Feestviering
ÏÏÏÏISVfiOUW,
DiïfusiePaipe te koop.
EIKEN HERSMEDEN,
'Ier Instructie-Compagnie
V°8lifT
DANKBETUIGING,
ADVERTENTIES.
Ontvangen: 500 Rjjnsche
VAH HET
25-JARIG BESTAAN
te Schoonhoven.
Hebben wij i„ ong sori
overzicht gegeven van de pogingen door
bot gemeentebestuur van v& 35
mét zorm n^,l !tfde' W6lke pegingon
Lróot l"èfd'e V0W Sohoo"1">™' van zoo
groot belang mag genoemd worden.
eg in
in Hf»! yr°T n de" m0l'gen van den
10. Mei werd allerwege do laatste hand
gelegd aan de versieringen, op verschil
lende pun ten. der stad aangebrachtoveral
heerschte drukte en beweging, en eer do
klok acht uren sloegwas de stad.
ook
door do vlaggen uit°nagenoeg alle wonin
gen, geheel in feestdos getooid. Precies
ge":
op dat uur werden do ingezetenen
bowoners van den omtrek op;
do kanonschoten, din
het feest verkondig,
ÖH h00re°'
Honderden monschen waren te 11 ure
Riamogplaats der boot voroonigd 01
te zjjn van de aankomst der
aanvang van
torwjjl hot carillon
getuigen
róunisten. De geheel met vlaggen versierde
boot en de saluutschpten bjj aankomst aan
de stad gelost, leverden een bowjjs van
hulde aan hen, die opgingen tor herdenking
van den gowichtigen dag.
Te 111 uren voreenigden zich in do
bibliotheek van het kazernegebouw de
officieren, reünisten, leden van don go-
meentoraad, die der feestcommissie uit de
burgerij, besturen en leden van verschil
lende corporation on andere personen, die
allen, zich tot oen gerogelden stoot vor
mendete 12 uren, voorafgegaan door
het muziekkorps der huzaren in optocht
trokken naar het exercitie-lokaal. Godu-
rondo dezen tocht had mon gelegenheid
do smaakvolle versieringen to bewonderen,
die waren aangebracht. Op hot binnenplein
der kazerne, wier ingang geheel mot groen
was getooid, was een hoogo pyramidalo
zuil aangebracht, a«an welks voet de namen
dor commandanten met do jaartallen prijkten^
terwijl het geheel smaakvol met groen en
bloemen was getooid. Van af de Waag,
door een grooto vlaggentropóe versierd,
was van woge de feestcommissie uit do
burgerij, eeno in alle opzichten keurige
alléo aangebracht. Deze alléo, 40 meter
lang, bestond aan den ingang uit twee
groote zuilen, aan don voet waarvan eone
rijke verzameling planten en gewassen, en
voorts uit groepeeringen van vlaggen en
groen. Aan elk der twaalf palen w^ron
keurig geschilderde schilden aangebracht,
waarop de namen der elf provinciën en
dat van do gemeente, terwjjl zich in hot
midden schilden bevonden met de namen
der commandanten en do jaartallen van
hun verblijf. Deze alléo was voor onze
gemeente geheel iets niouws on doet den
ontwerper, don heer L. F. Redeleer, die
zich ook bij dit feest weder zoo hoogst
verdienstelijk hooft gemaakt, alle oer aan
Aan het begin van den Dijk bij den Korten
Dam wachtte den feestvierenden eeno nieuwe
verrassing. Aldaar had do gymnastiek- en
8chermvereenigiug „Adolph öpiess" een in
allo opzichten keurig uitgevoerd chassinet
aangebracht, waarop de woorden: Hulde
van do Gymnastiek- en Schermvereeniging
„Adolph Spiess" aan de Instructie Com
pagnie 18631888, aan weerszijden prjjkten.
Dit chassinet, met zilveren sterren versierd
en mot groen en vlaggen omgeven, leverde
een hoogst gunstig effect en heelt aan do
leden der vereeniging, die in bondscostuum
gekleed met hun banier, aan weerszjjdon
geschaard stonden, ongetwjjfeld veel arboids
gekost.
Van af den opgang tot den wal tot hot
exercitie-lokaal stond de compagnie in
twee gelederen geschaard, waartusschen
do stoet voortging tot genoemd gebouw,
waar een verrassende aanblik zich aan het
oog voordeed. Hot groote lokaal was ge
heel in een feostzaal herschapenallerwege
vlaggen, tropeeën en groen en aan den
wnud het sierlijk portret des Konings.
Eeno groote menigte, waaronder het ge-
heelo personeel der Compagnie, was in het
lokaal bijeon. Ook mag vooral niet ver
zwegen worden de hulde, gebracht door
hot garnizoen te Goud», door do aanwezig
heid van den majoor-commandant, bonevens
een kapitein.
Do kapitein-commandant dor Compagnie,
de heer M. J. Telchuijs, na eenigcrwtijd
binnentredendebetrad het spreokgestwélto
en sprak daarop hot volgende:
U kolonel Collard, oud-commandant van
de lnstraotie-Compaguiewiens zeer ver-
eerende tegenwoordigheid aau aezo plaats
meorderen luister bijzet aan hetgoen vóór
26 jaren hier werd gesticht, U, hoogge
achte ambtsvoorganger, geef ik de verzeke
ring mijner govoelens van diepen eerbied.
U, majoor-comraundant vun het garni-,
zoou te Gouda, die mot den U vorgezellenden
officier, namens do offioieron van dat gar
nizoen do compagnie op dezen dag kwam
begroeten.
Uofficierenonderofficieren en oud-
onderofficiereu, tor feostviering opgekomen,
U, godsdienstleeraars, U, Hoofd en edelacht
baar bestuur der gemeonteofficieren der
stedelijke schuttorjjburgerautoriteiten,
bestuurders van verschillende instellingen
corporatiën ingezetenen van Schoonhoven
die wel gevolg hebt willen geven aan do
ultnoodiging onzer feestcommissie tof het
bijwonen dezer plechtige bijeenkomst; ik
heet u welkom binnen de wauden van dit
gebouw 1
ZExc. do Ministor van Oorlog was tot
.zjjn leedwezen wegons drukke ambtsbezig
heden verhinderd gevolg te goven aan de
uitnoodiging tot het bijwoneu onzer fees-
toljjko -herdenking. De genoraal-majoor-
inspecteur der artillerie kon tot Hdz. spijt
mede hier niet tegenwoordig zijn. Zoo
ook waren de majoor Pfeiffer, de oud
commandant, majoor Van Mans velt, on de
kapitein Mejjou niet in de mogoljjkheid
aan ons feest doel te uotneu.
Wanneer wjj om ons hoon zien, dan mis
sen we nog eenigon onzer kamoradon, die op
Uezen dag zoor zekor v van hunne belang
stelling zoudon hebben doen bljjken, ware
het niet dat zo ook reeds met anderen onB
jn den dood zijn voorgegaan. Brengen we
hun eene stille hulde.
Voor mjj is de aaugeuamo en «ervolle
taak weggelegd, met een woord onze feest
viering tor gelegenheid van don 25sten ver
jaardagder Instructie-Compagnie in te leiden.
Het is dan voorzeker passend in eonen
kring van zooveel belangstellenden, ons oenige
oogenblikken over en met haar to onder
houden voor mjjdie de eer heb thans de
Instructie-Compagnie te commandeoren, on
wier lot mjj dan ook na aan het harte ligt
dat is ja 1 eene behoefte.
Maar ik weet het, dat is het ook voor u
oud-commandantdie het voorwerp uwer
schepping tot wasdom hebt gebracht on door
vordero ontwikkoling zoo vruchtdragend
hebt weten te maken voor het wapen dor
Artillerie waardoor go met den majoor Van
Man8velt den naam van do Instructie-
Compagnie steeds hoog hebt gehouden.
Dat korps is u liof geworden en wekt
immers in hoogo mate uwe belangstelling.
Dat is het ook voor u, kameraden
die aan deze instelling verbonden, daarbij
ion va:, vriend- en kameraadschap
onderling en met burgeringozetenou hebt
vastgeknoopt, die ons nog altijd veroe-
nigd houden die daarbij met zooveel ijver
en toewijding werkzaam waart in hot
belang van het wupen der artillerie en die,
overtuigd van het nut, tot hedon docrf énzo
corapagnio gesticht, u steods tot haar aan
getrokken gevoelt.
Ook voor ukameraden, dio hpr uwo
oorste militairo opleiding hebt ontvangen,
waarbij do grondslagen werden gelogd voor
vordero ontwikkeling en die thans in hot
officierskorps zjjt opgenomen, waaronder
zelfs sommigen uwer, wior naam bjj het
wapen eonen goeden klank heeft. Bij u
voorzeker leeft de jarige in daulcbaro her
innering voort.
En voor u onderofficieren, die vroeger
als zoodanig bij de compagnie ingedeeld,
daarbjj zulko goedo dienston hebt bewozon,
wie twijfelt aan uwo wanne béfaigstelling.
Dat is het ook voor u ondeiSfficiererti,
die bij do Instructie-compagnio ao eerste
schrede hebt gezet op do militaire loop
baan en door ijver, kuilde ou nauwgezette
plichtsbetrachting tot uwen tegonwoordigen
graad opgeklommen, thans een krachtigon
steun ja sommigen zolfs oen sieraad
zijt van het wapen dor artillerie, op u voor
zeker ziet de jarigo met wolgovallon neer
als op zoovelen, die zich harer waardig
toonden.
Dankbaar dan ook voor het vele goede,
van haar ondervonden, was hot u eeno bo-
hoefte haar op haar zilveron feest uwo
hulde te brengen.
Ean, officieren van de Instructie-compag
nie, die thans daaraan uye beste krachten
wjjdt, uit plichtsbesef niet alleen, maar ook
om den onmisbaren steun te schenken aan
het wapen, waarbjj wjj de eer hebbon te
dienen, gjj gevoelt op dozoii dag met ons.
Do onderofficieren van het vaste kader,
die gedurende langere» on kortoren tijd
met loffeljjken ijver de officieren behulp
zaam zijn geweest bij hot vervullen van
hunne gewichtige taak, om jeugdige mili
tairen tot bruikbare artilloristen te vor
men en op te leiden tot korporaal,
zij allen hebben door hunne offervaar
digheid en jjverigo bemoeiingen om de
jarige een waardig feest to bereideu, go-
toond, welk een warm hart zjj huar toe
dragen.
De korporaals van het vasto kader, voor
wie de Instructio-Compagnie eone oefen
school is voor hunno latere vorming; de
korporaals-titulair en volontairs die thans
daarbij hunne opleiding ontvangen, gaan
daarin op; zoo ook de hoornblazers en
kanouniers.
U, chef van het Militair-Hospitaaldie
als officier van gezondheid aan onzo in
stelling verbonden zjjt, eu, ovenals uwe
ambtsvoorgangers, met zooveel nauwlettende
zorgen het lich lainelijk welzijn van ons per
soneel behartigt; U godsdienstleeraars, die
zoozeer do geestoljjko bolangon uwor jeug
dige leerlingen tor harto neemt, en bij het
aankwoeken vun Christolijko deugdon, met
ons samengaat door onzen jeugdigeu mili
tairen eerbied on ontzag in te boezemen
voor al wat boven hen gesteld is; deze
kweokschool, waarbij voor elk uwor zoo'n
ruim arbeidsveld openligt, wekt ook uwo
belangstelling.
U, burgemeester en wethouders, leden van
den raad en ingezetenen der gomeonte, die
voorzeker uit do volheid dos harten mot
ons feest viert, daar do belangen uwer stad
zoo zeer betrokken zjjn bij het bestaan dor
mililaire instelling, die thans daarin 25
jaren geveBtig® is eu steeds bloeide, u die
dun ook reeds zoovele bljjken gaf dit voor
recht te waardeeron, is het ongetwjjfeld ook
eone behoefto om in dezen plechtigen stond
u eonige oogenblikken over en met haar te
onderhouden en met ons hare wording, op
komst en ontwikkeling op dit haar zilveren
feest, nog eens kortelings in herinnering te
brengen.
Toen dan in 1862 het noodzakeljjk bleek
te zjjn om maatregelen te neuion ter voor
ziening in do toekomst in de.behoefto aan
onderofficieren ou korporaals hij hot \*apen
der artillerie, werd bij Kouinkljjk besluit
van 11 Moi 1862 No. 51 tot aankweeking
en opleiding uitsluiteud voor korporaals ou
onderofficieren eone afzonderlijke Instruc
tie-Compagnie opgericht.
Hare Bterkte werd vastgesteld op:
1 sergeaut majoor 1 Borgeant roajéor
vuurwerker 1 fourier3 hoornblazers
en 200 kanonniers van do 2de klasse, terwijl
daarbij werden gedotaoheerd uit andore
korpsen1 kapitein4 eerste of tweede'
luitenants, 12 sergoanten en 8 korporaals.
Onder den naam van Artillorie-Instruotie-
Compagnie was zij oen zelfstandig korps,
in administratie toegevoegd aan het 2de
regiment vesting-artillerie.
Bjj beschikking van ZEx. den Minister
van Oorlog, d.d. 16 Januari 1863, No. 47,
werd de kapitein J. J. Collard vuu het 3de
rogiraont vesting-artillerie thans geponBio-
neerd kolonel bestemd tot commandant van
do nieuwe compagnie en werden daarbjj
verdor godetachcord vyat het persoueol
offioieron betreft de lsto luitoi.ants P. W.
Pfeiffer en J. J. Mejjon, en do 2do luitenants
J. P. L. A. Geselschap en A. L. Calkoen.
Nadat door het gemeentebestuur van
Schoonhoven een voormalig arsenaal aan-
morkoljjk vergroot en tot Kazerne ingericht,
korps to
en word aAjf'14do compagnie inge-
eone Infirmerie gebouwd en eon gedeelte
van de oude vestingwerken tot txcercitie
battorjj en oefoningsterrein gereed gemaakt
was, worden do oorste jongeliugon tegon 19
Moi 1863 tot in dienst stelling opgeroepen.
Een daarvan met name: Frederik Joldorik
Van der Hoek meldde zich reeds aan op
16 Mei en word, na tot aanneming geschikt
bevonden te zjjn, op hoden voor 25 jaren
jn dienst gesteld, met eene verbintenis voor
Up don 31 Decernbor van dat jaar wa
ren er reeds 139 jongelingen, waaronder
24 overgenomen van de verschillende regi
menten artillerie.
De compagnie ook dienstbaar willende
maken aan hot opleiden van jongelingen
beatomd voor den dienst der artillorio in
Oost-Indië, zoo werd reeds in September
1863 bepaald, dat jaarlijks 8 jongelingen
konden aangenomen wordeu, bestemd om bjj
het Leger hier te laude tot onderofficier der
artillerie te worden opgeleid.
Hiervan word slechts door 11 jongelin-
gon gebruik gemaakt, die dan ook voor
het raeerondool tot hunno bestemming
kwamen.
Bjj do opheffing der depótcompagnieën in
1865 bjj do drie regimenten vestiug-artil-
lorio, die voortaan elk uit 14 compagnieën
zouden bestaan, ïield de artillerie-instruc
tie-compagnio op# een zelfstandig k>
zjjn, en word
doéld
leriof, "WaaFTkij "JGok liït gedetacheerde
personeel ovorging. Toveiis word hot aan
tal officieren uitgebreid met óón lsteu
of 2don luitonant, in verband waarmede de
lsto luitonant C. G. Polvliet, van het lsto
regiment vesting-artillorio, bij du Instructie-
Compagnie werd ingedeeld.
Toen in 1870 het leger gomobilisoerd werd
tot handhaving onzer neutraliteit bjj het
uitbreken van den oorlog tusschon Uuitsch-
lund en Frankrjjk, werd do compagnie ge
durende eonigen tijd aan hare bestemming
onttrokken doordien zij geroepen word om
daaraan oen werkzaam deel te namen.
Mot achterlating van een 40-tal recruten
ou bet daarbij noodige kader onder don
fourier Geelhoed, rukte de Compagnie tor
storkto van 6 offioieron en 147 oudoroffi-
oiorou en minderen don 21 Juli, des mor
gens ton 3 ure, op naar do vesting Naardon.
Onder aanvoering van don Kapitein-Com
mandant Collard werd op dien dag do
mursch volbracht over Gouda, per Rijn
spoorwegmaatschappij naar Abcoudoen van
daar raarclieeronda over Weosp ou Muidei),
nuar de plaats van bestemming.
Wjj herinneren ons nog hoe, in weórwil
van do groote hitto op dien dag, do Cotn-
pugnie zonder achterbljjvors te Muidon aan
kwam en van daar met 2 trekgchuiteu, die
toevallig boschikbaar waron, uaar Naardon
werd overgebracht.
Gedurende dezen vaartocht eenigzins van
do vermoeiouissen uitgerust, marcheerde do
Compagnie, na buiten do Ainsterdarnsche
poort ontscheept te zjjn, in opgowokte stem
ming do vesting binnen, tusschon allerlei
voortuigen doorgaande, dio, voor het veld
leger bestemd, in de straton tot afhalen
gereed waron gezet.
Uierdoor werd ochter de troep niet aan
het gezicht onttrokken van de velo belang
stellenden- utt burgerjj, die,, on
gewoon om zulke kleine kanonmertjes als
or bij de Coinpagnio waren, te zien, echter
mot welgevallen het oog lieton ruston op
die jeugdige frissche militairen, die voor
hon zoo'n sterko tegenstelling vormden mot
de manschappen vifu het depdt vun disc -
plino, dat zich sedert jaar en dug aan het
gozicht van Naarduns ingezetenen opdrong.
Dit korps was echter naar Heldor afge
reisd on do Artillerie Instructio-Compagnio
betrok nu do kazerne van dit depót.
l)o kolouel der artillorio Gerlach en later
do luitenaut kolouel der infanterie Buunik
voerde het bevel over de vesting.
De Artillorie-Instructie-Compagniover
sterkt met 20 miliciens der oudste lich
ting van het 2e regiment Vesting-Artillerie,
vormde de Artillerie bezetting.
De kapitein Collard werd benoemd tot
commandant van de Artillerie, die zich
den oudsten officier zijner Compagnie, don
It. R. Van Mans velt tot adjudant koos.
De .4 andero officieren werden ^Jk mot de
leiding van verschillende artillerie werk
zaamheden belast, te weten:
De lo luitenants Meijou en Polvliet mot
het bewapenen der vesting-wallen.
De lo lt. Telchuijs mot het aanmaken
van muuitiën.
De 2e It. J. C. C. H. Van Pelt word tor be
schikking gesteld van den kapitein-adjudant
v/b materieel tot hot doou uitvooron van
arsenaal werkzaamheden eu hot bepakken
van voortuigen voor het voldleger.
Met voel geestdrift en opgewektheid
volvoerden de jongelingen al deze voor
hen zoo nuttige werkzaamhodon en doden
zulks op eeno wijze zooals men dat van
eeno compagnie sleohtB wenschen kon.
De kapitein Collard zegt daaromtrent
in zjjn drierpaandeljjkBch rapport vun
1 Juli—10 October 1870 toroohi: „dat de
A.-I.-C. bij die gelegenheid door ijver en
uitgebreider thooretisohe kennis ruimschoots
vergoedde, wat vzij aan physieko krachten
te kort sohoot".
Deu 19. September 1870 trok do com
pagnie weder op en keerde, na in Gouda
nachtkwartier te hebben gehad, deu 20.
d. a. v., na eeno afwezigheid alzoo vau 62
dagen, in haar garnizoen terug, mot ver-
lioa ochter van don len lt. Polvliet, die
bij het detachement Vestiug-Artillerio te
Gorinchem ovorgeplaatst was en van 38
korporaals-titulair, die als korporaal naar
de regimenten waron overgegaan.
Door' Schoonhoveu's burgerjj werd de
compagnie bjj hare terugkomst mot vreugdo
begroot en te meer^dewjjl zich do mare
had versproid, dat zij voortuan te Naardeti
garnizoen zou bljjven houden, hetgeen
menigeen had beangst, nu het tjjdoljjk ge
mis van hot grootste gedeelte van het gar
nizoen door veled maur al te zeer govoeld
was geworden.
In Februari 1872 werd do kapitein Col
lard bevorderd tot majoor en dientenge
volge eervol ontheven van het bevel over
de compagnie, dat Z.IloogEdelüostroiigo
9 achtereenvolgende jaren met zooveel
voorliefde en toewjjding had gevoerd.
Als opvolger vau den majoor Collard
werd benoemd de kapitein R. Vau Mans-
velt, diezooals we zagen ook roods als
luitenant bjj do compagnio had gediend, en
npagnie
in de Ie'
op den lOden Maart 1872 hetoommando ever
onze instelling aanvaardde. De niouwe com
mandant zag zich ochter weldra genood
zaakt ommet afwijking van het desbo-
treffende voorschrift, ten bohoovo van het
toenomend aantal jongelingen, dat in dienst
trad met het doel om tot den offioiorsrang
op te klimmen, eone verandering in dier
opleiding te brengen. Zjj n. m., van wie
't te verwachten was eenmaal tot het ad
missie examen voor den wetenscbappoljjkon
cursus te kunnen worden toegelaton, worden
in eeno afzonderlijke klasse van onderwijs
geplaatst, waarbjj aan eonigen der offioio.-en
het onderricht in oen of meer vakken word
opgedragen, waartoe dezen zioh gaarne be
reid verklaarden.
Deze toestand word bestendigd tot in
1877, toon na de iuvooring der wet van
30 Mei houdendo regeling van het on
derwijs bij do Koninkljjke Militairo Aca-
demio bepaald word, dat bjj de Com
pagnio geen jongelingen meer mochten aan
genomen worden, mot het doel om daarbij
voorbereidend onderwijs te ontvangen voor
hot toelatings examen tot don wetenschap-
peljjkon cursus.
Voor allo aankomenden werd het onder
wijs toen ook goregold overeenkomstig het
bestaande voorschrift.
Van de korporaals-titulair, die tot deel
neming aan het admissie examen voor don
wetenschappelijke»! cursus werden toegela
ten, slaagdon er 52, 49 voordien te Utrecht
on voordien te Dolft. Dit bjjzonder on
derwijs h ad alzoo voor oen betrek kei jjk
groot aantal volontairs goodo vruchten ge
dragen, voorzeker tot grooto zelfvoldoening
der offioieron, dio zioh geduronde ruim 4
jaren met bolaiigloozon ijver wijdden aan
dier jongelingen raoordero wetenschappe
lijke opleiding en militaire vorming.
Hadden deze instructeurs al rochtmatige
aanspraken op erkentelijkheid hunner leer
lingen, ten zeerste werd hunno toowjjding
gewaardeerd door den compagnio's-coinman-
dant, dio voor deze zjjuo officieren, met name
do lo. luitenants: KattoubuscliLuhinan,
Tromp, Boojjo en De Man, dan ook niets
dan lof had.
Was mon hier ter wille van enkelen
voor het onderwijs tjjdeljjk buiton do gren-
zon gogaan, die daarvoor waron afgeba
kend, do omstandigbodon destijds loiddon
als van zelf daartoe, en de cornpagnio voor
zag toen in eone behoefte aan grondstof
voor toekomstige artillerie-officierendie
blijkbaar welkom was en het wapen dan
ook maar al te zeer ten goede kwam.
"Nadat in 1875 de bohoofto aan meer
lokaliteit in do kazerne zich had doen ge
voelen, word die in 1876 uitgebreid en kon
men in 1877 do bijgebouwde lokalen in
gebruik nemen. Inmiddels was de bena
ming vun „jongeling" vervangen doordion
van „Volontair."
Bij do opheffing van het Regimentsvor-
band bij dé vesting-artillerie in 1878, werd
onze inrichting weór een zelfstandig korps
onder den naam van:
Artillerie Instructie C
en in administratie toegevoegd aan
Afdooling Vesting-Art.
In weêrwil van de pogingen door deu
compagniescommandant in het werk gesteld
om het bestaan der compagnie buitenaf
meer bekend te maken, was het aantal
jfngoliugon, ffat zich tot heden voor vrijwil
lige dienstneming als volontair aanbood, niet
groot en bleef hot steeds moeielijkom haar
op behoorljjke sterkte te houden eu, bij
streng toezicht op het voldoen aan de go-
steldo eischen bij aanneming, hot gewensch-
to gehalte van jongelingen tot opleiding
voor korporaal der artillerie te verkrijgen.
Ia 1S80 kwam hierin echter ooue ver
andering ten gunste en nam de getal-
stérkte der volontairs zoo toe, dat uitbrei
ding van de kazerne noodzakeljjk werd.
Hiermede maakte men in 1881 een aan
vang en in 1882 kon het nu bestaaude
schoolgebouw iu gebruik genomen worden.
Bij do reorganisatie van ons wapen in
1881 werd naast de A.-I.-C. die toen den
naam verkroeg van Instructie-Compagnie
de tegenwoordige Instructie-Batterij opge
richt, ten einde te voorzien in do behoefte
aan kader, uitsluitend bjj de beroden-
Artillerie.
Hiermede ging eene vorandering van
bestemming ouzer instelling gepaard, dat
nu niet moest dienen tot aankweeking
en opleiding van oudor-officieren en kor
poraals voor het gehoelo wapen, maar uit
sluitend strekkeu zou tot voorziening in
kader voor do Vesting-ArtilleriePonton
niers en Torpedisteu.
Li verband hiermede vertrokken nog
voor het eind vau hot jaar 1881 de laatste
korporaals-titulair, die voor de boreden-
Artillerie wordeu opgeleid, uaar do Instructie-
Batterij eu met hen de wachtmeester der
Veld-Artillerie, dio voor de Artilleristische
vorming dier categorio van volontairs bjj
do compagnie gedetacheerd was.
Thans bleef er nog slechts een glimp
over van het ruiterljjk waas, dat van
af hare oprichtiug over onze compagnie
uitgespreid lag, die echter spoorloos
vordween in 1882, toea door de officieren
de ruiterlijke kenteekenen de rijsporen
werden afgelegd.
Ia 1884 werd de kapitein R. Van Mansvelt
eervol ontbevou van hot bovel over'do I. C
%dai hjj 12 achtereenvolgende jaren gevoerd
had, ou gedurende weikeu tyd hy onver
moeid was werkzaam geweest om met do
middeleu, dio hem ton dienste Btunden, do
compagnio auu hare bestemming te doen
beantwoorden.
Hief vau waren de goedo vruchten dan
ook niet uitgebleveuen was het duB wonder
dat hjj met weernood vau haar scheidde,
toen hjj op 15 Mei van dat jaar het bevel
overdroeg aan zjjn opvolger, den tegonwoor
digen commandeerenden officier.
Dio aanvaardde dat ouder de moest gun
stige oinstundigheden, aangezien het aaiital
jongelingen dat zich tot vrjj willige dienst
neming aanbood, zoo groot was geworden,
dat men Btoeds de comp. op hare volle sterkte
kou houden niet alleen, maar wat meer zegt,
dat men door de ruimere keuzon bjj het
toelaten van volontajrs gaandeweg het ge-
halto kon verbeteren, hetgeen zooals werd
opgemorkt, tot .nu toe steeds bezwaarlijk
was geweest.
Die grooto toevoer van volontairs had
echtor geen invloed op den afvoer van kor
poraals, die onveranderd bleef, dochgrooter
moest worden.
1*. Wogens de behoefte aau meerder ka-
dor bjj do vesting-artillerie.
2°. Tot beteugeling van het verloop tan
adspiranton, als gevolg van to lang wachten
op indieuststelling uls volontair.
Om nu hieraan te gernoet te komen, werd
door hot hooge krjjgsbestuur besloten
a. Het ondorwjjzend personeel en het aan
tal kanonniers uit te breiden.
b. In de behoefte aun inoor schoollokalen
te voorzion.
c. Eene overdekte exeroitieloods te
bouweu.
Bjj beslissing van Z Exc. den Minister van
Oorlog, dd. 5 April 1886, werd dan ook het
vaste kader uitgebreid met 2 sergeanten eu
1 korporaal, terwjjl het aantal kanonniers
vrjjwiliigers van 200 op 240 werd gebrucht,
waarvan 3 van de le klasse kunnen zijn.
Tevons werd bepaald dat van do 2 ser-
goanten-majoors 1 adjudant-onderofficier kon
wezen, van welke gunstige bepaling al da
delijk gebruik werd gemaakt om deu ser-
goant-majoor Otten, die tot nu toe do functie
van adjudant-onderofficier met zeer voel
ijver on tact had waargenomen, tot den
eft'eotiovon graad te bevorderen.
Voorts word er een aanvang gemaakt
met het bouwen van een exorcitieloods, bo-
stomd tot hot in batterjjstellen vau 11 vuur-
mondon ou tovens to dienen als gymnastiek-
on schermzaal.
Op den lston November 1886 werd dezo
loods in gebruik genomen, on onder do be-
kwarno leiding van den ondorwjjzor, den
sergeant De Ladhouder, met eene buiton-
gewono gymnastiekles ingewjjd, in tegen
woordigheid van do compagnio,' dieook
wat hot aanful officieren botreft, door over
plaatsing van don lston luit. C. Bosch van hot
3de reg. vest.-art., op organioko storkte
was gebracht.
Iltorbjj kwam do dooliuatighoid van de
zaal, van do plaatsing en de iurichting dor
gohool nieuwe gymnasticktoestollen, al da
delijk aau den dag, en de compaguiosoom-
mandant maakto van dio golegonlioid ge
bruik, om ui een woord, dat hij tot zyu
onderhoorig personeel richtte, op het nut
der stichting van dit gebouw te wjjzon on
aan to toonon hoozoer het hoogo krijgibu-
stuur door oen eu ander niet alleen do be-
laugen vun den dienst, maar ook do persoon
lijke belangen van do volontairs bevorderde.
Nu toch konden hjj allo weersgesteldheid
do excercitiën voor de korporaals-titulair en
hot meoroudoel dor volontuirs steeds voort
gang hebben, zeer iu hot belang van dier op
leiding en ter bespoodiging van hunne be
vordering. Hier too moest ook meewerken
do splitsing dor te gnote klussen vau on
derwijs, hetgeen nu uitvoorbaar was gewor
den door de uitbreiding en aanvulling van
het ouderwijzend personeel on het boschik
baar stellen van hot bonoodigd aantal
schoollokalen.
De gouomen maatregelen tot grooter af
voer van korporaals vielen echtor Banion
mot eene plotselinge vermoordoring van
leerstof, wegons het uitvoeren van het Ko
ninklijk Besluit, waarbjj de vesting-artil-
lerio met goweren bewapend werd, en waar
door eeno aanmerkelijke vertraging ontstond
in de bevordering van volontairs tot korpo
raal titulair en van dozeu tot korporaal,
zoodat dan ook de werking daarvan ziob
tot heden wel «enigermate, doch nog niet
zoo sterk, dood gevoelen, als wij ons hadderf
voorgesteld.
Nu ochter door de niojuw aaugokornenea
dio incerdero leerstof geleidelyk verwerkt
is goworden, kuu eu zal ook hot voorge
stelde dool wordon bereikt.
Wjj staau dun thans aan hot begin vau
een nieuw tijdperk dor voorziening in do
behoefte aau kader bjj de vesting-artillerie
en dat leidt ons als van zelf er toe om oen
blik to slaan op het tijdperk, dat achtor
ons ligt en na te gaan wat dat voor ons
wapen heeft uitgewerkt.
Met iubegrip vau de militairen van andore
korpsen overgenomon, werden tot op hodon
2517 jóngoiingen als volontairs iu dionst
gesteld, waarvan er 2291 do comp. rorlioten.
Namelijk 2/3 als gegraduoerd (1537);
1/6 ruim als volontair om bjj andere
korpsen tot korporaal to worden opgeleid,
en 1/6 ongeveer als kanonnier eu met
paspoort, terwjjl in het geheel 22 Volon
tairs overleden.
Er worden alzoo zeer gunstige uitkom
sten verkregen bij do opleiding dor jeug
dige militairen, d.e gedurende de 25 jaren
van het bestaan onzer iustelling, daarbjj
in dienst tradon om bij hef; wapen op be
vordering te dienonen moge al door de
ruimere middolon, ons daartoo door het
hooge krijgsbostuur geschonken, eu den
Icrachtigen steun door den Inspecteur vau
het wapen geboden, do Instructie-Compagnie
voortaan in ruimoro mate in do behoefte
aan kader bjj de Vesting-Artillerie voor
zien, met inachtneming vau de vigeerende
wetten op het lager ouderwijs thans en
toen, van hot verschil in eischen aan de
korporaals te stellen, nu en voorhoen, zal
het af te lovorou kader betrekkeljjk in ge
halte dat van vroeger niet overtreffen.
Dit, hooggeachte Kolonel Collard, ge
tuigt voor do d
slugon
25 jaren werd opgericht en waarop dan
ook door uwe opvolgers met vertrouwen
word voortgebouwdzooiTat in onze In-
Btructiè-Compagnio iu hoofdtrekken
uwe Artillcrie-Instruotio-Compaguië nog
teruggevondon wordt.
Aan ons dan, heoren offioieron van de
Instructie-Compagnie, bljjft de gewiohtigo
taak weggelegd om mot de hulp van het
vaste kader de comp. steods meer en meer
aan haro bestemming te doeu beantwoorden,
on werd al door de oprichting van do In
structio- Battery ouzo werkkring aanvan-
keljjk «enigszins beporkt, weldra kwamen
we tot de ervaring, dat door de hoogcre
eischen, die nadien aan het kader moesten
worden gesteldonzo taak evenwel niet
minder omvangrijk was goworden.
Maar hoe het ook zij, het is en het zal
bljjven zooals wijlen de Kolonel Kempees
schreef: „ouze iustelling kan weinig meer
leveren dan deugdoljjko grondstof voor
kader; do taak dio door haar werd be
gonnen, moet voortgezet worden bjj de
korpson van het leger."
Aan u dan, H.H. officieren vau de korpson
vosting-artillerie, om met de hulp van het
toegevoegde kader, de grondstof die u zul
aangeboden worden, te verworken tot
bruikbare korporails en bokwamo onder
officieren. Zoo met ons samengaande zal
de bloei van de instructie-compagnie wor
den bevorderd on gaat zjj eene sohoono
toekomst tegemoet.
deugdelijkheid der grond-
waarop door u deze instelling vóór
Moge dan dit ons herdenkingsfeest er
toe bijdragen tot het verspreiden in rui
men kring van juiBto begrippen omtrent
doel en Btrekking onzer instelling, te weten
door onderlinge samenwerking van de
instructie-compagnie en de korpsen vesting
artillerie dit wapen van een talrijk en deug-
deljjk kader te voorzien.
Gjj, volontairs van do instructie-compagnie
watet dan, dat wij officieren, zonder den
steun van oen talrijk en deugdelijk kader,
ons wapen niet naar behooren aan zjjne
gewichtige taak kunnen doen beantwoorden.
Gij zjjt alzooals toekomstig kader,
almee de hoop van de vesting-artillerie.
Zjj die gevoelen wat dut zeggen wil; die
beseffen welk eene eervolle taak voor hen
is weggelegd, hebben prikkel genoeg om
met al wat in hen is, zich tot die taak
voor te bereiden.
Met die hulp toch zal de vesting-artillerie,
die bjj eenen strijd om ons onafhankelijk
volksbestaan het leeuwendeel zal hebben,
in staat zijn om eenen belager onzer vrij
heid met nadruk on kracht het hoofd te
bieden.
Op dan, jeugdige militairen en u met
i Hen ernst toegelegd op al wat u in. staat
moet stellen om aan die schoone roeping
te kunnen beantwoordenu toegerust met
de noodige kennis om steeds als bruikbare
artilleristen onzen dierbaren geboortegrond
tegen ruw gewold te kunnen beschermen.
Zoo zal 'L. M. onze geëerbiodigde Ko
ning eu bot geliefd Stamhuis van Oranje,
ook door u worden gesteund om het devies
van Neórlands wapen „lk zal handhaven"
gestand te doen.
Leve de Koning!!!
Na deze kernachtige rede, nam do heer
S. P. H. Noordendorp, burgemooster dezer
gemeente, het woord om, namens zich en
den gemeenteraad, den commandant dank
te betuigen voor diens woorden. Hij uitte
de beste wenschen voor don bloei eener
inrichting, die onze gemeente het voorrecht
genoot, gedurende 25 jaren in haar midden
te hebben en oindigdn met do verzekering
dat de gemeenteraad, daar wour zijne medo-
werking gevraagd wordt, steeds bereid zal
gevonden worden, al datgene te doenwat
tot dien bloei bevorderlijk kan zijn.
Hierop trad de gepensioneerde kolonel,
de heer J. J. Collard, van af de oprichting
tot het jaar 1872 kapitein-commandant der
Compagnie, nader. Het deed uilen die hom
kenden, goed, dien man, die zich tijdens
zijn verblijf alhier, door zijn aangenaam
eu beminnelijk karakter, zoo vele vrienden
had verworven, weder te zien. Zijne har
telijke toespraak, waaraan hjj nog eenige
herinneringen vastknoopte aan den tijd toen
de Compagnie opgeroepen werd om naar
Naarden te gaan, kenschetste weder geheel
den alom beminden Commandant. Hij ver
heugde zich in den toenemenden bloei der
inrichting, waarbij hij het eerste commando
voerde en uitte de beste wenschen voor
hare verdere ontwikkeling.
De president dor feestcommissie, de heer
L. Akkerhuijs JEz., sprak daarna uit naam
der ingezetenen oen woord van hulde aan
de inrichting, waarbij hij deed uitkomen
hoezeer allen deelnamen in dit gewichtig
feest, dat op nieuw het bewijs moest leveren
van de goede verhouding tusschen militairen
en burgers. Met de beste wonschon voor
do toekomst besloot ook bij deze toespraak.
Hiermede was deze plechtigheid afge-
loopen en begaven zich allen in dezelfde
orde naar hot kazorne gebouw terug.
Nu eu verdor herhaalde malen des daags
deed zich de muziek der huzaren hooren
waartoe op do Steenenbrug een mot groen
en vlaggen versierde muziektent was op
geslagen.
Te half drie had de groote wapenschou
wing plaats, waarbij, ten aanschonwe van
eene overgroote menigte, de militaire en
stedelijke autoriteiten den staf uitmaakten.
Daarna werd op het raadhuis door het
gemeentestuur aan de officieren en officieren-
róunisten de eerewijn aangeboden, onder
eene hartelijke toespraak van hot hoofd
der gemeentebeantwoord door overste
Collard en kapitein Telchuijs.
T«rwijl te 5 uren op het exercitie-plein
eenige volksspelen werden gehouden, vor
eenigden zich de officieren aan een róunie-
dinó in het lokaal „Van Zessen", van den
heer Tieter, waarbij een opgewekte geest
heerschte en menige toost werd uitgebracht.
De eerste dezer, van don overste Collard,
aan Z. M. deu Koning per telegraaf aange
boden, was van den navolgenden inhoud:
„De officieren eu offieieren-róunisten der
artillerie-instructie kompagnie, bij gelegeu-
heid der viering van het 25-jarig feest der
oprichting van de kompagnie, vereenigen
ïich in den wensch tot voorspoed en
gezondheid van Uwe Majesteit en Haar
Doorluchtig Huis;" waarop per telegraaf
dit antwoord volgde:
Kolonel J. J. Collard, Schoonhoven.
Zijne Majesteit draagt mij op, officieren
en offieieren-róunisten Hoogstdeszelfs dank
over te brengen voor de goede wenschen,
den Koning en Hoogstdeszelfs HuiB toe-
8 De Adjudant van dienst, Van Spengler.
Nog werden geduronde het dinó o. a. de
navolgende telegrammen ontvangen:
Luitenant Ranneft, Voorzitter der
Feestcommissie, Schoonhoven.
Tot mijn leedwezen verhinderd tegen
woordig te zijn, betuig ik nogmaals mijne
belangstelling in de viering van het 25-jarig
bestaan der Instructie-Compagnie en uit de
beste wenschen voor haren verderen bloei.
Minister van Oorlog, Bergansius.
Feestcommissie Schoonhoven,
adres: Luitenant Vervloot.
Ik verzoek U den feestvierenden mjjne
beste wenschen aan te bieden, terwijl ik
de gegrondo verwachting uitspreek dat de
Instructie-Compagnie nog lang ten nutte
van legor en land moge bloeien.
Generaal Schneider.
Kapitein Telchuijs, Schoonhoven.
De twee oudste luitonants bij de oprich
ting der Kompagnie in 1863, tot hun leed
wezen verhinderd medo aan te zitten
begroeten de feestgenooten mot de beste
wenschen voor den voortdurenden bloei
der Artillerie-lnstructie-Kompagnie.
Pfeiffer, Delft.
Meijen, Amsterdam.
Nog werd dezer dagen een telegram ont-
- vmngen uit Indië, waarbjj eenige officieren,
die vroeger hier hnnno opleiding genoten,
hunne belangstolling toonden.
Het weder, dat zich tot nu toe vrij goed
had gehouden, begon een dreigend aanzien
te verkrijgen; zoo nu en dan viel zolfs
oenige regenwat aan de feestcommissie
aanleiding gaf, te doen bekendmaken dat
het vuurwerk en de verlichting tot den
«volgendon avond zouden worden uitgesteld.
Dit was eene groote teleurstelling voor
velen, vooral voor de honderden lieden,
van elders tot dat doel overgekomen, die,
voor zoover zij in de dorpen lungs de Lek
woonachtig waren, nog in de gelegenheid
waren gettcld, door eene extra-boot na
afloop der feestelijkheid naar hunne haard
steden terug te këeren.
Dos avonds werd door de onderofficieren
der compagnie eene tooneelvoorstolling ge
houden voor de gezamenlijke volontairs,
welke goed geslaagd mag heeten. Ten
tooneele werden gevoerd:
1. „Do Militaire Willemsorde"; dramati
sche schets in óón bedrijf, door Rozier Fuassen.
2. „Twee Invaliden" Biijspol in óón bodr.
3. „Het bedrogen drietal"; Bljjspol met
Zang in óón bedrijf.
Voordo welwillendo medewerking, hierbij
verleend door mejuffrouw Van Haaij, word
haar als hulde-bowijs oen sierlijk bouquet
aangeboden.
De eerste dag der feestviering was hier
mede afgeloopen, en nadat velen in socië
teiten en koffiehuizen nog oenigo uren aan
het gezellig samenzijn hadden gewijd, be
gaven allen zich huiswaarts om nieuwe
krachten voor don volgended dag iu te za
melen.
Het weder liet zich den volgenden och
tend vrij goed aanzien en uit de meeste
huizen wapperde wederom de vaderlandsche
driekleur.
Ton 1 uro begon, onder begeleiding der
muziekde groote gyinnastiek-uitvoering
der volontairs van de instructie-compagnie
in het versierde exercitie-locaal.
Met groote ingenomonheid werd deze
uitvoering door de talrijke aanwezigen bij
gewoond de jeugdige militairen gaven van
hunne geoefendheid de meest treffende blij
ken, en voor don bekwamen instructeur, den
heer J. A. L do Ladhouder, was het
voorzeker eene groote voldoening, zjjne vole
zorgen en moeiten aldus te zien beloond.
Na afloop der uitvoering nam de kapitein-
commundant het woord en sprak het vol
gende
„Mot het programma in de hand kon de
militairo leesteommissie thans hare taak
in hoofdzaak als geëindigd boschouwon, een
tank, met lust en ijver opgevat bn met
zulk een goeden uitslag bekroond.
Ik betuig u dan ook mijn dank heeren
officieren leden dier commissievoor de
krachtige hulp mij vorluen l om don 25sten
verjaardag onzer instelling op zoo waar
dige wijze te herdenken on goof u de ver-
zokering dat ik die steeds op waren prijs
zal weten te stellen.
Wjj mogon daarbij niet vergeten wolk een
krachtige steun sergt.-majoor-vuurwerker
Jans en adjt.-onderofficier Otten on het vasto
kader daarbij aan hunne officieren ver
leenden, ou wolk een werkzaam doel zij aan
do feostviering namen, getuige het schoone
vuurwerk dat werd vervaardigd en dat. wjj
hedcu in al zjjn luister hopen to zien ont
branden en het keurig feostgewaadwaarin
zjj do kazerne hebben gehuld. Bjj hetgeon
wjj thans zagen deed do sergeant Do Lad-
houdor ons bjj vernieuwing ervuren wat eeno
goedo leiding van don onderwijzer vermag en
du volontairs wat een ernstige wil bjj de
leerlingen kan uitmaken.
Officieren, onder-officieren en minderen
van do I.-C., ontvangt allen van uwen
commandant de tevredenheidsbotuiging over
al wat hjj ook dezer dagen van u zag,
met de erkenning dat hom zulks iu zjjne
overtuiging heeft gesterkt vau eone com
pagnie te commandeoren, waarop elk com
mandant trots mag zjjn.
Ook mjjnon dank aan u gonoodigden
voor uwe tegenwoordigheid aan deze plaats
on uwo bolangstelling daardoor in onze in
stelling betoond. Wij stellen dio op hoogen
prijsdewijl go op die wjjze aandel.-C. een
zodolijken stoun schonkt, die zeer te waar
deeron is.
Do vereeniging Adolf Spiesz", die mot
de 1. C. loeft, heeft door de vor3iering op
den wog nuar dit gebouw aangebracht aan
do jarige eone eer bewezen, die ten zeerste
wordt gewaardeerd.
Mijne erkentelijkheid aau u, leden der
foostcommissio, voor de wuardigo hulde uit
do burgerij, aun do I.-C. op haar zilverou
feost goi>racht, een hulde die wij zóó ver
tolkeu.
De versiering van den toegang tot de
Btiohting was de lauwerkrans, waarmede
ge haar hebt omhangen.
De verlichting van dien toegang bij
duisternis was het kentooken van den be-
schavendon invloed, dio werkzaamheiJ
(frde ou krijgstucht op do jougdigo mili
tairen, dio daarbij hunne opleiding ont-
vangou, uitoefenen.
Moge dan de belangstelling door do
burgerjj bjj gelegenheid van het 25-jarig
bestaan dor militaire instelling iu deze ge
meente betoond, ook levendig bljjven in de
toekomst, dan zal zij door don tfedeljjken
stoun haar dau verleendook modower-
ken om do I.-C. moor en meer een Bieraad
te doei wordon vai do Btad haror inwo
ning, waarvoor ik den wensch uitspreek,
dat zij steeds in welvuart en bloei moge
driewerf Loven Schoonhoven 1 be
sloot deze kernachtige toespraak welko
met een daverend applaus begroet, govolgd
werd door een hartelijk woord van dank van
den Burgemeester.
Des namiddags to 3 uren had eene raa-
tinéo musicale plaats in do sociëteit de
„Leesvoroeniging," alwaar hot symphouie-
orchest der huzaren oenige schoone nom-
mers ten gohooro bracht. Door het buiten
gewoon zachte weder kon van het buiteu-
torr.is worden gebruik gomaakt.
Te 8 uren worden aanstalten gemaakt
voor do illuminatio in de stad Bijzondere
vermelding verdiont de prachtige-gasverlich-
ting, van wege de leostcommissio der bur
gerij, aan den ingang dor alléo en togen
hot'waaggebouw. Doze maakten eeu bui
tengewoon schoon effect en loverden mot
do allóe zelve eon gohoel, wairop hot oog
mot welgevallen rustto. Ook aan deu in
gang en op het binnenplein dor kazorne
was eene schitterende gasilluminatie aan
gebracht, zoomede tegen het raadhuis. Bjj
velo ingezetenen waren ook, hetzj) door gas
of op andero wjjze, illuminatiéu aangebracht;
on zelfs in de achterstraten was ten dien
opzichte menig bewijs van hulde aan de
feestviering op te merken.
To half negen stroomde hot grootste ge
deelte der bevolking naar het exoroitieplein
om getuige te zijn van het vuurwerk, het
welk daar zou worden ontstoken. Was de
verwachting te dien opzichte groot, zij werd
verro overtroffen. Begunstigd door droog
weder, slaagden allo nommors bjj uitstek
good, en met gerustheid mag gezegd wor
den, dat Schoonhoven nog nimmer een zoo
schittorond, zoo gunstig geslaagd vuurwerk
te aanschouwen gaf. Het décoratief aan
het einde der 26 nummers van het program
ma was in óón woord praohtig. Twee ge
kruiste kanonnen, als symbool der artillerie
met een kroon en de woorden „Leve de
Instructie-Compagnie", alles omgeven met
een Zee van vuur in de schitterendste
kleuren; terwijl do muziek het „Wien-
Neerlandsch-bloed deed hooren, dit alles
wekte de geestdrift zoodanig ten top, dat
een luid hoerah de lucht deed weergalmen.
Eere en dank aan den bekwamen sergoant-
majoor-vuurwerker, don heer E. Jans, wien
het maanden van zorg en arbeid heeft ge
kost om zoo iets schoons te leveren; iets
voort te brengen, waarvan de geheole be
volking van den rijkste tot den armste,
geljjkeljjk kon genieten en dat ongotwjjleld
in aller herinnering zal blijven voortloven.
Na afloop van het vuurwerk had in het
exercitie-locaal een bal plaats, dat tot ^aat
in den nacht voortduurde.
Met eene tooneelvoorBtelling, govolgd door
bal, voor hoeren onderofficieren eu gonoo
digden, op lieden-avond te houden, wordt
do rij der feestelijkheden gesloton.
En zoo behoort de viering van hot 25-jarig
bestaan der Instructie Compagnie woder tot
do geschiedenis, en met grond kan worden
getuigd, dat zij in alle opzichten uitnemend
is geslaagd. Eeno volmaakte orde hoerschto
allerwege, geen wanklank deed zich hooren.
Het zou ons raooiljjk vullen, do namen
té noemen van hen, die tot dat welslagen
in hot bijzondor hebben medegewerkt; allen
en alles werkte te zamen tot óón schoon
gehoel. Door do eendrachtige samenwerking
van do feestcommissie uit de Officieron en
die der Burgerij, welke beide oen zwero taak
hadden te vorvullendoor de algehoolo toe
wjjding van velen, era do feestelijkheid zoo
veel mogelijk luister bjj te zetten, is eene
feestviering tot stand gebracht, waardig om
iu de herinnering te bfijven voortlovon.
Do Instructio-Compagnio, thans haar
zilveren jubiló vierondo, léve en bloeie, ook
in het belang der stad t onzer iu woning I
Mogo zij steeds aan hafe roeping beant
woorden en immer de schoonste vruchten
oplovoron, tot heil van Konflog on Vaderland 1
STADS N 1 El U W S.
Schoonhoven, 18 Mei.
Onze vroege rje stadgenoot
de heer W. Francken, [med. doctor en
arts te Rotterdam, is nenoemd tot bad
arts inspecteur van het zpebad Schevenin-
gen, als opvolger van Dr.?P. M. Mess, die
op zijn verzoek oin redènen van gezond
heid eervol ontslag heult gekregen, en
voorloopig aan de badplaats als consulee-
rend bad-arts verbonden jblyft.
In den na&bt vkö Donderdag
op Vrijdag zijn door b*ldadige hand bij
een der ingezetenen op don Tql, zeven
ruiten ingeworpen. WaÜ hiertoe aanlei
ding hoeft gegeven, is opbokond. Do po
litie is van doze haudoling in kennis
gesteld.
INGEZONDEN.
In de maand Augustut des vorigen juars
werd d oor ruim twintig bewoners van de
Voorhaven de Kat en dèn Lekdijk aan don
Gemeenteraad verzocht, jn tijden van lang
durige droogte eon sprboiwagen te doen
rijden ton eiudo hen vaji den grooten last
van stofdion zij vooral bjj hot wuaion van
westowinrlon lijden, te byvrijden.
Daar nu aan geen der adressanten is ge
bleken dat de Raad op l>un billijk verzoek
acht heeft geslagen, gevpell de ondorgoteo-
kendo zioh gedrongen bedoeld bolang vun
genoemde ingezetenen mot allen nadruk aan
de vertegenwoordiging der gemeonte aan te
bevelen.
Goduroudo de laatste dagon aan het mot
zooveel opgewektheid gevierde feost van
deze week voorafgaande, wus do massa stof,
die de woningen van mflerbedoelde ingeze
tenen binnendrong, zoo groot, dat velen in
hun streven om hunno woningen eene aan
den eisoh van hot feost beantwoordende uit
wendige gedaante te verschaffen, zeer wer
den belemmerd.
Zij hopen en verwachten dat het Go-
meentebestuur thans afdoondo maatrogelen
zal nementen einde aah hun rechtmatig
verzoek te voldoen.
IJ. DE KUCK.
Vervolg der Nieuwstijdingen.
*-Op Woensdag 23 Mei a. s. zal
door hot Dagelljlcscli-boStunr mot hoofdin
gelanden van hot Waterschap „de 'Over
waard" ten gemeenelandshuize aan het
Etahout to Niouw-Lokkerland eone veroenig-
de vergadering gehouden wordon In dezo
vergadering zal het onderzoek dor geloofs
brieven on de installatie van den nieuw
benoemden hoofdingeland don hoor F. Pier-
hagou to Scholluinen plaats vinden, alsme
de de vaststelling van do rekening over
1887 en do begrooting Voor hot dienstjuar
1888 in het openbaar behandeld wordeu.
De concept-begrooting van liet Waterschap
„de Overwaard" voor hot dienstjaar 1858,
bedraagt in ontvang en uitgaaf de som
van f25400.81,5 bij een omslag ad. f 1,30
per Hectare.
Afloop der op Maandag 14
Moi gehouden aanbesteding van het bou
wen coner steonen schuur mot karnmolon
enz. op do hofstede bewoond door T. Iloo-
gnndoorn te Polsbroek eigenaar do heer
J. Vorlaan to Waarder: Rietveld te Bor-
kenwoude f2888, II. Zuidorvliet to Pols
broek f2789, Spruit te Oudowator f2646,
M. Hartman to Benschop f2600, P. Boot
to Waarder f2310, G. de Hoog te Drie-
brugge f2289.
In do zitting dor Arr. Rooht-
balik te Rotterdam van Dinsdag stond
o. a. terecht:
J. A. Czn., rentenier te Gouda, besohul-
digd van op 6 April j.j. den veldwachter
Mathuizen to Stolwjjk te hobbeu uitgeschol
den Ofschoon zulks in opgewonden toe
stand hoeft plaats gehad, doch do beklaagde
hot inecrmalon met den veldwachter hoeft
aan don stok gehad, was de eisch 7 dagen
gevangenisstraf.
A. s Dinsdag uitspraak.
Bjj de Woensdag te Charlois
gehouden harddraverij van paarden van
zessen klaar, word do prijs vanf70gewon-
non door do bruine merrie van den hoer
Oppolaar to Koudekerk.
De hoer C. Van der Graaf te
Ouderkerk a/d IJsol heeft mot gunslig go-
volg oxamoii afgelegd als ouderwijzer.
Beroepen tot predikant te
GicBon-Nieuwkerk Ds. J. M. S. Baljon te
Nederhorncrt.
Ds. N. C. J. Do Minjer te Iloog-
Bloklund hooft voor het boroop naur 8t.-
Annaland bedankt.
Ds. A. Kesper, predikant bjj
do Luthersche gemeente te Woorden, hoeft
voor hot boroop naar Pekela bedankt.
De Bisschop van Haarlem
heeft bonoomd tot pastoor t« Woerden do
ZEerw. hoer C. G. Bohnen.
Bjj hot Woensdag plaats ge-
hud bobbend onwodor sloeg onder Bergam
bacht, nabij de Fransohe kade, do bliksem
in een knotwilg, wolko hjj vernielde. Toe
valligerwijze had dit slechts weinige meters
Dluats van de hofstede van do wed. J. Vor-
t*yi, in wior woning negentien jaren go-
lalen He bliksem sloeg en toen afbrandde.
Woonsdag-namiddag sloeg
de bliksem in do «jirecteurswoning op de
zalmzcgen-visscherjj „Prins Hendrik". Go-
lukkig was do directeur door oono lichte
ongesteldheid verhinderd geweest dezo week
derwaarts to gaan, zoodat goen persoonlijke
ongelukken plaats vonden.
Als oono bjjzoudorheid kan
wordon gemold, dat bij den landbouwor M.
Hack te Krimpon a/d Lok eeno koe heeft
gekalfd, waarvan 't kalf, toen hot droog
waB, 120 halve kilo's woog.
L. Piucoffs leeft to Chicago,
naar inen meldt, als ecu waar gentloman,
fijnor nog dan indertijd to Rotterdam.
Hij heeft er een sigaronfabriekwaarop
circa 600 werklieden arboiden. Een zijner
zoons is directeur der beurs aldaar.
GOUDA, 15 Mei. De gemeenteraad
heelt in zjjne vergadering van Vrijdag tot
ambtenaar van den burgerlijken stand be
noemd den heer H. W. G. Koning en tot
gemeeirte-arts den lieer II. J. De Voogt.
Daardoor is in ééne der drie bestaande
vacaturen voorzien.
I)e heer Dr. H. IJssel de Schepper,
directeur van de stearine-kaarsenlabriek
alhier, is benoemd tot lid der commissie,
belast met afnemen in 1888 der examens
1). volgens art. 00 en C. volgens artt.
Gl-65 der Wet van 2 Mei 1863 (Stbl.
No. 50).
De hh. R. Leopold en S. Posthumus
alhierzjjn benoemd tot leden der com
missie die dit jaar te Amsterdam zitting zal
houden tot liet afnemen van de examens
ter verkryging van de akte van bekwaam
heid als hoofdonderwijzer eu hoofdonder
wijzeres.
Voordracht voor leeraar in de hoog-
duitsclie taal aan het |frogymnasium al
hier T. G. G. Valette te Hoorn, H. M.
Leopold te Groningen en W. Clifford te
WarfTuin.
•GORINCHEM, 17 Mei. Op Woensdag
23 dezer zal iu het Gemeonelandshuis aan
het Elshout, gemeente Nieuw-Lekkerland
eene veroenigdo vergadering worden ge
houden van het watorschap „de Over
waard". Iu dezo vergadering zal door
den secretaris-penningmeester do rokouing
over 1887 gedaan en daarna door do ver-
eenigde vergadering de begrooting en de
omslag voor het dienstjaar 1888 vastge
steld worden.
•HAASTRECHT, 16 Moi. Volgens hef
verslag vau directeureu der spaarbauk alhier,
zjju er iu het vorige botkjaar geweest 120
iulagen beuodon 1 gld., 105 van 1 tot lOgld
83 vau 10 tot 100 gld., 9 van 100 tot 1000
gld. en 1 boven de 1000 gld. In het geheel
worden er 59 uitbetalingen gedaan.
Door het stoombootje „De Vereeni
ging" zijn den eersten Zondag ruim 250
personen vervoord tusschon Uudewator—
Haastrecht— Gouda.
Iu het afgoloopon wiutorgot j heeft
men een ruim gebruikgemaakt van doNuts-
bibliotheek alhier. 63 personen hebben 748
boekdoelen ter lezing gebad.
•HAASTRECHT, 17 Moi. Gisteren
middag vorloor onzo gemeente door den
dood den hoor P. J. A. Goudriaan Drost.
Hoewel nog zoor jeugdig in leeftjjd had hjj
zich zeer verdienstelijk gomaakt; hij werd
bemind door allen en vooral door de wer
kende klaBse, die hjj in behoeftige tjjdon
veel steuu verleende.
Volgens do ter visie liggende rekeniug
van deu polder Grool-Keulovaart over 1887,
bedraagt do ontvangst f 661,94* en de
uitgaaf f 621,81, zjjnde oen batig saldo
van f 40,13*.
•HOORNAAR, 17 Mei. Sedert de vo
rige week is de prjjs der kaas nagenoeg
dezelfde geblovon. Door de opkoopers
wordt, thans hier en in de omstreken
f' 18,50 k f20, por 50 KG. besteed.
•KRALINGEN, 17 Mei. Door do ver
eeniging „De kerkelijke Kus" alhier is aan
burg. en weth. vorguuning gevraagd ,tot
hot bouwen vkn oen korkgobouw met con
sistoriekamer en kosterswouing in de avenue
Concordia.
gMEERKERK, 17 Mei. Bjj de liedeu
alhier gehoudou verkiezing van 2 heem
raden voor de polders Middelbroek Ameide
en Tienhoven is do heer A. Kok Rzn. al
hier met algemeune stemmen (950) eu de
heer H. Van Lom wel AHzn. te Ameide
met 927 vau de 960 uitgebrachte stemmen
als zoodanig herkozen.
Vervolgens is vastgesteld lo. do reke
ning van genoemde polders over 1887, in
ontvang op f 4801,07, in uitgaaf op f 4038,00,
goed slot 1763,07. 2o. do rekening over 1888:
in ontvang op f 4084,77*, in uitgauf op
f4083,48 batig slot i 1,28*. De daarin op-
geuomen omslag bedraagt even als voor 1887
f2 per heotare.
MOORDRECHT, 16 Mei. Voor de
vorkiesing van oen lid van den gemeente
raad alhier, tengevolge van het bedanken
van den heer G. A. Van Honweningo Gz.,
zijn uitgebracht 130 stemmon. De heer Van
Ilouwauingo werd op nieuw gekozon mot
104 stommen.
•NOORDELOOS, 16 Mei. Doordenker-
keraad dezer gemeente is tot predikant al
hier beroepen Us. S. Sleeswjjk Visser, van
Rjjsoort.
•OUD-ALBLAS, 17 Mei. Uitslag der
door den bouwkundige C. Broere Kzoon te
Nieuw-Lokkerland op 12 Mei 1888 gehouden
aanbesteding vanHet leidekkers- en lood-
gietorswerk aan do Nederl. Herv. kerk
alhier." Ingekomen zes biljetten: J. Quast
to Dordrecht, f 669J. Hchoofs te Rotter
dam, f 570; G. P. Korfs te Amsterdam,
f 520; A. Seton te Oud-Alblas, f514;
P. La Rivière te Nieuw-Lekkerland, f499;
C. H. Poters te Uithoorn, f 385, gegund.
•SCtlELLUINEN, 17 Mei. Tot lid vau
het polderbestuur van don polder Schel-
luinon is herkozen de heer Arie do Krejj Hz.
Maandag is te Gorinchem publiek
verpacht voor f105 tegen f90 in 1887 het
grasgowas der Gorinchemscho kaden.
In de laatste weken zijn do pas aan
gelegde grienden in deze streken erg ge
plaagd door zwermon van haantjes, die
niet alleen het jeugdige hout kaal houdon
maar vooral ook schadelijk zyn voor hot
uitloopou der boomen.
Iu do laatste jaren schijnen de Noord-
Brabantsche jjmkers niet gelukkig gewerkt
to hebben. Kwamen zo voorheen met hon-
derde kórveu bjjeu naar deze Btreken om
zo hier *'t« laten zwermen, nu hoort mon
er weiulg meer van, ofschoon er op hot
blooiondo hout voor dio jjverigo diertjes nu
veel voedsel is te halen.
SLIKKERVEER, 17 Moi. Van do werf
der firma P. Boele Pz. alhier, werd gisteren
met goed gevolg te wator gelaten de voor
rekening der heoren C. Noels on Co. to
llansweert gebouwde ijzeren schroefsleep-
stoomboot „llansweert,' waarvoor machine
on ketel zjjn vervaardigd aan de fabriek van
deu heer H. J. Koopman to Dordrecht; ter
wjjl heden van dezolfde Wert eveuoens met
goed gevolg te water is gelaten hot jjzoren
Rijnschip „Alwine', groot circa 325 last,
gebouwd voor rekening van den heer Her
mann Dörtolman, firma Kalckhoff on Brink
man Nachlolger te Duisburg.
Visscherij-Berichten.
AMMERSTOL, 18 Mei.
Vau Zaterdag 12 tot on mot Vrijdag 18
Mei zjjn alhior ter markt aangevoerd:
2.09 wintorzalmon wogondo van 7—32
halvo kilo's; prjjs per J kilo f 0,90 tot f 1,25.
1504 elften, prjjs por stuk van f 0,40 a f 1,05.
KUALINGEN, 18 Mei.
In do afgeloopen week werden alhier aan
do markt aangevoerd 1469 zalmen on 14104
elften; zalm gold f0,90 k f 1,25 per öons;
elft f 0,80 a f 1,00 per stuk.
B E U R S H E R 1 C H T E N.
pC. 18 Moi.
Nederl. Work. Schuld. 2^ 75
Dito dito 3 88f
Hong. Obl. 1867. 5 99£
OostenrijkObl. pap. Mei-Nov. 5 62^
Dito Feb.-Aug. 5 6lj
Dito zilver Jan.-Juli. 5
Dito Apr.-Oct. 5
Portugal, Oblig3
Rush, Obl. Hope 1798. 5
Dito 6e Öorie. 1855. 5
Rusl., Pandbrieven. 100 Z lt. 5
Zuid-Ital. Spoorweg Oblig. 3
Gr. Rubs. Spw, J>pC. aandeel.
^tuss.Hpw.Chark-Azow pd.st.100. 5
Dito Jelez Griasi5
Dito Joloz—Orel5
Dito Kursk—Cbarkow. 5
Dito Poti Tiflis k f 1000. 5
Dito Zuid-WestSpoorw.-aaud. 5
OOjj
63
61
101
80
Ceutraal-Pacific. Oblig.
Loten Amsterdam f 100.
Loten Rotterdam
Antwerpscbe loten. 1874.
Iloug. Loton 1870
Theiss-lotou
Oostenr., Aand. 4pC. 11.250,1854.
Dito 5pC.fl.500,1860.
Dito 11. 100, 1864.
ltuslAand. 1864 5pC. Rs. 100.
Dito 1866
8q
96
95{
97
50»
119 j
Hl,',
103',
891
104*
106
133J
136
122
I Ondertrouwd:
J. K. RANNEFT,
|- lste Luitenant der Artillerio.
en
H. CRANS.
Schoonhoven, ,g M(ji 1888_
Ilcomstode,
Getron wd:
JOHANNES MEIJER
AGNES MARIA MENNIGS,
die, ook immens woderzjjdscho Familio,
hunnen harteljjkoa dank zoggen voor do
talrjjko bewijzen van bolangstolling bjj
hun Huwelijk ondervonden.
Rotterdam, 16 Mei 1888.
Heden werd ons een Zoon geboren.
M. E. SCHENK.
E. SCHENK-
SCHENK.
Schoonhoven, 13 Moi 1888.
Hoden behaagde hot den Heere tot Zioh
te nemen, na een langdurig en geduldig
lijden, mjjno geliefde Vrouw
MARIA VAN DAM,
in don ouderdom vau 27 jaar on 7 maan
denmjj nalatende een kind, te jong om
het verlies te beseffen.
Bn. DE VIUE8.
Goudorak, 11 Mei 1888.
Op 15 on 17 dezer trof ons een aller
smartelijkst verlies, doordat ons onze
beide lievelingen ADRIANUS eu FRANS
door den dood werden ontnomen.
B. H. VAN BRENK.
II. VAN BRENK
VAN OITFERDEN.
Langorak, 17 Mei 1888.
Eonige kennisgeving.
Hoden overleed mjjn goliofdo Echtgenoot
P. J. A. GOUDRIAAN DROST,
in den ouderdom van 24 jaren.
II. M. 1L GOUDRIAAN DROST,
geb. KIKKERT.
Haastrecht, 16 Mei 1888.
Heden overleed mijn geliefde Zoon
P. J. A. GOUDRIAAN DROST,
in den ouderdom van 24 jaren.
Wed. A. H. DROST,
geb. GOUDRIAAN.
HaaBtrocht, 16 Mei 1888.
De Ondergeteekenden brengen by deze
hunnen harteljjken dank aan familie en
vrienden voor de velo bewijzen van be
langstelling, bij hunne 60-jarige Echtver-
eeniging op den 15. Mei j.l. ondervonden.
Mode namens Kindéren, Aanbehuwd-
en Kleinkinderen,
J. DE VRIES.
W. DE VRIES
VAN DER WOUDEN.
Lekkerkork, 17 Mei 1888.
Voor de op 14 dezer, bij gelegenheid
van zjjn 40-jarig jubiló als letterzettor op
de Boekdrukkerij van de firma S. W. N.
VAN NOOTEN te Schoonhoven, ontvangen
bewijzen van belangstolling, brongt de On-
dergeteokei'de, mede uit naam zijner Echt-
geuoote on kinderen, zijn harteljjken dank.
Aan do WelEd. Heeren W. N. VAN
NOOTEN en S. E. VAN NOOTEN, zijn
hooggeachten paProon en oud-patroon, als
mede aan hot gezamenlijk personeel van
genoomde firma wordt in 't bijzonder zijn
oprechte dank betuigd voor de aan hem
voreerdo prachtige souvenirs.
Hjj neemt de vrijheid zioh bij voort
during in de toegenegenheid van do Heo
ren VAN NOOTEN en Familie, als ook
van het personeel aan te bevelen.
J. NUNNIKHOVEN.
8choonhoveu, 18 Mei 1838.
MARKTBERICHTEN.
Schoonhoven, 16 Mei. Boter: le qual.
44 et., 2de qual. 38 ot. por half kilo,
kaas f 22 k 24. f
«ouda, 17 Moi. Kaas le qual. f23 a 25,00
2e qual. f 19 a 22, Noordhollaudsche f22,—
k 26,00. Aangevoerd 101 partjjen.
Gorinchem, 15 Mei. Ristarwo f7,00, k
7,15, roede dito f 6,60 k 6,75, witte dito
f 6,90 èi 7,20. Inl. rogge f 5,40 k 5,60,
alles per heet.
Aangovoerd 318 runderen. Prijzen: zware
kalfkooiou 1' 160 h 230, kalfvaarzon f 100
h 160, molkkoeien f 120 k 180, vaarkoeien
f90 a 130, 1}-jarige ossen f80 k 110.
Botterdam, 14 Mei. Tarwe. Vlaamsche,
ZeeuwBche, Flakk. on Ovorm. de boste f7,50
li 7,70, goodo en mindero f 6,35 5 7,00.
Rotterdam, 14 on 15 Mei. Aangevoerd 1013
votto runderen, 1281 magoro dito, 247 vette
en graskalveren. 140 nuchtere kalveren, 283
schapen of lammeren, 466 varkens, 219
biguon.
Prijzen: vette runder«u le qual. 74 ct.,
2e qual. 70 ct., 3e qual. 65 ct.; kalveron
lo quul. 105 ct., 2o qual. 90 ct.schapen
le qual. 60 ct., 2e qual. 55 ct., uileB por
kilo; varkens le qual. 23 ot., 2e qual.
21 ct., 3do qual. 19 ot.; licht soort 18 a
19 ct. per half kilo.
Burgerlijke Stand. Hem. Schoonhoven.
Van 11 tot 18 Moi 18Ó8.
Goboren: Jun Hendrik, ouders G. F.
Kirschenbauer en 11. W. Suur. Eliazer,
ouders M. E. Schonk en Ij). Scheuk.
Goorga Maria, ouders L. Copier en 0. J.
Hamers. Gcrarda Maria, ouders C. Pinco
Vau der Aa en E. Motz. Berthus Willem,
ouders H J. Van den Borgh en M. Van
Geelen. Uerrit Hendrik, ouders G. H.
Kujjlonburg en P. Ooetrom.
Getrouwd: T. Noorlander on T. Stomps.
VtgÊÊC*" Belanghebbenden bjj de Maat-
schappij „t'ONSERVATRIX" ge
lieven hun oordeel op te schorten omtront
de annonce, voorkomende in do Schoon-
hovensche Courant van 12 Mei j.l.,
ondertoekend „II. KAPTEIN", tot na den
afloop der gowone algemoene vorgadoring
van 28 dezer, waarbij do verdachtmaking
van gezegden „H. KAPTEIN" wol volko
men zal worden woderlógd on gelogenstraft.
J. DE JONG Jr.
Lekkerkerk, Mei 1888.
Een Weduwnaar met Kinderen,
P. G., van middelbaron leeftjjd,
iu hot bezit van go» flinke zaak, zoekt
eene nette
van denzelfden leeftijd on Godsdienst. Liefst
van hot platteland.
Aires, mot franco brieven, letters H G.,
tor Boekdrukkerjj vau B. A. VERZIJL
te Gouda.
tegen de concurreerondste prijzen, op leve
ring October of November. Te bevragen
bij H. VAN TRI ET, Rueuwijk bjj Gouda.
Ondertrouwd:
GERIilT BOUTER Jxcobuszooh.,
Loodgietor etc.,
WILLEMPJE VAN ZUEST.
^T\id"L J 12 Mei 1888.
Lokkerkeik,
van alle afmotingen.
A. DE JONG ZONEN,
GOUDA.
De Ondergèteekende heeft lijn
ontslag „genomen" als BODE
bjj de Maatschappij CONSERVATRIX en
wel naar aanleiding vau den „verzwakten
toestand der Maatschappy, 't welk bewe
zen wordt uit de „Missive" vau 23 De
cember 1837 vau J. DE JONG Jnr. te
Lekkerkerk, Agent vau Conservatrix, en
uit een oirculairo van 23 October 1837 enz.
Door dien gedrongoudaar hjj sedert
1 Januari 1876 nog iu verband staat met
oen zeer soliede Zuster-Maatsohappy.
H. KAPTEIN.
Krimpen a/d Lek, Mei 1888.