I
H No. U
I Appelen,
e BROEIRAMKN
ENTEN WAGEN,
I, BRANDHOUT,
een massa ver-
enz. enz.
len btygebracht.
WAS.
m HEEMRADEN
waard zullen op
i 29sten Sep-
iddags om 1 uur,
HUIS te
IDAM,
n:(
chap behoorende
de in den Hooien
Lekkerland en
n ouds bekende
N°. 1717.
1896.
Zaterdag 26 September.
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht
esteöiflg.
iSIOOPW
DOOR.
HOUT,
rkant gezaagde
kt voor Bruggen
zware klaarge-
m, Masten en
ten of Schuren,
en en Raggele,,
ileuwe Schouw,
Staaldraad x
der ten verkoop
9BIJSSB1
IKOOPING
EDEN:
t
ftKOOPINft
BUITENLAND.
Overzicht.
BINNENLAND.
STATEN-GENERAAL.
IDE,
het nachtleger
rxs voorn.
S. &W. N. VAN NOOTE1$ tb Schoonhoven,
Uitgever».
reest
ntt,
ritt,
Ileuw Holland-
Dinsdag 29
namiddags ten
Agnietenstraat
goedkeuring van
by inschrijving
ibaar
aanbesteding en
in gemeld bureel
•legtirmagazynen
het afgesloten
erkache Stoom-
Ung en van die
ten door andere
ordt de aandacht
op de aankon-
ho Staatscourant
die van 20 en
ikomen ten kan-
-Penningmeeater
unede by den
p in het EImIumU.
en voornoemd,
orzitter.
Secretaris.
behoeft ni>t
jaruinad, maar
u Zaterdag
1896.
lant voornoemd,
3BENS.
November 1896
>r 1897.
het noodige
e garnizoenen
Amersfoort en
»are Vr|wfflige
ran de
ren LAND te
Mud.
TEDE, Nots.
MöOfflöfflHï GOMT.
dag 3-
ƒ0,75.
zich abon-
BAAREN te
>1 op Zaterdag
tober 1896,
de Scheepstim-
LEN te
1USS81,
an:
part|
Q 1 Januari tot
1897.
n de LINNEN
le garnizoenen
Amersfoort,
vyk en Schoon-
huzaren, en Pibo Antonius Pijnappel,
candidaat in de rechten, beklaagd van
mishandeling en beleediging van den
inspecteur van-politie A. J. Van derSchriek.
Tegen den eersten beklaagde was een
gevangenisstraf van 4 maanden geöischt,
tegen tweeden beklaagde een gevangenis
straf van 3 maanden. De rechtbank
achtte de ten laste gelegde feiten over
tuigend en wettig bewezen en veroordeelde
Jan Hendrik Pijnappel tot 2 maanden en
Pibo Antonius Pijnappel tot 45 dagen
gevangenisstraf.
Aan de rijksuniversiteit te
Leiden is het candidaats-examen genees
kunde afgelegd door den heer H. P. van
Praag.
Aangenomen het beroep bjj
de Ned. Herv. Gem. te Waarder door Ds.
Th. G. C. Rappart te Zuilichem.
missie voor
debat wil verdag
goed-gt
scheid
De Minister
verdaging, en
wankelmoedige!
ervaring heeft l
tegen zyn taak
In Engeland tracht de,oude Gladstone
door allerlei middelen de anti-Turksche
beweging gaande te houdenhy heeft nu
o. a. vast beloofd op de meeting te Liver
pool het woord te zullen voeren. Van
geheel tegenovergestelde denkwijze bly'kt
echter Lord Rosebery te zijn, die het ten
zeerste afraadt, eene beweging op touw
te zetten, met het doel, den Sultan te
ontzetten en een ander in zijn plaats te
benoemen. Rusland heeft nl. verklaard,
op te komen tegen elke afzonderlijke po
ging van een der Mogendheden om in het
Oosten eene regeling te treffen. Een
optreden hier zou dus zoo gevaarlijk
mogelijk zijn, want de gevolgen ervan zou
den niet uitblyven, nl. het uitbreken van
een Europeeschen oorlog.
Niettegenstaande deze waarschuwing,
is er echter te Birmingham, onder voor
zitterschap van den burgemeester, eene
vergadering gehouden, waar, op voorstel
van Lord Coventy, besloten werd, bij de
Regeering aan te dringen op het nemen
van doeltreffende maatregelen, om een
eind te maken aan het Turksche schrik
bewind.
Ook te Bristol, zoowel als elders, hield
men dergelyke toespraken.
Om een denkbeeld te krygen van de
verhouding tusschen Rusland en Turkse,
diene het feit, dat door den Sultan aan
den Russischen Generaal Tekikatchaff is
opgedragen de fortificatiën aan de Darda
nellen te inspecteeren, met last daarom
trent rapport uit te brengen. Nu, de
buurtjes gaan nog al vriendschappelijk met
elkaar om.
De sultan heeft inmiddels gelast het
.verbannen” der Armeniërs te staken
en de arrestatiën tot de feitelyke misda
digers te beperken. Naar berekend wordt,
hebben niet minder dan 25.000 Armeniërs
gedwongen of vrijwillig het land verlaten.,
Intusschen kwam te Constantinopel
dus by de Turksche Regeering zelve,
weer bericht, dat te Equin, in het
klein-Aziatische „vilaget” Kharput, in
twee dagen door de Kurden weer 600
Armeniërs werden vermoord.
De Porte heeft den 12den September de
ambassadeurs der 6 groote Mogendheden
en den Griekschen gezant reeds gewaar
schuwd, dat er onlusten op til waren.
Doch enkel bovengenoemden ontvingen
daarvan bericht, en dit was een steen
des aanstoots voor de zes kleine Staten,
wier vertegenwoordigersna ryp be
raad, besloten, eene gemeenschappelijke
nota te richten tot de Porte. Die mis
deelde Staten zijn: de Vereenigde Staten
van Noord-Amerika, Spanje, België, Ru-
manie, Zweden en Noorwegen en Neder
land. De Gezanten dezer Mogendheden
hebben er in hunne nota op gewezen,
dat zfi, waar het de quaestie gold, dat
leven en eigendom der vreemdelingen
gevaar liepen, evenveel recht hadden als
de eene helft der diplomatieke vertegen
woordigers, om daarvoor gewaarschuwd
te worden, want leven en eigendom van
hunne onderdanen komen aan de zes
ondergeteekenden even kostbaar en ge
wichtig voor als aan de zes gezanten
der grootere Mogendheden. Men verwacht,
dat de Porte maatregelen zal nemen,
om tijdingen, die voor alle vreemdelingen
van belang zijn, ook aan allen by'tyds te
doen toekomen.
Rusland’s Keizerpaar, Zondag jl. uit
Kopenhagen vertrokken, is Dinsdag 11.
met het schip de .Standart” te Leith
aangekomen, door een groote Britsche
scheepsmacht aldaar begroet De Prins
van Wales en de Hertog van Con
naught dejeuneerden aan boord van de
.Standart”, na eerst de noodige hartelyke
begroetingen te hebben gewisseld. Daarna
stapte het gezelschap aan walde muziek
speelde het Russische volkslied en onder
de luide toejuichingen van de bevolking,
reed men naar een zaal, waar de Czar
en Czarina receptie hielden. Na afloop
daarvan gingen H. H. M. M. per spoor naar
Ballater, waar men te zeven uur aankwam.
Vervolgens met een rijtuig naar Balmoral,
het verblijf der Koningin. Zy, Victoria,
wachtte zelve haar gasten op, waarna
eene hartelijke begroeting plaats had.
Hier, in dezen intiemen huiselyken kring,
zullen de hooge gasten eenigen tyd blijven
vertoeven. Zooals wel begrijpelijk is, is de
Engelsche overheid wat blijde, dat het
Keizerlijk paar veilig .binnen” is. Men
had op groote schaal allerlei voorzorgs
maatregelen genomen, hetgeen verbazend
veel inspanning heeft gekost Immers
zij droeg de verantwoordelijkheid voor de
goede aankomst.
Het Keizerschip heeft op een proefreis
om Skagen de bemanning van een
Noorsche stoomboot„Corisande”, het
leven gered. Eerst trachtte de .Standart”
de .Corisande” in een haven te boeg-
seerenmaar het schip was reeds
zinkende. Alle opvarenden werden toen
door de „Standart” opgenomen. De Rus
sen houden dit avontuur voor een goed
‘Alblaeserwaard en V|fheerenlanden,
23 Sept. De hevige storm uit het Westen,
die reeds een etmaal heeft geduurd en
nog steeds voortwoedt, heeft groote schade
aan de late appels en peren berokkend.
Boomen, die op den wind staan, zijn
nagenoeg geheel van vruchten beroofd;
die er aanbleven, zijn de kleinste. Ook
voor de weilanden is het weder zeer
ongunstigdoor de nattigheid wordt veel
gras vertredenspoediger dan men
verwacht en gewenscht hadlaat de
herfst zich gelden, tot groote schade van
velen.
'Alblasserwaard en V|f heerenlanden,
25 Sept. De handel in kaas en boter is
willig. Kaas onveranderd en boter 5 cents
per kilo lager in prijs. Do opkoopers in
deze streken besteden thans voor kaas
f 17 f 23 per 50 kilo, naar kwaliteit;
Goeboter f 0,57 per j kilo.
Berkenwoude, 23 Sept. Tot predikant
is alhier beroepen Ds. W. P. M. Moufijn,
te Oirschot.
'Berkenwoude, 23 Sflpt. Aan ons nutS-^
departement is door het hoofdbestuur een
subsidie toegestaan tot aankoop van boeken
voor de volksbibliotheek:
Bodegraven, 22 Sept. Kaas. Aangevoerd
254 wagens, tezamen 14479 stuks, wegende
67.409 kilo; 1ste soort Goudsche
f 23 f 25 L zwaardere f 27 2de
soort f 20 f 21); Derby kaas, 1ste
soort f 231 f 25, 2de soort f 19) f21;
Edammer-kaas, 1ste soort f 26) f
2de soort f 21} a f 23. Handel vlug.
§Goodrlaan, 23 Sept. Heden is met
10 van de 18 stemmen gekozen tot heem
raad van het waterschap .de Overwaard”
in de plaats van den heer J. Kloek
te Peursum, die bedankt heeft, de heer
C. Kooiman, hoofdingeland van gezegd
waterschap te Peursum.
"Oudewater, 21 Sept. Vrydag 1L is
door notaris W. Kruiswijk alhier ten
verzoeke van Jan De Wit, te Hoenkoop,
en consorten, in het koffiehuis .De Roos”
van den heer J. W. Vermeer alhier
publiek verkocht: Een huis, ingericht tot
2 woningen, met schuur, berg, bouw- en
weiland, te zamen gr. 55 aren en 9 centi
aren en gelegen op Dykveld, aan den
Useldijk, in de gemeente Hoenkoop. Het
lste perc. (huis met boomgaard en gras
of hooiland) groot 28 Aren en 4 centiaren
werd ’t hoogst in bod gebracht door den
heer Jan Duis, te Hoenkoop, voor f 1425,
by afslag niet daarboven afgemynd.
Het 2de perc. (boomgaard met bouwgrond),
gr. 27 aren en 5 centiaren, werd ’t hoogst
in bod gebracht door den heer S. Meyer
te Oudewater, voor f975, maar bij afslag
niet afgemijnd. Gecombineerd werden de
perceelen met f 200 daarboven afgemijnd
door den heer J. G. Brouwer Nyhoff,
advocaat en candidaat-notaris te Utrecht,
die alzoo kooper werd voor f 2600.
Veel zijn de bewoners van Uselveere
ongetwijfeld vooruitgegaan met den tot
aan de tramlijn verlengden straatweg.
Ze hebben het nog pas met de vele
regens der laatste dagen mogen onder
vinden. Maar men had verwacht,
dat die steenen weg nu ook ook algemeen
gebruikt zou worden en dus ook door de
rijtuigen. Velen echter reden misschien
uit gewoonte om zoo dicht mogelyk den
walkant te houden niet over, maar
naast de keien. Om dit en hiermede het
ontstaan van een tweede paardenpad te
voorkomenliet het gemeente-bestuur
paaltjes plaatsen en ofschoon nu de be
doeling daarvan zeer goed is, is de uit
voering toch al eens verkeerd gebleken.
Voor een paar dagen reed nl. iemand, uit
de stad komende en misschien een weinig
misleid door het licht uit de woning van
Dr. Thier, tegen een dier paaltjes op.
Men kwam echter gelukkig met den
schrik vrij. Ongetwijfeld zal nu ons
gemeente bestuur er wel op de een of
andere wijze in voorzien, dat zulk een
ongeval zich niet herhale en dan misschien
met droeviger gevolgen.
Woerden, 23 Sept. Kaas. De aan voer
ter markt op heden bedroeg 162 partijen;
prijs van Goudsche lste soort f 28 A
f 26, 2de soort f 19 f 22 per 50 kilo,
Handel vlug.
voorteeken voor ’t schip en den Keizer.
Te Kopenhagen is den Czar door baron
De Cazé de la Bove, namens ,8000 Fran-
sche heeren en even zooveel dames, met
President Faure en diens echtgenoote aan
het hoofd, als huwelijks- en kroningsge-
schenk aangeboden een prachtig tafelser
vies van Sèvres porselein, met o. a. 32 uit
de hand beschilderde schalen, waarop de
wapens der verschillende Fransche pro
vinciën. Daarby was een album ge
voegd met handteekeningen, versierd met
70 waterveif-teekeningen van Fransche
meesters.
Nu, zooals reeds gemeld werd, Frank
rijk zal .zyn beste beentje” weer vooT-
zetten. Immers, het geldt Rusland.
De Parysche gemeenteraad heeft het
er nu eenmaal op gezet, den Czar meer
An vorstelijk te ontvangen. Een nieuw
crediet is beschikbaar gesteld. De straten
van het station tot aan het paleis der
Russische ambassade zullen verèierd wor
den; de openbare gebouwen worden
bevlagd en schitterend verlicht. Verder
zal een groot volksfeest plaats hebben.
Onder de armen wordt een som van
200.000 frs. verdeeld.
Mevrouw Dreyfus heeft een schrijven
gericht aan de Kamers, waarin zij „ge
rechtigheid” verlangt. Zij blijft volhouden,
dat haar echtgenoot onschuldig is. De
brief was onderteekend„Lucie Dreyfus”.
Te Rome (Italië) is Zondag j. 1. de
20ste verjaardag van de bezetting van
de hoofdstad door de Italiaansche troepen,
feestelijk herdacht. Een telegram, aan
Koning Umberto gezonden, werd beaut
woord met een hartelyken wensch voor
het welzijn van Rome. Door den gemeente
raad werden kransen neergelegd op het
graf van Victor Emmanuel en vandaar werd
een bedevaart gedaan naar Porta Pia, waar
ook kransen werden neergelegd. De waar
nemende burgemeester Galuppi hield een
toespraak, waarin hy ook gewaagde van
de bruid van den Kroonprins Prinses
Helena van Montenegro.
Wegens het nu ingetreden overlyden
van Prinses Olga Alexandra van Mon
tenegro, nicht van Prinses Helena, zal de
voltrekking van ’s Kroonprinsen huwelyk
waarschijnlijk worden uiigesteld.
Terwyl Majoor Nerazzini door de Itali
aansche Regeering naar Neges Menelek
is gezonden, om te onderhandelen over
den vrede, kan de Spaansche Regeering
nog steeds de noodige hulptroepen zenden
naar de Philippynsche eilanden, waar de
opstand lang niet gedempt is. Te Manilla
is eene nieuwe samenzwering ontdekt
tegen den gouverneur, waarna een groot
aantal inhechtenisnemingen plaats hadden.
Te Taal werd een wapen magazijn ontdekt,
waarbij ook vlaggen voor de nieuw ont
worpen „Philippynsche Republiek”, be
nevens nog eemge Japansche vlaggen.
In de provincie Coörts hebben de op
standelingen alle steden bezet. Kloosters
werden geplunderd en monniken gedood.
Er worden in de Vereenigde Staten
waar men van alles sport maakt
weer groote weddenschappen aangegaan
op den uitslag der Presidents-verkiezing.
De eigenaar van het „Auditorium”, te
Louisville (Kentucky), wil dat groote ge
bouw verwedden tegen 250.000 francs op
de verkiezing van Mac Kinley; maar die
weddenschap heeft nog niemand aan
genomen.
Te Reikjavik, op Usland, zyn in den
nacht van 5 op 6 dezer weder twee aard
schokken gevoeld. Een huis stortte in,
waarbij een oude man en vrouw het leven
verloren. In den laatsten tijd zijn in het
geheel 155 boerderijen door aardschokken
vernield. De Czar heeft 4000 kronen bij
gedragen het ondersteuningsfonds, de
Keizerin-Weduwe van Rusland 3000, de
Koning en de Koningin van Denemarken
te zamen ook 3000 kronen.
ende aangesien
ide Nakomelingen
ds te wecken,
reken en de
(eren hebben,
en de
Prijs der Advertentiën: Van 1 tot 5 regels 0,50. Iedere regel
meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco
uiterlijk tot Dinsdags- en tot Vrydags-namiddags 4 uren.
Alle binnenlandsche Advertentiën, voor 3-maal plaatsing opgegeven,
worden slechts 2-maal in rekening gebracht.
Deze Courant wordt des Woensdags- en des Zaterdai
morgens uitgegeven. Prjjs^ voor Schoonhoven per drie maanden
Franco per post door het geheels ryk 0,90. Men kan zich
neeren by alle Boekhandelaren, Agenten en Brievengaarders.
vervallen fundamenten aanduidei
klooster van grooten omvang
L. VAN 1
BSept. 1898.
Hendrik van der Leoke, hij wordt genoemd
in het handvest van Graaf Floris de Vde, in
het jaar 1277, onder de Edele Luyden ende
onser Getrouwer, was waarschijnlijk Ambachts
heer van Brandwjjk evenals: Willem Molenaar
van Molenaarsgraaf en Willem Blassekjjn van
Bleskensgraaf, die mede in gemeld handvest
voorkomen.
Pieter van der Lecke, ridder, soon van den
voorgaande, welke voorkomt in een handvest
betreffende de vrijheid van den Adeldom in
Holland, gegeven door Graaf Willem de lilde
op Woensdag voor St. Laurentsdag in hot jaar
1305, was hier Ambachtsheer, want verkocht
de Heerlijkheid Brandwijk en Ggbeland in het
jaar 1825.
Jan de Ilde van Polanen, gesproten uit het
oude geslacht der Wassenaars en van Catharina
van Brederode; hij wordt in het jaar 1344
vermeldt als Heer van Brandwijk enz., over
leed 3 Nov. 1877.
Jan de lilde van Polanen, Heer van Brand
wijk. Hjj deelde met zjjn vier broeders zyn
vaders goederen den 6. Sept. 1878, overleed
9 Aug. 1894. Hg liet na óéne dochter, Joanna
van Polanen, vermeld in den Giftbrief van het
klooster ter Donk, geboren 10 Jan. 1892, reeds
>nten der VAN
HG te
ding voor het
aldaar
ng hebben.
in haar 11de jaar gehuwd met Engelbert I,
Graaf van Nassau enz., als weduwe overleden
in 144^; kinderen nalatende, door welke het
geslacht is voortgeplant als zgnde zg gewëest
Bet-ottd-over-Grootmoeder van Prins Wil
lem den Is ten.
In haar vergadering van Dinsdag behandelde
de Tweede Kamer het adres van antwoord op
de Troonrede. Alleen op twee punten werd
discussie gevoerd.
Bij paragraaf 2 (betrekkingen tot de buiten-
landsche Mogendheden), vroeg de heer Van
Kerkwijk inlichtingen omtrent Turkjje, met welk
land wg, nd de daar gepleegde moorden en
doodslagen, niet vriendschappelijk mochten zgn.
De Sultan moest eigenlgk uit zgn rjjk verwij
derd worden. De aanwezigheid hier te lande
van onzen gezant te Konstantinopel tijdens die
gebeurtenissen werd door Spr. afgekeurd.
De Minister van Buitenlandsche Zaken, de
heer Roëll, protesteerde tegen de uitlatingen
van den heer Van Kerkwijk omtrent het hoofd
van een bevrienden Staat, welke hg niet kon
toelaten. De gezant was met verlof; aan een
drogman zgn instructies gegeven, die goed ge
werkt hebben, daar de Hollandsche kolonie niet
is gedeerd. De heer Van Kerkwgk bleef van
meening dat in tg den van spanning het hoofd
der missie ter plaatse aanwezig moet zgn. De
Min. wees er op, dat ook de Fransche gezant
te Konstantinopel afwezig was.
By de koloniale paragraaf stelde de heer
Goeman Borgesius het debat over Atjeh uit
tot de Indische begrooting, alleen wilde hij
weten wat er waar is in de berichten volgens
'♦elke aan de Ijjken der gesneuvelde Atjehers
het hoofd van den romp wordt gescheiden. Tegen
dergelgke barbaarschheden protesteerde hg.
De heer Rutgers van Rozenburg verklaarde
zich ingenomen met de in Atjeh gevolgde tactiek,
waardoor spoediger aan den strjjd een einde
wordt gemaakt. Men moet den vyand niet sty ven
in zgn verzet, door te bepalen dat wg ons niet
buiten de geconcentreerde linie zullen begeven.
Hjj waarschuwt den Min., niet toe te geven aan
den aandrang van nieuwsgierigen en wankel-
moedigen, en de inlichtingen, dia uit Indiö komen,
liever in comité te verstrekken.
De heer Cremer lichtte toe, waarom deoom-
het ontwerp-antwoor.1 het Atjeh-
dagen, opdat de Regeering op
toed-geformuleerde vragen een wèl-overlegd be-
ivuviu zal kunnen geven.
r van Koloniën aanvaardde die
verzekerde dat hjj zich niet door
in zal laten influënceeren. De
geleerd dat het Indisch leger wel
w w k is opgewassen, dat nog minstens
een jaar zonder buitengewone voorzieningen de
oorlogstoestand kan worden voortgezet. De ge
leden verliezen moet men niet overdrijven
sedert April zjjn 104 militairen gesneuveld, 703
gewond, waarvan 38 overleden en 509 reeds
geheel hersteld.
Op de vraag van den heer Borgesius ant
woordde de Min. dat het bericht omtrent de
daad van kapitein Jansen beslist onwaar is;
indien er hoofden van Atjehers zijn afgeslagen,
dan geschiedde dit in het gevecht en als ze
zgn medegenomen dan was zulks om te dienen
ais indentiteitsbewgs. De Nederlandsche en
Indische Regeeringen hebben strenge bevelen
gegeven tegen het plegen van wreedheden.
Na eenige replieken werd het adres zonder
hoofdelgke stemming aangenomen.
De Minister van Binnenland
sche Zaken, overwegende, dat tengevolge
van het overlyden van Mr. J. H. L.
Haffmans eene verkiezing van een lid
van de Tweede Kamer der Staten Generaal
moet plaats hebben in het hoofd-kiesdistrict
Venlo, heeft goedgevonden te bepalen:
1°. dat de verkiezing van een lid van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal in het
hoofdkiesdistrict Venlo zal plaats hebben
op Dinsdag 13 October; 2°. dat de her
stemming, is die noodig, zal geschieden
op Dinsdag 27 October.
Aan het Ministerie van Wa
terstaat, Handel en Ny verheid te ’s-Graven-
hage werd Woensdag o. a. aan besteed
de uitvoering van baggerwerk tot voort
zetting der verbetering van de rivier de
Waal tusschen den hoofddam te Pannerden
en Loevestein, zijnde tusschen dekilometer-
rahien X en XCIV der herziene rivier-
kaart. Minste inschrijver was: L Van
de Velde Izn., Papendrecht, voor f 0,209
per M3.
H. M. de Koningin-Weduwe,
Regentes, heeft Hare goedkeuring verleend:
1°. aan het besluit van de Provinciale
Staten van Zuid Holland tot wijziging
van het reglement op de wegen en
voetpaden in dat gewest, regelende het
gebruik van hondenkarren en het gebruik
van trekhonden; 2°. aan het besluit
der Staten tot vaststelling van een
reglement ter bevordering der veefokkerij
in deze provincie.
Hare Majesteiten de Konin
ginnen zyn, naar men verneemt, voor
nemens in de eerste dagen van November
zich naar het buitenland te begeven en
een verblijf te houden te Pugny-les-
Corbières, by Aix-les-Rains. Na een ver
blijf van drie weken aldaar, hebben de
Vorstinnen het plan een bezoek te brengen
aan de voornaamste steden van Noord-,
Italië of wel een verblijf te houden aan
de Italiaansche meren.
De rechtbank te Amsterdam
heeft uitspraak gedaan in de zaak van
Jan Hendrik Pijnappel, 2de luitenant der
Bijlage tot de geschiedenis van
het klooster „Den Hem”.
In het 2de blad der Schoonhovonsche Courant
van 5 Sept. 11. werd mg no aandacht getrokken
door de mededeeling van Dr. Van Langoraad
omtrent de bg zonuer heden tan 't klooster
„Den Hem” (dat de Kloosterlingen een zeer
kwgnend leven leidden, zoodat men het naar
Rotterdam wilde verplaatsen, wat evenwel niet
gebeard is). Dat er echter een splitsing heeft
plaats gehad, blykt uit de vulgeode aau-
teekeningen
Omdat de Lek dikwyls overstroomde en de
bouwlanden van het klooster reeds zeven jaren
blank hadden gelegen, heeft Willem Kliukert
als prior van het klooster Den Hem in het
jaar 1424 eene volksplanting gezonden op den
heuvel Donk onder Brandwgk, die hem door
Zweder van Culemborg, 52ste Bissohop van
Utrecht, was vergund en is daaruit gesproten
't klooster van onze lieve Vrouwe ten Donk,
4nder Brandwjjk van de orde van 8t. Augustgn,
staande onder ’t Capittel van Wmdensheim
big kende bg den volgenden Giftbrief van de
grondplaats van hetzelve klooster:
Wg Engelbert Grave te Nassouwe, Heere
ter Lecke ende te Breda, ende Johanna
Gravinne ende Vrouwe derzelver Landen voorsz.,
sjjne Gesellmne, doen kond allen Luyden ende
kennen overmits desen omen, openen Brieve:
n woonhuize van
te
)sten Septem-
„o.besproken heuvel de Donk beslaat
por vlakte van ruim 8 bunders, waarvan
leelte ligt 22 Rgnl. voeten, doch het
schuin weg afloopende tot 2 voeten
boven het zomerpeil; zjj bestaat uit eene lichte
zandaarde en levert de meeste planten op,
welke op de heuvels in de Veluwe wassen,
geljjk de hazenklaver, de schaapszuring en
dergeljjke, en vroeger met rogge, boekweit en
geit bebouwd werd. Bjj den watersnood van
Januari 1820 diende hij tot eene goede leger
plaats van een aantal ongelukkigen met om
streeks 150 stuks melkvee en ruim 30 paarden.
Er staan thans nog 5 boerenwoningen op,
waarvan er één, bewoond door H. Vlot en
eigendom van den WelEd. heer C. v. d. Lee
te Alblasserdam, de sporen draagt van vele
jaren te hebben gestaan, terwgl vermoed wordt,
dat de kelder nog wel uit het klooster af
komstig zal zjjn en rondom het gebouw de
'ulden, dat het een
moet zjjn geweest.
DER GIESSEN.
Dat wy om Gods wfllen,
Salighoyt oneer, onser Oiren ende Na
Zielen, ende oock om den Dient«*Jodf
en te bet wy huere goeder were
beden deelaohtigh te worden geg(
ende geven voor Ons, onsen Ervens en
Nakomelingen, den Regulieren des Kloosters
van 8 Michiels, buyten Schoonhoven in den
Hem, een stuck Landts, geheeten die Donck,
met beur toebehoorten, ofte beheingt leeght met
heuren ouden slooten, binnen onser Parochiën
van Brandtwgk, (in den) Alblasserwaert, als
een Klooster-kerk ende Bouwhoys, daer op
te doen setten ende te doen timmeren, soo
hem dat beste ende nutste sal duneken te
wegen, bjj der hulpen Gods ende goeder
Luyden. Welcke stuck Lands voorsz. wjj hem
overgegeven hebben,ende geven overmits dezen
onsen Brieve om een jaerljjck Chjjna, al omme
twee pondt, des Heeren ponde, ons ende onse
Nakomelingen, jaerlijcks te betalen, alle jaer
op 8 Martjjnsdage, in den Winter, «onder
wederseggen, ende nemen hem goeden luyden
des kloosters voorsz ende die goeden, in oneer
hoede en beschermeniase na onsen vermogen,
sonder alle argelist. ende wjj voorsz. Grave
ende Gravinne Engelbert ende Johanna, hebben
des tot oorkonde onser beyder Zegel, voor ons
ende onse Nakomelingen aen deson Brieft ge
hangen, in ’t jaer ons Heeren 1424, acht
dagen in Junio.
In dit klooster is Prior of Overste geweest
in 1495 Brooder Joost of Judoous de Witt,
overloden 25 October 1508. Roelof do Witt,
geboren in 1480, was in 1513 Monnik in 't
Kon vent den Hem, later Prior in 't klooster
ten Donk, overleden in 1550. Deze Priors
waren Broeders, zoons van Witte de Wit Jansz
Raad der stad Dordrecht. Uit dit geslacht zjjn
gesproten de gebroeders Jan en Cornelis de Wit,
bekend uit de geschiedenis van 't jaar 1672.
In dit Klooster beeft ook nog als Regulier-
Kanonnik verblgf gehouden Cornelis Aurelius;
hjj had ook den bjjnaam van Lopsenns, leefde
nog in 15 5 Volgons sommigen was hg de
leermeester van Desiderius Erasmus, moet een
zeer goed redenaar, dichter en historie-schrijver
en zoo vermaard geweest zgn, dat keizer
Maximiliaan hem door zjjn gezant Crocevius
den Lauwer van App> llo Zond.
Volgens de Informatie der Verpondingen in
’t jaar 1514 gedaan, beöodigd Dha Cornelius
Petri, viceeureyt van Brandwjjk, had het Klooster
ten Donk aldaar gelegen en andere geesteljjke
met elkander 165 morgen land in de gemeente,
benevens ook nog bezittingen op den polder
Streef kerk.
Meester Anthonius Lucasz, pastoor te Bleskens
graaf, vermaakt bjj Testament den 27. Mei 1522,
Die rentebrieve houwende van vier goud gld.
jaerljjcx renten op dat convent van d’ Donk,
sel gaan ter «ren Gods in manieren alsdat io
hem ordinaire myt schriften.
Wanneer dit klooster verdwenen is, is niet
bekend en schjjnt onopgemerkt te zgn voorbij
gegaan, waarschjjnljjk wel in het laatst der
16do eeuw, toen de reformatie in deze streken
doordrong; een gedeelte der eigendommen xjjn
later verkocht, bljjkende uit een transportbrief
door de Ridderschap, edelen en steden van
Holland en West-Vriesland van eenige goederen
der Geeateljjkheid op den Donk aan de heeren
J. Stoop en D. Dammert te Dordrecht, onder-
teekend 8 Juli 1645, o. a. door Jacob Cats.
Genoemde brief is ingezonden op de Tentoon
stelling van oudheden te Delft in 1863 en daar
verloren geraakt, en hield in dat die goederen
bestonden in een hofstede met 25) morgen
land, gelegen aan het Waterschap, en genoemde
heeren als koopers voor f 12.150,en is in
het jaar 1760 door den Ambachtsheer -van
Brandwjjk en Gjjbeland, Mr. A. Stoop, publiek
verkocht aan Abraham en Pel van Vuuren
voor f 600,
De al veelbf
eene opp<
oen gede
overige
