p
BEDDENIiGAZIJN,
..J. KRUITHOF
losigiHMWsDm
Thee
GoeiBwaagan Zonen.
E.Br^ndsm^ -
AMSTERDAM.
N°. 1957.
1899.
Woensdag 18 Januari.
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht
f
SMITS)
in Effecten,
de Veersteeg,
BINNdflNLAND.
KATER Co., te Groningen.
F Wacht U voor woordolooio
itmaktslil
t-
De
WISSELS, op Binnen
ban
naar keuze van den Geldgever
al etc. etc.
I
S. &W. N. VAN NOOTEN tb Schoonhoven,
Uitgevers.
voorzien
idelsmerk,
gelen
hoe I
WHOmW COURAIfT.
MGER)
'oordrecht,
erkenwoude,
erg Ambacht,
'reefkerk
leskensgraaf,
uilendam,
mmerstol,
randwijk,
G. dc Jong Czn.
A. J. Dogtkbom.
A. Dkkkkb.
J. VAN GïNNXP.
Z. Vink.
Wed. D. Blankkn.
K. v. Dam.
E. Hilgeman.
F. van Rms.
M. van Essen.
H. de Jong Pzn.
M. van Essen.
In het Bijzonder wordt de aandacht geve*
rd op 8OUCHON THEE, k f 1.30 per 5 on*.
Neemt by een terugbhk op het afgeloo-
pen jaar onze politieke geschiedenis uit uen
aard der zaak de eerste plaats inop
maatschappelyk gebied was zeker het meest
kaïakterisueke verschynsel de merkwaar
dige opleving en oin zoo te zeggen alge
meen wording der feministische beweging.
De wakkere vrouwen, die de bekende ten
toonstelling in het leven hebbpn geroepen,
De kapt. W. J. Bieschel, van
het 3de rêg. vesL-art. te Qonnchem, is
benoemd tot adjudant van het korps aldaar.
By eene aanschrijving van
den Minister van financiën van 10 Jan. 1.1.
is de inwisseling van zegela en de over-
stempeling van gezegeld papier in veel
opzichten vergemakkelijkt.
Moest men zich tot heden, om dergelijke
inwisseling of overstempeling te bekomen,
bij gezegeld lekest tot den Minister wen
den, waarop dan meestal eene beschik
king volgde waarvoor f 0,75 aan zegel
recht moest worden voldaan, thans kan
men zich rechtstreeks wenden tot de be
trokken ontvangers, die nu bevoegd zijn
om op eigen verantwoordelijkheid be
schreven of onbruikbare zegels en formu
lieren te verwisselen of over te stempelen,
mits de stukken nog in hun geheel zijn,
daarop geen handteekenmgen voorkomen
en ze niet zóódanig zyn beschreven, dat
ze deel hebben kunnen uitmaken van
voltooide stukken.
Blijkens de statistiek van den
aanvoer van zalm aan de markt te Rot
Lerdam/Kralingsche Veer, opgemaakt door
de fiima Ten Houten Co., zijn aldaar
in 1898 aangevoerd 41516 zalmen tegen
39696 in 1897.
De aanvoer was in 1898 verdeeld als
volgtHollandsche winterzaim 10.742
idem zomerzalm 26.963, idem 8t. Jacobs-
zalm 8478, vreemde zalmen 5 winter-,
n, dat zy
het rnid-
•«orinchem, 14 Jan. In eene ver
gadering van het Overwaardsbestuur, 11.
Maandag alhier gehouden, is met 13 tegen
11 stemmen de wenschelijkheid uitge
sproken van het maken tener schutsluis
te Giesendam, om van de Qieaen in de
Merwede te komen. Het werk wordt be
groot op f 26000; de kosten te dragen
voor de helft door de betrokken gemeenten
in de Alblasaerwaard en voor de weder
helft door het rijk en de provincie.
’Amefde en Tienboven, 13 Jan. De
zuidwesten storm van gister, die In den
afgeloopen nacht in een noordwesten
orkaan overging, heeft ook hier aan ver
scheidene gebouwen, boomen enz. schadé
veroorzaakt; duizenden bossen buitendijks
staande teen, hier en aan den overkant,
zij o door het hoog opgestuwde rivier
water meêgevoerd en overal verspreid;
persoonlijke ongelukken kwamen hier ge
lukkig niet voor.
'Hoornaar, 16 Jan. Volgens de school-
lijsten bedroeg het aantal schoolgaande
kinderen op 1 Jan. 11. 52 j. en 35 m.
87 leerlingen; waarvan 43 j. en 31
m. 74 leerlingen van 6 tot 12 jaren.
‘Nieawerkerk a/d IJsel, 16 Jan. Voor
de vacante betrekking van onderwijzeres
aan de tweede openbare school alhier
hebben zich negen sollicitanten aangemeld.
Donderdag avond, 12 dezer, hield
de Nieuwerkerksche werklieden-vereeni-
ging .Onvermoeid Vooruit”, afdeellng van
het Alg. Ned. Werkl.-verbond, haar veer
tiende jaarvergadering in de school op
het dorp. Bij de opening der vergadering
wees de voorzitter A. Van den Berg er
op, hoe ongunstig het jaar 1898 op finan
cieel gebied voor de vereen iging was
tengevolge van de vele zieken onder de
leden. Hierna weiden do notulen gelezen
en onveranderd goedgekeurd. Uit het
driemaandeUjksch verslag bleek, dat de
ontvangsten hadden bedragen f 47,40 en
de uitgaven f 113,80, zoodat het na-
deelig saldo beliep f66,40. Na dit verslag
kwam het jaarlijksche, waaruit het vol
gende ontleend werd: De kas der ver-
eeniging ging f 190,07 achteruit. Op
1 Jan. 1898 telde men 26 leden en op
1 Jan. 1899 bedroeg het 29. Een lid was
gestorven, drie door vertrek naar elders
hadden bedankt, terwijl zeven leden waren
aangenomen. Er waren tien huishoude
lijke vergaderingen en één openbare
gehouden. Besloten werd voor gezamenlijke
rekening een HL. erwten aan te koopen.
Het plan toch werd besproken om, indien
zulks nuttig en mogelijk bleek, coöperatief
te gaan werken. By de sluiting dezer
vergadering drukte de voorzitter den
wensch uit, dat het pas ingetreden jaar
gelukkiger voor de vereeniging mocht
zijn dan het vorige.
Dat de storm, die in de vorige week
woedde, het water in den IJsel zou
opstuwen, is licht te begrijpen. Zoodra
het tot het rijpeil was gestegen, werd
het dijkbestuur gewaarschuwd, dat zich
dan ook terstond naar Kortenoord spoedde
en die maatregelen trof, welke steeds bij
hoog water genomen worden. In verge
lijking met andere hooge vloeden, is het
water nu niet buitengewoon hoog ge
weest; 27 cM. boven noodpeil. De storm
heeft gelukkig geen ongelukken veroor
zaakt, alleen hier en daar wat schade
aan daken en schoorsteenen.
‘Woordeloos16 Jan. Een zonderlinge
speling der natuur doet zich voor bij een
big van den landbouwer H. d. J. alhier.
Dit beestje, thans ruim drie weken oud,
tlok de aandacht zijna eigenaars, dat het
zoo bijzonder opgezet werd en bij onder
zoek bleek hem, dat het lichaamsdeel,
waaruit zich de meer vaste bestanddeelen
van de natuurlijke uitwerpselen moet
ontlasten, geheel daaraan ontbreekt. Niet
tegenstaande dit gebrek, leeft het nog en
is schijnbaar gezond.
- Toen eenige houthakkers uit Schel-
luinen Maandag morgen hier aankwamen
om hun werk te hervatten en zij hun
gereedschap, hetwelk zij Zaterdagavond,
in het water verstopt, hadden achter
gelaten, wilden opzoeken, vonden zij de
plaats ledig.
Minder eerlijke handen schijnen met
deze zonderlinge bergplaats bekend te
zijn geweest en het te hebben gestolen,
§8tolwQk, 13 Jan. In het afgeloopen
jaar werden aan het hulpkantoor der pos
terijen alhier, behalve de uit het buiten
land afkomstige correspondentie, de vol
gende stukken ter bestelling ontvangen
n. 1.; 10.000 gefrankeerde en 63 onge-
frankeeide brieven, 6448 briefkaarten en
25 brief kaai ten met betaald antwoord,
51774 couranten of andere drukwerken,
65 monsters zonder waarde 7 expresse
brieven banevens 1407 dienstbrieven.
- Hoewel in deze gemeente in het
afgeloopen jaar nog al eenige treffende
sterfgevallen hebben plaats gehad, is toch
het sterftecijfer van het jaar 1898 een der
gunstigste van de laatste 20 jaren te
noemen en wordt alleen door het jaar
1896 hierin geö venaard. Bij eene be
volking van ongeveer 2200 zielen werden
op de algemeene begraafplaats, volgens
gehouden register, slechts 30 overledenen
ter aarde besteld. Naar den leeftijd ge
rangschikt waren er: 8 beneden den
leeftijd van 10 jaren; 7 van 10 tot onge
veer 30 jaren; tusschen 81 en 55 jaren
niemand overleden; 6 van 56 tot 70 jaar;
5 tusschen 70 en 80 jaar en 4 boven den
leeftijd van 80 jaar, waaronder een den
leeftijd van 92 jaar had bereikt.
MONTFOORT (Utr.).
Compl. VEERENBEDSTELLEN met toe-
hooren, bestaande uit: 2 pers. Veeren-
d, Peluw, 2 Kussens, gemaakt Bed en
luw-overtrek, 8 Dekens, wollen, gestikte
molton, en 2 halve Stroomatrassen.
Solide, gewaste Tijken, zuivere, nieuwe
eren: f 29,-, 35,-, 40,- en f 50,-
Dito stellen, gevuld met de beste Ka-
k: f28-, f 27,50, f 82,50 en f 40,-.
Ijzeren LEDEKANT met Stroo en Zee-
«matras, Peluw en Kapok Kussens,
)t 3 Dekens: 1 persoons f 20,-, f 22,50;
jersoons f 24,- en f 27,50.
Gegarn. WIEGEN f 9,50; Schommel-
egen, rijk gegarn., f 12,50.
De zendingen geschieden franco tot
Bstb(jz(jnd station of aanlegplaats door
leel Nederland, na toezending van het
irag of onder rembours; vrij zicht.
Prijscouranten, monsters enz. gratis.
Kater’* Drop is heerlijk
van smaak.
Kater** Drop is een uit
muntend verzach
tend middel.
Kater Drop is door
meeste doctoren aanbevolen.
Kater’* Drop is ovaal van vorm en
irzien van ons gerechtelijk gedeponeerd
irk „de zittende kat".
Katar’* Drop is in elegante blikken
isjes van 15 en 25 ct. en los a 25 ct per
I verkrijgbaar la oase bekende depót*.
Kater’* Drop wordt uitsluitend ge-
riceerd door
VAN HIER EN DAAR.
Duitschland is de dikke oom geworden
in de krakeelzieke familie der naties. Hij
heeft een dik, rond buikje en daarop een
horlogeketting. In den vestzak een granaat
en als charivari's keurige kanonnetjes, ge
weertjes en torpedo’s. Als er ruzie is,
wordt oom om raad gevraagd. En oom
haalt tersluiks de granaat uit zyn zak en
doet also! by ziet hoe laat het is en dan
rammelt hy eens met de charivari's en de
naties gaan naar huis.
Toen Jameson zyn inval had gedaan,
heeft Engeland het rammelen van de
charivari’s gehoord; na Fashoda is Frank
rijk eens naar ooms buik versiering komen
iniormeeren, en als men de Amenkaansche
belichten mag gelooven, heeft oom thans
den Philippynen beloofd, dat hy Amerika
eens zyn vreemdsoortig vestzak-mechamek
zal laten zien.
Een oorlog tusschen Amerika en Duitsch
land om de Philippynen, ziehier de sensatie
van ’i politieke oogenbhk. Amerika zal
zich wel tweemaal bedenken, vermoeden
wy, voor het den stryd met Duitschland
aanvangt. Want de overwinning op de
Spanjaarden is, Roosevelt zelf heeft het
verklaard, maar kinderspel geweest en na
de overwinning is eerst gebleken, welke
groote gebreken de Amerikaansche oorlogs
vloot en het Amenkaansche leger aan
kleven. Het ontbreekt aanvoerders en sol
daten met aan persooniyken moed, maar
de administratie is onvoldoende, de nayver
tusschen de verschillende aanvoerders groot
en de verzorging der manschappen ge
brekkig. Hei kan zyn, dat juist deöpaansch-
Amenkaansche oorlog een leerschool is
geweest, maar de Duitachere hebben die
leerschool niet noodig. Men kan er zeker
van zyn dat in Duitschland op leger en
vloot in oorlogstyd alles stipt in orde zou
zyn. De Duuscner is als organisator een
genie. „De Telegraaf."
Trademark
Alléén in verzegelde pakjes,
m bovenstaand gedeponeerd ham’
ir krijg baar te Sahaaahavea bij
E. C. VAN DER ENDE.
ieuwpoort, C. Spklt.
oordeloos, J. G. van dkb Rïst.
uderkerk old IJsel, M. Pannxkok.
rimpen a/d Lek,
OUDA, Markt, naast „De Waag”,
en BOSKOOP, Voorkade,
nemen gelden h deposito:
.et I dag opvragens k 2
j langer termijn op overeen te komen
voorwaarden en desverkiezende tegen
onderpand in fondsen
verstrekken gelden op Effecten voor:
(dragen onder f 1000,- k 4 ’sjaara;
(dragen daarboven tot den prolongatie-
koers, volgens Amsterdamsche beurs-
voorwaarden
(lasten zich met het koopen en verkoopen
van Effecten, tegen een provisie van:
'8 voor fondsen boven de 80
'16 onder 80 (ook
voor loten).
Bij voortduring worden de Nummert
ir gekochte fondsen nagezien met het oog
uitlating, aflossing of conversie.
«verlangd worden orders in de meeste
fondsen verantwoord tot den eerstvolgen-
den middenkoers der Amsterdamsche
beurs;
isselen Coupons In boven de Amster
damsche beursnoteeringzonder bere
kening van provisie;
(lasten zich op voordeelige voorwaarden
met het incasseeren van wissels op
binnen- en buitenland. Tarieven op
aanvrage gratis verkrijgbaar;
«trekken geld op HYPOTHEEK.
gent voor Schoonhoven de Heer
A. VAN DEN HEUVEL, aldaar.
Prjjs der AdvertentiênVan 1 tot 5 regels f 0,50. Iedere regel
meer f 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco
uiterljjk tot Dinsdags- en tot Vrjjdags-namiddags 4 uren.
Alle binnenlandsche Advertentiên, voor 8-maal plaatsing opgegeven,
worden slechts 2-maal in rekening gebracht.
Deze Courant wordt des Woensdags- en des Zaterdags
morgens uitgegeven. Prjjs: voor Schoonhoven per drie maanden ƒ0,75.
Franco per post door het geheele rjjk f 0,90. Men kan zich abon-
neeren bjj alle Boekhandelaren, Agenten en Brievengaarders.
Hun woord gestand te doen I De Yankees
bekommeren zich daar wat oml Zy zyn
als die persoon, die, op het verwyt dat hy
zyn woord niet gehouden had, antwoordde
,wkt mïi woord f! ik ben toch geen
ridderl” Zy hebben Spanje alles afgedwon
gen onder belofte van 2U nnlhoen dollars
en de onmiddellyke invrijheidstelling der
(t6.000) Spaansche gevangenen op de Filip
pijnen. Die 20 nnlhoen zullen ze wel be
talen: >het geld is er voor disponibel”, zou
Janus Tulp zeggen, maar die Spanjolen
kunnen wachten, ’t Komt er niets op aan
of zy van honger, uitputting, koorts, mis
handeling sterven.
Het geweten der Yankees is gerust, zy
hebben telkens God gebeden en gedankt,
zy hebben zelfs den Heere de bescherming
afgesmeekt voor die «ongelukkige Koningin
van Spanje en haar Koninklyk Huis, en
voor dat zwaar beproefde volk" toen de
oorlog gedaan was en die ongelukkige Ko
ningin en dat zwaar beproefde volk door de
Yankees was beroofd en vernederd en
nu zyn ze voor de rest gerust, en gaan op
hun dooie gemak eens dat varken van de
Fihppynen wasschen.
Men dacht, dat John Buil het record bezat
van huictieiary, maar broeder Jonathan
heeft gezworen, dat hy de Engelschen in
alles zou overtreffenen nu bezit hy ook
het record van hypocrisie, „he greatest hy-
pocryse of the World 1“ Maar die zestien
duizend bpaansche soldaten op Luzon? O,
die komen wel terecht: ’t zy in het graf
et er buiten. De zaak is nu «Amerika voor
de Amerikanen” te behouden en volgens
de nieuwe aardrykskunde behoort althans
een deel van den Fihppynschen archipel
tot Amerika.
«Rechts ?1 Ik dacht dat ons hart links
zat?"«Jawel, daar zat 't vroeger. Jfaw
nous avons change tout celal zegt Sgana-
relle, en de Yankees hebben daar ook ver
andering in gebracht, wel te verstaan m
de aardverdeehng.
Het is nu uitgemaakt, dat de Filippijnen
een deel van de United States zyn. Mac.
Kinley óók een groot man, die Mac.
Kinley is voornemens om het gezag der
Staten over de Fihppynen met de uiterste
kracht van wapenen hoort ge wel? met
de uiterste kracht van wapenen l te hand
haven. Maar die zestien duizend Spaansche
krygsgevaiigenenI Man, spreek toch niet
over zulke futiliteitenals Mac. Kinley be
sloten heeft..., «met de uiterste kracht
van
zyn er in geslaagd heel Nederland te over
tuigen van den ernst en de beteekenis dezer
beweging, die het groote publiek te lang
gewoon was te besekouwen als de lief
hebberij van enkele uitmiddelpuntige agita-
trices. Daar zyn de verspreide krachten
bijeengebracht, die elk op haar wyze wer
ken voor de belangen der vrouw en voor
haar recht om zich een plaats te veroveren
in de samenleving overeenkomstig haar
aanleg en gaven. Er bleek ook in deze
wereld als in die der mannen een groot
verschil van gevoelen, maar tegelijk van
een geest van onderlinge waardeering, zoo
wel als van samenwerking voor een zelfde
doel, waaraan in de mannenwereld nog
wel eens een voorbeeld kan worden ge
nomen. De groote opgang dien Hilda Van
Suylenburg” heeft gemaakt en de stortvloed
van brochures, waaraan dit boek weder het
aanzyn heeft geschonken, strekt tol spre
kend bewys, hoezeer de vrouwenbeweging
beslag heeft gelegd op aller aandacht. Wat
den on be vooroordeelden beschouwer in deze
brochure» en verhandelingen misschien het
meest moet treilen is het overdadig gebiek
van het bepalend lidwoord: leder weet op
zyn beurt te zeggen, wat de vrouw kan
of niet kan, wil of niet wil, zonder vol
doende in aanmerking te nemen, dat ook
in de vrouwenwereld verscheidenheid van
aanleg en karakter, maar ook van behoeften
en idealen de lotsbestemming der indivi
duen beheerscht. Gelukkig wordt men
intusschen meer en meer wakker voor de
noodzakelykheid om den vrouwen de ge
legenheid te geven haar gaven in volle vrij
heid te ontplooien, en niet langer die soort
van afhankeiykheid te handhaven, die in
niets anders dan een ongemotiveerd «dat
kan niet, dat mag niet, dat past met," haar
rechtvaardiging zoekt.
„Het Vaderland".
De Keizer van Duitschland gaat met
groot vertoon naar het Heilige Land, om
zich als beschermer der Christenen in het
Oosten te doen kennen. Maar als die
Christenen Denen of Polen of Bohemers
heeten, toevallig niet wonende in het
Oosten maar in Pruisen zelf, dan worden
zy binnen enkele dagen uit het land ge
drongen, en dan kunnen zy zien, hoe zy
verder aan den kost komen.
Zulk een baibaarsche staatkunde is een
wanklank in de negentiende eeuw, zooals
trouwens de geheele overspanning van
nalionaliteits-gevoel, waarvan wy getuigen
zyn, een wanklank is. De negentiende eeuw
heelt er haar eer in gesteld tot aan den
noodlottigen oorlog van 1870, om de volken
tot een te brengen. Later is daarvan afge
weken, en is het bovenal de politiek van
Prins Bismarck geweest, die ons gebracht
heelt tot den alschuwelyken toestand van
wapening en wederzydsche verdenking, waar
onder wy thans gebukt gaan.
En Groot-Brittannié en de Vereenigde
Stalen, beantwoorden die beter aan de
eischen der internationale zedenleer? De
Engelschen hebben groote vloten uitgerust,
om met scherpe blikken te kunnen uitzien,
waar een stuk land te bemachtigen is. De
een beweert, het zal Spanje geiden, dat de
Baieansche eilanden zal moeten afgeven.
De ander onderstelt, dat Frankryk bedoeld
wordt met het oog op het vermeesteren
van Fransch Indo-China. De derde geeft
een andere verklaring. Maar niemand heeft
nog kunnen aantoonen, dat het geld voor
de Engelsche pantservloten besteed werd
ten behoeve van beschaving en humanisme.
Uit: Fransche Correspondentie in
„De Telegraaf
«Wanneer rnen terugbhkt op het afge
loopen jaar, dan denkt een ieder zeker hel
allereerst aan de inhuldigmgsfeesten, die
het gestempeld hebben tot een jaar, dat
zal blyven leven in de herinneringen van
ouden van dagen, wier levensavond er door
is verlicht, en van jongen van dagen, die
er eenmaal nog aan kinderen en kindskin
deren van zuilen vertellen. Men kan dit
zeggen zonder zich schuldig te maken aan
overschatting van het feit, dat met feeste-
lyken jubel door het geheele land is ge
vierd. De onaandoenlyke toeschouwer kan
er iets kinderacbtigs in vinden, dat een
heel volk zich vergaapt aan het kleurenspel
van pracht en schitteiing, dat een in den
grond middeleeuwsche plechtigheid omgeelt,
en dat atstraalt van een hof met aï zyn
bonten staatsietooi. De philosoof mag in
het onberedeneerd vreugdebetoon een ge
tuigenis zien van de macht van het onbe
wuste en een bewys welk een krachtige
prikkel voor de menschelyke gemoedsbe
wegingen de suggestie is. Maar een slecht
volksvriend is het, die de massa daarom wil
wysmaken, dat zy geen reden had zich te
verheugen, dat liet dom en dwaas was
zich te laten meesleepen, dat al die glans
en praai slechts was als een slaapmiddel
om het volk ongevoelig te maken voor de
ellende van het dagelyksche bestaan. Laat
dat dagelyksche bestaan in het algemeen
zoo droel zyn, als het wordt aigesclnlderd,
dan is het reeds een weldaad, als de meer
derheid slaagt zich voor eenige dagen van
die ellende los te maken, aan kommer en
haat en afgunst het zwygen op te leggen,
belangeloos blyde te zyn met de blyden.
Dat het een verbroederingsfeest is geweest,
kan alleen ontkennen, wie zich opzettelyk
in een toestand heeft gebracht om aan
onbevangen oordeel het zwygen op te
leggtn. Men voelde zich een tyd lang allen
een als Nederlanders, welke party namen
ook anders de zonen van een zeilde land
schelden, welke uiteenloopende belangen
ook anders de klassen der bevolking tegen
elkander ophitsen in den socialen stryd.
En vereemgd en waardig heeft men feest
gevieid, haar toejuichende, in wie men het
symbool zag van de eenneid der natie, het
morgenrood barer toekomst.*
„Het Vaderland'
Meenen zegt Dr. Bronsveld nu
inderdaad de dames, die daar het woord
hebben gevoerd, dat zy iets hebben ge
wonnen, dat zy aan eenige goede zaak een
dienst hebben bewezen? Juist omgekeerd I
Men zal letterlyk bang worden voor vrouwen,
die op zulk een wyze toonen gegeten te
hebben van den boom der kennis en die,
terwyl Eva na haar zonde, tegenover haren
man zich schaamde, juist omgekeerd toonen,
dat zy alles weten en over alles durven
spreken.
Indien ik niet vreesde, deze droeve
karikaturen van het Ewig-weibljche te be-
leedigen, zou ik zeggen, dat ik diep mede
lijden met haar heb. Maar ik wil daarom
liever wijzen op het gevaar, dat onze inaat-
schappy bedreigt door den invloed van
deze felle amazonen.
Het kan niet verborgen blijven,
van een gelukkig huisgezin niet 1.
denpunt kunnen uitmaken. Echtscheidingen
kunnen niet achterwege blyven, en het
voorbeeld ervan zal net eerst gegeven
worden door degenen, van wie zulks hel
minst zou worden verwacht. Vele jonge
dochteren onzes volks zullen denkbeelden
overnemen en gewoonten zich eigen maken,
die bet stofgoud wegblazen van haar vleu-
n, en op de hoogten, die zy bewandelen,
langer hoe eenzamer leven en sterven.
Neen, het zal aan deze onvrouwelyke
vrouwen niet gelukken al de bloemen in
onzen hof te doen versterven, of te be-
rooven van haar geuren en kleuren. Ook
hier zal de natuur sterker blyken te zyn
dan de leer.
Het goede, dat er is in deze beweging
zal door Gods wysheid beklijven, maar het
zal niet tot ons komen langs den weg,
die door de vurige en de innige voorstand
sters der vrouwenbeweging gewezen en ge
prezen wordt. Ware en behartigenswaar
dige dingen worden hieromtrent gezegd in
Een man over Hilda van Suylenburg,
door een L*ater famihas, en in den Open
Briqf, door J. B. Meerkerk gericht aan de
schiyfster van Hilda van Suylenburg.
Wy zyn het met in alles eens met het
geen in die beide brochures tot lof en tot
afkeuring van 't genoemde boek wordt ge
zegd, evenmin als met de kritiek, uitge
oefend door de freule de Savornin Lohman,
maar het verheugt ons, dat van verschil
lende zyden legen het verkeerde in de
vrouwenbeweging wordt gewaakt en ge
waarschuwd.
Uit Spaansche Correspondentie in
„De Telegraaf
Dr. Bronsveld over de Vrije-Vrouwen
beweging.
In «Stemmen Voor Waarheiden Vrede” be
spreekt Dr. A. W. Bronsveld het Feminisme.
Na eerst te hebben geconstateerd, dat er
tegenwoordig een geest heerscht van zwaar
moedigheid, een neiging toi het droefgeestige,
den schemer, het mysterieuze, om niet te
zeggen het spookachtige, behandelt hy het
bekende debat tusschen de hoogleeraren
Hector, Treub en Winkler, waarvan hy
het verslag met weerzin verklaart te hebben
gelezen.
229 zomer- en 85 St. Jacgbs uit Duitsch
land, alsmede 14 van onbekende herkomst.
De verdeeling was in 1897: Hollandsche
winter- 9740, zomer- 21.489 en St. Jacobs-
6644, vreemde zalmen 18 winter-, 576
zomer en 1225 8t. Jacobs- uit Duitsch
land, alsmede 3 winter- uit Frankrijk en
1 winterzaim uit Californiö.
De Elftvisscherjj ging vooruit. Aan onze
markt werden aangevoerd 37432, tegen
33540 elften in 1897. Telt men den elft-
aanvoer te Ammerstol, Hardingsveld,
Gorinchem en Woudrichem bij genoemd
getal aan onze markt, dan krijgt men eene
totale vangst van 96.659, tegen 69.356
elften in 1897, of 27.308 elften meer.
In weerwil van een gunstig jaar voor
het bedrjjfder zalmvisecheijjen, was de aan
voer aan onze markt, zooals uit de statistiek
blijkt, middelmatig, en heeft deze industrie
voor de ondernemers over ’t geheel ge
nomen geen noemenswaardige winst op
geleverd.
Behalve het bovenstaande wordt onder
anderen nog hel volgende in dit overzicht
opgemerkt. Het aantal zalmvisscherijen
bleef at at io nn air.
„Op 20, 21 en 24 December 11. werden
89 perceelen Staatswater verpacht voor
drijf- en steekvisscherijen en ankerkuilen,
voor het vangen van zalm, elft, paling,
witvisch enz., tot eene gezamenlijke jaar
lijksche pachtsom van f 48.844,16. De zalm-
zegenviascherij op de Nieuwe Merwede
werd 14 September 11. verpacht voor den
tijd van 8 jaar, met het recht die pacht
nog 9 jaar te verlengen, mits er in de
eerste 3 jaar een nieuwe zegenkade met
stoomspil zal aangelegd worden. Op ge
noemde rivier is slechts ééne zalmvisscheiij
in exploitatie. De nog bestaande tweede
visscheiij is door verzanding niet meer
te bevisschen.
„Het is ons aangenaam hier te kunnen
melden, dat op advies van Dr. Hoek, er
voor de visschery met ankerkuilen, be
halve éen verholen tijd voor jonge zalm
in de maanden April en Mei, ook een
verboden tijd is ingevoerd voor het sparen
der jonge elft, gedurende het tijdvak van
1 Augustus tot en met 15 October. Deze
verbodstyd is bepaald voor de 24 kuilen
beneden de spoorwegbrug b(j den Moer
dijk, welke op 21 December 11. voor den
tijd van 2 jaar zijn verpacht, voor eene
jaarlijksche pacht van f 4298, of gemid
deld f 180 per kuil. Op 24 December
werden nog 10 ankerkuilen boven ge
noemde brug verpacht voor den tijd van
drie jaar voor eene jaarlijksche pachtsom
van f 1011, of gemiddeld f 101,10 per
kuil. Voor de laatst verpachte perceelen
werd onbegrijpelijkerwijze de verboden
tijd van 1 Augustus tot 15 October niet
bepaald, hetwelk te betreuren valt, omdat
ook boven de spoorwegbrug bij een lagen
waterstand de jonge elft evenzeer wordt
vernield als boven de brug.
Oefent nu de regeering strenge surveil
lance op de strooperij (ook dit jaar werd
er op de ankerkuilen weinig acht geslagen
op den verboden tijd), dan mag verwacht
worden dat de elft vangst van jaar tot
jaar zal toenemen en aan honderden
visschers eene flinke winst afwerpen.
„Afgezien nog van de vernieling die de
ankerkuilen sedert eene reeks van jaren
aan jonge zalm en elft hebben toege
bracht, is dit moordtuig ook voor alle
jonge visch, als paling, spiering, houting,
haring, bot en andere soorten ten eenen-
male af te keuren, waarom dit vischtuig
in de nieuwe visscheiij wet niet meer als
geoorloofd vischtuig behoort voor te komen.
De prachtige rivieren van ons land, als de
Nieuwe- en Oude Maas, de Lek, de Waal,
de Nieuwe Merwede, het Hollandsch
Diep, het Haringvliet enz., konden en
moesten bevolkt zijn met groote hoeveel
heden waardevolle visch, en zouden dit
ook zijn, indien de jonge visch slechts
behoorlijk werd beschermd en niet door
moordtuigen (de ankerkuilen) b(j milii-
oenen werd omgebracht. Als spiering en
hanngkaf worden de kleine vischjes reeds
bij massa’s vernietigd.
„Bescherming van de jonge visch achten
wy voor het bevolken onzer rivieren met
waardevolle visch van veel grooter invloed
dan de kunstmatige vischteelt en het
poten van visch. Laat de jonge visch
leven om te dienen als voedsel voor
andere visschen en groot worden om door
de visschers gevangen te worden, die wel
zoo vindingrijk zijn om ook zonder den
kuil ze te bemachtigen, en al ontsnappen
er op de beneden-stroomen het viscimet,
geen nood, de visch zal nvieropwaarts
zwemmen om daar gevangen te worden.”
