M,
iismi
IP
1891.
cooping
N°. 1213.
Zaterdag 7 November.
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-ïïolland en Utrecht.
andel,
rnmel,
JT,
ïoop,
I ---
IJsel,
HEEK
hoonhoven.
iris.
r
isie en
L.
1891.
.OWIP,
iw-Lekkerland.
JPINC
BINNENLAND.
BUITENLAND.
Overzicht.
BELASTINGZAKEN.
IL
bij den Notaris.
couranten
ZIJ N
Drop den vorm
«OMOfflME COURANT.
S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven,
UitgBvers.
De Europeesche
hetzelfde gevoelen; vooral
het prestige van het Ko-
Schoonhoven.
Jatalogus 5 Cis.
an Gorinchem.
3LEEUWIJK,
wijk.
in den handel
Centsdoor
ogstraat.
n voorradig
e artikelen,
40 percent
e bekomen ten
1. J. 8PRUIJT
i met f 24,—.
4.80.
25,40.
10 ets. boven
de noteering.
vervoer van
STEENKOLEN,
bij
rijwlllige
ELD),
November
en 10 ure, ten
BOOM, in den
1891, bjj inzet,
a afslag,
i 6 ure,
JI8 te Brand-
te Molenaars-
COERT:
A. GROEN,
elen
oiland,
nte
IJK,
ren; nader bij
gebrek.
De gemeentebesturen beramen maatre
gelen tot het lenigen van den nood, door
den ongelukkigen in gestichten onderkomen
en voedsel te verschaffen of werkplaatsen
te openen voor arbeiders, die elders geen
werk konden vinden.
Prins Wilhelm zu Sachsen-Weimar, die
het vorig jaar als le luitenant bij het 2e
reg. huzaron te Dusseldorf de gelederen
moest verlaten, omdat hij wegens eene
schuld van 243.000 Mark onder curateele
gesteld werd, is nu weer in zijn eer her
steld en opnieuw als actief officier opge
treden.
Men meent, dat dit geschied is door
tusschenkomst van don Keizer zelf, die een
neef is van den Prins van Weimar, den
oom van Prins Wilhelm, die hem onder
curateele had doen stellen.
Er is sprake van eene verzoening tus-
schen den gewezen Koning van Servië en
diens gemalin, Koningin Nathalie; beiden
bevinden zich te Parijs, waar ze, natuurlijk
elk afzonderlijk verblijf houden. Koning
Milan zou hiertoe geneigd zijn om gelde-
Ijjke redenen. (Zijn echtgenoote heeft nl.
een inkomen van 1.200.000 francs), dus
is on
worden.
gevaagdde zee stortte daar als een zond
vloed over de laaggelegen kust. Bijna nie
mand bleef daar gespaard. Merkwaardig
is het echter, te vernemen, dat onder de
dooden nog geen enkele Europeaan zich
bevindt.
DOOL, Berg-
M. PUNT Wz.,
it; GERH». Dk
ÏDEREN, bree-
dwaaronder
iCHINE en een
imede 2 ROEI-
Deze Courant wordt des Woensdags- en des Zaterdags
morgens uitgegeven. Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden ƒ0,75.
Franco per post door het geheele rijk 0,90. Men kan zich abon-
neeren bij alle Boekhandelaren, Agenten en Brievengaarders.
uur en des
n Zondag.
'oezicht
'AAL, Notaris,
pman.
Prijs der AdvertentiënVan 1 tot 5 regels 0,50. Iedere regel
meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco
uiterlijk tot Dinsdags-avonds 8- en tot Vrijdags-namiddags 5 uren.
Alle binnenlandsche Advertentiën, voor 3 maal plaatsing opgegeven,
worden slechts 2 maal in rekening gebracht.
Bij kon. besluit zijn benoemd:
tot provincialen adjudant in Noord-Hol-
land, de majoor W. B. Van den Bosch,
van het 4de regiment infanterie
bij het 7de regiment, tot majoor, de ka
pitein L. P. Van der Walvan het 4de
regiment.
Bij koninklijk besluit is, met
ingang van 16 November, benoemdtot
commies der posterijen van de 4de klasse
de heer J. Lazonder, thans surnumerair
der posterijen.
De by het 7de reg. inf. nieuw
benoemde majoor L. P. Van der Wal wordt
belast met het commando over het 5de
bataljon (vesting-bataljon) te Naarden.
Uit ’sGravenhage meldt men,
naar aanleiding van het bij het onderzoek
der spoorwegbegrooting in de afdeel in gen
der Tweede Kamer uitgesproken verlangen,
tot bespoediging der behandeling van con-
cessie-aanvragendat sedert geruimen tijd
bij het departement van waterstaat in be
werking iseene regeling van algemeene
voorwaarden voor het verleenen van con
cessie tot aanleg en exploitatie van spoor
wegen.
De heer Van Houten, lid der
Tweede Kamer, behoort tot de volksver
tegenwoordigers uit verschillende landen, die
aan het vredescongres te Rome deelnemen.
In de provincie Zuid-Holland
wordt een vereeniging opgericht van amb
tenaren ter gemeente-secretarie. In den loop
van November zal waarschijnlijk de eerste
algemeene vergadering te Amsterdam wor
den gehouden. De leiding is voorloopig
opgedragen aan den heer A. Blankenstein
te Oegstgeest.
De Duitsohe Opera te Amster
dam heeft opgehouden te bestaan.
Do hoor F. Van der Goes heeft
zijn lidmaatschap van den Sociaal Democra-
tischen Bond opgezegd.
Te Vreeswijk is in 87-jarigen
ouderdom overleden Johanna Van der Hulst,
die in den Tiendaagschen Veldtocht het
vaderland met eero heeft gediend als mar
ketentster.
B ij vonnis van den kanton-
rechter van het kanton No. 2 te Rotterdam,
werd C A. Davenport, dio in de vorige
week terecht stond wegens 1. onbevoegd
uitoefenen van de geneeskunde en 2. zonder
bevoegdheid verkoopon van geneesmiddelen,
ter zake van hot eerste feit veroordeeld tot
-f 100 boete, subsidiair 10 dagen hechtenis,
en van het tweede feit vrijgesproken.
Sequah is te Alkmaar en
werkt daar. Niettegenstaande de dringende
waarschuwing van het .Maandblad tegen
de Kwakzalverij” en eene advertentie van
wel eene verzoening waard en der Ko
ningin schgnt haar naam Nathalie niet
meer te bevallen. Het zou den jongen
Koning Alexander zeer aangenaam zijn,
wanneer de verzoening tusschen zijne ou
ders tot stand kwam.
Hoven zyn van
terwille van
ningschap.
In Hervlë zelf is het weer Ministriëele
crisis. Het verzoek om ontslag van den
Minister van Financiën is aangenomen. De
Minister-President en de Minister van open
bare werken alleen schijnen zich te kunnen
handhaven.
Sedert hot verboden is, Joden in Turkije
in te voeren, is door de Turksche Regee-
ring aan de gezagvoerders van 2 schepen,
die elk 80 Joodsche gezinnen uit Rusland
en Roemenië aanbrachtenverboden de
passagiers te landen.
De Russische Regeering heeft weer 32
millioen roebels beschikbaar gesteld voor
degenen, die door den ongelukkigen oogst
van ellende zouden omkomen.
Niet alleen in bovengenoemd land, maar
ook in Hongarije is de oogst mislukt. In
het noorden van laatstgenoemd land is b. v.
de aardappeloogst geheel mislukt; de Re
geering zint op middelen om den nood te
lenigen, en is bezig met het uitdeelen van
pootaardappelen.
Zoo heerscht in Japan ook groote ellende
de oorzaak hiervan is echter van gansch
anderen aard. Eene aardbeving heeft het
land zoodanig geteisterd, dat vele dooden
te betreuren zijnhet aantal dergenen, die
door de ramp zijn omgekomen, bedraagt
24.000, terwijl 50.000 huizen vernield wer
den. Het tooneel der verwoesting is dan
ook zeer uitgostrekt. Een ontzettend ge
zicht moet het zijn, eens welvarende plaat
sen in een puinhoop veranderd te zien.
Ruim 70 mijlen spoorweg zijn vernield,
JUMidat de gemeenschap zeer bemoeielijkt
geen voldoende hulp kan verleend
De stad Kano b. v. werd als weg-
reeds tot boven de 300 gestegen is. Te
Dublin werd Tya ithy Healy, een tegen
stander van ParïeH, ih het openbaar zéé
duchtig afgeranseld door een zekeren Mac
Dermott, een neef van laatstgenoemden,
dat de politie tusschen beiden moest komen,
om de vechtende partijen te scheiden. Het
wordt dus wel hoog tijd, dat men te Cork
gaat kiezen.
De twee zonen van den Prins van Wales
hebben een krans nedergelegd op het graf
van Parnell. Dit feit maakte in Ierland
diepen indruk, te meer daar het zoo in
alle stilte en eenvoud geschiedde.
Van praal en vertoon schijnt de Prins
van Wales niet te houden. Toen ten
minste de Lord Mayor van Londen een
openbaar feest wilde maken van ’s Prinsen
vijftigsten jaardag, bedanlde deze, om reden
dat hij het feest geheel iq<uen kring van zijn
gezin wenschte te vierbn.'
Het buitenverblijf van den Britschen
troonsopvolger, het bekendp .Sandringham”,
is gisteren gedeeltelijk in de asch gelegd.
De brand ontstond in de slaapkamer der
kroonprinses en terwijl zij zoowel als de
prins van Wales afwezig waren. Twee
verdiepingenbevattende de kamers der
prinsessenzijn uitgebrand, on in de andere
is veel schade toegebracht aan kunstvoor
werpen en meubilair. Men raamt de schade
op ongeveer twee tonnen gouds.
Een Britsch oorlogsvaartuigdat Vrijdag
morgen op ongeveer 3 mijlen van Plymouth
schietoefeningen hield, heeft bij die gele
genheid twee visschersvaartuigen in, den
grond geboord. Van de vier opvarenden
zijn er drie met moeite gered en één ver
dronk of werd doodgeschoten. Het schijnt,
dat men op het oorlogsschip wel de vis-
schersvloot zag, maar vermoedde, dat de
kogels er overheen gingen, en in elk geval
niets wist van de schade, die aangericht was.
Eerst toen do commandant aan land ging
d® word hij»-bekend verwoesting, die
tfin hij had aangericht.
Onder de visschers heerscht er groote
ontevredenheiddat men de schietoefenin
gen houdt wanneer er zoovele visschers
vaartuigen in do omgeving zijn. Intusschen
zal er van overheidswege een onderzoek
plaats hebben, dat wel het noodige licht
op de zaak zal werpen.
De Chiliaansch-Amerikaansche quaestie
zal nu wel wat kalmeeren, nu de verkie
zingen begonnen zijn. De Amerikaansche
Minister van M.irine is zelfs uit Washing
ton vertrokken, iets, wat hij niet gedaan
zou hebben als er sprake was van oorlog;
ook de zeeofficieren deelen niets onrust
barends mede.
Chili moet het toch wat ontgelden! Nu
is het woor in onmin met Ruitschland,
naar aanleiding van eene beleediging, twee
Duitsehen zeeofficieren aangedaan in den
trein van Valparaiso naar Santiago. Deze
beleediging wordt toegeschreven aan het
feit, dat het Duitsohe oorlogsschip .Leipzig”
aan eenige vluchtelingen een schuilplaats
verschaft heeft. De commandant diende
een klacht in bij de Overheid, die beloofde
voortaan alle krachten te zullen inspannen,
om eene herhalipg van het gebeurde te
te verhinderen.
De politie te Berlijn maakt tegenwoordig
jacht op personen, die hun bestaan vinden
in het exploiteeren van ontucht. Reeds
376 van die personages zijn over de grenzen
gezet, of in gestichten voor vagebonden
opgesloten. In navolging dus van Frank
rijk, waar ieder, die zijn huis tot onzede
lijkheid leentffiet gevangenisstraf van
3 maanden tot 2 jaar bedreigd wordt.
Personen, die hun werk maken van be
vordering der onzedelijkheid, worden als
landloopers gestraft en mogen in geen vijf
jaar verblijf houden in een bepaald deel
des lands.
In berichten uit Duitschland wordt zeer
geklaagd over de ellende, die heerscht aan
de Ruhr en den Rijn. Duizenden zijn daar
zonder werk en honderden gezinnen lijden
de billijkheid openlijk den spot drijft. Als
kenteeken van gegoedheid is de woning
genomenmei het mobilair: twoe dingen
alzoo, die het gemakkelijkst zijn te con-
tróleeren, omdat zij niet wegloopen. Ware
nu alleen de huurwaarde als maatstaf ge
kozen, dan zou er ten minste een schijntje
van rechtvaardigheid in zijn; doch neen,
daar komt nog bjj: deuren en vensters en
haardsteden, om de dienstboden nu maar
eens buiten rekening te laten. Een be
lasting alzoo die maakt, dat men zich, om
niet al te veel te moeten betalen, dikwijls
tevreden stelt met een minimum van licht
en lucht, tot groot nadeel dikwijls van de
openbare gezondheid. Zij, dio huisjes bou
wen of opknappen om ze te verhuren, weten
heel goed dat de arme lieden, voor wie
die woningen zijn bestemd, niet veel per
soneel kunnen betalen, dus zorgen zij wel,
bij het maken van lucht- on lichtopeningen,
de grenzen van het absoluut onontbeerlijke
niet te ver te overschrijden.
Maar zelfs die huurwaarde-maatstaf is
onzin. Lieden met een groot gezin hebben,
bij gelijke inkomsten, meer woningruimte
noodig, dan zij wier kroost zich beneden
de grens van het Malthus-ideaal beperkt,
terwijl juist hun draagkracht geringer is.
Een vrijgezel, die op kamers woont, betaalt,
al zijn zijn inkomsten zeer ruim, weinig
of niets. Het personeel werkt in alle op
zichten als een progressieve inkomstenbe
lasting op haar hoofd gezet, met omge
keerde evenredigheid. Nog andere gebreken,
behalve deze kleinigheid, kleven haar aan.
Zoo dagteekent de verdeeling der gemeenten
in klassen, volgens welke de huurwaarde
wordt berekend, als wij ons niet vergissen
van het jaar 1827; van de énorme veran
deringen, die in de onderlinge verhouding
gekomen is, heeft de wetgever eenvoudig
geen notitie genomen. En op deze defecte
basis gaat het Ryk voort, de ingezetenen
aan te alaan, en haffen de gewesten en
gemeenten do opcenten, noodig om de kosten
hunner huishouding te bestrijden; terwijl
tot overmaat van ramp, het dat de Staat
aan de gemeenten volgens de wet uitkeert,
gedeeltelijk als vergoeding voor de haar
ontnomen bevoegdheid tot het heffen van
verbruiksbelastingen, op een vast cijfer is
gebracht, zoodat de belangrijke toeneming
van het bevolkingscijfer in de groote ge
meenten tegenover het ongeveer atationnair
blijven van dat cijfer in de kleinere, geheel
niet meer in rekening komt.
Als men nadenkt over de leemten, waar
door inzonderheid de personeele belasting
zich kenmerkt, is het waarlijk om te dui
zelen! En bet mooiste is, dat geen finan
cier van eenige beteekenis niet ten volle
overtuigd is, dat zij niet deugt, en er niet
bij herhaling openlijk voor is uitgekomen.
Maar tegelijkertijd waren er zooveel redenen,
die een grondige verbetering deden uit
stellen, we herinneren slechts aan de
samenkoppeling met het kiesrecht, dat tot
den- huidigen dag niemand nog met een
voorstel voor den dag is gekomen.
Zal dat zoo blijven? Wij hebben goede
verwachting van den tegenwoordigen Mi
nister van Financiën, dio nog onlangs ver
klaarde dat het personeel verbeterd moet
worden, en van de meerderheid in de
Volksvertegenwoordiging. Volgens de loo-
pende geruchten is men aan het Depar
tement van den heer Pierson druk aan den
arbeidlaat ons dus op hoop leven.
De derde in do rij der directe belastin
gen is het patenten we behoeven dien
naam slechts te noemen om algemeene in
stemming te vinden bij een afkeurend oor
deel. ’tls eigenlijk overbodig er veel van
te zeggen! de vader der patentwet, de
Minister Gogeldie haar in 1819 het leven
schonk, was er, toen hij zijn product goed
leerde kennen, zoo weinig mede ingeno
men, dat hij verklaarde niet te hebben
gedacht dat hij zulk een monster in het
aanzijn had geroepen. Toch heeft de Mi
nister Pierson aan het slot van zijn milli-
oenenrede gezegddat hy haar beginsel
niet afkeurenswaard vindt; alleen, die wet
heeft dringend verbetering noodig. Nu, dat
is zeker niet te veel gezegdandere finan
ciers van groote bekwaamheid hebben de
mogelijkheid dier verbetering een illusie
genoemd.
We zullen op dit oogenblik niet verder
ingaan op dit verschil in zienswijze; in
het vervolg van onze belastingbeschouwin-
gen zullen wij wel verplicht zjjn er nader
op terug te komen. Een enkele opmerking
nog: het is botrekkelijk gemakkelijk leem
ten en gebreken in het bestaande aan te
toonen omdat we daarbij de ervaring als
leidsvrouw hebben. Bezwaarlijker is het
aan te wijzen langs welken weg verbetering
is te verkrijgen; ofschoon dat eigenlijk de
taak des wetgevers is, willen wij toch
trachten onze gedachten over de te volgen
richting duidelyk te maken.
De strijd in Ierland tusschen Parnel-
listen en anti-Parnellisten is heviger dan
ooit. Men klopt elkaar zoodanig af, dat
het aantal verpleegden in de hospitalen
courantenstroomt het volk tot hem. De
entrée, welke op 10 en 5 cent bepaald is,
is bestemd voor de armen in Alkmaar, en
Maandag-avond werd eene som van f 170
verdeeld tusschen de diaconie der Herv.
gemeente en de commissie voor spysuit-
deeling aan armen gedurende de winter
maanden. Om een staaltje mede te deelen
hoezeer Sequah het volk op zijne hand
heeft, diene, dat bij gelegenheid der koe
markt, toen een paar marskramers met
„onfeilbare middelen” voor kiespijn hunne
waar aanprezen met de kennisgeving „dat
hunne waar geen kwakzalversmiddelen
waren, gelijk die van Sequah”, het volk
partij koos voor den Engelscbman, on hun
een ongemakkelijk pak slaag toediende
hunne fleschjes met olie stuk sloeg en hen
van de markt verdreef; dit alles onder het
aanheffen van een liedje dat ter eere van
Sequah was gecomponeerd.
•AtiBLASSERWAARD en VIJFHEEREN-
LANDEN, 6 Nov. Naar kaas was deze
week goede vraagdoch de handel in boter
was flauw; voor kaas werd fl per 50 kilo
meer on voor boter 5 A 10 cent per kilo
minder besteed. Men besteedt thans in
deze streken voor kaas van f 23 tot f 28
por 50 kilo naar wicht en kwaliteit, goó-
boter 0,57 s, weiboter f0,40 per kilo.
♦AMEIDE, 5 Nov. De vleeschhouwers
alhier hebben den prijs van het rundvleesch
5 ii 10 cent per half kilo verminderd. Men
betaalt hier thans f 0,40 en f 0,45 per J
kilo netto.
♦HAASTRECHT, 4 Nov. Maandag-avond
hield de heer J. F. Ternooy Apel, predi
kant te Almeloo, in de vereeniging „Ernst
en Vrijheid” alhier eene lezing over de
Hervorming. Het mannenkoor voerde een
4-tal liederen uit.
De heer D. Groenendijk alhier is
gisteren benoemd tot onderwijzer aan de
openbare school te Schagerbrug, gemeente
Zijpe.
Tot directrice der nuts naai- en brei-
school is benoemd mevr. Van der Meulen.
LEERDAM, 4 Nov. Van de 10 deelnemers
aan den cursus in vrije- en ordeoefeningen
der gymnastiek alhiergehouden onder
leiding van den heer Van Son, leeraar in
de gymnastiek te Dordrecht, die zich aan
het examen hebben onderworpen, zijn er
8 geslaagd en wel te ’s Hertogenbosch de
dames M. S. Van Heijningen en J. E. A.
Scholten en de heer J. C. Van Rietschoten,
allen alhier; te Utrecht de heeren Den
Hartog te Zijderveld, De Klerk te Heuke-
lum, H. F. Morra en J. P. Renardel de
Lavaletta alhier en te Nijmegen L. v. d.
Meulen alhier.
Deze gunstige uitslag is wel een bewijs
van den uitstekenden tact van den heer
Van Son, om onderwijzers te bekwamen
voor het verlicht examen gymnastiek.
OUDERKERK a/d IJSEL, 4 Nov. Id de
heden gehouden vergadering van den ge
meenteraad werd medegedeelddat het
raadsbesluit van 12 October jl. tot aan
vaarding der schenking aan de gemeente
van f 10.000, door Gedeputeerde Staten is
goedgekeurd. Op deze mededeeling liet
de voorzitter het verblijdende bericht volgen,
dat de erven van den schenker, wijlen den
heer W. Cappellen Joh.z., besloten hadden
ook het successierecht ten bedrage van
f 1380 (10 pCt. plus 38 opc.), thans door
de gemeente aan het rijk verschuldigd,
voor hunne rekening te nemen, hoewel de
overledene niets dienaangaande had bepaald.
Met don dank hiervoor aan de erven ge
bracht zal zeker de geheele gemeente
gaarne instemmen. Het kapitaal zal worden
ingeschreven op een van de grootboeken
der N. W. 8.
OUDE WATER, 5 Nov. L.l. Woensdag
trad alhier voor de leden van het nutsde-
partement en hunne dames op de heer
Willem Van Leer van Amsterdam. Nadat
deze op verdienstelijke wijze eene drama
tische schets, getiteld: „Op audiëntie”, be
nevens een fragment uit zijne novelle „De
tuchthuisboef” vóór de pauze had ten ge-
hoore gebracht, droeg hij daarna nog voor
„Een middagmaal”, „De moeder van de zes”,
„Postduiven”, „De flesch” en „Een kwa
jongensstreek”, alle humoristische schetsen
en gedichten, die over het geheel zeer in
den smaak dor hoorders vielen. De voor
zitter was dun ook do tolk der aanwezigen,
toen hij op het einde van den avond den
heer Van Leer voor zijne gehouden voor
drachten den dank der vergadering bracht.
VREESWIJK, 5 Nov. Het feest ter eere
van het 25 jarig ambtsfeest van onzen bur
gemeester is heden morgen met muziek en
het lossen van saluutschoten, op een met
vlaggen versierde stoomboot, bemand met
matrozen, geopond. Ten half elf ure, begaf
zich de eerewacht, bestaande uit 42 per
sonen, allen gecostumeerdwaarvan 22 te
paard, en 20 te voet, naar de woning van
den jubilaris, ten einde hem naar het raad
huis te begeleiden, dat inwendig prachtig
met levende bloemen is versierd, en waar
hem een aandenken zal worden aangeboden.
v Daarna zullen de verdere feestelijkheden
die vereeniging geplaatst in de Alkmaarsohe I plaats hebben.
Toetst men de bestaande belastingen aan
den regel, dat er overeenstemming moet zijn
tusschen het te betalen bedrag en de draag
kracht, dan is er veel stof tot critiek. We
zullen dit met eenige voorbeelden trachten
aan te toonen, zonder daarby aanspraak te
willen maken op volledigheid.
Allereerst komen dan de directe belas
tingen in aanmerking: laat ons beginnen
met de grondbelasting. Op de loopende
Staatsbegrooting is zij uitgetrokken, met
inbegrip van de Rijks-opcenten, tot een
som van ruim 12( millioen: voor’t gemak
nemen wij maar ongeveer ronde cijfers.
Over het eigenlijk karakter dier belasting
zijn de geleerden 't niet eens; en ofschoon
dat dengene, die in haar opbrengst moet
deelen, tamelijk onverschillig is, mag er
toch wel even de aandacht op gevestigd
worden. De een houdt haar voor een be
lasting op het inkomen, uit het grondbezit
verkregen. Maar dan zou zij ook moeten
rijzen of dalen met de waarde van dat bezit,
hetgeenzooals iedereen weet, niet het
geval is. Daartegenover staat de opvatting,
dat zij is een grondrente; dat zij het aan
deel vertegenwoordigt hetwelk de Staat, als
souverein, in den grondeigendom heeft. In
dat geval behoort zij ook een vast procent
van de pachtwaarde te bedragen, onafhan-
hankelijk van welke omstandigheden ook.
Die meening komt ons het meest rationeel
voor, en wordt ook, gedeeltelijk althans,
door de praktijk bevestigd, daar de hoogte,
waartoe een perceel belast is, van invloed
is op de koopwaarde. Stel, iemand koopt
land voor f30.000, en moet jaarlijks f 100
grondbelasting betalen is de rentestandaard
4 procent, dan is laatstgenoemde som de
intrest van f 2500, dus dun kost hem dat
land feitelijk f 32.500, de overgangs
rechten, waarover nader, buiten rekening
gelaten. Maar dan gaat ook de redeneering
niet op van hen die van oordeel zijn, dat
bij de invoering van een Ryksinkomsten-
belasting aftrek zou moeten geschieden van
de te betalen grondbelasting, omdat anders
hetzelfde object dubbel zou worden ge
troffen. Dat is het geval niet. De laatste
zit in de koopsom, de eerste moet komen
uit de opbrengst of uit de paebt.
Doch met de verdeeling der grondbelas
ting, over de verschillende perceelen is het
wonderlijk gesteld. Allerlei oorzaken hebben
de onderlinge waardeverhouding sterk ver
anderd; gronden, vroeger bijna waardeloos,
zjjn èn door cultuur, èn door den aanleg
van gemeenschapswegen, in waarde geste
gen, terwijl andere, aan welke de hand
niet is gehouden, verminderden. Heiden
zijn in bosschen, veengronden in polders,
bosschen in bouw- of weiland veranderd,
plassen zijn drooggemaakt. En toch geldt
nog dezelfde maatstaf, die in 1831 is vast
gesteld, na een vrij oppervlakkig onderzoek,
zoodat men wel kan zeggen dat er op dit
gebied bevoorrechten en benadeelden be
staan.
De wetgever heeft dit ingezien, en bij
de wet van 25 April 1879 een herschatting
van de belastbare opbrengst der ongebouwde
eigendommen bevolen. Die omvangrijke
arbeid, waarvoor een som van 3 millioen
en 4 ton is uitgegeven, is ten einde ge
bracht; het doel was, een billijker verdee
ling (perequatie) van de grondbelasting tot
stand te doen komen. In dezelfde wet
staat, dat het bedrag dier belasting vóór
1 Jan. 1891 moest zyn vastgesteld en om
geslagen, maar daar is niets van gekomen,
zoodat men verleden jaar een noodwetje
moest aannemen om dien termijn met een
jaar te verlengen. Dat jaar is weer bijna
vervlogen, en de zaak is gebleven gelijk
zij was. Wat er nu mee zal gebeuren, is
nog hoogst twijfelachtig. Daar komt nog
bij, dat sedert den aanvang van het schat-
tingswerk de landhuren niet onaanzienlijk
zijn gedaald, zoodat de cijfers der commis
sion lang niet meer met den feitelijken
toestand overeenkomen. Dit kan evenwel
in de onderlinge verhouding zooveel ver
schil niet opleverenwel zal het van groo-
ten invloed moeten zyn op de vaststelling
van het totaal bedrag, dat zeker hooger
moet zijn dan hetgeen thans wordt geheven,
dewijl, sedert het als basis werd aange
nomen, de pachtwaarde van al de gronden
te zamen meer dan verdubbeld is. Wat
de Minister van Financiën met de uitkomsten
der herschatting doen zal, ligt nog geheel
in het duister; zijn ambtsvoorganger heeft
deze zaak vastgeknoopt aan een wijziging
der gemeente-belastingen op zoodanige
wijzedat noch van ’t een noch van
’t ander iets komen kon.
Het personeel brepgt, met inbegrip alweer
van de onmisbare rijksopcenten, ongeveer
111 millioen op. Men heeft die belasting
te beschouwen als een zwakke poging, om
een heffing in te voeren in overeenstemming
met het inkomen, afgaande op zekere uiter
lijke kenteekenen van gegoedheid. Als dat
de grondgedachte des wetgevers is ge
weest, en een andere is moeielijk te
vinden, dan heeft hij haar al heel onge
lukkig uitgewerkt, op een wjjze, die met
