Weiland, buitendijks, strek en eigendom van noordwaarts op tot C. van Vliet Dzn., ?r P. van der Graaf P. van den Heuvel; 728, 734 en 738, STEDE, HUIZEN 1893. N°. 1421. Zaterdag 11 November. Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht srkooping Zwaarden, ae partij nieuw HAPPEN, BOU- IT enz. J LOOPING trdam. JR: loiland w. LEN IEDEL. rA, PINC. H4K. GEN tol, IUWLAND BINNENLAND. Onze dierbare gevangenen. des Zaterdagg- lingen 6 Januari trekt voornoemde o en VAN NOOTEN, SCHOOKHOVfflSCHE COURANT. S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven, Uitgaven. de Veendam )O Centiaren. huur. n 4 Januari 1894. i te bekomen ten GROENENDAAL J. DE MOOIJ zal in het open* o WelEd. Gestr. LN DER LOEFF, Gouda, als Cu nt ran J. VAN EENE )eien etter B, aan het che Courant. tide EMBER 1893, r bij de Scbeeps- a 'E BRUIN C*. MJ. DIJK en BERM- WILLIGE De Notaris TEIJINCK te aonhoven zal op ber 1898, des iet Koffiehuis van Iin het openbaar GROENENDAAL voornemens op 10. November 11 uur, te Gou* leer C. OOMS Czn., zitting, bij veiling, verkoopen: EEL en nadere inlich- kantore van den EMBER 1893, zijnen huize, rkerk m Inboedel. Notaris iN WAGENINGE blasserdam zal op irdag 11 No- ber 1893, bij 1 8 November bb des avonds te •an B A. VOGELE- koopen laartsche n, met SMEDERIJ t te Alblasserdam, t en met 3166, 13 Centiaren. ng met Smederij 1 September 1897, igen bij de week n tegen f 5,120 een schop. Beklaagde, nu doen v< herinnerde, Het feit, EMBER 1893, s bewoond door Kad. nos. 703, n 1468. Te veilen rineerd. Kad. Sectie B groot 40 Aren, i in 3 perceelen Deze Courant wordt des Woensdags- en c1 Z morgens uitgegeven. Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden ƒ0,75. Franco per post door het geheele rijk 0,90. Men kan zich abon- neeren bij alle Boekhandelaren, Agenten en Brievengaarders. van A. VAN den, zoo spoedig mogelijk hunne antwoor den inzenden. In de Dinsdag gehouden zitting der Rotterdamsche Rechtbank werden o. a. be handeld de zaken tegen: L. 9., 48 jaar, los werkman te Gouda, beklaagd van den 5. Oc tober jl. te Gouda te hebben weggenomen eene kaas, toebehoorende aan den landbouwer Z. B. Het feit werd door beklaagde bekend. Hij was destijds in dienst van B. en met het vervoer van eene party kazen belast. Het O. M. vor derde twee maanden gevangenisstraf. De toegevoegde verdediger, Mr. A. C. Haantjes, deed uitkomen dat beklaagde eigenljjk het werk tuig is geweest van een ander, waarom pleiter hoopte dat de Rechtbank dit by de oplegging der straf in aanmerking zal willen nemen. J. v. d. K., 27 jaar, sjouwer te Gouda, be klaagd van op den 31. Augustus ji. moedwillig J G. een schop te hebben toegebraoht. Tjjdens den verjaardag van H. M. de Koningin hadden er te Gouda ongeregeldheden plaats en wel van niet-socialisten tegen socialisten. De winkelier J. G., algemeen bekend staande als tot de laatsten te behooren, moest dit ondervinden. Hem werd in den avond van dien dag door een hoop volk een bezoek gebracht, eisohende dat hij de Oranje vlag zou uitsteken. Toen hjj dit weigerde, kreeg jsten behoorde, bekend had, wilde het hjj het zich niet meer boter genuttigd en goedwat een der paar dagen vroeger mijnheer1 ken, heb w o. kan het met koud heel bost af. Vergelijk daarbij nu eeus de voeding van onze dierbare gevangenen, waaraan steeds de meest vaderlijke zorg wordt gewijd. By aanbestedingen voor het vleesch doet zich het verschijnsel voor, dat de aannemings- prijzen hooger zijn dan die van betzelide artikel voor het leger. Wel een bewijs dat er scherper op de qualiteit wordt gelet. Dezer dagen nog moet de Minister van Justitie hebben bepaald, dat in het belang van de gezondheid der gevangenen, alle personen, die meer dan dén jaar gevange nisstraf moeten ondergaan, meer dierlyk voedsel behooren te kqjgen; voorts, dat er meer afwisseling moet gebracht worden in de voeding, zoodat voortaan éénmaal per week vleesohsoep en éénmaal boonen met spek zal gegeven worden. Wij dachten, by het lezen dier mededeeliug iu de cou ranten, aan onze arme luitjes in de werk inrichting en konden niet nalaten de vraag te stellen of bet verwondering moest wek ken als mensedenwien de smaak van vleesch waarschynlijk geheel is ontgaan, er toe komen om te zeggenzou het niet goed zijoals we ook maar trachtten in de gevangenis te komen? O zeker, de verleiding, om hun eer en waardigheid te verkoopen voor een schotel vleesohsoep, is met groot voor menschen, die vast in hun schoenen staan en liever zouden ster ven dan het recht verbeuren hun mede- menschen flink in de oogen te ziendoch er zyn er ook, die minder karakter heb ben wien de hvpelooze strijd tegen de ellende spoedig zal vermoeienen voor dezulken kan de vertroeteling der gevan genen licht noodlottige gevolgen hebben. Straf moet strai blijven, en zelfs een minimum van weelde zij daarbij uitgeslo ten. De kerker mag geen verblijf worden waar men gaarne vertoeftgeen toevluchts oord voor zedelijk zwakkengeen veilige haven voor degenen die een gemakkelijk plantenleven verkiezen boven de moeielijk- heden van den dikwgls zoo doornigon levensweg. En indien het niet waar mocht zijn, wat van zooveel zijden wordt beweerd, dat de „verpleegden” in de cel het oneindig beter hebben dan duizenden leden van den recht schapen werkmansstand, dan zouden we daarover toch wei eenig Jicht willen zien opgaan, ’t Is wel jammer dat zulks niet op met officiëele wijze kan geschiedendoor een ondernemend dagblad-reporter bijvoor beeld- ludeityd ging een Engelsche dame, om den toestand der fabriekarbeidsters te leeren kennenvele maanden als gelijke onder en met haar leven en werken; een ander Engelschman liet zichin lompen 1 gekleed, in een werkinrichting opnemen om een paar dagen later daar een boekje vaa open te doen; onlangs verscheen van een Fransch schryver een boeK over de Paryscbe bedelaars, in wier gilde hijzelf met uitnemend succes aan het werk was getogen. Maar om op gelyke wijze over den toestand der gevangenen te kunnen spreken, zou men moeten beginnen met ergens in te breken, en dat kan van don yverigsten oourantenman niet gevergd Prijs der AdvertentiënVan 1 tot 5 regels f 0,50. Iedere regel neer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franca ai ter lijk tot Dinsdags-avonds 8- en tot Vrijdags-namiddags 5 uren. Alle binnenlandsche Advertentiën, voor 3 maal plaatsing opgegoven, worden slechts 1 maal in rekening gebracht. Bij de verkiezing voor Tweede Kamer in het district Veendam dat 2897 kiezers teltwerden uitgebracht 1314 geldige stemmen. Mr. M. W.F. Treub (radicaal) verkreeg 515, Mr. E. A. 8midt (liberaal) 378, Mr. P. J. G. Van Diggelen (liberaal) 260 en de heer P. Van Vliet Jr. (antirevolutionair) 135 stemmen. Herstem ming dus tusschen Mr. Treub eu Mr. Smidt. De verbinding te water Am sterdam naar de Doitsche grens, vroeger loopende langs Gorinchem—Nijmegenis sedert door het uitdiepen van de vaargeul in het Rynpand Pannurden Vreeswijk voor de scheepvaart verplaatst, zoodat de vaar weg thans van Vreeswijk at langs Reenen Arnhem loopt. Met het oog daarop hebben een aantal Rijn schippers zich tot den Mi nister van Waterstaat, Handel en Nijverheid gewend met het verzoek om vanrykswege over te gaan tot het maken van eene haven te Reenen, aangezieu van Vreeswyk tot Arnhem niet eene geschikte haven is, zijnde het toegangskanaal naar die te W agemngen te lang en de haven te Arnhem in haren tegenwoordigen toestand ten eenenmale on geschikt om in den winterdag de vele sche pen te bergen. Met het oog op do vele klach ten, die over de bediening van het stoom- bootveer Goriucuemde Werken en Hleeu- wyk (waarvan de gemeente Goriachem eige nares is) worden vernomen hebben de ge meentebesturen van Altnkerk, Dussen Wer kendam, de Werken en Bleeuwijk de tusscbenKomst van den Minister van Binneu- landscüe Zaken ingeroepen ter verkryging eeuer regeling overeenkomstig de bestaande voorschriften; altnans in dier voege, dat op het tileeuwyksche veer minstens om het uur gelegenheid bestaat om de overzijde te be reiken. Reeds herüaaldelyk, doch te vergeefs, is by deu gemeenteraad van Goriuchem op eene betere dienstregeling aangedrongen. In tegenspraak met de minder gunstige berichten, die dezer dagen over den gezondheidstoestand van het lid der Eerste Kamer, deu heer v an der Breggeu, werden medegedeeld, verneemt men, darbij diens ongesteldheid sinds enkele weken een gunstig verloop valt wa.ir te nemen. Het hoofdbestuur der Maat- schappy tot Nut van 't Algemeen heeft aan de departementen bekend gemaakt, 1. dat sedert 15 October als zijn voorzitter is op getreden Mr. J. A. Levy; 2. dat tot leden van de commissie, welke zich bezig houdt met het onderzoek naar de armverzorging, nevens de 3 vroeger reeds aangewezen leden, alsnog zijn benoemd de heeren J. F. L Blankenberg te Amsterdam en H. J. De üompierre de Uuaulepié te's-Gravenhage. Voorts bericht het hootabestuur, dat het tot zyn leedwezen teleurgesteld is in zyne verwacnting omtrent de verschyning van het rapport van de commissie in zake ziekenluuusen, aangezien dit rapport niet, zooals het hoofdbestuur blykens zyn laatste jaarverslag hoopte, dezer dagen, doch eerst later gereed komt. Voorts dut, als antwoord op circulaire no. 1159, zijn ingekomen 48 aanvragen om eene propa- guuda-voordracht, waarvan door den al- gemeenen secretaris aan ruim 30 wordt voldaan, terwyl de heer Mr. H. ömeenge lid van het hoofdbestuurzich bereid ver klaard heeltin de overige departementen op te treden. De omstandigheid, dat nog at eu toe een verzoek om zulk eene voor dracht bij het hoofdbestuur inkomt, geeft hem aanleiding te berichten, dat de beide sprekers zich voor meer voordrachten met beschikbaar kunnen stellen, zoodat de lyst voor aanvragen met 1 October gesloten is gelijk in circulaire No. 1159 werd mede gedeeld. Van de uitgezonden vragenlijsten „werk loosheid” zijn een 85-tal nog niet terug ontvangen. Het vermoeden ryst bij het hoofdbestuur, dat de departementen, welke geene antwoorden hebben gezonden, geene waarde heobenae uiededeolingen te dezer zake hebben te doen, doch auugezien van tijd tot tijd nog rapporten waaronder met onbeiaugryke van sommige depar tementen inkomen, acht het hoofdbestuur het met overbodig, nogmaals te herinneren aan hetgeeu in eene vorige circulaire werd bericht en op de daar aaugevoerde gronden te verzoeken, dut die departementen, welke zich alsnog met het onderzoek bezig bou worden. Daarom zou het ons aangenaam zijn, eens van bevoegde zijde te mogen vernamen hoe het Ut met de verpleging der gevangenen, en zoo het dan blijkt dat men wel wat ver is gegaan met de toepassing van „humaniteits” begrippen, op zulk een wijze, dat bet een misplaatste humaniteit wordt, zeer tegen het wezen lijk belang dergenenter wier verbetering we kerkers bouwen en ons de kosten hun ner verzorging laton welgevallendan kan ook de conclusie niet anders zijn dan een raadom terug te komen van den ver keerden weg, eu de straf zooveel mogelijk het afschrikkend karakter te doen blijven behouden. Te Boskoop is eana Afdee- ling der Nederl. Zendings-vereenigiog op gericht, tellende 14 leden. Het bestuur bestaat uit de heeren 0. Van Wilgen, president; W. Van Hasselt, secretaris en J. Van Bergen penningmeester. Het zal 15 December a. s. zes tig jaar geleden zyn, dat Ds. H. L. Gort, predikaut in Den Haagte Eemues-Buiten deu Evangeliedienst aanvaardde- *BERG-AMBAC11T, 8 Nov. Het herbouwde kerkgebouw der vereeuigde Chr. Geref. en Nederd. Geref'. Gemeenten zal op Zondag 19 Nov. a. s. worden ingewijd. Het gebouw ziet er zoo uit-als inwendig zeer netjes uit. Heden-morgen volbracht Arie Versteeg het waagstuk den haan uit het kruis op den toren te lichten. Ten eiude deu haan makkelijker te kunnen doeu draaien, moet aan het kruis het een en ander gewijzigd worden. KRALINGSC11EVEER, 8 Nov. Heden werd van de werf der firma A. Kalkman Zoon alhier met goed gevolg te water gelaten het ijzeren rijnschip „Catharina”, met een laad vermogen van 250 last en gebouwd voor rekening van den heer J. R. Hensen Azn. te Rotterdam. Daarna werd de kiel gelegd voor een dergolijk vaartuig met een laad vermogen van 350 last, te bouwen voor rekening van den heer W* v. d. Heuvel te Doornenburg. MOORDRECHT, 6 Nov. Heden-avond vierde de werklieden-vereeniging „Patrimonium” haar eerste jaarvergadering in de Geref. kerk alhier De voorzitter, de heer W. Termorshuizen, opende de vergadering met gebed en psdmgezaug en heette de aan wezigen welkom, waarna de secretaris en de penningmeester verslag uitbrachten over den toestand der vereeniging. Uit het verslag van de secretaris bleek, dat de vereeniging op heden 54 leden telde. De heer W. Van de Putte Jr., van Gouda, als door boven genoemde vereeniging uitgenoodigd, hield daarna nog een rede, welke zeer de aandacht der aanwezigen trok; hij sloot zijn rede met Psalm 103 11, dien hij den aanwezigen ver zocht aan te heffen, waarna de voorzitter nog een enkel woord in ’t midden bracht, en den heer W. Van de Putte Jr dankte voor zijn tegenwoordigheid en voor hetgeen hij dezen avond gesproken had, waarop de heer A. Termorshuizen de vergadering sloot met Psalm 66 1 en gebed. Ten 10 ure was de vergadering afgeloopen. N1EUWERKERK a/d IJSEL, 8 Nov. Tot gemeente-secretaris is met algemeene stem men benoemd de heer H. De Lamaar, ont vanger te Wateringen. •♦OUDEWATER, 9 Nov. De bazar, op 1 en 2 Nov. j. 1 gehouden door de dames- krans „Féticitas", ia beide dagen druk be zocht gewurden en met gunstigen uitslag bekroond. Na aftrek der onvermijdelijke kosten heeft zij opgebracht de som van f250, welke ten bate komt der armen der Ned- Herv. Kerk. Een woord van dank voor de bestuurderessen van „Felicitas” en aan allen, die tot het welslagen hebben medegewerkt. Moge dit goede voorbeeld door velen bij den vroeg invallenden winter gevolgd worden 1 Wij zijn in de gelegenheid geweest, om de vindingrijkheid en het geduld te be wonderen waarmede een anders niet be geerlijk insect, nl. dubbele horzels, dezen zomer een nest hebbbn gebouwden wel op de hofstede, beWoond door J. v. Vliet te Hoonkoop en behoorende aan mej. E. Putman alhier. Het werd tijdens den bouw al door velen bewonderd om zijn schoone samenstelling en uitgebreidheid; het heeft een middellyn van 35 centimeter bij eene hoogte van 35 cm., en behoort nu in eigen dom (doch door zjjne samenstellers verlaten) aan den heer D. Boer Az. alhier en lokt door zijae kunstige bouworde nog voel bokyk. Hoe verkieslijk het is voor een stadje als Oudewater, aan een grooten verkeersweg te liggen, nl. den weg Rotterdam—Gouda Utrecht, bij de gezellige drukte van dóór trekkende vrachtwagens of schependat het ook zjjne schaduwzijde heeft door het doortrekken van veie toeristen werkloozen, worden de burgers nog al veel gewaar. Zelfs in deze week moesten er weer een paar in het arrestantenhok opgeborgen worden, die, hetzij door vermoeieuis hetzij door te veel om werk vragen bij de verguuningen, niet verder konden. Wanneer zullen de buitenlui tuch begrijpen, dat door niet- geveu aan ultyd-vragers zij het spoe digste van die plaag verlost zullen zijn. Een ieder bedenke, dat de arme de beste hulp vindt in de plaats zijner inwoning. PAPEKOP, 9 Nov. In de op 8 dezer gehouden Ingelanden-vergadering van den polder Papekop en Diemerbroek, werd een Bestuursvoorstel, om met het Gemeentebe stuur van Papekop en de enkele onderhouds plichtigen mede te werken tut verbetering van den toegangsweg tot het spoorweg station „Oudewater”, gelegen in den polder, aangenomen. Zooals bekend is, verkeerde die weg gedurende eeuige jaren, vooral in het winter seizoen, in een slechten toestand. Het druk verkeer met twee omnibus diensten tot vervoer van passagiers en goederen, en het vervoer van vele zware vrachten van- en naar de fabrieken, blee- keryen en kaaspaknuizen te Oudewater, maakte een behourlyk onderhoud, voor de enkele daartoe verplichten, zoo met on- doenlyk dan toch financieel te bezwarend. Het pryzenswaardig voorstel van het Ge meentebestuur van Oudewater, om in deze mede te werken werd ook te kostbaar ge acht en men zal nu trachten op voordee- liger wijze dien weg in bruikbaren toestand te brengen en te onderhouden, zonder hulp van buiten. Beide besturen zyn van oordeel dat een voldoende toestand kan worden verkregen door gedurende drie jaren, per jaar 200 a 225 M’ grove grint op den weg te bren gen, op tijden wanneer dit door het pol derbestuur noodig wordt geacht; tot aan koop daarvan zal door de Gemeente en door den Polder, gedurende 1894, 1895 eu 1896 ieder f 100 worden bijgedragen. Men twyfelt niet of door dezen maatregel zal het booogdo doel wordoo bereikt, het publiek verkoer worden gebaat. WILUGE-LANGERiAK, 6 Nov. In do heden gehouden vergadering van den raad dezer gemeente is benoemd tot onderwijzeres aan de openbane school alhier mej. J. G. De Witt te Vuren, aan de openbare school te Cabauw mejuffrouw E. J. M. Lankeuau te Herkingen. WOERDEN, 8 Nov. Kaas. De aanvoer ter markt op heden bedroeg 263 partijen, prijs van Goudsche ie soort f25 A f29 00’ 2e soort f 20 h f24, per 60 kilo. Handel tamelyk. ZEVENHUIZEN, 8 Nov. Voor het herha- lingsonderwys aan de le openbare school alhier hebben zich 15 leerlingen aangemeld; voor dat aan ds tweede opeubare school 17, er heel goed, werd uitstekend gevoed, veel beter dan wanneer hij door werken aan den kost had moeten komen, kortom, wanneer het geld, dat bij als zjju aandeel in de „uitgaanskas” ontving, dikwijls in enkele dagen van losbandigheid is verteerd, pleegt hij hier of daar een nieuwen diefstal, waar van de opbrengst hem in staat stolt om nog eenige dageu in woelde te leven totdat hij eindelijk opgespoord en als reci divist met een verzwaarde straf weer voor eenigen tijd wordt ingerekond, wat juist datgene is, wat hij gezocht had. Wat den bestolenen aangaat, die zijn bet kind van de rekening; zij kunnen zich troosten met de gedachte, dat zij slachtoffers zijn ge worden van den humanitairen geest onzer dagen. In vroegere tijden werd de kerkerstraf door toepassing van lichamelijke tuchtiging, door periodieke voedsel onthouding of an dere kunstmiddelen aangevuldhet is zeer gelukkig, dat men dergelijke noodelooze hardheden heeft afgeschaft. Maar tegen woordig beweegt rnen zich in de richting van een ander uiterste: er wordt van de voeding der gevangenen zooveel werk ge maakt, als goldt het een bevoorrechte klasse ‘in de maatschappij. Dezer dagen bezochten we een werkinrichting, waar personendie door gebrek aan werk hulp behoevend zijn, worden opgenomen en eenigen arbeid verrichten tegen genot van voedsel en een kleine geldeiijke toelage. Die menschen, allen eerlijke liedenop wie niets te zeggen viel, waren juist aan den maaltijd, die zoo goed was als do hulpmiddelen der inrichting toelieten, maar tochvleesch of spek komt er nooit, slechts eene uiterst geringe hoeveelheid vet maakte de aardappelen met kool bruik baar het brood wordt er steeds zonder we begrepen heel aanwezigen ons een had verzekerdOch om mijn keteltje schoon te ma- ik geen warm water noodigik ren, i vond o k gebracht, eisohende dat hij litsteken. Toen hjj dit weigi hij van beklaagde, die tot de voorste. i, die vroeger roorkotnen dat daar hjj zoo kort van memorie was. naar eisoh van rechten beweien zjjnde, vorderde het O. M. 14 dagen gevange nisstraf. W. Z., 20 jaar, bleekerskneohtW. V., 17 jaar, kistenmaker; J. Ph. I., 17 jaar, pakhuisknecht D. C. 8., 18 jaar, bleekerakueciit; G. v. d. 8., 18 jaar, bleekerskneoht; C. B 20 jaar, potten bakker; M. W., 16 jaar, zonder beroep; J. M., 15 jaar, zonder beroep, en P. G., 15 jaar, vlag- genjougen aan do tram, beklaagd van in den avond van den 81. Augustus jl. te Gouda open lijk met vereenigde krachten geweld te hebben gepleegd tegen de woningen van W. F. C., J. G. en F. de R., door het met steenen naar die gebouwen te werpen, waardoor in die gebou wen etteljjke ruiten zjjn ingeworpen. Zeven getuigen waren in die zaak gedagvaard. C. en G., beiden winkeliers, eu Rhouder van het volkskoffiehuis, moesten het eveneens ontgelden. Ook zij wilden niet vlaggen. Het gevolg hier van was, dat bjjna alle ruiten werden verbrij zeld, in het volkskoffiehuis een 34-tal. Get. C., die bezwaar maakte den eed af te leggen, ging daartoe noode over, toen hem werd opgemerkt dat de wet dit eisohte. Diezelfde getuige voer heftig uit over de hou ding der Goudsche politie, die niets in het werk stelde om de ongeregeldheden te voorkomen en zelfs zoover ging, dat zy zich uit de voeten maakte als er een hoop volk aankwam. Nota bele ingezetenen, niet behoorende tot de socia listen, werden door getuige genoemd, die zjjne opgave konden bevestigen. Eene aanklacht tegen de politie was dau ook by do bevoegde macht ingediend. Alleen bekl. C. B. was ter terechtzitting aan wezig; hjj bekende behoord te hebben tot een hoop volk, die eisohte dat er werd gevlagd, doch ontkende ruiten ingeworpen te hebben bij de winkeliers C. en G.slechts één ruit was door hem ingeworpen en wel in het volkskof- fiehuis bij get. R. Het O. M. wa» van meening dat uit het ge tuigenverhoor niet was gebleken de schuld van de beklaagden 3, 5, 7 en 9 aan het hun ten laste gelegde, waarom zij zouden behooren te worden vrijgesproken. De schuld van de anderen achtte het bewezen. Zij zouden schuldig zyn aan het openlyk met veroenigdo krachten ge weld plegen tegen goederen, waarom het ieders veroordeeling vorderde tot 14 dagen gevange nisstraf. Uitspraak over 8 dagen. Te Boskoop is Met menschendie op een laag zedelijk standpunt staan, moeten we veel deernis hebben. Zij missen het voornaamste van hetgeen anderen het leven als een hemel- sche gave doet genieten. Het bewustzijn, als kloeke mannon en flinke vrouwen den edelen wedstrijd om het bestaan op eer volle wijze mede te maken, en daardoor niet slechts zichzelven staande te houden maar ook in hun omgeving zekere mate van welzijn te verspreiden en tevens de belangen der gemeenschap naar behooren te behartigen, het besef, dat zij hun plaats te midden der samenleving waard zijn, bet kostbaar kleinood der zelfach ting, het is hun niet ten deel gevallen. Niet zelden moet veel vau wat hun ont breekt op rekening gesteld worden van de omgeving, waarin zij opgroeidenvan aan geboren zwakheid van karakter, van de overmacht der hartstochten tegen welke de opvoeding hen niet wapende, van de ver leiding waaraan zij hebben blootgestaan. De wetenschap is er nog niet in geslaagd en zal er wellicht nooit geheel in slagen voor elk individu, over hetwelk het „schul dig” wordt uitgesprokende mate van toe rekenbaarheid met vq^komen juistheid te bepalen. Dat alles toestemmendekunnen we toch niet meegaan met de tegenwoordige rich ting in bet beoordeelen van strafbare fei ten en de wijze, waarop somtijds de straf wordt toegepast; wij zien daarin een ernstig gevaar voor de zedelijke ontwikkeling. Men moet niet hinken op twee gedachten; één van beidenöf de schuldige mensch is een willoos en lijdelijk werktuig vaneen samen werking van noodlottige omstandigheden die hem, weerloos offer, ten verderve voeren, een zieke, die verpleging noo dig heeft, dien men ja ter wille van de open bare veiligheid eenigen tijd vau het maat schappelijk verkeer afzondert, doch onder verplichting hem deze vrijheidsberooving door een zorgvolle behandeling zooveel mogelijk te vergoedenóf hij is wel degelijk verantwoordelijk voor zijn daden, verantwoordelijk omdat hij geen weerstand heeft geboden, niet in verzet kwam texen den drang tot het plegen van een misdrijf. Eeu middenweg te willen zoeken tusschen deze twee lijnrecht tegenover elkander staande beschouwingen schijnt ons toe niet in het belang te zijn van den misda diger noch in dat der gemeenschap. Onze wetten huldigen bet beginsel, dat er evenredigheid zij tusschen schuld en straf, en alle wysgeerige theorieën kunnen de noodzakelijkheid der laatste niet weg redeneeren. De volksopinie zegt: „Wie wat verdient, moet wat hebben”, en dat is zoo logisch als 't maar kan. Laat het zyn, dat in het belang van den be klaagde zoowel als van het recht alles wordt in rekening gebracht wat als ver zachtende omstandigheid kan geiden, zoodra eenmaal de rechter de straf heeft bepaald, moet deze werkelijk een straf zijn. Waar te wordt zij opgelegd? Vooreerst als een middel tot verbetering van den boosdoener zelven. Hg moet er door lot nadenken en vervolgens op den weg van het berouw gebracht worden; de af sonde ring, de geregelde arbeid, de afwezigheid van verleiding, de directe inwerking op zyn gemoedsleven van hen die aan de ze- delyke verheffing van gevallenen hun zor gen wijdenmoeten in hem doen opschieten de kiem der zedelijkheid, in elke men schenziel aanwezig. Ten tweede in het belang der maatschappijdie voortdurend zou bedreigd worden, indien volle vryheid gelaten werd aan personendie getoond hebben van hun vrybeid een verkeerd ge bruik te maken; de straf is dan een wet tige zelfverdediging, en wie haar oplegt heeft te waken voor de openbare veiligheid. In de derde plaats heelt zij ten doel een alachrik te wekken van het kwaad. Zoolang de menschbn in het algemeen nog niet boog genoeg staan om het gezag der zedelyke en maatschappelijke wetten te eerbiedigen zonder uitwendigen dwang, is het nooaig aan het niet eerbiedigen zekero tastbare gevolgen te verbinden opdat er vrees ont sta bij hen, die op geen andere wijze bin nen de grenzen van hun plicht zijn te houden. Dat laatste nu wordtvreezen weniet genoeg ia het oog gehouden. De straf wordt, op allerlei wgzen, zoodanig ver zacht, dat velen er den indruk van ver liezen haar gering schattenen die min achting slaat op anderen over, doet ben besluiten om het met de voorschriften der eerlijkheid ook maar zoo heel nauw niet te nemen. Menigmaal gebeurt het dat personen, die te traag zyn om door eigen inspanning een bestaan te zoeken, een voudig maar wat stelen, vervolgens het ontvreemde zelf aan de politie overhandi gen, teneinde in de gevangenis te worden opgenomenen het spreekt vanzelf, als iemand dat ernstig wil, kan men het hem niet weigeren. Is hij ontslagen, dan ver wekt zgn verblijf in den kerker volstrekt gwn gedachten van tegenzin; hg had het

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1893 | | pagina 1