wien zij den
rlAed benydt.
Zoo wordt de onver'’0
en worden eischen gest
voldaan worden tot het gezag moet
de stem smoren, die het niet bevredigen kan.
En waarom treedt men nu niet met eene andere,
zedelyke magt van alle kanten den vyand tegen
<jien men stellig te ligt acht? Waarom niet door
populaire bladenbrochuresverhalen vooral op
het volk gewerkt? Slaapt de Maatschappij tot
Nut van 't Algtmeen, die zoo veel nuttige kennis
heeft verspreidnu die kennis wordt misbruikt P
Zou zjj niet weder eene zedelijke magt kunnen
worden onder „den zoogenaamden gemeenen
man”, gelyk zjj dat eertyds was?
Ik sprak in denaanvang van een paar opstel
len. Het eerste is van prof. Van der Wjjck te
Groningen on een afdruk uit de Prov. Gron.
Courant, voor particulieren verkrijgbaar tegen
4 ct., de 50 k f 1,50, de 100 k f 2. Hy beschouwt
het socialisme uit een zuiver maatschappelijk
oogpunten toont helder en klaar de onmoge
lijkheid aan van een’ sooialistischen Staat. Is de
liberale rigting van den schrijver niet in alles de
mjjne, het doet my genoegen, dat juist van die
zyde ten goede op het volk gewerkt wordt, eren
als dat onlangs een R C. pastoor op echt popu-
lairen toon deed. Persoonlijk stem ik anders nog
meer in met het voortreffelijk opstel van Dr. G.
J. Van der Vlier „Het socialisme en de inwen
dige zending.” Maar dit is minder voor allen
toegankeljjk, en ook niet voor de eigenljjke volks
klasse zelve geschreven, daar het opgenomen is
in do llouwsteenen van Dr. L. Heldring. (5e J.,
Ie Afl.) Met hem ben ik het volkomen eens dat
alleen de godsdienst duurzame verbetering kan
aanbrongenmaar in zulk een' geweldigen stryd
op leven en dood mag nfen geen’ opregten bond
genoot afwyzen.
Ten slotte nog iets, en in myn oog het voor
naamste. T'erwyl ik de bezwaren van het oogen
blik aan bevoegden ter beoordeeling, en zoo mo-
gelyk ter wegneming of verligting overlaat, ge
voel ik behoefte om mij uit te spreken over de
algemeene ontwikkeling onzer beschaafde maat
schappij gelijk ik mij die voorstel. Van onbe
schaafde of half beschaafde landen spreek ik
niet. Het is verkeerd en gevaarljjker op te
willen toepassen wat er niet of nog niet te huis
behoort.
’ten begonnen, dat voltooide
ir vorige eeuw de verheffing
den derden stand. Maar wan-
mr adel en geestelijkheid groo-
tondeels hunne magt verloren, in navolging der
Franschen tegenover die bourgeoisie het volk
steltals de proletar iërs is deze tegenstelling
door en door valsch. Proletariërs dat is „mon-
schen, dio geene andere bezitting hebben dan
hunne kinderen”, moeten er zoo min mogelijk
zyn. Wie op zeer onzekere kans van de hand
in den tand leeftbelaasdikwijls van hot
werk in de kroeg I mag niet zoo ligtvaardig
een huisgezin oprigtenen dan van de maat
schappij eischendat ze zyne kinderen voede
en opvoede. Er moet ziah meer on moor een
vierde stand vormenvan bekwame en nyvere
werklieden en ook dezen moeten bezitters wor
den kapitalisten in 't klein die een’ spaarpen
ning en liefst ook een eigen huisje hebben. Wat
vroeger do gilden waren, moeten nu de vrjje ar-
beidersvereenigingen zjjn; geen zamenzweerders
tegen hunno meerderen alsof het hunne na
tuurlijke vyanden waren. Prof. Van der Wjjck
geeft hieromtrent nuttige wenken. Als bezitters
zullen zg den aterksten dam vormen tegen het
socialisme, dat ook hen bedreigten daar door
gaans onder hen nog dé meeste gehechtheid aan
kórk en godsdienst heetSchtzullen zjj veree-
nigd, nog meer dan nu afzonderlijk, do hechtsto
steun zyn der maatschappij.
Dq eigenljjke proletariërs, dié ook bij de ruim
ste verdienste even arm blijven, en vooral zy, die I
geen zedeljjk leven kennen, blyven dan over als
't bezinksel, dat in iedere beschaafde samenleving
gevonden wordt, en zoodra er een storm opsteekt,
zich als schuim verheftom straks weer weg te
zinken in de diepte.
C. E. VAN KOETSVELD.
getal zullen de Mogendheden
v._ de overeenkomst naar haren
zin gewijzigd bekrachtigen en den Vorst
laten protesteeren.
Den 17* dezer was voor Italië een be
langrijke dag, die echter op verlangen van
den Koning zonder openbaar feestvertoon
voorbijging. Het was toen namelijk 25
jaren geleden dat het Huis van Savoye
met het Koninkrijk Italië vereenigd werd.
De Keizer van Duitachland trad den
22. zyn negentigste jaar in. Dat hij van
allerlei zjjden met féestwenschen overladen
werd en het Duitsohe volk vooral zich niet
onbetuigd liet, is te begrijpen. Uit Rome
ontving hij, zoowel van den Paus als van
den Koning, een gelukwensch.
In verband met de verwerping van het
wetsontwerp tot invoering van een brande-
wijn-monopolie zal de Regeering zeer spoe
dig een nieuw ontwerp tot het heffen van
eene verhoogde belasting op dat artikel in
dienen. Vermoedehjk zal dat ontwerp dan
nog in eene buitengewone zitting van den
Rijksdag worden afgedaan.
Het voorstel om het aantal loten der
Btaats-loterij te verdubbelenwaardoor eene
bate van 4 millioen Mark verkregen wordt
is door den Rijksdag aangenomen.
Te Berlijn had Zondag jl., na eene vrij
opgewonden toespraak door den sociaal de
mocraat Bebelop het Andreasplein een
Volksoploop plaatsdie echter zonder wapen
geweld werd uiteengedreven. Zeven perso
nen werden in hechtenis genomen.
Heel wat ernstiger was de demonstratie
der socialisten, die den 18. dezer te Luik
in België plaats had en sind» schier dage
lijks herhaald wordt. Al de winkels in de
rue Leopold werden geplunderd terwijl van
tal van huizen de glazen werden ingegooid.
Tolitié en gendarmerie bleken onmachtig de
rust te handhaven en sterke afdeelingen
troepen zijn van elders aangekomen om de
oproerlingen die dagelijks door toevoer van
de omliggende fabrieksplaatsen in aantal
toenemenin bedwang (e houden. Ook te
Brussel, Gent, Verviers en Leuven hadden
samenscholingen plaats of zijn bijeenkom
sten aangekondigd. De Regeering heeft
dus handen vol werk, om overal hare voor
zorgen en maatregelen van dwang te nemen.
De pogingen van den Engelschen premier
om nog tot overeenstemming met zijne mede-
Minisrert Chamberlain en Trevelyan te ge
raken, hebben niet tot de gewenschte
uitkomst geleid. Laatstgenoemden zullen
du» aftreden en Gladstone zal naar andere
ambtgenooten hebben om te zien, die tegen
zijne lersche politiek geen bezwaar hebben.
De EngelsohEgytlsche onderhandelin-
gen schijnen niet te vlotten. Br is ernstig
sprake van dat Sir Drummond Violff zal
terugkeeren.
