lÜïllMffllffOOll
STOUT
de drank.
LAGER
ijksch gebruik.
N°. 1521.
1894.
Woensdag 31 October.
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
J.ra fier GRAAF Kz.
tKERKEHK.
Voordraclit van flBn to A. Bos,
zuivelcoDsuleni in de provincie Zuid-Holland,
gehouden by gelegenheid van de vergadering
der Afdeeling Alblasserwaard van de Holl.
My. van Landbouw, op Woensdag 10 Oct. 1894
te Hardingsveld.
Winterhoeden,
i
I
N’S
N’S
a f 5,50 de 100 K.G.
A. SLECT,
TANDARTSEN
f.J.en LionBlitz,
lieuwendyk 241 eerste huls v/d Dam,
AMSTERDAM.
'andarts LÏON BLITZ
Iken Dinsdag van ti tot i uur te
sulteeren in het HEEREN-LOGEMENT
Schoonhoven.
Wortel- en
troosnijders,
)IMESSEN en andere LANDBOUW-
MELKERIJ-ARTIKELEN voorhanden.
Ismede CREOLIN (Pearson) en
SELINE.
BUITENLAND.
Overzicht.
i
B. DE BRUUN,
Lekkerkerk.
I Vernieuwde bewjjzen van
j uitstekende werking.
pCt.
1 i
X
S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven,
Uitgevers.
Mulei
i den
hul|
koeien
kaas van
Deze zij
waar
af koe-
jkers
dyke
warm
maar vooral omdat
wöfflomsffl couraït.
ge-
Ik is
Ze komt
n uitsluitend bij den Agent
w a t e r bij den Agent W. J.
utrecht bij A. BEZEMER,
rd te worden.
gelaten treffen we
leelen in de koe-
>rgev
et v(
af, of men veel
den voorgront
in elk gt
relinj
vul
ongeveer 88
3
8.5
0.5
4.4
0.6
grootte van de
'klaart de wea-
cere, daarna sterkere
jlt het gebruik van
een ei, dat in gewicht
op
voor *t
wordt,
beelden
grai
klei
van
men
vallen rekening te houden.
De kaasstof zelve behoort tot de groep
der eiwitstoffen en heeft als zoodanig groote
l voedingswaarde. Ze komt in half opgelosten
Van ’t f
is d e opt
Deze variër
van het w
eigenschap'»
I deze vcrsch
1 11 ide
water, zoo dikwerf onzuivt
e doen, en
kaas
VI.
Er is gemeenteraadsverkiezing geweest.
Dat is een feit, maar zoo bedaard, zoo
kalm als het dezen keer in zijn werk ging,
is wel haast nog nimmer voorgekomen.
Niet die menigte manifesten in de vorm
van die circulaires en nieuwsbladen, i
geenjaer was hoegenaamd niets
dat nu ook maar op een gemeenteraads
verkiezing leekjaer waren ook geen
sandwich man, waarvan men anders nog
al druk gebruik pleegt te maken voor
verkiezingen. In weerwil van al deze
kalmte mocht de verkiezing toch even
wel niet onbelangrijk genoemd worden;
al bepaalde zich ditmaal de strijd over
nietigheden, de toekomst van het nabijge
legen visschersdorp was er mede gemoeid
en daar laat de residentie zich ook veel
aan gelegen liggen. Scheveningen’s belang
bepaalde zich tot de vraag: zal de af te
vaardigen candidaat meer dan anderen
trachten voor de visschersplaats te ver
krijgen een haven, ja of neen. - Het is
toch een uitgemaakte zaak dat de Sche-
veningsche visscherij in den laatstentijd
meer dan hard achteruit gaat. Door de
voortdurende afname van het zeestrand
zy eerst nog moeten betalen, dan kan
men wel gemakkelijk philantiopie beoe
fenen. Nu, dat is wel zoo, maar laat ik er
ter geruststelling bijvoegen, dat de leden
der „salvation army" ook den practischen
regel hebben ingevoerd om hen, die niets
kunnen betalen, eenige werkzaamheden
te laten verrichten voor hun onderkomen
Dat op deze wijze ontzaglijk veel des
nachts van de straten wordt gehouden,
wat beter is, dat er op dit uur niet loopt,
is te begrijpen en dat de niet-betalers de
betalenden schitterend overtreffen, ook dat
is waar. Er bestond dan ook de meeste
grond om eenigen steun te vragen. De
politie wordt door het nachtasyl van het
leger des heils toch veel zorg en moeite
uit de handen genomen; reeds voor dit
practisch voordeel had men de gelegen
heid dan moeten aangrijpen, om het werk
aan te moedigen en wanneer men nagaat
dat alleen des zomers reeds ongeveer 60
personen lederen nacht herberging vinden,
menschen die anders langs straten en
wegen moeten zwerven, of in de onooge-
lijksche volksherbergen, te midden van
gevloek en gezwets hun tenten moeten
(opslaan, dan is ons het moreel voordeel
niet te versmaden. Jammer vond ik het
dan ook, dat de raad in dit geval de
goedgeefschheid had nagelaten, die met
andere meermalen minder noodige zaken
zoo overboodig wordt betracht. Slechts
één stem ging er op, doch het was die
van een roepende in de woestijn, de
groote beurs bleef gesloten, omdat, zoo
meenden Burgemeester en Wethouders, het
aantal nachtelijke zwervelingen grooter
werd, naarmate er voor hen gezorgd
wordt
Waarvoor ik U ditmaal nog schrijven
zal Over de voorstelling voor het
Lombok fonds? Over de met goed geluk
verworpen motie van wantrouwen in het
bestuur dezer gemeente waarde lezers,
ik meen met deze mededeeling te kunnen
volstaan; voor heden mijn groet.
JAN Jr.
Deze Courant wordt des Woensdags- en des Zaterdags
morgens uitgegeven. Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden ƒ0,75.
Franco per post door het geheele ryk 0,90. Men kan zich abon-
neeren by alle Boekhandelaren, Agenten en Brievengaarders.
Prijs der AdvertentiënVan 1 tot 5 regels 0,50. Iedere regel
meer f 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco
uiterlyk tot Dinsdags-avonds 8- en tot Vrydags-namiddags 5 uren.
Alle binnenlandsche Advertentiën, voor 3-niaal plaatsing opgegeven,
worden slechts 2-maal in rekening gebracht.
Markt, naast „De Waag”,
COUDA,
Nieuwe Haven No. 28, GOUDA.
Aan hetzelfde adres een flinke
SEDE KNECHT gevraagd.
erder Maandags, Woensdags en Vrfl-
s, van 10—3 uur, Markt 164, Gouda.
dichtingen en prijsopgaven gratis te
>men.
Het meest belangrijk nieuws komt dit
maal niet uit China, noch uit Rusland,
maar uit Duitschland, waar deRfjkskan-
selier Von Caprivi én de Pruisische Mi
nister-President Graaf Zu Eulenberg hun
ontslag hebben aangevraagd, hetgeen dojr
Keizer Wilhelm werd bewilligd.
Wat de oorzaak is van deze plotse
linge verandering? Gelijk men weet, was
de verhouding tusschen genoemde perso
nen reeds sedert eenigen tyd zeer ge
spannen. Er bestond een zeer scherp
verschil van gevoelen tusschen de beide
Regeeringspersonen ten aanzien van de te
nemen maatregelen tegenover de socialisten
en de anarchisten. De Keizer was sterk
voor den anti-socialistenwet en Graaf Zu
Eulenberg deelde insgelijks dit gevoelen,
terwijl Von Caprivi er sterk tegen was
en eene wyziging der bestaande strafwet
voldoende achtte, tot bestrijding van de
revolutionnaire party.
Daarby kwam nog een verschil van
gevoelen tusschen Von Caprivi en Miguel,
over de regeling der financiën. De Keizer,
die het intusschen met Caprivi eens was
geworden over de anti socialistenwet, waar
van het gevolg weer was, dat Eulenberg
zjjn ontslag nam, was het in zake de
financiën weer eens met Miguel en stond
zoodoende weer tegenover Von Caprivi,
die nu voor goed zijn ontslag nam. Zooals
we weten, werden beide indieningen van
ontslag door den Keizer goedgekeurd. Nu
bestaat het voornemen een Rijkskanselier
te benoemen, die tevens Minister-President
is, dus evenals vroeger het geval was.
Bismarck heeft toch weer gelijk gehad,
want hy was het, die de splitsing dezer
posten, die hjj altijd beide bekleed had,
ten sterkste ontried. Zoo ziet men
„Door schade en schande wordt de mensnh
eerst wijs!”
Maar nu een geschikt opvolger te vinden
voor Von Caprivi. In de eerste plaats
hoort men noemen Von Hohenlohe, den
bejaarden Stadhouder van het Rijkstand
en vervolgens nog de Ministers van Oorlog
en Financiën, ja zelfs den oud-Minister
van Eeredienst Von Sedlitz. Allerwege
heerscht groote verbazing en verrassing
naar aanleiding van deze dubbele crisis.
De heer Hohenlohe, de zeer bejaarde
stadhouder van Elzas-Lotharingen, kwam
te Potsdam aan en reed met den Keizer
naar Berlijn. Men maakt daaruit op, dat
hij de nieuwe Rijkskanselier is.
Tegelijk met den Rijkskanselier wordt
ook een ander kanselier, maar een geheel
andere, de beruchte Leizt, oud-gouverneur
van Kamerun, op stal gezet. Volgens de
„Reichsbote” werd aan het Ministerie van
Buitenlandsche Zaken besloten van zijne
diensten op koloniaal gebied geen gebruik
meer te maken. Tevens wordt in appèl
gekomen tegen het bekende zachte vonnis
der rechtbank te Potsdam.
De laatste berichten omtrent den gezond
heidstoestand van den Czar (Rusland) luiden
betrekkelijk gunstig. De eetlust neemt lang
zamerhand toe en de slaap eveneens,
ofschoon de zwakte en de zwelling der
voeten niet verminderen. De Keizer ge
voelt zich veel beter en men is sterk van
plan Z. M. en diens gezin nog te vervoeren
naar het Grieksche eiland Corfu. Het
jacht Porloton ontving reeds order, aan
stonds naar Livadia te gaan.
De Keizerin wykt geen oogenblik van
de zyde van haar echtgenoot, die het
liefst het hoofd tegen haar schouder
laat rusten.
De wonderwerker, vader Ivan, uit
Kroonstadt, is Zaterdag met Grootvorstin
Alexandra, de weduwe van Grootvorst
Constantyn, op Livadia aangekomen en
begon onmiddellyk gebeden te zeggen
voor den Czar, in tegenwoordigheid van
het Hof en het gevolg. De plechtigheid
maakte diepen indruk op alle aanwezigen.
De voltrekking van het huwelijk van
den Czarewitch is nog niet bepaald vast
gesteld, daar elk oogenblik nog verande
ring kan komen in den toestand van den
Czar. Prinses Alice is tot de orthodox-
Grieksche Kerk overgegaan; stilzwijgend
heeft zy verklaard, den godsdienst van
haren aanstaanden echtgenoot te zullen
omhelzen.
In Italië zyn krachtens de nieuwe soci-
alistenwet alle socialistische vereenigingen
door het geheele land ontbonden, alleen
te Milaan 45. Papieren, boeken, zinne
beelden, alles werd in beslag genomen.
Naar aanleiding van deze opheffing is
in Italië een „Vrijheidsbond” gesticht, die
zich ten doel stelt: „de vrijheid te be
schermen tegen gewelddadige maatregelen
der Regeering”. Een aantal burgers trad
reeds toe.
De PortugecBche Regeering heeft inde
Cortes op nieuw verklaard, dat de stad
Lorenzo Marquez geen gevaar loopt en de
aanwezige middelen, voldoende zijn ter
verdediging, zonder hulp van buiten.
In een der Engelsche bladen echter wordt
een zeer ongunstig tafereel opgehangen
omtrent den staat van zaken in Lvrenzo
U.ö
kaasbereiding spelen deze
ïgenden rol:
dat uit het bloed der koe over-
ielk, vormt in hoofdzaak de wei
wva w. ueu m myu gezin uwen 2X
RynlandschenDruiven-Borpt-Honig QsJ
k J u.-- j 'A
k kinderen, en dit preparaat, dat
zeer gaarne door de kinderen wordt
5 ingenomen, heeft steeds bewezen
een voortreffelijk huismiddel te zyn. ft)
j HEINRICH HAEUSLER, Q)
Koopman. SC
Alleen echt verkrijgbaar in fles-
schen a f 2,—, f 1,— en 65 cents te 0/
Schoonhoven bij de wed. Wolff Zn.; ft)
I Gouda bij F. H. A. Wolff; Gorm-
chem by A. PhijffernissenHaast-
1 recht by J. D. den Hartog; Lek- QJ
i kerkerk by C. Oudenaarden; Oude- Q)
water by F. Jonker Idenburg;
Stolwyk by C. G. v. d. Berg;
Bergambacht by Gebr. v. d. Dool;
Meerkerk bij M. A. van Beekum; ft)
Krimpen a/d Lek by W. Donker.
Marquez. De Kaffers hebben redenen ge
noeg, om zich te beklagen over de Por-
tugeesche Regeering. Vooral zijn zy ge
voelig over de onrechtvaardigheid van den
dwang, om op de Westkust te moeten
dienen, terwijl het heffen van een hut-
belasting de kroon op het werk heeft
gezet. Als Gungunhana, het machtige
hoofd van Gazaland, zich by de ontevre
denen aansluit, dan zal het voor de Por-
tugeezen iets ónmogelijks worden, den
opstand te dempen. De blanken, die in
Lorenzo Marquez wonen, worden steeds
onkundig gehouden van wat er voorvalt,
totdat hun hulp voor de verdediging der
stad wordt vereischt. De militaire macht
is geheel onvoldoende, terwyl de belas
tingen overdreven zyn opgevoerd.
Douane-, spoorweg- en andere beamb
ten schijnen er een bijzonder genoegen
in te vindenden handel zooveel
mogelyk te bemoeielyken. Tot ver
fraaiing van de stad wordt niets gedaan,
zegge een moeras, midden in de stad, de
bron van malariakoortsen, een der geesels
van het land. Met een weinig bekwaam
heid en energie kon de stad tot een voor
name handelsplaats gemaakt worden
vooral om haar natuurlijke haven.
Zou Engeland, waarvan dit schrijven uit
gaat, zijn plichten beter nakomen? De Brit-
sche Premier, Lord Rosebery, heeft te Shef
field eenige redevoeringen gehouden, waarin
hij o.a. het volgende verklaarde: „Engeland
kan nooit onzijdig wezen in dien zin, dat
het onverschillig staan zou tegenover de
uitkomsten van oorlog of vrede in de
wereld, maar ik hoop, dat Engelands
persoonlijke onzijdigheid langen tyd ge
handhaafd zal bly’ven.”
Met het oog op den oorlog tussohen
China en Japan, verklaarde hij het voor
onwaar, dat, in den jongsten Ministerraad
sprake zou geweest zyn van tusschen-
kUUlJl. Oluohto toon.,
sche overwinning de Britsche Regeering
bericht ontving, dat China bereid was eer
volle vredes-voor waarden te bewilligen,
heeft de Regeering het zich tot plicht
gerekend, aan de Europeesche Mogend
heden en aan de Vereenigde Staten te
vragen, of ze het sluiten van den vrede
mogelyk achtten. Hierop werden toen
zeer gunstige antwoorden ontvangen;
slechts twee Regeeringen achtten het
oogenblik nog niet gekomen tot het stellen
van voorwaarden.
Uit China en Japan komen op het
oogenblik in ’t geheel geen berichten van
vrede tot ons, integendeel de oorlog is
weer in vollen gang. De Japanners heb
ben wederom op de Chineezen eene glans
rijke overwinning behaald aan den Noorder-
oever van de Yalu-rivier. De Chineezen
werden ten getale van 16.000 geslagen
en moesten vluchten. De Japanners maak
ten een goeden buit o. a. 80 kanonnen,
veel ammunitie en 300 tenten.
Generaal Nodzu voerde hier de Japan
ners aan, terwyl kolonel Sato met hem
samenwerkte. De Chineezen verdedigden
zich dapper, voor een deel althans, want
vele stukken geschut werden verlaten,
voor ze waren afgevuurd. De wegge-
worpen geweren bleken meest musketten
uit de vorige eeuw.
De jonge Sultan van Marokko, 1
Abdul Aziz, heeft dezer dagen in
vroegen morgen 5 van de voornaamste
graven van heiligen bezocht. Ossen wer
den by die gelegenheid als offers geslacht
en geld ten geschenke gegeven aan de
afstammelingen der heiligen. De Sultan,
die er goed en opgeruimd uitzag, werd
in de verschillende wijken der stad door
de bevolking warm begroet, maar aan-
gezien men van den pelgrimstocht niet te
voren was verwittigd, was er betrekkelyk
weinig volk op de been.
HAAGSCHE BRIEVEN.
26 October ’94.
groot bezwaar Jn 't gebruik van - |ll|lM>|t
i n de kaas aanbrengt. In dit geval
len ook op, de wrongel niet te schroeien
te heete vloeistoffen.
wrongel moet vervolgens 10 min. be-
e nwaarna de wei wordt afgeschept of
pt. Ook aan de houten kaastobben sou
ervoor een kraan kunnen laten maken.
eene belangrijke rol het
van de wrongel. Is voor een
tkere fijnheid noodig,
ivoerde kruimeling leidt tot ver
root de kaas. Nu hangt 't er
weiboter of veel
a id stelt. Deze be-
geval vlug geschieden
ing, too mogelyk de
ilten en dan de wei uit
De heer Bos betuigt, dat het hem aangenaam
is, in de Afd. Alblasserwaard te kunnen optre
den en deelt mede, dat hy als onderwerp voor
deson morgen heeft gekozen „iets over de kaas
bereiding,” hopende daarmee by te dragen tot
de bevordering van de productie van zoetemelk-
sche kaas, in deze streek immers het hoofd
product en tevens als kennismaking met de
leden der Afdeeling, binnen welker grenzen hy
gedurende eene maand een cursus in kaasbe
reiding tal houden.
Gaat spreker nu allereerst het ontstaan van
de grondstof voor de kaasbereiding na, dan
vindt men dat de melk wordt gevormd in kleine
blaasj98(\diie veelvuldig in de uier voorkomen.
Het product, dat deze' blaasjes uit het bloed
bereiden, wordt langs tallooze afvoerkanalen
naar de melkboezems gevoerd, om van hieruit
door het melken verwyderd J
De biest buiten rekening g<
voorts de volgende bestandde
melk aan:
Water
Boter vet
Kaasstof
Gewone Eiwitstof
Melksuiker
Aschbestanddeelen
Met het oog op de
stoffen don rolgendt
Het water,
filtreert in de m(.._, -- --
en heeft dus als zoodanig slechts eene onder
geschikte waarde. Maar het gaat ten dooie
ook in do kaas over, en draagt hierin by tot
de ontwikkeling van verschillende organismen
die invloed hebben op de ryping en alzoo ook
de kwaliteit van de kaas.
ran groot gewicht is het botervet, dat
grootste deel bij de kaasstof ingcsloten
Spreker toont door verschillende voor
aan, hoe het me ie bepaalt den warmte-
raad bij het kaasmaken, en voornamelijk de
'jur van de kaas. In zooverre gaat de kleur
de kaas met die der boter op en neer en
dient hiermee dus in onderscheidene ge-
lies
maar van
vette kaas op
wei king moet
en ’t verdient aanbevt
kaasvaten in eens te
te duwen.
Het uitduwen hebbe volledig plaats
verscho kaas toch laat hot beste de wei los.
I Onder de pers wordt de wei verder ver-
I wjjderd. Elke kaaspers moet voldoen aan de
eischen van gemakkelyk verstelbaar en een
voudig te zijn. (Weinig ruimte tevens wordt
ingenomen door de Engelsche kaaspers, die op
den cursus gebruikt zal worden) Voor vette
kaas (Goudsche) lykt spreker eene maximum-
persing van 6 maal ’t gewicht der kaas vol
doende Intusschen wordt de kaas gekeerd en
verdoekt met doeken van verschillende maas-
wydte, eindelyk rond geperst en in de pekel
gelegd.
Men pekelt al naar de
kaas 38 dagen. Spreker verl
scheljjkheid om eerst zwakkere,
pekel te bezigen en beveelt het gebruik
een pekelwegertje boven een ei, dat in gewi
verschillen kan, aan.
Nog is op de kaas van grooten invloed de
bewaarplaats. Deze zij koel (15 A 17° C.)
luchtig, echter zonder tocht te veroorzaken,
en bezitte eene bepaalde vochtigheid. Voorts
werkt het weer zeer sterk in op het gistings
proces, dat de ry pende kaas ondergaat, en
waarby o. a. door 't ontstaan van ammoniak
en koolzuur de kaas hare eigenaardige zelf
standigheid verkrijgt.
Met een enkel woord over de meest voor
komende kaasgebreken en de bereiding van
het afvalproduct by de kaasbereiding (de wei
boter) wenscht spreker zyne rede te eindigen.
In 't algemeen tast men aangaande veel kaas-
gebreken nog zeer in het duister, maar zeker
is het, dat steeds slechte melk en ver
schillende onkruiden in het weiland
vele gebreken in het leven roepen.
In zooverre ze aan de bereiding te wjjten
zjjn, schrjjft men het ryzen veelal toe aan
te hooge warmtegraden, te vochtige wrongel,
veel en onzuiver stremsel, te warme bewaar
plaats enz. „Pekelbeft", in bescheiden mate,
beschouwt spreker als absoluut ongcvaarlyk.
Als oorzaken van het tekort geven velen
aan te lage temperatuur, tocht op de kaas
bak, doch hier vooral verdient do kwaliteit der
melk alleszins de aandacht.
Een gevreesd gebrek in verschillende streken
is voorts het blauw. Geverfd gereedschap,
slechte bewaarplaats, ea vooral het water voor
de nawarming (dikwijls o. a. ijzerhoudend) zyn
hier zeer gevaarlek, 't Is mogelyk dat het
water ook de ziekte van de eene op de andere
boerdery overplant.
8 o h i m m e 1 is meestal minder in de me
thode van bereiding te zoeken.
Wel ia dit 't geval met kngpera. Spr.
gelooft dat afkoeling van de wrongel, waar
door deze slecht vereenigt, hier eene groote
aanleiding tot het gebrek oplevert. Zulke blykt
ook eeni'szins by ’t gebruik van zinken of ge
ëmailleerd yzeren kaasvaten, die dikwyls een
minder gesloten korst van de kaas veroorza
ken, en dan ook af te keuren zgn. Beter ia
i teakhouten vaatwerk.
i Vloeien do middelen ter beatrgding der kua*
nemen gelden deposito:
met 1 dag opvragens 2
aij langer termijn op overeen te komen
voorwaarden en desverkiezende tegen
onderpand in fqndsen;
verstrekken gelden op Effecten voor.:
jedragen onder f 1000,- k 4°/0 ’sjaars;
jedragen daarboven tot den prolongatie-
koers, volgens Amsterdamsche beurs-
voorwaarden
jelasten zich met het koopen en verkoopen
van Effecten, tegen een provisie van:
,/8 ®/0 voor fondsen boven de 30
716 °/0 onder 30 (ook
voor loten;)
lesverlangd worden orders in de meeste
fondsen verantwoord tot den eerstvolgen-
den middenkoers der Amsterdamsche
beurs
wisselen Coupons in boven de Amster
damsche beursnoteeringzonder bere
kening van provisie;
«lasten zich op voordeelige voorwaarden
met het incasseeren van wissels op
binnen- en buitenland. Tarieven op
aanvrage gratis verkrijgbaar.
igent voor Schoonhoven de Heer
A. VAN DEN HEUVEL, aldaar.
ONTVANGEN de nieuwste modellen
INTEN, VEEREN, BLOEMEN en alle
[ODE-ARTIKELENb(j
Den Heer W. H. ZICKENHEIMER O)
i te Mainz.
Ik verzoek u mij weder 2/2 fles- 3?
J schen van uwen Rijnlandschen
Druiven-BorstHonig te zenden, ft)
I* daar het gebruik der ontvangene
P flesschen zeer goede gevolgen
heeft gehad. <81
H. FRANKE, ft)
huisvader van het gemeentehuis
Wupperfeld te Barmen.
Strigau, 21 Aug. 1891.
Ook ik heb in mijn gezin uwen
J aangewend by het hoesten der
k kinderen, on dit. nrfirm.raftt.f dat
zeer gaarne door de kinderen wordt
vinden de bomschuiten geen veilige lan
dingplaats meer. Het natuur
lijk >voor de hand, diit-men'dBn andetb
haven gaat opzoeken, Waar men veilige
berging vindt; zoo mag men vrijelijk
toegeven dat de slechte toestand van het
strand voor Vlaardingen en Maassluis een
aardig voordeeltje kan opleveren. DeSche-
veningsche bevolking is echter te zeer
gehecht aan den voorvaderlijken bodem,
dan dat zij zoo maar met haven en goed
zich zou verplaatsen. Evenwel is het
te begrijpen dat die gehechtheid op den
duur niet zoo sterk zal blijken te zijn om
de visschers-bevolking terug te houden
van een gelegenheid waar zy met meer
voordeel en minder schade hun handel
kunnen dry ven; een haven is dan ook
een noodzakelyk gebrek. Besluit men hier
niet toe, dan zal, binnen betrekkelijk kor
ten tijd, van Scheveningen, het nijvere vis
schersdorp, niets meer over wezen dan de
badplaats en niet alleen zou dit voor de
badplaats, maar ook voor de hofstad een
niet onbelangrijk nadeel wezen. Het jaar-
lyksch vermogen der visschers-bevolking,
waarbij ook zy zijn ingesloten, welke op
de werven, drogerijen en nettenfabrieken
hun brood verdienen, wordt geschat op
2 miliioen gulden. Die twee miiiioen
gulden blijven niet in het dorp doch wor
den grootendeels in de stad omgezet, in
levensmiddelen en gebruiksartikelen. De der eiwitstoffen en heeft als
Haagsche winkelstand zou dus van haar I ’oedingswaarde. Ze komt in half opgelosten
deel ook wel degelük belangstelling mogen de melk .oor, wordt in de pr«ct|jk
i,1 door het werkzame bestanddeel in de lebmaag
iTn| rbden bloe van het visschersdorp. van hot kalf nfg0Beheiden, en ondergaat nader
Ma. r, blykens de bespottelyk slechte op- t0 bespreken veranderingen bij het rijpen der
komst der kiezers, schijnt ook hier het kaas.
goede niet te worden gewaardeerd, al zou
ik dit reeds alleen kunnen zeggen met be- i - - r
trekking op de ongunstige beschikking, ge- Deze variëert zeer sterk al naar de qualiteit
nomen op het verzoek van den chef der al vftn het weilartd en bet krachtvooder, en de
hier gevestigde toevlucht van het Leger des me'kkoo «oir. Wil men
u i--i i dozo verschillen nagaan, dan is het nietgebeel
I k-toweiooL»..
lijK Unngeinw vviiwrror-wogen betaling van waring der kaas afhangt. ZeKertler gaat men
twintig cents kunnen zij, die van een daarom met de molk op het gehalta aan kaas-
on der dak” verstoken zijn, avondbrood en stof enz. te onderzoeken. Voor de kleine practyk
nachtlogies krijgen, mits men Volgens bewyst hier reeds goede diensten de melkweger,
een over te leggen bewys in den Haag die door BPrcker v°rk,««rd en ,n dü P““z® n“-
r i i der in werking vertoond wordt. Voor de kaas-
zij geboren of er minstens gedurende een fabrioken is J,, jai,(0 bepaling hot geha|le
jaar verblyf hebben gehouden, ja, hoor (]cr melk bepaald noodig, voor den veehouder
ik dezen en genen reeds zeggen, wanneer echter zyn eenvoudige gegevens te dien op- I
zichte reeds zoo wenschelyk, omdut niet alleen
het goven van veel, doch ook van goede melk
eene overerfelyke eigenschap van het dier is,
en dus gewichtig met het oog op de veefokkerij.
De gewone eiwitstof in de molk heeft
veel overeenkomst met het wit van een ei. Ze
komt in vry groote hoeveelheid in de biest voor.
Bjj de kaasbereiding gaat ze in do wei over en
scheidt zich hieruit bij sterke verhitting als
witte vlokken af, een feit, dat met het oog op
de kwaliteit der kaas, voorkomen dient te wor
den. De techniek intusschen bereidt ze uit de
wei zuiver.
Een gewichtig bestanddeel voor de kaas is
de melksuiker, waaraan de melk baar zoeten
smaak te danken heeft. Deze suiker wordt zeer
Jicht in andore producten omgezet, eene om
zetting die zóó sterk kan zyn, dat kaasgebre-
ken (o.a. by slecht uitpersen van de wei) cr
het gevolg van worden zuurheid, losheid,
kort enz.
Spreker beschouwt dan als overige raelkbe-
stauddeelen kortelyk de asch - verschillende
anorganische verbindingen. Het is voornamelijk
de phosphorzure kalk, die by het kaasmaken
aan de kaasstof gebonden wordt, en o. a. weor
ten deele uitzweet in het witte uitslag, dat zich
op rijpende kaas vormt. Uit dit feit laat het
zich ook verklaren, dat vele weilanden groot
gebrek hebben-aan phosphorzure kalk, en juist
daarom eene bemesting met Tbomaeslukkenmeel
in vele gevallen zoo uiterst gunstig werkt.
Alvorens tot de praciijk van het kaasmaken
over te gaan, vestigt spreker nog op ééne zaak
de aandacht, d. i. de noodzakelijkheid om
zon do melk te verkazen. Abnormale mell
de oorzaak van veel kaasgebreken.
voor by verschillende ziektetoestanden van het
melkvee, verder by tochtigheid, zoog, „verma
len” van gemarkt vee, verschkalfde koeien.
In vele gevallen bleek de hulp van een veearts
noodig om de zieke koeion in den veestapel te
vinden, en hiermede de kaasgebreken te boven
te komen. Voorts wordt door spreker het toe
stel van Kriebel genoemd eti beschreven als
een hulpmiddel, waarmee men menigmalen de
die de oorzaak van het kwaad waren,
heeft weten te ontdekken.
Na in de pauze belangstellenden de bespro
ken instrumenten te hebben uitgelegd, komt de
heer Bos tot het tweede deel van zyn voordracht,
de kaasbereiding zelve, en wjjst in de eerste
plaats op het feit, dat in den winter de melk,
voor de kaastobbé bestemd, zoo spoedig moge
lijk uit den stal dient te worden verwijderd.
Hier toch is het do plaats, waar ze onder het
afkoelen zoo gemakkelyk (o. a. door de stal
lucht) verontreinigd wordt.
Wie nu later den te houden cursus bezoekt,
zal opmerken, dat spreker een kmrstobbe ge
bruikt met dubbele wanden en bodem,
tusschen 't benoodigde verwarmings- of
lingswater gegoten wordt. Dit heeft naar sprei
meening veie voordeelen byr. gemakkel
afkoeling ingeval do melk ’s zomers te
is om gestremd te worden, Gür voorül
men nooit het (zoo dikwyls onzuivere) water in
de kaas behoeft te doen.
De melk moet allereerst hebben eene bepaalde
stremmingswarmte van 30 A 83° Celsius.
De thermometers van Reaumur en Fahrenheit
wyzen voor 5 C. respectievelijk 4 en 9° aan,
die van F. begint bovendien by 32°. Hiermee
dient men by *t aanwenden van den thermo
meter natuurljjkorwyze rekening te houden. Eene
to hooge utrciumingswarmtc lovcrt droge kaas
met weinig gewicht, is zo te laag, dan zyn ge
breken als kort, nat enz. daarvan te wachten.
De hoeveelheid kleursel die daarna soo
correct mogelyk met de melk gemengd wordt,
wordt bepaald door de eischen van den handel,
den aard van het weiland, in den winter de
soort van voeder enz., zoodat het zeer moeilijk
is die hoeveelheid voor alle gevallen aan te geven.
Vervolgens wordt het stremsel, zooals
dat bjj de beschouwingen over de kaasstof be
sproken is, aan de melk toegevoegd. Hier is
de juiste hoeveelheid ook weer een dringende
eisch van de kaasmakerij ze hangt af van
de sterkte van het stremsel, de temperatuur
van de melk en don stremmingsduur. Vandaar
ook het nut om, vooral als de te verwerken
hoeveelheid melk veranderlijk is, het stremsel
met een maatglaaaje af te meten. Bjj gebruik
van het binnenlandsch fabricaat is ongeveer 25
Gram op 100 L. melk het aangewezen kwan
tum. Te veel stremsel veroorzaakt een lebsmaak,
rjjzing van de kaas, en derg., te weinig doet
de stremming te lang duren en geeft daardoor
te veel gelegenheid tot afkoeling der melk.
Goed stremsel moet helder en frisch van reuk
zyn, on geen bezinksel in de flesch achterlaten.
Als de juiste tyd van het stremmen
der melk neemt men algemeen omstreeks
uur aan.
Thans is aan de beurt het sny'den van
de wrongel. Spreker acht het een gelukkig
verschijnsel, dat men hiervoor steeds meer het
Amerikaansch kaasmes gaat bezigen. Dit tooh
breekt de wrongel niet, doch snydt ze en
geeft daarom bjj doelmatige aanwending veel
minder witte wei (verlies van vet on fijne
kaasstof) dan de oude roerhekken. Onder het
snyden 'behoeft de wrongel 25 min. tyd om zich
voldoende van de wei af te scheiden.
Een zeer gewichtig punt is het nawarmen.
Men brengt hierbij den warmtegraad door het by-
voegen van warme wei of warm water op 85 A 36°
C. Hierin juist ligt nu een groot voordeel by 't
grootste belang voor den kaasmaker gebruik van den dubbelen kaasbak men be-
ibrengst aan kaas uit de melk. I hoeft het water, zoo dikwerf onzuiver, niet in
de kaas te doen, en voorkomt daarmede schraal
heid van de kaas en vele kaasgebreken. Is
het water absoluut zuiver (waartoe filtreeren
en koken bijdrangt), dan ziet spreker overigens
niet zóó groot bezwaar Jn ’t gebrwik TftP WftteT.
warmte i
passe men ook
door i
De
z i n k e
afgotapt.
men hioi
Verder speelt
kruimelen
goed gesloten kaas eene zei
,te sterk door
iwS van vet