SctattÉB
1890.
Zaterdag 20 December.
N'. 1123.
lothout en Elzen Slieten.
ermist een oude Zwaan
d halsband, gemerkt: „D. DE JONG,
a/d IJ” en een gat in de rechterzijde
n den snavel. Bij terugbezorging zal bo-
□genoemde belooning toegekend worden
or den Eigenaar D. DE JONG te Krim-
n a/d IJsel.
Goedewaagen Zonen,
MARKT, naast „DE WAAG”,
Belangrijk bericht
Weekblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
BREUKLIJDERS.
LMANAKKEN
BIN M EN LAND.
iW Alleen echt
JACs. VKIJLAM).
MFFUSIE PULP
C O U O A,
TWEE MALEN PER WEEK
te doen verschijnen, en wel des
Woensdags en des Zaterdags.
Offtciëele Keuuisgevingen,
HERSTEMMING
voor één Lid van de Kamer van
NATIONALE MILITIE.
onder
S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven,
Uitg»v»re.
nog
schikken
0.
Z.
zjjn alsdan op de Secretarie
heden een kleinen
I
ten
mo-
heer
nager
gebrekkig
heer A. Var
"gden
tjjn in
dien
licale genezing zonder inspuiting.
Dr. F. X. J VAN OPDORP,
AMSTERDAM.
Achterburgwal 83.
genover
volde
van ’t get
kitten te
erkende mede het nut
Atjehkust, welk nut alleen dan
■aag tot een
iktzij heeft
ang.
Konings) en
Kabinet des
EN
voor 1891
rhandeu in den Boekhandel van
W. N. VAN AUUTibN te
oonhoven.
SIATEN-GENEKAAL.
De vergadering van Donderdag (voortzetting
der beraadslaging over de Indische Begroeting),
was hoofdzakelyk aan replieken gewyd. De
heer Ueertsema verheugde zich, dal de Mini ter
in de opiumzaak niet aan de zjjde van zyn voor
ganger staat; de heer Van Nunen hield zyn
ran de
IR1EK
van Vrijdag.
op misbruiken
meten en r
hoofdgeld ter vervanging
Prijs der AdvertentiönVan 1 tot 5 regels f 0,50. Iedere regel
meer f 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco
uiterlijk tot Vrijdags-namiddags. Alle binnenlandsche Advertentiën
▼oor 3 maal plaatsing opgegevenworden slechts l maal in
rekening gebracht.
Extra kwaliteit grauw POOT-
HOU f twee- of driejarig alsmede
«te kwaliteit Z X AITEEN, Franeoh rood,
ELZEN SLIETEN zwaar en l'Cj^,
'e koop en te bevragen te Herg linbacht,
gstoep, by E LANGERAK.
Deze Courant wordt des Zaterdag - morgens uitgegeven.
Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden 0,70. Franco per post
door het geheele rijk 0,80. Men kan zich abonneeren bij alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
igon, het
De heer
ming van den
Zologische fa-
van een professor in
treed de huudmg des
“Ten om vrijstelling
i van oordeel dat
SGHÖ0KH0VEN8CHE COURANT.
BUITENLAND.
Overal eht.
Hoezeer algemeene dienstplicht een lie*
velingsdenkbeeld is van den Koning van
rstlijders vinden baat
ij den voortreffelijken Rijnlandachen
UIVEN-BORST-HONIG.
Wevelghem (W. Vlaanderen).
eds twintig jaar lang door een ohroni-
i hoest gekweld wordende, heb ik de
genomen met den Druiven-Borst-Honig;
ve geeft mg eene epaalde verlichting,
t ik daarvan nog meer wensch te ge
en; gel eve mij dus te zenden enz.
tvang Mijnheer mijne hartelijke groete.
J. C. VAN ACKERE, Burgemeester.
met nevenstaand fabriek-
aiempelin üesschen van
n fl. 1,— en 65 Cent,
(uitgaven
Bij de afd.
Levysohn
de ian<
VEHMIST:
Twee oude ZÏAO,
nerkt op den bek met een K en den Man
t een slipgat in den bovenbek. Die
eive terecht brengt of aanwijst: 4 gul-
i belooning, hjj F VAN DEN DOOL
Ouderkerk a/d Uttel.
Al degenen, die iets
vorderen hebben
i- of verschuldigd zijn aan de
•ma
rijland Van den Berg
Schoonhoven worden verz cht
irvan opgave of betaling te doeu
óór of op 15 December a. s.,
i kantore van den Ondergetee-
ide.
ioonhoven, December 1890. (r
i nader te bepalen
eenige vragen te
ie Holl. spoor-
jrdam
vergadering
im betoogde
spoedigen aanleg vr
solo-vallei. De Min
daarvoor eerst in 't volgend jaar gereed zuilen zijn.
Afd. Oorlog. De beer Roose boom verlangde
spoedige behandeling van de rapporten over
het algemeen plan van verdediging van Java
de heer Sejjffardt publiceering van de uitkomsten
van het onderzoek van Prof. Van (Jeer over
den grondslag der officiers-weduwen pensioenen.
Een amendement van den heer Norman tot
vermindering van de kosten voor het werfdépót
te Harderwijk met f7000, om in beginsel de
geleidelijke inkrimping uit te maken, werd met
43 tegen 18 stemmen aangenomen
Hoofdstuk 11, (uitgaven in Indië) en I (mid
delen in Nederland), werden zonder stemming
aangenomen.
De heer Michiela van Verduynen deed, na
daartoe bekomen verlof, den Min. van Oorlog
een vraag over den gezondheidstoestand aan
de Koninklyke Mil. Academie te Breda. De
Minister deelde mede, dat zich gevallen van
typhus hebben vooigedaan, waaraan driekadetten
zyn overleden. Alle maatregelen zjjn genomen
om het kwaad te bestrjjden. De Min gelooft
dat het drinkwater is bedorven door den hoogen
waterstand van de Mark. De ontworpen wb-
tei leiding zal afdoende verbetering geven. Du
Kerstvaoantie is «enige dagen vervroegd, om
beroemde ARNHEMSCHE
bied ik
raad puike
By flinke ladingen a f l,3ó per 1UUO Kg.
leveling dezer Pulp onnoodig, daar et
jel koopers waren, dat ik m?t Juui
i quantiteit geplaatst bad.
Ires: W. DEN HERTOG, Gouda.
verstrekken gel’ t r'"’
id ra gen onder f lCn?, L
(dragen daarboven tot den
koers, volgens 1
voor waarden
(lasten zich met het koopeu en verkoopeu
van Effecten, tegen een provisie van:
'8’/c voor fondsen boven de 30*/.,
16’/. onder 30*/,;(ool
voor loten;)
(«verlangd worden orders in de meeste
fondsen verantwoord tot den eerstvolgen-
den middenkoers der Amsterdamsche
beurs
isselen Coupons in boven de Amsterdam-
sche beursnoteering, zonder berekening
van provi&ie;
Jasten zich op voordeeiige voorwaarden
met het incasseeren van wissels op binnen-
en buitenland. Tarieven op aanvrage
gratis verkrijgbaar.
Information worden verstrekt door den Heer”
VAN DEN HEUVEL,
Drie gulden belooning!
nemen gelden deposito:
et 1 dag opvragens a 3 °/0,
I langer termijn op overeen te komen
voorwaarden en desverkiezende tegen
onderpand in fondsen
ilden op Effecten voor:
lOOO,— i 4>/t »/t ’sjaarcj
?en tot den prolongatie
s Amsterdamsche beurs-
00g Op steeds toene
mend gebrek aan ruimte in ons
blad, en gevolg wenschende te ge
ven aan het verlangen van velen,
hebben wij het besluit genomen,
met I Januari a. s. uitvoering te
geven aan een lang gekoesterd voor
nemen, om de Schoonhovensche
Courant
De Courant zal des Woensdags-
voormiddags tusschen 10 en 11 uren
in do stad verspreid en vóór 12 uren
ten Z post kan tore bezorgd worden,
waardoor zij voor het meerendeel
nog dienzelfden dag hare bestem
ming zal bereiken. Des Zaterdags
heeft de verzending op de gewone
wijze plaats.
Voorloopig zal het Nommer van
"Woensdag als een half blad verschij
nen, doch vergroot worden naar
gelang de omstandigheden het nood
zakelijk maken.
Niettegenstaande deze belangrijke
uitbreiding, wordt de abonnements-
prijs niet noemenswaard verhoogd.
Alleen als tegemoetkoming voor
dubbele verspreiding en frankeer-
kosten zal de prijs per kwartaal
worden verhoogd met 5 Cents voor
de Couranten, welke binnen Schoon
hoven en 10 Cents voor die, welke
per post worden verzonden. De prijs
per drie maanden bedraagt alzoo met
1 Januari a. s.bij tweemaal ver
schijning per week, voor Schoon hoven
75 Cis.; franco per post 90 Cts.
Door deze uitbreiding van ons blad
zal veel kunnen opgenomen wor
den waaraan tot heden geene ruimte
kon worden gewijd. Wij wenschen
dienaangaande geene toezeggingen te
doen, maar zullen wel degelijk reke
ning houden met de billijke wenschen
onzer lezers. Ons blad moge ook in dit
opzicht verder voor zich zelf spreken I
Dank zij den steun van velen
mocht onze Courant zich gedurende
haar 21J-jarig bestaan niet alleen
staande houden, maai steeds werd zij
in wijderen kring verspreid.
Moge haar dje steun bij voort
during worden geschonken! Wij van
onzen kant hopen ons blad meer
en meer te doen zijn een welkome
vriend in het huisgezin en een bevor
deraar van volksontwikkeling en
volkswelvaart.
Redactie en Uitgevers.
drukt, ten einde ge
heel vrije teelt.
der inlandsche bevol-
iren W. Van Dedem en
i post met f 16.500 te verminderen,
(nomen cursus voor de opleiding
i ambtenaren van het Openbaar
arege te laten. De Min. bepleitte
Het amendement werd aan
tegen 23 stemmen.
len >40 tegen 23 stem-
van den heer W. Van
ig te nemen, bestemd
o jjkwezen.
De heer Van Houten was van
le Regeering niet tot een roinne-
g «ou komen met de Biliton-maat
schappij. Hjj drong er op aan dat zjj haar
rechten krachtig zou handhaven.
Vrijdag.
vroeger reeds
de gema igde republiek
al» zijnde gebleken de
igsvormrichtte zich in een der
zittingen van de kamer met gelijk
le geheele Rechterzijde en niet
Iruk te maken. Als nu de Re
len 't door onderlinge verdeeld
heid maar weer niet bederven
De troonrede, waarmede in Italië de zit
tingen der nieuwe Kamer geopend werden,
neeft op financiëel gebied teleurstelling ge
wekt, omdat nevens bezuiniging ook belas
ting hervorming, lees verhooging, op het
programma staat. Door den Minister van
Landbouw is een wetsontwerp ingediend tot
verleeoing van crediet aan landbouwers, tot
een maximum van 10.000 lire per hoofd.
Nu het verbod der wedrennen me loz-
loopende paarden (barberi), ook voor dit
carnaval, door de Romeinsche overheid werd
gehandhaafd, zal een ander, minder gevaar
lijk schouwspel van dien aard den volke
geboden worden, ’t Zal een gecostumeerde
race wezen, waar by de vijftien wyken der
stad met hare versjhiliende traditiën en
eigenaardigheden voorgesteld zullen worden,
elk door een ridder te paard in antieke
dracht. De wyk-ndder, die het langst in de
baan bljjft, wint den prijs.
’t Is zeer de vraag, of dit surrogaat voor
de oude, wilde, de hartstochten opwekkende
rennen den Romeinen smaken zal.
Z. H. de Paus moet zeer lyden onder de
strenge koude. Geen wonder trouwens bij
een meer dan tachtig-jarige De geneeshe
ren maken zich eenigszins bezorgd over hem.
De erfgroot-kiertog van Luxemburg is
door groot-Hertog Adolf vau Nassau be
last met de medudeeling van diens optre
den als hoofd van het groot-Hertogdom.
In Uuilechlands hoofdstad, waar hij het
allereerst aankwam, is hij met vorstelijke
eer ontvangen. Een gala-dmer werd te
zijner eere aangericht en hy ontving de
Kroonorde van den zwarten Adelaar. Van
Berlyu trok hij naar Weenen.
De bekende redevoering van Keizer Wil
helm in zake de onderwijs-nchting is niet
zonder invloed gebleven op de besluiten der
te Berlyn vergaderde conferentie van hoog-
leeraren en leeraren. Gaven deze tot zekere
hoogte toe aan de wenschen des Keizers, iu
’t land heersebt daaromtrent oogde belang
rijke verdeeldheid.
Volgens een door het Ootdenrijksch Huis
van afgevaardigden goedgekeurd ontwerp,
zullen voortaan de troepen van het contingent
uit Bosnië en Herzegowina in Uostenrjjksuhe
provinciën in garnizoen kunnen gelegd
worden. Een stap dus weer in de richting
der annexatie.
Gemeente SCHOONHOVEN.
Koophandel en Fabrieken.
BURGEMEESTER m WETHOUDERS van
Schoonhoven maken be.eud, dat eene HER-
STEMMING, tusschen de Heeren C. H. VAN
SCHEKPENZEEL en J. J. DRIESEN, zal
plaats hebben op Woensdag 2 4 December
a. in eene vergadering van kiesgerechtigden
op het Raadhuis, tusschen des namiddags 2
en 3 uur.
Stem biljetten
verkrygbaar.
Bchoohhovbm, 19 December 1890.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
8. P. H. NUUKDENDORP
Do Secretaris,
H. G. GEELHOED.
België, bfeek dezer dagen uit een door
Z. M gehouden men zou kunnen zeg
gen extra-parlementaire redevoering. Bij
het Introduceeren van een zijner neefjes,
zoon van den graaf van Vlaanderen, op de
militaire academie, deed bij dit, door in
tegenwoordigheid van onderwijzers en leer
lingen te wijzen op het groote gewicht en
de wenschelykheid dat alle Belgen zich
voorbereiden om zoo noodig deel te kunnen
nemen aan de verdediging des vaderlands
In Engeland duurt de Parnell beweging
nog altijd voort. Edinburgh schrapte den
overspeligen leider ak eereburger, grooter
schande, dan de promotie tot eereburger
een eer ia. Gelukkig voor den verstootene,
dat, hiykenz de ervaring tot nu toe door
hem op zijn reis door Ierland opgedaan,
zij, die met hem door dik en dun gaan, de
meerderheid hebben. De hoofden der Home
Rule zjjn echter te North-Vulkem-y ver
gaderd en ddAr zal dus de eigenlyke be-
-l)8sing vallen. Als een geheel zullen de
leren echter niet meer optreden. Het or
gaan van den Bond, dat door Parnell
persoonlijk uit de handen van de hem niet
goedgezinde redactie is losgerukt, zal voort
aan versoh inen onder een eenigszins ge-
wijzigden titel, Suppressed United Ireland,
en dua voortgaau nem te bestryden. De
zaak van Ierlanddoor Parnell en Glad
stone voorgestaan, zal echter door dat ge
harrewar groote schade moeten iyden.
In Afrika blijft het onrustig. Nu ia weer
het Britache consulaat te Quillimane het
mikpunt geweest van eene woedende volks
menigte, zoodat de Portugeeache overheid
nauwelijks de oproermakers in bedwang
kon houden. Verscheidene hunner zijn in
hechtenis genomen. Neemt men in aan
merking, dat, behalve die buitenlandi-che
moeielykheden, ook de Portugeeache finan
ciën danig in de war zijndan laat het
zich begrijpen dat Miniater-zyn aldaar geen
zeer begeerlijke taak is.
De Bonapurtiatendie vroeger zooveel
laat en moeite veroorzaakten in Frankrijk,
beginnen zich waarlijk tot deugden te
Ken hunner, Dugué de la Fau
connerie, die vroeger reeda zijne party-
genooteu de gema igde republiek aan
preekte, ala zijnde gebleken de beste
regeerin^
jongste 1
doel tot de
zonder indr.
publikeim
verpen, hierna in be
ren twee tot discussie
i verhooging van de
hoofdzakeljjk voor
crenkader, in verband
°r in dienst houden van twee lich-
egen de heer Van Houten bezwaar
it op die wjjze de tjjdeljjke maat-
jvend karakter krjjgt. Bjj het
voorstel tot verhooging van de begrooting voor
Binnenlandsche Zaken kwam de heer De Beau
fort op tegen het stelsel om particuliere kweek
scholen voor onderwijzers te subsidieeren èn
naar het getal bjj de examens geslaagde can-
didaten èn naar het getal lesuren. Een amen
dement tot vermindering van dien post met
f15.000 werd ook door de heeren Kerdjjk en
Borgesius ontraden, nadat de Min. van Binnen-
landscbe Zaken had verklaard dat hjj zjjn
stelsel, als het meest billyke, in elk geval voor
de Christelijke kweekscholen en normaallessen
handhaaft. Laatstgenoemde sprekers betoogt1’
dat hierdoor de vermindering alleen zou zjjn
het nadeel der overige inrichtingen van u
aard, wat zeker niet gewenscht ia.
In de vergadering van Maandag werd de al
gemeene beraadslaging over de Staatsbegro
ting geopend. De heer Tak van Poortvliet, of
schoon een beschouwing over het beleid der
Regeering ic de laatste jaren minstens plicht
matig achtende, verklaarde thans, ook uit naatn
van vele leden der linkerzjjdedaarin nu niet
te zullen treden, maar een latere door den Voor
zitter beloofde gelegenheid af te wachten,
einde mede te werken tot een zoo spoedig
gelijke afdoening der hegrootingen. De I
Damela NiöüwenhuiB verweet de Regeering dat
zjj alle verwachtingen teleurgesteld alle be
loften onvervuld gelaten heeft. Zij blijft gold
slaan uit de zonde, uit opium- en jenevermis-
bruik, zjj weigert algemeen stemrecht, dat het
volk begeert; geen verbruiksbelastingen zijn af
geschaft, wel is de belastingdruk vermeerderd.
De Staatsloterij wil de Regeering slechts heel
gelcideljjk opheffen, tegen losmaking der banden
van Kerk en Staat ziet zij op; bjj vredelievende
manifestatiën stuurt zjj troepen. Voor de sociale
wetgeving is nagenoeg niets gedaan, het weinige
nog zeer gebrekkig.
De heer A. Van Dedem deed gelijke verkla
ring als de heer Tak. De heer Van Vljjmen
vroeg of al de leden der Regeering zich aauspra-
keljjk stellen voor de indiening der legerwet.
Do heer Vermeulen is onvoldaan, omdat van be
zuiniging niets te bemerken is. Volhardt de
Regeering bjj haar voorstel tot afschaffing der
plaatsvervanging, dan zullen spr. en vele zjjner
politieke vrienden zich tegen haar moeten ver
klaren. De heer Veegens wenschte te vernemen
welke de plannen der Regeering zijn met be
trekking tot het kiesrecht. De heer Sohaepman,
uit de redevoeringen van de heeren Van Vljjmen
en Vermeulen afleidende dat men aan de rech-
terzjjde tegen sommige begrootingen zou willen
stemmen, acht dit inconstitutioneel. Eerst zou
moeten bljjken of samenwerking met de Kegee-
ring niet mogeljjk is.
De Minister van Koloniën betuigde zich dank
baar voor de verdaging van het politiek debat.
De verklaring van eenige leden der rechterzjjde
was de Regeering onaangenaam; eerst bjj de
behandeling der legerwet zal kunnen blyken
of inbreuk gemaakt wordt op de vrjjheid des
volks. De indiening van een ontwerp tot nadere
regeling van het kiesrecht is niet met juistheid
te bepalen; de behandeling der Stedenwet hoopt
de Reg. te doen plaats hebben vóór de verkie
zingen van 1891.
De beer Harte gaf te kennen dat voor de Ka
tholieken niets is gedaan, zelfs niet het herstel
van den gezantschapspost bjj den Paus. Als
de Katholieken bjj de stembus de anti-revolu-
tionairen niet meer steunen, zal de meerderheid
zich verplaatsen. Het Ministerie moet zelf weton
wat het in deze omstandigheden doen zal.
Nog eenige replieken volgden. De Mm. van
Koloniën ontkende dat de Regeering heeft ge
weten. dat hier te lande de legervraag tot een
Katholiek dogma zou worden gemaaktzjj heeft
alleen gevraagd naar ’s lands belang.
De Hoofdstukken I (Huis des
II (Hooge collegiën van Staat en
Konings) werden zonder stemming aangenomen.
Maandagavond werd Hoofdstuk III (Buiten-
landsene Zaken) behandeld.
De heer Reekèrs kon slechts op óón punt met
den heer Harte meegaan, namelijk in den wensch
tot herstel van het gezantschap bjj den Paus. Ook
Engeland is bjj Z. H. vertegenwoordigd. De
heer Lieftinck wenschte pogingen tot opheffing
van liet verbod van voe-invoer in Engeland, en
drong aan op beter toezicht bjj aanvoer van
slachtbeestente Rotterdam worden wekeljjks
50 paarden voor de slachtbank zonder keuring
toegelaten. De heer Van Kerkwyk besprak het
gebeurde aan het Nederlandsch consulaat te
Bassorah, en keurde de geheimhouding aan het
buiteniandsch departement af. De heer Van der
Feltz drukte de overtuiging uit, dat de behar
tiging onzer belangen te Berlyn met in goede
banden is, getuige het uitstel van de Kanaal-
verbinding te Nordhorn en de werking van het
zalmtractaat. De heer Kalkman vroeg nadere
inlichtingen omtrent den stand der onderhan-
delmgen met Pruisen, nopens de sluiting van den
Ouden-Rjjnmond. De heeren Van Houten, San
ders en Bureel brachten met een enkel woord de
Congo-zaak ter sprake, maar achtten het niet
in 's lande belang in bijzonderheden te treden,
Do Minister antwoordde Van herstel der missie
bit den Paus is in den Ministerraad nog niet
ruimte te krjjgen voor schoonmaken en desin-
feoteeren.
Vergadering van Zaterdag. De heer Hartogh
achtte het billijk naamlooze vennootschappen,
die zooveel bjjdragen tot den bloei van Indië,
en die hier te lande patentplichtig zjjn, in Indië
vrijstelling van patent toe te kennen, en drukte
dit gevoelen uit in een motie, die later zal
woraen behandeld. In afwachting daarvan
verminderde de Min de raming der middelen
in Indië met f 110 000.
Het Hoofdstuk werd zonder stemming aan
genomen. Daarmede was de Indische Begrooting
ten einde gebracht.
Van de kleinere ontwe*-
raadslaging gebracht, gave.,
aanleiding Vooreerst de v
loopende Oorlogsbegrooting,
versterking van hot offioiere
met het langer
tingen, waarteg
maakte, omdat
regel een bljj’
ouuüoveQ bij de Wed. Wolff Zn.;
i i>y F. H. A. Wolff; Gorincimm bjj
Hydelaar; Haastrecht by J. D. den
g; Jaarsveld by H. Donker; L»k-
rk by P. van der Btarre; (Judewater
Jonaer Idenbarg; Stolwijk by 0. G.
ierg Bergambacht i»y Gebr. v. d. Dool;
ark by M. A. van Beekurn; Kiimpeu
de Lek bg W. Donker; Vlanen bjj
ran Struten.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Schoonhoven doen te weten, dat volgens art. 15
der wet voor de Nationale Militie moeten worden
ingeschreven alle mannelgke ingezetenen die
geboren zjjn in 1872.
D.e insobryving geschiedt op de Gemeente
secretarie, tusschen 1 en 31 Januari 1891.
Schoonhoven, 19 December 1890.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
8. P. H. NUUKDENDORP.
De Secretaris,
H. G. ÜEELHUED.
gesproken. Ten aanzien van den vee-invoer
doet de Regeering wat zjj kaner bestaat hoop,
dat te Deptford weer slachtvee zal mogen in
gevoerd worden De BMaoraluaaak was een ge-
woon oploopje, dat met de politiek niets te
maken had Voor het kanaal Almelo-Nordhorn
moet men afwachten wat Pruisen doet; de zaak
van het zalmtractaat is onder de aandacht der
Duitsohe Regeering gebracht. Omtrent de Congo-
zauk wordt nog uit Brussel antwoord gewacht
op de onzerzjjds gedane voorstellen.
Op voorstel van den heer Hintzen werd f 3000
geschrapt voor een leerling tolk te Pekingmen
heeft daar een man noodig, volkomen met de
Chineesche taal bekend. Op den wensch van
don heer Goekoop, om aan behoeftige schippers
de schade te vergoeden, bekomen bjj het redden
van schipbreukelingen buiten de territoriale
wateren, gaf de Min. zjjn bereidwilligheid te
kennen, tot zoodanige regeling mede te werken.
Het hoofdstak werd zonder stemming aan
genomen.
Dinsdag. Hoofdstuk IV (Justitie). De heer
Veegens vestigde de aandacht op de gebrekkige
naleving van de arbeidswet, o.a. in de steen
fabrieken en in de spinnergen te Enschedé.
Do heer Van tfelzen beval de wetgeving op de
prostitutie aan de zorgen des Ministers aan.
De heer Van Kempen wenschte beteugeling der
coöperatie. De heer Van de Velde achtte een
voudiger berechting van overtredingen noodza-
keljjk, zoomede afschaffing der vogelenwet,
wjjziging van de jachtwet en milder toepassing
der arbeidswet voor bleekerjjen. De heer Domela
Nieuwenhuis drong mede aan op wjjziging
der jachtwet en herziening der bepalingen no
pens prostitutie. Hy herhaalde zjjn grieven tegen
het niet verleenen van vergoeding voor ten on
rechte opgelegde preventieve gevangenis. De
heer Hartogh verlangde insgsljjks eenvoudiger
berechting van politie-overtredmgen. De heer
Travaglino wenschte herstel van den dubbelen
rechtsbijstand, wat door den heer Van Houten
werd bestreden. De heer Heldt dankte den
Min. voor de verzekering van werklieden bjj de
uitvoering van werken bjj het Departement van
Justitie, drong aan op schor er toezicht op de
inachtneming der arbeidswet en goedkooper
beschikbaarstelling van de rapporten der arbeids-
enquête. De Minister zal zorg dragen dat de
arbeidswet goed wordt nageleefd. De prostitutie-
qu estie kan niet langs wetgevenden weg worden
opgelost. Voor prijsverlaging van de enquête
verslagen bestaat geen grond. De bezwaren
tegen de coöperatie zullen 's Ministers aandacht
niet ontgaan. Afschaffing der vogelen en
geraden. Recht
mtief gevangenen
3r stelsel van be-
hoe omslachtig het
ook zjj, is niet te vinden, met het oog
verplichte openbaarheid.
Het hoofdstuk werd onveranderd zonder hoof-
deljjke stemming aangenomen.
De bera dslagingen over Hoofdstuk V (Bin
nenlandsche Zaken) begonnen in de vergadering
van Woensdag. Vooraf verklaarde de Min. in
antwoord op een gedane vraag, dat de gronden,
waarop vrijstelling van schoolgeld in verschil
lende gemeenten is geweigerd, uitsluitend ont
leend waren aan het belang van het onderwys.
De heer Kerdjjk kwam op togen de ontbinding
van vergaderingen door de burgemeesters van
Enschedé en Hengelo, welke daad spr. in strjjd
achtte met de vry heden der ingezetenen. De
heer Viruly Verbrugge drong aan op het stich
ten eener afdeel ng tuinbouw aan de landbouw
school te Wageningen, de heer Van Wasseneer
op do oprichting van een leerstoel voor homoe-
opatisohe geneeskunde. De heer Okma vroeg
opheffing van de drie Rjjks-universiteiteu, on
dersteuning van vrjje universiteiten door 800
beurzen, opheffing van de gymnasiums en ver
vanging door beurzen aan vrjje instellingen
het overige geld wilde hjj besteed zien aan
heide-ontginning. De heer Van Houten heeft
tegen het beleid van den Minister bezwaar we
gens zyn uitvoering der schoolwet. De heer
Heldt drong aan op het openstellen van gele
genheid tot kosteloos middelbaar onderwjjs en
op subaidiëering van ambaohtsonderwys, de heer
Vermeulen op opheffing van de thóologische
faculteiten aan de RjjKS-universiteiten. De heer
Goekoop vroeg of weldadigheidsinstellingen, die
geen subsidie van gemeenten ontvanf
by zonder onderwijs mogen subsidieeren.
Roëll verlangde een bepaalde meeninf’
Mm. over het voortbestaan der théc*
cuiteiten, vroeg aanstelling v
de leer der zieiszichten, besti
Ministers in zake de aanvrage,
van schoolgeldheffing, en was
armbesturen in geen geval het bjjzonder on-
derwjjs mogen subsidiëeren. De heer Zaayer
wenschte door herziening van de wet op het
Hooger Onderwjjs de jongelieden, die geen eind
examen H. B. school of gymnasium hebben ge
daan, van de medische studiën geweerd te zien,
en subsidiëering van ambachtsscholen. De heer
Borgesius keurde af, dat de door mond- en
klauwzeer aangetaste runderen te Vaals, waar
door het verbod van vee-invoer in Engeland was
veroorzaakt, niet waren afgemaakt; betreurde
dat de Min niet enkele verbeteringen wil bren
gen in de wet op ’t Middelbaar Onderwys, spe
ciaal wat de eind-examens aangaat, en vestigde
de aandacht op zekere belemmeringen, een leer-
aar aangedaan die politieke lezingen hield.
Zoowel deze spr. al» de heer W Van Dedem
critiseerde de houding van den Min in zake de
aanvragen tot vrjjstelling van schoolgeldheffing;
laatstgenoemde afgev. vroeg ook wat dé Regee
ring doet tot invoering van de gymnastiek op
do lagere scholen De heer Veegens ondersteunde
de pleidooien voor subsidiëering van ambachts
scholen. De heer Ruland gaf inlichtingen over
de mond- en klauwzeer-geschiedems te Vaals.
De heer Royaards van den Ham besprak eenige
burgemeesters-benoemingen in den laatsten tj)d,
buiten de ingezetenen der gemeente en buiten
de voordrachten van de Commissarissen des Ko
nings, ook zonder dat gelet werd op de belangen
der gemeente, maar op geheel andere belangen
‘g
by
aan op 8uu.
der arbeidswet en
ing van de rapporten
linister zal zorj J
ordt nagelt
t L.ngs wetgei
r jjsverlagin,
tgen bestaat geen groi
de coöperatie zullen 's I
ontgaan. Afschaffing der
jachtwetten acht de Min. niet
op schadeloosstelling van prevel
ontkent de Min. Een betei
rechting der kleine zaken, h
thans ook zjj, is niet te vim
oji de verplichl 1 1
becijferingen van den ftnanclëelen toestand te
genover den Minister en den heer Keuchenius
heer Bool meer uitbreiding
stal kitten on^wtr verbod vkn geheime
i kunnen handhaven; de heer Guyot
van de blokkade der
__vi n van blijvenden
aard zou zyn, als zij oomiddellyk gevolgd werd
door een scheepvaartregeling. De heer Van
Houten juichte het slaken van de nuttelooze en
ondoordachte expeditie naar Flores toe. Spr.
erkent, dat de Min een open oog heeft voor de
koloniale liberale politiek, maar dan moet ook
het initiatief van hem uitgaan, en hij niet af
hangen van de adviezen van lagere ambtenaren.
De heer Domela Nieuwenhuis bracht in her
innering, dat in zyn oog koloniaal bezit roof
is en plundering. In de koloniale politiek han
delt het Kabinet geheel in strjjd niet deohris
teljjke beginselen. De heer Keuchenius, die zoo
gaarne getuigt, heeft zelf niets gedaan; deze
beer is spr zeer tegengevallen en heeft de wei
nige sympathie, bij zjjn optreden bestaande,
verbeurd De opium-politiek en de Atjeh-oorlog
zjjn misdadig, en de Kamer is, als zjj met dezen
Min medegast, medeplichtig
De heer Cremer lichtte natjer zyn denkbeel
den omtrent de centralisatie toe. De heer Keu-
cheuius besprak de verschillende onderwerpen
over welke gedebatteerd wasde verwjjten over
het niet handelend optreden van de Regeering
in zake de koffiecultuur zijn ongegrond; even
min als ten aanzien van de landrente of de
opiumpacht kan.de Min. inkomsten prjjsgeven,
zonder dat er andere voor in de plaats komen.
Die nieuwe bronnen ontbreken. Spr. verheugt
er zich over, dat hjj de synpathie van den heer
Domela Nieuwenhuis heeft verbeurd.
De Min. van Koloniën beantwoordde de ver
schillende sprekers Tegenover den heer Van
Nunen hield hij zjjn gunstige verwachtingen
voor de toekomst vol. Met genoegen constateerde
de Min. dat het nut der blokkade van Atjeh
erkend wordt; zoodra de toestand het gedoogt,
zal voorgesteld worden meer schepen te bouwen.
Het doel van opiumregie zou zjjn het gebruik
te beperken, dooh omtrent de uitvoerbaarheid
moet een onderzoek voorafgaan. Over de koffie
cultuur liet de Min. zich niet uit; hjj wil zich niet
binden, alvorens voorgelicht te zijn door de ad
viezen Indië*, j
De Kamer nam van Hoofdstuk II
in Ned.-Indië) de art. 1—82 aan. 1
Binnenlandsch Bestuur drong de heer
Norman aan op betere regeling van de land
rente, op verzekering van het arbeiders-contract
door herstel van art. 2 van 't inlandsch politie-
reglement, dut straf bedreigt tegen het wegloo-
pen van werklieden, en op herziening van de
heerendiensten, niet door hoofden van geweste-
lijk bestuur, maar door do Regeering zelve.
Bg den aan vang der zitting vroegen verkreeg
de heer Djjckmeester verlof op
dag den Min. van Waterstaat
doen over de exploitatie, door dt
wegmaatschappjj van de Ijjn Rottei
Dordrecht—EistNjjmegen.
Op voorstel des Voorzitters werd besloten tot
een avondzitting op Vrjjdag 12 en Maandaglö
December.
Vergadering van Vrijdag. De heer W. Van
Dedem wees op misbruiken bjj het opleggen
van heerendiensten en enjuiste toepassing der
heffing van hoofdgeld ter vervanging van deze.
De heer Van Houten bestreed den aandrang tot
herstel van strafbepalingen tegen inlanders die
hun arbeidsverplichtingen niet nakomen. De
heer Norman wenscht de weder-invoering alleen
in geval van contractbreuk na ontvangst van
voorschot.
Bjj art. 47 (koffie) drong de heer Van Nunen
aan op verhooging van den leveringsprjjs der
koffie als middel om de gouvernementscultuur
te behouden. De heer Van Houten wenscht
opheffing dier cultuur in de streken waar zjj
den inlander bet zwaarst t 1
leideiyk te komen tot geheel
Op art. 57, (onderwys
king), stelden de heer
Smidt voor, den
om den voorget
van inlandsche
Ministerie achterwej
de handhaving.
genomen met 51 w
Mede werd aangenomi
men) een amendement'
Dedeta om f 23.000 terug
voor uitbreiding van het jjl
Art. 66 flin.)
meei.ing dat de
lijku schikking i
anhar...ii 11 ii
ihappy. Hjj drong er op
ichten krachtig zou handht
Avondvergadering van Vrijdag. De heer
Rooseboom betoogde de noodzakelijkheid van
van bevloeiingswerken in de
in. verklaarde dat de plannen
te
