NK. N°. 881. Coupons. )AG, K lERElf. 1886. L8T, fecten, ZODflD, Weekblad voor ZuicbHolland en Utrecht ?F Zn. meer!!! t, No. LAAK/ ZIJL, GOUDA, i torteering rtmessen. tillende soorten dies uit do Fa- IDER Abreohn TRIET, 'weg bij Goads. D, ngF” Van hetsohoone geslacht. en BallealaML ive naar keuze eert WISSELS nto ran 2| pCL rolongatierente S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven, nitgevwt Botterdam. DELOOS EN Srondeigenaar. ipinan. O 41Ö. esehade. Ida waardige Cents de Krui- te Meuwpoort. [«nieten rabat ’PEN m, te- •rijzen, op den :886, door te Stolwijk. Koopt de nieuwe LONDON de beste van alle bestaande psrfumeriên om het grijze haar binnen enkele dagen te doen verdwjjnen. oopen en ver tegen een pro- reelt zich voort- >op van le kwa- levering Ooto- SCHOONHOVEWSCHE COURANT. WAAG", ffecton vóór: *7. 'sjaars; en prolongatie- iohe beuravopr- sn de 80 de maken bekend isorteerd zjjn in ND EN enz. enz., en, van af 15 CL n natte VERF- GLAS enz., tot i en f 1,60 per E. M. Driesen, e Schoonhoven; 3. Huinck File., I. van Straafen ren te Kamerik Prjjs der AdvertentiSn: Van 1 tot B regels 0,60. Iedere regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco, uiterlijk tot Vrjjdage-namiddags. Alle binnenlandsche Adyertontiön waarvan de plaatsing 9 maal wordt opgegeven, worden slechts t maal in rekening gebracht. Hoewel de werkstakingen «n daarmede- de onlusten in Rrlgle in het algemeen een eindê hebben genomen, komen hier en daar nu en dan nog kleine herhalingen voor. Zoo slaagden deter dagen eenigè opruiers er in het stadje Geeraerdsbergen in rep en roer to brengén, zoodat‘militaire hulp van Gent moest ontboden worden. De oproer lingen hadden een oogenblik door bet open- draaien der bruggen de halve stad in hun macht. a Na den aanslag op den bisschop van Madrid (Spanje), die maar al te goed ge lukt is, word dezer dagen een poging ge daan om de 8t. Lodewijks kerk aldaar te vernielen. Ju een der waskaarsenten geschenke aangeboden, waren ontplofbare stoffen vermengd, waardoor een deel der kerk en het altaar belapgryk beschadigd werden. - of bij gedeel- Coezigt, AAL, Notaris, van de Eerste aven, tegen in- i gevestigd te BUITENLAND. Overzicht. Verrassend spoedig heeft de Fransche regeering hare verzekering, dat zij in het Oosten steeds in verzoenenden geest optrad, door een daad bevestigd. Torwjjl de ge zanten der overige groote Mogendheden te Athene beraadslaagden over een ultimatum aan do Griekache regeering to stellen, om deze tot ontwapening te dwingen en zeven sohepon van hot internationaal eskader zich in de haven van ds hoofdstad vertoonden, richtte de Franschs gezant, namens hare regeering, aan Griekenland oen ernstig vriendschappelijke verklaring met hetzelfde doel. En die vriendschappelijke drang schijnt werkelijk met een goed gevolg te zjjn bekroond. Griekenland verklaarde zich be reid tot ontwapening over te gaan, in de hoop langs diploinatioken weg (o zullen vorkrjjgen, wat het met de wapenen in de hand toch ónmogelijk bereiken kan. Val- scho schaamte weerhrbld de regeering echter waarschijnlijk van haar besluit aan de ove rige gezanten kenni» te geren en vandaar dat zij aan den avond van denzelfden dag het ultimatum ontving, waarin de eisch wordt gesteld binnen eon week hot bevel tot ontwapening uit te vaardigen. Of schoon no^ i^n^^twoord ontvangen is, stemmend wezen, Gaar Vólg^ft liaifij'Wetrs j bereids bevel is gegeven twee ongeroepen klassen der reserve naar hunne haardsteden te doen terugkeeren. En zoo bestaat er dan uitzicht, dat ein delijk de reeds zoo langen tijd gestoorde en bedreigde rust op het Balkan-schier- eiland terugkeert. De Turkeche Minister van Buitenlandsche Zaken heeft namens den Sultan den Franschen gezant dank betuigd voor do stappen door zjjno rogee- ring bij Griekenland gedaan. Aan Vorst Alexander van Bulgarije is door een bij zonderen gezant van den Sultan de forman overhandigd, waarbij hem het gouverneur schap over Oost-Rumelië wordt opgedragen. Dit feit weerspreekt genoegzaam hot gerucht, dat Rusland alsnog bezwaren tegen die regeling zou hebben geopperd. De inhechtenisneming van een groot aantal nihilisten te Tagamog heeft tot de ontdekking van eene geheime drukkerij ge leid, alwaar, behalve een aantal wapenbn en amunitie, een groot getal gedrukte ma nifesten werd in beslag genomen, waarin don boeren werd diets gemaakt, dat de Keizer voor den adel on de geldaristocratie de wijk naar de Kritn had moeten nemen. Voor de Israëlieten in Rusland schijnt eetf betere tijd te zullen aanbreken. De commissie, belast met een onderzoek naar den toestand der Joden, adviseert tot ge leidelijke ophpffing der beperkende bepa lingen, geldende omtrent hun verblijf in Rusland. Zoowel van Russische als van Fransche zijde wordt hot stelligste weersproken, alsof de terugroeping der wederzijdscho gezanten het gevolg zou zjjn van gevoeligheid van den Czar over de invrijheidstelling van den socialist Prins Krapotkine. Nu, het is ook maar wenschelyk dat er in onze! tijd, zoo rijk aan quaestiën, geen nieuwe bjjkomen en voorzichtig niet te spoedig geloof te slaan aan de ongeluks-profeten, die telkens nieuwe donderwolken meenen te bespeuren. Zoo bezorgde onlangs het bericht, dat tus- schen de Éngeteche en Russische leden der grenscommissio in Afghanistan op nieuw een conflict was ontstaan, een benauwde 24 uren aan beurtmannen en speculantenterwijl spoedig bleek, dat er niets bijzonders was voorgevallen, wat aanleiding tot ongerust heid kon geven. Beide partijen hebben dan ook meer dan genoeg binnen de eigen grenzen te regelen. De lersche aangelegen heden nemen in Engeland aller aandacht in en bOzorgen der regeering moeieljjke oogenblikken. Het blijkt meer en meer dat Gladstone’s trouwste vrienden van weleer in deze zaak niet met hem mede kunnen en zullen gaan, tenzij hjj een deel van zijn beginsel prjjs geeft. Het ontbreken van lersche vertegenwoordigers in het Rijks- Parloment ia een der voornaamste grieven tegen Gladstone’s voorstellen, doch ook al zou hij dezen eisch laten vallen, is de aan neming nog zeer onwaarschijnlijkwant leren en conservatieven doen ook hunne eischen gelden, waarvan zij hun stom af hankelijk maken. In*een dool van Oostenrijk zjjn ernstige onlusten onder do boeren ontstaan, waarbij do hulp dor militairen tot herstel dor rust moest worden ingeroepen. De landheeren en^hunne bezittingen moesten het danig misgelden. toe is iets meer noodig dan zekere kun digheden, doch, deze kunnen in geen geval worden -gemist. Een verstandige moeder kweekt in haar kinderen goede en knappe rnenschen, helpt alzoo krachtig aan den maatschappei jjken vooruitgang. Zij, die mee nen dat het er niet óp aankomt of een meisje wat leert, moeten daar nu en dan eens aan herinnerd worden. ngsnnsule vier gejBMaten aUn opge heven, Vóór zoover de wet dit toefaat, voor den tjjd van één jaar, ingegaan den 16. April jl. teu aansien der Vogels bedoeld «ah 2, 3, 4, 9 en 10 In artikel 2 van het Koninkljjk besluit van 25 Augustas 1880, Staatsblad N*. 164. Mitsdien is het nu geoorloofd de bonte Kraai; de Roek, de Kaauw, Kerk kat uw, Torenkaauw, Torenka, de Huismusch en de Ringmusch, Boom-, Berg-, of Veldmusch te vangen, te doodeng te vervoeren enz., terwjjl van de zes eerstgenoemde soorten ook do nesten en eieren mogen worden ver stoord en vernield. Het bestuur van de „Maat schappij tot bevordering der Bouwkunst” heeft, bij adres aan den gemeenteraad van Woerden, verklaard met groot leedwezen vernomen te hebben, dat er sprake is. van het af breken van een der oudste Nederland- sche monumenten, het- Woerdensohe Raad huis, „een merkwaardig en-fraai gebouw, waarvan de oudste gedeelten uit de aller eerste jaren van de 16e eeuw dagteekenen en waarop Woerden’s burgerij trotaoh kan zjjn.” Het bestuur «egt het te betreuren, dat, terwjjl overal eldehi van de zucht blijkt orti de weinige nog overgebleven monumenten van oude vaderlaudsohe kunst te behouden of te restaureeren, te Woerden eenp neiging bestaat om een overblijfsel, hetwelk om zijne architectonische waarde ongesohdnden be waard behoorde te bljjven te vernietigen. Door herstelling en gedeeltelijke inwendige verbouwing toch kan met minder kosten een geheel worden vbrkregeo, dat evengoed aan de eischen zal voldoen als een nieuw gebouw en hovendien al de waarborgen van architectonisöhe schoonheid reeds bezit. ^Jlet den mee,t ernstigen aandrabg noo- bouwlng van het Raadhuis, volgens zooda nige plannen, dat de architectonische waarde van het gebouw in eere worde gehouden. Allen, die belangstellen in de vaderlandsche kunst, zullen dal besluit met vreugde en dankbaarheid begroeten.” Betreffende deze zaak wordt uit Woerden nog het volgende geschreven Reeds in September 1885, bij het opma ken van de begrooting voor 1886, was door den Gemeenteraad besloten tot het bouwen van een nieuw Raadhuis, waarvoor een ze- kere^som werd uitgetrokken. Dehh. Cujj- pers en De Btuers kwamen daarna tusschen- beiden en wilden het bestaande gebouw in den oorspronkeljjken stjjl (het is gedeelte lijk nog van 1614) gerestaureerd zien. Eerst genoemde heer leverde daartoe eene teeke- ning in, doch zonder eene bdgrooting van de kostenalleen met de losse verzekering dat het voor de uitgetrokken som wel kon. Ook wilde hjj wel eene uitgewerkte be grooting geven, als de Raad zich verbond zijn plan to volgen. Het meerendeel der Raadsleden echter was daartoe ongesind, wijl wel eens geble ken is, dat de begroetingen van den heer Cüjjpers moeten overschreden worden, wes halve de onderhandelingen werden afge broken. Nu is échter in den loop der vorige week Oen brief van den Minister van Binnen landsche Zaken ontvangen, waarin deze, naar aanleiding van een sohryven van den heer Cuijpers, ook aandringt op het niet- afbreken van het tegenwoordige Raadhuis, daar het een zeer belangrijk gebouw van groote historische en kunstwaarde is, dat als gedenk- teeken verdient geëerbiedigd te worden. Na eenig debat waarbij een der Raads leden wees op het te Heusden voorgevallene (aan welke gemeente oen dergelijke zaak f30.000 boven de uitgetrokken som heeft gekost) heeft de Raad nu besloten, dat B. en W. zieh in betrekking zullen stellen met don Minister, om tot eene goede eind oplossing te geraken. ’—Bjj de Maandag te Breda ge houden internationale harddraverij voor paarden uit alle landen en rassen, inge spannen voor 2- of 4-wielige rijtuigen, met verschillende afstanden, (grootste afstand 4000 M.,) waarvoor 12 paarden waren in geschreven, werd de prjjs ad f 300 behaald door „Rosa II”, van den heer J. Bouter van Ameide en de premie, de inleggelden, door „Concordia”, van den heer W. J. K. Albers te Dordrecht. Door den Minister van Bin- nenlandsohe Zaken is aan De Ruyter, van Ridderkerk, die de vorige week door oen dollen hond gebeten werd, toegestaan zich op ’s lands kosten naar Parijs te begeven, teneinde de inentingen bjj Dr. Pasteur te ondergaan. Hot oind-examen der hoogore burgerscholen in Zuid-Holland zal dit jaar niet te Gorinohem.zooals eerst was vermeld maar te Rotterdam plaats hebben. De com missie bestaat uit do heoren Menalda van i Schouwenburg, president; Van Banton, Balverda, Do Grave, Dr Everts, Dr. Van Oven, Keidel, Fortujjn Droogleovor, Dug- toren, Dr. Ekama, Theunissen Niouifen- hujjsen Kruseman, Dr. HiebendaalMasthof i en Hoskes. Deze Courant wordt des Zaterdag-morgens uitgegeven. Prjjs: voor Schoonhoven per drie maanden f 0,70. Franco por post door «het geheele rjjk 0,80. Men kan zich ahonneeren bjj alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders. .BINNENLAND Door Z. M. den Koning is aan den 2en luitenant der d.d. sohtftterjj Gouda, B. Do Jong, wegens verandering van woonplaats, eervol ontslag verleend. De liberale kiesvereeniging te Woerden hooft de drie aftredende ledten der Provinciale Staten in het hoofdkiesdis trict Gouda opnieuw candidaat gesteld. In eene gehoudep vergade ring van de kiesvereeniging Alblasserdam en omstreken” zjjn met algemeene stemmen voorloopig tot candidate» voor de Provinciale Staten gestolddo aftredende ledende heeren L. A. Van Haaften te 81 iedrecht en A. P. H A. De Klejjn te Ameide. Door do kiesvereeniging „Eiland IJsselmonde” zjjn tot oandidaten voor de aanstaande verkiezing van -twee leden der Provinciale Staten gesteld 'de Door-de Bliedrechtsche kies- vereèniging zijn voor de aanstaande ver kiezing van leden voor de Provinciale Staten met groote meerderheid candidaat gesteld de aftredende leden, de heeren: L. A. Van Haaften te Sliedrecht en A. P. H. A. De Klejjn te Ameide. Door de hoofdkiesdistricts- voreeniging in IJselstein zijn tot oandidaten voor de Provinciale Staten gesteld de heeren Mr. H. J. H. baron van Boetzolaer van Oosterhout on^Jhr. H. C. J. Barchman Wuytiers van Vliet, hoogheemraad van den Lekdijk-Benedeudams en IJseldam. Op de Ijjst der hoogstaange slagenen in de provincie Utrecht komen voor 63 namen. De hoogste it Mr W. J. Rojjaards van den Ham voor f 6.564,57 de laagste de heer G. C. F. Van Hengst te Utrecht voor f 1020,50. Woensdag werd aan het Mi- nisterie van Waterstaat aanbesteed 1 De uitvoering van graaf- en bagger work en de aanleg van eenige oevorwerkon op het bovendeel der Nieuwe-Merwede, tusschen do k*l0D,eterraaien 105 en 108, onder de gemeente Werkendam. Minste inschrijver de heer P. A. Boste Gorinohem voor f35 700. 2°. Het uitvoeren van herstellingen vernieuwingen aan de Rijksrivierworken in de Noordde Oude Maas het Mallegat do Dordsohe Kil en het Spui, behoorende tot de werken der Dordsche waterwegen met het onderhoud dier werken van 1 Juli 1886 tot en met 30 Juni 1887. Minste inschrijver de heer G. De Hoog, te Gorin ohem voor f23 330. 3°. De uitvoering van baggerwerk op het benedendeel der Nieuwe Merwedegedeel telijk door middel van Rjjks-stoombagger- vaartuigen met de bediening en het onder houd dier vaartuigen tot en met 1 Maart 1887 (Raming f 139.000). Minste inschrij ver do heer A. Volker Lzn., te Sliedrecht voor f112.000. 4°. De uitvoering van eenige werken tot normaliseering van de rivier de Waal‘onder Gent en Ubbergen prov. Gelderland, .tus schen de kilometerraaien 14 en 18. (Raming f 111,900). Minste inschrijver do hoer L. A. Van Haaften, te Sliedrecht, voor f94.800. i Bij de aanbesteding voor het leveren van 2 ijzeren brugschepen met schragen en dwarsbalken voor de gemeente scheepbruggen te Arnhem en te Westervoort was de minste inschrijver de heer A. Vujjk te Cappelle a/d IJselvoor f4949. - De volgende kennisgeving is verzonden aan de landbouwers in do ge meenten Bleiswjjk, Moercapelle, Waddings- veon eu *Zevenhuizen Het bestuur der afdeeling Waddings veen, Zevenhuizen en omstreken der „Hollandsche Maatschappij van Landbouw” brengt tor kennis dor landbouwers in de gemeenten Bleiswjjk, Moercapelle, Waddings veen en Zevenhuizen, dat op verzoek der afdoeling een gunstig advies van het hoofdbestuur dor maatschappij, bjj beschikking van 16 April 1886 van Zjjne Excellentie den heer Commissaris dos Konings in do provincie Zuid-Holland, op grond der schade die sommige vogels aan den landbouw toe brengen, de beschermende bepalingen in De quaestie van de plaats der vrouw in de maatschappij behooft tot die nog altjjd jopen” vraagstukken, waarvan de oplos sing niet spoedig zal worden gevonden en ook niet met een paar woorden is aan te geven. l$r is reeds veel over geschreven, en de zaak blyft aan de orde, totdat de dag gekomen zal zjjn> jyaarin geen enkel veracbqnzel meer aanduidt, dat de be- staande regeling verbetering noodig heeft. Er is een tjjd geweest, toen de stryde- ressen voor hetgeen door haar de vrechten der vrouw” werd genoemd, zich aan veel overdrijvingen schuldig maakten. Een na tuurlek gevolg was, dat haar streven in een bespotteljjk .daglicht werd geplaatst, dat haar optreden met het woord of met de pen slechts gelach wekte. Een «geëmancipeerde" Vrouw vond men iets erg vermakeljjks. Wjj gelooven dat elke beweging aan looiets bloot staat De aanhangers drin gen niet door tot het hart der quaestie, de bestrijders vatten de ernstige gedachte nietdie den grondslag vormt van den aan drang tot verbetering. Velen stellen zich het type eener «geëmancipeerde” vrouw voor of als een soort van Louise Michel, in volksvergaderingen haar brutaliteiten ten beste gevende, of als een genotzoe- kend wezen, wier hoogste geluk en grootste eer daarin zou bestaan, dat zjj. zonder manneljjk geleide, een openbaie plaats van uitspanning kan bezoeken. Men gevoelt wel, het eerste is al te zot: en het laatste is van zoo weinig be lang, dat er geen «quaestie” van gemaakt behoeft te worden. Of een dame al dan niet alleen of in het gezelschap van enkel dames naar een concert, tooneeluitvoe ring, misschien wel in een café zul kunnen gaan, is een zaak van mode, mis schien van uiterlöke beschaving, van betome- ot wat het ook ttjn moge, maar «protiKelijken staat eigenlijk geheel buiten het beginsel. J 1 1 Desgeljjks kunnen we ook korte metten maken met het beweren van hen, die op spottenden toon zeggen: Indien de vrou wen volmaakt dezelfde rechten verlangen als de mannen, dan logge men haar ook dezelfde plichten op. Vragen zij stem recht, laat haar dan ook beschikbaar gesteld worden voor den militairen dienst; verlangen zjj benoem baarheid voor open- bare betrekkingen, verplicht haar dan even eens ’s nachts op te komen als er brand is, om aan de spuit te werken. Wen- scheii zjj gelijkstelling met den man, in de waarneming van maatschappelijke be trekkingen die arbeid met het hoofd ver- eischen, of die men, met een pen of ander gemakkelyk te hanteeren werktuig, zittende kan verrichten, dan moeten zij er ook niet tegen opzien, om den akker te ploe gen, den schoorsteen te vegen, het riool te ruimen of steenen naar boven te sjou wen. Er is, zouden we hierop antwoorden een verbazende massa ruwe arbeid te doen, en het aandeel, dat de vrouwen daarvan voor haar rekening hebben genomen, is niet gering. Wanneer nu in dat werk, door het gebruik en de gewoonte, zulk een scheiding is gemaakt, dat elk der ge slachten datgeen doet wat het meest met zjjn bijzondere eigenschappen overeen stemt,—is er dan wel reden tot klacht? Verder als het bewjjs kan geleverd worden, dat zoowel de militaire dienst als de brandweer inderdaad zouden gebaat zjjn met vrouwelyke medewerking, dan is de tjjd gekomen om een keus te stellen als deze: Stemrecht én exercee- ren of geen van beide. De eerste, die de vrouwenrechten tot een onderwerp van wjjsgeenge beschou wing heeft gemaakt, en van alle kanten bezien, is de Engelsche schrijver John Stuart Mill. Zjjn boek tjubjectum of Wo men", in 't Nederlandsch vertaald onder den titel van «De slavernij der vrouw", heeft in geheel Europa opgang gemaakt. Sedert zjjn achttien jaren verioopen, en in dat tQdperk hebben er reeds belangryke veranderingen plaats gehad. Toch bljjft hel boekje van Mill nog ulljjd een der eerste, welke ter hand worden genomen door ieder die iels over dit vraagstuk in het midden wenscht te brengen. Mill is in zjjn beschouwingen nogal een zijdig, en neemt voor waai heid aan wat nog stellig tot het gebied der gissingen behoort. Hjj gaat uit van de grondge dachte, dat ei tusschen de beide geslachten wat aanleg en vermogens, alzoo geestelijke en lichamelijke geschiktheid betreft, geen ander onderscheid beslaat, dan in het leven is gehouden door een over vele eeuwen zich uitstrekkende, willekeurige en kunstmatige verhouding. We erkennen, er kunnen een oceaan van feiten worden vermeld, die deze opvatting wettigen; of schoon het niet heeft ontbroken aan be strijders dezer leer, eveneens in hun mea ning gesteund door de vruchten van waar neming eu onderzoek. Toch is er, geloo ven we, veel dat voor het gevoelen van Mill pleit. Als men bijvoorbeeld wjjst op de meerdere lichaamskracht, die den man nen ten dienste staat, dan wordt een tegen werping ontleend aan onbeschaafde volken. bjj wie alle zware arbeid de taak dér vrou wen is, waaruit het omgekeerde .verschijnsel volgde; ook op de hooge mate van spier kracht, die sommige vrouwen zieb door oefening eigqn maakten. Dat diezelfde' slaafs arbeidende vrouwen spoedig uitgeput zyn, is toe te schrijven aan de ontberingen, waaraan zjj zjjn blootgesteld, en aan de harde behandeling, die zjj te verduren hebben. Zelfs aan de spotters met het idee van militairen dienstplicht kan hét zwygen worden opgelegd met een verwij zing naar de zeer krijgshaftige amazonen legertjes, die men by sommige negervor- sten aantreft, en welker defensief ver mogen veel grooter is dan dat van man nelijke strjjders, in dezelfde luchtstreek ge boren en opgekweekt. Indien iemand het dwaas zou vinden, aan vrouwen de gele genheid te openen in staatsbestuur of par lement een plaats in te nemen, Stuart Mill bewyst dal vrouwenregeering in den regel voor de staten, waar het toeval der geboorte ze deed voorkomen, tijdperken waren van krachtige ontwikkeling. Meer algemeen verbreid is echter de meaning, dat de natuurlijke gaven van man en vrouw niet dezelfde zyn Dr. Vitringa, die aan de hierboven vermelde Nederland- sche vertaling van het boek van Mill een voorrede toevoegde, drukt dit volgender- wjjs uit: «de man vertegenwoordigt bij uitnemendheid de hoogste kracht van ver stand eri rede, de vrouw die van het ge voel en gemoedsleven. Beiden, vere.deld en onderling samenwerkend, zjjn alleen in staat het ideaal der menschheid te veredelen”. Ook dat is, gelooven we, een onderstel ling, meer niets, die wel bevestiging vindt irr tal van feiten binnen den kring onzer waarneming liggende, doch waaromtrent nog aanleg, zyn toe te schryven dan wel het gevolg zjjn der omstandigheden. De Ijjdelyke toestand, de vrouw eeuwenlang opgelegd, kan zeer goed de eenige oorzaak wezen van haar meer ver lij nd gemoedsleven, gelijk de voorrang, dien de man zich toe- j eigende, het meest zal hebben bijgedragen om zijn verstandelijke vermogens te scherpen. Doch hoe men oq|i denken moge over al deze dingen, hierover zyn alle ernstige lieden het eens geworden, dat het een schreeuwend onrecht is, aan de meisjes de ge legenheid tot verstandsontwikkeling te ont houden, die den knapen wordt geschonken en dat de eerste hervorming in dit opzicht tot stand te brengen, bestaan moest in wegneming dier ongelijkheid. Het overige zou dan aan de maatschappij zelve overge laten kunnen worden. Dr. Vitringa zegt in zyn pas vermelde voorrede: «Veredeling van den geest is hel eenige proefhoudende middel om eene betere orde van zaken in ’t leven te roepen, ’t Is zells de vraag, of het niet gevaarlyk zou zyn aan de vrouw, zooals zij thans in den regel op lager standpunt van ontwikkeling staat dan de man, meerdere burgerlijke en staatkundige rechten toe te kennen dan aan den man. Onze landge- nooten zullen, hopen wy, inzien, dat het eenige standpunt, waarop de philantropie zich m deze zaak mag plaatsen, is te zorgen, dat aan de vrouw een beter onderwijs ver strekt worde’’. In 1873 werd met goud bekroond een antwoord van Mevr. Elise van Calcar, op een prijsvraag uitgeschreven door de «Ver- eeniging tot bevordering van fabriek- en handwerksnjjverheid in Nederland”, onder deze bewoordingen gesteld«Door welk on derwijs en' langs welken weg kan de aan staande vrouweljjke bevolking in staat ge steld worden om, buiten den stand van dienstbode, vóór het huweljjk in eigen on derhoud te voorzien, en in gehuwden staat zegen en welvaart in den huiselyken kring te helpen ontwikkelen?” Het geschrift, door het eermetaal als het beste gestem- peld, is getiteld: «De dubbele roeping der vrouw”, en verwierf bovendien een zeer i waardeerende beoordeeling van den heer Busken Huet in een der Indische bladen. Wat destijds door de schrijfster als hoogst gewenscht werd voorgesteld, is in onzen lyd i tot een begin van verwezenlijking gekomqp,’ i namelyk de oprichting van hoogere industrie scholen voor meisjes, waar zjj tot verschil lende vakken worden opgeleid. Wel is de t stap, in die richting gedaan, nog zeer be- i scheidenmaar alles kan met opeens worden gedaan, en het is le verwachten dat de aldus voorbereide hervorming niet in den aanvang zal blyven steken. Intusschen is, over hel algemeen genomen, de positie der ongehuwde vrouwen in ons land gaandeweg veel veibeterd. Om van haar toenemend aandeel in het onderwijs niet te spreken, hebben wy reeds op onder scheiden plaatsen dames aangetroffen, waar men vroeger haar optreden ónmogelijk zou geacht hebben: in apotheken, op telegraaf kantoren, in plaatsbureaux van openbare vervoermiddelen, ja, zelfs voor de letterkast. Maar bjj dit alles. en dat juist maakt de quaestie van de opvoeding van meisjes zoo belangwekkend en tevens zoo moeielyk, I verlieze men nimmer uit het oog, dat da I

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1886 | | pagina 1