Ie IE AG. INDEN, entolen. Zonen, N°. 927. Zaterdag 19 Maart. M87. Hooiberg. Weekblad voor Zuid-Holland en Utrecht. Arkel. >P: attest. AflRTEH, wit carton, oor f 1.00 ng van het be- Boekhandelaars te Schoonhoven. straat. •f aai dubbel inkomen I jjo” alhier Grokmann— S. W. N. VAN NOOTEN tb Schoonhoven, Uitgenta- 1 ren de 30 lor 30’/,; ven de Amster- NDMEE8TER, GOUDA, lage te spreken, uur. Het is on- erlies der tanden mismaakt en de 1BITTEN, zonder wortels, worden ie door hem go ng van tandheel- ioodigdaar hy Igemeen vertrou- 3 hier als elders. O. DEN HOED T-KA0HELK0- I,— per hoed, mud. koopen en ver- tegen een pro- i over Hoofd- i heer Lam- omdat de mt voor al- ligschriften. Das nigsohriften we- van het Hoofd lage. PHILE, Haar* 2, Amsterdam, er Postwissel of ds, alsook tegen Naar men verneemt, is aan Hare Majesteit de Koningin der Nederlan den de zeldzame onderscheiding te beurt gevallen door den Keizer aller Russen te erking van Üw ik u mede, dat in 2 flacons het irkregen heeft, leeling handelen eht verkrijgbaar i van twee Gul- ilden en 65 Cent, an nevenstaand npel, te ed. Wolff Zn.; Gorinchem bij ht bij J. D. den Vlasveld; Lek- :arre; Oudewater Jtolwijk bü O. G. ij Joh. V. d. Dool. -A-, E WAAG", öffecten voor: 4'/o den prolongatie- sche benrsvoor- onderteekend) W. KRUYT. if Schilfers, dun i de Schedelhuid, zeer, vroegtydig aangenaamheden jn llaarontwik- SCH00M0YM8CHICOURAHT D DE RUITER LIT EIT. f 1,30. - 1,45 per L. 50, f 1,80 per fl. ip. f 2,50 508 3 fl. der Kop Co. Dese Courant wordt des Zaterdag-morgens uitgegeven. Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden f 0,70. Franco per post door het geheele rijk 0,80. Men kan zich abonueeren bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders. Prijs der Advertentiën: Van 1 tot 5 regels 0,50. Iedere regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco uiterhjk tot Vrijdags-namiddags. Alle binnenlandscbe Advertentiën, voor 3 maal plaatsing opgegeven, worden slechts X maal in rekening gebracht. •AMEIDE, 16 Maart. In eene verga dering, gehouden den llden dezer in 't lo gement „De Fortuin” alhier, is door den penningmeester der commissie voor de fees telijke viering van ’s Konings 7 Os ten ver jaardag, rekening en verantwoording gedaan van deswege gedane inkomsten en uitgaven. De ontvangsten bedroegen voor het school feest f 186,941 de armenbedeeling f249; het volksfeest f 152,40; en de uitgaven schoolfeestf 182,29 armenbedeeling, f2U9,67»; volksfeest: f208,50». Er is alzoo een batig slot wegens het schoolfeest van f4,65» en de armenbedeelingad f39,32», dat zal worden belegd in de spaarbank, ten einde bij de eerste gelegenheid de beate te worden gebezigd overeenkomstig het doel waarvoor die gelden verstrekt zyn, terwyl het volksfeest een nadeelig saldo van f56,10» oplevert, dat door eenige bestuursleden en commissarissen is aangezuiverd. Nadat de rekening was onderzocht en goedgekeurd, richtte de president een woord van barlelyken dank aan de ingezetenen van Ameide en Tienhoven, voor hunne milde geldelyka bijdragen en aan de com- lig van W. H. nz heb ik sedert chreven en steeds an zeer goed gé én hoestheesch- ik den Druiven- eene kinkhoest- n. Terwijl deze delen bestreden lar aanhieldwas j van den Drni- eenige weken n Druiven-Borat- 'elijk middel tegen len aanbevelen. rg-8chwerinden O. GÜST, ondheidsraad. missie en commissarissen voor al de moeite en zorgen aan de feestviering gewijd, er byvoegende dat het hem hoogst aangenaam was te kunnen verklaren, dat het hier ge vierde feest vau 19 Febr. 11. als een wel geslaagd feest was te beschouwen, dat bij iedereen een hoogst aangenamen indruk had achtergelaten. §AMMER8TOL, 15 Maart. Op de thans vastgestelde lysten komen voor 34 kiezers voor de 2e Kamfer der Staten-Geueraal en voor de Provinciale Staten en 62 kiezers voor den gemeenteraad. ARKEL 14 Maart. De passage over de sluis van het Zederik-kanaal, die, wegens het leggen van eene nieuwe brug, onge veer negen maanden lang gestremd was, is weder geopend. •BERG-AMBACHT, 15 Maart. De be staande steenenbrug aan het einde van den Achterweg zal door eene nieuwe vervangen worden. Tijdelijk zal eene hulpbrug aan gelegd worden. Het aantal kiezers voor leden der Tweede Kamer der Staten-Generaal be draagt in deze gemeente 120; evenveel voor leden der Provinciale Staten; 186 personen zijn kiesgerechtigd voor leden van den gemeenteraad. •BERKEN WOUDE, 15 Madrt. De laatste nutsvergadering in dezen winter werd ge houden 10 Maart. Als spreker trad op de heer W. Tulp, onderwyzer teStolwyk. Het opgekomen publiek verschafte hij een ge- notvoilen avond door oene lezing getiteld: „De verworpeling.” Ook de bijdragen, die de spreker nog ten beste gaf, alsmede die van de heeren J. Slingerland uit Stolwijk en W. Groenendijk van Berkenwoude, droe gen er veel toe bij om dezen laatsten nuts- avond zoo genoegelyk mogelyk te doen zyn. •HAASTRECHT, 14 Maart. Volgens de aangeplakte kiezerslijsten bedraagt het aantal kiezers voor den gemeenteraad 138, voor de Tweede Kamer 95 en voor de Provinciale Staten 93. •HAASTRECHT, 16 Maart. Vrijdag avond heeft de heer Van Hille, van Zaan dam, de laatste lezing gehouden op het Nut alhier. Genoemde spreker hield eene rede over Cremer’s novellen naar aanlei ding van Busken Huet’s provincialisme. Zaterdag 26 Maart zal de rederijkers kamer ,’t Ontluikende bloempj -,M— opvoeren: „Vriend Frits” van Et Chatrian. •LEKSMOND, 17 Mrt Heden is den gemeenteraad aangeboden de rekening over 1886, sluitende als volgt: ontvangsten f9041,84, uitgaven f7944,82», goed slot f1097,01». NIEUW-LEKKERLAND, 14 Mrt. Uit het verslag omtrent den toestand der spaarbank van het hier bestaande depar tement der Maatschappij tot Nut vau 't algemeen blykt, dat de in deze omgeving heerschende werkloosheid van minder in vloed geweest is dan gemeend werd. Door 1581 deelhebbers, 11 meer dan het vorige jaar, is ingebracht f 52.659,77en uitge haald f 40.316,44. Aan de deelhebbers was op het einde des jaar» schuldig f211.938,18, de reserve bedroeg f21.494,75. Aau rente is ontvangen f9.039,21 en by- geschrcven voor de deelhebbers f5.807.0*. Het geld is hoofdzakelyk belegd in hypo theken en in schuldbekentenissen van gemeenten*, effecten bezit de bank niet Er is ongeveer f 1000 minder ingebracht en f 4000 meer uitgehaald dan in het vo rige jaar. Door de subcommissie te Al- blasserdam en te Krimpen a/d Lek is onge- geveer 1/3 ingebracht. •STEIN, 16 Maart. De heer F. Van der Vlist, kweekeling, is benoemd als on derwyzer aan een der openbare scholen te Rotterdam. Door de goede zorgen van den chef zijn al de trams van de IJsel-maat- schappy op hare lijn Gouda—Haastrecht— Oudewater gedurende het vallen der sneeuw op tyd vertrokken en aangekomen. •TIENHOVEN, 16 Maart. Aan de zalmvisschery alhier werden van 11. Zondag op Maandag gevangen 8 zalmen. Woensdag-morgen geraakte het paard van v. L. alhier, gespannen voor de kar en gereden door diens zoon, aan den hol op den Hoogendijk onder deze gemeente. Onderweg met een houtstuik in aanraking komende, viel de beryder van de kar, bra ken de strengen en gmg het paard door tot aan het veerhuis, alwaar het tot staan gebracht werd. De voerman kwam vrij met een lichte verwonding der handen. WOERDEN, 14 Maart. Het verslag der spaarbank van het departement der Maat schappij tot Nut van 't algemeen alhier, over 1886, mag opnieuw van blijvende en toenemende belangstelling getuigen. In a». pf. bedroeg het cyfor der inlagen f 22.376,23; het kapitaal aau inleggers verschuldigd op het einde van bet boekjaar f 111.955,08} het reaerve-fonds f 6665,75|. Aan nieuwe inleggers zyn afgegeven 78 boekjes, terwyl het geheele aantal inleggers bedraagt f493. De rente ad 3} pot. wordt mot 1» Januari 1888 op 8 pot gebracht. t u terug. EEN DÉPÖT8. eenige centimeters had omgebogen, waar door gevaar van ontsporing van meerge- noomden trein en in het algemeen gevaar voor verkeer door stoom vermogen over dien spoorweg was ontstaan. Mr. Boonzaayer, advocaat te Gorinchem, trad als verdediger op. Door het O. M. was o. a. gedagvaard als deskundige de heer v. L., rijksopzieuer op de spoorwegen aldaar, terwijl van de zijde van beklaagde als deskundige gedagvaard was de heer D., adjunct-ingenieur bij de maatschappij tot exploitatie van staatsspoor wegen te Utrecht. De feiten stonden vast, doch de vraag, die de deskundigen te be antwoorden haddenwas dezeof er wer- kelyk gevaar door het verzuim was ontstaan? De heer v. L. beantwoordde die vraag be vestigend, de heer D. ontkennend, terwjjl beide heeren hunne beweringen met behulp van kaarten en toestellen trachten te steunen. Het O. M. meende mede te moeten gaan met het oordeel van den heer v. L en re- quireerde veroordeeling tot een geldboete van f10, subs. 5 dagen hechtenis. P. v. B., stationschef te Sliedrecht, stond daarna terecht voor een gelijk feit, gepleegd te Sliedrecht op 29 Oct. 11. Ook in deze zaak trad Mr. Boonzaaijer als verdediger op en werden dezelfde deskun digen gehoord. OphetetablissementFopSmit Cie. aan den Kinderdijk is voor rekening der Stoombootooderneming „Concordia” te Arnhem, de kiel gelegd van een stalen salon-stoomjacbt, bestemd voor een passa- giersdienst tusschen Arnhem- Westerbou wing en Wageningen, hetwelk a. s. zomer in de vaart zal worden gebracht, ruimte heeft voor ongeveer 209 passagiers en een vaart- snelheid verkrijgt van 10 Engelse he mijlen per uur. De voor dit salonjacht bestemde stalen stoomketelberekend op een werke lijke stoomspanning van 10 atmosferen, wordt geleverd door de heeren Diepenveen Leis en Smit aan den Kinderdyk, terwjjl de machine, die een vermogen zal hebben van 125 T. paardenkracht, naar een ge heel nieuwe toepassing van het triple-ex- pansie systeem iu de werkplaats der onder neming te Arnhem wordt vervaardigd. Door de Leerdamsche stoom bootmaatschappij zal een wachthuis ge plaatst worden aan den Linge-oever, in de gemeente Arkel. Bij het examen voor huis- en schoolonderwijs in de nuttige handwerken is geslaagd mej. 0. B. Van Kesteren te Leerdam. De stelling: „Gemeenten, deel uitmakende van het Ned. Herv. kerkge nootschap, behouden na uittreding uit dat genootschap haar recht op de tractementen, pensioenen en andere inkomsten, die zij in gevolge art. 168 G. W. genieten”, in eene drukbezochte vergadering der Juristen- Debating-Club te Utrecht door Jhr. Mr. W. F. de Savoruin Lohman verdedigd, is na een langdurig debat met op ééne na alge- meene stemmen verworpen. De hoogleeraren De Louter, Cannegieter en Van Leeuwen namen aan de discussie deel. Het doleeren van sommige pre dikanten is lang niet onvoordeelig voor hen, die zich niet van de Ned. Herv. kerk afscheidden- Behalve dat op dit oogen blik ongeveer 300 vacaturen in de Ned. Herv. kerk bestaan, waardoor vele tractementen onder de aanwezige predikanten in de ver schillende ringen niet onaanzienlijk zyn ver meerderd, worden deze, door de afscheiding van sommige predikanten, nog aanmerkelyk verhoogd. Zoo kan men rekenen, dat thans reeds jaarljjks een som van f 350.000 (zegge driemaal honderd en vjjftig duizend gulden) extra onder de predikanten bij de Ned. Herv. kerk wordt verdeeld. Te Amsterdam alleen zullen dit jaar de predikanten by die gem. ongeveer f28000 extra onderling te verdeelen hebben. Enkele predikanten genieten nu reeds een byna ofdhaar, tevens blond, bruin of oudend en on- i, f 2, van dit voldoende, naar worden begiftigd met het grootkruis der in and en open karakter, door pator deh 31oofo gestichte orde L_BriTa^n^’ P*® voor damesvan de heilige Grootmarte- lares Katharina. Z.M. heeft benoemd metingang van 31 Maart, tot burgemeester van Aar- landerveen, A. P. Zaalberg; met ingang van 1 April, tot burgemeester van Gorinchem, O. van Andelen van Krimpen a/d Lek, J. G. van Mierop, secretaris dier gemeente. Met 1 April a. s. is benoemd tot commies der posterjjen ten kantore Amsterdam, de heer F. W. J. Schoon thans surnumerair op het postkantoor te Gorinchem. Door hoofdingelanden van het groot-waterschap van Woerden is, in de Dinsdag gehouden vergadering, het navolgende drietal geformeerd, ten einde, tot het doen eener keuze voor één hoog heemraad aan Z. M. te worden aangebo den, namelijk', de heeren J. Knijff Adrz. 0. E. Van der Quast en D. Oostveen. Aan het DepartementvanWa- terstaat, Handel en Nijverheid werd Woens dag aanbesteedhet voltooien vau de ver dedigingswerken lUhgs den Graspolder, den Krabbepolder en den God-zij-dankpolder aan den linkeroever van het Scheurbene den Maassluis, voor de verbetering van den waterweg langs Rotterdam naar zee. - Minste inschrijver was do heer 0. Visser Gz. te Sliedrecht, voor f 33.900. Vrydag is aan bet provinciaal gouvernement van Zeeland aanbesteedhet maken van twee ducdalven van groen hart- hout, in de buitenhaven te Vlissingen, (ra ming f8500). Minste inschrijver de heer C. De Groot te Sliedrecht, voor f7647. Door het bestuur van bet wa terschap Willeskop zyn de werkzaamheden, waarvan de publieke besteding plaats had op den 23 Februari 11., toegewezen aan den laagsten inschrijver, den heer M. Van Mey- eren, te Ouderkerk aan den IJsel, voor de som van f 1045. Het kohier van de belasting op de honden in de gemeente Vuren, over den dienst 1887, is door den raad vastge steld, en door Ged. Staten goedgekeurd tot een bedrag van f 159,50. Om op de teTielin Aug. a. s. te houden laudbouw-tentoonstelling uit te reiken, zyn door den heer Mr. M. Viruly van Vuren en Dalem een verguld-zilveren en een zilveren-medaille geschonken. De heer W. J. L. Verbeek, te Wyk bij Duurstede, herdacht Zaterdag zijn 40-jarig jubilé als gemeente-geneesheer. Onder de vele blyken van belangstelling, welke de geachte jubilaris ontving, munt uit een prachtig album met zilveren op schrift en bevattende de namen van een aantal zijner vereerders uit die gemeente. In de zitting der Arr.-Recht- bank te Rotterdam van Dinsdag stond o. a terecht: K. 8. Lzn., oud 27 jaarlandbou wer te Berg-Ambacht, beklaagd van ter ge legenheid van 's Konings verjaardag op den 19en Februari j.l., te Schoonhoven met eenige jongelieden uit Berg-Ambacht, eene herberg aldaar te hebben bezocht, waar eenige oogenblikkeu daarna zekere P. v. W. bin nen trad, tegen welken persoon door een van het gezelschap ruzie werd gezocht. De kas telein, bekend met de gespannen houding, die er bestaat tusschen de inwoners van Berg-Ambacht en Schoonhoven, raadde P. v. W. aan, de herberg te verlaten, daar hy toch niet tegen de anderen op k<>n. Deze voldeed hieraanspoedig gevolgd door de anderen, vau wie één (genoemde K. 8.) met eene tabaksdoos een paar slagen tegen het hoofd van v. W. toebracht. Dinsdag stond K. S. te dier zake terecht en bekende de slagen te hebben toegebracht. Het O. M. vorderde zyne veroordeeling tot 14 dagen gevangenisstraf. Mr. L. H. Browne, als verdediger optre dende, bracht eenige verzachtende omstan digheden by, die z. i. konden leiden tot het opleggen van eene geldboete. De uitspraak werd bepaald op heden over 8 dagen. Nog stond terecht zekere M. v. D., oud 20 j., zonder beroep, wonende te Groot- Aminers, beklaagd vau op ’s Konings ver jaardag te Schoonhoven een glasrui' ver- oryzeld te hebben iu de tappery van v. uaaren. Ingevolge requisitoir werd deze zaak geschorst tot over dagen. Voor do Dordtsche rechtbank stond Vrijdag j.l. terecht L. De B., assistent 3. ki. by de maatschappij tot exploitatie van staatsspoorwegen te Gorinchem, ter zake dat hy in den morgen van den 26. Octo ber 1886 te Gorinchem, als stationsassistent door den stationschef belast, met het laten vertrekken van den persouentiein van Go- riuchem in de richting naar Dordrecht, ver zuimd had zorg te dragen dat «e uiterste wissel aan die zijde zich in zoodanigen stand bevond, dat het spoor no. 1, waarlangs die trein zich moest bewegen, vry was; en dat hy trein uo. 45 had laten vertrekken terwyl üe tongen van dien wissel tegen het spoor no. 1 lagen, zoodat die trein den wissel had opengereden en daarvan één der tongen BUITENLAND. Overilcht, Een beraamde, doch zelfs niet tot een begin van uitvoering gebrachte aanslag op het leven van Huslands Keizer, stoorde deze week op eenmaal de kalmte, die er in de Europeesche staatkunde heersebt. De Czaar zou zich naar de Peter-Paul Kathe draal begeven om eene mis by te wonen ter nagedachtenis van zijn vader, toen in de straten, die de stoet moest passeeren, een achttal studenten werd opgemerkt, die, op eeuigen afstand van elkander loopenda. een voorwerp by zich droegen, dat bij hunne inhechtenisneming een bom bleek te zyn. Eerst toen Z. M. zich in de kerk bevond, werd hij van het opzet verwittigd. Denzelfden dag vertrok hy nog met de zijnen naar Gatschina, gelijk zyn voorne men was. Ofschoon 't geval in Rusland helaas vrij alledaagsch is geworden, trachten de bladen nog byzondere redenen voor dezen aanslag aan te voeren. Het feit, dat de inhechte nisnemingen zich ver over de honderd uit strekken, doet echter zien, dat hier niets anders moet gezocht worden dan het werk der nihilisten, die, hoe waakzaam de politie ook zij, een macht in den staat blijven, waarmede men te rekenen heeft. De Russische Staatkunde blijft in zake Bulgarije nog steeds eene afwachtende houding innemen. Zelfs de opstand in Rutsschuck en Bilistria en de terechtstel ling van verschillende Russische handlan gers, hebben daarin geene verandering ge bracht. Von Uiers heeft alleen in eene nota aan de vertegenwoordigers de aan dacht der Mogendheden op die zaak ge vestigd. Nu de rust hersteld is, is men weer even ver als te vorenonderhandelen en nog eens onderhandelen, zonder door tasten. Rusland zou wel wenschen dat Turkije tot dit laatste overging en Oost- Kumehë bezette, doch deze is voorzichtig en wil niets builen de MogendHeden doen. Riza Bey, de Turksche buitengewoon ge volmachtigde te Bofla, komt met zyne be middelingsvoorstellen niets verder en Zau- koff, de Russisch gezinde adviseur, is bezig om zyn cougé als zoodanig te nemen. Bly- ven de Regenten de zaken gaande houden, dan kan er zoo nog een geruime tyd ver- loopen, zouder dat men een stap nader tot het doel komt, doch blijft tevens de moge lijkheid bestaan, dat eene of andere onver wachte gebeurtenis aan alle verwachtingen of onderiundehngen een einde maakt. Wat de Turksch—Egyptische ouderhan- delingen betreft, niets nieuws, dan dat Turkye, dat anders nog al gaarne kapitaal ziet, weigert het voorstel, om de jaarlyk- sche schatting van Egypte te kapitaliseeren, aan te nemen. Dat de Lesseps bij zyn bezoek aan Berlijn in opdracht zou hebben gehad, als bemiddelaar op te treden tusschen Enge land en de overige Mogendheden, in zake de hangende Egyptische bezettings quaestie, is niet gebleken. Wel heeft net bezoek van dipn man des vredes* aanleiding ge geven tot tal van vredelievende verzeke ringen, telkens als hij in aanraking kwam met hen die in Duitscnlaud den toon aan slaan, doch dit mag meer beschouwd wor den als een kalmeerend middel, nu ter wille van de zevenjarige legerbegrooting de Duitach- Frausotie rivaliteit wat te veel op den voorgrond was gedrongen. Dit middel hoeft thans mede zyn dienst ge daan. Met overgroote meerderheid zyu de gevraagde legergelden door deu Ryksdag definitief toegestaau en een thans aan de orde komende vraagW ie zal dat betalen” is een vraagstuk, dat wel niet zoo spoedig, doch ten slotte wel uitgemaukt zal worden. In Frankrijk, waar men ook met die lastige vraag te doen heeft, vond men een middel iu verhooging der graanrechten, die dezer dagen door de Kamer is goedgekeurd. Tusschen de in onmin verkeereude frac ties der liberale party in Engeland, waar van Gladstone en Chamberlaiu de hoofden zyu, wil het nog maar niet vlotten met eene verzoening. Uit een dezer dagen door Chamberlain gehouden redevoering blyktt dat men met de onderhandeliugen daar over nog niets gevorderd was. De Kabinet»-crisis in Italië is geëindigd met eene handhaving vau het bestaande Kabinet Depretis. Het werd in ue Kamer met eene motie van wantrouwen ontvangen, die echter met 20 stemmen meerderheid verworpen werd. Onmiddellyk daarna werd de Kamer voor on bepaalden tyd verdaagd, ’t welk wellicht eeu voorbode is eener ontbinding. BINNENLAND. 81'1113-UBM UI AL. Tweede Kamer. Zitting van Vrydag 11 Maart. Het outeiguuingsuutwurp ten behoeve van een spoorweg van Aiaassiuis naar den Hoek vau Hol land werd zonder discussie eenparig aangenomen. Dat voor de uitbreiding der haven- en sluit werken te XJniuiden werd ondersteund door dun heer Uildeiueester. Alvorens zyu rede te ver volgen, bracht 8pr. eeu woord van hulde en geiukwensch aan hot oudste lid der Kamerden ntor Blussé, dis zyn 75ston jaardag visrds; dezen man van helder hoofd en rechtschapen heid. van gezond verstand en or" - hyonder toejuiching op alle bankennog lang in het midden zijner collega's te zien. Verder betoogde hy de noodzakelijkheid van een tweede grootere schutsluisvolgens het ontwerp des Ministers, voor den handel van Amsterdam. De heer A. Van Dedem zag in de verbetering der havens een nieuwe premie op den invoer waartegen by de toenemende malaise in den landbouw moet worden gewaakt. De heer De Meyier bestreed de meeningalg zou men den handel moeten doen lijden omdat de landbouw kwijntde heer Cremer betoogde dat het voor ons land een levensbelang is, de schepen toe gang tot onze havent te verleonen de heer Willink meende, dat aan het onteigeningsont- werp een speciale wet of een begrooting moet voorafgaan wat door de heeren Van der öleyden en den Minister van Waterstaat werd betwist. Het ontwerp werd met 56 tegen 7 stemmen goedgekeurd. Met 55 tegen 4 stemmen werd aangenomen de voordracht tot uitbreiding van de vrijstelling vau het patentrecht, waartegen do heer Van Alphen eenige bedenkingen maakte, die de Minister van Financiën bestreed. Zitting van Maandag14 Maart. Bij de voortzetting der discussion over de Grondwets herziening werd eerst beraadslaagd over de motie van den heer Bchaepman strekkende om de additioneele artikelenbetrekking heb bende op het kiesrecht, gelijktijdig te doen behandelen met Hoofdstuk III. Na breedvoerige discussiewaar by de Minister van Binnenland- sohe Zakenop aandrang van den heer Borge- siusbeloofde een splitsing der additioneele artikelen in overweging te zullen nementrok de heer Bohaepman zyn motie in. Bij de algemeene beraadslagingen stuk III (kiesrecht)verklaarde de brechts tegen te zullen stemmen voorgedragen bepaling de deur opei gemeen stemrecht. Het volk wil dat niet; het vraagt beschermende rechten opheffing van de lasten vah den landbouw, vryheid van onderwijs enz Aan het program der Katholieken getrouw, zal 8pr. dat Hoofdstuk verwerpen en niet stem men voor een Grondwetsherziening zonder art. zelte niet voor een herziening met een art. 194 in zyn zin, maar met een eersten stap naar algemeen stemrecht. Zifting van Dinsdag. De heer Kolkman mo tiveerde zyn stem vóór een wijziging van art. 76, die het kiezerscorps zal uit breiden, ook ter wille van do schoolvraag, waaraan door een talrijker deel der natie in den geest dor gelouvigon een oplossing zal gegeven worden. Op het gezag der Regeering neemt hij aan, dat bjj haar voorstel algemeen stemrecht is uitgesloten. Ook de heer Reekers achtte uit breiding vau het kiesrecht noodzakelykde be zwaren, tegen het Regeeringsvoorstel ingébracht, kwamen hem niet overwegend voor. 8pr. is voor toelating tot hut kiesrecht van don broeden zoom des volks, met conservatieve, godsdien stige gevoelens; ook de minderbedeelden heb ben z. i. belang bjj den Staat. De heer Iloldt besprak de quaestio van het algemeen stem recht, dat hy verdedigde niet als natuurrecht,, maar als een burgerrecht In den constitdti- oneelen Staat moeten alle belanghebbenden tot medewerking aan de Regeering worden toege laten, moeten zy kunnen medewerken tot aan wijzing der personen die namens het volk de wetgeving beheerschen. De uitzonderingen, die de practyk vordert, maken geen inbreuk op het beginsel, dat allen die ais burgers voor zich en de hunnen arbeiden, kiezers moeten zyn. De arbeidende stand vraagt stemrecht, omdat hij economische verbeteringen alleon kan verwach ten van een Kamer, ook met zijn medewerking gekozen Het artikel der Regeering laat dien stand geheel onbevredigd. De heer Schjmmel- penninek van Njjenbeek is niet tegen uitbrei ding van kiesrecht, maar wensoht dat door aan neming van het voorstel van den heer Godin de Beaufort, om het voorloopig kiesreglement aan dit hoofdstuk toe te voegen, het gevaar worde ontgaan dat de liberalen alleen het laatste zullen aaunemen en het eerste weggoochelen. De heer Van Diggelen behield zioh zyn stem voor; hij geeft de voorkeur aan een stelsel, dat den NeJerlandsohen burger stemrecht verleent, afgescheiden van eiken finanoiëelen maatstaf. De heer Vau den Biesen verklaarde, dat hij na herhaalde overweging niets beters heeft kun nen vinden dan hut voorgedragen art. 80wor den «r verbeteringen voorgesteld, 8pr. zal ze aannemen. Dit gevoelen lichtte hy toe, door van verschillende landen de constitutie na te gaan. Het algemeen stemrecht wil hy uitslui ten in 't belang van rust en orde; hjj vindt het onbillijk dat men hun, die niets tot de huis houding bydragen, die geen belang hebben bjj de instandhouding van den Staat, een stem geve in die huishouding. De heer Zaajjer protes teerde tegen de bewering van den heer Bohim- melpenninck, als zou bij de liberalqn de toeleg bestaan om het voorloopig kiesreglement van de baan te schuiven; dit deed ook de heer Van der Feltz, die er op wees dat deze additioneele artikelen juist door den aandrang dor liberalen het aanzyn hadden gekregen. Do Minister van Binnenlandscbe Zaken verdedigde de voordracht tegen de aanvallen van de heeren Lambrechts en Heldt De belastingbarrière moet vallen, er moet meer vryheid zyn, overeenkomstig de ont wikkeling des volks. Uitvoerig wederiegde de Min. de motieven, vóór algemeen stemrecht aan gevoerd, ook met het oog op de ervaring in an dere landen. De Regeering heeft in haar art. 80 het beginsel nedergelegd van een rek- ba.e bepaling, waarvan de toepassing afhan kelijk gemaakt kan worden van de omstandig heden. Wat het voorstel van den heer Godin betreft, vereeniging van het art. met de addi tioneele artikelen, de Min zal de toelichting ui'wachten, alvorens zyne meening daarover te zeggen.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1887 | | pagina 1