Zaterdag 17 Juli. N°. 892. n 8 Wit Zonen, IH laatst Weekblad voor Zuid-Holland en Utrecht. laastrecht. rk, A, WAAG”, jsito BUITENLAND. :8 100. 5 5 5 5 9. tand. 5 6 3 3 3 BINNENLAND. Een Proefneming. •J SCHOOMHOVENSCHE COURAKT I 89} 122} 12 Juli is al* lang S. W. VAjN NOOTEN te Schoonhoven, j Uitgevers. Ie qual. 77 ot, 65 ct.; kalveren 65 ct.; aohapeu 60 et, alles per 12 ct., 2e qual. licht soort 19 A 101* 67H 67 J 68j 68» 49fi 100} 89|| 102} 101} iooyr 981 98} 82| 57J 55} 14?, 14 71 'ehad, dat namelijk ut genomen met het een gezag ïrnoeit met Delden. elEerwaarden >t. f6,- A 8. 00 A f6,00. elEerwaarden tuks. |ual. f 23 a 26, Ihollandsche f 20 lartyen. 1 1,80, wei- dito 50 tot f 500, igbaar; >00 tot f 1000, psegging f 1000, met K‘“8i boven f1000, 15} 12 95 62 A 123 100} 98 101} 101} loq 64 114 110 104} 100} 97 100 105 HU 134 142} 133» 44 9 Juli. 74 89} mpne rechtsgeleerde raads- nu myne saak, die de saak ia neren, te verdedigen, maar wat 4 1854. I860. L864. 100. 3 ÏHTEN. st. per half kilo, «tarwe f 7,10 A 6,85, witte dito e f 5,75 k 5,90. i. Prijsen: aware calfvaarien f 120 200, vaarkoeien «en f 110 k 130, >0, pinken f 60 A 40, nuchtere )p do weekmarkt Kaas, 195 wagens, wegende 78.734 kof 22,-k 25,00, hieronder 22 wa- soort f21 k 23, 18 wagens Edam- f22 k 26,50, 2e matig. VAN NOOTEN. Boter: le qual. per half kilo; De lezer, die onze beschouwing over deze buitenlandsche quaestie heeft willen volgen zal het gevoelen deelendat we hier met een met onbelangrijke bladzijde sociale geschiedenis te doen hebben. We zullen ten slotte nog even in herinnering brengendat het stelsel van coöperatieve productie alles behalve nieuw isen met betrekkelyk goed gevolg sinds lang in toe passing wordt gebracht. Om het te zien werken zouden we eventjes moeten over steken naar onze Oosten wel naar de goud-ontginningen der Chineezen op West- Borneo. (Het is inderdaad merkwaardig, dat onze socialisten allerlei dingen door hen als voortreffelijk aangeprezen in Indië zouden kunnen vinden I) De Chineesche arbeiders van het district ver- dat aldaar in den 9 hoeveelheid niet zonder zwaren i in het droge wo worden verkregen. Dik- wyls komen er nieuwelingen uit Chinaen dezen nemen aan den arbeid deel zonder een penning te bezittende lui die na een zeker aantal jaren eenig vermogen verza melden die zich niet te zeer hebben laten verleiden door de aanlokselen van opiumkit en dobbelhuis, gaan gewoonlyk in den han del waaraan zy het baantje van geldschie- ten to< irwe. Viaamsche, rm. de beste f 7,00 f,60 k 6,90. eren122 vette- ohtero kalveren, >n, 879 varkens. 3 vette runderen, en graskalveron, schapen of lam- I Montrado houden zich bezig met het genoeg zyn om ue uitkomsten uer proei- i zamelen van siufguud dat a‘ neming al te wachten? Maar daarby vin- bodem in niet onbelangrijke den zy hun rekening niet. Er moet, het I voorhanden is, maar niet zo koste wat het wilbeweging zyn en on- arbeiden dan nog wel alleen lust; een kalme maatschappelyke ontwik- jaargetyde, kan worden verk kelmg is het allerminst aan hun plannen bevordeilyk. Spoedig hebben zy er dan ook weer jets op gevonden, om de mis lukking van het coopeiatie-denkbeeld in de hand te weiken en voor le bereiden. In de eerste plaats, zeggen zy, hebben de arbeiders geen geld. Dat is waar, maar daai voor diukt hun ook niet de last der rentebetaling. Of zou men wellicht mee- nen, dat de mynmaatschappyen maar de viye beschikking hebben over zooveel ka pitaal als zy verlangen? In de laatste jaren hebben de eigenaars der concessie met zeer gering voordeel, dikweif ook met nadeel gewerkt; de aandeelhouders ontvingen ol geen uitdeehng van winst of een zoo ge ringe, dat zy ter nauwernood dien naam kan dragen. Nu spreekt het vanzelf dat Dom Courant wordt des Zaterdag-morgens uitgegeven. Prfls: voor Schoonhoven per drie maanden f 0,70. Franco per post door hot geheele rgk f 0,80. Men kan zich abonneeren by allo BoekhandelarenPostdirecteuren en Brievengaarders. waaraan zy het .oevoegen. De arbeiders vereenigen zich, tot het Ohtgbnen van een goudhoudend terrein in groepen kongsi's geheetendie groepen blyven bijeen totdat het werkfceizoen gesloten. Allen hebben gelyke rechten, op een paar uitzonderingen na; er moeten namelijk voorschotten zyn om een gezamen lijk huis te bouwen en eenigen mondvoor raad op te doenzy die het verschellen OveraiehL Eiken dag toont duidelijker aan dat Glad stones beroep op de Brlteche natie vergeefs is geweest. De kiestra hebben de Home Rule beslist afgewezen. Van de 607 ver- kozenen behooren sfeohts 240 tot de voor standers van den maatregel. 297 conser vatieven en 70 liberalen zyn er tegen. Wat deze dan wel willen is minder duidelijk en het laat zich dus aanzien, dat de verwar ring !n het nieuwe parlement grooter dan ooit zijn zal, indien niet de verschillende partyen, of eene meerderheid daaruit, zich verstaan omtrent de gedragslijn, die thans ten aanzien van Ierland zal dienen gevolgd te worden. Hoogstwaarschijnlijk zal Glad stone thans de portefeuille nederleggen ten behoeve van do conservatieven, die de meer derheid bobben. Bost mogelijk dat deze, die er niet zoo geheel afkeerig van zjjn om Ierland eene zekere mate van zelfbe stuur te gevon, thans eene aanmerkelijk minder ver strekkende Home-Rule-wot zul len indienen. De gemoederen zijn nog steeds zeer op gewonden. Te Belfast kwamen, naar aan leiding van de viering van don gedenkdag van den slag aan de Boyne (1690), weder ernstige ongeregeldheden voor tusschon Ka tholieken en Protestanten, waarbij de wapens gebezigd werden en twee dooden en vele gekwetsten vielen. Hupland's eigendunkelyke handelwijze ten aanzien van Batum, waarvan we in het jongste overzicht melding maakten, wordt nog steeds, vooral in Engeland, allerongun stigst beoordeeld. Reeds meldde een ge rucht, dat Engeland zich thans ook niet langer aan het artikel van het Berlijnsche traktaat zou gebonden achten, waarbjj de Dardanellen voor vreemde oorlogschepen ontoegankelijk verklaard werden, doch het is niet waarschijnlijk, dat men verder zal gaan, dan tot een beleefd, zij het ook drin gend protest. Ook de Korte is hierin niet achter ge bleven en daar heeft men te meer recht om protest aan te teekenen tegen schending van hot traktaat, omdat juist Rusland de eerste was om tegen Vorst Alexander’s conp- d'état ten aanzien van Ooat-Hunielië op te komen en herstel van het ilattii quo te •ischen. In ieder geval zal de Vorst van Bulgarije zich nu minder bezwaard gevoelen over de vrijheden, die hij zich veroorloofde bij zjjno eerste ontmoeting met de volksvertegen woordigers en waarover Rusland zich by de Porie beklaagde. De Kervtech Bulgaareche oorlog heeft volgens de ambtelfjke opgaven aan Servië het verlies van 744 man gekost, terwjjl 4570 man gewond werden. De Hertog van Au- male in Frankrijk, die van den Minister ,P“der do schapen, van Oorlog de aanzegging ontving, dat zyn Hen voorstel van naam van de ranglyst der officieren is ge- J‘ schrapt, komt tegen dat besluit in verzet by den staatsraad. legelijkertijd richtte hij oen schryven aan den President der Republiek, van den volgenden inhoud ,Voor drie jaren hebt gij mij zonder voor wendsel en zonder dat vroeger ooit iets dergelgks gebeurd was, met de zwaarste dor disciplinaire struffon getroffen. Ik be waarde toen het stilzwygen, maar nu, nu gij mijn naam van de ranglyst verwjjdert, raakt gij aan de rechten van het leger, zonder rekening te houden met de aan spraken, die ik in den oorlog verworven heb. Uwe Ministers treffen mannon zonder blaam, die zich eervol hebben onderscheiden door hunne diensten en hunne toewijding aan het vaderland. „Ik laat aan lieden over, n van alle offiuii mij zei ven, de oudste van den generalen krygen by de winstverdeefc» een evenredig gedeelte vooruit. Ook «noemen zij voor den tyd van een seizoen een opzichter en een kok de eerste wordt stiptelyk gehoor zaamd de laatste krijgt ookals blyk van waardeei ingiets vooruit op de winst. De maaltyden worden gemeenschappelyk gehouden. Het kongsi-huis strekt allen tot eetzaal en slaapplaats. Son.tyds gebeurt hetdat de campagne onvoordeelig is geweest, zoozeer zelfs, dat de opgenomen gelden niet kunnen worden terugbetaald. Dan wordt ook de vereeni- ging niet ontbonden maar werkt een vol gend jaar door om de schulden aan te zuiveren. Inmenging van autoriteiten heeft geen plaats. De Chineezen van Montrado staan onder Nederlandsche souvereiniteit luitenant-Chinees oefent het politiek uitdat zich echter nooit bei.,^?. zaken den arbeid betreffende. Oppervlakkig beschouwdheeft de hier in hoofdtrekken geschetste regeling wel iets voor/ Doch het leven der Chineezen in de gouddistricten van Borneo is verbazend eentonigen hetzelfde zou vreezen we het gevolg zyn als hm économische be ginselen op Westersclien bodem werdeij overgeplant. •taf, betreft, my komt het recht toe om a dus generaal Henri van Orleans. Hertog van Aumale.” Ook de Hertog van Chartres, wiens naam als officier mede geschrapt werd, komt daartegen in verzet. De regeering heeft naar aanleiding van dien brief besloten ook den Hertog van Anmalo het langer verblijf in Frankryk te verbieden. In den Senaat verklaarde zij, dat de door de genoemde Hertogen ver kregen graad, bljjkens de staten van dienst onwettig verkregen was, zoodat de re geering bevoegd was te doen wat zo deed. Mot 375 togen 168 stemmen kourde de Senaat die handelingen der regeoring goed. Te Aosta in Ifallfi is een gedenkteeken voor Victor Emanuel onthuld. De cholera breidt in Italië steeds uit, ofschoon de sterfgevallen aanmerkelijk minder zyn dan vroeger. Zoowel door de autoriteiten ais door particuliere personen en vereenigingen worden maatregelen genomen tot voorko ming van de ziekte en leniging van don nood. Bedankt voor het bsro-1 Zegveld (ol. Utreoht) door Da. C. manste Barneveld. Z. H. Paus Leo XIII aal op 3 1 Deo. 1887 zyn gouden priester-jubilé vieren. Allerwege bereidt men zich voor om deel te nemen aan dit feest Ook in Nederland is een hoofdoomitó met dat doel gevormd. Dit hoofdcomité roept nu zyne Katholieke laudgenooten in de „Tyd” opom grooten en kleinen, ieder tuur zyn vermogenallen eendrachtig saam te werken tot de uitvoe ring van de volgende plannen 1. Aan Z. H. den Paus op zyn gouden priester-jubilé eene feeatgift te bieden in geld byeengebracht door de liefde en offer vaardigheid van al zyne kinderen in Ne derland. 2. Het Katholieke Nederland zoo luister rijk mogelyk te doen vertegenwoordigen op de beraamde tentoonstelling in het Vaticaau. Naar deze tentoonstelling zullen de Katho lieken van geheel de wereld zenden voort* brengselen van hunne kunst en hunne ny- verheid den paus ten geschenkevoorna me lyk voorwerpen bestemd tot den hei ligen dienstdie Z. II. in staat zullen stellen om te voorzien in de veelvuldige behoeften der missiën en andere hulpbehoevende ker ken en godsdienstige instellingen. 3. Een album saam te stellen van de Katholieke vereenigingen en inrichtingen gewyd aan godsdienstliefdadigheidwe- tvöachapkunst enz., hetwelk Z. II. zal worden aangeboden als eene getuigenis van do ontwikkeling en den bloei van het Ka tholieke leven in ons vaderland. 4. Eene bedevaart naar Rome te organi seren, welke aan Z. H. den Paus de gevoe lens van de Nederlandsche Katholieken ver tolken tal. Het comité mocht de vorbiydend* toezegging ontvangen dat de pelgrims de graven der apostelen zullen bezoekenond< r gelelde van een of meer leden van het Nt- derlandache episcopaat Over de wy» van uitvoering van d<,w plannen aullen weldra naoare hijzo HcrljD |OI1 1 wurdou bu&uuu gemaakt. 1TEN. pO. 2} 3 4 4 5 ov. 5 ug. 5 uli. 5 )ct. 5 3 5 5 >00. 5 >00. 5 5 5 5 ..st. 4} 97} (69. 4 .4} 94 4 n‘" 4 4 reg. 4 5 4 4} 109* 5 99* 4} 100} 6 5 5. R. 5 Door Z. M. den Koning is .de kapitein van het 4e regiment infanterie F. H. A. Sabron, in zyn rang overgeplaatst by den generalen staf. Door Z. M. den Koning is be noemd tot burgemeester van Arneide en van Tienhoven A. P. H. A. De Klejjn, secretaris dier gemeenten. De volgende opzichters by de fortificatiën zyn o. a. verplaatst: de opzichters le klasse Kersbergen van Lei den naar Woerden, De Rooij, van Woerden naar Gouda; de opzichter 2e klasse Van Rooyen van Gouda naar Utrecht. By Koninklyk Besluit van 12 Juli is aan den burgemeester der ge meente Bodegraven, W. Lots ij, vergund tot 1 Augustus 1887 te Gouda te blijven wonen. Op Woensdag 28 Juli 1886, des voormiddags te 11 uren, zal aan het gebouw van het Departement van Water staat, Handel en Nijverheid te 's Graven ha ge worden aanbesteed Het maken van het zuidolyk deel der werken binnen den Merwededijk te Gorin- chembehoorende tot de werken voor don aanleg ven een kanaal ter verbinding van Amsterdam met do Mcrwode. (Raming f 1.585.000.) De heer M. De Gier, Van Gorinchemis voor f7,50 per Hectoliter de minste jnsebryver voor de levering vkn 600 Hectoliter witte tarwe, ton dienste der garnizoen*- bakkerij te Utreeht. Het bouwen van een water- toren f ketelhuis enz., op de grens der ge meente Loosduinen en Monster, ten behoeve van de Delftsche waterleiding, is aangeno men door den heer H. J. Neder horst te Gouda, voor f 115.000, laagste inschryvor. De hoogste inschrijving voor dit werk liep tot f193 000. Op Zaterdag 31 Juli a. s. zal te Stolwykorsluis eene vereeuigde vergade ring worden gehouden ran dykgraaf en hoogheemraden met boofdingelanden van de Knmpenerwaard. In deze vergadering zal de jaarrekening ovar 1885/86 worden be handeld en vastgesteld. DeGoudacho harddraverjj- en schoourydery-vereeniging Eendracht maakt macht" beult een harddraverij uitgeachreven tegen Vrijdag 30 Juli e. k. De 49ste algemeene vergade ring der Hollandache Maatschappij van Land bouw zal gehouden worden op Vrijdag 10 September e. k., des voormiddags te 11 uren, zooala reeds vroeger bepaald was, te Gorin chem (in den Doelen). De punten van baachry ving bevatten on der meer een voorstel der afdeeling Assen delft, om van wege bet hoofdbestuur der Maatschappij een onderzoek in te stellen naar de werking der in de provinciën Noord en Zuid-Holland geldende provinciale veror deningen tot beteugeling van het rotkreupel Een voorstel van het hoofdbestuur om aan de Vereeniging tot ontwikkeling van dun landbouw in Hollands Noorderkwartier, te rsrleetisn eene bydrage van hoogstens f IOOO, in de kosten voor bekendmaking der kaas bereiding volgens het systeem-Boukel Voorstel om, ingeval de oprichting van vakscholen voor zuivelbereiding in Noord en Zuid-ilolland nog niet binnenkort mocht kunnen tot stand komenhet uitgetrokken bedrag by de begroeting voor subsidie dier vakscholen te gebruiken tot vorming van een geschikt practisoh en wetenschappelijk directeur leeraar aan eene op te richten vakschool. Behandeling der vraag: Welk is het nut van coöperatieve vereenigingen vso deo landbouw? Wat kan de Maatschappy doen om coöperatie te bevorderen t - V oor de rechtban k te Rotterdam stond Vrijdag terecht de 27-jarige 8. A., huishoudster van beroep, laatst wonende te Waddingsveen. Deze beklaagd» bukouds, zooals haar ook wna ten laste gelegd, tus- tegen eea Joon van f 90 per jaar, benevens kost en inwoning, in dienst was van den manufacturier G. aldaar, op verschillende dagen verscheidene goederen uit diens win kel te hebben ontvreemd, welke gedeeltelijk nog in hare kist, staande bij G., gedeel telijk bij hare ouders, wonende te Winkel, werden teruggevonden. Op den 29. Juni nam beklaagde ook weg een bedrag van 60 cents, uit verschillende geldstukken be staande, welke door haren meester waren gemerkt, omdat zy door hem van diefstal werd verdacht. De geldstukken werden op dien dag in haar bezit gevonden, en deze laatste diefstal bracht al het overige aan' het licht. Beklaagde gaf op gedurende haar voor melden diensttijd een bedrag van ongeveer f25 haren meester te hebben ontvreemd. Zucht tot opschik was de drjjfveer geweest tot deze diefstallen. Togen deze beklaagde, die over het door haar gepleegde berouw scheen ie hebben, eischto het Openbaar Ministerie vier maan den celstraf. Do rechtbank, Dinsdag jl. uitspraak doende, veroordeelde haar tot den door het Openbaar Ministerie geëischte straf. Nog werd dien dag veroordeeld F. F. De G., bouwman, woaende te Jaarsveld, beklaagd van mishandelingtot drie dagen celstraf. Vervolgens stond torpcht W. d. J., arbei der te Waddingsveem, beklaagd van belee- diging van den onbezoldigden ryksveldwaeh- ter aldaar, welke bij hem kwam om een onderzoek in te stellen naar vermiste bloem bollen. Eisch f8 boete. Op de Ijjn DordrechtGorin chem —Geldermatsen van de Maatschappy tot exploitatie van staatsspoorwegen zal oen locaaldienst worden ingevoerd, waardoor de talrijke bloeiende gemeenten, aan die lyn gelegen, niet weinig gebaat zullen zijn. Zoo- als men weet, stoppen de locale treinen niet alléén aan alle stations, doch ook aan de voornaamste en meest bezochte overwegen. De postambtenaren de heeren B II. Millenaar en A. P. Van der Zande, beiden geagreëerd klerk te Gorinchem heb ben met voldoenden uitslag examen in den telegraafdienst afgelegd. Voor de akte als hoofdonder- wjjzer zyn Woensdag te ’s Gravenhage o. a. geslaagd de hoeren D. Ven te uit Zeven huizen en W. J. Van ’t Bant uit Wad- dingsveen. De heer A. B. Kooyman, te Vianen is Dinsdag te ’s Gravenhage ge slaagd voor de akte in de gymnastiek. Deheer P. Vander Heek, hoofd •ener school to Krimpen a/d Lek, behoort tot de acht heerendie doelnamon aan het tweede gedeelte van het examen voor hoofd eener openbare school te Botterdam. Do staatscourant van 18 Juli bevat o. a. de statuien van de vareeni- ging tot instandhouding en stichting van scholen met deu bijbel te Kapelle a/d Usel. roep naar C. L Leen- Prfls der AdvertontiënVan 1 tot 5 regels 0,50. lodore regel meer f 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco, uiterlgk tot Vrndage-namiddags. Alle binnenïandsche Advertentiën waarvan de plaatsing 3 maal wordt opgegeven, worden slechts maal in rekening gebracht. iemand, die peraoonlyk eigenaar ie, en door eigen oogen kan zien, zelf aan den arbeid deelneemt, zelf alles regelt, met geringer onkosten kan werken dan een vennootschap, welker directeuren niet zoo sterke drangredenen tot bezuiniging hebben in dit opzicht zyn dus de arbeiders in voor deeliger conditie. Evenwel, het ontginnen eener myn kan niet geschieden zonder ka pitaal voor den aankoop en het onderhoud van gereedschappen en werktuigenmaar zou het werkelyk, indien het een proefne ming geldt die eenigszins verwachtingen van goede resultaten oplevert, zoo moeielijk zijn om eenig kapitaal in leening te krygen Het is waar, de arbeiders hebben de paarden achter den wagen gespannen; zy hadden moeten beginnen met de vorming van kapitaaldat de grondslag had kunnen zyn voor het bekomen van crediet. Men zegge niet dat zulks onmogelyk is. De Fransche werklieden hebben belangrüke sommen roekeloos verknoeid niet slechts door gedurende een lang tydsverloop alle werkzaamheden te laten varen maar ook vóór dien tyddoor hun ongebonden levens wijze hadden zy thans dat geld ter hunner beschikking, zy zouden in geen enkel op zicht verlegen behoeven te zyn. Wy ver oorloven ons op deze bijzonderheid de aan dacht te vestigenomdat het hier een vraagstuk geldt, dat niet uitsluitend voor de sociale verhoudingen in Frankryk waarde heeft. Het denkbeeld van productieve coö peratie bevat een krachtig element van levensvatbaarheid, en het is niet onmoge- lykdat het de voortbrengingsvorm der toekomst wordt, gelyk reeds door Schulzq- Delitsch is beweerd. Maar het kan niet in werking gebracht wordenzonder dat daar aan kapitaalsvorming is voorafgegaanen deze hangt geheel af van de zedelyke qp maatschappelijke ontwikkeling der arbei dende klasse. Om slechte iets tc noemen een der eischen van de sociaal-democniten is, dat de fabrieksgebouwen en machine rieën eigendom worden van de werklieden zoo die hun niet goedschiks worden over geleverd zouden zy die wel door geweld willen veroveren. Op dien onzinnigen eisch geeft een statisticus het antwoord datzoo de werklieden zich gedurende een tijdperk van twintig jaren konden onthouden van het gebruik van sterke dranken, en het geld 't welk daarvoor wordt weggeworpen, rentegevend belegdenzij in dien tyd genoeg louden hebben byeengebracht om al de fa brieken en werktuigen te koopen. Een tweede bedenking van de radicalen betreft de concurrentie der mijnmaatschap- pyen dezen zullen wel al het mogelyke doen om den geassociëerden arbejders de mededinging ondoenlyk te maken. Doch dunkt onsdat kunnen zy niet doen zonder er baar nu reeds zoo uiterst geringe winsten geheel by in te schieten of zelfs met verlies te gaan werken en er is geen maatschappijhoe machtig ookdie daar lang pleizier in heeft Het eind van de geschiedenis zou zynz dat zy zouden moeten liquideeren en dan kwa/n voor de arbei ders de gelegenheid open om hun stelsel dat zij trouwens zelf hebben aangeprezen door het veiieenen van concessie aan ven nootschappen van kapitalisten te bestrijden up uitgebreide schaal in toepassing te brengen. De naam der gemeente Decazeville, ge legen in het Fransche departement Aveyron, heeft maanden achtereen een plaats inge nomen in de buitenlandsche berichten en overzichten der dag- en weekbladen. Daar werd een heftige strijd gevoerd tusschen de twee groote factoren der voortbrenging, den arbeid en het kapitaal de eerste ver tegenwoordigd door de zeer talryke groep der mijnwerkers, die om verschillende re denen het twerk hadden gestaakt en den tegenstand lang konden volhouden, dank zy de geldelijke ondersteuning, hun van onderscheiden kanten toegevloeidhet laatste door de machtige maatschappijen, aan wie de Staat de exploitatie der steen kolenmijnen heeft verleend. Eigenlyk was het geen zuiver sociale Btryd die te Decazevilie werd gevoerd; ook de politiek had er een ruim aandeel in; daardoor werd het karakter der worsteling wel eenigszins verbasterd. Eerzuchtigen van allerlei slag, die het op den val der tegenwoordige regeering hadden toegelegd, stelden zich in betrekking tot de arbeiders, onder het voorwendsel van hun belangen te verdedigenen de laatsten werden alzoo gemaakt tot werktuigen in de hand van egoïstische volksmenners. Onder deze mogen wy niet rekenen den Afgevaardigde en ingenieur Laur. Deze eerljjke republikein heeft van den aan vang af zyn best gedaan om een schikking te bewerkstelligen, waardoor de vrede tusschen beide partyen op vaste grondslagen geves tigd zou worden. Aan zün bemoeiingen is men het verschuldigd, dat eindeiyk de arbeid is hervat, nadat de gezinnen der werklieden, als natuurlijk gevolg van de gróve, onnoemelijke schade hadden geleden. Over het algemeen kan men zeggen, dat de beweging haar doel heeft gemist; de geringe loonsverbetering, door de mijnwer kers verkregen, weegt in de verste verte niet op tegen de geleden schade. Maar één gevolg heeft zij toch geh J J*' een ernstige proef wordt coöperatief stelsel. De woordvoerders der werklieden hebben er de regeering een griet van gemaakt, dat zy de exploitatie der mynen geheel in han den der kapitalisten geeft, zoodat dezen steeds meester blyven van den toestand, en den arbeiders alle voorwaarden kunnen op leggen waaraan de laatsten zich wel moeten onderwerpen. Waarom die niet gegeven aan werklieden-vereenigingen? Dezen kun nen dan de geheele winstvrucht van den arbeid, aan zich houden; zy behoeven geen hooge bezoldigingen te betalen aan direc teuren, geen dividenden uit te keeren aan aandeelhoudersen kunnenzoo werd er althans geredeneerd, de hulp van het ka pitaal ontberen. Toevallig bood zich juist een geschikte gelegenheid aan om de productieve coöpe ratie te beproeven. Een der mynen, door een vroegere maatschappij ontgonnen, was sedert geruimen tyd verlaten en door de eigenaars der tegenwoordige concessie niet binnen den kring hunner werkzaamheden getrokken. Een ingesteld onderzoek had doen zien, dat deze n^jn in hoedanigheid niet by de overige achter stonden een vereeniging van mynwerkers verzocht den heer Laur, voor haar de concessie aan de regeering te vragen. De Afgevaardigde was terstond bereid, met dat gevolg dat die groep van arbeiders als mededingers van de kapitalisten optreedt. Het karakter van deze proefneming wordt door den heer Laur in een brief aan den prefect van het de partement Aveyron aldus omschreven Men kan nu op vredelievende wyze, zonder ie mands eigendomsrechten te schenden, de werking nagaan van het ontginnen eener myn voor rekening van arbeiders. Die proef zal óf een hersenschim doen verdwy- nen, óf een nieuwen staat van zaken ves tigen. Ik ben vóór de proefondervindelyke methode. Of nu de radicalen, zy die de ontevre denheid der arbeiders aanwakkeren om daaruit politieke munt leslaan, verstandig genoeg zyn om de uitkomsten der proef- zamelen van stofgoud li fl I

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1886 | | pagina 1