N°. 1015, 1888. Zaterdag 24 November. den. fENMEID. en STROO idigde Rijst, msvoer, tegen teer is: H. HEIJMAN8, PLAATSE». jen Zonen. .e externe. LTRIX, Weekblad voor Zuid-Holland en Utrecht. Ij BINNENLAND. igeboden UREN IT IN trassen, 'aardenhnar-, Matrassen. unstververy CHERIJ en DRUK- choouhoven BUITENLAND. ■f pacht- 'd gore uitlatingen van dezen Min. c S. W. N. VAN NOOTEN tb Schoonhoven Uitgaven. :ens enz. ge prijzen. van Bedden lip de Scbam- dat voordeeliger het erf voor die ver- pro- STAT EN-GEN EBA AL. De eerste vergadering der hervatte zit* ting van de Tweede Kamer, Woensdag 14 lelijk achten hnn tbische kleedij te eren voor enkele Ook drong spr. turen en van de dienste. >w. Dienaar, PTiariV. 593. geheelen dag te n 10 en half 12 larmonie”, op de in I Januari: n-dibkzwaoeb, lNBN Ci. te Am- e succes een D, PELUW - zwaar ge- en hooger. uten. Gorinchem. ?r op 't hoekje ir tegenover. CER h aan voor Schoon- istreken een BAK- id bijna 17 jaren, en wagen kunnende in dienst te treden, etter W, aan het SCHOOMOVENSGHE WMT. Prgs der Advertentiën: Van 1 tot 5 regels 0,50. Iedere regel meer 0,10, Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco uiterlijk tot Vrijdags-namiddags. Alle binnenlandsche Advertentiën, voor 3 maal plaatsing opgegevenworden slechts l maal in rekening gebracht. - en Houtwol- beklante zaken op les, Garen en Band (en in aanmerking. hunne offerten, onder averen Bureau dezer Deze Courant wordt des Zaterdag-morgens uitgegeven. u Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden 0,70. Franco per post door het geheele rijk 0,80. Men kan zich abonneeren bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders. om met Kerstmis eden renmeid, i. Adres J. VAN ipelle a/d Uael. /ertegen woordiger LDMANN, groot- Ruhrort, beveelt ig van prima kwa- rove KACHEL- iteit MACHINE- >or Fabrieken en meest concurree- het koopen en TEN, tegen een DA, „DE WAAG", i op Effecten voor: »oo i 4 jwt. tot den prolongatie- erdamsche beursvoor- •ALBL ASSER WA^ARD EN VIJFHEE- RENLANDEN, 22 Nov. De strenge koude in het begin dezer maand is gevolgd door wel is- waar zachterdoch guur en nat weder. Hierdoor zalhoe gaarne de vee houders, vooral dit najaar, hun vee zoo lang mogelijk in de weide zouden laten, de staltijd spoedig aanbreken. Overal is men dan ook druk in de weer de stallen gereed te maken hier en daar is reeds vee op stal. Daar bijna algemeen do hooivoorraad gering en van slechte hoedanigheid is, staat er voor het vee geen beste winter voor de deur en voor den veehouder een onvoordeelige, daar er nog al wat bij gevoederd zal moeten worden. •AMEIDE en TIENHOVEN22 Nov. Ds. J. F. De Klerk zal ais predikant dezer gemeenten zijne intreórede houden te Ameide, op Zondag 2 December a. s. en bevestigd worden door Ds. Bongers, te voren predikant dezer gemeententhans te Eemnes-buiten. •BERG-AMBACHT, 20 Nov. Totgecom- mitteerd-ingeland is, in plaats van den tot heemraad benoemden heer P. Hoogendijk gekozen de heer K. Den Besten. BOSKOOP, 21 Nov. De gedachtenis viering van het herstel onzer onaf hankelijk- heid had heden in deze gemeente op de volgende wijze plaats. De feestdag werd P. G.biedt zich iNTE EXTERNE bjj of tot het geven IN in de Holl. vakken, Kelsche talen, Hand- ano). brieven, letters H 8, genieten, zou het we ook te verbieden de dragen en dit te res verdienstelijke inlandt,. o r aaneer briaygakflUg in de particu liere industrie, door het maken van veror deningen op de uitgifte van woeste gron den en tot regeling van de verhouding der werkgevers en arbeiders. De heer Van der Kaaij deed uitkomen dat de Min., een hartstochtelyk man die zijn godsdienstige overtuiging met ijver belijdt, juist door deze eigenschap, in een privaat persoon minder bedenkelijk dan in een lid der Regeering, de dinges van een eenzijdig standpunt beziet en d*n gaarne voor zijn meening de scherpste uitdrukkin gen zoekt. Het gebeurde met den beer Sol acht spr. een daad van willekeur; zoo lang geen wettige macht heeft uitgemaakt dat er onrecht is gepleegd, mag geen be windsman dit uitspreken. Van het opdrin gen onzer godsdienstige begrippen aan de inlandsche bevolking moeten we ons ont houden; aan een christelijke natie betaamt het, al het mogelijke te doen tot uitbrei ding van het christendom, en de Staat mag dit niet tegenwerken; de Staat moet even wel de taak der natie niet overnemen. De heer W. K. Van Dedem besprak hoofdzakelijk de opium-smokkelarij. De pachters smokkelen op groote schaal; in één residentie, waar 900 kitten mogen zijn, bevinden zich bovendien nog meer dan 1000 verbodene. Spr., volgens wien hot pacht stelsel vooreerst wel zal blijven bestaan, wenscht wegneming van misbruiken, o. a. van hetgeen de Chineesche pachters „smeer” noemen en waarvoor sommige ambtenaren niet ontoegankelijk zijn, aanschaffing van geschikte vaartuigen ter vervolging van smokkelaars op zee, en oprichting eener fabriekwaar alle opium van officiëele ver pakking wordt voorzien. De opnieuw samengestelde afdeelingeu hebben tot Voorzitters benoemd de heeren Van der Schrieck, Tak, Lohman, Smidt en Van der Ldeff, —’’tot ondervoorzitters "de heeren ClercxGleiohman Reekers, Van der Feltz en W. K. Van Dede m. In de vergadering van Woensdag drong de heer Veegens aan op afdoening van de 13 nog aanhangige of achterstallige rekenin gen van Indische dienhtenen wees op eenige bezwaren, die de toepassing van het denkbeeldfinanciëele zelfstandigheid van Indië, in den weg staan. De heer Rutgers van Rozenburg keurde de wijze af, waarop de heer Sol tot lid der Reken kamer was benoemd; hij juichte het toe, dat de Min. den sluitsteen wil leggen van den spoorweg op Java, en plan heeft tot oprichting eener Indische brigade. Beden kelijk acht spr. het, dat de Min. het be ginsel van scheiding tusschen Kerk en Staat uit het oog verliest; dat hij zich uitspattingen op Godsdienstig gebied ver oorlooft, gelijk bijv, de zendings-circulaire voor Indië. Dat is een gevaar tegenover de inlandsche bevolking; geen daad van een staatsman, maar van een ijveraar, van een Christen- hadjiom van zijn opvatting van de waarheid te getuigen. Ook ’s Min. financiëele politiek is voor spr. een be letsel om zijn vertrouwen te geven. De heer Schaepman kwam op tegen de woor den van den heer Rutgers; uit het oog punt van ons gezag zou bij duizendmaal liever dan voor deze woordenvoor des Min. zendings-circulaire de verantwoorde lijkheid dragen. Voorts besprak deze Af gevaardigde de Atjeh-quaestiehij wenscht, overeenkomstig het doel des Min., het eind van den oorlog, niet door ons terug te trekken, maar door overwinning dos vij- ands en door bevrediging. De heer Farn- combe Sanders sprak over de aanwerving van Britsch-Indische koelies voor Sumatra, de plannen voor opium-verbod in Atjeh, en een paar belastingvraagstukken. De Minister van Koloniën deed uitkomen, dat hij niet onmiddellijk na zijn optreden een programma kon geven, daar belangrijke voorstellen niet zonder overleg met den Gouvernenr-Generaal gedaan moeten wor den. Voor vaststelling der begrootingen in Indië heeft spr. steeds geijverd; geheele losmaking van Indië zou in strijd zijn met de belangen der inlandsche bevolking. Door herziening van het Regeeringsreglement en wijziging van de comptabiliteitswet zullen de verlangde verbeteringen verkregen kun nen worden. Veranderingen in het land- rentestelstel zijn in overweging. Of het stelsel der regie voor de opium is aan te bevelen, dan wel het stelsel van verpachting moet worden behouden, is in onderzoek. Niet dan na rijp overleg zal worden over gegaan tot intrekking van de opiumpacht, de door den Consjil-Generaal te Penang en den Ex-Gouverneur van Atjeh, den heer Laging Tobias aanbevolen in Atjeh. Wat gedaan kan worden om den nadeeligen invloed der hadji’s te fnuiken, zal geschieden, De Min. verdedigde zijn handelwijze met betrekking tot den heer Sol en zijn pogin gen om den heer De Rochemont als secretaris der beri-beri commissie te handhaven. Van ontruiming van Atjeh is geen de minste sprake; maar er is meer welwillendheid en te 8 uren aangekondigd door het luiden der torenklok, waarna op den omlóop van den toren door het fanfarekorps het „Nun danket alle Got”, gevolgd door de volks liederen, gespeeld werd. Te half elf landde op eene Scheveningsche visschenbom do Prins van Oranje, die door den graaf van Hogendorp enz. ontvangen werd, en geze ten in eene koets, die door burgers ge trokken werd, in het hotel „Het Wapen van Boskoop” afstapte. Hier werd Z. H. verwelkomd met eene toespraak, gehouden door Ds. De Ridder. Inmidddels waren de toebereidselen tot het houden van eenen optocht vdltooid en had deze plaats met den prins, verschillende pages, allen in kos tuum, en begeleid door eene eerewacht te paard. Voorafgegaan door een muziekkorps, bevond zich in den stoet ook een versierde wagen, die door het fanfarekorps bezet was en door honderden gevolgd werd. Op een afgezet en daarvoor ingericht feestterrein werd muziek gegeven en heden avond werd de geheele gemeente geïllumineerd. Alles is in feestdos en de werkzaamheden staan bijna geheel stil. •KRIMPEN a/d LEK, 22 Nov. Onze ge meente heeft den 21 November den 75-ja- rigen gedenkdag van het herstel van Neer- lands onafhankelijkheid leestelijk herdacht. Dit volksfeest werd den vorigen dag aange vangen door een uitstekend geslaagd kin derfeest; jubelende en zingende maakten de leerlingen der verschillende scholen, met oranje en vlaggen versierd, een optocht door de gemeente, terwijl juist eeu liefelijke zonneschijn den vroolijken stoet bescheen. Daarna werden zij op chocolade en gebak onthaald. Ook de armen werden bedacht en hun werden noodige levensbehoeften geschonken. De 21. November, de eigenlijke feestdag, werd met kanonschoten geopend, terwijl het weder, dat zich eerst ongunstig liet aanzien, opklaarde en een frissehe wind de wolkén wogvaagde. Daar het voornemen reeds bestond op de werf van de HH. J. en K. Smit de kiel te leggen van een nieuw schip, was door den bouwmeester en de reeder besloten, dit, voorzeker voor onze gemeente heuchelijke feit, op dezen feestdag te doen plaats heb ben. Te 9 ureq begaven al de personen, die in historisch costuum aan den te houden optocht zouden deelnemen, zich naar ge noemde werf. Een dichte drom van men- schen schaarde zich om het voor deze ge legenheid vervaardigde en smaakvol ver sierde spreekgestoelte, waarop de heer P. Van der Hoog plaats nam, die de volgende rede uitsprak: „Ik behoef u wel niet te zeggen, welk feest wij heden herdenken. Het is het feest van ons 75-jarig onafhankelijk volks bestaan. Na de bange jaren van Fransche overheersching werd Nederland weer opge nomen in de rij der onafhankelijke Staten van Europa. Na een lijden van 18 jaren werd Nederland weer in ’t bezit gesteld zgner oude vrijheden onder ’t geliefde Vorstenhuis van Oranje. Moedig en roem rijk hebben onze voorvaderen zich gedra gen en door eendrachtig samenwerken werden zij in staat gesteld het gehate Fransche juk af te werpen en Nederland was vrij. Laten wij die duurgekochte vrij heid steeds op hoogen prijs stellen en moch ten wij in de toekomst geroepen worden die vrijheid nogmaals te verdedigen, laat ons dan ook die eendracht bezielen, die onze voorvaderen bezeten hebben en als één man te wapen snellen om onzer vaderen te verdedigen en vrijheid strijden, indien het noodig mocht zijn tot den laatsten man on den laatsteu druppel bloede. Laten wij den dichter na zeggen: Zoolang éóp druppel bloede ons rest, Eén vuist omklemt het zwaardgevest, Zoolang één arm het geweer nog spant, Betreedt geen vyand ooit uw strand! Deze gewichtige herinnering wenschten wij op te luisteren door een belangrijk feit, nl. door het leggen van een kiel voor een Oost-Indiëvaarder. Het feit wordt heden geconstateerd, dat er op deze werf een nieuw zeekasteel zal verryzen. Neerlands vloot, eenmaal de bloei en de trots der natie, zal weder met een prachtigen bodem verrijkt worden. Deze nieuwe bodem zal aan Europa toonen, dat Nederland, hoe klein ook in zielental, op ’t gebied van scheepsbouw en scheepvaart niet ten achteren is bij andere volken. Wij noemen het leggen van deze kiel een heuchelijk feit, een feit, dat ons als zeevarendo natie verheft en aan zoovele nijvere handen werk en brood verschaft. Hartelijk wensohen wij, dat de bodem, waarvan heden de kiel gelegd is, nog een reeks van jaren de groote wateren door- klieve en de Nederlandsche driekleur laat wapperen in Oost en West, in Zuid en Noord! Moge de kiellegging van dezen bodem nog door andere gevolgd worden!” Onmiddelijk werd na ’t uitspreken dezer redeonder het spelen van fanfaren der muziek, de bedekking van hel naambord der gelegde kiel weggenomen en de naam „Geertruida Gerarda” vertoonde zich aan e Maatschappij van Ggevestigd te cht No. 93, gaat illen van alle soort venskana gegrond, de Heeren Schoonhoven, .ekkerkerk, ksmond pik krimpen a/d IJsel. Directeur, IA v. d. PLOEG. toenadering bij de hoofden en grooten merk baar en meer vertrouwen in de Ned. Ind. Regeering. De Minister hoopt te slagen in het maken van vrede, alleen op een met onze eer en waardigheid bestaanbare wijze. Nadat in de vergadering van Donderdag de Minister van Koloniën zijn rede had ten einde gebrachtwerd door verschillende leden gerepliceerd. De heer Levyssohn Norman drong aan op de wederbenoeming van een staats-commissie voor de bestrij ding der beri-beri. De heer Bool bestreed het denkbeeld eener opium-regie en vroeg een krachtig optreden tegen den sluik handel in opium. De heer Schreinemacher kwam op tegen de inzichten des Ministers over hygiënische maatregelen en deed zich kennen als een warm voorstander de vac cinatie. De heer Rntgers viel den heer Schaepman aan, die meende spr. links zou zitten als zijn ouders geen geestelijke van hem gemaakt hadden. - Gelijk zekere fratres in de Middeleeuwen, weet die Afgevaardigde opperbest zijn geestelijke plichten met we- reldsche functiën in overeenstemming te brengen. De Voorzitter onderbrak bij her haling deze redevoering. De heer Lohman verdedigde den Minister met betrekking tot de beri-beri commissie. Bij Koninklijk besluit zijn benoemdtot ontvanger der directe be lastingen en accijnzen te Vreeswyk c. a. G. Wulfsen, ontvanger der zeilde middelen te Schagen c. a.; tot ontvanger der invoer rechten en accijnzen te Nymegen J. C. E. Sala, ontvanger der directe belastingen invoerrechten en accijnzen te Helmond. Bij de verkiezing van een lid der Tweede Kamer in het hoofdkiesdistrict Schiedam, ter vervulling der vacature, ont staan door de benoeming van den heer Mr. J. G. Patijn tot advocaat-generaal'te ’s Hage, zijn uitgebracht 2413 stemmen, van onwaarde 1b; volstrekte meerderheid 1200. Gekozen de heer Mr- A. P. R. Baron van der Borch van Verwolde (anti-revolu tionair), met 1285 stemmen. De heer Jhr. Mr. W. Six (liberaal) bekwam er 1129. Ten behoeve van de garni- zoens-bakkerij te Deventer werd aanbesteed de levering van 300 hectoliter witte en 100 hectoliter roode tarwe, wegende res pectievelijk minstens 76 en 77 KG. per hectoliter. De minste inschrijver was de heer H. De Gier te Qorinchem, voor 300 hectoliter witte tarwe k f7,70 per hectoli terwegende 76 en voor 100 hectoliter roode tarwe k f7,92 per hectoliter, wegende 78 KG. Met den extra-avondtrein, die Zaterdag van Rotterdam naar Gouda en tusschenstations liep, werden 651 reizigers vervoerd. Op den “Ned. Rijnspoorweg zullen de vierdaagsche retourbiljetten, zoo wel op de eigen lijnen als in verkeer met de andere Nederl. spoorwegen, uitgegeven op Zaterdag 22 en Zondag 23 December a. s., bij gelegenheid van het Kerstfeest voor den terugkeer geldig zijn tot en met Donderdag 27 December d. a. v. Door eenige ingezetenen van IJselmonde worden pogingen in het werk gesteld, om, ter herinnering aan het herstel van Neerlands onaf hankelijkheid, onder de armen vleesch uit te deelen. Aan het stoffelijk overschot van een te Rotterdam overleden politieagent, C. J. Lobensteyn, werd bij zijne begrafenis eene eigenaardige hulde gebracht. Toen de lijkstoet het politie-bureau in de Groote Pauwensteeg, waar de overledene langen tijd had dienst gedaan, voorbij kwam, ston den daar vele zijner kameraden en eenige zijner chefs in rij geschaard, en werd door den agent-majoor J. De Leeuw een krans aan het lijkkleed gehecht. De gordijnen van het bureau waren neergelaten. •n boven de 30 onder 30<70’; o boven de Amster- Ovenicht Gladstone heeft in het Engelsehe parle ment een gevoelige nederlaag geleden, liet"’320 4 tegen "246 stommen Werd een amendement van hem verworpen, dat de strekking had, een regeeringsvoordracht tot het verleenen van een crediet van 5 mil- lioen p. st, voor den aankoop van hoeven in Ierland, te veroordeelen. Zoo dikwijls herhaalde veroordoeling zijner meeningen, ten aanzien van Ierland, door eene steeds toenemende meerderheid, zal den grooten ouden man wellicht tot de overtuiging brengen, dat hij de zaken in Ierland uit eeu al te eeuzjjdig oogpunt be ziet en het „herzie u zelve” in toepassing doen brengen. De Paus, van zijne zyde, heeft de ler- sche Bisschoppen op nieuw aangeschreven te doen wat in hun vermogen is, om het verzet door de bevolking te doen staken, het boycotten te veroordeelen en de beta ling der pachten niet langer te weigeren. Ter aanvulling eener vroegere verklaring, deelde de Markies van Salisbury in het Hoogerhuis nog mede, dat het samengaan met Duitschland aan Afrika's oostkust al leen het tegengaan van den slavenhandel, doch geenerlei militaire operatie ten doel heeft. Frankrijk heeft zich in deze van medewerking onthouden; Portugal daaren tegen verklaarde mede kruisers te zullen zenden. Keizerin Frederik van Duitschland is op dit oogenbiik de gast van Koningin Victoria te Windsor, alwaar in het Park een stand beeld ter herinnering aan Haren Gemaal zal worden opgericht. Hoezeer zij dezen ver eerde, bljjkt uit de door de Keizerin-weduwe geschreven inleiding van de door den ge wezen Britschen gezant te Berlyn, Rennel Beeld, geschreven biographic van wijlen den Keizer. Die levensbeschrijving, waarin geenerlei staatkundige onthullingen of toe spelingen voorkomen, is eene zeer gewenschte afwisseling van den onverkwikkelyken pen- neatrjjd, die naar aanleiding der vroeger uitgegeven geschriften betreffende den Keizer is ontsponnen. Ten aanzien dezer laatste wordt nog medegedeeld, dat onder de papie ren, bij Von Roggenbach in beslag genomen, een brief van den overleden Keizer is ge vonden, waarin deze den genoemden Mi nister en Geifkens opdraagt zijne gedenk schriften (dagboek) aan het Duitsche volk mede te deelen. Bleek dit juist, dan zou dit vermoedelijk de invrijheidstelling van Prof. Geffkens ten gevolge hebben. In Breslau, in den omtrek van welke plaats Keizer Wilhelm II jaagt, woonde hij een fakkeloptocht bij van werklieden, en liet bij die gelegenheid zeer van zijn sympathie voor dien stand blijken. Hun welzijn, sprak de Keizer, ging hem zeer ter harte en zou door hem steeds bevor derd worden. Een minder aangename be jegening ondervond de burgemeester, lid der Duitsch-vrjjzinnige party, die van den Keizer moest vernemen, dat Z. M. zich zeer verheugde over de nederlaag, door zijne partij bij de verkiezingen geleden. Mauvan jeu, beau minel Het uitstel der verwachte tegenbezoeken der gekroonde hoofden van Rusland, Oos tenrijk en Italië te Berlijn, moet hierin ge legen zyn, dat Keizer Wilhelm gaarne zou zien, dat alle drie te gelijk kwamen. Hier toe moeten echter nog enkele beletselen, die aan een samentreffen van Keizer Frans Jozef en Czaar Alexander in den weg staan, uit den weg worden geruimd. Er wordt echter ijverig in dien geest gewerkt. De Berlijnsche correspondenten van de Fransche dagbladen La France en le petit Journal zijn uit Pruisen verbannen, ver moedelijk omdat zij zich onbetamelijk over de Duitsche toestanden uitlieten. Zulke voor vallen dragen er niet toe bij, om de in den laatsten tijd weder meer en meer op den voörgrond tredende onvriendelijke verhou ding tusschen de beide landen te verbeteren. Een gewichtig feit in de geschiedenis van Italië is de definitieve aanneming door den Senaat, met 101 tegen 33 stemmen, van het nieuwe strafwetboek, waarbij, zooals men zich herinneren zal, o. a. de doodstraf is afgeschaft. Voorts trekken ^zonderheid nog twee bepalingen de aandaWt, nl.: dat de Minister van Binnenlandsche Zaken iederen vreemdeling, die gevaarlyk is voor de veiligheid van den Staat, het langer ver- blijf in Italië kan ontzeggen, en het alge heel verbod van bedelarij. De Spaansche regeering zal een ontwerp tot invoering van algemeen sWmrccht iu- dienen. België behoort onder de weinige Staten, die op een overschot van 14 milljoen francs over 1887/1888 kunnen wijzen. De 70-jarige Koning van Denemarken vierde dezer dagen het feest zyner 25-jarige regeering. November, leverde niets opmerkelijks op alleen werden do geloofsbrieven onderzocht van het nieuw gekozen lid voor het district Lochem, den heer Jhr. C. M. BranUen, die vanrolgens zitting uam. Vrijdag werden de algemeene beraadsla gingen over do Indische Begrooting geo pend, met een rede van den heer Bool, over de noodzakelijkheid, door wijziging van het Regeeringsreglement, aan Indië meer zelfbestuur toe te kennen, zoodat niet de Nederlandsche wetgever, doch het Indisch bestuur het „budget opmaakt onder contróle van het Nederlandsch gouvernement. De heer Levyssohn Norman behandelde in een uitgebreide redevoering verschillende on derwerpen. Hij herinnerde aan een brief van den gouvernear-generaal Loudon, in 1873 geschreven, waarin toen reeds losma king van de financiëele banden tusschen Moederland en Koloniën de eenige oplossing der koloniale quaestie werd genoemd. Die afscheiding is de hoeksteen der liberale be ginselen, de Indische begrooting moet niet door de wetgevende macht in Nederland, maar doör de overheid in Indië worden vast gesteld. Voorts bepleitte spr. afschaffing, althans beperking van directe belastingen en van de pandhuispachtdaarentegen verhooging van inkomende rechten, op alle goederen, ook op manufacturen. Do patentbelasting kan meer productief worden gemaakt, door ook de dividenden der naamloozo vennoot schappen belastbaar te verklaren, öpr. waar schuwde tegen het voornemen, den opium- invoer in Atjeh te verbieden. Ten aanzien van de opium meent hij, dat de smokkelarij het best is te bestrijden door verstrekking aan de pachters tegen lagere prijzen boven het pachtstelsel geeft hij de voorkeur aan regie. De gebeurtenissen in Bantam, Ma- dioen enz. wijt hij aan toeneming van druk en aan fanatisme. Billykheid bij de be lastingheffing moet gepaard gaan met een krachtig optreden tegen hen, die de be volking ophitsen. De heer Cremer verklaarde zich door deze begrooting, die niets in vervulling brengt van hetgeen steeds door den heer Keuchenius als noodzakelijk is aangewezen, teleurgesteld. Van alle onderwerpen van koloniale politiek heet het, dat zij in on derzoek zijn. Alleen, terwijl een commissie zich met de quaestie van het koffiemono- polie bezighoudt, draagt de Min. toch een verhooging van het plantloon voor. Spr. wenscht een krachtig optreden tegenover Atjeh en vastere betrekkingen mot de Bo venlanden van Sumatra eu de Battaks. De heer Van Houten drong aan op nadere mededeelingen omtrent Atjeh, zoo noodig in geheime zitting, en keurde ’s Mi nisters bemoeiingen met den arbeid der zen dingsgenootschappen af, als gevaarlijk voor ons gezag. Omtrent de koffie-quaestie stelde spr. een motie voor, waarin de wensch n^ar geleidelijke opheffing van het monopolie wordt nitgedrukt. In de vergadering van Dinsdag ver klaarde de heer Domela Nieuwen huis tegen de begrooting te zullen stemmen, omdat het bezit van koloniën een onrecht isspr. staat aan de zijde der opstandelingen, wier denk beeld, om den laatsten Nederlander uit Indië te verjagen, rechtmatig is. Hij wil een stelsel volgen dat zoo spoedig mogelyk voert tot de onafhankelijkheid der koloniën, op dat wij er als bevriende bondgenooten kun nen blijven en niet smadelijk worden weg gejaagd na een langdurig tydperk van roof. Spr. zou anders gaarne dezen Min. willen steunen, die een verongelijkte in zijn recht herstelde, en, buiten de logenachtige offi ciëele rapporten om, een zelfstandig onder zoek heeft doen instellen omtrent den Atjeh- oorlog, een schandaal waaraan zoo spoedig mogelijk een einde moet komen. De heer Mees behandelde de geschiedenis van de beri-beri-commissie, en toonde de onjuistheid aan van de mededeelingen, in dertijd door den Min. gedaan in antwoord op de interpellatie van den heer Huber. De heer Zaayer bestreed de inzichten des Min. op hygiënisch gebied, en drong aan op handhaving van de desinfectie-maatre gelen, op advies van prof. Pekelharing voorgeschreven. Ook omtrent de vaccinatie is spr. niet zonder bezorgheid, wegens vroe gere uitlatingen van dezen Min., in wiens handen hij alzoo de gezondheids-belangen van Indië niet veilig acht. De heer Schimmelpenninck Van der Oye wees op de verbazende toeneming van het >pinm-gebruik, en beval de invoering van regie aan, waarmede geen ambtenaren bij vermeerderd gebruik geldelijk belang zouden hebben. De heer Van Asch Van Wijck is in zijn vertrouwen op dezen Min. door de Memorie van antwoord nog versterkt. Van actieve politiek tot uitbreiding van het Christen dom is geen sprake; zij geschiedt zonder bestrijding van het Islamisme. Spr. wenscht te Batavia een vertegenwoordiger van de zendings-vereenigingen, en aan de gouver- □ements-secretarie ambtenaren, speciaal met de zending vertrouwd. De heer Gcertsema, betoogende dat de hadji’s in Indië geen bijzondere voorrechten

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1888 | | pagina 1