w,
AAS
I
Zaterdag 2 November.
1895.
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht
Eerste Blad.
DOPING.
OOM
IS,
d nrs. 1314
•enevens eene
)ND, staande
Winter-LanflUonwcorsassfin.
N°. 1624.
huis
I
ii TIJD-
bebben
Dam
Officiëele Kennisgevingen.
MULLER
DRAAT,
VEN.
IEN,
iASKANT
nd,
tol.
MA
tali
irreerende
en.
LIET,
at, GOUDA.
WERELDVERBETERAARS.
BINNENLAND.
Vu.
Deze Courant bestaat uit Twee Bladen.
v/d afdeeling
betaling der
root 14 Aren,
*e prijzen.
goed
jM
Gemeente Schoonhoven.
te bekomen
ju Notaris.
ing der koop-
er 1895.
ichtingen by
te bekomen
en Notaris.
roote
1 om
dag 18 en 20
195, des voorm.
Herberg van
STELDT te
aar veilen en
HOOILAND
ir Nieuwland,
.reu.
op Reijers-
root 91 Aren,
464 en 1465,
ntiaren.
tik en gedeel-
aan de Wed.
re voor f2,—
17 jaar, mandenmaker te Lopik,
I op 18 Augustus jl. te Willige.
voer-
Zjj
UR en ERF,
n polder Kwa-
te
en.
1 Mei 1896.
LND, gelegen
folder Kwaker-
i Scbellninen,
ren; in 2 per-
rige
man,
soudei
»'gd i
de 2de aan J. Vist
een slag
hebben t<
Beide I
oog, dat
tn land-
8GH00M0VENSCHE COURANT.
P- O
lanbehooren,
strekt van
Ammerslol,
H. de Vos,
in de andere
uaan,
ten ei(
zaak 1.
verduistf a
nisstraf was veroordeeld,
schonen, w
Het O. 1'
gevangenisstraf.
Hierna had zi
1AARDLAND,
Jl' Nieuwland,
30 Centiaren.
1 met ERF,
•OOMGAARD,
wiand, groot
n
erdagen 31
v. 1 895, des
r, in de her-
iN DIJK te
'erkoopeu
OOIKAAS.
moge beht
i dezelfde i
S. W. N. VAN NOOTEN Schoonhoven,
Uitgevers.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van Schoonhoven maken bekend, dat,
ingevolge art. 174 van het Algemeen
Politie Reglement dezer gemeente, de
Schoorsteeën en Stookplaatsen
vóór I) November a. a. moeten gereinigd
zijn. Na dien datum zal de SCHOUW
over de Schoorsteenen en Stookplaatsen
gehouden worden vanwege de Politie.
Schoonhoven, den 31. October 1895.
De SecretarisDe Burgemeester,
H. G. GEELHOED. Mr. A. D. H. KOLFF.
gelegen op
onder de ge
it 86 Aren.
gelegen als
Centiaren.
uling der koop-
Notaris
IJINCK te
loven zal op
1895, des
offiehuis van
tolin drie
'erkoopen
Deze Courant wordt dea Woensdags- en dea Zaterdags
morgens uitgegeven. Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden ƒ0,75.
Franco per post door het geheele rijk 0,90. Men kan zich abon-
neeren bij alle Boekhandelaren, Agenten en Brievengaarders.
Bodegraven, 29 Oct. Kaas. Aangevoerd
233 wagens, te samen 13.216 stuks, wegend
57.245 kilo; prys le soort Goudsche
f28 J 26}, zwaardere f28; 2e soort f 20e
22}Derbykaas, le soort f 28 24,-1
2e soort f 20 21} Edammerkaas, le
soort f28,-; 2de soort f 21} 23. Han
del vlug.
Giesendam, 30 Oct. Het polderbestuur
van Giesen Oude Benedenkerk heeft Dins
dagmorgen met algemeene stemmen be
sloten, den windwatermolen, welke on
langs zijn wieken verloor, weder tq
herstellen.
N NOÖTIN,
Er is onlangs een statistiekje opgemaakt
van de verspreiding van het socialisme
over de verschillende vakken, in Duitsch-
land, Oostenrijk, Zwitserland, Frankrijk
en Belgiö. (Engeland is niet mee geteld,
dewijl de Engelsche werklieden over het
algemeen te practisch zyn om zich met
fantastische beschouwingen over een toe-
komst-maatschappij bezig te houden, en
Nederland bleef insgelijks buiten rekening,
misschien om dezelfde reden, alsmede om
den weinigen invloed, dien enkele dusge
naamde leiders op de massa uitoefenen.
Uit de verzamelde cijfers bleek, dat be
trekkelijk het ruimste contingent geleverd
wordt door de schoenmakers. Wat betee
kent dit? Zou het wezen omdat deze
klasse van werklieden, gewoon zich met
de grondslagen van het menschelijk cos-
tuum bezig te houden, nu ook meenen
in de eerste plaats geroepen te zyn om
die der maatschappij te repareeren? Of
moeten wy aan het zittend leven den ver
traagden bloedsomloop en de daaruit haar
oorsprong nemende zwaarmoedige gedach
ten toeschryven, die op het ontwerpen
van plannen tot wereldhervorming uit
loopen? Is er eenig verband tusschenhet
min of meer nijdig trekken aan de twee
einden van een pekdraad en den aanwas
van den geest van ontevredenheid?
We staan hier voor een raadsel, welks
oplossing in ons vaderland niet gevonden
zal worden. Bij ons toch zijn de mannen
van het gilde van St. Crispy n, dooreen
genomen, gemoedelijke lieden, wien het
niet bijzonder voor den wind gaat, aan
gezien de fabrieken ons tegenwoordig, tegen
hooge prijzen, een schoeisel leveren dat het
voordeel aanbiedt, geen reparatie ooit te
behoeven, want is het onderste vlak
afgesleten, dan kan men de heele schoenen
verder met rust laten, en die er vol
strekt niet meer dan andere menschen,
’t zjj werklieden of „heeren”, op uit zijn om
de wereld op‘-een anderen leest te slaan.
Het is nu reeds heel wat jaren, dat het
socialisme en de sociaal-democratie aan
den gang zijn de bedreiging met de na
derende wereldrevolutie begint al oud te
worden en veel van haar verschrikking
te verliezenweldra zal zij op dezelfde
lijn komen te staan als de boeman der
kinderljes. Wat die „leer” voor de practyk
waard is, hebben we evenwel nog niet
kunnen waarnemen, en we beginnen er
wezenlijk aan te twyfelen, of er ooit tast
bare vruchten van den boom dezer maat
schappelijke hervorming geoogst zullen
worden.
Tot dusver heeft men ons steeds geleerd
met zeker respect op te zien naar het
wysgeerig socialisme in Duitschland. Daar
werken mannen aan, zoo heet het, die
hoog staan in verstandelijke ontwikkeling;
wien het niet te doen is om geweldda
digheden te verwekken, die zelfs, als er
eens een beroering plaats heeft in de ar
beiderskringen zich er buiten houden,
alleen het oog richtende op één doel, de
verovering van de politieke macht. Van
hen kan gezegd worden, dat zy het maat
schappelijk samenstel grondig bestudeeren,
de fuuten in de organisatie blootleggen, om
langs dien weg te komen tot de erkenning
van het eenig mogelyke redmiddel, op
heffing van den particulieren eigendom.
We hebben ons dat laten zeggen, en
meermalen getracht iets te begrypen van
de klinkende volzinnen, waarin deze voor
gangers hun gedachten aan de menigte
kenbaar maken in brochures, tijdschriften
en courantartikelen. Maai- waarlyk dat is
zware, taaie kost, onverwerkbaar voor
niet sociaalgevormde hersenen, en het is
moeielyk te gelooven, dat de Duitsche
werklieden en kleine burgertjes iets ver-
thans reeds met 12 leerlingen zjjn begonnen en
al geeft dat ook reden tot blijdschap, veel
grooter sonde de voldoening nog sjjn, wanneer
de behoefte aan dit onderwjjs nog meer werd
gevoeld, want verliezen wjj niet uit het
onse streek hoofdzakeljjk on alléén vai
bouw en veeteelt bestaat. Geen sporadische,
maar een algemeene belangstelling verdient deso
hoogst nuttigeen voor onze streek onmis
bare zaak, opdat de landbouw, bezield met goe
den moed en gesterkt en toegerust met meer
praktische ontwikkeling, de toekomst gerust
onder do oogen kan komen
Mocht dezo hoogst onvolledige verhandeling
er iets toe bjjdragon, dat het leven en de be
langstelling voor de landbouwende klasse meer
en vuriger worde opgewekt, ook vooral en in
de eerste plaats bjj de landbouwers selfl
Molenaarsgraaf,
25 Ooi 1895. PRUIS,
Secretaris-Penningmeester
„Alblasserwaard” der H.
B ij Kon. besluit is de gepenai-
onneerde luitenant-generaal Jhr. G. M. Ver-
spijck, adjudant generaal van Hare Ma
jesteit de Koningin, benoemd tot kanselier
der Ned. Orden.
By Kon. besluit is benoemd, -
met ingang van 21 November, tot plaats
vervanger van de districts-veeartsen, wien
Utrecht en ’s-Gravenhage als standplaatsen
zjjn toegewezen, de veearts H. Anker, te
Oudewater.
By Koninkiyk besluit-by
den Raad van State, afdeeling voor de
geschillen, ingekomon - is gehandhaafd
het besluit van Gedeputeerde Staten van
Zuid Holland tot vernietiging der beslissing
van het geneeskundig staatstoezicht, waar
bij het schoollokaal der Gereformeerde Ge
meente B aan de Kerkstraat teAlblasser-
dam werd afgekeurd.
De majoor J. W. Kaiser, eerst
aanwezend ingenieur te Gorinchem, zal
binnenkort den dienst met pensioen ver
laten.
De rechtbank te Rotterdam ver-
K. K., tuinier, J. K.,
houtzager en P. v. 't H.,
no. 1, 8 en 4 te Wad-
Borgschenhoek, wegens
rtemonnaie met geld en een
drie weken.
staan van al die duistere phrasen, met
vreemde woorden doorspekt. Misschien
hebben de menschen ook daar het zwak,
datgene het mooist te vinden, wat het
minst spreekt tot het verstand.
Ook moet erkend worden: de quasi-
philosophische woordenvloed is slechts de
vorm, de omhulling; wat er onder of er
achter zit, de voortdurende aansporing
tot ontevredenheid en verzet, de minach
ting van het gezag, de opzweeping van
de massa, dat valt binnen ieders bereik.
En dat mist zyn uitwerking niet.
In de Duitsche pers is druk gepraat
over het telegram, dat keizer Wilhelm
uit Hubertusstock heeft gezonden aan den
stadhouder van Elzas-Lotharingen, naar
aanleiding van den moord van den fa
brikant Schwarz te Muhlhausen door
een ontslagen arbeider een anarchist
die vervolgens zelfmoord pleegde, wat in
elk geval den Staat ontheft van de zorg,
hem voortaan levenslang den kost te
geven. Dat telegram eindigde, men zal
het zich herinneren, met de verzuchting
Och, dat het Duitsche volk zich toch
vermanne! Wat beteekenen die woorden
eigenlyk? Waarschynlyk den wensch, dat
de Duitschers kloekheid en gezond ver
verstand genoeg mochten bezitten om
zich niet langer te laten bepraten en op
èen dwaalspoor leiden door socialistische
volksmenners, als wier slachtoffer de
keizer den vermoorden fabrikant beschouwt.
Men heeft het zeer misprezen, dat Z. M.
een geheele „party” verantwoordelyk stelt
voor een wandaad, gepleegd door iemand,
die niet tot de party behoort; zoodra een
anarchist zyn leer „met de daad” bezegelt,
haasten de minder handtastelyke revolu
tionairen zich, alle gemeenschap met den
moordenaar af te wijzen, wat hun
echter niet belet zijn daad te verheerlijken
enzyn naam me( huldebetuigingen uit
te spreken, wanneer het zoo in de gele
genheid te pas komt. En—is er nog bij-
gevoegd, al ware de dader een der onzen
geweest, dan nog zou het onrechtvaardig
zyn een geheele party verantwoordelyk te
stellen voor de handelingen van één harer
leden.
't Is heel knap gezegd, maar ’t is onwaar.
Mogelijk ware het beter geweest indien
de keizer zyn telegram niet had afge
zonden als echter een particulier persoon
hetzelfde deed, zou er niets tegpn in te
brengen zyn. Wanneer de socialistische
woordvoerders de hoofden der arbeiders
op hol brengen, hun ziel vergiftigen met
de smetstof der ontevredenheid, hun ge
moed vervullen met gevoelens van haat
en wraak, hun verstand benevelen met
holle théorieön van een onmogeiyke toe
komst maatschappy, dan zyn dezen niet
meer toerekenbaar, dat geven wy toe;
maar dan valt ook de volle verantwoor-
deiykheid terug op de lieden, die hen zoo
ver uit den koers hebben gedreven. Als
men willens en wetens iemand woest
maakt, zou men dan de noodlottige ge
volgen dier woestheid van zyn rekening
mogen afschuiven?
Men wil het weleens doen voorkomen,
als vormden de Duitsche socialisten,
welke na te bootsen ook by sommigen
hier te lande het streven schynt te zijn,—
een vast aaneengeslotendoor eens
gezindheid sterke party, die door deze
eigenschap bestemd is, binnenkort in de
leiding der openbare zaken een belangrijk
aandeel te verwerven. Niets is minder
waar dan dat. Men moet maar eens de
verslagen lezen van hetgeen er plaats heeft
op de party dagen ditmaal te Breslau
waar de eene voorganger den anderen
zelfs in het publiek met de meeste heftig
heid bestrijdt; wat in de gesloten bijeen-
komsten gebeurt, en dus niet in de pers
vermeld kan worden, zal zeker niet mal-
scher zyn!—hoe de leiders, mannen dikwijls
van veel bekwaamheid en grooten naam,
geen hooger doel schijnen te kennen dan
elkander den voet te lichten, in het debat
ruimschoots gebruik makende vandielie-
felyke termen, die nu eenmaal onafschei
delijk verbonden zyn aan de sociaal demo
cratische beweging. Bewijzen van belan
geloosheid vindt men overvloedig in de
hardnekkigheid waarmede zy, die in de
propaganda door woord en geschrift hun
levensondeihoud vinden, hun hooge sala
rissen tegen eiken aanval verdedigen,
wat wel dwaas klinkt in den mond der-
genen, volgens wier uitspraken de prole
tariër iedereen als vijand moet beschouwen
die van het goede dezer aarde meer kan
genieten dan hy. Van de overeenstemming
hunner beginselen krijgt men een zonder
ling idéé, als men leest hoe elk dezer we
reldhervormers er een eigen systeem op
nahoudt, en, met allen eerbied voor de
vroegere voorgangers Lasalle en Marx,
denkbeelden verkondigt geheel afwijkende
van de leer der gemeenschappelijkheid
van alle bezit.
Er is in de Duitsche sociaal-democratie
een richting, die steun wil zoeken by de
plattelanders, en zelfs toenadering zocht
tot de agrariërs, de voorstanders van de
uiterste bescherming van den landbouw.
Zy redeneeren, dat, wanneer zy de boeren
en hun arbeiders aan de lijn kunnen krfi-
gen, dit een enormen vooruitgang in de
getalsterkte, vooral by de stembus, zal
opleveren. Dat de agrariërs inzonderheid
de bevoordeeling van het grondbezit op het
oog hebben, en zulks in lijnrechten stryd
is met de belangen der arbeiders, voor wie
dure levensmiddelen een ramp zouden
zyn, - daar wordt overheen gepraat;
wanneer wy, dus zeggen zy, de verovering
van de regeeringsmacht op die wijze kun
nen vei haasten, dan zal het immers ge
makkelijk zyn zulke maatregelen te nemen,
dat het tydelyk verlies meer dan voldoende
hersteld, het offer dat we ons thans moe
ten getroosten ruim vergoed wordt? En
wat hindert het dan, of we voor een poos
afstand doen van den eisch: alle bezit
aan de gemeenschapLaat het kapitaal
zich ophoopen, des te gemakkelijker
zal het vallen, het later te vermeesteren
en des te aanzieniyker zal de buit zyn.
Dat met zulke drogredenen niet iedereen
te vangen is, spreekt vanzelf, en het ver
wondert ons volstrekt niet te vernemen,
dat de stryd tusschen hen, die trouw
blyven aan het „beginsel”, die liever de
beweging willen beperken tot de fabriek
arbeiders met het zuiver socialistisch pro
gramma als vaandel, en degenen die,
wèl overtuigd dat zy aan de grens hunner
macht zyn gekomen en dus, om verder
te komen, met opoffering van eigen be
geerte bondgenootschappen moeten sluiten
met andere ontevreden groepen, - dat
die stryd heftiger is geworden dan ooit, te
voren, en de breuk in de party niet meer
te verhoeden is.
En van al dat geschetter wordt de
werkman het slachtoffer. Hem voert men
tot daden van de grootste onbedachtzaam
heid, waarvan verarming, noodwendig
gevolg der werkstakingen, de bittere vrucht
is. Men ziet het duidelijk jjnjf’rankriik,
te Carmaux, in de laatste jaren het jacht
veld van de socialistische heeren, ter be
vrediging van wier eerzucht de eertijds
zoo bloeiende glasindustrie, die den werk
lieden een gelukkig bestaan verschafte,
nagenoeg ten gronde is gericht.
Daar leven thans de menschen, die
voorheen, in nette woningen gehuisd, een
zeer voldoend onderhoud by niet over
matigen arbeid vonden, in ellende, van
met moeite byeengescharrelde bijdragen
van elders, in stilte de demagogen
verwenschende, die hun huisgezinnen tot
den ondergang hebben gebracht, maar
den zedelyken moed missende, om te
getuigen dat zy op een dwaalspoor zyn
gebracht.
Men kan van een gebouw de gebreken
wegnemen, door het eenvoudig in brand
te steken, of door de fundamenten weg
te graven, zoodat het instort. Dat doen
zy, die de werklieden aanzetten om de
industrie, waarin zy een bestaan moeten
vinden, te vernietigen of het land uit te
dry ven. Dat de naast belanghebbenden
niet zullen inzien, hoezeer deze handel
wijze in stryd is met de eischen van
hun stoffelijk welzyn, is moeielyk aan te
nemen. Het gezond verstand moet ten
slotte de overhand behouden, en ge
beurt dat, dan zal men de opruiers met
hun nydige redevoeringen en holle praatjes
alleen laten staan. Die moeten dan maar
een andere broodwinning gaan zoeken.
Prya der Advertentiën: Van 1 tot 5 regels 0,50. IWfcre regel
meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco
uiterlyk tot Dinsdags-avouds 8- en tot Vrydags-namiddags 5 uren.
Alle biuneulaudsche Advertentiën, voor 3-maal plaatsing opgegeven,
worden slechts 2-maal in rekening gebracht.
De laatste tyden kenmerken zich vooral door
eene ontstane beweging, waarby hoofdzakeljjk
de belangen van den landbouw op den voor
grond treden, en al zal ook niemand ontkennen,
dat er nog veel meer te wyzigen is in het be
lang van één der grootste takken van bestaan
in ons lieve vaderland, evenmin mag over het
hoofd gezien worden, dat er reeds veel geschied
is, waarvoor men vroeger de oogen gesloten hield.
„De tjjden zyn veranderd en wjj met hen”,
dit althans behoorde zoo te zjjn, maar hoe dik-
wyls zien wjj in onze naaste omgeving dit ge
zegde tot een leugen gemaakt. Zeer zeker zjjn
er velen die den drang der omstandigheden niet
kunnen weêrstaan en willens of onwillens daar
aan hebben toegegeven, maar toch ook hoe
ontzettend veel meer zjjn er niet, die van de
zoogenaamde nieuwigheden niets willen weten,
en hetzelfde voetspoor volgen van vele jaren
hér; niet, dat de maatregelen, waaraan velen
nu nog zoo met hart en ziel gehecht zyn, ten
tjjde hunner inwerkingstelling niet tot de beste
behoorden misschien, maar de toestanden, de
belangen, de gestelde eischen zjjn on vooral de
leefwjjze is zooveel veranderd.
De tjjd, dat de landbouwende klasse als een
noodzakeljjk kwaad beschouwd werd, is geluk
kig voorby; zjjn zjj het niet juist die de maat
schappij in stand houden Maar daar staat
tegenover, dat de eischen die aan een goed
landbouwer gesteld worden ook hooger zjjn.
Zooals in alles en met alles speelt ook hier
de concurrentie een grooten rol. Zien wjj niet
bij onzen grootsten concurrent, Denemarken,
dat tr meer te doen is dan alleen aan het
oude gehecht te zjjn; dat er verstandcljjkc ont
wikkeling geëisoht wordt om den grooten stryd
om het bestaan vol te bondon; dat er meer
gewoekerd kan en moet worden met het aan
onze zorgen toövertrouwde land en vee. En zoo
zoude ik kunnen voortgaan met op te sommen
wat de Denen boven ons vóór hebben; alleen
dit nog; Waar komen de nieuwste en meer
--ag o. a.-
borstelmaker, W. B., I
borstelmaker, wonende
.iveen, no. 2 te
-4 tal van eene port
tabaksdoos, ieder tot
Behandeld werd vervolgens de zaak tegen
1 G. D., 56 jaar, zaakwaarnemer te Schoonhoven,
beklaagd van oplichting. Uit de behandeling
i bleek dat beklaagde op zich genomen had voor
zekeren Eegdeman een burgerrechteljjk geschil
met zekeren Stalenburg voor het kantongerecht
te Schoonhoven te zullen behandelen en zich
door Eegdeman had doen afgeven bedragen
van f2, f2,20, f2,50, f8,82J, f2,03, f 1,75,
f3,55 en f2,15 voor onkosten bjj het voeren
van dat geding. Om deze bedragen te kragen
ohillende logenachtige opgaven ge-
terwjj 1 later was gebleken dat hy dit geld
iigen bate had aangewend en niets aan de
had gedaan. Beklaagde, die vroeger wegens
tering reeds tot zes maanden gevange-
was veroordeeld, was heden niet ver-
zoodat verstek tegen hem werd verleend.
M. eichte tegen beklaagde twee jaar
had zich te verantwoorden H. de K.,
-beklaagd van
op 18 Augustus jl. te Willige-Langerak een
houten kistje, benevens twee rjjksdaalders en
één gulden, die toebehoorden aan J. Vergouw,
te hebben weggenomen.
Beklaagde, die vroeger reeds wegens diefstal
en oplichting tot drie maanden gevangenisstraf
was veroordeeld, beketóde het hem ten laste ge
legde. Wetende dat de 14-jarige bestolene
eenige spaarduitjes had, die zjj in een kistje
borg, had hij op bewusten dag zich dat kistje
toegeëigend, het verbroken en daaruit genomen
een bedrag van f 6, welk geld hy op 31 centen
na had opgemaakt voorname!jjk met het spelen
om centen.
Tegen beklaagde, die zeer ongunstig bekend
staat, zich thans aan een zeer laag feit heeft
schuldig gemaakt en ook van een anderen diefstal
verdacht is geweest, werd negen maanden ge
vangenisstraf geëisoht.
Beklaagd van mishandeling stonden terecht
23 jaar, koetsier en L. G., 22 jaar, i
beiden wonende te Groot-Ammers.
sn op 81 Augustus te Schoonhoven, veree-
gelyktjjdig, de 1ste aan K. B. Stuurman,
tan J. Visser, moedwillig en gewelddadig
op het hoofd en een bloedende wond
toegebracht.
beklaagden ontkennen het hun ten laste
gelogde, en beweren op bewusten dag, toen het
feest te Schoonhoven was, bjj gelegenheid van
den verjaardag van H. M. de Koningin, de per
sonen van Stuurman en Visser zelfs in het ge
heel niet te hebbon gezien. Uit het getuigen
verhoor bleek echter het tegendeel.
Bakl ’s zeer ongunstige houding ter terecht
zitting in aanmerking nemende, werd tegen ieder
drie maanden gevangenisstraf geëisoht.
Uitspraak 7 Nov.
art 4.
lingen i
tweede
wordt
April, en
onderwijs ontvangt.
Art. 6. Zy, die aar. het onderwys willen deel
nemen, moeten den leeftjjd van tenminste 14
jaren bereikt hebben en bewjjzen leveren, dat
zjj voldoend lager onderwys hebben genoten.
Dit laatste moet bljjken uit eene sohriftelyke
verklaring van het hoofd der school, welke ze
bezocht hebben, of uit een mondeling en sohrif-
telyk onderzoek.
Art. 9. Het toezicht wordt uitgeoefend
a. door de commissie van toezicht, welke door
het Dagelyksch Bestuur der Maatschappy van
Landbouw in het gewest, waar de winteroursus
gevestigd is, in overleg met het afdeelingsbe-
stuur, wordt benoemd;
b. door den Ryk-dandbouw-leeraar in de pro
vincie of den daarvoor door den Minister van
Binnenlandsche Zaken aangewezen waarnemen-
den Rykslandbouw-leeraar.
Zooals bjj alle onderwys moet ook hierby een
leerplan vastgesteld worden, en bestaat dit voor
den meergenoemden cursus voor het eerste
jaar uitkennis van den grond, grondbe
werking, grondverbetering, plantenteelt, veeteelt
en kennis der natuur.
Het tweede jaar is eene voortzetting on
uitbreiding van het eerste en worden hier nog
by onderwazenbemestingsleer, waardebereke-
ning van meststoffen, voedermiddelen en zaai
zaden, gezondheidsleer van de verschillende
huisdieren.
Zooals de aandaohtige lezer en opmerker zal
bemerkt hebben is het onderwys geschoeid op
een leest die het voor de leerlingen zeer be-
grypeljjk en bevatteljjk maakt. Met genoegen
kan dan ook worden geconstateerd, dat de lessen
praktische uitvindingen op landbouwgebied van
daan P van Denemarken, zooals wjj nog on
langs konden vernemen van een karnmachine,
waarmede in 5 minuten de funotiën verricht
werden en even goed als op onze oude manier.
En de uitvinders van zoo iets zyn geen geleerde
en gestudeerde professoren, neenl dat zyn ge
wone praktische landbouwers, die de gave van
opmerken en vergeljjken bezitten en hunne onder
vinding aan de praktyk weten dienstbaar te maken.
Onze regeering hoeft ook ingezien, en naar
wjj hopen bytjjds, dat in die richting nog veel
voor onze landbouwende klasse te doen isvan
daar stelt zjj de mogelykheid open om in ver
schillende gemeenten winter-landbouwcursussen
op te richten, waar de aankomende landbouwer
zijn verstand praktisch kan scherpen en ont
wikkelen in zyn eigen voordeel en in dat van
zyne omgeving.
Aan die roepstem en aan de algemeen erkende
en gevoelde behoefte heeft het Bestuur der
afdeeling Alblasserwaard" der Hollandsche
Maatschappij tan Landbouw gehoor gegeven en
aan Zyne Excellentie den heer Minister van
Binnenlandsche Zaken een adres ingediend om
subsidie uit ’sRyks kas voor die hoogst nut
tige zaak.
Dat request steunt op de volgende overwegende
gronden
„dat deze afdeeling, vóór 2 jaar opgericht en
thans reeds tellende 250 leden, is ontslaan uit
de algemeen gevoelde behoeften aan voorlichting
voor het uitoefenen van het boerenbedryf,
dat het Bestuur der afdeeling dan ook dit grt
belang begrypende, nimmer heeft geaarzeld
zooveel mogeljjk al datgene te verschaffen, wat
tot voorlichting wordt verlangd;
dat zjj dit heeft getoond door het verstrekken
van boekwerken betrekking hebbende op den
landbouw aan de 'leden; het aanleggen van
verschillende proefvelden, het houden van een
zuiveloursus, den coöperatieven aankoop van hulp-
meststoffen en veevoeder, het laten optreden
van de meest bekende landbouw-deskundigen
in hunne menigvuldig gehouden vergaderingen,
het houden eener tentoonstelling, enz. enz.;
dat zjj tot haar leedwezen van een cursus
in het hoefbeslag tot heden heeft moeten afzien
tengevolge der daaran verbonden groote kosten,
terwjjl haar daarvoor, zooals Uwe Excellentie
bekand is, geen voldoend» rykssubsidie kon wor
den verstrekt;
dat echter thans van verschillende zijden wordt
aangedrongen op het instellen van een winter-
oursus in landbouwkunde en dat ofschoon de
afdeeling geen middelen beschikbaar heeft om
de kosten van zulk een cursus te kunnen be-
strjjden, zy alles
tane uiting tot 1
vau het landbouwbedryf te kunnen bevredigen;
oordeelde Dinsdag
I borstelmaker, W.
borste'
dincrsi
i heeft aangewend om deze spon- i
het opdoen van meerdere kennis
awbedrjjf te kunnen bevredigen;
dat dan ook de cursus reeds is aangevangen
met een getal van 12 leerlingen;
dat zjj dit heeft kunnen doen doordien de
heer A Kars, hoofd der school te Goudriaan
en voorzien van de lagere landbouw-akto, zich i
bereid heeft verklaard, voorloopig geheel gratis
het onderwjjs te geven, dat de leermiddelen door
particulieren worden verstrekt en dat de ge-
meente Noordelooi gratis eöh verlicht en ver
warmd lokaal heeft afgestaan.
Een en ander is echter geschied in de ver-
wachting dat bet Uwe Excellentie moge behagen T
aan dezen winter-landbouwoursus dezelfde sub- i
aidie te verstrekken welke door meerdere andere I
soortgeljjke cursussen uit 's Ryks kaa worden
ontvangen, zoo mogolyk, reeds met ingang van
dezen cursus.
Het Bestuur der afdeeling zoude het in hooge
mate betreuren, indien het voortzotten van dezen
cursus moest worden gestaakt, tengevolge van
gebrek aan gtddmiddelen, daar deze streek
voorlichting op landbouw-gebied zeer noodig
heeft en dit toch zou bet gevolg moeten zyn,
indien geen ryksaubsidio kon worden verkregen.”
Mocht op het gedane verzoek gunstig be- I
schikt wordeu, dan wordt het onderwys ge- 1
geven volgens een reglement voor den winter-
cursus, waarin de volgende bepaling.n van het I
meeste belang zyn
art. 2. Het onderwys zal omvatten de be
ginselen van de natuurwetenschappen, voor
zoover die met den landbouw in verband staan,
de beginselen der landbouwkunde en der vee
teelt, daarby rekening houdende met den aard
der behoeften in de omgeving.
De cursus duurt 2 jaar. De leer
vormen het eerste jaar éénhet
le jaar twee klassen. Het onderwys
t gegeven van 1 October tot ultimo I
wel zóó, dat elke klasse zes uur i
L