«mil
i|ipj
~T
IO
N'. 1328.
1892.
Woensdag 21 December.
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
Goedewaagen Zonen, I
iïlüi?
fïfïïs
IqH j
iT
iWIif rii?f
iilïfif
JiÈf ïüisiöp
iiirii? rioff
GOUDA,
IDDELEN VAN VERVOER
Stoombootdienet op de Lek.
Issff
f. german enZn.^trifautae
BUITENLAND.
Oversleht.
e BINNENLAND.
i
bouw
u? I O-P
De leden van de
Minister
Loop
De
S. St W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven,
Uitgever».
niet
bet
rpe
>ap
in
SCH00RH0VBS8CHÏ COÜRAJT.
raag
vennogensbcl _o
m dat deze niet zal worden
bedrijfsbelasting. Ook de
c acht het plichtmatig de
niet mocht
IARKT, naast „DE WAAGT’,
nemen gelden deposito:
1 dag opvragens 2}
op overeen te komen
desverkiesende tegen
voor de
Ter Boekdrukkerij van
8. W. N. VAN NOOTEN te
Schoonhoven worden 100 Naam
kaartjes, op helder wit carton,
in net étui, voortaan geleverd
voor slechte 75 CENTS. Op fijn
bristol carton in luxe-étui f I,
Directie te Krimpen a/d Lek.
iterdienst, aangevangen 10 October 1892,
sschen CulembSchoonh. en Rotterd.,
et de Stoombooten «Schoonhoven” (8)
Culemborg-’ (C) en aVreeswijk” (V).
- g
Schoonh. en Rotterd..
~.i «Schoonhoven”
en aVreeswijk”
8
Deze Courant wordt des Woensdags- en des Zaterdags
morgens uitgegeven. Prga: voor Schoonhoven per drie maanden ƒ0,75.
Franco per post door het geheele rijk f 0,90. Men kan zich abon-
neeren bij alle Boekhandelaren, Agenten en Brievengaarders.
Ter bevordering van eene
geregelde bestelling der bij de aanstaande
jaarwisseling ter post komende stukken,
wordt de gelegenheid opengesteld, om
brievenkaartjes en gedrukte nieuwjuars-
wenschenwelke men op 1 Januari be
steld wenscht te zien, reeds van 28 Dec.
af ter post te bezorgenmet uiteoodiging
aan het publiekom van die gelegenheid
zooveel mogelijk, gebruik te maken.
De bedoelde stukken zullen ter onder
scheiding van die, waarvan de bestelling
op den gewonen tijd moet plaats hebben, van
een over de geheele lengte van het adres
getrokken kruis behooreu voorzien te zijn.
Vrijdag werd aan het gebouw
van het provinciaal bestuur van Zeeland
aanbesteed: het onderhouden van het ka
naal door Walcheren, gedurende de jaren
1893,1894 en 1895 (raming f 37.850per jaar).
Minste inschrijver was de heerPh. Verbrug
gen te Waddingsveen, voor f36.169.
Bij de dezer dagen gehouden
aanbesteding van levensmiddelen ten dienste
van ’t krankzinnigen-gosticht te Utrecht,
was minste inschrijver voor 400 KQ. zoete-
melksche kaas, de heer J. Van Groos te
Boskoop, tegeu f 0,59 per KG.
Behalve dat de invyer van
alle rundvee uit Nederland in Pruisen ver
boden is, mogen van heden af de varkens
ook slechts twee malen per week ingevoerd
wordenna vooraf door een Duitschen
veearts onderzocht te zijn.
De Minister van Binnenland-
sche Zaken brengt ter algemeene kennis,
dat volgens bij hem ingekomen ambtsbericht
in de afgeloopen week, als aan Aziatische
cholera overleden zijn aangegeven:
in Zuid-Holland:
te Alien, 1 persoon; te Hazerswoude,
1 persoon.
De opgave van de in de week van 4 10
dezer aan Aziatische cholera overledenen,
moet nog, blijkens ingekomen ambtsbericht,
aangevuid worden met één overledene te
Nieuwerkerk a/d IJsel.
Ten einde den Nederland-'
schen Schaatsenrijders-Boud zooveel moge
lijk aan zyn doel te doen beantwoorden,
acht het bestuur het wenscheiijk dat alle
mogelijke bestaande ijsclubs in Nederland
bekend worden. De besturen der ijsclubs
worden dan ook verzocht, den naam der
club met opgave van naam en woonplaats
van één der bestuursleden, op te geven
aan den heer Mr. B. Van Eeten, Aert van
Nesstraat, 143, te Rotterdam, 2den secretaris
van deh Nederlandschen Schaatsenrij
ders-Bond.
Beroepen bij de Geref. Gem.
te Alblasseri^m c. a. Ds. R. Loman, te
Herwijnen.
Geref. Kerk. Bedankt voor
Vreeswijk de heer Z Hoek, cand.
.’r’PPP’è
«L© uLo U» O I (R
I w «o tc'-gj cn w w *o h* "*■'3'
Igb'l-Ï
es Vrijdags, dienst tusschen Schoonhoven
Dordrecht, met de Stoomboot «Schoont,
in”.
:hoonhoven n. Dordrecht v.m. 6.30.
ordrecht(Grooth.)n. Schoonhov. n.m. 1.
Stoombootdienst Johan II".
OndernemerL. Van Zessen,
iterdienst, aangevangen 10 October 1892,
tusschen Schoonhoven en Rotterdam.
Maand. Dinsd. Woensd.
Schoonhoven, 5.v. 6.m. 12.
Dond., Vrijd. en Zat. v. 6.30.
Rotterdam, Maand, en Dinsd. n. 12.45.
snsd.Dond., Vrijd. en Zaterd. n. 2.30.
Schoonh. naar Lekkerk. Woensd. v. 6.-—.
Lekkerk. Schoonh. id. v. 7.45.
oomboot-Onderneming „Oonoordia”.
Directie te Arnhem.
iterdienst van 1 October 1892 tusschen
Arnhem en Rotterdam.
Arnhem, dagelijks, beh. Zondag, v. 8.15 u.
Schoonh., ongev. n. 1.45 u.
Rotterdam, dagel., beh. Zondags, v. 7.— u.
Schoonhoven, v. 9.u.
’ost- en Diligenoe-dienat tmaohen
Schoonhoven en Goud».
OndernemerJ. J. Driesen.
Schoonh. v. 4.15, n. 12.15 en n. 3.15.
Gouda (station) v. 9.20, n. 5.45 en
ronds na aankomst der laatste treinen,
p Zon- en Feestdagen vervalt de laatste
st uit Schoonhoven en uit Gouda.
Omnibue-dienet
Sohoonhoven-Haaetreoht-Gouda.
Ondernemer: A. J. van den Bergh.
Vertrek van Schoonhoven:
kerkdagen: v. 6.45 en n. 2.25 uur.
jn- en Feestd.v. 6.45 en n. 5.30 uur.
Vertrek van Gouda:
ferkdagen: v. 9.20 en n. 5.30 uur.
in- en Fewtd.v. 9.20 en n. 8.-— nw«
Prijs deF AdvertentiënVan 1 tot 5 regels f 0,50. Iedere regel
meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco
uiterlijk tot Dinsdags-avonds 8- en tot Vrijdags-namiddags 5 uren.
Alle binnenlandsche Advertentiën, voor 3 maal plaatsing opgegeven,
worden «lechts 2 maal in rekening gebracht.
langer termijn
mrwaarden en
iderpand in fondsen;
irstrekken gelden op Effecten voor:
•agen onder f 1000,— 4 jaars i
•agen daarboven tot den prolongatio
ns, volgens Amsterdamsche beurt-
mrwaarden
sten zich met het koopen en verkoopen
in Effecten, tegen een provisie van:
voor fondsen boven de 30 */e
a onder w 30°/e;(ook
>or loten;)
erlangd worden orders in de meeste
ndsen verantwoord tot den eerstvolgon-
m middenkoers der Amsterdamsche
Mirt;
elen Coupons in boven de Amsterdam
se beursnoteeringzonder berekening
m provisie
sten zich op voordeelige voorwaarden
et het inoasseeren van wissels op binnen-
j buitenland. Tarieven op aanvrage
ratis verkrijgbaar.
formation worden verstrekt door den Heer
VAM DEM HEUVEL, Bchoonhoraa.
i tenen Irriteren yyp (toebart/ fa
men in broegere jaaren fmaahte/
agjt by ntoen lebcrangrier/ be
iadt berbaarblggt naa ten olb
teem/ tnbt finbtf ben jaare 1735
’t magljtfgfte futcef in be Jan»
ng gebragljt boot
Xange (tienbetoeg 6a.
3etoul toy niet reyfen aft laaten
ftn/ tnbe alleenlyft tergfjen^ camp.
t gelbt berftaoprn/jyti top beguaam
nier te cancurreeren alö anbtte
la’f.
Baa plaatsen/ tataar onfe toebark
betftogfjt toorbt/ penben toy be
it/ naa antfang^t ban een post
fel/ by ten min#te 5 panben/
ito.
oefeningen op de lagere school met tweejaren,
dus tot 1 Jan. 1895. Een amendement van de
heeren Travaglino en SLjUaers, om 1895 te ver
vangen door 1897, waartegen de Min. van Bin
nenlandsche Zaken zich niet verzette, werd aan
genomen met 76 tegen 14 stemmen.
Bij de algemeene beraadslaging over Hoofd
stuk VII B (Departement van Financiën), in
de vergadering van Zaterdag wees de heer
De Meijier op de noodzakelijkheid eener spoe
dige herziening van de personeele belasting.
De heer Kerdyk bepleitte de verzoeken uit de
onderwijzerswereld om de regeling der pensi
oenen voor de weduwen en weezen van onder
wijzers tot een onderwerp van Staatszorg te
makenvoorloopig vroeg Spr. slechts onderzoek,
het opmaken van berekeningen en het verza
melen van bouwstoffen voor een regeling. De
heer Van Alphen beval verbetering van de
positie der commiezen bij belastingen en invoer
rechten aan, en keurde de aanvraag van gelden
voor de invoering der vermogensbelasting af,
omdat hg blijft hopei
ingevoerd zonder de
heer Van Karnebeek acht het pli
eerste uit te stellen zoo de laatste
tot stand komen, welke drang door den heer
Veegens werd bestreden. De boer Dobbelman
drong aan op tarief-wjjziging als maatregel van
protectie ten bate van industrie, landbouw en
arbeid. De heer Van Helden keurde af dat
de gedelegeerden van Nederland op de Brus-
selsohe munt-conferentie in last hebben te
verklaren, dat Nederland bereid is tot een bi-
metallistische unie toe te treden; de Reg. kon
zoo iets niet verklaren zonder voorbehoud van
de xWetgevende Macht. Do heer A. Van Dedem
bestreed den aandrang tot bespoediging van de
herziening van het personeel, en zou het onbillyk
vinden als de Staat zich offers moest getroosten
voor pensionneeren van de nagelaten betrekkingen
van openbare onderwijzers. De heer Van Beu-
ningen beval dén Minister aan, de herziening
van de wet op den waarborg van gouden en
zilveren werken met ernst tor hand te nemen.
In strjjd met den heer Dobbelman zou Spr.
liever van Nederland een vrjjhaven willen maken,
zonder eenige invoerrechten, tegen welk denk
beeld de heer Bahlmann opkwam met te eischen,
dat de binnenlandsche industrie niet zwaarder
wordt belast dan de buitenlandsche, terwijl hij
in hoogero invoerrechten een compensatie zou
zien voor den nieuwen druk, in den vorm van
vermogens- en bedrijfsbelasting, waarmede onze
industrie wordt bezwaard.
De heer Tijdens vroeg en verkreeg verlof,
tot de Ministers van Justitie, Binnenlandsche
Zaken en Waterstaat op een nader te bepalen
dag eenige vragen te richten over do in ’t land
heerschende werkloosheid.
GORINCHEM, 17 Dec. Heden is de eerste
spade gestoken tot een aanvang der werk
zaamheden om den düt tou westen de?er
stad door te graven die de rivier de Mer-
wede nog yan de nieuw aangelegde Keulsche
vaart scheidt.
•AMMERSTOL, 19 Dec. Vrijdag en
Zaterdag a. s. hoopt de Rederijkerskamer
„Onder Ons" alhier hare eerste opvoering
te geven in dit seizoen. (Zie advertentie).
•BERGAMBACHT, 19 Dec. Tot lid van
het H. Geest- of Burgerlijk Armbestuur is
herbenoemd de*heer P. Blanken Dz. Reeds
van 1 Jan. 1884 af is deze aan genoemd
bestuur verbonden.
Het mond- en klauwzeer is uitgebro
ken onder het rundvee van de veehouders
G. Van den Berg en F. Boelhouwer.
•BERGAMBACHT, 20 Dec. De heer
A. Van der Straaten alhier is, na gehou
den aanbesteding te Middelburg, aannemer
geworden van het aanleggen van twee zee
dijken in den Braakman, nabij Biervliet,
voor de som vin f96 400.
•HAASTRECHT, 16 Dec. Heden-morgen
werd bier het derde geval van mond- en
klauwzeer geconstateerd bij den landbouwer
G. Beijeu.
•HAASTRECHT, 20 Dec. bondag-avond had
het Kerstboomfeest voor de leerlingen der
Zondagsschool van den Protestantenbond
plaats. In tegenwoordigheid van eene
groote menigte leden,genoodigden en ouders
werden hun door een kindervriend eenige
tafereelen uit het leven van Jezus door
middel, van een sciopticon voorgesteld. Door
den voorzitter van den BondDr. H. A.
Van der Meulen, werden sommigen ver
klaard of herinnerd. Ook een koor, be
staande uit 4 dames en 2 heeren, bracht
eenige godsdienstige liederen ten gehoore.
Na afloop daarvan werden de prachtig ver-
sierdoboomen ontstoken, de kinderen door den
voorzitter toegesproken en werd het onder
wijzend personeel bedankt voor hetgeen er in
het afgeloopen jaar weder gedaan was tot heil
der jeugd. Door één der damesleden wer
den hun evenals den leden van het zangkoor
heerlijke bouquetten en geschenken over
handigd en ontvingen de leerlingen allen
een viertal cadeautjes. Niet alleen de leer
lingen maar al het opgekomen publiek ging
dankbaar en zeer gesticht huiswaarts. Har
telijk dank tevens aan den kindervriend, die
op zulk eene uitstekende wijze getracht
heeft, het leven van Jezus zichtbaar voor
te stellen.
Tot kerkvoogd der Ned. Herv. Kerk
is benoemd de heer H. J. F. Heijman.
JAARSVELD, 19 Dec. De begrooting
van het waterschap Wiel onder deze ge
meente voor 1893 bedraagt in ontvang en
uitgaaf f 3180,28* en de omslag f 8 per
hektare.
♦•JAARSVELD, 19 Dec. J1 Vrijdag-avond
werd in de tot deze gemeente behoorende
buurt „de Graaf" bruiloft gevierd ten huize
van zekeren M., wiens dochter dien dag
was getrouwd. Een paar veldwachters
meenden, met het oog op de in den laat-
sten tijd herhaaldelijk iu deze gemeente
voorkomende baldadigheden, een oog in ’t
zeil te moeten houden, doch niets be
speurende gingen- ze eindelijk heen,
’t Duurde nu maar even, of het leven
was weer gaande: in de woning van M.
werden de ruiten stuk geslagen en op het
erf werden nog andere streken uitgevoerd,
die moeilijk onder fatsoenlijke woorden kun
nen worden gebracht. Wanneer deze erger
lijke bedrijven eens een eind zullen nemen?
Onze geachte predikant, Ds. J. G.
Dekking, heeft voor bet beroep naar Hedel
bedankt.
KRIMPEN a/d USEL (Stormpolder) 15
Dec. Van de werf „Nijverheid,” van de
heeren C. Van der Giessen en Zonen, liep
heden met goed gevolg te water het ijzeren
Rijnschip „Caroline II," groot ongeveer
575 lasten, gebouwd voor rekening van den
heer A. Schouten te Dordrecht.
§LEKKERKERK, 19 Dec. In de II. Vrjj-
d.ig-avond gehouden vergadering der leden
van de alhier bestaande Afdeeling van den
Nederl. Protestantenbond werd tot bestuurs
lid gekozen de heer Ds. A. Van Oosten.
Daarna bad eene bespreking plaats in hoever
het noodig en nuttig geoordeeld werd een
Zondagsschool op te richten. Aan het be
stuur werd opgedragen een plan van uit
voering te ontwerpen, om het in een
volgende vergadering aan het oordeel der
leden te onderwerpen.
•MEERKERK, 19 Dec. De leden van de
ijsclub „Zederik" hielden héden avond, ten
huize van den heer T. Kleijn, eene ver
gadering. De voorzitter deelde mede, dat
de Koninklijke goedkeuring aan deze ver-
eeniging is verleend. Dientengevolge trad
het bestuur en de commissie van uitvoe
ring af, doch werd, op voorstel van den
heer J. Romeijn, bij acclamatie herkozen
Vervolgens werd eene teekening van
eene nieuwe ijstent ter tafel gebracht en
breedvoerig besproken. Aanstaanden Dins-
dag-avoud zal ii; eene vergadering, te
I houden bij den heer A. Verhoef, omtrent
een vast plan en aanbesteding van de ijs-
I tent worden besloten. Intusschen waren kneldis het lyk van den ongelukkige die
8 aandeelen uitgeloot, zijnde de nummers
17, 18, 19, 30, 52, 53, 56 en 69. Er
waren 27 leden aanwezig.
Met zekerheid kunnen wo’meèdeelen,
dat alhier eene Gereformeerde Kerk zal
worden gesticht. Het daartoe strekkend
gebouw is reeds afgehuurd.
§NIEU W-LEKKERLAND, 19 Dec Ds. Hij-
mans gedurende 4 jaar predikant der Ned.
Herv. Gemeente alhier, hield gisteren voor
eene talrijke opkomst zijne afscheidsrede.
Zijn tekst was naar de woorden van de
Handelingen der Apostelen 20 vs. 32 Onder
de moeielijke omstandigheden waarbij hij
zijn herdersambt alhier aanvaardde, heeft
hij steeds getoond een bescheiden mensch
te zijn, die zijne roeping als leeraar met
nauwgezetheid vervulde. Velen zien hem
dan ook noode vertrekken en wenschen hem
te Koudekerke eene liefdevolle omgeving toe.
•OTTOLAND, 17 Deö. Alhier zijn heden
herkozentot kerkvoogd de heer C. A intjes
en tot notabelen de heeren Jb. Bakker on
D. Groen. Tevens werd tot notabel ge
kozen de heer A. Swijnenburg.
gOUDEWATER, 19 Dec. LI. Zondag
voormiddag werd onze nieuwe predikant,
Ds. J. Hoekdoor Ds. H. Wildeboer, en
wol naar aanleiding van Joh. 1 43a, be
vestigd. Des avonds deed Ds. Hoek zijne
intreé, en wel naar aanleiding van Rom. 1
II en 12. Eene groote schare belang
stellenden was zoowel des avonds als des
morgens bij de plechtigheid tegenwoordig.
Aan het hoofdbestuur der hoogst
verdienstelijke Prins Hendrik-Stichting te
Egmond aan Zee is aan verschillende alhier
verzamelde bijdragen de soin f 30 over
gemaakt kunnen worden.
De kaasprijzen waren in de vorige
week: le kwaliteit f25 a f27, 2e kwaliteit
f22 A f24. Handel iets stiller en vooral
de directe vraag voor Frankrijk minder.
•RIDDERKERK, 19 Dec. Heden nacht
is bij Van Gilet, korenhandelaar aan den
Noldijk alhier, ingebroken. De dief of
dieven hebben f 1000 ontvreemd. De politie
doet streng onderzoek, doch is dè dieven
nog niet op het spoor.
•8T0LW1JK, 19 Deo De landerijen in
’t Beiersche door notaris Spruijt te Ouder
kerk, op Woensdag 7 Dec. geveild en ver
leden week afgeslagenkonden naar den zin
der eigenaresse niet genoeg opbrengen de
verkooping heeft dus geen doorgang gehad.
Alweer algemeene droelheid in onze
gemeente en wel over het feitdat de vrije-
en ordeoefeningen tot I Jan. 1897 (mis
schien wel voor goed) van de baan geknik
kerd zijn en de arme onderwijzers moeite
tijd en geld weggeworpen hebben voor een
hersenschim. Zoo worden nu die menschen
beloond, zegt men, voor hunnen ijver om
zich te bekwamen in hetgeen de Wet van
hen eischte.
•STREEFKERK, 19 Dec Tot kerkvoogd
der Herv. Gem. alhier is gekozen de heer
B. Boel Sr., in plaats van den heer H. De
Ruijter Sr. overleden.
Weder zijn iu deze gemeente twee
gevallen van mond- en klauwzeer voorge
komen, nl. op de hoeven van J. Schep en
G. Snoek.
Gemengd Nieuws.
Op den stal van den veehan
delaar P. H., aan ’s Gravenweg te Nieu
werkerk a/d IJsel, is mond- en klauwzeer
uitgebroken.
Bij den landbouwer N. De
Jong, wonende te Bloemendaal, is het vee
door mond- en klauwzeer aangetast.
Zaterdag jl. werd de oudste
ingezetene der gemeenten Vuren en D ilem,
zijnde de wed. C. Roza, grafwaarts ge
dragen. De overledene mocht den ouder
dom van bijna 92 jaar bereiken, en kon tot
een paar dagen vóór haren dood over al
haar geestvermogens' naar gelieven be
schikken.
De postbode van Zoutkamp
naar Mensingeweer gaf Vrijdag kennis, dat
hij aangevallen was door een paar mannen,
die hem van alles hadden beroofd. De post
directeur van Winsum begif zich terstond
met de politie op reis tot een onderzoek.
Er is geblekendat er ongeveer f 40 aan
geldswaardige brieven werd vermist.
Als een gelukkig niet alle-
daagsch geval wordt het volgende uit
Hardingsveld gemeld:
De vrouw van v. II alhier, die 13 Jan.
1890 beviel van een zoon, 7 Dec. 1890
van 2 zoons, en 6 Jan. 1892 van een
meisje, beviel 11 Dec. 11. van 2 zoons;
zoodat zij in minder dan 3 jaar haar man
6 kinderen schonk.
Zekere S. te Bladel (N.-Br),
die met zijne echtgenoote oneonig leefde^
had haar Vrijdag buiten de woning geslo
ten, zoodat zij bij een buurman nachtver
blijf moest zoeken. Hij zelf, laat uit de
herberg thuiskomende had den huissleutel
verloren. Hij heelt toen eenige pannen op
het dak verwijderd en getracht door de
opening naar binnen te klimmen. Doch dit
gelukte hem niet; zijn jas schoot he <n over
het hoofd,en,tusschen de pinlatten be-
In den Dulisehen Rijksdag heeft de Af
gevaardigde Liebermann voorgesteld, de uit
voering van het vonnis tegen Ahlwardt, nu
hij tot Rijksdag Afgevaardigde is gekozen,
voor den duur der zitting te schorsen het
welk door d^n Rijksdag is aangenomen.
Veel sensatie maakt te Berlijn de open
baarmaking van eenen brief, die in de na
latenschap van generaal Boulanger is ge
vonden en waaruit blijktdat de geweer-
fabrikanten firma Löwe, die het laster-
proces tegen Ahlwardt had ingesteld, aan
den Franschen Minister Boulanger aanbie
dingen heeft gedaan van machinerieën voor
bet nieuwe Lebelgeweer.
Door het uiteengaan van den Rijksdag
is de Rijkskanlelier voorloopig ontslagen
van den last, in deze ophelderingen te geven,
die men stellig van hem vragen zounu
hij zich zoo sterk voor de firma LÖwe
uitgesproken heeft.
Zeven leden der FranNche commissie van
enquête naar de Panama-zaak hebben op
het Paleis van Justitie inzage genomen van
het gerechtelijk dossier hun door den nieu
wen Procureur-Generaalden heer Tanor,
verstrekt.
De directeuren der Panama-maatschappij,
Charles de LessepsMarius Tou Aane en
Sans-Leroy zijn in hechtenis genomen, welke
gebeurtenis eenen diepen indruk heeft ge
maakt. Bij huiszoeking vond men eene
zeer omvangrijke correspondentie. Tevens
werd huiszoeking gedaan aan de kantoren
der Panama-maatschappij, van den Zuider-
spoorweg en eenige andere. Het moet hier
eene verduistering gelden van 20 miilioen
frankenverdeeld onder omstreeks drie
duizend personen.
De gerechtelijke vervolging namens den
Minister van Justitie luidt„wegens om
koop yan ambtenaren".
De meeste iedeu der commissie, die aan
gedrongen hebben op uitbreiding der be
voegdheden, zijn ten zeerste verbolgen,
nu de Regeering en de Justitie haar't werk
uit de handen hebben genomen. Uit boos
heid besloot de commissie, voortaan geen
verslaggevers meer bij hare beraadslagingen
toe te laten.
Van Generaal Dodds is uit Dahomey
bericht ontvangen, dit Koning Behanzin
zich niet met 20.000, maar met slechts
2000 man benoorden Abomey bevindt.
Zgne mannen loopen echter weg, daar het
wachten op de opruiming der stad te lang
duurt naar hun zin en hij schijnt alle gezag
te hebben verloren. Frankrijk moet zich
echter niet verbeelden, dat het door deze
kleine expeditie het Rijk van Dahomey
heeft ten onder gebracht. Behanzin’s leger
macht is alleen voor korten tijd gedesor
ganiseerd.
Zaterdag wordt te Londen (Engeland)
groote Kabinetsraad gehouden ter beraad
slaging over het Home Rule ontwerp.
Brussel en Antwerpen (Belgie) hadden,
gelijk men weet, beide tentoonstellings-
plannen voor 1894, hetgeen nog al naijver
verwekte tusschen die twee steden. Thans
echter heeft men te Brussel de voorgenomen
tentoonstelling uitgesteld tot 1895, zoodat
Antwerpen, zonder concurrentie van de
hoofdstad, in 1894 zijne wereldtentoonstel
ling kan houden, als het wil.
Bij een hevigen brand in een achter
huis te Frederiksberg een voorstad van
Kopenhagen (Denemarken) zijn twoe
vrouwen, een man en drie kinderen in de
vlammen om het leven gekomen. De brand
weer en de buren deden al wat zij konden,
om hen te redden, maar dit bleek on
mogelijk. Voorts werd een vrouw ver
pletterd door een sprong uit een venster
der vierde verdieping.
Te Brody (llostenrijksch Gallicië), is
door de politie een Russische boer aan
gehouden, die een verzoekschrift aan den
Keizer van Oostenrijk bij zich had, dat
van een groot aantal handteekeningen
voorzien was en waaiin Keizer Frans Jozef
wordt verzocht, bij den Czar een goed
woord te doen voor de Russische boereu
en te bewerken, dat hun de gronden terug
gegeven worden, welke de landheeren hun
hebben ontnomen.
Op den Chesapeake and Ohio-spoorweg
is een roof-aanval op een trein gepleegd.
Vier mannen, gemaskerd en met revolvers
gewapend, drongen, even nadat de trein
het station Huntington verlaten had, een
rijtuig binnen, om van de passagiers hun
geld of hun leven te eischen. Maar zij
vonden hefiigen tegenstand. Twee passa
giers wierpen eeu der roevers op den
grond en trachtten hem te ontwapenen.
In het gevecht werd een Duitscher uit
Cincinnati, die op zijn huwelijksreis was,
doodelyk gewond en een ander reiziger
ernstig gekwetst. De conducteur, die een
paar revolvers wist machtig te worden
schoot op de roovers, die eindelijk hun
plan opgaven; zij lieten den trein door
een noodsein stilstaan en vluchtten het
bosch in, aan den kant van den weg. Een
paar van hen waren, naar men gelooft,
ernstig gewond.
STATEN-GENERAAL.
De Tweede Kamer zette in de vergadering
van Doirdérdag 15 December de beraadslaging
voort over het amendement van den heerSmeenge
tot subsidieering der Vereeniging ter Bevorde
ring van Ambachtsonderwijs in Drente. De Min.,
ofschoon zeer genegen de vgr. subsidie te ver-
leenen, achtte onderzoek noodig, dat nog
geheel is afgeloopen. De Kamer verwierp
am. met 43 tegen 41 stemmen.
Bjj art. 128, lager onderwijs, besprak de heer
Tydeman de noodzakelijkheid van een wet op
den leerplicht, het onmisbaar complement van
het kiesrecht. De heer Kerdjjk drong aan op
verhooging van de minima der onderwyzers-
bezoldigingen, met een regeling naar den leef
tijd, wat binnen de grenzen der wet kan ge
schieden. De heerFerf sloot zich daarbjj aan.
De heer Van Karnebeek ziet met bezorgdheid,
dat vele onderwijzers geen vrede meer hebben
met onze Staats- en maatschappelijke instel
lingen. Ook de heer Lieftinck bepleitte de
noodzakelijkheid van leerplicht.
De Minister heeft thans een wetsontwerp op
den leerplicht gereed en zal het indienen als
do geregelde afdoening verzekerd sohynt Ter
verbetering der tractementen wil do Min. ge
bruik maken van art. 26 al. 2 der schoolwet
(dat de Regeering de bevoegdheid geeft de,
minima der jaarwedden voor elke provincie te
verhoogen), ofschoon ook dit veel bezwaar heeft
met het oog op de gemeentelijke financiën. Den
algemeenen geest der onderwijzers acht de Min.
niet zorgwekkend.
Bij de verdere artt. verklaarde de Min., dat
hij in overweging zal nemen, weer tweemaal
per jaar de gelegenheid voor het onderwijzers
examen open te stellen.
Art. 175 (subsidie's voor ondernemingen van
kunsten en wetenschappen). De heer Van Kerk
wijk wees er op, dat op dit Hoofdstuk f 12.000,
op Waterstaat f 15.000, op Oorlog f2500 wordt
uitgetrokken voor de tentoonstelling te Chicago,
en stelde voor, eerstgenoemden post, bestemd tot
vergoeding der kosten, te maken door schilders
die exposeeren willen, te doen vervallen. Het
amendement werd bestreden door den heer Bor-
ge.ius, den Minister, de Commissie van Rap
porteurs bjj monde van den heer De Beaufort
(Wjjk-by-üuurstede) en den heer Van Houten,
en alleen d*oor den heer Schaepman ondersteund,
niettemin aangenomen met 56 tegen 36 stemmen.
Hoofdstuk V (Binnenlandsche Zaken) werd
eenparig goedgekeurd.
Donderdag avond kwam de Marine-begrooting
aan de beurt. Hoofdpunt van het debat was
onmiddellyk, en ook gedurende de discussiën
der beide volgende dagen, de quaestie van den
bouw van drie schepen, zoogenaamd type A.,
waarvan het model op de tafel der Regeering
aanwezig was. Volgens den Minister is dat
pautserschip bestemd voor kustverdediging, ook
om buitengaats op te treden ter afwering eener
landing of blokkadebovendien zullen van het
zestal schepen van deze soort, dat gewenscht
wordt, vier moeten dienen voor de verdediging
in Indië.
De Commissie van Rapporteurs, als wier
woordvoerder de heer Goekoop optrad, wenschte
de posten voor dezen aanbouw te schrappen,
ten einde later, by afzonderlijke wetsvoordracht,
een beslissing der Kamer over deze hoogst be
langrijke zaak te verkrijgen. Thans was de
Kamer, doordien zy nog geen gelegenheid had
gehad het rapport van de commissie van 1889
voor de verdediging ter zee te bestudeeren, niet
overtuigd van de wenschelykheid vau de uit
voering van 's Ministers plaunen, tegen welke
van deskundige zyde ernstige bedenkingen
worden ingebracht, vooral wat betreft de ge
schiktheid dezor schepen voor verschillende taak.
Ook word sterk betwyfeld of het wel juist is,
dat zij passen in elk stelsel van marine-defensie.
Dat ook de deskundigen op dit gebied van
tneening verschillen, bleek opnieuw hieruit, dat
de heer Land, jjfschoon het type A. niet ge
schikt, misschien zelfs onvoldoende achtende
voor het af weren van landingen of het opruimen
van blokkades, toch de aangevraagde gelden
wilde toestaan, omdat deze kleine schepen den
weg voor een kustvloot open laten; terwyl de
heer Guyot, na te hebben betoogd dat het type
A. volstrekt niet kan dienen om rond de Kaap
naar Indië te gaan, hetgeen noodig is om in
oorlogstyd de gemeenschap met de koloniën te
onderhouden, voor den dienst buitengaats
onvoldoende is, buiten staat om de blokkade
eener haven te verbreken, en evenmin waarde
heeft voor een actieve locale verdediging, zich
ten sterkste daartegen verklaarde.
Wjj onthouden ons van een verder overzicht
van het debat: het is geëindigd in de verga
dering van Zaterdag met een overwinning van
den Minister. Dezo uitkomst is vooral verkregen
door do besliste houding des Ministers, die kort
maar zakelyk als zyn gevoelen deed uitkomen,
dat type A. met het oog op onze beperkte geld
middelen bet beste schip is dat men ter bevei
liging van onze kusten kan maken, ook ten
aanzien van de samenwerking met de land
macht; dat de heer Guyot wel sterk is in het
af keuren, maar geen wenk gaf omtrent hetgeen
naar zyn oordeel dan wèl geschikt zou zyn;
dat met den bouw van deze schepon het ver
val van onze zeemacht tot staan wordt gebracht.
De beslissing viel met 46 tegen 44 stommen,
waarna de begrooting van Marine werd aange
nomen met 56 tegen 35 stemmen.
Door den heer De Geer is nog ter sprake
gebracht de zaak van een officier, die aan tafel
voor „lafaard” gescholden, geweigerd heeft te
duelleeren omdat hij dat in strijd achtte met
zyn geweten en met de wet, daarom eerst voor
krankzinnig gehouden, vervolgens voor 5 jaren
gepensiemeerd werd. Hierop antwoordde de Mi
nister, (Jjat hy het duel veroordeelt en om dat
te toonj|n met zijn ambtgenoot van Oorlog in
overleg zal treden over bet instellen van eere-
gerichten.
De vergadering van Vrjjdag ving aan met
do behandeling van eenige kleine wetsontwerpen,
waaronder dat tot verlenging yan den termyn
van verpliohle invoering der yrjje- en orde-
