f. Goeie woa &Zimn,
IOUDA, Markt, naast „De Waag",
en BOSKOOP, Voorkade,
nemen gelden h deposito:
iBOOGBIJKAz.
te Nieuwerkerk a/d IJsselj
BEDÜENMAGAZ1JN,
JAN MACLAREN’S
N°. 1943.
1898.
Woensdag 30 November.
Jrgels en Piano’s.
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht
:ering en Lijfrente
L
t
te
53
60
66
70
2
8
9 57
11 18
„13 51
L.J. KRUITHOF,
MONTFOORT (Utr.).
l
BUITENLAND.
Overzicht
BINNENLAND.
Meesterwerken
Boven alles de Liefde.
"’Van lang vervlogen dagen.
Harten van Goud.
OidardOM.
van
8. W. N. VAN NOOTEN tb Schoonhoven,
Uitgevers.
luren
Jtlen
30
30
20
40
80
lande
Voor
als middel t
Kol en Van
om
8«0H0m« MURW.
Prijs der AdvertentiënVan 1 tot 5 regels f 0,50. Iedere regel
meer f 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco
uiterljjk tot Dinsdags- en tot Vrijdags-namiddags 4 uren.
Alle binnenlandsche Advertentiën, voor 3-maal plaatsing opgegeven,
worden slechts 2-maal in rekening gebracht.
Een zeldzaam prachtig SALON-ORGEL
koop aangeboden, schoon van toon,
spel, 17 registers alsmede alle andere
irten van nieuwe en gebruikte ORGELS
PIANO’S, ook op termjjn-betaling van
1,— per maand.
Ook gebruikte PIANO’S in ruil of te
op gevraagd.
Adres: G. DOBBELAAR, Brouwers»
aat 68, Rotterdam.
JaariffiÈ voor
100 KMtort Upltm.1.
voor voor vwtvea,
Compl. VEERENBEDSTELLEN met toe-
shooren, bestaande uit: 2 pers. Veeren-
id, Peluw, 2 Kussens, gemaakt Bed en
sluw-overtrek, 3 Dekens, wollen, gestikte
i molton, en 2 halve Stroomatrassen.
Solide, gewaste Tijken, zuivere, nieuwe
eeren: f 29,-, 35,-, 40,- en f 50,-.
Dito stellen, gevuld met de beste Ka
lk: f23,-, f 27,50, f 32,50 en f 40,-.
Uzeren LEDEKANT met Stroo en Zee-
asmatras, Peluw en Kapok Kussens,
et 3 Dekens: 1-persoons f 20, f 22,50;
persoons f 24,- en f 27,50.
Gegarn. WIEGEN f 9,50; Schommel-
legen, rijk gegarn., 12,50.
De zendingen geschieden franco tot
lastbtjztjnd station of aanlegplaats door
heel Nederland, na toezending van het
drag of onder rembours, vrij zicht.
Prijscouranten, monsters enz. gratis.
6 65
7 24
10 72
13 03
iet 1 dag opvragens h 2
j langer termijn op overeen te komen
voorwaarden en desverkiezende tegen
onderpand in fondsen;
verstrekken gelden op Effecten voor:
adragen onder f 1000,- h 4 ’sjaara;
adragen daarboven tot den prolongatie-
koers, volgens Amsterdamsche beurs-
voorwaarden
alaaten zich methetkoopen en verkoopen
van Effecten, tegen een provisie van:
f8 °/p voor fondsen boven de 30 j,
116a onder 30 (ook
voor loten).
Bij voortduring worden de Nummen
zr gekochte fondsen nagezien met het oog
9 uitlating, aflossing of conversie.
esverlangd worden orders in de meeste
fondsen verantwoord tot den eerstvolgen-
den middenkoers der Amsterdamsche
beurs;
isselen Coupons in boven de Amster
damsche beursnoteeringzonder bere
kening van provisie;
alasten zich op voordeelige voorwaarden
met het incasseeren van wissels op
binnen- en buitenland. Tarieven op
aanvrage gratis verkrijgbaar;
intrekken geld op HYPOTHEEK.
gent voor Schoonhoven de Heer
A. VAN DEN HEUVEL, aldaar.
om, ter verzekering van eene goede over
komst der pakketten:
1°. zorg te dragen voor eene doel
matige en stevige verpakking van de te
verzenden voorwerpenin dier voege, dat
deze op afdoende wijze voor breken of
beschadigen gevrijwaard zijn;
2°. zoo mogelijk de adressen op den
omslag der pakketten te schrijven, en,
waar opplakking of aanhechting van een
los adres onvermijdelijk is, dit zoo vaat
te hechten, dat voor het verloren gaan
daarvan tijdens het vervoer geen vrees
behoeft te bestaan;
3°. in de pakketten, waarvan het adres
niet op den omslag zelf geschreven ia,
een tweede los adres te sluiten.
—Donderdag ochtend heeft H. M.
de Koningin Moeder, bij het verlaten van
het bordes van het paleis „het Loo”, den
voet verstuikt. Dr. Vlaanderen, oud-
hofarts, die toevallig in het paleis was,
en Dr. Pot, hofarts, verleenden H. M. ge
neeskundige hulp.
- In Den Haag bestaat eene
dienstbodenvereeniging „Allen voor Elk
ander”. Zij houdt Donderdag 1 Dec. een
openbare cursus-vergaderingwaar eene
dienstbode zal spreken over „Afschaffing
van het fooienstelsel.”
Aan de werf van de hoeren
John Kievits Van Reede Cz. te Papen-
drecht werd Dinsdag de kiel gelegd van
eene schroefveerboot, bestemd voor den
dienst Gorinchem Woudrichem, vice-
versa, to bouwen voor rekening van de
stoombootmaatschappij Oud-Altena. Het
vaartuig zal eene lengte hebben van 25 M.,
bfi eene breedte van 7.80 M. en eene holte'
van 2.5 M. De machine met een ver
mogen van 150 ind. P.K. en de daarbij
behoorende ketel, zullen mede aan de in
richting van genoemde firma vervaardigd
worden. Met dat vermogen zal de boot
de thans bestaande veerboot ver in snel
heid overtreffen.
Naar aanleiding van een
bericht van den Minister van Justitie
over de in den iaatsten tijd herhaaldelijk
bij hem ingekomen klachten over den
toestand van 4e bewaarplaatsen, waarin
van misdrijf verdachte, doch niet zelden
geheel onschuldige personen hier te lande
tfidelijk worden opgesloten, alvorens ter
beschikking van den Officier van Justitie
te worden gesteld (waarvan in de Memorie
van Antwoord over hoofdstuk Justitie
wordt gewaagd), heeft de Minister van
Binnenlandsche Zaken een schrijven ge
zonden aan de Commissarissen der Koningin
met verzoek te dezer zake een onderzoek
in te stellen en hem omtrent den uitslag
daarvan te dienen van consideration en
advies.
Door de arrond.-rechtbank
te Dordrecht zijnVrydag o. a. de volgende
vonnissen uitgesproken:
Pieter S. te Ameide, ter zake vefduist,
vrijgesproken.
Jan R. te Gorinchem, beleed, van een
ambtenaar, 3 dagen.
Cornelia B, huisvrouw van H. 8., te
Bleskensgraaf, mishand., f2,- of 1 dag.
In de Woensdag gehouden zit
ting van het kantongerecht te Leiden
werd uitspraak gedaan in de zaak van
de gemeente commissie- van het Ned. Her
vormd Kerkgenootschap te Leiden contra
Prof. Dr. W. C. Van Manen, nalatig be
taler in den kerke lij ken hoofdelijken aan
slag der gemeente over 189/5. Bij uitvoerig
gemotiveerd vonnis, waarbij de kanton
rechter overwoog, dat de heffing van den
hoofdelijken omslag volkomen wettig ia,
dat de besluiten van de gemeente com
missie tot heffing van dien omslag ge
nomen zijn met goedvinden van notabelen
dier gemeente en dat de grondslag en de
regelen, waarop en waarnaar die heffing
geschiedt, eveneens het goedvinden van
notabelen wegdroegen en volkomen bin
dend voor de leden dier gemeente is en
de feiten erkend heefr, in de dagvaarding
ten laste gelegd, werd gedaagde veroor
deeld tot betaling van den kerkeijjken
hoofdelijken omslag over 1896, met bijbe
taling der rente ad 5 pCt. ’sjaars, vanaf
den dag der dagvaarding tot dien der vol
doening, en in de kosten van het geding.
-De heer J. Prins Visser te
Sliedrecht is te Amsterdam toegelaten
voor het eerste gedeelte arts examen.
Dr. Kuyper wordt omstreeks
19 December hier te lande terugverwacht.
Woensdag 30 dezer zal de
Algemeene Synodale Commissie te (ka-
venhage samenkomen tot het houden
van hare najaarsvergadering. Zij is voor
het synodaal jaar 1898/99 samengesteld
als volgt president M. A. Perk, Waalsch
predikant te Amsterdam; vice-president
Dr. G. J. Van der Flier, pred. te ’s-Gra-
venhage; secretaris en adviseerend lid
L. Overman te's-Gravenhage; O.J. Grone-
meyer, pred. te Amsterdam; Jhr. A. 0.
Roöll, oud-ouderiing te Zierikzee; I. G.
Busch Keiser, pred. te Dalen; Mr. W.J.L.
Umbgrove, oud-ouderling te ZutphenA. A.
Van Meurs, pred. te Breda; Mr. T. Pleyte,
oud-ouderling te Assen.
Deze Courant wordt des Woensdags- en des Zaterdags
morgens uitgegeven. Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden ƒ0,75.
Franco per post door het geheele rjjk f 0,90. Men kan zich abon-
neeren bij alle Boekhandelaren, Agenten en Brievengaarders.
Frankrijk. De Strafkamer van het Hof
van Cassatie, hare roeping getrouw, gaat
nog steeds voort met haar nader onderzoek
in de zaak-Dreyfus en verhoorde deze week
achtereenvolgens: Generaal Roget, Kapi
tein Cuignet en Overste Picquart. De
laatste, Donderdagmorgen te half negen
naar het Paleis van Justitie gebracht,
keerde te 12 uur weer naar de gevangenis
terug om te déjeuneeren, en tegen eenen
was hij weer ter plaatse om verder ver
hoord te worden. En nu zit hij weer goed
en wel in de gevangenis, af te wachten
de dingen die aanstaande zyn. Nu, hy
zal nog heel wat te verduren en door te
maken hebben. De militaire overheid houdt
haidnekkiger dan ooit haar prooi vast.
Dreyfus is haar ontglipt, dus nu al het
mogelijke in het werk gesteld om Pic
quart vast te houden. De eerste stap
naartoe is reeds gedaan. De Gouverneur
van Parys, Generaal Zurlinden, namelijk
heeft in zake Picquart besloten tot eene
vervolging voor den Krijgsraad, die op den
llden December zal bijeenkomen en die
is samengesteld als volgtGeneraal Dosae,
voorzitterleden zynde kolonels Chamoin,
De Mazieux, Bonnal, Heimburger, Du
Lescoet en Du Chassaing. De beschuldiging
luidt op vervalsching en gebruikmaking
daarvan. Overste Picquart wordt op het
o ogenblik beschuldigd, dat hy het „petit
bleu”, aan Esterhazy’s adres geschreven
door een lid van eene buitenlandsche
ambassade, dat hem ’t eerst op ’t spoor
bracht van Esterhazy’s schuld en Dreyfus’
onschuld, zelf zou vervaardigd hebben.
Tot toelichting nog even, dat de schrift
kundigen het schrift van den inhoud van
het „petit bleu” als ontwijfelbaar „echt”
hebben verklaard - het adres daarentegen
als vervalscht, daar het met een andere
hand geschreven was als de brief. Wat
is nu echter by een ander schriftkundig
onderzoek gebleken? Dat dat „valsche”
adres stond boven „uitgekrabd” schrift,
doch zoo onhandig was hierby te werk
gegaan, dat nog duidelijk zichtbaar was,
wat eerst gestaan had. Juist hetzelfde als
wat er over heen was geschreven: „Aan
den heer Esterhazy.” Het is dus meer
dan duidelijk, dat hier geknoeid werd.
En nu wordt Picquart er van beschuldigd,
dat hij het adres heeft „uitgekrabd” en
er den naam van Esterhazy voor in de
plaats heeft gesteld. Het is eenvoudig eene on-
gerijmdheid dat te kunnen veronderstellen.
„Van wanneer dagteekent die verval
sching?” zoo spreekt Jozeph Reinach in de
„Siècle” van 1896? Dat kan niet, want
aan zouden zeker Billot, Gonse en Bois-
deffre het hebben opgemerkt, toen het „petit
bleu” zijn intrede deed in het Ministerie
van Oorlog. Zou Picquart het dan mis
schien hebben gedaan, toen hij in Tunis
was en het „petit bleu” streng bewaakt
in de brandkast lag? Natuurlijk ook niet.
Dan bestond die vervalsching toch zeker
wel in 1897! Pellieux en Ra vary hebben
destyds het „stuk” gezien en zouden
zeker „gesproken” hebben als zy iets
verdachts hadden opgemerkt. Dus toen
ook niet. Dan in de eerste maanden van
1898! Maar bij de behandeling van het
pioces-Zola werd daarvan door niemand
iets gezegd, noch door Pellieux, noch door
Ra vary, ook niet door Boisdtflïe of Gribelin
en, last not least, evenmin door kolonel
Henry. Zjj allen hebben „niets” gezegd.
De vervalsching moet dus eemge maanden
geleden gepleegd zijn en wie kan zeggen,
of dit niet een laatste „coup” geweest is
van Henry of van een zijner handlangers?
Maar neen, redeneeren doet men niet,
Picquart wordt, zonder eenig voorbehoud
beschuldigd van bovenstaand feit en des
wege vervolgd. Is het niet om te huilen
van schaamte? Wraak is het, niets an
ders dan wraak! Nu de kapitein hun
ontgaat, moet de overste het ontgelden,
die van alles de schuld is.” Laat zien,
of de list gelukt! Naar verzekerd wordt,
zal de zaak publiek worden behandeld,
de gesloten deuren zuilen geopend worden.
Of het waar zal zyn? PrCquart’s vrienden
vreezen niets voor hem. De waarheid
zal aan ’t licht komen.
Francis de Pressensé presideerde in de
„Salie des mille colonnes” eene groote
samenkomst van verzet tegen het op
treden van Generaal Zurlinden tegenover
den overste. „Les Droits de l’homme”
wil er een algemeenen veldtocht tegen
geopend zien.
Mevrouw Dreyfus heeft nu verlof ge
kregen, doqr bemiddeling van den Gouver
neur van Guyana, een telegram te zenden
aan haar echtgenoot op het Duivelseiland I
Tusschen Frankrijk en Italië werd dezer
dagen een voorloopig handelsverdrag ge
sloten, ter bezegeling van de goede ver
standhouding tusschen beide landen. De
Italiaansche gezant bracht naar aanleiding
van dit verbond een bezoek aan Minister-
President Dupuy en aan den Minister
van Buitenlandsche Zaken Delcassé. Bij
die gelegenheid gaf hij uiting aan de
gevoelens van sympathie en vriendschap,
die Italië tegenover Frankrijk bezielt.
De Minister van Buitenlandsche Zaken,
Admiraal Canevaro, ontving van President
Faure, ter gelegenheid der onderteekening
van het voorloopig Fransch-Italiaansch
handelsverdrag, het Grootkruis van het
Legioen van Eer.
Te Rome ztfn Donderdag jl. de zittingen
begonnen van het anti-anarchisten congres,
naar aanleiding waarvan in de Fransche
Kamer de Afgevaardigde Dejeante de
Regeering dezer dagen interpelleerde over
Frankrjjk’s deelneming daaraan, waarop
Minister President Dupuy antwoordde, dat
het hier een vraag van onderling samen
hangen der volkeren gold. Hij verwachtte
van genoemde conferentie niet zoozeer af
doende maatregelen, dan wel eene ge-
wenschte gedachtenwisseling van het
onderwerp. En dat kan niet anders dan
goed werken.
Door den Italiaanschen Minister van
Buitenlandsche Zaken, Admiraal Canevaro,
werden de vreemde afgevaardigden recht
hartelfik verwelkomd. Vervolgens werd
hy tot voorzitter benoemd. Aan het
congres namen alle buitenlandsche ge
zanten by het Italiaansche Hof deel, be
nevens nog afzonderlijke vertegenwoordi
gers van de meeste der Mogendheden.
Wanneer zou nu de algemeene vredes
conferentie plaats hebben?
De Spaanseh Amerikaansehe hield Vrij
dag jl. weer eene zitting, waarin naar
alle waarschijnlijkheid Spanje zal geant
woord hebben in de zaak van de Philip-
pijnen. De Spaansche Koningin Regentes
teekende een decreet, waarbij tot de uitgifte
van voor een milliard aan schuldbrieven
binnenlandsche 4-percents leening wordt
gemachtigd.
Wat ziet het er ongelukkig uit met
den materieelen toestand van het land.
De vereenigde Spaansche Kamers van
Koophandel hielden daarom te Saragossa
eene bijeenkomst, om te beraadslagen over
de beste wijze, waarop aan dien treurigen
toestand een einde zou kunnen gemaakt
worden.
De voorziening in cassatie van Luccheni,
den moordenaar der Keizerin, is door het
Hof van Génève (Zwitserland) verworpen.
Keizer Frans Jozef van Oostenrijk zal
den 2. December, den dag van zyn 50-jarig
Regeerings jubileum, in volstrekte af
zondering op een zijner landgoederen
door brengen.
Voor de armen van Génève zond de
Keizer 20000 francs. Ettelijke personen
ontvingen voorts ridderorden en de echt
genoot van den eigenaar van het hötel
„Beau Rivage” de Elisabeth’s-orde, door
Z. M. ter eere der overleden Keizerin
gesticht.
De reis van den Duitsehen Keizer begint
nu aardig op haar eind te komen. Het
Keizerlijk paar kwam Woensdagmorgen
te Pola aan en is nu bezig langs een
omweg huiswaarts te keeren. Met een
gevolg van 157 personen wordt deze land
reis gemaakt, zoodat het nog heel wat in
heeft, om dit personeel behoorlijk te ont
vangen en te recipieeren. Te München
vertoefde men een paar uurook Stuttgart
kreeg de eer van het bezoek, terwijl te
Baden-Baden bij den Groothertog over
nacht werd. Nog een wijle en dan zal
misschien ook door het Keizerlijk echt
paar het welbekende „Oost West; thuis
best” worden uitgeroepenOf zou de Reise-
Kaiser het daar niet mede eens zijn?
Omtrent den hongersnood in een deel
van Rusland komen treurige berichten.
De geestelijke van een groote Duitsche
kolonie in het gouvernement Samara
schrijft: „Ons laatste pond meel is ver
bakken. Het dreigende spook van den
hongersnood klopt aan de vensters. Reeds
schreien de kinderen om brood, dat de
ouders hun niet kunnen geven.” De Czar
heeft aan twee zijner adjudanten opge
dragen een grondig onderzoek in te stellen
en hem persoonlijk het resultaat mede te
deelen.
Het ia de stad Canea, welke door de
Mogendheden werd aangewezen als de
eenige plaats op Creta, waar de Turksche
vlag zal blyven wapperen. Dezer dagen
zijn daar wéér twee Muzelmansche rebellen
gefusileerd.
STATEN-GENERAAL.
Vergadering Tan Woensdag (23 Not.)
Voortzetting der beraadslaging over de Indische
begrooting.
De Min. van Koloniën betreurt de uitbreiding
ran het Mohammedanismede Regeering betracht
de ontjjdigheid gepaard met welwillendheid ten
aanrien van den arbeid der tending. De leger
macht in Groot-Atjeh, reeds met 3 bataljons
verminderd, wordt voldoende geacht om de
rust te handhaven. De Min. is tegen verlaging
van tractementen en tegen speciale belasting
van de groote cultures. De verbetering van
den économischen toestand der inlanders blykt
uit de inlagen in de postspaarbank. Door be
vordering van vakonderwijs hoopt de Min. den
toestand der met Europeanen gelijkgestelde
Indo’s te verbeteren. Van terugtrekken uit
Atjeh kan nooit sprake zynover inkrimping
der troepenmacht wordt overleg gepleegd.
De heer Pjjnacker Hordjjk had oyer het
By de afdeeling Oorlog drongen de hoeren
Kerdyk en Kool, met dank voor hetgeen in
deze is toegezegd, aan op wijziging in de
jeneverventrekking aan troepen te velde of op
expeditie en beperking van den verkoop in
de oantines. Eerstgenoemde spr. beval het
verstrekken van stukjes suiker op marsoh aan
tegen afmatting. De heeren Van
i Vip men betoogden de noodzake
lijkheid om het zedelyk gehalte van het
Indisch leger te verbeteren door aanmoediging
van huwelpkenverzorging van gehuwde
vrouwen en kinderen en beperking van het
concubinaat. De Min. wenscht zyn pogingen
tot het tegengaan van drankmisbruik voort te
zetten. In de vrouwen-quaestie zal de Min.
nagaan wat te doen is.
Het geheele Hoofdstuk, waarvan de laatste
artikelen nog korte besprekingen meest over
technische zaken uitlokten, werd, na op ver
langen van den heer Van der Zwaag in stem
ming te zyn gebracht, aangenomen met 59
tegen 2 stemmen. (Van der Zwaag en Staalman.
De heer Van Kol bleek de presentielijst niet
te hebben geteekend.)
Hoofdstuk I (Uitgaven in Nederland.) Op
art. 56 (Hydrographische dienst), werd een
amendement van den heer Goekoop aangenomen
(44 tegen 221 stemmen), in stryd met de opinie
van den Minister van Marine, om een gevraagde
verhooging van f 1600 voor hydrographische
kaarten, toelagen van teekenaars, niet
toe te staan.
De memoriepost, bydrage van N. Indië aan
de Nederlandsche middelen, werd bestreden
door den heer Van Kol, maar met 58 tegen
4 stemmen gehandhaafd.
By de Hoofdstokken over de Middelen bracht
de heer Donner bezwaren in tegen de voorge
stelde verhooging van de aooynzen voor petro
leum en lucifers, die hy drukkend vindt voor
de bevolking. De Min. achtte die vrees onge
grond; verhooging van den prys van petroleum
met cent per liter, nu het artikel zelf veel
goedkooper is geworden, zal niet van invloed
zyn, en met de lucifers is het niet anders.
De beide Hoofdst werden zonder stemming
aangenomen.
Na afdoening van de Ind. Begrootihg voor
1899 kwam aan de orde de verhooging van
die voor 1898 voor den aanleg van een spoor
weg van Kaiisat naar Banjoewangi. De heer
Bastert, opmerkende, dat deze uitgaaf toch naar
de begrooting van 1899 zal moeten worden
overgebracht, zou liever met dezen spoorweg
aanleg wachten tot betere tyden of dien aan
particulieren overlaten.
H. M. de Koningin zal op 8
December in den Haag terugkeeren.
De leden van de Eerste Kamer
der Staten Generaal zyn ter vergadering
bijeengeroepen tegen Woensdag 30 dezer,
des avonds te half negen uur.
De Staatscour. (no. 275) bevat
twee Koninklijke besluiten, van den 21sten
dezer, bepalende, dat te Gouda worden
opgericht twee Kamers van Arbeid. In
de eene zullen vertegenwoordigd zijn de
volgende bedrijven; het bewerken van
hout, steen en metalen; het schilders-,
behangers-, stukadoors-, mandenmakers-,
riet werkers-, aard werkers- en straatma-
kersbedrijf; het ontwerpen van en het
houden van toezicht bij het uitvoeren van
bouwplannen; de boek- en courantdruk
kerijen; en de aardewerk- en pijpenfa-
bricage. Zij zal den naam dragen van:
Kamer van arbeid voor de bouwbedrijven.
In de tweede, genaamd de Kamer van
arbeid voor de confectiebedrijven, zullen
vertegenwoordigd zijn de bedrijven van
het vervaardigen van kleederen, hoeden
of schoenen; de wasch- en strijkinrich-
tingende vervaardiging van touw, koord
en kaarsenpitten; de garenspinnerijenen
de kaarsenfabricage. Beide Kamers zullen
10 leden tellen.
In de Woensdag gehouden
openbare vereenigde vergadering van dijk
graaf, hoogheemraden en hoofdingelanden
van Rijnland, werd de begrooting voor
dat hoogheemraadschap, dienst 1899, vast
gesteld in ontvang op f 192999,32*, in
uitgaaf op f 189686,25, derhalve met een
batig saldo van f3313,07*.
Rfinland’s bundergeld voor 1899 werd
bepaald op 1,10 per H.A.
Zijne Hoogheid Prins Her
mann van Saksen Weimar heeft aan Hare
Majesteit de Koningin, met bestemming
voor het Rijks Museum, overhandigd den
sleutel van de Hoofdpoort der voormalige
Citadel van Antwerpen, welke sleutel,
blijkens een door zjjne Hoogheid daarbij
gevoegd getuigschrift, in 1881 na de over
gave der Citadel door de Nederlandsche
officieren werd ter hand gesteld aan
Zyne Hoogheid Hertog Bernhard van
Saksen-Weimar, luitenant-generaal in Ne-
derlandschen dienst en in diens nalaten
schap werd aangetroffen.
Aan Zijne Hoogheid Prins Hermann
van Saksen-Weimar is de dank der
regeering betuigd voor dit geschenk, dat
de herinnering bewaart aan de roemrijke
daden van het Nederlandsche leger.
.Bij gelegenheid van het aan
staande St. Nicolaasfeest wordt de ver
gunning om meerdere pakketten aan
hetzelfde adres van slechts ééne adres
kaart te doen vergezeld gaan, voor den
tijd van 2 tot en met 6 December a. s.,
ingetrokken, en zal derhalve bij elk ge
durende dat tijdvak ter verzending aan
geboden pakket een adreskaart behooren
gevoegd te zijn.
Voort* wordt met nadruk aanbevolen
Blast zich met het huren en verhuren,
oopen en verkoopentaxeeren van
-ANDERIJEN EN HUIZEN;
erstrekt op billijke voorwaarden gelden
Is 1ste en 2de Hypotheek op Laader||en
1 Hulzen.
MK* Maandags en Donderdags te
spreken aan het Voorstal bij Wed.
IET VELD te Gouda, van 9 12 en
Ühsdags te Rotterdam in het Café
ONDEEL, Hoogstraat 290, naast het
iaduct, van 9—1 uur.
laatste punt een meer bealüaende verklaring
verwacht De behandeling der koelies op Deli
is, zooals spr. op zyn laatste reit waarnam, goed.
De heer Van Vlfmen, met belangstelling
de mededeeling over de postspaarbank heeft
gehoord, acht den tyd gekomen om te onder
zoeken of op Java ook orediet- of landbonw-
banken noodig zyn om den inlander zelfstandig
landbouwer te maken.
Nog andere sprekers repliceerden; o. a. hield
de heer Van Kol staande, dat de Atjeh-oorlog
een gezocht standje is, dat men dien te Batavia
wilde en noodig maakte door valsche telegrammen.
De algemeene beraadslaging werd gesloten.
Aan de orde was Hoofdstuk II (uitgaten in
Ned. Indië).
By Afd. I stelde de heer Van der Zwaag
voor, de jaarwedde van den Gear.-Generaal
(thans f 182.000), op f 100.000 terug te brengen.
De heer Ketelaar, het bezwaar van verminde
ring op dit oogenblik gevoelende stelde, om
de Reg. een wenk voor het vervolg te geven,
deze motie van orde voor: „Da Kamer spreekt
de wenaoheijjkheid uit, dat het tractement van
volgende Gouv.-Gen. op f 100.000 worde vast
gesteld.”
Het amendement—Van der Zwaag werd ver
worpen met 62 tegen 8 stemmen. Over de
motie—Ketelaar zal nader beraadslaagd worden.
Art. 18 (dwangarbeiders.) De heer Van Kol
vindt het barbaarsch, dwangarbeiders naar het
oorlogsveld te zenden. De Min. zeide, dat die
mensoben tot arbeid zyn veroordeeld, welke is
niet bepaald. Tegenover meer gevaar staat de
kans van ontheffing van straf bp goed gedrag.
Afd. III (Dep. v. Financiën.) De heeren Van
Limburg Ötirum en Van Vlymeu wezen op
gebreken in de finanoiëele oontróle. De Min.
beloofde er de aandacht der Indische Regeering
op te sullen vestigen.
By Afd. IV (Binnenl. Bestuur), bespraken de
heeren Van Kol en Pynaoker Hordyk de ver
anderingen, in dat bestuur voorgesteld. Beide
sprekers juichten de lotsverbetering der con
troleurs en assistent-residenten toe, maar drongen
aan op meerdere behartiging van de belangen
der iniandsohe ambtenaren.
Van de vergadering van Donderdag werd
het grootste gedeelte in beslag genomen door
de verdere bespreking van de voorgestelde
wijzigingen in het binnenlandsoh bestuur, die
door onderscheiden leden, de heeren Mackay,
De Waal Malefijt, Geertsema, Van Vlymen,
Van Kol en Pynaoker Hordyk, onvoldoende ge
acht en door den Minister verdedigd werden.
De desbetreffende artikelen werden goedgekeurd.
Over de voorbereiding onxer vestiging op
Nieuw-Guinéa werd door den heer Van Kol
zeer ongunstig geoordeeld; de uitgesproken
meeningen bestreed de Minister.
Een amendement vsd den heer Brummel-
kamp, om geen gelden toe te staan voor heiden-
sohe feesten op Bali en Lombok vond ernstige be
striding by den heer Mackay als woordvoerder
der Commissie van Rapporteurs en by den heer
Sohaepman, en werd vervolgens ingetrokken.
Daarna had een debat plaats over het byslag-
stelsel by de koffie-cultuur, waaraan de Min.
een anderen vorm zal geven door de toelage
per bouw en niet naar het gewicht van den
oogst te berekenen.
Vergadering van Donderdag-avond. Art. 59
(onderwijs voor inlanders). De heer Donner
sprak den wensch uit dat ook aan in
iandsohe particuliere scholen met minder dan
25 leerlingen subsidie zal worden toegekend.
De Min. beloofde te zullen overwegen of de
omstandigheden de daartoe noodige wyziging
in de ordonnantie wensoheigk maken.
Art. 68 (eeredienst). De heer De Visaer
drong aan op vermeerdering van het aantal
zendelingen op de Banger- en Talaut-eilanden,
door het beschikbaar stellen van toelagen. De
heer Donner vroeg, hoe het staat met de
erkenning van de rechtspositie der Geref. kerken
in Indië. De heer Van Vlymen betoogde de
billykheid van het toekennen eener ryks-
subsidie voor den herbouw der indertyd door
aardbeving verwoeste Katholieke kerk te
Weltevreden.
De Min. deelde mede, dat uitbreiding van
zendelingeirgop genoemde eilanden in onder
zoek is. C*^r de inrichting der kerken wacht
de Min. een commisaie-rapport af; van een
strooming in Indië tot erkenning der Geref.
kerken ia den Min. niets bekend; wel wordt
hier te lande pressie in die richting uit
geoefend. Voor de kerk te Weltevreden kan
geen subsidie worden gegeven.
Art. 65 (geneeskundige dienst). De heer
Van Kol wees op de noodzakelijkheid van ver
betering in de opleiding der Indische genees
kundigen en de behoefte van oprichting eener
school voor iniandsohe vroedvrouwen. De Min.
deelde mede dat drie belangstellende heeren
voor laatstgemeld doel f 100.000 hadden aan
geboden, welk bedrag later, toen uit corres
pondentie met de Indische Regeering bleek,
dat de voorkeur moest gegeven worden aan
een opleidingsschool voor iniandsohe genees
kundigen in het algemeen, die f 170.000 zou
kosten, tot die som werd verhoogd.
By de afdeeling Openbare werken zeide de
Min., op een vraag van den heer Van Kol, dat
omtrent de watervoorziening van Boerabaya, na
ontvangst van een omvangrijk rapport van den
Gouv.-Gen., een wetsontwerp tot aanleg van
Gouvernements-wege in bewerking is.
Art. 75 (bevloeiings- en waterstaatswerken).
Over de werken van de Bolo-vallei, waarvoor
de geraamde kosten verre beneden hei ter-
eisohte bedrag waren, ontstond een uitgebreid
debat, dat hier niet in bijzonderheden kan
worden weergegeven. Voorloopig is het werk
geschorst, en de Min. heeft maatregelen ge
nomen om juiste bestekken en ramingen te
kragen. Ofschoon de Min. het gebeurde ten
zeerste betreurt, kan niet gezegd worden dat
voor deze misrekening bepaalde personen ver
antwoordelijk zyn te stellen. Het groote nut
van irrigatie-werken werd door onderscheiden
sprekers in het licht gesteld. Aan het slot
dezer bespreking, die werd voortgezet in de
vergadering van Vrydag, werd den Min.
door den heer Conrad, onder applaus der
vergadering, hulde gebracht voor zyn houding
in deM noetelijko zaak.
Ingen. f 3,25. Geb., f 8,90.
logen, f 2,50. Geb. f 2,90.
3e druk. Ingen. f 1,60. Geb. fl,90.
„Hoe veroverde deze JAN MAC-
„LANEN als stormenderhand een
„plaats in ons har tl Als hij ver
nielt, luisteren wij vol spanning
„ten einde toe.... IVat zullen wij
„het meest bewonderen en prijzen i
„De oorspronkelijkheid, de humor,
„het jjn gevoel. Wy weten niet
„wat het meest te verheffen:'
De Pers, deze werken beapiukende,
.egt o. m.„Een boek van Goud”.
,Een juweel van een boek”. „Een
kunstwerk”. „Buitengewoon schoon”.
,Met fijne pen geteekend’„Met bui-»
engewuon talent geschreven''. „rt Boeit
an begin tot einde”, enz., enz., enz.
Uitgaven van J. M. BKADAE,
te Rotterdam.
