iM
;ao
iita,
1
lT
Zatèrdag 12 December.
NB. 1223.
1891.
Hl
r
sSr«
Teen,
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-ïïolland en Utrecht
- - J
oon.
'ERVOER
ie Lek.
RTv’J
s.
1
ikkerkerk.
>,27%
ggp*
P:
BINNENLAND.
Officiëele Kennisgfjvingpn.
Gemeente SCHOONHOVEN.
NATIONaLe MltlTIffl
BUITENLAND.
I Hèl Opium-rapport.
lelrewaard.
1
of
«(if
4
een
IN. VAN NOOTEN te Schoonhoven,
Uitgevers.
v afgehaald.
Franco p“'
neeren bij
m houden het
te letten, dat
xen.
8ANTMAN,
mVef
Mn vt-v
Jouda.
Bergh,
n:
5 uur.
i. 5.30 uur.
|erhe»
ivoarl
i)relU
tpderl i
rW®
eta en’’-
Jiitsi, i
het
;.^TbaT
891 tusschen
n.
ig, v. 8.15 u.
;ev.n. 1.45 u.
lag, v. 7.— a.
;ev. v. 9.— u,
e Stoom-
en stoepen,
9 uur.
8.uur.
NOOTEN.
geborgen,
in de onderscheiden
BURGEMEESTER
ScnoORHOVEW dof’
art. 15 d^r wet
moeten
ingezetene!
Die inschrijvini
w herht
nng in (dei
'“ynininu
1 toeWflzifig nitra
wHwd uitt
a nrihder da
jrd aa^doriiKoloj
jfcteur tan ABinrid
j voorzegd©f d
een nieuwe aanbel
ftqt de régie, e(
heerzou moeten
’werd <}oor den q
v.m. 6 30.
iov. n.m. 1.
m ff'.
essen.
ctober 1891,
otterdam.
sd. Woensd.
m. 12.
6 30.
sd. n. 12.45.
erd. n. 2.30.
ensd. v. 6.
1. v. 7.30.
onoordia".
d Lek.
October 1891,
en Rotterd.,
mhoven” (S)
swijk” (V).
nhem, Vrees-
n Rotterdam.
dagelijks
ur.
v. v 11.30 u.
g, v. 5.— u.
v. 6.30 u.
UBöohen
la.
sen.
en n. 3.30.
n. 5.45 en
Lste treinen,
t de laatste
ouda.
Schoonhoven
>oot Schoon-
weddenschappen zijn daarvoor al aangegaan.
In het „ThéAtre Savigliano" te Turin
(Italië), Wwd onlangs een voorstelling van
dé Somnambule afgebroken door een treurig
tooneel, dat ongelukkig werkelijkheid was.
Gedurende het ballet, dat tusschen het 2e
eb het 3e bedrijf dier opera was ingevoegd,
v^erd de eerste danseres, Giuseppina Robbia
•f- een zeer schoojie en populaire kunste
nares plotseling 'ongesteld. Zij wilde vAn
het tooneel gaan, maar nog vóór zij achter
,de coulisses was, zonk zij ineen Een paar
dokters uit het publiek snelden onmiddel
lijk toe om hulp te verleenen, maar tever
geefs: de danseres stierf binnen weinige
(joógenblikken. ïn de ontsteltenis had nie-
mjand eraan gedacht het scherm néér tq
laten en zoo was het publiek getuige van
het droevig schouwspel. I
Een onmenschelijke vader, die zijn dophter
had mishandeld ihet eeh gloeienden pook,
v’lj,lag door de politie rechtbank van
Weit-LO|Uflen (Engeland) veroordeeld tot
zes maagden dwangarbeid.
j Dienzeltden dag stond te Bristol een
ru (Vfrouw terecht, dié haar zesjarig zoontje
r met een jjloeiflnden /(pook had gebranld,
o^ndat hot kind, naar!zij beweerde, twee
pence (lOj jcents) had gestolen. Zij werd
tpt twen maanden dwangarbeid veroordeeld.
De (rechtbank van ^bstminster heeft een
man, die een hit opgesloten en verscheidene
dagen zónder eteu of drinken gelaten bad,
tengevolge waarvan bat dier stierf, veroor
deeld tot zes weken gevangenisstraf met
dwangarbeid.
Door particulieren in verschillende ge
deelten der residentie Madras (Voor-Indië)
zijn onlangs verscheidene proeven op kleine
schaal genomen om regen te maken. Zij
hebben een gedeeltelijk succes gebad zoodat
het mogelijk is dat de Regeering verdere
systematische proeven zal nemen. Dyna-
miet-ontploffiqgen op de tóppen van heuvels,
ter hoogte van 500 a 600 meter boven de
vlakten, brachten flinke regenbuien neer
over een district met een straal van 4 of
5 mijlen. De proeven zijn van bjjzonder
belang met het oog op de vraag in hoe
verre het mogelijk is den voortgang van
wolken te stuiten, die in het droge seizoen
over de kustdistricten trekken en zich ge
woonlijk eenige weinige mijlen van de kust
in zee ontlasten.
De berichten uit China luiden, gelukkig,
geruststellender. Wel zijn 4 a 500 inland
ache Christenen om het leven gekomen,
maar geen enkel Europeaan is gedeerd,
noch zijn Belgische zendelingen en gees
telijke zupters mishandeld. Dat blijkt dus
alles verzonnen I
De opstand is door de Regeering be
dwongen, gelijk uit verschillende berichten
blijkt. De stad Chaoyang is den opstan
delingen weder ontnomen en zij zelven
zijn, 3000 in getal, geheel verslagen. De
Keizerlijke troepen waren 4500 man sterk,
maar hun ruiterij was zwakker, terwijl hun
infanterie die der opstandelingen volkomen
vernietigde. Ook de Engelsche en Fransche
consuls beschouwen den opstand reeds als
bedwongen, dank zij het krachtig optreden
der Regeeringstroepen.
Prijs der AdvertentiënVan 1 tot 5 regels f 0,50. Iedere regel
moer f 0,10. Groote letters naar plaafsruitate. Inzending franco
uiterlyk tot Dinsdags-avonds 8- en tot Vrijdags-namiddags 5 uren.
Alle binnenlandsche Advertentiën, voor 3 maal plaatsing opgegeven,
worden slechts 2 maal in rekening gebracht;
De opper-ceremon iemeester
maakt bekend, dat het hof, ingevolge de
bevelen van H. M de Koningin-Regentes,
ingaande 9 December, den lichten rouw
heeft aangenomen voor den tijd van drie
wekenwegens het overlijden van Z. M.
keizer Dom Pedro II d'AIcéntara.
Voor de verkiezing van
lid der Tweede Kamer in het kiesdistrict
Tiel zijn uitgebracht 2327 geldige stemmen;
van onwaarde 22. Gekozen is de heer
Mr. M. Tydeman Jr. (liberaal) met 1547
stemmen Op den heer Mr. ^E. baron Mackay
(anti rev.) waren 798 stemmen uitgebracht.
De uitslag van de Dinsdag te
Amsterdam gehouden verkiezing van een
lid der Provinciale Staton van N -Holland
isdat er waren uitgebracht 3639 geldige
stemmen; de meerderheid was dus 1820.
Mr. Henny (lib.) had er 1777, Mr. Trava-
glino (r. k 983 en de heer Hovy (antirev.)
848 stemmen. Er moet dientengevolge een
herstemming plaats hebben tusschen de
heeren Henny en Travaglino.
Tot lid van den gemeenteraad
van Amsterdam is gekozen Mr. Reekers
met 3237 van de 3595 uitgebrachte stem
men. Er waren 270 briefjes in blanco
3 van onwaarde en 85 st. uitgebracht op
verschillende personen.
Aan het Ministerie van Water
staat, Handel en Nijverheid te 's Hage heeft
Woensdag o. a. de aanbesteding plaits
gehad: van de voortzetting der verruiming
van het benedeneinde van het Scheur en
van het boveneinde der doorgraving langs
den rechteroever, voor de verbetering van
den Waterweg langs Rotterdam naar zee.
Minste inschrijver A. L. Van Wijngaarden
IJz. te Sliedrecht, voor f171.700.
Dinsdag had aan het centraal-
bureau der Maatschappij tot Exploitatie
van Staatsspoorwegen te Utrecht de aan-
De Burgemeester,
M. J. CHEVALLlMf.
De Becrletaris.Jf I
H. G. GEELHOËD;
De doozen van verschillenden
van bladkoper gemaakt en
officiëele stempels voorzien,
aan de depöthouders
doelen des lands ge
zonden, waar do gebruikers hun inkoopen
kunnen doen. Gemeenlijk geschiedt dat
niet, maar beeft de verkoop in het klein
plaats door tusschenkomst van particuliere
debitanten, die een vergunningsrecht moe
ten betalen, afhankelijk van hun debiet.
Deze personen zijn aan geen détailpnjzen
gebonden maar de onderlinge concurrentie
is groot genoeg om opdrijving der prijzen
te voorkomen. Zij mogen een kit openen,
na kennisgeving aan de régie, In de kit
mag niets anders verkocht worden dan
opium en ze mag tot geen ander doeleinde
dienengewapende personen vrouwen
jongens van minder dan 20 jaar en Euro
peanen worden niet toegelaten; de politie
heeft ten alle tijde toegang. De debitant
houdt dagelijks aanteekening van het aantal
doozen tjandoe, door hem verbruikt.
Deze wijze van verkoop is niet geheel
in overeenstemming met bet beginsel, dat
de grondslag vormt van de régie, daar,
zooals de heer O. doet uitkomen, in laatste
:o voor rekening der debitanten wordt
verkocht. Bij invoering van het stelsel
ten onzent zou het ook ongetwijfeld anders
worden toegepast.
Ons voorbehoudende, later op een en
ander terug te komen, willen we thans de
conclusie des schrijvers vermelden. „Het
is slechts na veel aarzeling uit behoed
zaamheid en rijpe overweging” zegt bij
in het laatste hoofdstuk van zijn rapport,
„dat ik thans met volle overtuiging durf
aanraden, tot beheer in régie van het
opium-monopolie over te gaan.” Hij raadt
aan, zich voorshands te bepalen tot Java
en Madoera, om niet de veel in eens te
omvatten en omdat wij op die twee eilanden
de toestanden het best beheerschen. Met
het denkbeeld van een proef op kleine
schaal kah hij zich in geen geval vercenigen.
Ofschoon zich onthoudende van nu reeds
een raming van de financiëele uitkomsten
te beproeven, stelt de heer G. zich toch
voor, dat aanvankelijk de régie meer voor-
deelen zal afwerpen dan het pachtstelsel;
wordt evenwel, als de aanmoediging tot
gebruik ophoudt te bestaan en een krach
tige organisatie der opium-politie te water
en te land den clandestienen invoer be
langrijk doet afnemen, de mogelijkheid ge
boren, het aantal verkoopplaatsen te ver
minderen, en de verboden kringen geleidelijk
uit te breiden en te vermeerderen, dan zal
dat financieel voordeel verloren gaan.
Welnu, dat wenschte de schrijver, en dat
wensebt ieder die de belangen der inlanders
behartigd wil ziendat is dan ook het
eigenlijk doel van de régie. Deze moet,
aldus eindigt de heer Groeneveldt zijn
rapport, „al de moeielijkheden van het
vraagstuk onbeschroomd onder de oogen
zien en haar kracht zoeken in een moedig
en eerlijk streven naar de verwezenlijking
harer schöone taak. Alleen zoo opgevat
kan zij de grondslag zijn eener gezonde,
heilzame opium-politiekdie ten slotte
aller achting verwerven zal.”
x -«VVW»"
SCHOOHHOVEWSCHE WRffl
JJ
Deze Courant wordt des Woensdags- en des Zaterdags
morgens uitgegeven. Prijsvoor Schoonhoven pet drie maanden f 0,7 5.
«o per post door het geheele rijk f 0,90. Men kan zich abon-
bij alle Boekhandelaren, A^genten en Brievengaarders.
I 1 7
dan bij de Franschenhet verbruik bij dezen
veel grooter dan bij ons. Zoowel de offici
ëele depothouders als de particuliere debt*
tanten hebben geldelijk belang bij vermeer
dering van het gebruita) daar hun winsten
er gedeeltelijk of gobepl aan geevenredigd
zijn. Wordt in Nederiandsch-Indië tot ver
andering van stelsel béslotendan zal men
dezen klip zeer-zoker wdl weten te vermijden.
Alleeri waren het diin ook redenen van
finaneiëelen aard dié W Fransch koloniaal'
bestuur deden besluiten, het pachtstelsel
te laten varen. Door broederlijk de handen
ineen te slaanL wisten de pachters de aan-
nemingSsorn bénedt/n defaming te houden,
en dead) herhaalde teltfwstelling deed de
Regeerihg in dei^ aanyana van 1881 be
sluiten |xminini* Vast beneiten
welke toetVHzing ni^^/zpu geschieden.
Ooty dimiep vfm-k«öe|rd uiu|t,»wï pachters no
den bejangrijk mihder damó jgeëisoht wérd.
Toen ^«rd aa^4eri£Kóio»&fcn- Raad door
den Dirateur Van ïBinrtenWdsch BestuUr
de vraag'j voorzegdofl dtf'wezelftle vow-,
waarden éen nieuwe aanbeph^ing/neproefll,
dan welbijt de régie, éeoj exploitatie in
eigen beheerzou moeten’atergegaan war
den. Zij'we rd door den iRaüjd ii» ^laatstge
noemden zin beant*oord7%Wel ^poog^m
toen nog de pachters door Km veel hoogmp
aanbieding den hun 'dreigowdpi slag af fe
weren, niaar de beslissing1 was gevallAp.t
De Tjandoe-bereidiug geschiedt in een
centrale' fabriek; van de wijfce van bewer-
J king, de daartoe, evenals voor de verpak
king benoodigde werktuigen en materialen,
de kosten, den om vang der productie, geeft
de heer Groeneveldt een üjtvoerige be
kchrjjving, mot statistieken toegelicht. Bij
de invoering van bet stelsel in Indië heb
bel deze opgaven natuurlijk oen booge
waarde.
Aan de verpakking wordt veel zorg be
steed, daar zij een der voorname middelen
is om door sluikerjj ingevoqrd opium te
herkemfen.
inhoud ^zijn
worden van
in kisten
noodu
uitg«
lioehK
dO
gévalidti onAoluk op den spoorweg
GlriiWij’ihct érnstigste Van dien aaid,’|
véfle|lMron id Rusland gebeurd. Een;.
t(ó^i Westaande uit’ personenrijtuig
gdédcnenwa'^pns, iced van Orel naajrG
toen een den wagens ontspoorde dooi
seringen vaul een wielband. De trein reed
op dien oogetnblik zeer snel en het rijtuig
werd medegesleurd, waarbij het hevig
slingerde en den weg beschadigde. Eenige
oogenblikken later bereikte de trein de rivier
Optoukha en op jie brug viel eindelijk het
ontspoorde rjjtuig om, verbrijzelde de borst
wering en stortte in de bevroren rivier.
Vier andere rijtuigen werden medegealeept,
totdat het breken der koppelingen verdere
ongelukken verhoedde. Het ijs brak onder
het gewicht der vallende waggons, en vier
daarvan verdwenen ondörMe bevroren op
pervlakte. Het vijfde rijtuig viel boven op
do anderekeerde om en bleef', rustende
op do verbrijzelde massa, gedeeltelijk boven
water. Alleen uit dezen waggon werden
enkele personen levend gered. Deze redding
was evenwel zeer bezwaarlijk wegens de
verbijstering der ambtenaren en de afgele
gen ligging van de plaats der ramp. Het
reddingswerk werd eerst met kracht aan
gevat, toen uit Orel op telegraphisch ver
zoek hulp opdaagde. Uit het eenige boven-
gebleven rijtuig werden o a. 15 zwaar
gewonden gehaald, enkele anderen waren
er wonderbaarlijk met enkele schrammen
afgekomen. Bij het opruimen van de andere
waggons werden nog 26 lijken gevonden.
In Brazilië gaat bet weer minder rustig
toe, vooral in de provincie Rio del Grande.
De insurgenten wapenen zich en hebben
een voorloopig bewind gevormd met'het
stadje Parahyta tot hoofdplaats. Zij zijn
van plan Nietheroy aan te vallen, waarde
gouverneur Postella zich stamde houdt.
'Het stoffelijk overschot van Dom Pedro is
te Parijs, (Frankrijk) ter bezichtiging ge
steld voor de belangstellenden.
Donderdag jl. werd in de St. Madeleine-
kerk een lijkdienst gevierd; daarna werd
het hjk naar het station gebracht. Sol
daten stonden aan weerszijden van den
weg geschaard, en 's avonds werd het stof
felijk overschpt naar Lissabon overgebracht
en in het familiegraf bijgezet. De gravin
Von Eu, haar echtgenoot en de prinsen
van Saksen-Coburg gingen mede naar Por-
iugals hoofdstad.
In de Portugeesche Cortes is door een der
Republikeinschen Afgevaardigden hulde ge
bracht aan de verdiensten van Keizer Dom
Pedro In Brazilië zelf werd de tijding
van bet overlijden van den Keizer met zeer
veel deelneming ontvangen. Te Rio Janeiro
waren vele vlaggen halfstok geheschen en
werden op den dag, dat de tijding kwam, geen
zaken gedaan.
Uit Madrid, ^paiije’s hoofdstad, wordt
gemeld, dat aan het tot stand komen van
de leening niet wordt getwijfeld. De bank
van Spanje hpudt zich er buiten, uit vrees
van overstelping.
Eindelijk zijn in den Duitschen Rijksdag
overgelegd de tot nu geheim gehouden
Zondag jl. ondorteekendo handelsverdragen.
Het zijn; eene haudels- tol- en veeziekten
overeenkomst met Oostenrijk-Hongarije, een
handels- tol- en scheepvaartverdrag met
Italië eh een handels- en toltractraat met
België. Eene uitvoerige memorie van toe
lichting is hieraan toogevoegd. Daarin
wordt het noodzakelijk geacht, de verdere
afsluiting van Duitschland van andere lan
den te voorkomen en door tegemoetkomingen
aan het buitenland den afzet voor het Rijk
te behouden. De verdragen vormen één
geheel. Het gevolg er van zal zijn, dat
de afzet voor de Duitsche nijverheid wordt
behouden en aan den landbouw een voor-
deelige uitweg voor zijne voortbrengselen
wordt verzekerd.
Donderdag jl. is een begin gemaakt met
de beraadslaging over deze handelsverdragen.
Vermoedelijk zullen ze in handen eener
commissie gesteld worden, doch velen
verwachten Bismarcks komst en heel wat
en WETHOlltóffi van"
te weten, dat wblgens
Byoor de Nationale Militie?/
worden ingeschreven alle mannljjke
m, die geboren zijn in 187BI
v""":ng&e8chiedt op de Gemeente-
Secretarie, tusschpn 1 en 31 Januari'1$92.
Schoonhoven, 18i Deo. 1891.
UurgepeeBter en Wethouders roornoemd,
besteding o. a. plaats vanBestek no. 559.
Het uitvoeren van herstellingen aan bet
door ijsgang beschadigde remming werk aan
de spoorwegbruggen over jde Oude Maas
nabij Dordrecht en bet Hpllandsch Diep.
Beg ooting f 5640. Ingekomen zijn 14
aanbiedingenwaarvan de minste was van
den heer A. Visser te Papendrechtvoor
f4750.
Aan ’sRijks Et n'ögra p h isc h
Museum te Leiden zijn o. a. geschonken
door den heer Jl, O. Kooiman, geëmployy
eerde dor Nieuwe Afrikaanscbe Handejs-
ybnnootschap: 24 voorwerpen van de Ma-
nnga-rivier van den Boven-Congo, van de
fijassa Van Bolobo en van do Wa Ngotta
(Equateur).
Aan den ^chenker ia de dank der Re-
j geering betuigd.
h Volgens de jongste volkstel
lingen waren er in ona land naar de ver-
atehillende gezindten iu 1879 en 1889 rea-
ttectievelijk
MNederduitsch Herv. 2.186 869 en 2.(84.649;
Waalsch Herv. 9730 en 10 299; Nederd.
Ger. 181.017; Christelijk Ger. 139.903 eft)
189.551; Remonstranten 9678 en 14.889;
Doopsgezinden 4070 en 53.572; Evangelisch
Luth. 61.825 en 63.70J; Hersteld Luth.
9990 en'20476; Roomsch Kath. 1.439.137
en I 59Ö.482; Oud-Roomschen 6251 en
7687; Nederlandsch Israël. 78 075 en
92.254; Portugeesch Israël. 2618 en 5070;
tot geen kerkgenootschap 12.253 en 6(1085;
tot eenig ander of tot een onbekend ge
nootschap behoorende 4659 en 16 281.
Van de overige niet speciaal opgegeven
kerkgenootschappen zijn in ons land thans
het talrijkst vertegenwoordigd de „Vrjje
Evangeliscben” met 1267 m. en 1344 vr.
en het minst talrijk de „Methodisten*^, die
in ons geheelo land 4 m. en 7 vr. tellen.
De Utrechtsche Tram-Maat-
schappy Zd' ine*' 1 Januari a. s. haar tarief
wijzigen en het sectie-tarief door een uni-
form-tarief vervangen. Men zal dan 20
kaartjes voor f 1,50 kunnen bekomen en in
vele winkels kaartjes a 7| ct.
De in de algemeene vergade
ring dpr „Liberale Unie” tot leden van het
bestuur gekozen heeren: Mr H. Goeman
Borgesius te ’s Gravenh^ge, Mr. P. Rink
te Tiel, Mr. M. Tydeman Jr. te Breda en
Mr. A. C. Visser te Gorinchern, hebben de
benoeming aangenomen, met uitzondering
van den beer Visser, zoo Jat nog ééne plaats
voor het oogenblik onvervuld blijft.
Het bestuur heeft de werkzaamheden in
zijn midden opnieuw verdeeld en de heeren
Mr. E. E. Van Kaalte tot voorzitter en
Mr R. Van de Werk tot onder voorziter
herkozen, terwijl Mr. R. Van de Werk,
voorloopig tevens zal optreden als penning
meester.
Woensdag middag werd ‘Ie
’s Hage in een der smaakvol ingerichte
nieuwe zalen van het gerestaureerde hotel
„Do Twee Steden”, van den heer Burgers,
het diner der Katholieke Kamerleden aan
den heer Mr. L. Haffmanster eere vau
zijn 25 jarig lidmaatschap der Vertegen
woordiging, aangeboden. Feestdisch en
menu waren schitterend. In het midden
der tafel stond een fraai bloemstuk met
het cijfer 25, terwijl andere versieringen
mede de feestelijke bedoeling van den maal
tijd in bet licht stelden. Bloemen in de
keurig electrisch verlichte zaal verhoogden
bet aanzien daarvan niet weinig, terwijl
een menigte telegrammen van gelukwen-
sching den heer Haffmans van alle zijden
werdeu toegezonden.
De jubilaris was tusschen de heeren
Dr. Vermeulen en Mr. Bahlmauu gezeten
en werd door verschillende deelnemers toe
gesproken en gehuldigd, waarbij aan zijne
verdiensten als volksvertegenwoordiger en
lid zijner partij alle recht wedervoer. Door
zijne collega’s werd hem eene corbeille met
bloemen vereerd.
De held van het feest beantwoordde al
deze bewijzen van belangstelling en waar-
deering op de hem eigen geestige wijze.
De bijeenkomst kenmerkte zich dóór een
gezelligen geest.
Naar men meldt, zal het lid
der Tweede Kamer Mr. M. J. C. M". Kolk
man zich in de volgende week, tot4ier-
stel van gezondheid, voor eenigen tijd naar
Nizza begeven.
Door H M. de Koningin is, alrf
blijk van H. D. belangstelling in de stich
ting van het kerkgebouw der Ned Herv.
Gem. te Apeldoorn, een gift van f 1000
geschonken.
Beroepen tot predikant bij de
Ned. Herv. Gem. te Rotterdam Ds. H. Metz
te Schiedam.
Te Renkum is het tractement
van den beroepen predikant met f 200 ver
hoogd en gebracht op f4700, met gebruik
vau vrije woning en tuinen.
Uit Hillogersberg meldt m^n:
Wegens de groote afstanden in deze ge
meente geeft do predikant dezer gemeente
voortaan iedere week, nA de schooluren,
godsdienst-onderwijs in do gemeenteschool
in den Prins Alexanderpolder. Een zeven
tigtal kinderen maken daarvau-reeds gebruik.
M Overtteht.
'Im, toestand in <ie ^oodlrjdende streken
vSmWllusland verergert, nog steeds. In
hfitj'Sgoïivernement Samira p. a. gaan de
bmran op plundertochtwi uit, en dreigen,
ieihrl die ben wil verraden, met moord
jndsAcfyting. |i
leen Igehucht: wassene ladingtoaan
en, 'en alle inwonevs verklaarden: zich
lig aan dien ^diefstal, om in»Ae ge-
nis tp komen, en 300 gevoed w wor-
5Op andere plaatse#plegen de weren
misdaden, upm slechts gearresteerd
Jrdefi, terwijl [welen z^ch nretfjrouw
pSergfi door kolendamp^ om Tiejpevcn
Iraal coip^é 4>or$iet vM*
kn noodlijdenden $eeft
den Kroonprins pan .ihe^
esiuit is »nj
in'een loterij van 1.20<!
|ln tot edn bedriig v
zijrl drjie’iifge bi|
den va^ net 02!
I
Bij besluit vatf den Gouverueur-Generaal
^van 21 Japjiap 1890 wej-d den heer W. P.
.jGroeneveldtlid van den Raad van Neder-
'Jandsch Indiëopgedragen een onderzoek
4n te stellen naar de werking van het in
^Fransch Indo-China gevolgde stelsel tot
'^utoefening van het opium-monopolie, in
'ferband met de vraag in hoever dat stelsel
«ebeer in régievoor Nederlandsch Indië
jtrenschelpk is.
Reeds jarenlang zijn gewichtige bezwaren
geopperd togen het pachtstelselen door
verschillende wijzigingen is getracht, maar
te vergeefs om met behoud van bet hbofd-
beginsel, de nadoelen tot geringer verhou
dingen terug te brengen Steeds heeft men
de ervaring opgedaandat de belangen der
pachters, die het meest zijn gediend door
vermeerdering van het gebruik, in strijd
waren met de bedoelingen der Regeering,
wier streven op bepf^png is gericht. En
dat de Chineezen, dié overal do pacht in
handen hebben, en zich, tot wering van
concurrentie, onderling vereenigenzeer
vindingrijk zjjn in het behartigen hunner
belangen; dat zij geen middel ontzien, om
de inlanders aan te zetten tot een gebruik
dat spoedig in misbruik ontaardtis van
algemeene bekendheid.
Het is d laromdat in de laatste jaren
van bevoegde zijde is aangedrongen op af
schaffing van het pachtstelsel. De heer
Brooshooft deed het in zijn „Memorie over
den toestand in Indië” (1888), de oud-
directeur van Financiën N. J. Struick in
»jjn brochure: „Opiumpacht of opiumrégie"
(1889); beide geschriften zijn indertjjd door
ons besproken. Ook in de Staten Generaal
gingen meermalen stemmen opdie den-
zelfden wensch uitdrukten.
Régie is eigen beheer: bereiding in een
of meer gouvernements inrichtingen ver
koop rechtstreeks door gouvernements
ambtenaren. In Fransch Indo-Cbina is men mm» ut
reeds in 1881 daartoe overgegaan; er is’^instantie
dus alle gelegenheid om te rade te gaan
met de ondervinding, daar verkregen.
Na gehouden overleg tusschen den Mi
nister van Koloniën in bet vorig Kabinet
en den Gouverneur Generaal werd besloten
tot de uitzending, bovenvermeld, van den
heer Groeneveldt; wel is in de Tweede
Kamer het bezwaar geopperddat bet
Indisch Regeeringsreglement een zending
buitenslands van een lid van den Raad van
Indië niet toelietmaar deze opmerking
door den Minister niet gegrond geacht
kon op de zaak zelve van geen invloed zijn.
In elk gevalde uitkomst heeft bewezen
dat een zeer gelukkige keuze is gedaan
want het rapport, door den heer Groene
veldt samengestelden dat thans in onder
zoek is bij de Regeering te Batavia, maar
inmiddels aan de ledón der Staten Generaal
overgelegd en ook voor particulieren ver
krijgbaar gesteld is, bewyst dat dé heer
Groeneveldt zijn taak op hoogst verdien
stelijke wijze heeft verricht en in zeer
duidelijken vorm weet te zeggen wat bij
heeft mede te deelen.
Het zjju hoofdzakelijk de uitvoering der
régie en de financiëele uitkomstendaar
door verkregen, die de heer G. heeft na
gegaan, omdat al het overige, wat bij de
opinraquaestie te pas komt, door bet Fransch
koloniaal bestuur éénvoudig wordt ter zijde
gelaten. Er is daar geen sprake van po
gingen, tot vermindering van bet gebruik
te beproevende belangen der schatkist
beheerschen alles. Van verboden kringen,
zooals wij op Java officieel hebben vast
gesteld maar welker grenzen in den laatsten
tijd ernstig worden bedreigd door de listig
heden der Chineezenis daar nooit gerept
en poogde de Regeering in onze koloniën
door de zoogenaamde „beperkte verstrek
king” de consumtie eenigermate aan banden
te leggen, in Indo-China hoorde men daar
van vreemd optoen de heer G. het mede
deelde. De pnjss van het bereid opium
(tjandoe)is in onze Oost 3 A 4 maal hooger
b
Wft taeWraal coipfyé ^>or^iet vérenen 1
v^mdp fikn noodlijdenden $eeft sAoh ge-11
vórnw metj den Kroonprins <mn JidOoofdv|j
ijHKeiabrlijk besluit is len^ bmé der i is Vrijdag
lendën'een lotejrij van l^OmOOM loten/: T 1
nrevon tot eén bedWig mil-[.
hbeT 1 S
(eters{burg zijn dréeflge bfeoiid
dend geworden va^ net onlapg|kl
Jn ongeluk op dén spoort
infibet érnstigste Van dien aai
|‘[js|yyn id Rusland gebeur^. 1
Jstai
iwn