NK,
o 410.
Zaterdag 26 Maart.
•jf!.928.'
1887.
IlflDEfl,
enngszout.
gunstig bekende
NG8Z0UT, een
agktvalenZuur
s thana echt ver-
5 Cent, pakjes
jes 50 Cent, te
Volff Zoon en
louda bjj J. H.
i Zonen,
D A,
DE WAAG”,
deposito:
m f 50 tot f 500
pvraagbaar;
AC.
Couranten.
vl*i
Weekblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
i’.
HEER Jr.
)8.
OEOER
RAAFKz.
’S
DRECHT.
7.::
BINNENLAND.
BTATEN-GEN ERA AL.
BUITENLAND.
Overzicht
'il’A. H
S. W, N. VAN NOOTEN tk Schoonhoven,
Uitgeven.
..hoor, toMtemniDg
estraat.
crjjgbaar.
••rt WISSELS
te van 2( pCt
■olongatierento
Schoonhoven.
lotel
Z. M. heeft
meester ran Sleeuw
)ELOOS EN
rondeigenaar.
iman.
Bschade.
ds waardige
UMENTHAL.
-Holland:
r
Igenootschap.
voorhanden
■kboeken,
en banden; sterk
met en zonder
’tefenille en voor
prijzen, bij den
Mrt
aangezet
met Alcohol.
RPEN.
34.
1 te
ANDMEE8TER,
GOUOA,
dage te spreken,
l uur. Het ison-
verlies der tanden
ii mismaakt en de
HÖOMÖÏÏBSCH! GOÏÏRANT.
If
aan den bu
k, den heer A.
of bij gedeel-
'oezigt,
LAL, Notaris,
van de Eerste
ven, tegen in
gevestigd te
EBITTEN, zonder
i wortelsworden
?de door hem ge-
ling van tandheel-
noodig, daar hij
algemeen vertrou-
>o hier als elders.
C. DEN HOED
»n f 500 tot f 1000,
’en opzegging;
uven f 1000, met
■pegging;
igen boren f1000,
Isen.
kLITEIT.
f 1,30.
- 1,45 per L.
,&0, f 1,80 per fl.
mp. f 2,50
tens 3 fl.
der Kop Co.
Deze fourrtt wordt des Zaterdag - morgens uitgegeven.
Prgs: root Schoonhoven per drie meenden f 0,70. Franco per post
door het gehoele rijk 0,80. Men kan zich abonneeren bij alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
SZING VAN
i nog enkele LEES-
ie hiervan gebruik
orden beleefd ver-
op te geven aan
DLEI,,
Boekbinder.
draagt 15; vrijstellingen wegens broeder-
dienst en eenige zoon 7; afgekeurden door
den Militieraad 2. KgJljfrifl du» alechtaï
kansen op vrijloling.
BODEGRAVE, 22 Maart By gele
genheid eener openbare Nutsvergadering
braoht de secretaris van de spaarbank een
verslag uit van den staat dier instelling in
hot afgeloopen jaar. Hieruit bleek dat 400
deelhebbers hadden ingelegd f9902,15 en
aan 109 was terugbetaald f 10.768,84. Op
den laatsten December hadden de 331 deel
nemers f42.709,61 te goed; onder deze
waren er 10, wier inschrijvingen, voor elk
in hot bjjsonder, boven de f 1000 beloopen.
Het reservefonds bestond uit f 14.435,57.
•GIE8EN-NIEUWKERK, 21 Mrt. Wap
perde op 14 Maart II., den dag waarop de
heer J. D. Van Slype vóór 35 jaren be
noemd werd ook tot burgemeester dezer
gemeente, van vele woningen de Nederland-
scho driekleur, Zaterdag 19 Maart had,
vooral de kom dezer gemeente, weder een
feestelijk aanzien. De beer en mevrouw
Van Slype waren 35 jaren door den band
des huwelijks vereenigd.
Tal van vlaggen versierden de woningen
der ingezetenen. Aan den avond van dien
dag vereenigden zich eenige jongelui in een
schuit op de Giesen, en onder het maken
van muziek en het zingen van eenige aar
dige liederen werd een keurig vuurwerk ont
stoken. Eene menigte menschen bevonden
zich nabjj de woning van den burgemeester.
Hot was bepaald een aardig gezicht, zoo
veel belangstellenden byeen te zien. Tot laat
in den avond duurde de feestviering voort.
Alle lof mag worden toegebracht aan de
jongelui, die het hunne hebben gedaan om
het flinke en hoogst keurige vuurwerk te
kunnen ontsteken. 19 Maart zal dan ook
wel een aangename herinnering achterlaten.
§GROOT-AMMER8, 23 Maart. In deze
gemeente bedraagt het aantal kiezers voor
de Tweede Kamer on de Prov. Staten 73
en voor den Gemeenteraad 115.
•HOORNAAR, 24 Mrt. Het kohier van
den h ofdelijkeu omslag is door den ge
meenteraad vastgesteld op f 800. Het is
verdeeld in 14 klassen, waarvan in de hoogste
klasse de aanslag f 80, in de laagste f 1
bedraagt.
§JAARSVELD, 23 Maart. Tot gecom
mitteerden van het waterschap „de gezamen
lijke Uiterwaarden” onder deze gemeente
is herkozen de heer J. F. Oosterom alhier.
JLANGERAK, 23 Maart. Volgens de
kiezerslijsten bedraagt alhier het aantal
kiezers voor de Tweede Kamer en de Prov.
Staten 89 en voor den Gemeenteraad 77.
•NIEUWERKERK a/d IJ BEL, 24 Maart
Blijkens de alhier aangeplakte lysten be
draagt het getal kiezers voor de leden van
den Gemeenteraad 124, voor de Provinciale
Staten en Tweede Kamer der Statcn-Geae-
raal 80.
Het door den Gemeenteraad vastge
stelde kohier van den hoofdelyken o nslag
bevat 180 aangeslagenen, verdeeld in 36
klassen, tot een bedrag van f4621,10. De
hoogste aanslag bedraagt f410, de laagste
f 2,82.
•NIEUWPOORT, 23 Maart Blykens
de vastgestelde kiezerslijsten bedraagt alhier
het aantal kiezers voor leden der Tweede
Kamer en Prov. Staten 26 en voor leden
van den Gemeenteraad 49.
OUDERKERK a/d IJSEL, 21 Maart.
Zaterdag ontviel der gemeente, dpor het
overlyden van den heer M. Rykaart Az.,
een harer meest geachte ingezetenen.
Oud-burgemeester dezer gemeente en
laatstelijk wethouder, mocht b(jbjjna ach
tereenvolgens, gedurende omstreeks 50 jaren
het lidmaatschap van den raad bokleeden.
Ook was hijbehalve in kerkelyke betrek
kingen, tot aan de invoering van bet te
genwoordig algemeen reglement, een 80-tal
jaren werkzaam als lid van het polderbe
stuur. Bijna 79 jaren oud en van do ge
breken van den ouden dag zoo goed als
verschoond, was hij door zijne onderge
schikten bemind daar hij steeds hulpvaar
dig was en tot weldoen geneigd. Zijn
heengaan zal dan ook door velen en in
velerlei opzicht worden betreurd.
•STOLWIJK, 24 Maart. Bljjkens do
kiezerslijsten bedraagt het getal kiezers in
deze gemeente voor leden vau de Tweede
Kamer en Provinciale Staton 132 en voor den
Gemeenteraad 194.
Men verzekert hier stellig, dat de
vervallen schutsluis, nabij de Stolwyker-
sluis, weder in orde zal worden gebracht
voor rekening van de fondsen der geoc-
trojeerde verveening. *t Zou waarlijk een
weldaad voor onze gemeente zjjn, als we
met riviervaartuig konden binnen komen en
alzoo van de uiterst lastige overaoheping
aan de Stol wij kersluis berry d werden.
•TIEN HO VEN, 23. Maart. Op de zalm-
zegenvisscherjj alhier werden jl. Zondag
nacht gevangen 6 zalmen.
1JSEL8TMN, 22 Maart. Bij besluit van
Burg, en Weth. dezer gemiente zijn tot
tegenschatters vo »rde personeele belasting
dienst 1887 88, benoemd de heeren A. Poot
en P. Van Woerden, beiden alhier
Zeiden we, aan het eind van ons vorig over
zicht, dat Donderdag de algemeene beraadsla
gingen der Tweede Kamer over Hoofdstuk III
der Grondwetsherziening gesloten werden we
vergisten ons: inrie zitting van Vrijdag 18 Maart
zjjn zy nog een poos voortgezet. De heer Rujjs
wenschte eön bepaald antwoord van den Min.
op de vraag of deze, by verwerping van de
addit. artikelende Grondwetsherziening als
mislukt zal beschouwen. Hjj verlangde voorts
een stelseldat algemeen stemrecht uitsluit
omdat men daarmede, niet staat op den bodem
des Christendoms. Do heer Schaepman betoogde
dat alle regeenngsstelseis gegrond kunnen zyn
op het beginsel der volkssuuvereimteit. De lieer
Gieiohman kan het noodzakelyk verband tus-
schen art 80 en het voorloopig kiesreglement niet
inzien, en was dus tegen samensmelting. Uit
de ervaringen die het buitenland oplevertdeed
spr. uitkomen, dat algemeen kiesrecht hen teleur
Het pvacwjaht, dat UaUaeldaad in de
laatste jaren vooral heeft in de Europeesohe
Staatkunde, verklaart en rechtvaardigt vol
doende de buitengewone beteekenis die er
gehecht en de aandacht, die er geschonken
wordt aan het feit dat Keizer Wilhelm den
22sten dezer zjjn 90sten verjaardag vierde.
Hoe weinig men ook sympathiseeren moge
-met Duitschlands Staatkunde, gedachtig aan
den bloodigen oorlog 1870/71de wijze
waarop het Duitsche volk zijn gehechtheid
uitdrukt aan den grijzen Vorst, dien het
schier als een God vereert, en de verhou
ding van dezen tot zijn volk, doet meer dan
de aandacht trekken, dwingt eerbied af.
Vooral wij Nederlanders, die ons ook mo
gen verheugen in het bezit van een Vor
stenhuis en Vorst, krachtens traditie en
historie nahw aan het volk verwant, kun
nen de waarde van een feest gevoelen, als
enkele dagen geleden te Berlijn en overal
elders in Duitschland gevierd werd.
Een eerbiedwaardige figuur vormde de
Keizer, begroet door 80 Prinsen, buitenge
wone en gewone gezanten van alle Mogend
heden; terzjjde gestaan door zijn grijzen
veldheer Von Moltke en den beroemden
Staatsman Von Bismarckbedolven onder
de bloemen en de meest uitgezóchte ge
schenken van een dankbaar volk. Eerbied
waardig en tevens populair: een vader te
midden van zjjn volk. Al gingen ook 90
jaren over zjjn hoofd, jaren van druk en
jaren van roem, als kind en jongeling
leefde hij den tijd der Fransche overheer-
sching mede en werd in de hoofdstad van
datzelfde Frankrijk tot Keizer van het ver-
eenigde Duitschland gekroond, toch ver
toonde hij zich op den feestdag herhaalde-
hjk aan zjjn volk en trad den optocht van
studenten, die uit alle oorden des lands l
waren saamgekomen, zelfs te gemoet, onder i
uitbundig gejuich van de menigte, die schier I
dag en nacht het paleis omringde.
Opmerkelijk en van vriendeljjkheid en
humor getuigende ia ook het woord van I
dank, waarvan de Keizer een geschenk aan
zjjn ouden Ijjfarts, Dr. Lauer, deed verge-
zeld gaan en dat eindigde met hèt ver
zoek, om hem toch geen honderd jaar
oud te laten worden, omdat de Keizerlijke
kas niet voldoende zou zijn voor eene nieuwe
dotatie. Het geschenk bestond uit 300.000
Mark, het dubbel van het bedrag dat
Dr. Lauer bij ’s Keizers 80eten verjaardag
ontving.
Het Keizersfeest valt samen met eene
algemeen meer vredelievende stemming in
Europa. Het Pruisische Hoerenhuis houdt
zich bezig met de behandeling der ont
werpen, tot verdere buitenwerkingstel-
ling der Meiwetteu en is gunstig daarvoor
gestemd. De aansluiting met Oostenrijk
en Italië heeft, naar men algemeen aan
neemt, in een hernieuwing van het vroeger
gesloten verbond haar beslag gekregen.
De officieuse Russische pers doet haar
best te doen uitkomen, dat er aan de
Duitsob—-Russische overeenstemming niets
hapert. De Fransche president en zijne
Ministers kwamen, door een bezoek ten huize
van den Duitschen gezant, den Duitschen
Keizer hunne hulde brengen. Zelfs Bou
langer, de onruststoker, ontbrak niet. Wie
zal er thans nog durven deuken aan een
nieuwen FranschDuitschen oorlog, tenzij
Marseilles gemeenteraad mo<ht zegevieren.
Die roodgekleurde raad sprak dezer dagen
hare sympathie uit voor de Commune en
is thans doleerendede regeering sprak
de ontbinding uit.
De Engelsche regeering heeft de ler-
sohe zaken weer aanhangig gemaakt. Een
nieuwe dwangwet is in behandeling en
zal vooreerst nog wel het parlement bezig
houden. Rondweg verklaarde de regeering
geen nieuwe regeling van de staatkundige
verhouding voor Ierland te zullen voor
stellen, voordat de verschillende partijen
daaromtrent tot eenheid zjjn gekomen.
De Npaansche Minister van Financiën
heeft zijn populariteit in de waagschaal
gesteld, door een coupon-belasting op de
binnenlandsche schuld voor te stellen.
Tusschen Italië en Abyssinië is het nog
niet pluis.
om tot 8
te hebben, welke haar werden ten laste
gelegd.
In de sitting van Maandag werft het ge
tuigenverhoor voortgezet. Beklaagde bleef
voortdurend ontkennen de brieven geschre
ven en den brand gesticht te hebben. Het
openbaar ministerie eisohte veroordeeling
van bekl. tot 8 jaren gevangenisstraf. De
verdediger Mr. H. Trostorff vroeg gedeel
telijke nietigverklaring van de dagvaarding
en algeheele vrijspraak; mochten zijne mid
delen van verdediging verworpen worden
dan verlangt pleiter subsidiair vóór de ver
oordeeling een vernieuwd grondig onderzoek
naar de verstandelijke vermogens van be
klaagde.
UitspraakDonderdag 31 Maart a. st.
In de zitting der Arr.-Rechtbank van
Dinsdag werd o. a. veroordeeld
K. 8. Lzn., oud 27 jaarlandbouwer te
Berg-Ambachtbeklaagd van op 19 Fobr.
te Schoonhoven zekeren P. v. W. met een
tabaksdoos op het hoofd te hebben geslagen,
tot f 25 boete, subsidiair 10 dagen hechtenis.
Vervolgens stonden terecht:
M. v. D., ond 20 jaarzonder beroep
wonende te Groot-Ammersbeklaagd van
vernieling van een glasruit op ’s Konings
verjaardag, te Schoonhoven in een tapperij
gepleegd. In deze staakwelke 11. Dinsdag
aangevangen werd werden nog twee ge
tuigen gehoord. Eisch 14 dagen gevange
nisstraf.
B. M., oud 47 jaarmetselaar en aanne
mer wonende te Goudabeklaagd van be-
driegeljjke bankbreuk door den 4 Septem
ber 1886, terwjjl hij zich reeds den ongun-
stigen staat zijns boedels bewust waswelke
dan ook door een faillietverklaring op 29
September gerolgd werdnog te hebben
betaald circa f1100 aan zjjn moeder en
zjjn broeder en daardoor de rechten zijner
andere schuldeischers te hebben verkort.
Eisch 14 dagen gevangenisstraf.
Over 8 dagen uitspraak.
-*• Voor de-pacht vm het ftjjks-
veer van Zalt-Bommel op Tuil heeft zich
geen gegadigde opgedaan. De reden daarvan
is, naar men meldt, dat de onkosten de
opbrengst van het veer overtreffenomdat
de pachter voor het onderhoud van den kabel
on van een schroefstooinbooije moet zorgen
en elke drie maanden een nieuwe kabel
noodig is, die omstreeks f500 kost.
Voor de vacante betrekking
van klerk ter secretarie van het grootwa-
terschap van Woerden hebbon zich niet
minder dan 270 sollicitanten aangemeld.
Het salaris bedraagt f450 ’sjaars.
Naar wjj vernemen zal binnen
kort de alom besproken „Brandweer-Cou-
rant” verschijnenwier inhoud in hoofdzaak
bestaan zal uit wetenschappelijke bespre
kingen op het gebied van brandwezon.
Het valt niet te betwjjfelen of de oprichting
van dit orgaan strekt tot nut van het alge
meen, wat daarom eiken brandmeester, zjj het
ook door tusschenkomst van zjjn gemeente,
tot deelneming zal aansporon. Het is ech
ter te verwachten dat van den kant der
gemeentebesturen tot deelneming zal wor
den aangedrongen.
Mej. E. L. Frahm te Sliedreoht
heeft met gunstig gevolg examen afgelegd
voor de acte nuttige handwerken.
Aan het toelatings-examen
bij de Rijksnormaallessen te Bcrg-Ambacht
werd met gunstigen afloop deelgenomen
door 1 vrouwelyke kweekeling voor do 4de
klasse, 6 mannelyke en 1 vrouwelijke voor
de 1ste klasse en 4 mannelijke kweekelin-
gen voor de voorbereidingsklassen.
Bedankt voor het beroep naar
Waddingsveen door Ds. IJ. Bootsma te
Lunteren (gemeente Ede).
Ds. Van het Loo, predikant
bij de chr. gereform. gemeente te Sliedreoht
heeft het beroep naar Paterson (Noord-
Amerika) per telegraaf aangenomen. Sedert
zjjne bevestiging aldaar, 24 October 1882,
werd hij beroepen naar de gemeentenDin-
teloord, ScheveningenLeerdam, West-
Barendrecht, Katendrecht, Kolynsplaat,
Bodegrave en Arnhem.
De heer I. J. Italië, oud-leer-
aar en voorzanger bij de IsraSlietisobe ge
meente te Meppoleen nog wakker grjjs-
aarddie zelfs een enkele maal nog als
voorzanger fungeert, heeft den Duitschen
keizer schriftelyk geluk gewenscht met zjjn
verjaringsfeest. Even als de keizer werd
ook de heer Italië den 22sten Maart 1797
geboren.
De kerk van den H. Antonius
te Rotterdam zal eerlang olectrisoh worden
verlicht De daartoe benoodigde toestellen
zjjn volgens een geheel nieuw systeem en
zullen worden geleverd door den heer W.
Smit te Slikkerveer.
•GORINCHEM, 24 Mrt Door den ge-
meenteraad zijn hier tot tegensohatters voor
de personeels belasting benoemd de boeren
J. Exalto, J. J. Büller Jobs., C. J. Verwey
en T. W. Wapperom.
•AMEIDE en TIENHOVEN, 23 Maart
Het door deze gemeenten te leveren getal
manschappen voor de Militielichting 1887
is bepaald op 4; het aanl
Prfls der Advertentiên: Van 1 tot 5 regels 0,50. Iedere regel
meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco
uiterhjk tot Vrjjdags-ncmiddags. Alle binnenlandsebe Advertentie,
voor 1 maa* plaatsing opgegevenworden slechts S meal in
rekening gebracht.
voegen
hun gezii
zien; 3'.
doen vervallen, en 4’.
nemen „De stemming
De laatste afgevaardi
het woord voerde, i
herinnerde, dat op
Europa hulde brengei
Duitschland. Gaarne
aan, nu hot vrede op i
klinkt. Lang bljjve hj,
werkzame getuige I Deze
een algemeen „bravo l” b o
Ook wjj, vervolgde spr., hebben een werk
van vrede, van gemeenschappelijk overleg
verrichten, uitzetting van de grenzen der kit
bevoegdheid. Laat ons de bespiegelingen sl
ken, èn den wetgever zooveel mogeljjk vrjjh<
geven, als wjj gel"~“ 1J- -
volk.
De Minister van Binnenlandsche Zaken ver
dedigde nu in het breede de voordracht der
Regeering en bestreed de amendementen, die de
Regeering alle verwerpeljjk achtte, met uit
zondering van dat van den heer Rooseboom,
hetwelk zjj onnoodig vindt, (de Minister van
Oorlog verklaarde zich er beslist tegen,) en dat
van den heer Van der Kaay, dat wel niet de
voorkeur verdient voor het duidelyker voorstel
der Regeering, doch niettemin, als er een betere
redactie voor gevonden kon worden, waarom
trent men zich met elkander zou kunnen ver
staan, niet volstrekt door den Min. werd afge
wezen.
sonoor, wtuwuiuimg
Febr. 1893 te GorinoM*to blijven wonen.
De officier V«n gezondheid 2e
kl., Dr. J. K. H. Brumund van het 4e reg.
inf. te Leiden die lijdelijk was geplaatst te
Leeuwardenis naar zjjn garnizoen terug
gekeerd.
Bij de rijkstelegraaf zjjn met
1 Maart jl. o. a. verplaatst do telegr. 2e kl.
E. Harmsen van Rotterdam naar Sliedreoht
de telegr. Ie kl. 8. E. Henkers, van Slie-
drecht naar Amsterdam.
Bij den Raad van State, afdee-
ling voor de geschillen van bestuur, zjjn
Woensdag ingekomen elf koninkiyke be
sluiten, houdende o. a. beslissing in zake
de beroepen van
Den gemeenteraad van Woerden, van
een besluit van Gedeputeerde Staten van
Zuid Holland, tot wijziging van de leggers
der wegen en voetpaden in de gemeenten
Bodegrave, Barwoutswaarder en Woerden.
Met handhaving der beslissing van Gedep.
Staten is het beroep ongegrond verklaard.
Aangelanden van het jaagpad langs den
Rijn, gelegen onder de gemeenten Bodegrave,
Barwoutwaarder en Woerden, van een be
sluit van Gedeputeerde Staten van Zuid-
Holland, tot wijziging van de leggers der
wegen en voetpaden in die gemeenten. Met
verbetering van het besluit van Gedep.
Staten zjjn de beroepen gegrond verklaard
en is bepaald, dat de breedte van het jaag
pad zal blijven zooals zjj op den legger is
aangegeven.
- Bij do Regeerin gmoet het voor
nemen bestaan weldra een wetsvoorstel in
te dienen, om de bij de militie ingeijjfden
die dit jaar voor ontslag aan de beurt zou
den komen, tot een jaar langoren dienst
te verplichten. De bedoeling is niet hen
feiteljjk in dienst te houdenmaar de be
voegdheid te erlangen hen zoo noodig voor
den dienst op te roepen.
werd Woensdag o. a. aanbesteed het ver
richten van baggerwerk in het Scheur be
neden Maassluis, ter verdieping van het groot
scheepvaartwator met bjjbehoorende werken,
een en ander voor de verbetering van den
waterweg langs Rotterdam naar zee (raming
f 214.550)minste inschrijvers de heeren
A. Volker Lz. en P. A. Bos, teSliedreoht
en Gorinchemvoor f214.550.
In het vervolg is voor brieven
of andere stukkendio aan den afzender
om beter adres zjjn teruggezonden en door
dezen met een aangevuld, verbeterd of ge
heel nieuw adres opnieuw ter post worden
bezorgd, opnieuw port en eventueel Kocht
verschuldigd.
Door den militieraad te G'ouda
is in de zitting van 23 Maart slechts één
der lotelingen van de gemeente Berg-Am-
bacht voor den militairen dienst afgekeurd.
Burgemeester eii Wethouders
van Amsterdam hebben aan den Gemeente
raad een crediet gevraagd van f15000 voor
feestelijkheden van gemeentewege, bij 's Ko
nings komst. Men zal o. a. vuurwerk ont
steken, enkele gedeelten der gemeente ver
sieren, prjjzen voor volksfeesten uitloven enz.
Dinsdag promoveerde aan de
universiteit van Amsterdam tot doctor in
de geneeskunde de heer A. Vonck, geboren
te Streefkerk, na verdediging van een acad.
proefschrift, getiteld: „Studie over het caput
obstipum musculare.”
Aan den sergeant-schr jj vor
Karssen, te Gorinchem, is de zilveren me
daille voor 24-jarigen eerlijken en trouwen
dienst uitgereikt.
De Stoom boo t-Maatschappij
Boskoop—Waddin''sveen—Gouda zal bin
nen kort een tweede boot in de vaart bren
gen en daarmede vuren tweemaal per week
naar Leiden en eenmaal naar Rotterdam.
In de zitting der Arr.-Recht-
bank te Rotterdam van Zaterdag stond te
recht: C. P., oud 20 jaar, dienstbode, ge
boren te Soest, wonende te Reouwijk, be
klaagd van lo. in de maand October 1886
Gerrit Van Dam aldaar, bij wien zjj als
dienstbode werkzaam was, te hebben be
dreigd met het in brand steken xjjner wo
ning en met moord, door brieven te schrjjven
die het voornemen daartoe inhielden en die
zij het voorkomen had gegeven als van
zekeren Arie Benschop afkomstig te zjjn, en
ten huize van genoemden Van Dam to doen
bezorgen, en 2o. op 28 October 1886 ’s na
middags omstreeks half acht ure, opzettelijk
dat kenbaar gemaakte voornemen hobben
ten uitvoer gebracht, en daartoe op de
hoeve van meergenoomden Van Dam een
paar met petroleum begoten on voor eon
gedeelte buiten do stookplaats in het boen
hok neórgelogde takkebossen, wederrech
telijk te hebben in brand gestoken, waarvan
de vlam; indien zulks niet door spoedige
ontdekking en blussching van anderen ware
voorkomen, zich zou hebben kunnen mede-
deelen aan den paardenstal, de hooiberg en bet
woonhuis, waarin de vrouw des huizes on
gesteld te bed lag, zoodat algemeen gevaar
voor personen on goederen was te duchten.
De beklaagde ontkent de feiten gepleegd
zal stellendie er politieke vrijheid onafscheide
lijk van achten; zonder dat kiesrecht genieten
wjj hier meer vrjjhsid dan elders wordt gevon
den. De heer Godin handhaafde hader zjjn
amendementde heer Rutgers verklaardedat
hij niet tot mislukking der Grondwetsherziening
wil medewerken en daarom voor art. 80 zal
Stemmen al vindt hjj het ook veel te onbepaald.
Daarmede eindigden de algemeene beraadsla
gingen.
Op het artikel der Regeering waren amende
menten voorgestelddie nu achtereenvolgens
werden toegelioht
1. Van de heeren Van Houten en De Ruiter
Zjjlker „De leden der Tweede Kamer worden
gekozen door de kiezers, die de wet aanwjjst
en op do wjjze, bij de wet te bepalen.”
2. Van de heeren Ruijs en Reuther, herstel
van de vroegere Regeerings-formulewaarin
hoofdzakeljjk de huurwaarde der woning als
maatstaf van kiesbevoegdheid werd aangenomen.
3. Van den heer Van der Kaajjom in’t art.
te lezen „die de door de kieswet te bepalen
kenteekenen van maatsehappelijken welstand of
andere kenmerken van vermoedeljjke geschikt
heid bezitten
4. Van den heer Rooseboomom na al. 1 te
lezen„De wet bepaaltin hoeverre de uitoefe
ning van het kiesrecht wordt geschorst voor de
militairen bjj de zee- en landmacht, voor den tijd
gedurende welkeri zjj zich onder de wapenen
bevinden."
Van den heer Glercx om achter de woor
den (in het Reg. art.)„die de door de kieswet
te bepalen kenteekenen van geschiktheid en
mastschappeljjken welstand bezitten”, in te voe
gen „tenminste in de huurwaarde voor het
personeelin de gemeente hunnér inwoning
ten volle zjjn aangeslagen, óf aldaar in de grond
belasting een met den laagsten vollen aanslag
in de huurwaarde geljjkstaand bedrag betalen."
In de zitting van Maandag 21 Maart ver
klaarde de heer A. Van Dedem, dat hjj in het
regeeringsvoorstel een poging zag om zoowel hen
te bevredigendie veel waarde hechten aan
zekeren welstand bjj den kiezer als degenen
die den voorrang toekennen aan verstandelijk
kapitaalhjj zou er dus vóór stemmen. Ook de
amendementen van den heer Rooseboom zoo
mede dat va$ den heer Clerox achtte Mir. zeer
aannemelyk.
De heer De Brunn Kops meende, dat het
amendement—Van Houten den wetgever de noo-
dige vrijhhid, laatdaarom gaf hjj er de voor
keur aan boven het Reg. art. Na dat van den
heer Van Houten achtte hjj het am.—Van der
Kaajj het meest aan te bevelen. Een zesde amen
dement werd voorgesteld door de heeren Van
Diggelen Buma en De Ranitz, n 1. om de hier
boven (zie am.Clerox) aangehaalde woorden
van het Reg. art. te vervangen door „die aan
bjj de kieswet te bepalen eiechen voldoen.” De
heer Van Diggelen beval dit amendement aan,
op grond dat het geheel beantwoordt aan het
compromis, iussehen Regeering en de meerder
heid der Kamer gesloten.
In den loop van het debat, dat hoofdzakelijk
over het zestal amendementen liep, en waarbij
de viaag, of het Reg. art. algemeen stemrecht
al dan niet uitsluit, verschillend werd beant
woord, stelde de heer Beret als sab-amendement
op het amendementRooseboom nog voor, achter
het woord „militairen” te lezen„beneden den
rang van officier".
De zitting van Dinsdag leverde nog twee
nieuwe amendementen Op1*. van den heer
Lohman, -die de volgende formule aanbeval
„De leden der Tweede Kamer worden recht
streeks gekozen door de meerderjarige manno
Ijjke ingezetenen, tevens Nederlanders. De wet
bepaalt wie tot het uitoetenen van het kies
recht worden geroepen, door aanwjjzing der ken
teekenen van maatsehappelijken welstand. Van
personen, die tot één gezin behooren, kan slechts
één tot de uitoefening van het kiesrecht worden
geroepen.
„Van de uitoefening van het kiesrecht zjjn
uitgesloten zjjwien dat recht bjj rechterljjke
uitspraak is ontzegden zjjdie in gevan
genis of hechtenis zjjn.”
Do heer Heldt wilde bjj sub.-amendement
eenige veranderingen in het amendement
Lohman voordragen; een opmerking van den
voorzitter noopte hem echter, er een zelfstandig
wijzigingsvoorstel van te maken, ten deelheb
bende 1’. het woord „manneljjke" in al. 1 te
doen vervallen2°. achter „Nederlanders” te
„die in het onderhoud van zich en
jzinnen zonder hulp van anderen voor-
de 2e alinea van het amendement te
een nieuwe alinea op te
igen zjjn geheim
iigde, die vóór den Min.
was de heer Lieftinck. Hjj
dien dag alle Vorsten van
-m aan den Keizer van
sluit ieder zich daarbjj
aarde van zjjae lippen
ijj van dien vrede de
s woorden werden met
begroet.
pr., neuuen
Bmeenschappeljjk overleg te
>g van do grenzen der kies-
Laat ons de bespiegelingen sta-
Jtgever zooveel mogeljjk vrjjheid
felooven in de toekomst van ons
