:rgroedeiï.
rüsurd,
1888.
N°. 993.
Zaterdag 23 Juni.
Varinas,
Rijtuigen,
TE KOOP
UTER
TDRER
Fatrassen.
•7:;
mgen Zonen
Weekblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
I'
1
KRUIJT,
i Klokkenmaker,
ER8TRAAT,
WUOVEW.
EEK (Gouda).
Kop Co
LDEN;
LDEN
jnsch
BUITENLAND.
te Oudewater,
per 50 kilogram
gelieven vooral zich
consent-biljet, af te
ranger, onder wiens
laar anders dit zout
(even.
Duten,
SIMONSZ Jz„
B. F. DE ROOS.
BINNENLAND.
6, 1872, 1875.
J. A. SMITS.
Duitschlands Tweede Keizer,
f
<5
N te Schoonhoven,
S. W. N. VAN NOO'
Uitgev<
deu hoer
iN WOOTEN.
welke sa-
veldmaar-
T0N
pro-
SCHOOKHOVElfSGHE COURANT.
K.G.
ij huis „DE LAND-
oonhoven staan TE
weg loopende
3 E KBouwman te
lm Ie Weenen
r i,m.
- 0,70.
berekend, dook
1.
stein
ger t(
te Uw
Westcapello
PEIT in
tste succes een
ED, PELUW
men
zamen
OHs. DE JONG,
rabelmaker,
t Schoonhoven.
1 voorraad van
'ten Meubelen.
bericht de ontvangst
we RIJN8CH EIKEN
Overzicht.
Een nieuwe zware slag heeft het üuitsclie
Ryk getroffen. Vrijdag 15 dezer bezweek
Keizer Frederik in 56-jarigen ouderdom op
het kasteel Friednchskron te Potsdam
slechts 3 maanden na zijn roemruchtigen
vader Keizer Wilhelm. Gelijk te verwachten’
was by het voortwoekeren vaiti de kwaal,
die hem nu reeds een jaar lang ontzettend
deed lyden, brak eindelijk het oogenbhk
aan dat geen kunstmiddelen meer in maat
waren het leven lauger te rekken en eeu-
Prijs der Advertentiên: Van 1 tot 5 regels 0,50. Iedere regel
meer ƒ0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco
uiterlijk tot Vnjdags-namiddags. Alle binneulandsche Advertentiön,
voor 3 maal plaatsing opgegevenworden slechts 2 maal in
rekening gebracht.
w
bij de Firma
tnooping moeielijk
Na slechts enkele
Keizer, om-
i kleinen kring der naaste be-
Aan de eene
personen, niet
st. De nieuwe
3mier is, heb-
mnnor ambts-
I, Gorincbem.
nieuwe 8ui-
Mejuffrouwen
Houthandelaar,
Juai 1888.
Deze Courant wordt des Zaterdag-morgens uitgegeven.
Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden 0,70. Franco per post
door het geheele ryk 0,80. Men kan zich abonneeren bij alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Amster-
ng voor genoten gunst,
UEd. Dw. Dienaar,
1888.
De droevige gebeurtenis heeft in het al
gemeen ook in het buitenland diepe deer
nis verbekt. De jeugdige Keizer wondt al-
lerwege met sympathie en vertrouwen
begroet. Alleen in Frankrijk meenen som
mige bladen de toekomst thans duisterder
te moeten inzien. Hopen we dat ze
wat meer gebeurt in deze miszien.
Boulanger heeft het in 't Departement
Charento, waar hij de verkiezing van Paul
Deroulèdo voorstond, niet gewonnen. Zijn
candidaat, hoewel in herstemming komende,
verkreeg ruim 2000 stemmen minder dan
zyn liberale tegencandidaat. Het Depar
tement zal nu voorloopig van een bezoek
van den grooten Boulanger verstoken moe
ten blijven; hij had dit afhankelijk gesteld
van den goeden uitslag der verkiezing.
Een wetsvoorstel is ingodiend en urgent
verklaard, om afgevaardigden, die een maand
lang de zittingen der kamer verzuimen, van
hun mandaat vervallen te verklarep. Het
heeft in de eerste plaats ten doel, zich van
Wilson te ontslaan, die sedert zyn vrijspraak
niet meer is verschenen.
In IIcIkI* hebben do kerke! ij ken ook by
do herstemmingen gezegevierd, zoodat zij
thans in do kamer eene meerderheid van 56
en in den Senaat van 31 stemmen hebben.
De kabinetscrisis in Spanje is gebleken
alleen eene verwisseling van p*
van beginselen te zyn geweest.
Ministers, waarvan Sagosta prei
l*eu verklaard in het voetspoor hu
voorgangers te zullen gaan.
In de troonrede, waarmede de Keizer van
Oostenrijk de zitting der delegation opende,
liet Z. M. zich zeer vredelievend uit, al
veroorloofde de toestand van Europa ook
niet om de wapeningen te staken.
mi
handeling
vangenisst
Th. B.
Gouda, b
gesproken.
Tot hoofd dor school met den
bijbel te IJselmonde ia benoemd de heer
A. Willemse te Leiden.
Op Woensdag 4 Juli zullen
op het Chr. Nationaal Zendingsfoest te
Boekenroode als sprekers optreden de
hoerenII. V. Hogerzeil te Amsterdam
(openingsrede); 8. H. Buytendyk te IJsel-
G. v. Asselt, zendeling; dr. E. Bar-
te Amsterdam; dr. H. E. Daubanton
te Heemstede; W. haron van Doorn van
Westcapello to ’s-Hago; W. H. Gispen te
Amsterdam C. L. Laan te Rotterdammr.
J. F. van Lennep te Amsterdam; T. M.
Loman te Amsterdam; dr. J. J. P. Vale-
ton to Utrecht; J. P. G. Wasthoff te Am
sterdam; J. H. Wiersma te Amsterdam; H.
Wlldeboer te Oudewater; H. Malcomosius
te Rotterdam (1ste afscheidsrede); dr. G.
J. Van der Flier te ’s-Hage (slotrede).
Uit Moerkerk wordt aan de
N. Rott. Cour, gemold
Hier bestaat in den laatsten tijd oen ge
schil tusschen den kerkeraad en hh. kerk
voogden der Herv. gemeente over do be
noeming van een voorlezer en koster. Beide
function werden vroeger door ééu on den-
zolfden persoon vervuld. Nu deze betrek
king van voorlezer-koster kwam te vacoeren,
wensohte de kerkeraad, d«t zij, evenals
vroeger, aan één en denzolfden persoon zou
worden opgedragen, waartoe kerkvoogden,
in eene zoogenaamde gecombineerde ver
gadering met den kerkeraad, zich zouden
hebben verbonden, echter onder reserve
„als het zoo vallen kon," dat wilde zoggen,
dat zy den persoon tot koster zouden be
noemen, dien de kerkeraad tot voorlezer
koos, als hij ook aan hen mocht bevallen.
De keus van den kerkeraad beviel aan hh.
kerkvoogden echter niet, on zjj kozen dus,
waartoe zij het volle recht hadden, een
ander persoon tot koster, dan de kerkeraad
tot voorlezer had benoemd.
Vandaar aanklacht tegen hh kerkvoog
den by het college van toezicht.
De heer W. Zegers, predikant te Gorin-
chem en lid van het genoemd college, werd
dientengevolge afgevaardigd om in loco
de zaak te onderzoeken en rapport uit te
brengen.
Dezer dagen vergaderde in Den Haag het
college van toezicht, dat na ernstige over
weging met alg- meene stemmen besloot, de
benoeming door kerkvoogden van den to
gen woord i gen koster te vernietigen, aange
zien zij niet hadden gehandeld overeenkom
stig art. 18 van het algem. reglement op
het beheer der kerkelijke goederen.
By het onderzoek in loco is tevens ge
bleken, dat do kerkelijke fondsen in onze
aanzienlyko en welvarende gemeente verre
van bloeiend waren, zoodat er zelfs sprake
was het orgel, vour weinige jaren vooreenige
duizenden aangekocht, wegens reparatie
kosten maar ongebruikt te laten.
Deze treurige Haancieeie toestand kan
echter niemand verwonderen, diö weet, dat
er in de kerk alhier vele zoogenaamde eigene
zitplaatsen zijn, en dat men hier 's jaars voor
eene boste zitplaats ia de kerk Hechts
„één gulden twaalf en halve cent" betaalt.
Do gereformeerde conferen
tie, op Dinsdag 3 Juli a. s. te Dordrecht te
houden, zal, blijkens het programma, om
10 uur geopend worden door den c maulent
Ds. A. Van Veelo.
Daarna zu len referatenmet gelegenheid
tot debat, gehouden worden over: „het
karakter dor geref kerken", „de deformatie
der kerken m Nederland" en „de roeping
der kerken tot reformatie en de wijze waarop
zy behoort te geschieden", respectievelijk
door de hoeren Ds. Klaarhamer van Rotter
dam, Ds. F. Fortuin van Barendreoht en
Ds P. Segboer van N.-Lekkeriand.
Hierna zal de conferentie door den voor
zitter gesloten worden. Des avonds om 7
uren houdt ds. Bajema, van Zuidland, tou
slotte nog een bidstond.
Door Z. M. is aan den hoer
O. Van Rees, op zyn verzoek, een eervol
ontslag verle-md aU Gouverneur-Generaal
van Nederl.-Indië, onder dankbetuiging voor
de door hem aan den lande bewezen dien
sten, en met bepaling dat dit eervol ontslag
wordt gerekend in te gaan met den dag,
waarop do heer Van Rees de function van
Gouv.-Gen. aan zijn opvolger zal hebben
overgegeven.
Door Z. M. is benoemd tot Gou
verneur-Generaal van Nederl.-Indië do heer
Mr. C. Pnnacker Hordijk, oud-Ministor vun
Binnen). Zaken, thans Commissaris des Ko-
niugs in de prov. Drentemet bepaling
dat de benoemde Gouverneur-üeneraal als
zoodanig optreedt den dag waarop hij te
Batavia zal zijn aangekomen.
B y K om- besluit is thans b c-
paald, dat briefomslagen van gedrukte aan
kondigingen voorzien, na alvorens vanwege
de postadministratie voorzien te zijn van een
afdruk van een postzegelstempel, ter waarde
van vijf cent of hooger on togen betaling van
het bedrag door het postzegel vertegenwoor
digd, in gebruik kunnen worden gesteld <>p
den voet en de voorwaarden, door den minis
ter van waterstaat, handel en nijverheid te
bepalen.
Ter behandeling in dezomer-
vergadering der Provinciale Staten van
Zuid-Holland zijn o. a. aangewezen: het
in de herfstvergadering aangehouden voor
stol van den heer Lazonderbetreffende
een onderzoek naar de mogelijkheid van
su'osidioering door de provincie van locaal-
spoor- of tramwegen, on de subsidieaan
vrage van de hoeren 8. 1’. II. Noordeudorp
o. s., uitmakende het comité voor den aau-
leg eener spoorlijn over eigen baan tus
schen Gouda en Schoonhoven.
De Minister van Waterstaat
heeft aan Gedeputeerde Staten van Zuid-
Holland verklaard, dat ZExc. aan de Tweede
Kamer geen verlenging van de Rynspoor-
wegconcessio zal voorstellen, dan na overleg
over voorziening in de verhooging van de
spoorwegbrug over de Gouwe.
Bij de te Utrecht gehouden
aanbesteding tot het maken van oevorvoor-
zieniug langs en het uitvoeren van bag-
gerwerk in den gekanaiiseerden Hollaud-
schen IJsel in de provincie Utrecht (be
groot op f2660), waren 12 inschryvings-
billetten ingeleverd, de hoogste tegen f 2828
wus van den heer U. De Groot te Sliedrecht,
en de laagste tegen f2150 van
P. Van Weerden te IJseUtein.
Het herstellen der Zo as b rug
over de Culeraborgsche Vliet, Dinsdag 19
Juni aan besteed, is aangenomen door Teu-
nis Van Os, timmerman te Leerdam, voor
f 975,90.
In het Kerkerak, na by B aan
hoek, op de Merwede, zal eerstdaags eene
zegenzalmvisschery worden aangelegd.
Te Vianen word Maandag by
de kersen verpachtingen van 8 tot 12 ct.
per K.G. aan don boom besteed. De koude
weersgesteldheid heeft in de laatste dagen
op de boomgaarden zeer nadoelig gewerkt.
By de k ersen-ver p a c h t i u ge n
in de Betuwe wordt van 8 tot 12 ct. per
KG. aan den boom besteed.
—De zangvereeniging „Caecilia"
te Gorinohem heeft eene uitvoering gegeven,
bovengenoemde leenin-
'h f'*' wonl<!‘>
«ld ten kantore van
maal zoover, kou de o
van langer duur zyn
dagen herig lijden ont
ringd van een
trekkingen. Aan de eene zijde van het
sterfbed zat zijne gade, Keizerin Victoria,
aan de andere zijde zijl oudste zoon Prins
Wilhelm, thans Keizer Wilhelm II. Niet
minder innig, zij 't tok uit den aard der
zaak en naar den wensih van den overledene
met minder uiterlijk vertoon dan bij den
dood van zijn roemrijken vader, ttourt het
Duitsche volk om dm dood van Keizer
Frederik, die zich zotieer mocht verheugen
in de liefde en sympathie van allen, zonder
onderscheid van klem of party. Nog in
de laatste oogenblikkai kon hij de noodige
kracht vinden om onvergefelijke woorden
van liefde en vrieneschap tor neder te
stellen, o. a. toen ééi dag voor zijn dood
zijne jarige dochter Prinses Sophia een
handdruk kwam vragen.
Maandag had op eenvoudige wijze, naar
den wensch van den overledene, de begra
fenis plaats in do Friedmslarche te Potsdam,
in tegenwoordigheid dar naaste verwanten,
de Duitsche Vorsten, eenigo autoriteiten uit
Berlijn en een militair escorte. De Keizerin-
weduwe Victoria kon de plechtigheid niet
tot den einde bij wonen zij trok zich met hare
kinderen terug naar een nabijgelegen lan
delijk kerkgebouw, waar zij in hare eerste
huwelijksjaren zooveel gelukkige uren ge
sleten had, om daar onder de eenvoudige,
troostende woorden vaneen eenvoudig dorps
geestelijke uit te weenen.
Ook Prins, thans Keizer Wilhelm, was
innig geroerd. Die gemoedsstemming spreekt
ook uit de proclamatie, die hij, naar de
gewoonte, den dag der teraardebestelling
tot zyn volk richtte en die wij hier laten
volgen.
„Aan mijn volk!
Gods raadsbesluit heeft opnieuw den
amarte|yk»ten rouw^jur ono gebracht.
Nadat het graf zicn*bSven het stoffelijk
omhulsel van mynen onvergetelijken groot
vader nauwelyks gesloten had, werd ook
myn innig geliefde vader uit dit lydelyke
tot deu eeuwigen vrede opgeroepen. De
heldhaftige, uit Christelijke berusting voort
spruitende arbeidskracht, waarmede hij, trots
zyn lijden, van zyue koninklijke plichten
zich wist te kwijten, scheen grond te ge
ven voor de hoop, dat hy voor het vader
land nog langer behouden zou blyven.
God heeft het anders besloten. Den ko
ninklijken lijder, wiens hart voor al wat
groot en schoon is klopte, zijn slechts
weinige maanden beschoren geweest, om
ook op den troon de edele eigenschap
pen van geest en hart, welke hem de
liefde des volks dedeu winnen, aan den
dag te leggen. De deugden die hem sier
den, de overwinningen welke hij op de
slagvelden bevocht, zullen dankbaar her
dacht worden zoolang er Duitsche harten
kloppen, en een onvergankelijke roem zal
zijne ridderlyke gestalte in de geschiedenis
des vaderlands omstralen.
Tot den troon mijner vaderen geroepen,
heb ik onder opzien tot den Koning klier
koningen de regeering aanvaard, en aan
God beloofd naar het voorbeeld mijner va
deren voor fiiyn volk een rechtvaardig en
zacht Vorst te zullen zyn, vroomheid en
Godsvrucht aan te kweeken, den vrede te
beschermen, do welvaart des lands te bevor
deren, voor armen en verdrukten een helper,
van het recht een trouwe bewaker te zijn.
Wanneer ik God om kracht bid, om
deze koninklijke plichten, die Zijn wil my
oplegt, te vervullen, zoo word ik daarbij
gesteund door vertrouwen in het Pruisi
sche volk, een vertrouwen, waartoe een
terugblik in onzo geschiedenis mij het
recht verleent.
In goede en in booze dagen heeft
Pruisens volk steeds trouw zijnen Koning
ter zyde gestaan. Op die trouw, welke
jegens inyue vaderen in allen nood en ge
vaar steeds een onwrikbare band gebleken
is, reken ook ik, in het bewustzijn dat ik
haar van ganscher harte beantwoord, ais
een trouw vorst van een trouw volk, beiden
gelykelijk sterk in toewijding aan het ge
meenschappelijke vaderland.
Aan dit bewustzyn van de wederkeerig-
heid der liefde, die my met myn volk ver
bindt, ontleen ik het vertrouwen, dat God
mij de kracht en de wijsheid geven zal
om myn ambt tot heil des vaderlands te
vervullen.”
Vooral om den hoogst bescheiden toon
heeft Keizer Wilhelm II aanvankelijk de
harten voor zich gewonnen, straks zal hij
voor den Rijks- en Landdag gelegenheid
hebben zich nader uit to spreken, doch
men twyfelt er niet aan of hy zal, wat de
te volgen staatkunde betreft, de voetstap
pen van zyn vader drukken.
Opmerking, ook in verband met do ge
voelens van deu nieuwen Keker, verdient
nog, dat behaWe de Prins van Wales al
leen Pnns Wladimir van Rusland als
vreemde vorst de begrafenis van Keizer
Frederik by woonde.
Bij testament zyn de kasteden te Char
lottenburg en te Wilhelmshëhe bij Kassei
aan de Keiserin-weduwe toegewezen.
■rplaatat hebbende naar
van de VeoretraaV, beveel
owing aan, beloofd ver-
■effende hot TAPIJT on
on, bekleeden van STOE-
É’S. BREUKBANDEN
3,50, voortdurend ver-
Da niat onverwachte treurmare va»Keizer
Frederiks overlijden bereikte ons verleden
week te laat, dan dat we toen nog in een
hoofdartikel een korte schets van zijn leven
hadden kunnen aanbieden. Wij grijpen thans
de eerste gelegenheid aan, om de voornaam
ste trekken uit zijn geschiedenis, die samen
valt met een veelbewogen tydperk van deze
eeuw, in herinnering te brengen.
Prins Friedrich Wilhelm Nicolaus Karl
werd den 18den October te Potsdam ge
hore... Zijn moeder Augusta, dochter van
den Groothertog Karl Friedrich van Saksen-
Weimar, leidde zijn eerste opvoeding, en
wist hem dien lust voor wetenschappelijke
studie en dien kunstzin in te boezemen, die
hem immer zyn bygebleven. Na het door-
loopen eener goede gymnasiale opleiding be
zocht hy op '17-jarigen leeftijd de hooge-
school te Bonn. Het was juist in dien tijd
dat zijn vader, Prins Wilhelm, bedreigd
door de revolutionaire partij te Berlyn, die
in den broeder van Koning Friedrich
Wilhelm IV een der steunpilaren van het
gehate regeeringsstelsel zag, in het geheim
en onder een vermomming dé hoofdstad
verliet, om eenige maanden buitenslands
te vertoeven. De schok, die den troon der
Hohenzollerns had doen trillen, wierp dien
echter niet omver, en nadat voor korten
tyd de constitutionele beginselen een aan
vankelijke toepassing hadden gevonden,
werd opnieuw de weg der reactie bewan
deld, hetgeen aanhield tot het jaar 1858,
toen de Koning, wegens toenemende kren
king zijner geestvermogens, verplicht was
zyn broeder Wilhelm met het regentschap
te belasten.
Gedurende dat tijdvak was Prins Fried
rich Wilhelm, buiten alle politieke be
moeiing gebleven, en had hij zich uitslui
tend gewyd aan zyn militaire vorming. Elk
manüelyk lid van de Hohenzollernsche dy-._
nastie treedt als gewoon soldaat in de gele
deren, alleen gaat de promotie wat sneller
dan by het gros der militaire menschen-
kinderen. De rangen tusschen vrijwilliger
in het Potsdammer garderegiment en com-
pagnies-commandant waren spoedig door-
loopentoen deze graad was verkregen,
mocht de Prins ook aan de officiëele fees
ten ten hove verschynen, waar hy, door
zyn vriendelyke manieren, en niet minder
door zyn kloeke gestalte en zyn openhar- j
tigen oogopslagaller lieveling werd.
In 1851 had hy met zyn vader de Lon-
densche tentoonstelling bezocht en daar
voor het eerst de toen tienjarige Prinses
Victoria ontmoet. Een tweede ontmoeting
in 1856, toen hy ter voltooiing zyner op
voeding een reis door Europa deed en
eenigen tyd in Engeland vertoefde, leidde tot
een kennismaking, die spoedig tot een inni
ger verhouding zich ontwikkelde. Het waren
geenszins politieke berekeningen, die voor
het sluiten van dit huwelijk, hetgeen den
‘Jbden Januari 1858 plaats greep, den door
slag gaven. Uit dezen echt zyn vijf kinde
ren geboren, de Prinsen Wilhelm (thans
Keizer,) en Heinrich, en drie prinsessen.
Als regent wijdde Prins Wilhelm een
vryzinnige staatkunde in, met welke ver
andering zijn zoon, die met onderscheiden
uitstekende mannen van de liberale party
bevriend was, zeer ingenomen was. Kort
nadat de dood van den Koning de kroon
op Wilhelm had doen overgaan, in 1861,
brachten verschillende omstandigheden een
omkeering te weegde Kroonprins, die
vroeger meermalen vergaderingen van den
Ministerraad had bygewoond om zich op
de hoogte van bestuurs-aangelegenheden te
stellen, nam van toen af een meer gereser
veerde houding aan, en wijdde zich uit
sluitend aan de vervulling zyner militaire
plichten. Tot bevelhebber \an het tweede
legercorps en gouverneur van Pommeren
aangesteld, vestigde hy zyn residentie te
Stettin, en was op die wijze van het tooneel
van den politieken strijd verwijderd, waar
in het groote vraagstuk van de legeruit-
breiding, ondanks het verzet van den Land
dag, op tamelyk inconstitutioneele Wyze
door Von Bismarck tot beslissing werd
gebracht.
De oorlog, door Pruisen en Oostenryk
gezamenlijk tegen Denemarken ondernomen
in 1864, ten gevolge van de Sleeswijk-Hol-
steinsche verwikkelingen, deed den Kroon
prins meer op den voorgrond treden. Aan
het hoofd van zyn corps maakte hy den
veldtocht mede, en weldra toonde hy niet
slechts een officier van buitengewone be
kwaamheid te zyn, maar ook de beste eigen
schappen van den soldaat in hooge mate
te bezitten. Alle vermoeienissen en OQtbe-
ringen van een wintercampagne deelde hy
met den troep, en steeds wist hy door zyn
welwillendheid en zyn opgewëkten zin een
voortreffelijken geest te onderhouden. De
bestorming der Duppeler schansen, waarin
zyn corps een belarigryk aandeel had, was,
zooals men weet, het voornaamste wapen
feit van dezen kryg.
Bloediger nog was de stryd met Oos
tenryk in 1866. Den 26n Juni van dat
jaar Boheinen binnengerukt, was het zyn
doel, zich met het leger van zyn neef
naast „l)E WAAG"
gelden op Effecten ,oor.’
r 1000 4 4
boven tot den prolongatie^
Amsterdamsoho beut<ïoo£
met het koopen en
F EG TEN, tegen een
fondsen boven de 30
onder 30
JPON8 boven de
o tearing.
onze Koning
den Kroonprins met veel achting ontvan
gen. In 1883 bezocht hy Paus Leo op het
Vaticaan, welk bezoek niet zonder invloed
is gebleven op de toen gevoerde onderhan-
dehngen tot herstel van den vrede op ker-
kelyk gebied.
Zijn laatste levensjaar is zepr smartelijk
geweest; de ongeneeslijke krankheid, die
een verblijf te San Remo wenschelyk maakte,
werpt over het einde van zijn leven een
droevigen sluier.. Toch bezat hy den moed,
om op zyns vaders sterfdag, 9 Maart, de
teugels, van het Rijksbestuur in handen te
nemenen te midden van zyn lijden schreef
hy die proclamation, die allerwege zulk
een goeden indruk hebben gemaakt. En
terwijl hoop en vrees, de eerste steeds ver
flauwend, elkander afwisselden, bezigde hy
elk oogenbhk van verademing om zich te
wyden aah de plichten, die zyn hooge roe
ping hem voorschreef, tevens een tijdperk
van meer vrijzinnig bestuur voorbereidend,
dat hy helaas niet heeft mogen aanschou
wen, en dat, zooals velen duchten, in zyn
eerste ontwikkeling zal worden tegenge
houden.
Tot op zijn laatsten levensdag is Keizer
Frederik gebleven de geduldige lyder, de
gelovige Christen, die niet licht uit de
herinnering des Duitschen volks zal wmden
uitgewischt. Ook wy leggen op zyn groeve
een bescheiden bloempje neder.
waarvan de zuivere opbrengst ad f700 voor
do hulpbehoevende nagelaten betrekkingen
der slachtoffers van de gasontploffing aldaar
zal strekken.
Des zomers is er een zoo druk
verkeer tusschen Arnhem en Westerbouwing,
dat in de laatste jaren door de stoomboot-
onderneming „Concordia" een bijzondere
dienst werd ingestuld uitsluitend tusschen
beide plaatsen. Het kleine bootje is thans
vervangen door oene veel sierlijker cn prac-
tischer ingerichte bootdie den passagiers
meer comfort aanbiedt op de korte maar
bekoorhjke reis. Na oenige proeftochtjes met
aandeelhouders en verschillende autoriteiten
gemaakt to hebben, is zy in dionst gesteld.
In de zitting van Dinsdag der
Arr.-Rechtbank te Rotterdam werden o. a.
veroordeeld
J.M., oud 18 jaar, pottenbakker te Gouda,
wegens vernieling van oen glasruit, tot f 1
boeto, subsidiair 1 dag hechtenis.
M. L. C.oud 44 jaar, gepensioneerd
dlitair, wonende te Gouda, wegens mis-
van zijn broer, tot 3 dagen ge-
lisstraf.
3.oud 55 jaar, melkverkooper te
beklaagd van vernieling, werd vrtj-
Friedrich Karl te vereenigen
men voeging de Oosten rij ksche
schalk Von Benedek zocht te belette:. Juist
op den geschikten tijd, toen in den slag
van Sadowa en Königgrhtz de positie der
Pruisen zeer hachelijk werd, had, ten ge
volge eener door den Kroonprins meester
lijk uitgevoerde manoeuvre, de vereeniging
plaats, en daarmee was de overwinning be
slist.
In den Fransch-Duitschen oorlog van ’70 en
'71 commandeerde de Kroonprins het derde
legercorps, waartoe ook de Beiersche en de
Wurtenbergsche legers behoorden. Reeds
in den aanvang behaalde dit corps het leeu
wenaandeel dei lauweren. Zeer spoedig wist
de Kroonprins het tooneel van den strijd
op Fransch grondgebied over te brengen,
en toonde, door de overwinningen bij
Weiszenburg en bij Worth zyn meester
schap op het oorlogsveld. Ook in den bloe-
digen slag van Sedan had het derde corps
een ruim aandeel, waarna het in veteeni-
ging met het gros der Duitsche krijgsmacht
naar Parijs oprukte. Gedurende het beleg
van Frankrijks hoofdstad teekende de Ko
ning het besluitwaarby de Kroonprins
tegelijk met zijn neef Friedrich Karl, tot
veldmaarschalk werd benoemdook was
hij een der eersten, die met het Ijzeren
Kruis werd gedecoreerd.
Het is een opmerkelijk verschijnsel, dat
bij de Fransche natie zekere sympathie
voor de ridderlyke figuur van den Kroon
prins niet te miskennen valt, en men moet
dit vooral wijten aan de zorg, die hij steeds
droeg om de rampen van den oorlog voor
de overwonnelingen zooveel mogelijk te ver
zachten. In zijn omgeving gebeurde er
nooit iets, dat onbestaanbaar was met de
eischen der billykheid.
De proclamatie van de eenheid des Duit
schen ryks, en de Keizerkroning van Ver
sailles opende den Kroonprins een ruimer
verschiet. Na den terugkeer in h«t vader
land bleef hy zich van rechlstreeksche deel
neming aan de politiek onthouden, doch
met Von Moltke werkte hy yverig mede
aan de verdere ontwikkeling van Duitsch
lands militaire kracht. De grootste tacti
cus van onzen tijd heeft meermalen ver
klaard, dat de Kroonprins een krijgsbevel
hebber was van ongerneene bekwaamheid.
Zyn verblijf te Berlynin den schoot van
zijn gelukkig gezin, werd nu en dan afge
wisseld door reizen, vooral ondernomen
met het doel om de verschillende zijden
van het Duitsche Volksleven te leeren ken
nen; van een vroegere reis, in 1869 on
dernomen om tegenwoordig te zijn bij de
opening van het Suez-kanaal, waarna hy
ook Griekenland, Turkije en Palestina be
zocht en o. a. te Jeruzalem met zekere
plechtigheid een intocht hield, heeft hjj
zelf een boeiend geschreven dagboek sa
mengesteld.
In 1878 werd hij tydelijk met het staats
bestuur belast, toen de Keizer door Nobi-
ling ernstig was gekwetst; aan de Keizer
lijke voorschriften gebonden, kon zyn op
treden niet den naam van een zelfstandig
bestuur dragen. Omstreeks dien tyd is ook
te Berlyn geweest en door
met veel achting ontvan-