1894.
Zaterdag 10 November.
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht
N°. 1524.
BUITENLAND.
Overzicht.
VROUWENRECHTEN.
E STAND.
re»L°ÖnTCó
j..
I
7
üuööiauu uur viuuw wurueu upgoïiuumu
zullen wy niet afzonderiyk stilstaandat
S. W. N. VAN NOOTEN tb Schoonhoven,
Uitgevers.
SCHOOIfHOVENSCHE COURAST.
vpoort.
'ctober.
ibuB, 8, van A. Donk
van A. Kroon en
Boeicop.
October.
n M. Spronk en G.
N. Spronk en 8.
oud 32 j., eohtge-
broek.
1 November.
i, z van A. Verhoef
C. Vink en N. van
.angerak.
Ictooer.
i H. Rgneveld en
an W. H. v. Rena*
annigje, d. van H.
n.
en en A. Stravar.-t
Deze Courant wordt des Woensdags- en des Zaterdags
morgens uitgegeven. Prys: voor Schoonhoven per drie maanden ƒ0,75.
Franco per post door het geheele rijk 0,90. Men kan zich abon-
neeren by alle Boekhandelaren, Agenten en Brievengaarders.
de uitbreiding der stad in evenredigheid
is toegenomen, heeft hier behoefte aan.
Het zou onverantwoordeiyk wezen indien
men „met kunst en vliegwerk” de hofstad
tot een handelsstad zou willen opvoeren,
maar de behoeften van den localen handel
j eischen een losplaats en wanneer men
o- daaraan wil voldoen, dan ligt daarin nog
aangenomen. De Minister President Stör- n(et toeleg opgesloten een havenstad
Inff hArinn«rdA in knrta trekken er mm. 1 - Maar_è om op miin
dat de Czar een zoon was geweest van oorspronkeiyk onderwerp terug te komen
gon man dia rinnr haf. Riil&flarar.nA vnllr r F
als een bevrijder werd vereerd. Daarna 1
werden in alle kerken gebeden gelezen
voor Alexander III, terwyl besloten werd
het leger voor acht dagen in den rouw te
doen gaan. Daarna werd de vergadering
opgeheven als teeken van rouw.
ekkerland.
October.
iaf en A. de Snóo.-r
ira.
q, oud 33 j. en 9 m.
k a/d IJsel.
I November.
▼an A. de Jonge en
ieter, zoons van A.
en J. Doctors van
om het lot van de^^achtoffers van zijn
wangedrag te bekorhr^eren. By wienzal
die ongelukkige vrouw’ steun vinden, wie
zal haar despoot tot de orde roepen, hem
dwingen om althans niet weg te rooven
wat hem niet toebehoort? By niemand.
Geen openbare macht kan haar bescher
men, geen rechtbank zal den onverlaat
ter verantwoording roepen. Zy is volkomen
weerloos. En dat is een schreiend onrecht.
BV meer gefortuneerden komt hetzelfde
in anderen vorm voor. Wanneer de vrouw
zich niet by huwelykscontract uitdrukke-
iyk het beheer van eigen vermogen heeft
voorbehouden, en meestal geschiedtzulks
niet, daar het beschouwd wordt als een
bewys van wantrouwen, met de liefde,
die den grondtoon uitmaakt van het hu-
weiy’k, in strijd, dan is zij van geen
penning meesteres. De man kan al zijn
plichten verwaarloozen, zij moet lijdelijk
toezien. Hy kan de dolzinnigste verkwis
tingen maken, hy kan een dronkaard, een
dobbelaar worden, al ziet zy wat een
maal het hare was en wat haar ouders
door yverigen arbeid voor haar hebben
verdiend om haar een geachte positie in
de maatschappy te verzekerenin een
bodemloozen afgrond verzinken, geen wet
is er. die haar daartegen beveiligt. Met
de dwaaste speculation kan hy haar ver-
mogen in de waagschaal stellen, verzet
daartegen is onmogelijk. Dat is een on
zinnige regeling, een overblyfsel van bar-
baarschheid.
Maakt de vrouw zich schuldig aan ver
kwistingen, waardoor het gemeenschap-
pelyk goed wordt aangetast, een enkel
woord van den man is voldoende om er
een eind aan te maken. Hy onthoudt
haar eenvoudig alle crediet; hy publiceert
dat hy zich niet aansprakelyk stelt voor
schulden, door haar gemaakt. Dan is
het uit.
Welnu, al ware het Alleen, om middelen
van wetgeving op te sporen, die aan dit
onrecht een eind kunnen makendan
vindt het comité een ruim en zeker niet
gemakkelyk te bewerken arbeidsveld. Men
behoeft niet op alle punten met zyn stre
ven mede te gaan, om zich toch opgewekt
te gevoelen tot aansluiting. Er is een
„vrouwen-quaestie”; over haar omvang
moge men van gevoelen verschillen, haar
bestaan kan niet geloochend worden. En
wanneer wij het comité aan het eind van
zyn^ circulaire hooren verklaren dat het
telkens, wanneer in wetten of besluiten,
door de Regeering voorgesteld of uitge
vaardigd, de belangen der vrouw niet of
niet genoegzaam behartigd worden, door
requesten of langs anderen weg de be
voegde macht wil wyzen op die belangen,
dan juichen wy dit streven van harte toe.
Ten slotte deelen we nog mede, dat
le secretaris is de heer Mr. J. C. Van
O ver voorde, archivaris te Dordrecht,
2e secr. mevrouw H.H. Scholten - Crom-
melin te Amsterdam.
„China kan tegen Japan niet op,” zoo
zeide de tot dictator benoemde Prins Kung
tot de Europeesche Mogendheden. Waar-
lyk, eene gulle bekentenis. Zoodoende krygt
men eens een volkomen inzicht in de
zaken, China betreffende. China is niet
by machte, langer weêrstand te bieden
aan Japan, zoo werd te Tienstin verklaard
in eene vergadering van. de vertegenwoor
digers der Europeesche Mogendheden met
het Chineesch Ministerie van Buitenland-
sche Zaken. Prins Kung deed een beroep op
de tusschenkomst der Mogendheden, onder
verklaring, dat China bereid is, te berus
ten in de onafhankelijkheid-verklaring van
Korea en aan Japan eene schadeloosstel
ling te betalen. De Chineesche gezant te
Londen heeft namens zyne Regeering dien
wensch ter kennis van het Britsch Gou
vernement gebracht en is vervolgens naar
Parys vertrokken, heeft daar in denzelfden
geest een onderhoud gehad met den Pre
sident Périer en den Minister van Buiten-
landsche Zaken, den heer Hanotaur, die
aanstonds te kennen gaf, dat Frankryk
evenmin als Engeland hierin wilde voor
gaan, maar in volkomen overeenstemming
zou handelen met hetgeen ^oor de Euro
peesche Mogendheden gezamenlyk zou
worden besloten.
Ondertusschen zyn Japansche torpedo-
booten vry dicht Port Arthur genaderd,
dat volgena vroeger bericht reeds door de
„dwergen” zou zyn vermeesterd. Zy gin
gen uit, om de versterkingen aan de zee-
zyde te verkennen, die zeer geducht zyn,
doch werden door Chineesche schepen
verdreven. De Japanners bedreigen Port
Arthur ook van de landzyde, waar als ’t
ware geen versterkingen zyn; de Chinee-
zen hebben nl. nooit- gerekend op een
aanval van de landzyde. Hoogstwaar-
schynlyk heeft dus China niets meer aan
ai die kracht aan de zeezyde.
Of Japan genoegen neemt met de voor
waarden, door Engeland eenigen tyd ge
leden aan China ter overweging gegeven?
Stellig,.en zeker neen!
verbetering gebracht kan worden, is on
betwistbaar. Waarom de vrouw is buiten
gesloten van medewerking by burgeriyke
akten, van voogdy en curateele behalve
over haar eigen kinderen of ongelukkigen
echtgenoot, is zeker niet gemakkelyk te
zeggen. Ernstiger zyn menigwerf voor
haar de gevolgen van de miskenning harer
rechten by het beheer van de bezittingen
der huwelyksgemeenschap, en zy worden
algemeener gevoeld, omdat er stoffeiyke
belangen onder lyden; al zou men ook
geen andere reden hebben om het streven
naar meer rechtsgelykheid te waardee-
ren, dan zouden toch de droevige erva
ringen, op dit punt in eiken kring opgedaan,
er ons toe moeten brengen het optreden
van een comité, hetwelk zich tot taak stelt
de publieke opinie te bewerken, met in
genomenheid te begroeten.
In de circulaire wordt deze quaestie
aldus omschreven„dat de gehuwde vrouw
in veel opzichten voor de wet geiyk staat
met een onmondige; dat het beheer haar
is ontnomen over hetgeen zy verdient/
terwyl zy gehouden is om het verdiende
loon af te staan aan haar echtgenoot, die
dit naar willekeur kan gebruiken en mis
bruiken; doch dat van de andere zyde
door diezelfde wet het huwelyksgoederen-
recht is geregeld op een wyze, die haar
slechts zeer onvoldoende waarborgen ver
schaft tegen slecht beheer door haar echt
genoot.
Inderdaad, het is niet anders. Voor-
beeldeh van de werking van dit onrecht
zyn voor het grijpen. Een man verwaar
loost zyn gezin, geeft zich over aan los
bandigheid; om niet van gebrek om te
komen en haar kinderen te zien sterven,
is de vrouw genoodzaakt arbeid te ver
richten, soms buitenshuis. Haar lieder
lijke echtgenoot komt thuis en perst haar
door bedreiging het schamele loon af, dat
hy vervolgens gaat verteren zonder z^h
o, oud 45 j.
jf kerk.
tober.
i CvNooilinder en
u P. Brouwer de
i. van T. Groen
i Elisabeth, d. van
Jan Willem, i. van
Boer. Jan, z. van
iegn. Bastiaan, i.
aepe.
i T. Vonk.
ju, oud 14 d. P.
Spruijtenburg, oud
loven.
I November.
A. van Eb en N.
van G. C. van
Staten gezegevierd by de verkiezingen
voor het nieuwe Congres der Noord?.^^^.,^
Amerikaansche Unie. Zelfs Wilson, de
ontwerper van het nieuwe tarief, blfeefop
het slagveld. De gevolgen van het getalm
der democraten met het tarief zyn dus
wel verschrikkelyk.
HAAGSCHE BRIEVEN.
9 November ’94.
VII.
Wanneer ik de praatjes en verdere on-
dit’s mag gelooven, welke de ronde hebben
gedaan in de stad, in de pers en onder
„hen die het kunnen weten???” dan moet
er toch degelyk sprake zyn geweest van
een porlefeuille-quaestie in het dageiyksch
bestuur der gemeente, waarop ik reeds in
myn vorig schrijven zinspeelde en moet
onze burgervader er ernstig over hebben
gedacht om na het voorgevallene by de
behandeling der gemeente begrooting, af
te treden. Nu, dat de burgemeester zich
die motie-geschiedenis wel "Zou aantrek
ken, was wel te begrypen. Zoo een motie
van afkeuring, in schy'n verworpen doch
in werkeiykheid (de wethouders stemden
mede en vele raadsleden wilden de ge
volgen niet voor hunne rekening nemen)
aangenomen, is in groote mate nadenkens
waard en kan al genoeg bydragen om
eene mef grieven bezwangerde atmosfeer
te zuiveren. In een stad als de Residentie
is er zooveel te beredderen en moet er
aan zooveel verlangens worden voldaan,
1 dat ik wel haast zou durven beweren dat
noch de burgery, noch hare uitverkoren
vertegenwoordigers ten langen leste zouden
kunnen zeggenzoo moet de stad zyn of
worden en zoo niet, De meeste vrees die
er nog bestaat is by hen die bang zyn
dat er van Den Haag een handelsstad zal
worden gemaakt. Niet alleen bh de alge-
meene beschouwingen over de gemeente-
begrooting, maar thans laat zich ook van
hooger hand een waarschuwende stem
hooren. By de Hooge Regeering is thans
een onteigeningswet aanhangig, noodig
voor den aanleg van de Laakhaven in
de naaste omgeving, der stad. Heteenige
wat met den aanwip van deze haven be-
Er heeft zich een „Comité” ter verbe
tering van den maatschappelyken en den
rechtstoestand der „vrouw” gevormd, be
staande uit vier (gehuwde) dames en een
geiyk aantal heeren, allen van aanzieniyke
positie. Onder de heeren zyn twee pro
fessoren, Mr. Molengraaff te Utrecht, Mr.
Van der Vlugt te Leiden, en een lid van
de Eerste Kamer, Mr. Fokker te Middelburg.
Alzoo een nieuwe stap in de richting
der zoogenaamde vrouwen emancipatie?
Ja en neen. Men heeft met dit woord
jarenlang vreemd geschermd. Er zyn
vrouwen en meisjes opgetrèden, die door
haar toon en haar vormen of liever door
haar gemis van vormen, een volkomen
gewettigde beweging in discrediet gebracht
hebben, en door haar aanstellerij een ern
stig streven bespottelyk maakten. Nu is
het een zeer gewoon verschynsel dat
nieuwe denkbeelden, zoodra men meent
er iets van te begrypen, in een belachelyk
licht worden geplaatst, en niet zelden is
ook de hoon, waarmede men ze zoekt te
overstelpen, slechts een openbaring van
de onmacht, om er met degelyke, steek
houdende argumenten tegen op te komen.
Maar wat inderdaad levensvatbaar is, gaat
onder den drang dier onridderiyke oppositie
niet verloren; het wint veld en verovert
zich een plaats in de geschiedenis der
beschaving.
Sedert de verschyning van Stuart Mill’s
boek „over de slavernij der vrouw” is
ongeveer een halve eeuw verloopen, en
de denkbeelden, daarin uitgesproken, heb
ben hun weg gevonden in d^wereld. Tal
van vooroordeelen, voorheen als onom-
stootelyke waarheid verkondigd, zyn ver
dwenen als de morgennevelen voor het
licht van onderzoek en nadenken. Het
is niet waar, dat de vrouw in het alge
meen minder vatbaar is voor wetenschap-
pelyke ontwikkeling dan de man; reeds
by kinderen, op den eersten trap van
verstandsvorming, is gelykheid te consta-
teeren, zooals ieder lager onderwyzer zal
bevestigen. Er is weleens beweerd, dat
die gelykheid bij voortgezette studie op
houdt, dat het de vrouw ontbreekt aan
de noodige energie, om de moeieiykheden
te overwinnen die het bereiken van het
meesterschap op het gebied van kennis
in den weg staan. Die meening rust zeker - -
niet op nauwkeurig waargenomen feitenvoorbehouden, grondt zich hoofdzakelyk
by het betrekkelyk gering aantal vrouwen, i
die zich op de hoogere graden van we- van de
tenschappelyke studie toelegden, is het w ftTn
niet mogelyk de ondervinding te doen
spreken. Een tekort aan physieke kracht
zal misschien in het nadeel der vrouw
zijn, doch waar zy volhield tot het
einde toe kan men niet zeggen dat zy in
eenig opzicht by mannelyke mededingers
achter stond. - -
Niettemin, het vraagstuk waaraan wy deeld jvorden, wy behoeven niet te zeggen
tdekomst een dusdanig gewyzigde arbelds-
--
Prys der AdvertentiënVan 1 tot 5 regels 0,50. Iedere regel
meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco
uiterlyk tot Dinsdags-avonds 8- en tot Vrydags-namiddags 5 uren.
Alle binnenlandsche Advertentiën, voor 3-maal plaatsing opgegeven,
worden slechts 2-maal in rekening gebracht.
gintf 3.
aide.
Norember.
suites, ran P.
Neeltje, d. van
jn. Adrianus, 8.
Bgvank. Bart, i.
enberg.
inter, oud 28 j. en
weduwe van T.
i3 j. en J. de With,
■tgn, oud 79 j. en
Verhoef.
erstol.
1 November.
i G. Brand en 8.
s, z. van H. Btunr-
in, z. van A. Koog
van P. Dubbeldam
e, d. van A. de Man
oud 1 m.
kei.
Ictober.
mia, d. van A. Bo-
Het is den laatsten tyd met reuzenschre
den voortgegaan op denyeg der overwin
ning, weinig is nog noodig en het werk is
volbracht, de stryd gestreden en voor
goed de overwinning behaald. Stemt
Japan dus toe in den vrede, dan eischt
het, behalve „onafhankelijkheid” van Korea
en zeen som in geld, minstens nog For
mosa en een havenplaats op Chineesch
gebied. Hebben de Engelschen nietHon-
kong en de Portugeezen Macoa?
Wat zal de uitkomst zyn? Zooals men
weet, „China kan tegen Japan niet op.
Zou David Goliath voor goed onschadeiyk
maken
Dit oorlogstooneel den rug toekeerende,
richten we onze schreden naar het groote
Czarenryk (Rusland), waar de nieuwe
Keizer Nicolaas II Donderdag ji. te St.
Petersburg is aangekomen. Vandaar is hy
vertrokken naar Moskou, om het stoffelyk
overschot van zyn vader op te wachten,
dat Zaterdag jl. aldaar zal aankomen en
2 dagen zal blyven, om tentoongesteld te
worden. Te St. Petersburg wordt het
eveneens tentoongesteld in de Peter- en
Paulskerk en daarna ivordt het bygezet in
den Keizerlyken grafkelder.
De kist, die voor het overschot naar
Livadia werd gezonden, is van eikenhout
en geheel beslagen met bewerkt goud.
Zy is versierd met het Rykswapenschild,
van massief goud, met gouden franjes
aan de kist bevestigd. De pooten der
kist zijn gouden leeuwenklauwenvan
binnen is ze van koper, overtrokken met
witzyden gekapitonneerde stofde ly’kwade
is van goudbrocaat, met hermeiynen
boordsel en de katafalk is eveneens met
goudbrocaat bekleed.
Nog den dag voor zyn dood teekende
de Keizer militaire stukken.
By de begrafenis zullen de President
der Fransche Republiek en de Regeering
vertegenwoordigd worden door een bui
tengewoon gezantschap. Spanje wordt
vertegenwoordigd door den Hertog van
Al va, terwyl de Koning van Denemarken
zelf den gang der begrafenis zal meê-
maken, die op 20 November is bepaald.
Keizer Nicolaas bracht inmiddels per uwu M mi Iittveu
manifest ter kennis dei bevolking, dat 00gj wordt j8 een aanleg en losplaats voor
aan zyne bruut de „heilige zalving naar schepen; de plaatseiyke handel, die met
orthodoxen ritus is voltrokken, „tot onze j- j
geruststelling en die van geheel Rusland.”
Haar aardige naam Alix of Alice wordt
by deze gelegenheid veranderd in Alex
andra Feodorowna, met den titel van
Grootvorstin en Keizerlyke Hoogheid.
De Bulgaren hebben tegenover het sterf
geval in Rusland eene waardige, houding
oud 74 j., oohtge-
m Beek, oud 78 j.,
Levenloos kind,
n Genderen.
schop.
I November.
na, d. van R. Klever
na, d. van A. Kool
i. van J. de Gier
ia, d. van S. J. Gog-
on A v. d. Vlist.—
- G. Begen en W.
Snoek.
n Berg, oud 2 j.
msgraaf.
)otober.
i B. J. Treure en
|e Cornelia, d. van
it en G. Middelkoop.
Air. mors.
ctober.
Crgntje, d. van F.
Johanna Maria,
louter en E. Sohoen-
H. van Eeuwgk en
spoed tot een goed einde weet te brengen.
En van deze deugden geeft het tegenwoor
dig hoofd der hofstad niet altyd in groote
mate biyk. Of ik en met mij velen
daarom zouden wenschen dat „het groene
kussen” door een ander werd ingenomen,
neen, dat niet. Mocht tot dezen stap worden
overgegaan wat ik thans wel niet meer
denkdan zou deze gang van zaken door niet
weinigen worden betreurd. Want, evenals
met vele andere zaken mag het ook hier
gelden: men weet wel wat men heeft,
maar niet wat men krygt, en de aange
wezen opvolger zou zeer zeker roeping
gevoelen de waardigheid te aanvaarden
en hoewel geen kwaad figuur makend
toch niet voor zulk een zware taak be
rekend zyn. Het eenige middel is dat
voortaan aan de verlangens van den raad
om eene ruimere beantwoording van het
begrootingsverslag, worde te gemoet ge
komen; verlangens die niet anders dan
billijk mogen worden geacht en waaraan
gemakkelyk zal kunnen worden vol
daan. Een wysgeer heeft wel eens ge
zegdZelfs Jupiter kan het allen niet
naar den zin maken. Wien zal deze taak
dan moeielyker vallen dan de wetgever.
Het is u ongetwijfeld bekend dat de hof
stad in het bezit is eener Koninkiyke bi
bliotheek, waar schatten op het gebied
van letterkunde en kunst vergaard zyn en
waar voor ieder dageiyks gratis de gele
genheid is opengesteld om daar in een
uiterst comfortabele leeszaal, die des win
ters op een aangename temperatuur ge
houden wordt, de wetenschappen te be
oefenen naar de beste bronnen welke daar
voorhanden zyn. Van deze gelegenheid
wordt oen overgroot gebruik gemaakt, ja
op sommige dagen der week, byv. op
Woensdag en Zaterdag, wanneer leergie
rige „Hoogerburgere” en „Gymnasiasten”
eens komen „snuffelen”; ja, dan is het
ook: myn koninkrijk voor een zetel. Sinds
eenige maanden is men er toe overgegaan
r Vuk” r u 600 afzonderiyke zaal in te richten voor
craton, hebben de Republikeinen m alle I hen die plaatwerken wenschen te besta-
ikoop.
4 November.
■onella Maria, d. van
iollinger.
(Tit, oud 35 j.
sveld.
Jctober.
d. van W. van den
Joban, z. van J.
rer. Aaltje, d. van
A)UW.
m, oud 70 j.
ichem.
October.
ielia, d. van A. M.
irie Cornelia, i. van
u Hartog. Aatje
Santen en N. Hol.
Gent, oud 8 w.
i a/d IJsel.
1 November.
ran P. Twigt en C.
n en D. A. de Vriea.
aaskant, oud 3 j.,
ibacht). G. Vonk,
oud 26 j eohtgen.
Kralingen).
gerak.
Jotober.
an O. Schep en A.
laai, oud 11 j.
imond.
October.
van W. Scherpen-
ik, z. van A. van
Clazina, d. van G.
Tèunfje, d. van J.
irie, z. van A. de J.
r, oud 3 m.
opik.
Jctober.
an G. van Dam en
ran L. Helsloot en
1. van H. van Hei-
t. Herman ub, s.
den Berg. Jacob,
loop.
oud 7 w. P.
loff herinnerde in korte trekken er aan, DaSreT Maïr..” om óp
nla «nn havrnriar toarri varaarri liaarnu.
na te gaan dat de taak van pater famihas
in zulk een groot huisgezin ver van
de gemakkeiykste is. Zulk een stad be
hoeft een burgemeester die niet alleen
kennis van zaken heeft en kalm overleg
pleegt, maar ook ferm en kloek de zaken
In Londen (Engeland) hebben de anar- i weet aan te pakken en met bekwamen
chisten wéér eens een teeken van leven - - -
gegeven. Voor een huis in een der def
tigste wyken van deze stad was n. 1. een
bom geplaatst, die gelukkigerwyze naar
beneden, in plaats van naar boven ont
plofte, zoodat thans slechts de voordeur
aan splinters werd geslagen, doch niemand
ontving eenige schade. Men vermoedt,
dat de bom, die vóór het huis van den
heer Brett lag, niet voor dezen was be
stemd, maar wel voor den rechter Haw
kins, die onlangs eenige anarchisten ver-
eordeelde. De politie doet y verig onderzoek.
In Berlyn (Duitachland) blijft het nog
min of meer aan het gieten en daarom
komt de Ryksdag eerst den 5. December
byeen, in plaats van 23 November.
Tegenover de koele wyze, waarop men
Von Caprivi na zyn ontslag naar Montreux
liet trekken (waar hy is aangekomen en
waarschynlyk den winter zal doorbrengen),
vallen by zonder in het oog de „égards”,
waarmede de Minister-President Von Eulen
burg na zyn aftreden werd behandeld, die
zelfs de hoogst zeldzame eer genoot van
ten paieize op het déjeuner, waarbij de
Keizer en de Keizerin ’t liefst alleen ple
gen te wezen, te worden genoodigd.
In den Ministerraad is reeds in hoofd
trekken vastgesteld het ontwerp, de maat
regelen bevattende om de woelingen der
Umstruz-party en te keeren.
Keizer Frans Jozef van Oostenrijk heeft
het ontslag van Graaf Hayos, als gezant
te Parys aangenomen.
Dé IIongKarache patriotten zyn druk in
de weer, om Frans Kossuth, den zoon
van hun held, die een rondreis zal doen
door Hongarye, feestelyk te ontvangen.
Hy zal o. a. te Czegled een toespraak
houden op dezelfde tafelwaarop zyn
vader het laatst een toespraak hield tot
het volk.
In Amerika, dat rust en vrede zoozeer
noodig hqeft voor den handel en de ny-
verheid, heeft wéér een geheele ommekeer
plaats gehad. In plaats van de demo-
genwoordigende colleges. „Nietomdat
zyr zooals beweerd is, een afzonderiyke
politieke party zouden vormen, maar wyi
haar wyze van de zaken te beschouwen,
haar neigingen en haar capaciteiten
eenigszins van anderen aard dan die van
den man, een onmisbare aanvulling zullen
geven, waar het doel is wetten te maken,
die voor de geheele burgery, voor mannen
en vrouwen geldig zyn.” Wy zouden juist
meenen dat die bijzondere neigingen enz.
haar moesten weêrhouden in het politiek
strydperk te treden, waar veel van haar
beste eigenschappen gevaar zou loopen
bedorven te worden. Het is niet in de
beweging van wetgevende vergaderingen,
dat zy haar veredelenden invloed het voor-
deeligst kan aanwenden; haar taak is een
andere dan in het debat lauweren te be
halen. Het is zeer wel mogelykdat
sommige vrouwen ook daar een belang
rijke rol zouden vervullen, waar de na
tionale belangen in discussie worden ge
bracht, maar wat zy op die plaats kunnen
geven weegt niet op tegen hetgeen zy de
maatschappy onthouden door haar gaven
op die wyze te gebruiken.
Doch er zijn heel andere dingen, die de
circulaire van het Comité onder de aan
dacht brengt De vrouw wordt in maat-
schappeiyke positie achtergesteld by den
man; zy wordt geweerd uit ambten, of
slechts tot lager bezoldigde betrekkingen
toegelaten en ontvangt dan nog veelal voor
hetzelfde werk minder bezoldiging. De
vrouwelyke leerling wordt geweerd uit
door het Ryk gesubsidieerde scholen, ter
wyl voor haar opleiding door het Ryk in
veel mindere mate dan voor die van den
mannelyken leerling wordt zorg gedragen.
Toegankelyk-verklaring van alle inrich
tingen van onderwys voor beide geslachten
is een eisch, welker bevrediging men lang
zamerhand nader komt; in hoeverre men
daarmeê moet voortgaan, is alweer een
zaak van maatschappelyk belang. Want
met hetgeen er een direct uitvloeisel van
is, de toelating tot ambten, - ook uit
dat oogpunt maakt de Staat de weten-
schappolyke voorbereiding gemakkelyk
door het instellen van inlichtingen van
Middelbaar en Hooger onderwys
moet men zich wachten voor een een-
zydig oordeel. De maatgchappeiyke re
geling, die de vrouw een ander arbeids
terrein aan wij st dan de man zich heeft
op het groote, het overwegende belang
instandhouding der gezinnen. In
het ambt, dat de man bekleedt, vindt
hy het middel om een gezin te vormen
en van het noodige te voorzien; moet
hy aan de vrouw zyn plaats afstaan,
deze zal in den regel niet dezelfde be
stemming geven aan haar salaris, doch
gewoonlyk ongehuwd biy’ven. Al zou de
I Staat als werkgever hierdoor niet bena-
.Niettemin, net vraagscuK waaraan wy ueeiu wuiuöu, wy u«uu«veu uwi i
thans een vluchtige bespreking wijden, 1 van hoe onberekenbare gevolgen
heeft meer dan één zyde, en vóór het rijp tdekomst een -
zal zyn voor de oplossing, zal men zich verdeeling zyn zou.
met elke der. by zonderheden moeten be- By al de grievendie tegen den rechts-
zighouden. Het comité heeft de quaestie toestand def vrouw worden opgenoemd
der politieke rechten niet in zyn circu- m.w muuuuvnyn. avt.o.miu,
laire vermeld; wy- onderstellen dus, dat langs den weg van wetgeving hierin veel
het doel geenszins is, deze op den voor- ■warhatarina aahranhl- Van wnrHon ia nn.
grond te plaatsen. Deze onthouding zal
verschillend worden beoordeeld. Daar zyn i
er die meenen, dat alleen door het stem-
biy'et rechten veroverd, misstanden ver- 1
beterd, onrechtvaardigheden te niet gedaan 1
kunnen worden, en op dien grond ook
voor de vrouwen toegang tot de stembus
verlangen. Aan den adderen kant wordt
beweerd, dat niet het belang van byzondere 1
personen, noch dat van groepen, maar
uitsluitend het staatsbelang de vraag be-
heerscht, aan wie kiesrecht moet worden
toegekend. De nieuwe radicale courant,
het Amsterdamsche „Dagblad”, beweerde
kort geleden, dat alleen het feit, dat som
mige vrouwen kiesrecht wenschen te be
zitten, voldoenden grond oplevert om het
haar te verieenen. Die uitspraak schynt
ons niet zeer beslissend toe. Er is zeker
iets vóór te zeggen, tot het kiesrecht toe
te |aten zelfstandige ongehuwde vrouwen,1
die in haar eigen onderhoud voorzien
vermits ook de lasten van het staatsbur
gerschap hadl op de schouders worden
gelegd. Met de gehuwde* vrouwen wordt
het eeu ander gevalzy zouden eenvoudig
haar echtgenoot, als deze haar wilde op
wekken van haar recht gebruik te maken,
éen dubbele stem verzekeren, of wel,
indien verschil van opinie bestond, de po
litiek zou haar intrede doen in den hui-
seiyken kring, daar de eendracht verstoren
en grooter kwaad teweegbrengen dan de
bedoelde „staatkundige hervorming” by
mogelykheid zou kunnen goedmaken. Im
mens, hoeveel echtgenooten zouden het
met een onbevangen oog en een kalm
gemoed kunnen aanzien, als vrouwlief
ging stemmen op den tegenkandidaat, mis
schien propaganda ging maken in een
andere richting dan die door hem wordt
voorgestaan?
Hetzelfde blad gevoelt zeer veel voor de
Verkiesbaarheid der vrouwen in de verto-