i
stelling.
iiMe tt
Goede rap iZoim,
Markt, naast ;,0e Waag0,
GOUDA,
nemen gelden deposito:
1 dag obvragens 2 °/8
langer térmyn op overeen te komen
>orwaaraen en desverkiezonde tegen
iderpandnn fondsen;
NASSAU LA LEGO,
e koop aangeboden:
2 aandeelen a f 1000,-
1 aandeelen a f 250,-.
vragen, onder letters L. S met
van Prys, aan het Bureau dezer
it.
N°. 1663.
Woensdag 18 Maart.
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht
1896,
breide MQzi8kiiistrnineiit0fl-
/ÉLOCIPÈDE-HANDEL
an J. H. CROMJONGH,
ekonderwyzer te SLIEDRECHT.
mUttnMto:
HotGslstrBBrlZoiMlail,
voortdurende premie voor de lezers van
One blad.
£lzen Slieten,
ing en Lijfrente,
s
s
I
r
I
i
4
TAALQUAESTIES.
■j
s
BINNENLAND.
<ANDA!VTZIG,
ischmar kt n°. 1, Rotterdam.
Tandarts
CASSUTO,
JUDA, Turfmarkt 172.
BUITENLAND.
Overzicht.
br
0
r*r j
OMtnlea.
meê werken om het doel, waarnaar
Vereeniging „Onderling Belang”,
H. BRUSSEN, Voorzitter.
Z. GELENS, Secretaris.
SGHOöMOfflffl COURAKT.
S. &W. N. VAN NO0TEN Tb Schoonhoven,
Uitgevers.
is de Koninklijke goedkeuring werd
Heer Mr. A. D. H. KOLFF, Burgé-
nissie van Eere commissarissen zich
45
50
55
60
65
70
Door steeds grooter omzet zijn de
het eonenrreerendst
f prijsopgave.
Er bestaat een vereeniging, die zich
ten doel stelt eenige wijzigingen te brengen
in de manier, waarop de klanken der
Nederland sche taal zichtbaar worden voor
gesteld, ten einde te bewerken, dat er
de door Ambachts- en Handwerks-
zal plaats hebben in de maand
l, niet alleen van de door hen ver
en Industrie kan bevorderen.
als Particulieren, die het goede doel
TTANDEN, VULLINGEN enz.
één jaar vast op 8 pCt.
zes maanden 2}
irtien dagen opvragens „2
n 1
t en verkoopt effecten en Coupons,
sseert Wissels en bezorgt
assurantiën.
Het Kantoor is geopend:
9 tot 2 en van 7 tot 8 uur.
Zaterdagavond geen kantoor.
DE DIRECTIE.
ïedinging in den wedstrijd verlangd,
t vei heffing van kunstzin en smaak
an wat op „OUD SCHOONHOVEN”
tusschen het gesproken en het geschreven
woord, - ten tweede dat sommige letter
vormen, die in de spi eek taal naar een
beschaafde uitspraak niet worden gehoord,
ook uit het schrift verdwijnen.
Die vereeniging maakt op kalme wijze
propaganda voor haar beginsel; zij ver
smaadt den meer gebruikelijken weg van
reclame en marktgeschreeuw, zij over
stelpt degenen, die het met haar streven
niet eens zijn, niet met beschuldigingen
van traagheid, lakschheid, onverschillig
heid en andere onaangename hebbelijk
heden, - zij verliest, in de bestrijding van
haar tegenstanders, nooit de eischen van
de betamelijkheid uit het oog. Tot haar
leden behooren voornamelijk eenige man
nen en vrouwen, werkzaam op de ver
schillende trappen van het onderwijs,
hoogleeraren zoowel als onderwijzers der
lagere school, een enkele letterkundigen.
Haar bedaard optreden doet in geen op
zicht afbreuk aan de warmte, waarmede
zij haar zaak verdedigt, en is evenmin
een bewijs, dat zij de zegepraal van haar
zaak eerst na een niet te overzien tijds
verloop verwacht; integendeel schijnt het
haar vaste overtuiging te wezen, dat binnen
weinige jaren haar stelsel, de „vereenvou
diging onzer spelling,” algemeen zal wor
den aanvaard.
Wij hebben deze verwachting niet, en
zien ook de dringende noodzakelijkheid
der verandering niet in. Laten wjj het
laatste punt het eerst bespreken.
Het is nu ruim dertig jaren geleden,
dat de spelling van „Het Woordenboek”
algemeen ingang heeft gevonden, na een
langdurig tijdperk van voorbereiding,
een spelling, waaraan de naam van twee
beroemde taalgeleerden, De Vries en Te
Winkel, is verbonden. Zoover we weten,
zijn alleen de Duitschers en de Nederlan
ders er in geslaagd, eenige verouderde
spellingvormen door nieuwe en betere
te vervangen.
Voor de overige wereldtalen, tot welke
de onze natuurlijk niet mag gerekend
worden, omdat haar gebied, met dat der
andere vergelekenuiterst beperkt is,
en met name voor het Engelsch en het
Fransch, is zulks tot dusver niet gelukt,
hoe krachtig en aanhoudend ook daarin
op verandering werd aangedrongen. Op
enkele kleine uitzonderingen na ziet het
hedendaagsch Fransch er nog precies
zoo uit als dat van Racine en Mo
lière; de vormen van het geschreven
Engelsch hebben sedert de zeventiende
eeuw nagenoeg geheel geen wijziging
ondergaan. In die beide talen zijn dan
ook de verschillen tusschen het gesproken
en het geschreven woord zeer groot,
9 57
■8
dag 3-
ƒ0,75.
abon-
~-x~x~*mx* TTioovio up
buitenland. Tarieven op r
lis verkriitfbaar.
hadden zijne spionnen hem verteld, dat
de overrompeling van de vyandelfike leger
macht van 15.000 man gemakkelyk werk
was. Ook de generale staf had zich voor
den aanval verklaard, en da bedenkingen
van andere ómcieren, die hét terrein te
bezwaarlijk vonden, had hy te licht geteld.
De correspondent was zóó getroffen
door het jammerlijk schouwspel van den
totaal gebroken man, dat hij geen woord
van troost wist te vinden.
In het Duitsche weekblad „Das Echo”
vinden wy, behalve eene interessante ver
gelijking van Abessynié, wat land en
volksaard betreft, met Zwitserland en de
Zwitsers, de volgende eigenaardige over
levering medegedeeld omtrent den oor
sprong van het Abessynische Vorstenhuis,
dat als stamvader niemand minder blijkt
te huldigen dan Koning Salomo. Ziehier
wat wij dienaangaande vermeld vinden:
Uit de liefdesbetrekking van den wijzen
Koning met de schoone Koningin van
Scheba bij haar bekend bezoek te Jeruza
lem werd een zoon geboren, Menelek,die
zoo sprekend op zijn vader geleek, dat
Salomo’s onderdanen, toen hij volwassen
was, dikwijls vader en zoqn met elkander
verwarden. Dit beviel den wijzen Honing
niet op den duur en hij liet zyn evenbeeld
naar Abessynié trekken.
Toen Menelek uit Jeruzalem vertrok,
nam hij de Heilige Ark mettle twee gouden
Cherubs mede. Op een Sabbat kwam de
karavaan aan een rivier. Menelek en een
deel der Joden, die hem vergezelden, waad
den zonder aarzelen door dien stroom, en
daardoor werden zij Christenen, eeuwen
vóór de geboorte van Christus!
In de stad Axum, door den eersten
Menelek gesticht, wordt in de „heilige
kerk” de Ark bewaard als een bewijs
van de waarheid dezer afstammingssage.
De Ark is echter alleen zichtbaar voor
den Nebreid of Hoogepriester. Geen ander
sterveling kan haar aanschouwen.
De kapt, der art. A. W. Kat-
tenbusch, weikzaam by het Departement
van Oorlog, wordt op zijn verzoek over
geplaatst bij het 4de reg. vest, art., en in
zijne functiön vervangen door den kapt,
der inf. J. J. Van Dam, thans lid der com
missie van proefneming te 's-Gravenhage.
- De bij he,t 3de regiment
vesting-artillerie benoemde majoor J. J. C. H.
Van Pelt komt te Gorinchem in garnizoen.
De commies-chef der eerste
afdeeling ter provinciale griffie te Utrecht,
de heer Mr. W. F. J. Baron Van Lynden,
heeft by Gedeputeerde Staten het verzoek
tot ontslag uit z(jne betrekking ingediend.
'Berkenwoade, 16 Maart. In de laatste
nutsvergadering van dezen winter werd
de spreekbeurt vervuld door den heer
D. C. De Koning, hoofd der school te
Stolwijk. Met veel talent droeg hij als
lezing voor „Groc Americain”, eene novelle
van Justus van Maurik. Niet alleen door
de lezing smaakte het talrijk opgekomen
publiek veel genot, maar ook de bijdragen
van den spreker, alsmede van zijne echt-
genoote, droegen daar veel toe by. Nog
werden bijdragen geleverd door mejuffrouw
M. Westbroek, de heeren C. Manschot en
J. De Visser.
’Brandwffk, 16 Maart. De gesloten
kiezerslijsten bevatten 91 kiezers.
Het kohier van den hoofdelijken
omslag, dienst 1896, is vastgesteld tot
een bedrag van f 463.
'Molenaarsgraaf, 16 Maart. De gesloten
kiezerslijsten bevatten 66 kiezers.
- Het kohier van den hoofdelijken
omslag, dienst 1896, is vAstgesteld tot
een bedrag van f 515.
- Aangezien de Kerkbrug over den Graaf
stroom door het bestuur van de Neder -
waard zal worden vernieuwd, is door de
betrokken besturen besloten, de gang
hoogstens 1 meter breeder te maken,
waarvoor de belemmeringen zijn aange
kocht. Hierdoor zal een groote verbetering
tot stand komen, terwijl tevens gevraagd
zal worden om een platte ophaalbrug,
zoodat de gevaarlijke op- en afrit dan
geheel vervalt.
Donderdag 12 dezer had alhier de
openbare uitvoering plaats van onze zang
vereniging „Oefening en Uitspanning”,
welke werd opgei uisterd door de mede
werking van het Dordtsche Mannenkwartet,
directeur de heer Hazenbosch. Tot groote
tevredenheid van het talrijk opgekomen
publiek, werd het programma afgewerkt
en was do burgemeester de tolk van allen,
toen hij de verschillende medewerkers
een woord van dank bracht voor hetgeen
zy ten gehoore hadlen gegeven. Deze
zangvereeniging heeft in het korte ttfdvak
van haar bestaan veel geleerd, dank zij
de toewijd Wig van den directeur, ddh heer
A. Punt, en, wij hopen haar nog menig
maal te mogen hooren.
'Nleuwpoort, 16 Maart. Mejuffrouw
A. 0. Volker, onderwijzeres aan de openb.
school alhier, is als zoodanig benoemd aan
school no. 2 te Krimpen a/d Lek.
der rechters hadden plaats genomen. Een
poging om hun andermaal door het pu
bliek eene ovatie te doen brengen, mislukte,
hoewel de zaal dicht bezet was. Buiten
Df «ffift'was welöig of geen to daa nog
onverschillig publiek.
Het geding te Pretoria tegen het „her-
vormings comité” te Johannesburg is
Woensdag hervat. Door eeir der getuigen
is verklaard, dat de beschuldigden Leonard
en Philips reeds op 5 November hem en
acht anderen hadden aangeworven ter
aansluiting by Jameson’s troep te Mafeking,
wanneer deze naar Johannesburg oprukte.
Van het hervormings-comité in Armenië
(Turkije) hoort men minder dan niets.
Het is wéér verschrikkelijk, zooals de
Christenvrouwen in Armenië te lijden
hebben van de Turken, zonder dat de over
heid haar ook maar eenigszins beschermt.
Ware Satan zelf op aarde neergedaald,
schrift een blad, hij zou niet met meer
verfijnd overleg hebben kunnen uitdenken,
waarin hij de Christenen op het gevoeligst
en smartelijkst zou kunnen treffen dan
met dat stelselmatig onteeren der Christen
vrouwen. En mannen, om haar te be
schermen, zyn<er, helaas! op de meeste
plaatsen niet oVer.
Iets echt Amerlkaansch! Het New-
Yorker „Journal” bevat ton bericht uit
Washington, volgens hetwelk de Venezue-
laansche quaestie reeds geschikt is, buiten
de commissie om, bij onderhandsch accoord
tusschen Cleveland en Minister Salisbury.
De Fransche bladen melden met vol
doening hoe de bekende socialistische
afgevaardigde Basly er in geslaagd is, de
werkstakende mijn werkers van Oignies
den arbeid te doen hervatten, door hun
in schrille kleuren de gevolgen af te
schilderen der werkstakinghy sprak hun
over de ellende die oyer hunne gezinnen
zou kunnen komen, over de nadeelen voor
den handel, voortvloeiende uit de „strike”
en over de slechte gevolgen voor de
mynmaatsohappy, die in benarde omsUn-
digilezen verkeert. Eerst na herhaalde
pogingen in het werk gesteld te hebben,
gelukte het aan Basly de gemoederen
tot bedaren te brengen, zoodat met groote
meerderheid besloten werd tot hervatting
van den arbeid. Het ware te wenschen,
dat er meer van die kalme leiders waren
Namens Keizer Frans Jozef is aan ’t
Hoofd van ’t Fransch Gemeenebest, den
heer Faure, plechtig het grootkruis der
St. Stevensorde vereerd.
Koningin Victoria, die zich op ’t oogen-
blik in zuideiyk Frankryk bevindt, zal
daar een bezoek ontvangen van Keizer
Frans Jozef.
De Souvereinen, welke den Driebond
vormen, n.l. Keizer Frans Jozef, Keizer
Wilhelm en Koning Umberto, zouden het
voornemen hebben opgeyat, om eene
bijeenkomst te houden te Genua, wat
niet onwaarschijnlijk klinkt.
De nieuwe Italiaansche Minister van
Buitenlandsche Zakende Hertog Di
Sermoneta, heeft zyn ambt aanvaard met
het verzenden aan de vertegenwoordigers
der Mogendheden by het Italiaansche Hof
van eene circulaire, waarin hy zyn ver
trouwen uitspreekt in hunne vriendelijke
medewerking en hunne geneigdheid om
de vriendschappelijke betrekkingen, die
.tusschen hun land en Italië bestaan, tot
verdere ontwikkeling te brengen.
Nu, deze circulaire maakt wel indruk,
in aanmerking genomen de tegenwoordige
droevige omstandigheden, waarin Italië
verkeert.
De nieuwe Italiaansche Regeering moet
voornemens zyn, wel een nieuw crediet
voor Afrika aan te vragen, maar zonder
belasting verhooging.
Uit Massowah is bericht ontvangen, dat
met Negus Menelek, vredes onderhandelin
gen zijn aangeknoopt. Waarschijnlijk staat
daarmede ook in verband, wat uit Napels
gemeld wordt aangaande uitstel van het
vertrek der voor Afrika bestemde aanvul-
lingstroepen. Menelek heeft een derde deel
der Italiaansche gevangenen in vrijheid
gesteld.
De correspondent der Romeinsche „Tri-
buna” heeft te Massowah een onderhoud
gehad met generaal Baraliri. De Generaal
vertelde aan den correspondent, dat hij
tengevolge van zenuwoverspanning in
drie weken niet geslapen had en dat hij
gehandeld- had in een öogenbiik van
zwakte. Tot den ongelukkigen stap had
óök ‘de omstandigheid bijgedragen, dat hij
zich schaamde den terugtocht te aan
vaarden, alvorens den stryd te hebben ge
waagd. De generaal begreep zder goed, welke
vreeselyke gevolgen zijne ondoordachtheid
voor ItalMBpn voor hem zelf zou hebben.
Het was, zoo vertelde de generaal,
alsof een onweerstaanbare demonische
macht hem tot den aanval dreef; allen
hadden hem aangespoord tot den aanval,
alleen Crispi niet, die hem steeds tot
voorzichtigheid aanmaande. Daarby kwam
nog, dat de troepen slechts voor weinige
dagen proviand hadden en een terugtocht
zonder strijd scheen hem verderfelijk toe
voor den geest van het leger. Bovendien
irstrekken gelden op Effecten voor:
agen onder f 1000,- 4 ’sjüre;
agen daarboven tot den prolongatie-
>ers, volgens Amsterdamsche beurs-
•orwaarden
sten zich met het kodpen en verkoopen
m Effecten, tegen een provisie van:
Aan onzé Abonhé’a.
Velen onzer abonné’s kennen het Geïl
lustreerd Zondagsblad en yerreweg de
meesten ontvangen het geregeld by onablad.
Toch zyn er nog, die tót nu toe ver
zuimden te proflteeren van de gunstige
gelegenheid, welke hun als abonné op onze
Courant wordt aangeboden.
Wij willen hen daarom wijzen op deze
fraaie Illustratie, welke een premie op
ons blad kan worden genoemd/
Vooral Vestigen wij bij vernieuwing de
aandacht op dit uitmuntende Weekblad,
omdat onder de lezers van eene Courant
uit den aard der zaak eene voortdurende
wisseling plaats heeft en zy, die zich eerst
in den laatsten tijd opons blad abonneerden,
niet weten dat zulk eene premie daaraan
is verbonden.
Wie eenmaal het Geïllustreerd Zondags
blad ontving, wie eenmaal kennis nam
van de artistieke gravures en boeienden
text, welke week aan week dit tijdschrift
tot een welkomen gast in het huisgezin
maken, wil het blyvend ontvangen.
De uiterst geringe prys van 30 ets, pér
kwartaal, fianco per post 37ets.,
kan voor niemand een beletsel zyn.
Daarby, men vergete niet dat deze
Illustratie als Nederlandsche Illustratie
f5, in den handel kost eh voor de abonné's
op onze Courant tegen zoo germ gen prys
wordt veikiygoaar gesteld.
Wy nood i gen dus alle lezers zonder
onderscheid uit kennis te maken met deze
Illustratie, welke op het einde van een
jaar eed prachtwerk vormt vau 410 groot
folio bladzijden, bezaaid met honderden
gravures, en inhoudende zoowel hoogst
boeiende novellen van letterkundige waarde
als een schat van gezonden humor.
De Administratie.
hebben Daar zyn lui, die nu eenmaal niet
kunnen onthouden dat knol mannelijk en
raap vrouwelyk is, en schrijver dezes
---x - dalen
scheiding hem zal zijn geopenbaard. Bom
mige buigingsvormen kunnen we stilletjes
l^n schieten, op de manier die door de
gffrouwe lezers onzer hoofdartikelen wel
licht opgemerkt zal zijn, en tal 'van
schrijvers doen dat reeds, ook zonder met
dat doel een vereeniging te hebben gesticht
het is best mogelyk dat langs denzelfden
weg nog andere overtolligheden zullen
verdwijnen. Wat de geslachten aangaat,
konden wij het, in onderling overleg,
regelen als in het Engelsch, waar aan alle
levende wezens hun natuurlijk geslacht
wordt toegekend en de levenlooze voor
werpen (behoudens een paar uitzonde
ringen die men ook maar moest laten
vervallen), onzijdig worden genomen, dan
ware de zaak in orde. Maar dat zou in
stryd zyn met de spreektaal; men kan
immers niet zeggen dat het appel niet
ver van het stam valt? De „vereeniging;1
wil dat zaakje aan 't goedvinden validen
schrijver overlaten, en hem machtigen
„de of 'den 'staat zijn of haar roeping te
doen vervullenhet komt ons- niet wen-
schelyk- voor, op die manier van de
dwingelandij der geslachten te worden
verlost; er moet eenheid zijn in de ge
schreven taal als voertuig der gedachten.
AJleen zij hier nogmaals gezegd, laten wij
niet fitten als er eens een sexueele ver
gissing op taalgebied plaats heeft, en
willen de leden der vereeniging hun
vrijheid op dat punt handhaven, we zullen
niet daarom hun geschriften ter zyde
leggen.
De handhaving eener eenmaal vastge
stelde spelling, die men by alle beschaafde
volken kan waarnemen, hangt samen met
de behoefte aan een eenvorriiig middel
van schriftelyke gedachtenwisseling; liet
men dien eisch loa, cjpn zoy elk weldra
lurou.1D1u uuu .u w uu8 zü« taal gaan 8chryvêfio|deminofmeer
en gemakkeljjk te onthouden zün, beperkt. gebrekkige wijze waarop hi) haar spreekt
1 an >n hai vriolran naor vnrmon r>m
klanken zichtbaar voor te stellen, zyn
fantaisfe een ruimen teugel vieren. Maar,
dan werden vele geschriften voor anderen
..uuoxuu Mv-.yn.vu moeielijk verstaanbaar, of ye zouden, om
de woorden goed, en dan vergeten zy niet ze te ontcijferen, veel tijd noodig hebben.
KtMJicju, tt>u umo w MVWÜ1B.VU, uai w hoe zy er uit zien; men weet dat op Heeft een woord den vorm, waaraan we
vooreerst wat meer overeenkomst ontstaat jeugdigen leeftijd het geheugen sterk en gewoon zyn, dan onderkennen we het
i1 i „j, terstond, zonder het zelfs geheel te bezien:
terstond, zonder het zelfs geheel te bezien;
wijkt het van dien vorm af, dan moeten
wo het bekyken met een aandacht, die
afbreuk doet aan het geregeld volgen van
den gedachtengang des schrijvers.
En nu is er nog -een reden, die ons
belet van het streven der spellinghe.r
vormers groote verwachtingen te hebben:
wij noemden reeds „Het Woordenboek”
voor hetwelk de spelling van De Vries
en Te Winkel is aangenomen, en waardan
zeker wel zal worden vastgehouden tot aan
de voltooiing, - die geen onzer zal beleven.
Dat grootsche gebouw van onze moedertaal
beheerscht.de gebruikelijke vormen geheel,
en een algemeene onderwerping aan die
heerschappij biedt zooveel voordeelen aan,
dat wy er wel iets van onze vrijheid en
oyvooroeeia aen naam „imeion, gegeven vaJL ons gemak voor over hebben.
aan het proza dat de onderverdieping van Eindelyk, wie zonder vooroordeel het
I vraagstuk van de spelling beschouw^, zal
1 tot de ei kenning komen, dat het van veel
minder belang is dan wordt opgegqven.
waardoor wat wij te zeggen hebben door-
c van sommige vormen d^ngt tot het verstand en het hart onzer
- met d of t of dt lezei’8, is van veel meer waarde, en
-»y vooral de aandacht gericht
allen, die in het publiek de pen
tegen een provisie van:
onder 30 (ook
•or loten;)
erlangd worden orders in de meeste f
ndsen verantwoord tot den eerstvolgen- I
m middenkoers der Amsterdamsche
•urs
elen Coupons in boven de Amster-
.msche beursnoteeringzonder bere-
ning van provisie;
Aten zich op voordeelige voorwaarden
et het incasseeren van wissels op
nnen- en Tz-*'
nvrage gratis verkrijgbaar.
it voor Schoonhoven dé Heer
A. VAN DEN HEUVEL aldaar.
hikt om in tonnen te heien; en
ere HENNEPSLIETEN enz., zeer billijk
•op by E. LANGERAK, Berg-Ambacht.
hkilelijk I.
iMrlUkwh. Ii)f<-rntr tn-w
f 100 gmtorl k»i-‘.tnV
TANDARTS
laoUDA lederen Donderdag van
lur te consulteeren, Hoogstraat 111.
Dageiyks te consulteeren.
isdag van 10} tot 12} uur te Schoon- i
OPERATIES, KUNSTGEBITTEN, f
TT-tT?””, ’TTTLL”Tr,,i’KT
zoodat voor den vreemdeling, die deze
beoefent,, de klankleer een niet gemakke-
i lyk onderwerp van studie vormt. In de
Ett^ar; tofi
Prys der AdvertentiënVan 1 tot 5 regels f 0,50. Iedere regel
meejr 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco
uiterlyk tot Dinsdags- en tot Vrydags-namiddags 4 uren.
Alle binnenlandsche Advertentiën, voor 3-maal plaatsing opgegeven,
wofden slechts 2-maal in rekening gebracht.
freule
roor mannen. eonr trouwe-».
65
Deze Courant wordt des Woensdags- en des Zaterdai
morgens uitgegeven. Prys: voor Schoenhoven per drie maanden
Franco per post door het geheele ryk ƒ,0,90. Men kan zich
neeren by alle Boekhandelaren, Agenten en Brievengaarders.
Franschmto of Brit schrijft zyn taal zonder
’fouten, oihdat die voormen hem, doorziji^
lectuur, vast in het geheugen zijn gekomen.
Is het bij ons, met een spelling die
wel lastig heet maar toch lang niet zoo
lastig is als die van het Engelsch, anders?
De Nederlandsche knapen en meisjes, die*
op de gewone lagere school goed onder-’
wijs hebben gehad, dat niet ontydigwerd
afgebroken maar in zijn geheel werd ge
noten, hebben die zóóveel moeite met
zuiver schrijven, dat wij ons haasten
moeten andere vormen te zoeken, waar
mede dit bezwaar zou zijn opgeheven?
En wat vooral hier in aanmerking moet
komen, wijken de bestaande vormen zóó
ver af van een beschaafde uitspraak, dat
gewone mepseben periige moeite hebben
om uit het geschreven woord de gedachte
des Schrijvers te volgen en in zich op te
nemen
Maar zoo wórdt gezegd, de ver
eenvoudiging heeft ten doel, het leeren
van spelregels tot een minimum terug te
brengende tyd, die daaraan in de school
wordt besteed, kan voor andere zaken be
nuttigd worden.
In veler oog is dat een argument van
veel beteekenis; men stelt zich die spel
regels als iets heel ingewikkelds en vér-
schi’ikkeltjkS; voor. Ifiderdaad werd er
voorheen in de scholen nogal werk -van
gemaakt. De vruchten van dien arbeid
vielen niet mee, en van do honderddui
zenden, dié hun Nederlandsch schrijven
zonder ooit een fout te maken, zyn er
misschien niet evenzooveel honderden, die
zich nog iets meer dan een half dozijn
dezer regels tlauw kunnen herinneren.
Wijselijk hebben daarom tegenwoordig de
meeste onderwijzers den voorraad spel
regels tot zeer enkele, die door hun alge- 1
meenheid het meest in het oog springen
6u 8uiua&&Q>y rx io vuvuuuuou oyu, uopoiau. v
Hoe komt men dan tot èuiver schrijven? en ia zo®ken naar vormen, om zyn
Och, op dezelfde eenvoudige manier ..JUn .«n
waarop wij allerlei andere vormen leeren
onderkennen, door bloote aanschouwing,
dikwijls herhaald. De kinderen bekyken
i, uu uiiu vuigeiuu uiei
er uit zien; men weet dat op
hoe zy
getrouw is. De veel gesmade ch bijvoor
beeld, die den mensch als wy erkennen
het, niet onmisbaar aanhangsel is toe
gevoegd, men behoeft die niet vaak
gezien te hebben om te blijven weten
dat het ef by geschreven wordt; en om 1
dergelyke kleinigheden is het waarlijk de
moeite niet, een „taalbeweging” op touw
te zetten Schryven wy „gemakkel|jk”
de vereenvoudigers willen het „gemakke
lik” doen; aan welken kant het meeste
gemak zit, durven wij niet beslissen. De
begeerte, om de geschreven klanken meer
te doen beantwoorden aan het gesproken
woord, geeft, als zy wordt toegepast op
bastaardwoorden, vormen te zien waaraan
we heel wat moeite zouden hebben ons
te gewennen; recht „komies” vonden wij
bijvoorbeeld den naam „fuieton,” gegeven
de eerste pagina der „koerant” vult.
Een der grootste moeieltfkheden van
ons taalonderwijs wordt door de voor- - ------ --
stellen der vereeniging niet opgeheven, Vereenvoudiging in de keus onzer woorden,
en v,;ï »ah vnnnon waardoor wat’ wii te zeereen hebben door-
de spelling namelyk van sommige vormen
IX*; uioi V* V, VI u.
Werd daar eenvoudig de daarop zy
van a’!?",
hanteeren.
Uit Pretoria (Transvaal) worden zeer
belangrijke tydingen ontvangen. Presi
dent Krüger is op ’t oogenblik aan
het overwegen van eene belmgryke de
pêche, die hij ontvangen heeft, door be
middeling van den gouverneur der Kaap
kolonie, Sir Hercules Robinson, van den
Britschen Minister van Koloniën, den heer
Chamberlain.
Daarin wordt gewaagd van eene moge-
lyke intrekking van de Londensche con
ventie van 1884, wanneer de Transvaalsche
Regeering eenigszins breedeltfk wil tege
moet komen aan de grieven der „uitlanders”
en ook aan Britsche onderdanen stem
recht verleenen.
Ter vervanging van de conventie zou
dienen een vriendschaps-verdrag, waarbij
de onafhankelijkheid der Transvaal door
Engeland zoh worden gewaarborgd.
Nu, het bericht bewijst wel, dat Cham
berlain, die nog steeds wacht op het
antwoord op zijne lange depêche van
4 Februari, naar bescheid verlangt en
voelt, dat er iets gedaan moet worden.
Jameson en de zynen zyn weer voor
geweest in de Bow-street. Majoor Coventry
en kapitein Gosling waren ook bij de
beschuldigden, die, in plaats van op de
bekende bank, op de stoelen van de zetels
wij zien ook niet, hoe dit zou kunnen,
der werkwoorden
aan het eind. W.
klankspelling toegepast, het zou slechts
taalverarming zijn en aanleiding geven
tot verwarring. Ieder onderwijzer weet,
hoezeer hij met deze dingen te tobben
heefthoe eindelooze herhaling onmisbaar
is om ze „er in te krijgen,” en hoe ge-
makkelyk ze er weer uitgaan. Menschen,
die in hun later leven veel lezen en
veel schrijven, raken aau de goede vormen
gewoon, en voor de overigen komt heter
minder op aan, of zij eens een fout
maken.
In het algemeen moeten wij het elk
ander niet zoo heel erg toerekenen, als er
eens een letter te veel of te weinig wordt
gebruikt; dat is muggenzifterij en klein
geestigheid. Wie als schrijver voor het
publiek optreedt, heeft aan zekere eischen
te voldoen, en een der eerste zal wel zijn,
dat hij geen spel- of taalfouten maakt.
Maar wanneer we "een vertrouwelyk
episteltje met elkander wisselen, niet voor
de pers bestemd, laten we dan op dat
punt wat toegefelijk zijn en den schrijver
niet uitlachen om een d te veel.
Een ander struikelblok op het pad van
het taalonderwijs wordt geleverd door de
fameuse geslachten en de daarmee samen
hangende buigingsvormen. Inderdaad, kon
by een stiptelijk te handhaven Regeerings
besluit daar een opruiming worden ge
houden, we zouden er niet rouwig om
zyn, want waar is de letterkundige, de
journalist, die niet zorgen moet by z(jn
arbeid het woordenboekje naast zich te
