Schalen
N°. 1651.
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht
chterij
)len.
1896.
jewas,
i-Hötel,
WERPEN
KOOPE
jesbrug 89.
liteit.
:halen
jgbaar aan de
Iwijkersluls.
DEN,
'KS-ONTVANGER
ansdag 29 Jan.
riLDE
RKOOPING
geld,
DE STRIJD HERVAT.
BINNENLAND.
BUITENLAND.
GT HET VOORT.
-6 uur.
impany,
welker
S. &W. N. VAN NOÓTEN tb Schoonhoven,
Uitgevers.
Breedenwegin
SCHOOMHOVENSCHE COÏÏRAHT.
zaak door sterf-
eden eene party
iacöelKfllen
r mud. Te ver-
VERKAIK te
VAK MOOTKS,
zan ’t een
ie, echter
de gewone
gebruik.
I PAPIER, ver-
r ingezetene van
i bekomen bij den
Vuilendam.
Heer
nhage.
ikemst en positie
artij.
en der kiesvereen.
ent.
ir der Kiesvereen.,
RN, Voorz.
ecret.-Penningm.
6.
or het BESTUUR
3r Beneden-Uaaet-
y’dag 7 Febru-
e, ten huize van
KEN te
echt,
Deze Courant wordt des Woensdags- en des Zaterdags
morgens uitgegeven. Prys: voor Schoonhoven per drie maanden ƒ0,75.
Franco per post door het geheele ryk f 0,90. Men kan zich abon-
neeren by alle Boekhandelaren, Agenten en Brievengaarders.
MNAIRE KIES
ING
MACHT”
V. Maandag 10
te 6 uren, eene
(DRACHT doen
H. (Slot).
Wat is toch de reden, waarom ook in
die gemeenten, waar goed" ingerichte, ge-
makkelyk toegankelijke, in haar onkos-
tenvoorwaarden zoo gematigd mogelijke
Banken van Leening bestaan, speciaal op
gericht en onderhouden niet met het doel
om er winst uit te behalen maar alleen
om te voldoen aan hetgeen de Raad als
een maatschappelijke noodzakelijkheid be
schouwt, dat zelfs ddar door de onbe-
middelden een zóó druk gebruik wordt
gemaakt van de veel meer eischende
.verkoophuizen”, dat de Banken van Lee-
ning haar kosten niet meer zullen kunnen
dekken en dien ten gevolge aan haar me
dedingsters het veld zullen moeten ruimen?
Een feit toch is, dat' de Verkoophuizen
op het voorschot bij de terugbetaling al
gemeen een hooger bedrag inhouden voor
rente en bewaarkosten dan de Banken.
Niet zelden wordt er zelfs woekerrente
gemaakt, 20 tot 40 percent, en dat nog
wel by voorwerpen, waarop slechts een
gedeelte der werkelijke waarde is voorge
schoten, zoodat de beleener er in geen
geval kwaad aan kan. Dat zulk gevaar
hem ook nooit bedreigt, blijkt uit den
spoed, met welken hij onmiddellijk na het
verstrijken van den bedongen termijn het
recht van terugkoop als vervallen be
schouwt; komt men bij sommige dier
handelaars een dag te laat, dan is alle
kans verkeken om het goed terug te krij
gen. Bij de Banken van Leening moeten
de panden nog geruimen tijd ter beschik
king van den beleener blijvenhet regle
ment van de Leidsche Spaarbank, wy
noemen deze, omdat van haar bestuurde
drang is uitgegaan om den Gemeenteraad
te nopen tot de thans besproken adres
beweging, bepaalt dat eerst vijftien
maanden na den dag der beleening de
panden in het openbaar worden verkocht,
en dat nog tot 24 uren vóór de veiling de
houder van het beleenbriefje zyn pand zal
kunnen lossen tegen bijbetaling van de
rente tot den dag der lossing; ook, dat
het meerdere, hetwelk een pand opbrengt
boven de beleeningssom, verhoogd met de
rente over vijftien maanden en de ver
schuldigde belasting, twee jaar ter be
schikking van den pandgever blijft. Er
zijn dus alle waarborgen, dat de Bank van
Leening in alle opzichten diens belang
zoekt te behartigen, overeenkomstig het
philanthropisch karakter, dat steeds aan
haar is toegekend. De „verkoophuishou
der” biedt die waarborgen niet aan: in
tegendeel, de geheele zaak is voor hem
een bron van winst, die hij natuurlijk zoo
groot mogelijk tracht te maken.
Men kent misschien de historie van de
zilveren lepel en vork, in de dagen van
de opkomst der verkoophuizen door com
missarissen der Leidsche Bank van Lee
ning voor zes maanden belegd bij vyf
verschillende houders dezer inrichtingen,
ten einde met hun voorwaarden bekend
te worden? Het verhaal wordt in het
artikel van Buys gegeven, en komt hierop
neer, dat A f7 gaf en 36 pet. rente en
bewaarkosten namB f 6,50 met 35 pet.
C f6,50 met 41 pct.; D f4 met 76 pet.;
E f3 met 92 pct. De Bank van Leening
zou gegeven hebben f7 en 12 pet. voor
rente, bewaar- en administratiekosten ge
vorderd hebben. De zilver waarde van het
onderpand was 18,25.
Zulke cijfers spreken nogal, en daarom,
wat mag wei de reden zyn, dat de men-
schen de bank ontloopen en naar den
verkoophuisman zich begeven Buys geeft
een antwoord op die vraag, dat mij juist
toeschynt: misschien vraagt het alleen
eenige aanvulling. „Omdat de uitzonde
ringen op den regel, dat kooper en ver-
kooper de voor hen voordeeligste markt
zoeken, in aantal toenemen naargelang
men lager in de maatschappelijke kringen
afdaalt. Omdat men hier te doen krijgt
met de bekrompensten onder de bekrom
penen en met de zorgeloosten onder de
zorgeloozen. Omdat nu eens de misschien
niet onbaatzuchtige raad eener buurvrouw
de voorkeur bepaalt, en dan weder het
lokaas eener kleine versnapering; of wel
het feit, dat het verkoophuis zoo gezellig
is en de ondernemer zoo aardig weet te
praten. Wat echter misschien nog het
meest afdoet, is dit, dat, terwijl het voor
schot by de bank meestal vaststaat en
op het eene oogenblik niet veel kan ver
schillen van dat op het andere, by het
verkoophuis daarentegen de prijs sterk
wisselt, afhankelijk als hy vóór alles is
van de goede luim van den ondernemer.”
Over het algemeen, dit in overeen
stemming met het gevoelen van Buys
heeft de mindere man liever niet te doen
met ambtenaren, hoe vriéndelijk dezen ook
tegen hem zyn mogenen het stukje
huiselijke geschiedenis, dat wellicht aan
de beleening van eenig pand is verbonden,
vertelt hy liever aan een van zyn gelyken,
althans aan iemand die, gelyk met den
houder van het verkoophuis het geval is,
in beschaving weinig boven hem staat.
Te Haarlem, waar men nog de „inbren
gers” heefthoewel zij niet meer, zoo-
als vroeger, met eigen geld werken, doch
elke uitgave en Ontvangst by de bank
verrekenendaar deed zich vaak het
geval voor, dat lieden, die dicht by het
gebouw van de Bank van Leening woon
den, toch maar een langen omweg maak
ten om met hun spullen by den inbrenger
of inbrengster te gaan, dewyl zij liever
met deze dan met de „heeren” te doen
hadden, en in weerwil dat vroeger, nu
is dat, gelooven we, vervallennog een
kleinigheid moest worden betaald als loon
voor deze tusschenpersoon. Men neme ook
nog in aanmerking, dat het politietoezicht
op de Bank van Leening, als openbare
instelling, gemakkelyker is uit te oefenen
en dus scherper is, dan dat by particu
lieren, zoodat, als iemand soms iets heb
ben mocht waarvan de oorsprong liefst
niet moet worden nagespoord, hy eer zijn
toevlucht zal nemen tot het verkoophuis.
Wel moet de houder, evenals ieder die
zich met den inkoop van roerende goe
deren inlaat, een register hebben waarop
elke post wordt aangehoudenmaar, er
kunnen soms ook redenen zijn om mqt die
bepaling de hand wat te lichten. v
Nauwlettend toezicht op alle inridWin-
gen, die geld op roerend onderpand voor
schieten, is natuurlijk dringend noodig,
in het belang niet alleen van bestrijding
van diefstallen, ook voor het behoud van
de rechten der eigenaars van gestolen goe
deren. Art. 31 van het Kon. Besluit van
31 Oct. 1826 zegt: „De gestolen of verlo
ren goederen, door derzelver eigenaars,
binnen den t(jd, door de wet bepaald, op-
geöischt, worden teruggegeven, wanneer
het regt van eigendom ten genoege van
de Bank-administratie, of ingeval van ver
schil, door een vonnis bewezen wordt; in
zoodanig geval zullen de eigenaars niet
gehouden zijn om de voorschotten, door
de Bank gedaan, noch de interest van
dien, goed te maken.” In overeenstem
ming daarmee bepaalt ook de laatste alinea
van art. 29 der Leidsche Verordening„Ge
stolen of verloren goederen worden aan de
eigenaars teruggegeven met inachtneming
der voorschriften, bepaald by art. 31 van
het Kon. Besl. van 31 October 1826.
Maar is dat Besluit rechtsgeldig?
Vraag het den juristen, en de een zal
zeggen ja, de andere neen. De gronden
voor dien twijfel zijn gemakkelyk te vin
den. Een andere vraag is echterMoet
dat zoo blijven?
Is het wenschelijk, het gebruik van een
credietmiddel, dat van niet geringe betee-
kenis is in de levensomstandigheden der
minvermogenden, geheel zonder eenig toe
zicht van overheidswege te laten, zoodat,
wanneer door de verdwijning der openbare
banken het laatste tegenwicht zal zyn
weggenomen, de misbruiken zullen toe
nemen en de kleine man onbeschermd zal
zijn blootgesteld aan een langzame ex
ploitatie in den hatelyksten vorm?
Want dit is de quaestie. Laat de Re-
geering de zaak zooals zij is, dan kunnen
de banken het niet houden; haar inrich
ting vordert een kostbaar beheer, en wan
neer er weinig gebruik van gemaakt wordt
zou zij, om de uitgaven te dekken, tot
belangrijke verhooging van rente of van
administratiegeiden moeten o vergaan.
Maar dan zou zy haar philanthropise!!
karakter verliezen en dus geen reden van
bestaan meer hebben.
Het Leidsch adres motiveert dan ook
den drang by de Regeering om wettelijke
regeling, op de volgende wijze
„Het houden van eene Bank van Lee
ning of van een huis van verkoop met
recht van wederinkoop een bedrijf dat
tot vele misbruiken aanleiding kan geven
en in vele gevallen werkelijk ook geeft
is thans uit een strafrechtelijk oogpunt
geheel vrjj.
„Het gevolg is, dat het doel, waarmede
de gemeentelijke Banken van Leening zyn
gesticht en worden onderhouden, voor een
groot deel wordt verijdeld. De ervaring
leert, dat al zijn de voorwaarden der be
leening by de gemeentelijke instelling in
het algemeen voor het publiek minder
bezwarend dan bij de particuliere inrich
tingen, toch door zeer velen aan de laatste
de voorkeur wordt gegeven, omdat zij, aan
geene enkele bepaling gebonden en aan
geene contróle hoegenaamd onderworpen,
in menig opzicht faciliteiten kunnen aan
bieden, die eene instelling der overheid
niet kan toestaan.
En verder
„Toen in het vorig jaar commissarissen
onzer stedelijke Bank een aantal stadge-
nooten, aan wier meening in deze waarde
mag worden gehecht, opzettelijk hierom
trent (d. i. opheffing der Bank)raad
pleegden, verkregen zij bijna uitsluitend
adviezen in den zelfden geest. Zoo besloot
men vooralsnog de instelling te laten be
staan, ondanks de moeite, zorg en ver
antwoordelijkheid, aan het beheer daarvan
verbonden, ondanks de geldelijke opoffe
ringen, die zij van de gemeente in de
de z. g. n. „Haag-
:eelen.
TWEE MOLEN-
rceelenliggende
j den Molen in
V. G. A. BOLt
zal op Woens-
n 26 Februari
s om 10 uur, by
3 Meerkerkde
ran A. VERHOEF,
is by J. ROMEIJN,
en verkoopen
i, 90 Centiaren
AND,
der
erk,
Aren, 50 Cea-
ËNDLAND aldaar,
ichreven.
lain te vervullen, om de Transvaalsche
Regeering te winnen en te overtuigen
van de oprechtheid en goede trouw der
Britsche Regeering, isdoor Salisbury’s
optreden zeer veel zwaarder geworden.
Ook Salisbury’s terugwyken tegenover
de Porte en zijn onedelmoedig verzaken
der mishandelde Armeniörs, wekte in de
hoogste mate Morley’s toorn op. «Wat
hy daarvan gezegd heeft, is eene diepe
vernedering voor ieder Britsch burger,”
luidt het oordeel van den oud-Minister.
En wat heeft de heer Salisbury nu eigen
lijk gesproken met betrekking tot Armeniö?
De zes Mogendheden, dus verklaarde
hij, die na veel moeite van Turkije de be
kende-) hervormingen voor Armeniö hadden
verkregen, zouden nu toezicht houden op de
tenuitvoerlegging daarvan, maar yerdef
gaan, konden zij niet. Engeland had niet
de minste aanleiding er toe, om zich in
de zaak te mengen en den Sultan te dwin
gen over de Armeniörs te regeeren op eene
wijze, waarin hy nu eenmaal geen be
hagen heeft. Salisbury geeft verder toe,
dat de bestuurswijze van den Sultan zwak
is, maar tot de gruweldaden rechtstreeks
last geven, doet hij niet. Dat is het werk
van de Mohammedanen. Engeland kan
niet tusschenbeide komen. Het heeft de
macht niet tot eene militaire bezetting
van Klein-Azië over te gaan en gelooft
niet, dat eenige andere. Europeesche mo
gendheid zulks begeert te doen.
Er zal dus, wat Engeland betreft, rustig
worden voprtgemoord in Klein-Azië.
Nu, deze redevoering, die overal elders
algemeens verontwaardiging wekte, deed
natuurlijk den Sultan Abdal Hamid veel
genoegen. De slappe toon, waarop Salis
bury over de Armenische zaken sprak,
maakte op hem een aangenamen indruk,
zoodat hij dadelijk beval gaf, zijn dank
te betuigen voor het gesprokene. Salisbury
is dus des Sultans vriend geworden.
Qok Minister Balfour sprak te Bristol
over de zaken in Armeniö, in gelyken
geest als zyn chef.
„Daily News” ontving inmiddels weer
een brief uit Urfa, waarin het getal der
alleen daar gedoode Armeniörs wordt op
gegeven als 3500 te hebben bedragen.
Daarvan werden 1500 verbrand in de kerk,
waar ze een toevlucht gezocht»hadden.
De Daitsche Rijksdag heeft een aan vang
gemaakt met de beraadslaging over het
nieuwe Burgerlijk Wetboek, ter gelegen
heid van ‘den 25sten jaardag des Rijks,
door de Regeering ingediend.
Staats-Secretaris Nieberding verklaarde,
dat het ontwerp, de vrucht van een arbeid
van twintig jaren overeenkwam met de
opvatting in de breedste volkskringen.
Het bevrijdt Duitschland van eene ver
deeldheid op rechtsgebied, die eeuwen ge
duurd heeft. En de verbonden Regeeringen
antwoordden dan ook allen toestemmend
op de vraag, of de voordeelen wel zouden
op wegen tegen de moeielijkheid der in
voering. Nu, het valt dan ook niet te
ontkennen, dat het vele voordeelen heeft,
op staatkundig- en staathuishoudkundig-,
zoowel als op zedelyk gebied.
In de Balgaarsche Sobranjawelker
zitting door een uiterst talrijk - publiek
werd bygewoond, heeft de Minister Presi
dent Stoïloff, voorlezing gedaan van een
manifest van Vorst Ferdinandwaarin
deze verklaart, dat htf, overeenkomstig
zy'ne aan de natie gedane belofte, Kroon
prins Boris den 19ien Februari zal doen
overgaan tot de Grieksch orthodoxe Kerk.
Afgevaardigden en publiek juichten deze
mededeeling toe. Aan het ministerie
werd eene ovatie gebracht.
Maar wat staat nu hier tegenover? De
gemalin van Vorst Ferdinand, Vorstin
Maria Louisa is zóó fel tegen den over-
gang, dat zy Sofia zal verlaten, om zich
naar haren vader, den Hertog van Parma
te begeven, die even ontstemd moet wezen
als zy. Hare beide zonen, Boris en Cyrillus
laat ze by den vader achter.
Komt de verwachte banvloek van Paus
Leo, dan zou de Vorstin voorgoed haren
echtgenoot willen veerlaten, om zich in
een klooster te begeven.
Welke treurige toestanden!
Generaal Weyler, de nieuwe opper
bevelhebber voor Cuba (Spanje), heeft
verklaard, waarschijnlijk twee jaren noodig
te zullen hebben om den vrede op het
eiland te herstellen. De moeilijkheden en
vooral de kosten zullen groot zyn, maar aan
welslagen is niette twijfelen. De Generaal
zal beginnen met het „schoonvegen” (der
provinciën Mantauzas, Havana en Las Villas.
Toen Koning Carlos van Portugal
Woensdag in een open rijtuig naar zijn
paléis terugkeerde, slechts door een adju
dant vergezeld, wierp een werkman met
steenen naar hem. Een daarvan raakte
zijn adjudant, die toen aanstonds uit het
rijtuig sprong en, met behulp der politie,
den aanvaller vastgreep. Van wat soort
hij was, bleek al spoedig uit zijn ge
schreeuw van: „Leve de sociale revolutie!”
Toen de Koning den volgenden dag
weêr uitreed, werd hij allerwege nog
hartelijker dan gewoonlijk begroet.
By Kon. besluit is F. 8. Op ten
Noort, met ingang van 18 dezer, benoemd
tot -burgemeester der gemeente Ede, niet
toekenning van. eervol ontslag als burge
meester der gemeenten Alblasserdam en
Oud-Alblas.
- Gedeputeerde Staten der pro
vincie Zuid Holland hebben bepaald:
1°. dat de uitoefening der jachten op
waterwild wordt gesloten op Zaterdag
11 April a.s.;
2°. dat de uitoefening van het welspel
van kwartelen met steekgaren of vlieg
net is toegelaten van 25 April a. s. tot
en met 4 Juli d. a. v., doch dat het vliegnet
in geen geval tot het tirasseeren van
kwartelen mag werden gebruikt;
3°. dat de visscherij in de binnen
wateren, waaronder ook worden verstaan
rivieren door sluizen afgesloten, zal zijn
gesloten van 15 Maart a. s. tot en möt -.
31 Mei d. a. v., met uitzondering:
a. van de visscherij dóór middel van
fuiken, aalscharen, aalkorven, dobbers en
door peuren naar aal en paling;
b. van de visscherij met de gebbe om
kleine vischjes te scheppen tot aas voor
dobbers
4°. dat het visschen met kuilnetten,
waaronder ook behooren ankerkuilen en
staalboomen, van 1 April a.s. tot 15Juni
d.a. v. is verboden;
5°. dat de kooilieden hunne kooieen
den in dit jaar moeten opsluiten of
ophokken van 2 Juli tot de opening der
jacht op waterwild.
•—Van 5 tot en met 13 Febrtfari
a. s. zal in de expositie zaal van het
voormalige Passage Hötel, Korte Hoog
straat 15, Rotterdam, plaats hebben eene
tentoonstelling van kunstvoorwerpen, ge
borduurd op de Origineels Singer Naai
machine.
De 206 diverse nummers, die in hunne
eigenaardige schoonheid -elks belangstel-'
ling gaande maken, bestaan uit: eene
rijke serie met zijde geborduurde land-r
schappen, voorstellingen ontleend aan het
zeewezen, bloem- en genrestukken, allen
meesterstukken van kleureffect; kunst
rijke borduursels op portières, voorhangsels,
sjerpen enz., vervaardigd naar de teederste
bloem- en bladmotieven, uitgevoerd in
de sierlykste Arabesken-Dessinskleedjes,
tafelloopers, antimacassers enz., in^ het
fijnste openzoom en a-jourwerk, inByzan-
tynsch koordborduursel, alsook uit tal
van andere voorwerpen van kunst en
smaak op elk gebied.
Dezelfde verscheidenheid heerscht in
de grondstoffen, welke by het vervaar
digen dezer kunstvoortbrengselen werden
verwerkt, en man vindt er het meest
uiteenloopende materiaalvanaf het teerste
zijden gaas en het fijnste batist, tot de
zwaarste kwaliteiten damast, pluche en
fluweel.
Alle tentoongestelde voorwerpen zyn in -
hun soort volmaakte kunstgewrochten,
en zij dwingen juist d&irom des te meer
bewondering af, omdat ?ij, zonder behulp
van ’t een of ander apparaat, met weinig
tijdverlies, naar eene licht aan te leeren
methode zyn vervaardigd op de gewone
Origineels Singer Naaimachine
voor huishoudelijk gebruik.
De rechtbank te Rotterdanf ver
oordeelde Dinsdag o. a.: F. v.‘d. H., sjouwer
te Gouda, wegens oplichting van een half mud
aardappelen, tot vier maanden; G. F., arbeider
te Vlist, wegens mishandeling, tot drie maanden;
B. de B.kastelein tp Lokkerkerkwegens
mishandeling tot f 10 boote, subs, tien dagen
hechtenis; F. D., smid en F.B, fabrieksarbeider,
beiden te Gouda, wegens vernieling van glas
ruiten, ieder tot vjjf dagen.
Terecht stond daarna 8. L. F., 83 jaar, tim
merman te Gouda, beklaagd van oplichting, f
4 maal gepleegd. Hjj had al. op 7 Januari jl. Wjp
te Gouda, met het opgmerk om sioh weder-CX.K; 5 -
rechtelgk te bevoordeelen, bewogen: lo. H. O.N*
Trjjsburg tot de afgifte van een broeit, 2o. WWt? SÜV/
O. M. Korto tot de afgifte van een stuk bever.
3o. L. H. A. J. M. Quant tot de afgifte vaü een
scheurkalender en 4o. 0. A. B, Bantïinger tot
de afgifte van eoji broek en hemdrok, door bjj
ieder hunner die goederen op crediet te vragen,
vaisoheljjk voorgevende dat hij uit naam en
voor rekening van sjjn vader kwam.
Al het ten laste gelegde werd door beklaagde
bekend. De goederen waten door hem gedeel
telik beleend, gedoeltelyk vorkooht en de op
brengst had hg aan sterken drank besteed. Uit de
behandeling bleek nog, dat b<»kl. van ajjn vader
geen verlof had goederen op diens naam te
balen en dat deze van sjjn zoon veel verdriet beeft.
Tegen bekl., die een weekloon van f 7 te
weinig vond om daarvan te leven, en liever op
oneerlijke manier in zijn onderhoud scheen te
willen voorzien, werd vier maanden gevangenis-
straf geêischt.
De toegevoegde verdediger, Mr. G. H. M. Delprat,
die het betreurde dat de valer in deze de aan
klacht heeft ingediend tegen «jjn zoon, en die
wellicht op een andere wgae had kunnen voor
komen dat de deuren der gerangeors voor zijn
zoon ontsloten moesten worden, refereerde zich,
wat de uitspraak betreft, aan ’a rechters oordeel.
Uitspraak ovor 8 dagen.
Aangenomen het beroep te
Waarder door Da J. Boer Knottnerua
te Roon.
laatste jaren begint te vergen.
„Doch waar de gemeente zich, ter wille
van een volksbqüux, £eze verplichting
getroost, daar mfeent oe Raad vah den
Rijkswetgever te mogen vragen, dat hy
zy'ne medewerking verleene, om de werk
zaamheid der gemeente zooveel mogeljjk
vrucht te doen dragen.”
Zal die vraag op bevredigende wy'ze be
antwoord worden? De politieke omstan
digheden van het oogenblik doen ons wel
eenige vrees koesteren. Maar de Regeering
kan toch zien, dat het den voorstanders
eener wettelijke regeling ernst is, want
uit tal van gemeenten, die Banken be
zitten, is reeds adhaesie betuigd. Dat is
ten minste iets gewonnen. Maar met die
negatieve of laten wy liever zeggen met
die zedelijke winst komen we niet veel
verderdaden hebben we noodig.
Een schrijver in „HetNieuws” beweert
dat het Gemeentebestuur zelf wel een veroi-
dening kan vaststellen, die het houden van
„verkoophuizen” verbiedt of beperkt.
Het „Rotterdamsch Nieuwsblad” is van
oordeel, dat zulks niet kan, omdat er in
breuk gemaakt moet worden op de rechten
van individuen, en dat is voor een Ne-
derlandsche Regeering iets verschrikkelijks,
maar voor een gemeentebestuur zoo goed
als onmogelyk. Als het Staatsgezag niet
helpt, komen wy er niet.
Wy scharen ons beslist aan de zyde
van het „Rott. Nieuwsblad.” Had de plaat
selijke wetgever de zaak kunnen regelen,
te Leiden Jimi het zeker en in tal van
andere gemljfcten hoogst waarschijnlijk
reeds geschied zijn.
Wy zullen maar afwachten wat de
Minister van Binnenlandsche Zaken doen
zal. Intusschen is het voortreffelijk, dat
opnieuw op de zaak de aandacht is gericht.
Overzicht,
De Minister-President van Groot-BriL
tannlö, de Markies van Salisbury,heeft
te Londen aan een feestmaal der ver-
eeniging van Non Conformisten het
woord gevoerd en zich daarbij over de
jongste gebeurtenissen in de Transvaal
uitgelaten, op eene wyze, die aan ernstige
bedenkingen onderhevig is. De Transvaal,
zeide Salisbury, geeft ons op het gebied
van „Home Rule” een voorbeeld, dat
duidelijk aantoont, hoe, wanneer ooit aan
Ierland Eigen Beheer werd bewilligd, het
lot der „loyalisten? in de Protestantsche
provincie Ulster wezen zou. De „uitlan-
ders” in de Transvaal, riep Salisbury uit,
zijn, wat in Ierland de mannen van Ulster
zijn. Dat waren oorspronkelijk ook indrin
gers. Maar, dat juist Salisbury deze
vergelijking trekt, is daarom en in de
gegeven omstandigheden zoo bedenkelijk,
omdat nog versch in de herinnering ligt,
de campagne, destydsdoor hem in datzelfde
Ulster ter bestrijding van „Home Ru)e”
ondernomen, toen hij niet veel beter dan
gewapend verzet en burger oorlog heeft
gepredikt voor het geval, dat Gladstone’s
lievelingsmaatregel tot wet mocht worden
verheven, hetgeen hem toen zeqr kwalijk
genomen is. De Britsche Premier heeft
zich aldus geplaatst op het standpunt van
„The Times”, zoo niet van Jameson.
De „Westminster Gazette” merkt hierop
aan: Onze hartelyke gelukwenschen op
.heden aan het ïersche volk. Vroeger
wel èens met Hottentotten vergeleken,
zijn de Ieren nu door Lord Salisbury
verhoogd tot de waardigheid van „Boeren”.
Maar de Ulster-mannen moeten wy oprecht
condoleeren, want met „uitlanders” te
worden gelijkgesteld, is nu niet bepaal
delijk een lof!
De heer Chamberlain alléén is zich zelf
gelyk gebleven, door flinkweg te spreken
van de „onafhankelijkheid” der Trans
vaalsche Republiek.
De „Times” geeft nu weêr eens het
woord aan een Berlynschen correspondent
en wel, om te verklaren, dat het bekende
telegram van Keizer Wilhelm aan Presi
dent Krüger, en het plan om troepen te
landen aan de Delagoabaai slechts de
natuurlijke uiting waren van eene staat
kunde, die jaren lang gerijpt heeft.
Duitschland heeft er al lang naar gestreefd
in Zuid-Afrika vasteren voet te verkrijgen
en heeft er belang byde Transvaal
op staathuishoudkundig gebied onafhan
kelijk van de Kaapkolonie te maken.
Zelfs na de gevangenneming van Dr.
Jameson, is Duitschland bij Portugal
blyven aandringen op toestemming van
het aan wal zetten van Duitsche mariniers
in de Delagoa-baai.
Terugkomende op de jongste redevoe
ring van Lord Salisbury, met name diens
uitlating over de Transvaal, heeft de
liberale oud Minister van Ierland, John
Morley, daarover een scherpe critiek
uitgeoefend. Welk eene houding geeft
het, wanneer de Minister van Koloniën
den inval van Jameson veroordeelt en
eene vervolging gelast en de Minister-
President er een grap van maakt en den
strooptocht vergoelijkt. Waarlijk, de uiterst
moeielijke taak, door den heer Chamber-
Prys der Advertentien: Van 1 tot 5 regels f 0,50. Iedere regel
meer f 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco
uiterlyk tot Dinsdags-avonds 8- en tot Vrydags-namiddags 5 uren.
Alle binnenlandsche Advertentien, voor 3-maal plaatsing opgegeven,
worden slechts 2-maal in rekening gebracht.
