KEN
N°. 1016.
1888.
Zaterdag 1 December.
are
ZAAK,
Heipalen
PEN,
E KOOP by
baeht.
i IN MEI.
'stom met piano-
d en Mejuffrouw
rriendschap opge-
LA1TSEN.
iklante zaken op
Garou en Band
in aanmerking,
nne offerten, onder
ren Bureau dezer
Zonen,
1
KAARTEN,
r wit carton
voor r i,oo
ding van het be-
e Boekhandelaars
l te Schoonhoven.
Weekblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
lts. Sigaar,
bÜ
JK (Gouda).
stververy
ERIJ on DRUK*
onhoven
A,
Galanterieën,
aene belangrijke
joseerd.
AKEN Jr.
BINNENLAND.
BUITENLAND.
Kinder- en Groote-
jnenschenaj-beid.
HT. NICOI.AAS
H/69. 4
i.
Ia do
3
S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven,
Uitgevers.
SGH00NH0VEK8GHE COURANT.
105
101
101
13»
89
60A
116H
97H
94{
100}
100}
100}
63H
U2|
UH
105
88}
109
103
110}
115}
144
167
1474
42}
23 Nor.
76}
90
99}
67/r
67
674
68?.
63}
lOlff
864
101}
101}
1004
97}
994
95}
874
93
82}
69}
66
81}
101}
j even wat de Commissie van
haar verslag omtrent den fa-
van vrouwen en meisjes in het
Kooiman.
o.
ide concerten met
irhauden in den
van 8. W. N.
>n hoven.
E WAAG”,
leposito
f 50 tot f 500,
raagbaar
f 500 tot f 1000,
i opzegging;
on f 1000, met
egging;
n boven f 1000,
>n.
4
1854.
1860.
1864.
100.
aers aan gevraagd
Prijs der Advertentiön: Van 1 tot 5 regels 0,50. Iedere regel
meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco
üïteriijk tot Vrijdagn-namidcjags. Alle binnenlandsche Ad verten tién
voor 3 maal plaatsing opgegevenworden slechts 2 maal in
rekening gebracht.
Gil TEN.
pC.
5
i-Nov. 5
-Aug. 5
.-Juli. 5
■.-Oct. 5
3
5
5
1000. 5
1000. 5
5
5
5
p. st. 4}
OEN.
4
4
4
4
5
4
5
M
6
5
Z R. 5
lig. 3
sel.
it. 100. 5
5
5
5
10. 5
■aand. 5
6
3
3
-2}
Deze Courant wordt des Zaterdag-morgens uitgegeven.
Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden f 0,70. Franco per post
door het geheele rijk 0,80. Men kan zich abonneereu bij alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Wilson, de handelaar in ridderorden, heeft
dezer dagen weder zitting genomen in. de
Kamer. Bij zyue eerste verschijning nam
do Kamer dadelijk eön uur rust, doch toon
bleek dat Wilson zich van die vyandelijke
betooging niets aantrok, ging uien rustig
voort met den arbeid.
De Engelsche Regeeriug heeft in Egypte
wederom door haro troepen hulp moeten
verleenen tegen de Arabieren, die de stad
Suakim zeer in ’t nauw brengen. Hiermede
is weer ’t bewijs geleverd dat de ontruiming
van dat land door de Engelsche troepen
nog in een ver verschiet ligt. In hot La
gerhuis is men druk bezig met de artikels-
gewijze ^behandeling der bekende Wet tot
aankoop van gronden in Ierland. Hoe be-
d cu kei ijk daar de toestand is, blijkt niet
alleen uit de vele berichten van moorden
en pogingen tot moord, maar vooral ook uit
de tegenwerking, die de partij der orde ont
moet van de zijde der gestelde machten.
Zoo werd dezer dagen een politieagent be
schuldigd en gevangen genomen wegens
„moord met voorbedachten rade”, omdat hij
irij de jóngste ongeregeldheden te Middel
ton zonder voldoende reden last zou gegeven
hebben, tot een charge op het volk, waarbij
een man gewond werd en aan de gevolgen
overleed.
Het Russische Journal du Petersbourg
maakt met ingenomenheid gewag van de
hartelijke sympathie, waarvan bleek bij het
jongste bezoek van den Rnssischen troon
opvolger aan het Duitsche hof. Het knoopt
daaraan eenige beschouwingen vast over
de innige vriendschap, die thans tusschon
beide Mogendheden heerscht.
De Bulgaarsche officieren bij het Rus
sische leger hebben de aanzegging ontvan
gen dat zij, of hun ambt moeten laten varen
of Russisch worden. Naar men wil, zouden
de móesten hunner naar Bulgarije willen
wederkeeron, in de hoop door Vorst Ferdi-
nun4 -.*4 4- —4—— V—4--.—awl'U.
De President van den Zwitserschen Bonds
raad is dezer dagen vrij onverwacht over
leden, tengevolge eener verzuimde likdoorn-
wond.
Griekenland heeft het weer zoover ge
bracht, dat het aan eene regeling zijner
schuld kan denken.
men de namen zelfs niet goed uitspreken
kan. Eu blijde gingen we huiswaarts, God
dankende, dat we reeds zoo spoedig het einde
mochten zien van da troebele^ waardoor
onze gemeente geteisterd werd. Met den aan-
vang des jaars.brak de storm van onverstand
en fanatisme, die reeds lang gedreigd had,
losmaar dank zij het krachtig, optreden
van het Classicaal bestuur van Dordrecht en
onze Kerkvoogdijwaren zeer spoedig de
maatregelen zoo genomen, dat de kerk in
handen der rechtmatige beheerders bleef.
en zietml reeds, vóór het einde des
jaars, hebben we weer een eigen predikant;
de stoffelijke belangen zijn gehandhaafdon
do gemeente, waarvan de doleerenden dach
ten, dat zij wel „als was voor gloeiende
kolen zou wegqmelten”, (Ps. 681, dat de
doleerenden zoo gaarne zingen I) komt op,
en we mogen weer in plaats van op Synode
en andere Besturen, tot Sterking van eigen
hoogmoed, op ons «elven tot verootmoedi
ging, maar ook op den levenden Christus
tot behoudenis gewezen^ worden. En al
worden we van de anderen nu met den liefe-
lyken naam van „de vijanden” betiteld
het deert ons niet; we zijn goedsmoeds.
Het moge anderen gemeenten tot aan
moediging zijn, om te volharden in den
strijd tegen allen, die, op wat, wijze ook,
het heldere licht van het heerlijk evangelie
der genade belemmeren willen; wij deelen
daarom onze blijdschap mede.
Moge onder Gods onmisbaren zegen onze
gemeente weer wassen in ledental, maar
tevens toenemen in waarachtig geestelijk
leven, opdat ook door haar de komst van
Gods gezegend koninkrijk bevorderd wordeI
God geve dat alle bitterheiddie helaas 1
zoo velen van elkander scheidt, ja zelfs ia
zoovele huisgezinnen alhier echtgenooten
van echtgenooten, broeders van broeders
vervreemdt, maar meer en meer moge wijken,
opdat de gezegende werking des evangelies
uiutoi uoiQiuiuDiu nuiuoi
Door het Provinciaal Kerk
bestuur van Noord-Holland is uit zijne be
diening ontzet Dr. H. Franzen, predikant te
Ankeveen, beroepen bij de doleerende ge
meente te Reeuwijk.
Het aantal doleerende kerken
bedraagt thans in het geheel 225, waarvan
er 66 in het bezit zijn van predikanten;
15 candidaten van de vrije universiteit zijn
bij de genoemde kerken werkzaam, terwijl het
aantal predikanten uit de Hervo/mde kerk
die er de evangeliebediening vervullen en
tengevolge daarvan werden afgezet, 49 be-
draagt In de vacante kerken wordt de dienst
voor het grootste gedeelte verricht door oefe
naars, die daartoe van de classicale verga
deringen eene aanstelling ontvingen.
♦AMEIDE, 26 Nov. In de heden alhier
gehouden algemeene vergadering der ijsclub
Ilollandia”, thans 65 leden tollende, is o. a.
vastgeateld de rekening over hetjaar 1887/88
in ontvang ad f507,86, in uitgaaf f424,91,
en alzoo met een batig slot van f82,95;
zijn herkozen de aftredende bestuursleden
de heeren J. Saltzherr en A. Van Stave
ren, de laatste tevens als Becretaris-Pen-
ningmeesteris bepaald dat van de in het
vorige jaar aangegane rentelooze geldleening
jaarlijks zullen worden afgeloat 25 aandeelen
na winters dat geen- en 10 na winters dat
wel ijsfeesten zijn gehouden. Verder is het
bestuur gemachtigd om met eene commissie
van bijstand, bestaande uit 5 daartoe aan
gewezen leden, in den aanstaanden win
ter zoodanige ijsfeesten te organiseeren als
de kas en de omstandigheden zullen toe
laten.
Onlangs werd aan de firma Diepenhorst
alhier opgedragen de levering èener groote
partij kruiwagens, van een byzonder model,
ten dienste van den Trans vaalschen spoorweg.
Bedoelde wagen» zyn door den Ingenieur
der betrokken spoorwegmaatschappij goed
gekeurd en in groote kisten gepakt naar u
Afrika afgezonden.
§’T BEIERSCHE (Stolwyk), 26 Nov.
In de Donderdag-avond alhier gehouden
vergadering der vereeniging „Tot Nu| en
Genoegen” trad als spreker op de heer G.
D. Heij van Gouda, die op flinke wijze
voordroeg eene novelle van J. A. Engel,
getiteld „Haantjepik”. De luide bijvals
betuigingen bewezen, hoezeer de spreker
zijne hoorders had geboeid. Behalve door
den spreker werden nog bijdragen geleverd
door de heeren T. Burger, J. Slingerland
eu H. A. Westbroek.
§JAARSV£LD, 28 Nov. Den 13* De
cember e. k. zal in het Raadhuis alhier
eene verkiezing plaats hebben van ceu hoofd
ingeland door stemgerechtigde ingelanden
van den polder Graaf, ter vervulling der
vacature, ontstaan door het overlijden van
den heer H. Verbaan.
De begrooting van het Groot-Geno-
raal onder deze gemeónte voor 1889 be
draagt in ontvang on in ^uitgaaf f 3931,28,
zonder bijdrage van- of uitkeering aau do
verschillende waterschappen.
•WIJNGAARDEN, 29 Nov. In do op
28 dezer gehouden raadsvergadering is mej.
M. K. De Jong te Berkenwoude benoemd
tot on der wy zeros alhier.
physieken aard verbonden. Fabrieksarbeid
sters vinden weinig of geen gelegenheid,
om zich op huishoudelijke werkzaamheden
toe te leggen en missen in den regel allen
lust tot anderen dan machinalen arbeid.
Dientengevolge worden zij, wanneer zij
huwenslechts zelden goede huishoudsters.
Bij hetgeen onder de leiding der Katholieke
geestelijkheid in het belang der arbeidende
klassen verricht wordt, tracht men dan ook
zooveel mogelijk de meisjes van de fabrieken
terug te houden en haar aan te moedigen
om zich als dienstboden beschikbaar te
stellen.
Kan alzoo van den fabrieksarbeid van
vrouwen en meisjes in het algemeen niet
veel goeds gezegd worden, in het byzonder
is die arbeid, waar hij door gehuwde vrou
wen verricht wordt, dikwyls noodlottig voor
de gezinnen. Hoogst ongunstig wordt ge
tuigd omtrent den toestand van die ge
zinnen, waarby de vrouw zich buitenshuis
met industriëelen arbeid bezig houdt. De
huishouding wordt daar veelal verwaarloosd,
de jonge kinderen,aan hun lot overgelaten,
verzuimen de schoolterwijl de volwassen
kinderen en de man hun heil elders dan te
huis leeren zoeken, met al de nadeelige ge
volgen, die het geregeld bezoek van kroegen
als anderszins pleegt mede te brengen. »Het
huisgezinwaar de vrouw thuis blyftis
financieel beter af, dan dat waar de vrouw
medewerkt”: zoo durven getuigen, die het
volk kennenuitdrukkelijk verklaren. De
bevolking van Tilburg heeft het geluk, dat
gehuwde vrouwen daar niet in de fabrieken
werkenmaar te Amsterdamte Maastricht
en elders is men in dit opzicht minder
voorspoedig.
•Mag de wetgever in de aangevoerde
bezwaren aanleiding vinden om hetzy aan
gehuwde vrouwen in het algemeen hetzy
allee» aan gehuwde vrouwen met jonge kin
deren, den arbeid in fabrieken te verbieden,
gelijk door sommigen gewoueoht wordt?
De Commissie zou vooralsnog niet tot een
dergelyken ingrypenden maatregel durven
adviseeren. Daartoe zijn de noodige gege
vens zeker niet voorhanden zoolang men
zelfs niet weet, in welken omvang alom in
den lande in de ondei scheiden takken van
nyverheid door gehuwde vrouwen buitens
huis gearbeid wordt. Bovendien is de arbeid
der gehuwde vrouw in de fabriek somtijds
het eenig middel van bestaan Van het ge
zin men denke bijv, aan het geval, dat de
man door een slepende ziekte tot den arbeid
onbekwaam geworden is. Het is waar, dat
voor gevallen van dezen aard de bevoegd
heid zou kunnen en behooren te worden
voorbehoudenom dispensatie van het ver
bod te verleenen. Maar dan nog blijft het
bezwaar bestaandat deze inbreuk op de
individueele vryheid de strekking zou heb
ben, om het aangaan van huwelyken door
fabriekarbeidsiers tegen te werken en on
wettige sexuëele verhoudingen te bevorderen.
nDeze bedenkingen treilen echter in
geenen deeie de gelijkstelling van volwassen
vrouwen met jeugdige arbeiders, die door
een der gehoorde getuigen wordt aanbe
volen en ook der commissie gewenscht
voorkomt. Aan vrouwen van eiken leef-
tyd worde het verrichten van arbeid in fa
brieken des Zondags en des nachts verbo
den en de noodige verpoozing tusschen den
arbeid verzekerd. Voor de ny verheid kan
deze bescherming der vrouw geen wezenlyk
bezwaar opleverenwanneer slechts haar
vryheid, om binnen haar woning te arbei
den wanneer en zoolang zy goed vindt
onaangetast blijft.
•Dat het in elk geval een misbruik is,
vrouwen en meisjes ook des Zondags tot
fabrieksarbeid te bezigenzal wel niet
betwyfëld worden. Toch wordt getuigd,
dat dit te Amsterdam in enkele fabrieken
soms geruimen tyd achtereen geschiedt.
Uit dezelfde plaats wordt medegedeeld, dat
sommige vrouwen in koffiev.erlezeryen bij
voorkeur des Zondagmorgens werkenten
einde een vryen Maandag-namiddag te kun
nen genieten. De Zondagsrust zal echter
aan bedoelde vrouwen zeker geen schade
doen zelfs al worden zy dientengevolge ge
noodzaakt dit Maandaghouden te laten varen.
•Eveneens zyn er fabriekeió waar vrou-
wen en meisjes niet zelden ook des nachts,
onder toezicht van ondergeschikte beambten,
aan het werk gehouden worden. Het ge
beurt, dat zy daar met korte tusschenpoozen
30 36 uren achtereen werken. Die nach-
telyke arbeid, door de opzichters wel eens
in de hand gewerkt, doch volgens verkla
ringen van bevoegde zijde by goed overleg
zeer wel te vermijden is zoowel moreel als
physiek voor de arbeidsters hoog nadeelig.
Den volgenden dag, zoo wordt verklaard,
zyn de meesten ziek. De wensch, dat fa
brieksarbeid by nacht aan vrouwen wordt
verboden, wordt dan ook door verscheidene
getuigen uitgesproken.”
Wy konden de verzoeking niet weerstaan,
dat gedeelte van het rapport, op ons onder
werp betrekking hebbende, nagenoeg geheel
over te schry ven, omdat heteen der schoonste
bladzyden vormt, in genoemd stuk te vinden.
Het adviesdoor de Commissie gegeven, is
door den Minister gevolgd, en dat is de
grootste verdienste van het wetsontwerp.
Een Koninklijk besluit van
20 November jl. bevat de volgende bepa
lingen
Voor de frankeering van brieven en an
dere stukken zuilen postzegels worden in
gevoerd, ter waarde van 7}, 22} eu 100
cents. Deze zegels zullen, te rekeneu van
15 December a. s., voor het publiek ver
krijgbaar zyn.
De bepalingen van het Kon. besluit van
12 November 1851 (Stbl. No. 143) zullen
mede op doze zegels van toepassing zjjn.
Aan het gebouw van het pro
vinciaal bestuur te ’s Hage is o. a. aanbe-
steed hot driejarig onderhoud van de Malle-
gatsluis, de draaibrug bij het Rabat en bij-
behoorende werken te Gouda (prov. Zuid-
Holland), behoorende tot den waterweg vnn
Amsterdam naar Rotterdam. Minste inschrij
ver W. Bokhoven te Gouda, voor f2990.
Door het bestuur d|Cr IJsplub
van Kralingen en omstreken wordt mede
gedeeld, dat de banen en tenten gedurende
dezen winter olectrisch verlicht zullen wor
den. Er is dienaangaande eene overeen
komst aangegaan met de firma Wm. Smit
en Co. te Slikkerveer.
De kalfdragende vaarzen met
2 breede tanden, die op de laatste ten
toonstelling, gehouden te Charloia, vanwege
de landbouw-vereenigiug „Eiland IJsel-
monde”, met den Ion en 2en prijs werden
bekroond, toobohoorende aan den heer O»
Barendregt N.Kz. te Barendrocht, zijn door
den heer 11. Voorspuij Jz. te Groot-Ammers
aangekocht voor verzending naar Parijs
voor hetzelfde doel werd ook door genoem
den heer aangekocht de met don 2eu prijs
bekroonde in de categorie 4 breede tanden,
toebehooroude aan den heer M. Plaizier te
Rysoord.
Men schryft uit Nieuw-Lek-
kerlftnd aan de Kerkel. CourantReeds
drie weken iff het geleden, sedert de vacature
alhier, welke aan het begin dezes jaars door
de ontzetting vau den heer P. Sogboor uit
zijn ambt ontstond, door de overkomst van
den heor L. Hij mans, predikant te Klaaswaal,
vervuld werd. Deze werd den 28ston Oct.
alhièr bevestigd door zijnen oom, den heer
C. Van Dis te Silvolde, die, hoewel van
dezelfde plaats geboortig als de afgezette
predikant Segboer eu Van ouds eeu vriend
vau hem, en hoezeer er daarom voor hem
iets zeer pyulyks in was, om des beginsels
wille niet geaarzeld hoeft, op vriéndelijk
verzoek van zjjuou neef, het wérk der be
vestiging op zioh te uetueu. Daarna deed
de heor Hijmuus des namiddags zijne in
trede. Uit beider woord mochten wy we
derom dus vernemoü, dat de rechte prediker
des Evangeliej nog iets anders te doeu heeft
dan den eenvoudigen haat in te blazen tegen
hoögere Colleges, wier bestaan zelfs door
velen vroeger niet vermoed werd en waarvan
>De Huisvrouw” heeflnog een bedenking.
»En wat te zeggen vair dé bepaling, waarby
vrouwenarbeid na de be
valling verboden wóiW 2ij getuigt voor
zeker van een tedere belangstelling voor
de vrouw, maar behooren zulke bepalingen
wel in een wet thuis? Waar is de greris,
wanneer de wetgever zijn goede zorgen zóó
ver moet uitstrekken De overdreven zorg
heeft waarlijk iets vernederends. Zij behan
delt groote inenschen als kleine kinderen.
Bovendien is de maatregel een halve maat
regel, omdat wel verboden wordt arbeid
in de fabriek of werkplaats, maar geenszins
andere arbeid. Zoo zal bijvoorbeeld een
vrouw wèl een week na de bevalling uit
schoonmaken mogen gaan.
>En waarom'arbeid verboden tot 4 weken
na de bevallingen niet daar vóór, als de
arbeid nog veel rnoeielijker valt en veel ge
vaarlijker is Heeft de Regeering een ge-
neeskundige geraadpleegd
De Regeering misschien niet, maar de
Enquête-commissie op wier advies zy zich
beroept, meer dan een. Bovendien^, herin
neren we hier aan een woord van Stuart
Mill»Als de wetgever niet al het goede
kan doendat hij zou willen, dan doe hij
althans datgene wat binnen zijn bereik ligt.”
Arbeidsverbod vóór de bevalling moge wen-
schelyk zyn maar, is onmogelyk te hand
haven want wie zal bepalen wanneer het
oogenblik van staking is gekomen Een ter-
myn daarna is wèl aan te gevenomdat
men een vast uitgangspunt heeft. Wij zien
in het voorgestelde verbod een zeer wen-
schelyk voorschrift.
Kunnen we ons, op de aangegeven gron
den geheel vereenigenmet hetgeen het
wetsvoorstel ten aanzien van vrouwenarbeid
bevatde nadere regeling van den kin
derarbeid komt ons ten eenenmale onvol
doende voor. Dat te betoogen zal in een
volgend artikel ons doel ^jn.
Overzicht.
De troonrede, waarmede Vrijdag 21 dezer
door Koizor Wilhelm van Duitscbland, iu
de Witte zaal van het Koninklijk paleis te
Berlijn, de zittingen van den. Rijksdag zijn
geopend, hoeft, wegens zijn korton en zake-
ly ken in houd, algemeen een gunstigen in
druk gemaakt. Bij de voorlezing deden
zich onder de Afgevaardigden telkens toe
juichingen hooren en dit vooral bij de zin
sneden, die betrekking hadden op do ont
wikkeling van den economisehen toestand
des .Rijks, de arbeidersquaostio, de handha
ving des vredes en de betrekkingen tot het
buitenland.
Hot vindt mede algemeene instemming,
dat geon verhooging der oorlogsbegrooting
wordt aangovraagd, hoewel daarentegen voor
de, naar het oordeel der Regeering, drin
gend noodige hervorming der Marine niet
minder da i 117 millioen Mark wordt ge
vorderd. Die hervorming betreft echter
meer eene uitbreiding, daar in de toelich
tende memorie wordt gezegd, dat de tor-
pedovloot goed is, doch nieuwerwetsche
oorlogsvaartuigen ontbreken.
Als president van den Rijksdag zal de
conservatief VonLevetzows en als vice-pre
sidenten de nationaal-liberaal Von Buhl eu
het lid der Rijkspartij Vou Unruhe optreden.
Do Keizer heeft op de jacht koude gevat
en moet zijn kamer houden.
Bij de recruteoring in den Elzass hebben
eenige ongeregeldheden plaats gehad, die,
als men de berichten uit Parijs mag ge-
looven, nog al ernstig zyn geweest. Volgens
die berichten zouden 20Ü recruten hunne
begeleiders hebben aangevallen en daarna
een goed heenkomen gezocht hebben in
Zwitserland.
Doch in Frankrijks hoofdstad is men
tegenwoordig weer geweldig opgewonden.
Men spreekt vau staatsgrepeu, ditmaal niet
door Monarchisten, Bonapartisten of Bqu-
langisten, maar door de Regeeriug beraamd.
Volgens die geruchten, door de radicale
pers rondgestrooid, zou de Regeeriug voor
nemens zijn eeuige Boulangistische en Con
servatieve afgevaardigden in hechtenis te
doen nemen eu zoodoende de vijanden der
regeeringsp^rtij onschadelijk maken. Dit
alles zou moeten gebeuren bij eene voor
genomen betooging van radicale zyde op 2
December eu op het graf van Baudin, een
dor eerste slachtoffers van den Coup d'élal
van 1851.
Dat er wel iets broeit of althans broeide,
mag men opmaken uit het feit, dat dezer da
gen door den Bouiangist Laissent in de Kamer
de urgentie is verzocht voor een voorstel,
«m het stoffelijk overschot van Baudin den
2en December a. s. naar het Pantheon te
doen ove.rbrengen, „als veroordeeliug van
ieder, die het wagen zou willen geweld
aan te wenden tot verkrijgiug of behoud
der heerschappij". Die urgentie werd ge
weigerd met 470 tegen 21 stemmen, doch
daarentegen mot groote meerderheid aan
genomen, om diezelfde eer te bewijzen aan
het stoffelijk overschot van Hoohe, Carnof,
Marceau en Baudin, doch eerst op 14 Juli,
deu nationaleu feestdag van het volgend
jaar, als protest tegen het Caesarisme.
Het wetsontwerp van den Minister van
Justitie wordt aangevallen van een zijde,
waar men vermoedelyk niet gedacht zal heb
ben ernstigen tegenstand te ontmoeten
maar veeleer verwacht kon wordendat
instemming mét het daar aangetaste hoofd
beginsel zou worden betuigd.
De voordracht voert tot titelBepalin
gen tot het tegengaan van overmatigen ar
beid van jeugdige personen en vrouwen.”
Wat is dat nu I zegt het weekblad >De
Huisvrouw daar worden wyvrouwen,
gelyk gesteld met onmondigenalsof wij
zelve niet in staat zyn voor onze belangen
op te komen. Met de goede bedoeling, om
voor onze belangen te ^akenbeperkt men
onze vryheid 1
Kras gesprokenniet waar? De Regeering
zal er van verbluft staan. Tot dusverre
gold by velen demeening, dat de mannen,
aan wie by uitsluiting de regeertaak is op
gedragen, die omstandigheid niet moete'n
bezien als een voorwendsel om de behoeften
der vrouwen, voor zooverre deze zich be
wegen buiten de» kring van het familiele
ven niet te tellendat zij veeleer moeten
zorgenaan deze in de eerste plaats hun
aandacht te wijdenaangezien de vrouwen
geen gelegenheid hebben, haar stem in de
volksvertegenwoordiging te verheffen. Dat
is een eisch der billijkheid, een ridderplicht.
Allemaal illusiemijnheeren 1 Denkt niet
dat ge de vrouwen voor onmondigen hebt
aan te zien zy zullen welvoor zichzelve
weten te zorgen. Op welke wyze, dat
is haar geheim ’t welk zy volstrekt niet
gehouden zijn aan iemand mede te deelen.
Of de redactie van De Huisvrouw” wel-
eens aan économische politiek doet, weten
we niet. Anders zal het haar misschien
opgevallen zyn, dat Ook op bescherming van
volwassen arbeiders, mannen wel te verstaan,
wordt aangedrongen niet omdat men hen
als onmondigen wil aaninerkenmaar omdat
zy, van een staathuishoudkundig standpunt
geoordeeldde kracht missen om onder alle
omstandigheden de billijkheid ten hunnen
aanzien te doen betrachten. >De Huisvrouw”
zal misschien zeggen nHet is lat van die
•mannen”, dat zy zich zooiets laten aan
leunen bij onsleden van het andere ge
slacht, moet men daarmee niet aan boord
komen. Doch met dit argumentzoo het
er een iswordt dan opeens de staf ge
broken over alles wat naari sociale wetge
ving gelijkt.
Nu is het wel waar, dat by de voorge
stelde weltelyke bepalingen de mannen in
het geheel niet betrokken zijn, zoodat
we hier te doen hebben met een gedeelte
lijke regeling. Wellicht zou de Minister zich
den toorn der schoone sekse niet op den
hals gehaald hebbenindien hij een andere
indeeling hadde gevolgd, door in één ont
werp de kinderen en jeugdige personen, in
een ander de volwassenenmannen en vrou
wen, tot de voorwerpen zyner zorgen te
maken. Doch aan het opstellen van wette-
lyke voorschriften ten opzichte van mannen
arbeid is zóóveel vast, dat er nog heel wat
water in zee zal moeten vloeien eer we
daarmee klaar zijn. Intusschen heeft de
Minister in zyn goedhartigheid gemeend
reeds iets voor de vrouwen te kunnen doen,
vooral omdat, ook indien hy zich tot de
•onmondigen” had bepaaldzyn wetsont
werp er verschrikkelyk mager zou uitzien.
Nu heeft het, zooals het daar ligt, met zyn
achttien artikelennog eenigszins het voor
komen van een ernstig stuk werkal valt
hetop den keper beschouwdin één op
zicht bitter tegen.
Dit laatste zeggen we hoofdzakelyk met
het oog op de beschikkingen ten aanzien
van kinderarbeid voorgesteld. Daarover
spreken we nader: voor 't oogenblik blyven
we by de vrouwen.
Het orgaan dat voor haar als woordvoer
der optreedt vindt het niet goed, dat haar
alle nachtarbeid in fabrieken en werkplaatsen
wordt verbodenwant vele vrouwen en
meisjes zullen door zulk een volstrekt ver
bod in haar broodwinning worden bena
deeld, en dat wel zonder eenig nut hoege
naamd wanneer er noch uit het oogpunt
van gezondheid, noch uit dat van zedelyk-
heid eenig bezwaar is, wat kan dan het
verbod rechtvaardigen
Hooren wy
Enquête in 1
brieksarbeid
midden brengt:
•Het is een feit, dat vele meisjes uit de
arbeidende klassen liever als fabriekarbeid-
sters, dan als dienstboden den kost willen
verdienen. Zy worden naar de fabrieken
getrokken door het genot van hooger loon
en grootere onafhankelijkheid van hare
oudeis. Ais arbeidsters staan zy veelal tot
de gezinnen waartoe zy behooren in de
verhouding van commensalendie tegen
betaling den kost verdieneneen hoogst
ongewenschte toestanddie trouwens ook
by den arbeid van jongens voorkomt. Bui
tendien zyn aan den vrouwenarbeid in fa
brieken veelal bezwaren van moreelen en
