k
Zaterdag 16 October.
1886.
rerken.
bbelaars
)EDEN,
ot en met Don-
Zonen,
jK.
'OEDER
oogwinkel
F, 905.
Weekblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
)P:
RD.
EILBIER.
J WAAG",
ffecten voor:
4 j.arg;
en prolongatie-
che beurs voor-
iSHOVEN
RAAF Kz.
kerk.
u m
Een kloeke onderneming.
BINNENLAND.
BUITENLAND.
Overzicht
V
S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven,
Uitgmra-
7E GOUDSCHK
IFAKRIEK levert
igs vier uur.
DER WOUDE.
ÏCH k ZOON.
rloopig de
tgegeven.
an
er
en
waarvan
2 maal in rekening gebracht.
ALMA.
.NKVER-
kCo.
D LOOPEND
N-LOOEMENT”,
0. Gerlings.
t Co.
ge te bekomen.
ht by:
loonhoven; M. La
Gouda; Generaal-
KoloniöaE. A.
36, Amsterdam.
RL, Kopenhagen,
iet echte SESAM,
sdruk
CN, Schoonhoven,
au eene nieuwe
havendammen en
verbetering van de haven te
en in den Boek-
VAN NOOTEN
SCHOMHOVEUSCffl COURANT
ft
^toekende bericht
chte begunstigers
jn, dat zijn Winkel
ikerftraat naar de
ij de Retnon-
kerk.
Boter, Eieren,
enz.
n Heer J. Q. G.
Deze Courant wordt des Zaterdag-morgens uitgegeven.
Prjjs: voor Schoonhoven per drie maanden 0,70. Franco per post
door het geheele rijk 0,80. Men kan zich abonneoren bij alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
de 30 °/0;
80°/.;
de Amstor-
UMENTIIAL.
-Holland: j. X.
crijgbaar.
oopen en ver
tegen een pro
oien we verlenging trachten te vorkrjjgen.
Niet onmogelijk zal zij daartoe eene of andere
nnanatia in *t lavan winnon nm oflder den ïn-
--fgewênschte te verkrygen.
In Oostenrijk (Weenen) is dezer dagen
door de politie de hand gelegd op eene
bende van 20 mandie zich bezig hield
met het samenbrengen van ontplofbare
stoffen, die moesten dienen om op den aan
staanden naamdag van den Keizer brand,
onheil en oproor te stichten. Onder andoren
werden vijf kilogram dynamiet onder de
spoorwegbrug bij Penzing gevonden.
De cholera is gelukkig zoowel in Hon
garije als in Italic aan het afnemen.
Niet twee Ministers, maar het geheele
Ministerie in Spanje heeft, tengevolge van
het verleenen van gratie aan de oproer
lingen zijn ontslag genomen. De presi-
dont-Minister is echter belast met de sa
menstelling van oen nieuw kabinet, dat
alweder geconstitueerd is.
De moordenaar van den Aartsbisschop
van Madrid is ter dood veroordeeld.
De Koningin-Regontea toekende een be
sluit, waarbij aan het laatste overblijfsel
der slavernij op Cuba, pahonaat gedoopt,
een einde gemaakt wordt.
van vleesch
ontvangen
o in
de eerste jaren veel hooger zullen worden
gelooven we niet. Al werdengelijk som
migen verlangen, maatregelen genomen
om den invoer tegen te gaan en alzoo
de concurrentie den pas af te snijden, de
algemeene maatschappelijke toestand zou
er wel door verergeren, maar de boeren
zouden er weinig zyde by spinnen. Zijn
eenmaal de pachten en koopprijzen tot
haar natuurlyk peil teruggetredenen
hebben de landbouwers niet meer te wor
stelen met de gevolgen der nadeelenhun
toegebracht gedurende het tydperk van
daling, dan zal er wel weer geld verdiend
worden, vooral wanneer de lessen van
wetenschap en ervaring niet worden in
den wind geslagen.
Intusschen heeft de Regeering getoond,
dat het welzyn van den landbouwenden
stand haar ter harte gaat. De benoe
ming van een staatscommissie, uit be
voegde mannen bestaande, wie de taak
is opgelegd om een onderzoek in te stellen
naar den toestand van den landbouw, en
voorstellen te doen betredende middelen,
die van overheidswege kunnen worden
aangewend om steun te verleenen daarwaar
die mogelyk en noodig zal blyken te zijnis
ongetwyfëld een loftelyke daad. In elk
geval zal er veellicht opgaan over oor
zaken, welker werking ieder onzer in zyn
beperkten kring slechts gebrekkig kan na
gaan en zullen er wenken gegeven worden
waarmede velen hun voordeel kunnen doen.
Doch, wij Nederlanders zyn niet gewoon
alles van de Regeering te verwachten en
inmiddels zelf de handen in den schoot
te laten rusten. Ten allen tyde heelt het
beginsel van >help uzelven" een ruime
plaats in onze achting bekleed. Meer
malen bleek het juist in dagen van druk,
is te berigten
ik te Schoon-
Assortiment der
g. Tijdelijke belegging ook op andere so
lide wijze der eventMrabeschikbare fondsen.
We herhalen, déWwbet.plan der.pprich- quaeatie in ’t Je^pn rqepen, om,
ting zeèr toejuichen, omdat we daarin een druk daarvan, hefgewêhschte
belangrijken stap zien op den weg, dienaar
verbetering van den toestand des landbouw»
1 En we noodigen onze lezers dringend
uit, aan deze zaak hun byzondere aandacht
te schenken.
Bij de vele klachten, die in den laatsten
tijden waarlijk niet pas sinds giste
ren!-zyn gehoord over den toestand der
maatschappijverdienen die der landbouwers
stellig in de eerste plaats de aandacht.
We beweren dit niet zonder grond. De
aanzienlijke rang, die het boerenbedrijf in
neemt niet onder, maar aan het hoofd
van onze bestaansmiddelen, wettigt de uit
spraak, dat een bloeiende landbouw tevens
een bloeiend Nedeiland is. Onze handel
loopt voor een groot gedeelte over pro
ducten van eigen bodem; onze industrie
ontleent aan den landbouw een niet ge
ringe hoeveelheid grondstoffen.
Men zou heel langen zonder kans van
eenstemmigheid, kunnen redeneeren over
de hoofdoorzaak van den staat van kwij-
ning, waarin de landbouw ten onzent,
en ook elders I verkeert. Laat ons liever
overeenkomstig de waarheid, erkennen
dat verschillende oorzaken hebben samen
gewerkt om het kwaad tot ontwikkeling
te brengen, sommige waarvan zoowel
buiten onze rekening als buiten onze
macht hebben gelegen. Het moge waar
zijn dat de pryzen der landerijenen in
verband daarmede, de pachtsommen, in
de dagen van immer stijgende markt
prijzen, op een bespottelijke manier in de
hoogte zijn gedreven; dat het onbeperkt
crediet, waarover de landbouwers konden
beschikken, hun by elke landverkooping
als dollen de pryzen deed opjagen, alsof
er geen einde zou komen aan de gelde
lijke opbrengst, de vry snelle daling,
die daarop volgde, en de waarde der lan
derijen terugbracht menigmaal tot beneden
de som die de notaris er als hypotheek
op voorgeschoten had, was toch niet door
dit feit alleen genoegzaam gemotiveerd.
Men moge terecht er menigen landbouwer
een grief van maken, dat nij in de dagen
van voorspoed »het er maar van nam”,
meer per rijtuig op den openbaren weg
dan te voet op zyn akker vertoefde,
allen zyn toch zoo niet geweest, en zelfs
de spaarzame mandie toonde te be-
grüpen dat de zon niet heel den dag kan'
schynen, gevoelt nadrukkelyk de lasten
van den tegenwoordigen toestand.
Nu willen we niet bepaald en onvoor-
waardelyk beweren, dat lage pryzen van
landbouwproducten op zichzelf een ramp
zijn. Wèl, indien deze voortvloeien uil
gebrekkige cultuur of slechte bewerking;
wat meft dan miwder ontvangt dan de
waarde van een onberispelijk artikel is
zuiver verlies, zonder dat daar eenig voor
deel aan den kant der gebruikers tegen
over staat. Maar voor het overige moeten
we wel in het oog houden, dat alle an
dere pryzen zich van lieverlede regelen
naar die der meest voorkomende voedings
middelen althans wat de inlandsche nij
verheid betreft; ook de loonen richten
zich op die standaard pryzen, en ten slotte
ook landpryzen en pachten.
Maar dat is een staathuishoudkundige
quaestiedie we weleens afzonderlijk kun
nen behandelen doch waarin we ons thans
niet hebben te verdiepen. Het groote
kwaad ligt, naar wy meenen, in de ge
varen van den overgangstoestand.
Dat de pryzen van graan,
(dat wil zeggen, die de boeren c
niet die de slagers weten te bedingen
Prjjs der Advertentiên: Van 1 tijt 5 regels 0,50. Iedere regel
meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzonding franco
uiterlijk tot Vrijdags-namiddags. Alle binnenlandsche Advertentiën,
de plaatsing 3 maal wordt opgegevenworden slechts
,-1 U.'.'tl
Z. M. heeft benoemd tot raads
heer in den Hoogen Raad der Nederlanden
Mr. A. P. T. Ejjssell, advocaat te ’«Or»-
venhage.'
Bjj koninkljjk besluit is J. W.
Van Valck, ontvanger der invoerrechten on
accijnsen te Dordrecht o. a., benoemd tot
ontvanger derzelfde middelen te Schiedam.
Bij Kon. bosluit is aan J. A.
Van der Stok, op zijn verzoek, eervol ont
slag verleend als burgemeester van Groot-
Amtners.
Met 1 Nov. a. s. wordt do op
zichter der genie 2de kl. v. Roojjen van
Gouda naar Utrecht en de opzichter le kl.
J. J. Karsborgen van Leiden naar Woerden
overgeplaatst.
In de Woensdag gehouden
openbare vergadering van den Raad van
State, afdeeling voor de geschillen van be
stuur, is o. a. ingekomen een Koninkljjk
besluit, houdende beslissing in zakehot
beroep van J. Verhoeven, te Hoog-Blok-
land, van een besluit van Burg, en Weth.
dier gemeente, waarbij hem vergunning is
geweigerd tot het oprichten eener bakkerij.
Met vernietiging van het besluit van Burg,
en Weth. van Hoog-Blokland, alsnog ver
gunning verleend tot hot oprichten eener
broodbakkerij, onder voorwaarden en met
bepaling, dat de inrichting binnen 3 maan
den voltooid en in werking gebracht lal
moeten zijn.
Tot lid van den gemeenteraad
van Dowerken en Sleouwijk is gekozen do
hoer B. Van Krugten met 35 stemmen. De
hoer M. Bakker verkreeg 28 stemmen.
Aan het locaal van het pro
vinciaal bestuur van Friesland is Dinsdag
aan besteed
1°. Door het rijk: bet maken van twee
de havengeul, voor de
Lemmer. lu
ll»
2°. Door de provincie: het uitvooren
van do sluis- on dijkswerken te Lemmer.
Ingekomen 8 biljetten. Laagste inschrjjver
dezelfde, voor f397.000. Do raming was
f 430.875.
Afloop der aanbesteding, ge
houden door djjkgraaf on hoogheemraden
van don Lekdjjk Üenedendams en IJ Bel
dam te Jaarsveld, op den 1 len October 1886,
van de levering der noodrjjsmaterialen op
den Lekdijk Benedendams, voor don winter
van 1886 op 87, in 4 perceelen. (Elk per
ceel bestaat uit 4000 bossen Hollandsohe
rjjs, 100 bossen latten, 300 bossen palen,
8 bossen zware teen en 250 wiepen.)
Ie perceelD. Versluis te Jaarsveld f 690,
IJ. Vermeulen te Leksmond, f 550, J. L. De
Jongh te Ameide f496, P. 0. De Jongh te
Ameide f493, Ch. Streefkerk te Ameide
f 480, T. Swets Tzn. te Ameide f 450, A. G.
Van Renswonde te Jaarsveld f429.
2o perceel: IJ. Vermeulen f525, P. C.
De Jongh f503, D. Versluis f500, J. L.
De Jongh f 485, Ch. Streef kerk f436, A. G.
Van Renswoude f435, T. SwetaTzn. f425.
3e perceelP. C. De Jongh f 488,25,
IJ. Vermeulen f 480, J. L. Do Jongh f 468,
D. Versluis f450, Ch. Streefkerk f445,
T. Swets Tzn. f 440, A. G. Van Renswoude
f 390.
4e perceel: P. O. De Jongh f49l,5O,
IJ. Vermeulen f490, D. Versluis f480,
J. L. De Jongh f 449, T. Swots Tzn. f 435
A. G. Van Renswoude f410.
Aan de Woensdag te Baren-
drecht gehouden harddraver}) voor paarden
die nimmer een prijs hadden gewonnen,
namen 14 paarden deel. De prjjs werd be
haald door het paard „De David", van en
bereden door J. Den Boer te Wateringen.
Do eerste premie door „De Telephoon”, van
Moursing van Alblasserdam, berijder De
Jager. De tweede premie door „Den Ek
ster”, van Brom te Utrecht, bereden door
A. Bos.
Op de Maandag te Utrecht
gehouden paardenmarkt stonden 721 paar
den en veulens aan de lijnonder welke
vele luxe-paarden. De navolgende prjjzen
worden besteed: Weolde-paarden van f500
tot f700, werkpaarden van f 100 tot f500,
veulens van f70 tot f320, ponnios vau
f80 tot f 170 en slachtbankpaarden van
f30 tot f80. De handel was redoljjk. Er
waren veel binnen- on buitenlandsche
koopgoden tor markt.
poor den heer A. A. W. Van
Ltooifo, scheepsbouwmeester en fabrikant
van stoomwerktuigen te Papendreoht, is de
kiel gelegd voor eene schroefstoomboot voor
passagiers en vee, genaamd „Do Harmonie”,
te bouwen voor rekening van de hoeren
J. en A. Van der Schujjt te Rotterdam en
te ’s-Hertogenbosch.
De machine, 25 paardenkracht, hooge-en-
lage-druk met condensatie, wordt met den
ketel eveneens in genoemde fabriek ver
vaardigd.
De aardappel-handel is te
Dalem weer zeer levendig. Voor f2,40
f2,50 per HL. gaan de aardappelen vlug
van de hand.
8TATEN-GENERAAL.
De vergadering der Tweede Kamer van
Dinsdag 12 October was gewijd aan de
behandeling van eon vijftal kleinere wets
ontwerpen, die alle werden aangenomen.
Daarvan vermelden wjj:
Invoering van bronzen pasmunt in de
koloniën Suriname en Cnrayao.
Wjjziging der begroeting van het Domein
fonds voor 1885.
Wjjziging van het Hoofdstuk Marino
der Staatsbogrooting voor 1885.
Een adres betreffende het verdwjjnen
van een meisje uit Limburg (tegen den ”’“”’‘«•••8 remmer. in
wil barer mcedm te «ün klooster gebracht) ’ÏÏÏSMtïïF
werd naar den Min. van Justitie gezonden r Lu n/wT fOffT.WO.
om inlichting. Do raming w«. f 488.000.
Op voorstel des Voorzitters werd, na
discussie, met 88 tegen 30 stemmen be
sloten het voorstel-Borgesius o. s.betref
fende het houden eener enquête over don
fabrieksarbeid, op Woensdag 13 October
aan do orde te stellen.
De enquête werd (vergadering van Woens
dag,) aanbevolen door den heer Schaep-
raanhoewel niet zonder eenige beden
kingen, ook betreffende den beschikbaren
tjjd. De hoer Lohman had mede het
voorstel met genoegen ontvangendoch
meende dat de Kamer niet genoeg mannen
telt, tot een onderzoek als dit geschikt.
De heer Farncombe Sanders verwacht van
deze enquête geen heil; zjj moet op eon
andere dan do voorgestelde wijze plaats
hebben en op een ander tijdstip, niet door
een parlementaire commissie met uitzicht
op herhaalde Kamer-ontbindiugen. De heer
Willink, ofschoon van meening dat do Staat
zich niet heeft te mengen in zaken van
industrie en huisgezinzou toch 't voor
stel steunen, om, als vertegenwoordiger der
industrie, den schijn niet op zich te laden
van vrees voor de gevolgen eenor enquête.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
woderlegde een opmerking van den heer
Schaepman, en liet de beslissing over het
voorstel aan de Kamer. Hij wees op de be
handeling dor Grondwetsherziening, en vond
het z. i. ook onmogeljjk, een enquête van
dozen omvang in weinigo woken len einde
te brengen. Intusschen, word er toe be
sloten, dan zou de Minister zjjn mede
werking niet onthouden.
Nadat nog de heer Borgesius over som
mige der aangevoorde bezwaren zijn meening
had gezegdwerd het voorstel aangenomen
mot 68 tegen 3 stommen. (Tegen do hoeren
KoucheniusFarncombe Sanders en Van
Pal landt.)
Zonder discussie word nu op voorstel des
voorzitters besloten
1. Dat eon commissie van 9 ledon voor do
enquête zal worden benoemd
2. Dat minstens vijf leden noodig zullen
zjjn voor een getuigenverhoor
3. Dat do termjjnbinnen welken hot
onderzoek moet zijn afgeloopen, zal zjjn
1 Juni 1887.
Bij stemming werden vervolgens tot ledon
der onquêto-commissie benoemd de hoeren
Verniers van der Loeff, Rujjs van Beo-
renbroek Van Alphen, Goeman Borgesius,
Heldt, Van der Blejjden Bahlman Beo-
laorts van Blokland, Smit.
In de vergadering van Donderdag kon het
ohtwerp tot wjjziging van de burgerlijke
rechtsvordering niet in behandeling geno
men worden door ongesteldheid van den
Minister van Justitie. Adressenhoudende
klachten over het beheer van de gestichten
Kruisberg en Veonhuizon zijn aan don Mi
nister van Justitie gezonden om inlichtingen.
Aangenomen werd het ontwerp tot rege
ling van de uitvoering van vonnissen door
schuttersraden uitgesproken.
De Kamer ging uiteen tot 4 November
tenzjj do indiening van dringende, koloniale
wetsontwerpen een vroegere byeenkomst noo
dig mocht maken.
De toestand in Bulgarije bsgint al meer
en moer onrustbarend te wordendank zjj
Ruelands eigenmachtig en uittartend op
treden. Tóen het van het Regentschap
niet kon verkrijgen, dat dit blindelings
zich naar den wil van den Ozaar zou ge
dragen, ging Generaal Kaulbars op reis,
om, zoo het heette, zich van de stemming
der bevolking te overtuigen, doch in wer
kelijkheid, om door vroesaanjaging Rus-
lands invloed te doen toenemen. Vooraf
had hijtoen men de verkiezingen voor
de Sobranja niet wilde uitstellen, bij
voorbaat de geldigheid dier verkiezingen
en van de te nemen besluiten betwist.
De reis nu van Kaulbars heeft juist
het tegenovergestelde bewerkt van het
geen hij zich daarmede had voorgesteld.
Overal werd hij koel, op enkele plaatsen
zelfs zeer onvriendelijk ontvangen.
Aan zijn verzoek, tot de autoriteiten
gericht, om hem hunne opwachting te komen
maken, werd slechts een enkel maal vol
daan doch in don regel werd dit gewei
gerd, terwijl hem meermalen vrij duideljjk
word te kennen gegeven, dat men, ja wel
in vrede met Rusland wilde leven, doch
daarom de onafhankelijkheid niet prjjs
geven. Dit heeft de bevolking nog dui
delijker getoond bjj de verkiezingendie
Zondag plaats hadden. Slechts eene zeer
kleine minderheid, 20 van de 440 afge
vaardigden behooren tot de Russisch-
gezindan; do overigen Mijn regeeringage-
zind. Eu deze uitslag werd verkregen,
niettegenstaande de Russische consul zelfs
tot gewelddadigheden overging. Een 150-
tal omgekochte boeren wilden te Sofia de
inlevering der stembiljetten verhinderen,
doch toen hun dit niet gelukte en zjj met
moeite in het Russische consulaat een
veilige wjjkplaats vonden, wreekten zjj
zich door de om het palais verzamelde
menigte uit te tartenzoodat de politie
moest tusseben beide komen. Te Dubnitza
vielen zelfs twee dooden, nl. de prefect en
de schoolmeester, die eenige onruststokers
wilden verwjjderen. Ook togen de Engel-
sche en Duitsche consulaten werden een paar
geweerschoten gericht, doch do Russische
Consul heeft zich gehaast deswege zjjne
verontschuldiging aan te bieden. Een ge
lukkig verschijnsel is het, dat de Bulgaar-
sche regeering zich door dit alles niet liet
verleiden, don weg van kalm beraad en di-
plomatieken takt te verlaten. Terwjjl zij
aan de eene zijde bjj de Mogendheden pro
testeerde tegen den ongewettigden invloed
van een der Mogendheden, besloot het aan
de andere zjjde de bjjeenrooping der So
branja nog voorloopig uit te stellen en den
raad der Mogendheden te vragen omtrent
den te verkiezen Vorst. Een zeer handige,
doch tevens voorzichtige diplomatieke zet
is het voorts, dat Engeland zich voor eenige
dagen geleden tot do Mogendheden wendde,
met het voorstel om aan Bulgarjje haren
zedeljjkon steun te verleenen, in de moeie-
Ijjke omstandigheden, waarin dit land op dit
oogenblik verkeert. Altemaal hulpmiddelen,
die Rusland aan de hand worden gedaan,
om zich nog zooveel mogeljjk met fatsoen
terug te trekken. Moge het daarvan ge
bruik maken en aldus niet moedwillig den
Europeeschen vrede verstoren.
De Londensche Daily Newt} een orgaan
dat anders niet aan de zijde der conserva
tieve partij staat, leende er zich dezer dagen
toe, om de natie eons te polsen over een
door de tegenwoordige regeering in te die
nen Home rule ontwerp van wet, cenigszins
op eon andere leest geschoeid, dan dat van
Gladstone. Een algemeene kreet van ver
ontwaardiging ging cr over op, en dit zou,
zoo zegt „men”, de regeering van haar
voornemeii te dien opzichte hebben terug
gebracht. Mogelijk is hot bericht niets
anders geweest dan een sensafieberichtje,
dat dienen moest om wat afwisseling te
brengen in het dageljjksch menu, dat, ten
gevolge van het stilstaan der parlementaire
werkzaamheden, wat schraal is.
In Birma gaan de rebellen nog altijd
voort met moorden en plunderen en bran
den, zoodat de Engelsche autoriteiten daar
altijd nog handen vol works hebben.
De Engelsche Minister Lord Randolph
Churchill beeft een bezoek aan Berljjn en
Weenen gebrachtdat men in verband
brengt met den toestand in Bulgarjje en
Egypte.
Wat de Duitache regeering niet opeens
kan verkrjjgen, tracht het bjj stukjes en
beetjes te bekomen. Zoo ook mot de vast
stelling der legersterkte. Voor 12 jaren
geleden werd dezen voor den tjjd van 7
jaren vastgesteid, daarna op nieuw voor 5
jam verlengd en nu wil de regeering een
dat de vuisten kloek uit de mouwen
werden gestokenen de tegenspoed ons
daardoor zelfs ten zegen werd.
We spraken zoo-even van den overgangs
toestand. Juist dezen moeten we meester
zien te worden. Konden een aantal land
bouwers slechts, op weinig bezwarende leidt,
voorwaarden, geld krijgen dat hun dienen
moet als bedrijfskapitaalwaardoor zy in
staat werden gesteld om de zaken gaande
te houden, hoogstwaarschijnlijk zou met
jjver en overleg, alles of nagenoeg alles
nog terecht komen. Een wélgeorganiseerd
landbouwcrediet zou in deze tijdsomstan
digheden een weldaad zijn.
Wel kunnen de boeren geld bekomen,
maar op hypotheek, en dat is een dure
en lastige geschiedenis. Echter, zoo eens
een voorschot, b. v. op den te veld
staanden oogst, als er geen specie in kas
is om de arbeiders te betalen of een on
misbaar werktuig aan te schaffen, dat gaat
zoo gernakkelyk niet. Voor wie leenen
moet is het geld gewoonlijk duur, omdat
de geldschieter in een hooge rente ze
kere waarborgen moet bezitten tegen al
toos mogelijke nietterugbetaling. Die per
soonlijke risico moet steeds in rekening
worden gebracht.
Bij een wèlgevestigd landbouw-crediet
is het gevaar, globaal genomen, gering,
en zal het dus doenlijk zijn tegen lage
rente op persoonlijk of zakelyk onderpand
geld te verstrekken.
Dat is het doel, hetwelk de oprichters
van de Nederlandsche Landbouwbank be-
oogen. Met warme ingenomenheid namen
we kennis van hun plan.
De heeren, die het ontwierpen, en wier
namen een by uitstek goeden klank hebben,
deelen ons de uitkomsten mede van een
onlangs te Amsterdam gehouden vergade-
dering, waarin onder voorzitterschap van
den heer D. Bauduin van ’s Gravenhage
het onderwerp is behandeld, en tut de op
richting van een Nederlandsche landbouw-
banK werd besloten.
Het doei is eenvoudig, hen, die tydelyk
geld willen beleggen dat zij voor het oogen
blik in hun bedryf niet noodig hebben
daartoe op een gemakkelyke wyze de ge
legenheid te openenhundie geld be
hoeven, dit op aannemelijke voorwaarden
te verschaflen.
In een aantal landen bestaan dergelyke
instellingen, en zij werken er uitstekend.
De nieuwe bank wil niet de reeds be
staande, kleine, gemeentelijke of geweste
lijke inrichtingen van dien aard verdringen
integendeel, zij zal die krachtig steunen,
door ook haar de sommen te verschaffen
die zy voor haar operatiêm noodig heeft.
Doch de vestiging van een centrale bank,
door flinke deskundigen bestuurdzal de
mogelykheid openen, om grootere of kleinere
kapitalen, waarmede men dikwyls geen raad
weet, en die dan maar op raad van den
eerste den besté belegd worden in aan-
deelen van ondernemingen in Amerika of
Australiëwaarmede onze nijverheid mets
te maken heeftonmiddellyk te doen
strekken tot bevordering van een der voor
naamste volksbelangen.
Doch zal dit doel bereikt worden,
dan moet er ook krachtige medewerking
komen. Zy, die geld hebben en het pro
ductief willen makenmoeten het plan
steunen; niet eerst een poos het katje uit
den boom kyken, want daarmee komen
we niet veel verder. Er moetenom het
zoo eenvoudig mogelijk uit te drukken,
aandcclen genomen worden.
In de ontwerp-akte van oprichting zien
we, dat het kapitaal der vennootschap
bedraagt zes millioen gulden, gesplitst in
twee gelijke seriënwaarvan voorloopig
alleen de eerste wordt uitgegeven; dat ka
pitaal is verdeeld in aandeelen van twee
honderd gulden.
Voorts is de vjjerkkriftg der bank als volgt
omschreven
a. Het geven van voorschotten of openen
van credieten onder zakelyken of persoon
lijken waarborg.
b. Het opnemen van gelden deposito
met of zonder vergoeding van rente.
c. Het bevorderen in de provinciën der
oprichting, of het geldelijk steunen van
maatschappijen (naamlooze vennootschappen),
coöperatieve vereenigingen. lokaal- of buurt
spoorwegen, trams of andere plattelands
comrnunicatie-middelen, credietof verbruiks-
vereenigingen enz., welke zich ten doel
stellen de landbouwbelangen in het byzonder
te bevorderen.
d. Het in consignatie ontvangen en ver-
koopen van landbouw-producten met of
zonder voorschotten. Het verschaflen van
werkgelden aan solide landbouw-onderne-
mingen onder behoorljjken waarborg en zoo
noodig tegen consignatie van 't product.
e. Het uankoopen van landbouw-werk
tuigen, meststoffen, zaaizaden enz. voor re
kening en len behoeve van solide personen
of vereenigingen ten platte lande.
Alle bank- en geldoperatiën in den
ruimsten zin, die kunnen strekken ter be
vordering van den landbouw in Nederland
en tot vermeerdering van het daarvoor be
schikbaar kapitaal.