I
w,
Zaterdag 28 Juli.
N°. 998.
188&.
in enz.,
larlikelen,
evraagd,
rsleerling,
4PIER
Zonen,
ZIJL,
larkt, Gouda.
Ie soorten TA*
iSNIJ-, ZAK-,
iere
TRIX,
Weekblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
1
TE
HNG
NBEEK
EISJE.
A,
BUITENLAND.
Overaieht
EN der*
binnenland’
staten-genekaal.
Onze Defensie in de Tweede
Kamer.
•\r
f*
tè Schoonhoven,
I
SCHOOHHOVEIfSCHE COURANT.
S. W. N. VAN NOOTEN
üitgeveii.
en vooral sich
>nt-biljet, af te
onder wiens
naders dit sout
de
in
Ie fabriek ran
in to Solingen.
8 en VORKEN.
:hoonhoven by
Meerkerk bij
>VEN
CHE HEEREN-
ocht voor f 5,25,
EN HEEREN-
0.
rtikelon wordon,
intent verkocht.
KKBEEKE to
t terstond een
Firma
ludewater,
r 50 kilogram,
ir,
g te Schoon*
ier D. C. DEN
ludcwater by.
een batig
hebben t
die de geheels
emen kanbij
inbaclif.
i, kan geplaatst
DERLAAN to
zoek in Pargsi
nheid gesteld,,
.NDEN voor-
en Potten,
vel f I,
chandel van
Schoonhoven.
Directeur,
A v. d. PLOEG.
WAAG”,
deposito
i f 50 dot f 500
vraagbaar;
f 500 lot f!000ti
n opsegging
en f 1000, met
«egging;
>n boven f 1000,
en.
Prijs der Advertentiën: Van 1 tot 5 regels 0,50. Iedere regel'
meer 0,10.' Groote letters naar plaatsruimte. Intending franco
niterlyk tot Vrydags-namiddags. Alle binnonlandsche Ad verten tiën,- z
voor 3 maal plaatsing opgegevenworden slechts l maal in
rekening gebracht.
heele Bankwet aangenomen met 59 tegen
30 stemmen.
Daarna werden eenige kleinere wetsont
werpen goedgekeurd, o. a. tot aanleg van
een tweede spoór-ean Krulnfngen naar Mid
delburg. Hot debat over het ontwerp tot
bekrachtiging van het traotaat ter wering
van drankvorkoop op de Noordsee nam een
aauvang: het werd bestreden door den heer
Patijn, die de overeenkomst teer nadeélig
noemde voor de branderijen, en zonder eenig
belang voor de Nederlandsche vissohers.
Z. M. heeft mot ingang van
1 Oct. benoemd tot directeur van het post
en telegraafkantoor, te Lekkerkerk A. Van
der Woudenthans directeur van het rijks
telegraafkantoor levens voorloopig belast
met het beheer van hqt postkantoor aldaar.
Door de benoeming van den
Breedvoid te Lekkerkerk, tot
van de Krimpenerwaardis
hoofdingelandplaatsver-
i hd dlotrid.
Staten vad Gelder-
hunno zitting van 20 Juli
van zeven leden uit de sta-
i wie zal zijn opgedragen,
te stellen naar de midde-
Vizillo.
den L.
Lyon enz.
hartelyk.
In Engeland heeft het bericht der in
hechtenisneming van een der voornaamste re-
geerings-ambtenaren in Britsch.Indie, Arthur
Crawford, beschuldigd van omkooperij en
andere knoeierijenveel ophef gemaakt.
Volgens latere berichten is bij in afwach
ting van het in te stellen onderzoek, tegen
een borgtocht van 70.000 roepijen voor
loopig weder op vrge voeten gesteld. Bij
zjjuo inhechtenisneming, stond hjj juist
gereed om de vlucht te nemen, wel een
bewjjs dus van schuld.
In Ierland zijn de veroordoelingen we
gens agrarische misdrjjven weder aan
orde van den dag, en aangezien men
sommige streken weer is begonnen met het
uitzetten van pachters, die hunne pacht
geering het niet iaat ontbreken aan maat
regelen van voorzorg, Wordt het wetje tot
verlenging wn den pSi^>ttjjd <jer oudste
miliciens voorgedragen. Mocht er dan iets
gebeuren, dan kan zij zeggen la, we hebben
alles gedaan wat onder de gegeven omstan
digheden te doen viel.
Hoe onschuldig dat wetje er ook uitziet,
het doet ons leed dat 'niet alle liberalen,
door tegenstemmen, tegen die politiek van
onoprechtheid protesteerden. En het zou
ons volstrekt niet verwonderen, als de
Eerste Kamer er anders over dacht, en door
een votum tegen dit ontwerp uitsprak,
dat zij haar dèel van de verantwoordelijk
heid voor dit staatsbeleid niet wenscht te
aanvaarden.
DU artikel wat voor het, vorig nommer
onser Courant bestemd. Plaatsgebrek noopte
ons evenwelde opname cene week uil te
stellen. Redactie.
Niet minder dan vijf dagen heeft de
Dnitsche Keizer op Husslschen bodem als
gast van den Czaar vertoefd. De ontvangst
en de omgang met de Keizerlijke familie
wareu zoo harteljjk mogelyk, terwgl de be
volking niet minder van hare ingenomen
heid met het bezoek deed blijken.
Militaire eu burgerlijke feesten, gala-di-
nors, gala-voorstellingen en zelfs gala-gods-
dienstoefeningen wisselden elkaar zonder
tussohenpoozen af en Keizer W ilhelm deed
van zijnen kant alles om zjjqe vreugde over
die ontvangst te toonen.’ Zoo riep hij de
manschappen van het Russisch regiment,
dat zijn naam draagt, in de landstaal zyn
dank toe bij het défllêeren.
En nu het resultaat van het bezoek
Al doet men ook verstandig voorshands
niet al te veel waarde te hechten aan het
geen voorname Duitscha bladen mededeelen,
o. a. omtrent eeue ofHoasi’ig van het Bttl-
gaarsche vraagstuk, die haar beslag zon
hebben gekregen, dit mag men evenwel
zeker aaunemen, dat de verhouding tus-
schen beide Rijken, die in den laatsten tijd
vaak onrustbarend was en den vrede be
dreigde, vooral door de toenadering van
Ruslaud tot Frankrijk, heeft plaats gemaakt
voor eene overeenstemming en eone vriend
schappelijke betrekkingdie ongetwijfeld
aan de oplossing der bestaande moeielijk-
hedeu in het Oosten ten goede zal komen.
Toenadering tusschen Ruslaud en Duitsoh-
land zal allicht leiden tot eene toenadering
tusschen Rusland en Oostenrijk, den bond
genoot van Duitschland, en waar deze het
eens worden is de oplossing der Oostersche
quaestie een heel eind gevorderd.
Van Kroonstadt, waar de Russische sche
pen met een donderend salut hot Duitsche
eskader uitgeleide deden, gaat de Keizer
naar Stokholm, om een bezoek te brengen
aan het Zweedsche Hof, waar hij heden
(Vrijdag) denkt aan te Aomen; daarna ver
trekt hij naar Copenhagen om de vroegere
veeten met Denemarken geheel te doen
vergeten.
Berlyn zal voorzeker in den loop van
dit jaar nog menig tegenbezoek ontvan
gen. Dat van den Czaar zou in het na
jaar plaats hebben.
De party van den ex-generaal Boulanger,
in Frankrijk, ontving een gevoeligen slag.
Na zijn geruchtmakend ontslag nemen als
lid der Kamer van Afgevaardigden, na
het tweegevecht met den Minister-president
Floquet, had Boulanger verwacht, dat de
kiezers in Ardiche en Dordogne in zjjn
voordeel uitspraak zouden doen en hem
een nieuw mandaat als afgevaardigde uit-
reiken. De teleurstelling was groot. In
beide departementen bleef hjj ver in de
minderheid en de republikeinsche bladen
juichten daarover. Toch geeft de generaal-
dictator den moed nog niet op. Hij heeft
zich dadelijk weer candidaat gesteld in het
departement Bomme en zal vermoedelijk,
ter aanprijzing zijner candidatuur, daar
heen trekken. De wond, hem door Floquet
toegebrachi, is geheel genezeu en dus geen
veruindering voor de reis, zooals by de
eerstvermelde verkiezingen.
Do president Carnot is nog steeds op
reis in het zuiden des lands. Hjj bezocht
lie, Grenoble, Ary-les-bains, waar hjj
Keizer van Brazilië bezocht, Valence,
Overal was de ontvangst even
DE DIRECTIE.
Maatschappjj ™n
gevestigd te
it No. 93, gaat
leu van alle soort
Miskana gegrond,
s Hoeren
ekkerkerk,
timpen a/d IJsel
ivenBTerzekering
dia”,1
i, Rotterdam,
ienwsteatatistieko
nd. De verzeker-
ilatig te betalen.
>g niet vertegen-
IDE PERSONEN
srkzaam worden.
Ie Alblatwer- en
>r G. GELDER-
heer A.
hoofdingeland
eene vacature van 1 w
vanger ontstaan in het 3e district.
De Prpv.
land' hebben in
eene commissie
ten' benoemdapu
een onderzoek in t
len, welke tot verbetering van het paarden
ras zjjn te beramen. Na ettelijke stem
mingen zyn gekozen de hh. H. G. v. d.
Houveu v. Oordt, lid van Ged. ^taton,
W. L. H. 'A. v. d. Monde, Mr.' M. Viruiy,’
Jhr. G. J. J. M. Dommer van Poldersvoldt,
J. A. Versteegh, F. W. J. barón Ayhra v.
Pallandt (van Putten) en Mr. A. J. baron
van Nage 11.
Aan het departement van wa
terstaat, handel en ny verheid te ’sHago
werd Woensdag aanbesteedhet maken van
werken tot verbetering van de rivier de Maas
boven en boueden het Engelsche veer, tus-
sohen do kilometerraaien XX en XXII der
herziene rivier kaart, onder de gemeenten
Empel, provincie Noord-Brabanten Driel
provinc.e Gelderland. Minste inschrjjver was
de heer L. A. van Haaften te Shedrecht,
voor f20.763.
Mei 7 A ug. a. s. zij n verplaatst:
de rjjksveldwachters derdeklasse: K. Ahel
man, van Montfoort naar Amersfoort; W.
Orban, van Amersfoort naar Montfoort.
Onder de geslaagden voor
do/aote van hoofdonder wij ter behoort ook
de heer P. J. Bettink, onderwjjzor aan de
Openb. school te Bloterdjjk.
Beroepen tot predikant bjj de
doleerende kerk te Montfoort de heer J.
Overdujju te Doorn.
ALBLA8SERDAM, 23 Juli. De reke
ning dezer gemeente over 1887 sluit met
Tg saldo van fl54,28|. De uitgaven
bedragen f 22.034,901, de ontvang
sten f 22.189,19. De rekening van het bur
gerlijk armbestuur is door don gemeente
raad goedgekeurd. De ontvangsten bedroe
gen f 3003,65, waaronder f1700 subsidie;
de uitgaven f2973,51.
•AMEIDE, 25 Juli. In ons met grachten
doorsneden dorp geraken bijna dagelijks
kinderen te water. In den regel wordt dit
spoedig opgemerkt on is de reddende hand
nabjj. Ongelukkig was dit jl. Maandag met
het 7-jarig zoontje van' A. 8. alhiqr, dat
aan de Prinsengracht in *t water was ge
vallen, niet spoedig genoeg 't geval. On-
middelljjk toch nadat het jongske was op
gehaald, is de bekende methode voor dren
kelingen geruimen tijd toegepast, doch mocht
het niet gelukkeu de ademhaling op te
wekken.
BOSKOOP, 25 Juli. Ouze predikant,
Da. A, Jentink, heeft het beroep -naar
Marssum (Friesland) aangenomen.
♦HAASTRECHT, 25 Juli. In het laatst
dor voorgaande week kwam ulhier een ge-
van typhus voor. De lijder is overleden.
De sluis van den Hoogen Boezem
wordt geheel en al gerestaureerd. De deu
ren en de vloer worden geheel vernieuwd.
§JAAR8VËLD, 26 Juli. De opbrengst
der tiend verpachting in deze gemeente be
draagt dit jaar f 151, zyude f20 minder
dan in 1887.
Hier en elders doen allerlei geruchten
do ronde, als zoude jl. Zondag-namiddag ia
de nabjjheid van het Koekkoeksohe veer, op
een vaartuig, dat met nog oen andef de
rivier werd opgesleept, een kind erg mis
handeld zjjn. Door de Rijkspolitie uit
Schoonhoven werd, naar aanleiding dier ge
ruchten, oen ouderzoek ingesteld. Hot schijnt
echter alsnog niet gebleken 'te zyu, of do
akelige verhalen, die men dienaangaande
hoort, al dan niet waarheid bevatten.
LEERBROEK, 26 Juli. Deu 3en Augus
tus'1 a. s. zul de heer P. Van der Eich den
dag herdenkenwaarop hy vóór 25 jareu
do betrekking van hoofd der openbare school
alhier aanvaardde.
♦8TEIN, 25 Juli. De kapitein van het
stoombootje „De vereeniging” is bekeurd
wegens hot aanloggen aan de schoeiing van
deu IJseltram. Reeds menigmaal was hy
gewaarschuwd, doch ging toch daarmede
voort.
den handel ge
el zal spoedig
uismoeder zyn,
geld, is een
soda.
gebruikswijze
niet konden of, zooals ook dikwyls voor
komt, niet wilden betalen, zal het verzet
nog wel aanhouiten.
Dr. Mackenzie heeft thans-zyn verweer
schrift tegen de beschuldigingen der'Duitsche
doctoren gereed. Hij verzocht de toestem
ming der Keizorin-weduwe, alvorens het te
publiceeren;
Do Servische synode heeft in het ge
ruchtmakend conflict tusschenKoning Mi
lan en Koningin Nathalie zich onbevoegd
verklaard het door den Koning gewenschte
vonnis tot echtscheiding uit te spreken.
Over de verdere behandeling in de
Tweede- Kamervan het wetsontwerp tot
verlenging van hot Bank-octrooi kunnen we
kort zijn. In de vergadering van Vrjjdag
20 Juli liep de discussie over den dhur van
den verlengingstermijn, in het ontwerp ge
steld «p 20 jaaren telkens slilzwjjgende
verlenging met lOjaren, bij niet-opzegging
minstens jareu voor het éinde van
het loopend tijdperk. Amendementen ten
doel hebbende zoowel den termijn op 10 1
jaar terug te brengen aH elke nieuwe
verlenging bij de wet te regelen konden' 1
de meerderheid niet verwerven; het voor
stel van de hecren Huber Putyn, Gleich-
man en Reekersom den termjjn op 15
jaren te stellen, werd aangenomen met 87
tegen 5 stemmen.
Art. 2 bepaaltdat het maatschappeljjk 1
kapitaal der Bank met 4 milliöen zal worden
vergroot, dus gebracht op 20 milliöen. De
vergadering van Maandag besliste in dien
sin, met verwerping van een amendement
van den heer Clercx, om het kapitaal on
veranderd te laten. Aan het eind dier ver
ged er iugfvroeg eu bekwam de heer ïjpvys-
sohn Norman verlof, den Minister van Kolo- I
niën op een nader te bepalen dkg te inter- i
pelleeren over den tegenwoordigen toestand
in Atjeh vooral over de beri-beri, alsmede
over de politiek der Regeering met betrek
king tot dat gewest.
Dinsdag werd onveranderd aangenomen,
na verwerping van onderscheiden amende
menten, voorgesteld door de heeren Clercx,
Domela Nieuwenhuis en A. Van Dedein,
hot 4e art., regelende de bevoegdheden dor
Bank. Mede werd goedgekeurd art. 5, be
voegdheid tot belegging van het reserve
fonds en van «de helft van het kapitaal der
Bank in effecten, nadat het evenwel, door
aanneming van een amendement van den
heer Gleichman, in dien zin was gewijzigd,
dat in plaats van do helft, slechts d. i. 1
4 milliöen van het Staatskapitaal in effec
ten mag belegd worden.
Een voorstel van den heer Domela Nieu-
wenhuis, om het getal directeuren, waaruit
de directie der Bank nevens deu president
en den secretaris bestaat, van 5 op 3 te
brengen, werd verworpen. Hetzelfde ge- 1
sclïiedde met een amendement van den heer-
Nieuwenhuis, om de directie telkens voor 5
jaren te doen benoemen door den Koning,
met een aanbevelingslijst van de aigemeene
vergadering van directie en commissarissen.
Art. 8, (schorsing eu ontslag der directie), 1
werd onveranderd goedgekeurd. Twee voor
stellen van den beer Niekwenhuisom i
directeuren, «genten en den regeeringscom-
missaris te verbieden, aandeelen te hebben,
en maandeljjks de namén dor aaqdeelhou-
ders en hun stemmental te publiceeren
vonden geen bijval.
In de vergadering van Woensdag werd
met 44 tegen 40 stemmen een amendement
verworpen van den .heer Heemskerk, strek
kende om de bank-diroctie te beletten, een
latere verhooging van tydelyk toegestaue
verminderde motaaldekking tegen to houden.
Mede werden verworpeneen amendement
Bahlmann, om den Kon. Commissaris te
machtigen de vergaderingen van de directie
bij te wonen, en voor de vaststelling van
balans en winst- en -verliesrekening zijn
goedkeuring te eischen; een amendement
Domela Nieuwenhuis, om dozen ambtenaar
niet door de Bank, maar door den Staat te
doen bezoldigen.
Art. 10, do winetverdeeling: eerst 5 pot.
voor de Bank, daarna 10 pct. van het meer
dere voor het reservefonds, het overige voor
de helft aan de Bank en de wederhelft aan
den Staat, totdat de aandeelhouders 7 pot.
genieten, daarna voor de aandeelhouders
en voor den Staat, werd aangenomen na
verwerping van twee amendementen.
De discussie liep dien dag tot art. 14,
hetwelk bepaalt dat de nieuwe aandeelen
tegen 125‘pct, waarvan 25 pet. te storten 1
in 's Rijks kas, ter beschikking van de oude
aandeelhouders worden gesteld. Do heer
Haffmans stelde voor, den Staat do 4 milliöen
kapitaalsvermeerdering te doen storten, tegen
ontvangst van 4000 Bankaandeelen, welk
amendement, door deu Min. ontraden, tot
een eenigszins scherp debat leidde.
Het amendement Haffmans werd in do 1
vergadering van Donderdag krachtig be
streden door den heer De Savornin Lohman i
en den Minister van Binnenlandsche Zaken, 1
en niet minder krachtig gesteund van de i
linkeflyde. Het werd verworpen met 49
tegen 40 stemmenvervolgens werd do ge-
Dezo Courazl wordt des Za'terdag-morgens uitgegeven.
Prjjs: voor Schoonhoven por drie maanden 0,7(1. Franco per post
door het geheele rijk 0,80. Men kan zich abonneeren bij alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
De wjjze, waarop de heer Reuther het
verdedigde, dat. hy thans zitting nam in
een commissie, waarvan hy kort geleden
de instelling afkeurde, was tamelyk gezocht.
Hjj dweept nog niet met di,en maatregel,
maar hij berust er in, en veroordeelt niet
eeh pas opgetreden Regeering, omdat zij
voorlichting! wenscht. Die commissie kan de
Regeering aandachtig maken op de gevol
gen van bepaalde en wenschelyk geachte
grondslagen voor onze legervorming, zoowel
ten opzichte van den persoonlijken druk
die aan de bevolking zou worden opgelegd,
nis ten opzichte van de fmanciëele lasten
die zy dientengevolge zou hebben te dragen.
De heer Seret zag in het feit, dat de Mi
nister zelf voorzitter is van de commissie
een waarborg, dat zy met spoed zal arbei
den, en begreep niet hoe men de Regeering
er een grief van kan maken dat zy, ofschoon
goed wetende wat zy wil, er toch nog pr'ys
op stelt het gevoelen van anderen te ver
nemen hy zag zelfs in de instelling der
commissie een bewys van activiteit.
Ook de heer Rooseboom had zich te ver
dedigen. Hij is het geweest, die in Decem
ber jl. tot het instellen eener staatscom
missie heeft geadviseerd. Hy deed het toen
echter, om zoo spoedig mogalyk na de vol
tooiing van het werk der grondwetsher
ziening, ten aanzien van de zaak der lands
verdediging niet werkeloos te bly ven. Thans
is het geheel anders. De commissie moet
een rapport uitbrengen over de grondslagen
en eerst daarna kan de arbeid der wette-
lyke regeling beginnen tot vrees voor ver
traging bestaat dus alle aanleiding.
De Minister van Oorlog, die eerst den
tweeden dag aan het debat deelnam, bracht
de zaak weinig verder. Alleen vertelde hij
de Kamer, dat hij een vaste overtuiging
heeft; niettemin stelt hy er prys op, voor
lichting eener deskundige commissie te
ontvangen omtrent een zaak, die zoo diep*
ingrypt in ’t volksleven en waarmede vele
volksbelangen ayn gemoeid. Zoiodra hét rap
port gereed is, zal hy allen mogelykeri
spoed betrachten. Den heer Rutgers deed
het veel genoegen te vernemen, dat de Mi
nister een vaste overtuiging heeft; dat is
niet altijd met Ministers het geval. Dat
men evenwel die overtuiging commissoriaal
maakt, is zeker iets nieuws. Maar dat
daargelaten, mag men dan ook weten
welke de overtuiging des Ministers is ten
aanzien van den persoonleken dienstplicht 1
Dat was den geestelijken leidsman van
de rechterzijde wel wat kras. De Minister
mocht, in het vuur van het debat, zich
eens laten ontvallen hoe hij over die
quaestie dacht, en dan zou men dade-
lyk de poppen aan het dansen krygendan
ware alle zorg en moeite, besteed om de
zaak op de lange baan te schuiven, ver-
geefsch geweest. Die vragen gaan te ver,
zei hy, zat ik aan de groene tafel, ik zou
eenvoudig antwoorden dat ik de tyd er
voor nog niet gekomen acht. Het militaire
vraagstuk kan wachten, er zyn hoogere
volksbelangen. Wy zullen er voor waken,
dat de onderwijsquaestie en de sociale
quaestie niet op den achtergrond geraken.
De meester had gesproken, en de
bravo’s van de volgelingen bleven niet uit.
Den Minister was de wenk gegeven: ant
woord niet, en hy zou ook niet ant
woorden. Voor de eerste maal was in het
openbaar en ten duidelykste gebleken, wie
de kruk van de regeeringsmachine in han
den heelt.
Maar de zedelyke overwinning, hoe stond
het daarmee? De heer Rutgers, wakkerder
dan ooit, schetste met enkele trekken den
toestand. De heer Schaepman heeft gezegd
>w'y zullen dit, wy zullen dat dyen. Heeft
hy misschien berouw, dat hy niet maar
zelf achter de groene tafel is gaan zitten,
of loopt hy vooruit op den tyd, dat
hy daar plaats zal nemen, als de natie nog
wat meer in slaap is gewiegd? Maar na-
tuurlyk, het hangt meer van den heer
Schaepman af dan van het Ministerie, wat
gedaan zal worden. Is dan evenwel liet
program van actie geheel op zyde gescho-
Uit al wat de Regeering in het midden
heeft gebracht en wat haar getrouwen ter
hater verdediging hebben aangevoerd is
ons alleen dit gebleken, dat zy omtrent
de hoofdbeginselen der defensie-regeling
noch eensgezind is noch het op den steun
van haar geestverwanten durft laten aan
komen. Want is het niet opmerkelyk, dat
van al de antirevolutionaire ledenals ge
hoorzaamden zij aan een wachtwoord, al
leen de heer Seret aan de discussie heeft
deelgenomen? Ieder weet, dat een aantal
leden dier party geneigd zyn, tot de af
schaffing der plaatsvervanging mede te
werkenmaar daar nu reeds voor uit te
komen zou verkoeling kunnen teweeg bren
gen van de vriendschap met de Katholie
ken, en daartegen moet vooral worden
gewaakt. Dus, uitstel, gedekt door de
instelling van een Staatscommissie. Zóó
wordt het vaderlandsch belang opgeofferd
aan de behoefte tot instandhouding van
een schynbaar party verband, dat in wer
kelijkheid niet bestaat.
En, om den schyn te redden dat de Re-
De belangwekkende discusie, op het Bin
nenhof gedurende de beide laatste vergade-
ring-dagen der vorige week gevoerdeigen
lijk meer naar aanleiding van - dan wel over
het wetsontwerp tot verlenging van den
diensttijd van de oudste lichting der natio
nale militie, noopt ons, iets uitvoeriger,
dan in onze gewone overzichten kan geschie
den, den aard van den toen gevoerden
politieken stryd te schetsen. Wij meenen
daarin een bevestiging te zien van de vrees
dergenen, die van oordeel waren dat by
den gebrekkigen samenhang van de tegen
woordige regeeringsmeerderheid een krach
tige en vaardige werkzaamheid ter oplos
sing van de verschillende vraagstukken
waaronder dat van de weerbaarheid des
lands een eerste plaats inneemt, niet is
te verwachten.
Reeds dadelyk wees de heer Seyffardt op
den druk, dien de vogrgeslelde maatregel
zou leggen op de mannen dier zesde lich
ting, (ingeval oorlogsgevaar een mobilisatie
noodig zou maken. De meesten zyn gehuwd
en zouden dan maandenlang worden ont
trokken aan hun huisgezinnen, waarvoor zy
den kost moeten verdienen. Maar bovendien
drukte hy zyn teleurstelling uit over het feit
dat de Regeering het noodzakelijk had ge
acht, een Staatscommissie te benoemen
zes weken nadat zy den leden des volks
vertegenwoordiging was aangekondigd, ten
einde advies uit te brengen over de grond
slagen der definitieve regeling van het de
fensiewezen; aanzienlijke vertraging moest
daar noodzakelyk uit volgen. De heer Ker-
dyk sloeg op hetzelfde aambeeld; hy wees
er op, dat na de voltooiing van het werk
der grondswetsherziening van rechts en links,
van anti-revolutionaire zoowel als van liberale
zyde was gezegd een nieuwe militie wet is
een van de groot» ^taalregelen. Mie het eerst
aan de orde moeten komen. Ook de Re
geering had in de memorie van toelichting
op het in behandeling zynd ontwerp ge
schreven »een wettelyke regeling van den
dienstplicht in zyn geheelen omvang wordt
dringend verbeid.” Zelve ontkent zy niet, dat
de instelling der staatscommissie den arbeid
zal vertragen, maar bovendien wekt die
daad een sterk vermoeden, dat by haar geen
vaste overtuiging heerscht omtrent de grond
slagen, waarop de toekomstige regeling moet
worden opgebouwd. Doch de politiek is aan
deze vertraging niet vreemd. Van den Minis
ter wordt verzekerd, dat hy een beslist
voorstander is van den persoonlyken dienst
plicht, maar het is een bekend feit, dat op
dat punt by de rechterzijde geen overeen
stemming is. Kwam de Regeering zoo spoe
dig mogelyk met een militiewet op den
grondslag van persoonlyken dienstplicht,
tegenover het gemis van steun by eigen
geestverwanten zou die van vele leden der
linkerzijde opwegen, en zy zou aan het land
een grooten dienst bewyzen. Zij heeft dat niet
gewild, en een onnoodige vertraging gezocht,
op baar ruste alleen de verantwoordelijkheid.
In deze beide redevoeringen werd, wat
de hoofdquaeslie betreft, de meening van
de liberale party uitgedrukt, het onderwerp
van het wetje zelf kwam slechts nu en dan
voor den dag, bij voorbeeld toen de heer
Van der Feltz aantoonde, met het oog op
den tegenwoordigen gang der staatkundige
gebeurtenissen, dat een buitengewone maat
regel als de voorgestelde niet noodzakelyk
is, hetgeen door den Minister van Binnen-
landschs zaken, in zeer voorzichtige ter
men, werd ontkend.
Dat voorts de onderstelling van den heer
Kerdyk aangaande den weerzin van som
mige leden der rechterzyde tegen den per
soonlyken dienstplicht geenszins uit de lucht
is gegrepen, bleek dadelyk uit de woorden
van den heer Van Baar. Deze verklaarde
namelyk met veel ophel, dat hij er tegen
zou stryden, kampen en vechten, zoolang
er een druppel bloed in hem is.
Onder de leden der staatcommissie be
hoort ook de heer Reuther. Toen verleden
jaar, terw'yl er nog tyd was, om van zulk
een commissie-arbeid vruchten af te wach
ten, het denkbeeld van haar instelling van
liberale zyde werd opgeworpen, verklaarde
deze afgevaardigde er zich sterk tegen;
>geen kundig Minister, die tevens man van
karakter is en| weet wat hy wil, zal zich
aan dergelyken invloed willen onderwerpen
en onmiddellyk na zyn optreden den Koning
eerbiedig verzoeken haar te ontbinden, on
der dankbetuiging voor de door haar be
wezen diensten.” De heer Van Houten
maakte thans dat advies tot het z'yne, ont
bind de commissie, en kom zelf met voor
stellen. sindien de Minister een vaste over
tuiging heeft, laat hy dan den raad van
mij aannemen om zoo spoedig als die over
tuiging belichaamd kan worden, wetsont
werpen hier in te brengen. Ik kan hem de
verzekering geven, dat een wetsontwerp
tot nieuwe regeling van onze strijdkrachten
door my en ik geloof ook door myne
politieke vrienden, zal worden onderzocht,
zonder daarvan te maken wat men noemt
eene partyquaestie.”