leflBwaagen&Zoneii,
PBDIJT, Lettartert,
zich aan voor de levering van alle
van Boekwerken en opneming van
nenten op alle Dag- en Weekbladen
egidsen.
“I
iniging in het gebruik,
eilew’stt"
brand volgens de methode
n Prof. LIEBIG.
i
Thee
idemark
.Br<inclsm^
AMSTERDAM.
Woensdag 30 Augustus
1899.
IT. 2021
L C. Fiji ra Draal.
rWaarbor£-MaatscliaiiDij,
evflstigd te Amsterdam.
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht
UtTBClltSCllB FaEBBtjBS,
n één met zakkende glazen, een
je nieuwe TILBURRIE en een
KAASBRIK, voor neer bBJflke
I
r.
-
Officiëele Kennisgevingen.
léï
I,
4
KNECHT
TE KOOP:
BINNENLAND.
WAARSCHUWING.
BUITENLAND.
Overzicht.
t
door
is het nu de tyd dien
I
Tt kwart
8. W. N. VAN NOOTEN ra Schoonhovhn,
Uitgevers.
Gemeente Schoonhoven.
‘daan met onmid-
ameson de wapens
teel
SCHOONÏÏOÏEIfSCHE COÜRAÏÏT.
G. de Jong Czn.
A. J. Dogtehom,
A. Dekker.
J. van Gennep.
Z. Vink.
Wed. D. Blanken.
K. v. Dam.
E. Hilgeman.
F. van Rees.
H. de Jong Pzn.
M. van Essen.
E. v. d. Vust.
A, Markt, naast „De Waag”,
BOSKOOP, Voorkade,
ien gelden deposito:
ag opvragens a 2
er termijn op overeen te komen
aarden en desverkiezende tegen
jand in fondsen;
ekken gelden op Effecten voor:
i onder f 1QOO,- 4 ’sjaars;
i daarboven tot den prolongatie-
volgens Amsterdamsche beurs
aarden
zich methetkoopenen verkoopen
ffecten, tegen een provisie van:
voor fondsen boven de 30 e/e
onder 30 (ook
oten).
oortduring worden de Nummert
chte fondsen nagezien met het oog
ling, aflossing of conversie.
ngd worden orders in de meeste
in verantwoord tot den eerstvolgen-
niddenkoers der Amsterdamsche
rfc,
igraaf,
stol,
mmtn,
t b(| zonder wordt de unda.ni gevet-
SOUCHON THKB, M 1,80 per 6 one.
Aan hetzelfde adres kan een
rt worden.
Plaatst Advertentiën
Couranten, zonder prfisverhooging.
SCHOONHOVEN verkrijgbaar,
in pakjes van 1/2 en 1/4
Ko., by
kan Krüger,
op de sym-
°ardoor het
EG E 84. KLEIWEG E 84.
artsenburg’s Lotendebiet,
K-siiiOA -*•
Trekt log O September:
RDENSCHE LANDBOUWLOTEN.
ijs twaalf vette Koelen,
per lot f 0,50, 11 loten f5,—.
Trekking 14 September:
JWERKERKSGHE LANDBOUW-
van Paarden, Koelen enz. enz.
per lot f 1,—11 loten f 10,-.
Trekking 22 September:
EWATER8CHE LANDBOUWLO-
Hoofdprjjs Utreohteoh Wagentje met
len.
per lot f 0,50, 11 loten f5,—.
UDSCHE PAARDENLOTEN.
per lot f 1,—, 11 loten f 10,—.
bfj
V. A. O. van ZEVENHOVEN
te Drlebrugge bij Hekendorp.
i in verzegelde pakjes, voorzien
enstaand gedeponeerd handelsmerk,
baar te Schoonhoven bjj
E. C. VAN DER ENDE.
Mrt, C. Spilt.
008, J. G. van d«r Rut.
rkaJdUtd, M. Pannkkokk.
a a/d Lek,
\cht,
ooude,
nbacht,
Nederland, maar geassocieerd de firma
Germania Co., dan zullen de Duitsche
belangen, aldus innig aan de onze ver
bonden, wel zorgen dat Indiö ons niet
wordt ontnomen, dat het blyft aan de
Germaansche belangensfeer”, dat Japan
ons van ’t lüf blyft en Amerika de vingers
terugtrekt, die ’t nu al, om te beginnen, naar
onze petroleumgronden heeft uitgestrekt.
Grootere veiligheid dus voor ons bezit;
grooter arbeidsveld voor onze industrie,
vry van al die kleine, lastige belemme.
ringen, haar nu aan de grenzen aangedaan
al de voordeelen van eene groote natie, met
behoud toch van ons zelfstandig .bestaan.
Ons dunkt, de Ministers, die zulk een
tolverbond wisten tot stand te brengen,
zouden een heilzamen arbeid voor Neder
land verrichten.
i Vrijdag namiddag ia de gou-
verneur-generaal Rooseboom met zijn echt-
genoote en schoonmoeder per trein van
4.25 uit Amsterdam naar Genua vertrok
ken, om vandaar de reis naar Batavia te
aanvaarden. Verschillende vrienden en
autoriteiten waren aan het station aan
wezig, om den gouverneur uitgeleide te
doen. Men merkte daarbtf o.a. op, de
Ministers van Koloniön en Oorlog, gene
raal van Houtum en den heer W. J.
Geertsema, lid der Tweede Kamer.
- De 2de luit. H. K. Köster, van
het 1ste reg. vest.-art., heeft detacheering
aangevraagd bij het Oost-Indisch leger.
Na langdurig lijden overleed
Zaterdag te Leiden in het St. Elisabeths-
gesticht, waar hij gedurende de laatste
dagen verpleegd werd, Prof. Dr. P. J. Coejjn,
rector magnificus van de Leidsche univer-
siteit, hoogleeraar bij de faculteit der
letteren en wijsbegeerte (oud Gothisch).
Per Jacob Cosijn werd 29 Nov. 1840 te
Rijswijk geboren, studeerde en promio-
veerde te Leiden in de letteren, werd in
1883 conrector te Winschoten, twee jaren
daarna leeraar in de Nederlandsche taal
en letterkunde aan de H. B. 8. en het
gymnasium te Haarlem en zag zich in
1871 benoemd tot mederedacteur van het
Neder!. Woordenboek te Leiden en in 1879
tot hoogleeraar in de faculteit der letteren
en wijsbegeerte aldaar.
- Uit Meiringen in Zwitser
land is het bericht ontvangen, dat de
echtgenoote van Dr. A. Kuyper daar
overleden is.
De heelkundige afdeeling in
het Ziekenhuis te Rotterdam heeft eene
belangrijke uitbreiding ondergaan, om haar
in overeenstemming te brengen met de
nieuwste eischen der hygiëne. De boven
verdieping van den uitersten vleugel is
daartoe geheel verbouwd. Behalve dat de
reeds bestaande operatie kamer verbetering
onderging, is nog een nieuwe operatie
kamer bijgebouwd, waar alle toestellen,
instrumenten, enz., aanwezig zijn, welke
de nieuwste wetenschap heeft uitgedacht
om het operatie-werk op de meest gemak-
keljjke en veilige wijze te doen verrichten,
zooals todstellen tot het steriliseeren van
instrumenten, verbandmiddelen, kleederen,
enz. enz., leidingen tot het aanvoeren van
carbol, sublimaat en andere ontsmetting-
stoffen, een motor tot het zuiveren van de
lucht in de zalen, een reservoir voor 10.000
liter water, waaruit het naar de kook-
ketels wordt gevoeri, die het tot 120*
verhitten, waarna het naar de bergketels
gaat voor warm en koud water ten ge-
bruike in de zalen.
Verder zijn er zalen voor chloroformi-
seeren, een donkere kamer voor het ont
wikkelen van photographische opnemingen
en voor het gebruik van Röntgenstralen, enz.
Er zijn 44 nieuwe kamers voor pleeg
zusters bijgebouwd.
Zoo als wij vroeger reeds
meldden, is door het dageljjksch bestuur
der gemeente Vianen besloten, voorloopig
bij begrafenissen de groote klokken niet
meer te doen luiden en dit wel op advies
van den architect der R(jks-museum-
gebouwen, die den toestand van dien
aard vond, dat herstel noodig is.
Uit een schrijven van den Minister van
Binneolandsche Zaken, nu bjj den Raad
ingekomen, blijkt, dat het advies van
den bouwmeester, den heer Cujjpers, is,
dat de toren te Vianen een zeer zeld
zaam monument is, zijnde in baksteen
opgetrokken en dat het zeer wenscheltyk
is het gebouw te behouden.
Uit een ingesteld onderzoek is gebleken,
dat de toestand der muren zoodanig is,
dat z(j op den duur niet meer bestand
zullen zijn tegen de zware klokken, het
geen zijn oorzaak vindt in de slechte
fundeering, die gelegd is in de 13de eeuw,
en in de verhooging van den toren, die,
plaats had in de 15de eeuw.
Wijl de heer Cuijpers dit gebouw Rjj ka-
subsidie meer dan waard acht en de
Minister deed uitkomen, dat meer gebou
wen in onderzoek zjjn, is het te ver
wachten, dat die subsidie verkregen zal
worden, waarna overgegaan zal worden
tot restauratie.
ting afgeloopen, evenals andere dagen,
en de volgendede dertiendebe
gon weer met het verhoor van Bertillon,
die nog een paar uur aan het woord bieef,
en toen, in herhalingen vallende, van den
voorzitter het vriéndelijk verzoek kreeg,
het „er bjj” te laten. Zijne laatste woor
den waren: „In ziel en geweten bén ik,
als in 1894, er van overtuigd, dat het
borderel het werk is van den beschuldigde 1”
Dreyfus bleef gedurende het geheele be
toog zéér kalm, ja, gevoelloos.
Estorhazy is nogaltjjd te Londen, maar
begint te klagen, dat men hem daar al
even onvriendelijk behandelt als te Rot
terdam en Amsterdam. Toen hij na
melijk dezer dagen met twee .vrienden"
door .Oxfordstreet" wandelde, werd hij
herkend en door eene groote menigte
omgeven, die hem uitschold voor: „Vuil
kanaljel"
President Loubet vertoeft nog steeds op
het slot Rambouillet, en daar den arron-
dissementsraad ontvangend, sprak hij als
zijne vaste overtuiging uit, dat weldra
het einde der onrust nabij Is* Het is
waarlijk te hopen!
Te Parijs in de Rue Chabrol gaat het
nog steeds hetzelfde toe. Jules Guérin,,
de anti-Semitische leider handhaaft zich
nog altijd in zijn fort. Overdag wordt
hij door 450 en ’s nachts door 350 infan
teristen bewaakt. In de laatste dagen
verscheen hjj nu en dan op het dak, om
daar oude meubels op te stapelen en die
met petroleum te begieten, natuurlijk met
het voornemen in het hart, om brand te
stichten. Het getal belegeraars is nu
versterkt met eene brand weer-brigade.
Nu en dan werpt hij een steen naar be
neden; ook smeet hjj dezer dagen met
een leege kreeftenschaal. Men vermoedt,
dat er groot gebrek aan levensmiddelen
heerscht binnen de veste. Tevergeefs
hebben eenige vrienden en vriendinnen
van Guérin getracht, tot zelfs met een
luchtballon toeproviand aan hem te
brengenterwijl aan een optocht van
vrouwen, ieder met een brood onder den
arm en karren met levensmiddelen voor
zich uitduwende, eveneens de doorgang
versperd werdnatuurlijk tot hare
groote verbittering. Ze schreeuwden, dat
hooren en zien verging 1 Hoe moet en
zal dat toch eindigen daar? De aller
laatste berichten houden in, dat op ‘t
oogenblik leven noch beweging in het
huis is waar te nemen. Onwillekeurig
begint men nu aan een algemeenen zelf
moord der zich verschanste heethoofden te
gelooven. Men weet, zoo iets zit nogal
eens dikwijls in de lucht nu aan het
einde der negentiende eeuw I Het is echter
te hopen van niet. Maar een einde
moet er toch komen aan dezen onhoud-
baren toestand 1
Dit zeggen wij ook met betrekking
tot de Transvaalsehe quaestie, maar zetten
daar nog steeds een groot vraag-
teeken achter. Ook die zaak kwam
nog niet tot eene oplossing. Wel
wordt uit Pretoria aan het agentschap
Havas gemeld, dat men daar van oordeel
is, dat de zaak eene gunstige wending
zal nemen, doch we zien er tot nu toe
nog niets van.
Alleen het volgende stemt tot eenige
tevredenheidVan de Johannesburger „uit-
ianders" valt nu eindelijk eens iets fat
soenlijks te melden, van de Duitsche wel
te verstaan. Tweehonderd van hen kwamen
gisteren bijeen en benoemden een uitvoe
rend comité, belast om er der Transvaal-
sche Regeering kennis van te geven, dat,
voor het geval van vijandelijkheden, op
de hulp dezer Duitschers als vrijwilligers
kan gerekend worden.
Niet aangenaam in de tegenwoordige
omstandigheden echter is, dat op een te
Kiügersdorp gehouden bijeenkomst van
burgers besloten werd, aan de Regeering
te kennen te geven, dat zjj niet willen
vechten als niet eerst het dynamiet-
monopolie wordt opgeheven. Zulke dingen
moesten toch in dezen kritieken tijd niet
gebeuren. Bjj al de oneenlgheid nog ditI
In Dnltaehland is men nog steeds over
de kanalenwet bezig, die verworpen werd.
Een Kroonraad is er nu gehouden, dat
is de voltallige vergadering van alle
Ministers en Secretarissen van Staat, om
over den toestand te spreken, door de
verwerping van de kanalenwet ontstaan.
Volgens een telegram uit Potsdam heeft
de Keizer daar Lawn Tennis gespeeld
o.a. met Generaal Moltke. Voor welhaast
dertig jaren speelde *s Keizers grórlfeder
met den grooten Generaal een *gfieel
ander spel!
De aangekondigde uitbreiding der Deen-
sehe arbeiders-uitsluiting is nu begonnen.
Ongeveer 10-000 man zijn ontslagen. De
centrale vereeniging van kuipers heeft
besloten zich niet aan te sluiten bij de
werkgevers vereeniging. Volgens de laatste
opgaven zjjn in het geheel ruim 18.000
kronen in gekomen voor de gratis-maal-
tjjden voor de vrouwen en kinderen der
uitgesloten arbeiders.
Uit Oporto (Pertagal) wordt melding
gemaakt van vier nieuwe gevallen van
En er werd gehandeld; snel als met de
hand van den sluipmoordenaar en even
gewetenloos.
Maar de bom sprong verkeerd
Sedert zyn drie jaren vprloopen. Rhodes
heeft nog dezelfde plannen, maar hij is niet
langer de man voor Zuid-Afrikaanscne kolo
nisatie. Men kent thans Rhodesia en men
kent zyn stichter; er ging veel goud heen,
en er kwam weinig vandaan. De waar
heid heeft den bedrieger te schande gemaakt.
En in Kaapstad? Daar behoort Rhodes
tot oppositie. De Afrikaanders hebben het
pleit gewonnen, en op z ij n zetel troont een
Schreiner, die zyn inzichten bestrydt.
En verder noordwaarts zyn de beide
republieken vaster dan ooit verbonden, en
nog noordelyker, in het oude Europa wenscht
al wat niet Engelsch is, de politiek van
Rhodes hartgrondig een blyvend fiasco toe.
Het nationalisme is den imperialist te gauw
af geweest.
Deze gang van zaken nu levert een ernstig
gevaar op voor het moederland. Voor den
Afrikaander toch bestaat geen moederland
meer; hy strydt voor zyn eigen land en
volk en zal de Engelsche vlag eerbiedigen,
zoolanghy er geen last van heeft.
»De stryd om de Johannesburgsche uit-
landers in Transvaal is ieitelyk een schakel
in den stryd om het behoud der Kaap
kolonie en zyne grensgewestenja, wil men
nog verder zien, om het behoud van een
hoogst gewichtig strategisch punt voor de
verdediging van Indië. Het geldt, rnet
andere woorden, een levensvraag voor het
Britsche ryk, die niet door arbitrage
op te lossen is. Juist omdat de tegen
woordige quaestie over het kiesrecht niet
een quaestie van recht maar van be
lang is, kan Engeland in deze zaak geen
ernstige arbitrage dulden.
Engeland staat in een positie van
noodweer en aangezien die positie blyft
bestaan, zoolang in Zuid-Afrika, waar ook
verzet gepleegd wordt tegen de imperialis
tische idee, zal geen toegeven iets anders ten
gevolge hebben dan eene vermeerdering
van Engeland’s macht en invloed. Elke
stap gewonnen, zal tot een nieuwen stap
leiden. En waar het heen moet, onweer
staanbaar, onherroepelyk, dat is de onder
gang van het Afnkaanderdom.
En omdat dit niet goedschiks zal gaan,
is de toevlucht tot de wapenen onver-
mydelyk. Een Zuid-Afrikaansche oorlog
ligt in de logica der feiten. Hy zal komen,
wanneer behoort hy nu te komen 1”
Oppervlakkig zou men meenen, dat
i Coupons in boven de Amster-
:he beursnoteering, zonder bere-
van provisie;
zich op voordeelige voorwaarden
het incasseeren van wissels op
n- en buitenland. Tarieven op
age gratis verkrijgbaar;
ken geld op HYPOTHEEK.
roor Schoonhoven de Heer
A. VAN DEN HEUVEL, aldaar.
AMSTERDAMSCHE
ng de voorraad strekt zjjn de
tlootbare gewaarborgde 4 pCt.
eeaire Obligation, in stukken van
f 500,— en f 100.-, verkrijg-
j den Heer J. G. DOESBURG,
isionnair in Effecten te Schoonhoven.
Deze Courant wordt des Woensdags- en des Zaterdags
morgens uitgegeven. Prjjs: voor Schoonhoven per drie maanden f 0,75.
Franco per post door het geheele rjjk f 0,90. Men kan zich abon-
neeren bjj alle Boekhandelaren, Agenten en Brievengaarders.
Prjjs der Advertentiën: Van 1 tot 5 regels f 0,50. Iedere regel
meer f 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco
uiterljjk tot-Dinsdags- en tot Vrjjdags-namiddags 4 uren.
Alle binnenlandsche Advertentiën, voor 3-maal plaatsing opgegeven,
worden slechts 2-maal in rekening gebracht.
Krüger verstandig had gedaan met onmid-
dellyk na den inval van Jameson de wapens
aan te gorden. Maar bet is de vraag, of
de Afrikaander bond toen reeds het
gerechtvaardigde van zulk een optreden
zou hebben ingezien en toen reeds aan
den stryd het karakter gegeven had
kunnen worden, dat hy nu kan hebben.
Kiüger heeft daarom waarschynlyk gelyk
gehad er zich mede te vergenoegen Enge
land in zyn trouweloosheid aan de kaak
te stellen en zoodoende de ontwikkeling
te bevorderen van het meergenoemde natio
nalisme by de niet-Engelsche bevolking
der Britsche kolonies. Thans
meent de schryver, rekenen
pathie der Afrikaanders, waai
Britsche leger zal moeten ageeren uit een
onbetrouwbaren basis, uit een streek, waar
van de bevolking meer op de hand der
Boeren dan van Engeland zal zyn. Zal hy
ook op meer kunnen rekenen, op een
gewapenden bystand, m. a. w. op een
opstand? Voor een bepaalden nationalen
opstand ontbreken èn de aanleiding, èn de
organisatie. Zoo groot is de ontevreden
heid niet, om lyf en goed aan een burger
oorlog bloot te stellen. Het oogen blik kei yk
belang ontbreekt.
Dit belang zou echter in het oog kunnen
vallen en tastbaar gevoeld worden, zoodra
eene overwinning over de Britsche wapenen
aan Engeland’s prestige zulk een knak gaf,
dat men als van zelf de leiding voor de
toekomst niet langer in Londen, maar in
Afrika zelf wilde zoeken.
En daarom, meent de schryver, mdet
de stryd met Engeland onmiddellyk worden
aangebonden, Het Britsche leger is op
't oogenblik nog te zwak om èn een aan
vallende houding aan te nemen èn tegelyk
voldoende bezettingen achter te laten by
een mogelyken opstand. Maar ieder
transportschip brengt nieuwe troepen; met
iederen dag, dat Engeland Krüger aan de
praat houdt, gaat een dag verloren.
Een beroep op de ^grootmoedigheid”
van de kieinzieligste aller naties zal niets
I baten. Een oorlog moet eenmaal komen;
voor Transvaal is het nu de tyd dien
te beginnen.
En wy kunnen, zegt de schryver, den
stryd niet anders dan toejuichen, God
biddende, dat den Brit de vergelding voor
eeuwenlange roofzucht niet moge ontgaan.
»Daarom” zoo eindigt de schryver
»niet getalmd, Transvaal en al wat met
U zich één van zin gevoelt. Op ten stryde,
en God zy met UI"
Aansluiting by Duitschland.
In den laatsten tyd, zegt de tHaagsche
Courant", rees herhaaldelyk het denkbeeld
op aan een nauwe aansluiting by de groot
macht van Midden-Europa.
»Laatstelyk werd dit denkbeeld wéér ge
opperd in de Pruisische Rijnprovincie, waar
men pleitte voor een z g. tolverbond,
feitelyk eene opheffing van de grens tus-
schen de beide landen, afschaffing weder-
zyds van in- en uitvoerrechten.
Nu blykbaar een aanzienlyk deel der
Duitsche nyverheid in zulk eene aaneen
sluiting voor zich voordeel ziet, er naar
verlangt, make men haast een zoodanig
verbond voor te bereiden, want ook dan,
als wederzijds de geneigdheid bestaat, is
zulk een gewichtige regeling geen zaak, die
in enkele jaren tot stand is te brengen.
En't begint te dringen. Over enkele
jaren reeds kan het te laat zyn. Immers,
met aanwending van verbazend veel moeite,
ondernemingszin en geestkracht, van regee-
ringswege en van particulieren, verovert
Duitschland zich jaar op jaar meer eene
krachtige handelspositie in de wereld.
Nauwelijks eene kwart-eeuw geleden was
de onze nog benijdenswaard voor andere
natiën; welhaast zal het oogenblik daar
wezen, dat Nederland ook in dat opzicht
meer heeft te vragen dan aan te bieden
en dan bedankt Duitschland of stelt zware
eischen."
Ten aanzien van onze Oost-Indische be
zittingen, zegt het blad:
j>Nog bezitten wy onze schoone Indische
landen, al is er veel bedorven en geraakte
de behoorlijke exploitatie ver achter bjj
die van andere koloniën. Nog hebben we
daar een arbeidsveld aan te bieden, dat
wy toch niet alleen kunnen behandelen
naar den eisch des tyds, en dat voor
Duitsche handen en Duitsche industrie, tot
wederzydsch voordeel, welkom zyn zou.
Nog....! Maar vaak genoeg is er gewaar
schuwd, dat van alle zyden de roofvogels
naderen, die er begeerige blikken op
werpen: Noord-Amerika, Japan, dan ook
Engeland, Rusland later misschien ook,
alles dringt op naar »het prachtige ryk
van Insulinde", en eensklaps kan het
oogenblik daar zyn, dat men ’t ons, met
één ruk, uit de handen neemt.
Dan is ’t uit. Dan hebben we niets
meer aan te bieden. Dan worden we uit
onze eigen bezittingen gedreven ook. Dan
zjjn we tenslotte bljj als iemand ons,
zooals we reilen en zeilen, voor eigen
risico wil overnemen.’’
Daarentegenzyn wy een deel van
het Germaansche tolverbond, zelfstandig
h-
pest. Er zjjn ongeregeldheden ontstaan
tengevolge van eene uitbarsting der volks
woede tegen Dr. Jorge, die het eerst het
bestaan van de pest te Oporto bekend
heeft gemaakt. Ook muizen en ratten zjjn
door de epidemie aangetast en worden
daarvan de verspreiders. Eene kat, die
aangetaste muizen gegeten had, stierf aan
de ziekte. Men houdt nu goed het oog
op de knagers en de zwervende katten.
De drogisten maken goede zaken. De prjjs
der ontsmettings middelen ia 300 percent
gestegen.
De Portugeesche stad Oporto, is nu
ook door lichte schokken van aardbeving
verontrust. De Koning heeft het besluit
geteekend, waarbij een sanitair cordon
om Oporto heen gelegd wordt, zoolang
de pest daar nog niet geweken is. Een paar
gevallen zjjn te Lissabon voorgekomen.
VAN HIER EN DAAR.
Engeland en Transvaal.
Is een Zuid-Afrikaansche oorlog onwen-
schelijk? vraagt Dr. Van Vredenburgh in
’t jUtrechtsck Dagblad". In twee belang
wekkende artikelen geeft Dr. Van V. op
die vraag een antwoord. Schr. gaat terug
tot 1896, toen Cecil Rhodes, voorzitter
van den Chartered-Company en Minister-
President van de Kaapkolonie was. Hy
wordt de man met onvergelykelyke energie,
met vaste plannen en grootsche inzichten
genoemd, een man, wiens geweten even
ruim is als zyn blik, de Napoleon, de
Bismarck, van Zuid-Afrika, wiens streven
is naar een vereenigd Zuid-Afrika onder
Engeland’s macht.
Maar twee bezwaren liggen er op zyn
weg naar succeseen zaak en een mensch.
De zaak is de leugen dat Rhodesia het
land by uitnemendheid zou zjjn voor
Britschen ondernemingsgeest, de mensch
is Paul Krüger, de incarnatie van het
taaie verzet tegen de verengelsching van
Zuid-Afrika, »eeh verzet, dat zyn kern
vindt in Transvaal, maar in den Vrystaat
sterk wordt gesteund, en in de kolonie
zelf, evenals in Natal, een natuurljjken, zjj
het nog sluimerenden, bondgenoot moest
vinden in het Hollandsche element. Sedert
jaren neemt langzaam maar gestadig het
bewustzjjn toe, dat een vereenigd Zuid-
Afrika niet noodzakelyk den Britschen
leeuw tot wachter behoeft te hebben."
De kiem van nationalisme, uit traditie
meer Hollandsch dan Engelsch, begon
aldus wortel te schieten. En vóórdat die
kiem van nationalisme te diep wortel
schoot, moest snel gehandeld worden.
8ste Tienjaarlijksche Volkstelling.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van Behooahove», overwegende dat de
Bevolkingsregisters vóór den aanvang
der aanstaande achtste tienjaarljjksche
Volkstelling moeten zjjn bjjgewerkt;
Herinneren belanghebbenden dat, vol
gens de bepalingen van het Koninkljjk
Besluit van 27 Juli 1887 (Staatsblad 141)
regelende de verplichting der ingezetenen
tot het doen van aangifte voor de Bevol
kingsregisters, elk hoofd van een huis
gezin uiterljjk binnen ééue maand kennis
moet geven aan het Gemeentebestuur
van ieder lid dat in het huisgezin wordt
opgenomen of daar uitgaat, inwonende
dienst en werkboden daaronder begrepen,
en dat dezelfde kennisgeving moet
worden gedaan door afzonderljjk levende
personen, wanneer, zjj andere personen
in hun huisgezin opnemen.
Geschiedende deze waarschuwing ter
voorkoming van vervolging, overeen
komstig de bepalingen van het boven
genoemde Koninkljjk Besluit.
Schoonhoven, 28 Ang. 1899.
Burgemeester en Wethoudera voornoemd,
De Secretarie, De Burgemeester,
H. G. GEELHOED. Mr. A. D. H. KOLfF.
Frankrtyk. *t Schiet bitter weinig op,
het proces I Geheele zittingen worden in
beslag genomen door de leugens en achter
klap van getuigen, die niets te getuigen
hebben als ’t er op aankomt. Daarover
kan vooral Mr. Labor! zich zoo gruVeljjk
ergeren.
De tiende zitting heeft plaats gehad.
Daarin getuigde o. a., gelijk reeds gemeld
werd, een zekeren eigenaar van huizen
te Parjjs, de heer Du Breuil, die beweerde,
dat beklaagde, dus Dreyfus, zéér intiem
was met een Duitsch attaché op een di-
néstje bjj een zekere dame. Hoe echter
die attaché heette, dat wist de getuige
niet. Hjj verontschuldigde zich daarover
met de woorden: „Het is ook al zoo
lang geleden 1” Labor! beet hem daarop
toornig toe: „Als ik zjjn naam niet
wist, dan zou ik hier niet komen ge
tuigenis afleggen!" Ook de elfde zitting
verliep en dat was eene zitting, in vele
opzichten rjjkLabor!, de verdediger,
heeft zich meesterlijk geweerd en de
hooge militairen dermate in de engte ge
dreven, dat hun belangrijke mededeel!ngen,
haast bekentenissen, ontperst zjjn. Zoo
heeft Maurel, de voorzitter van den krijgs
raad van 1894, moeten erkennen, dat op
een geheim stuk werd veroordeeld. Gene
raal Mercier heeft de moreele verantwoor
delijkheid moeten aanvaarden voor de
overlegging van dat stuk en Generaal
Gbanolne,de gewichtig doende bewaarder
van het „geheime dossier”, heeft „er
kend, een fout te hebben begaan,"
door „in het vuur zjjner uitleggingen",
voor de leden van den tegenwoordigen
krijgsraad te hebben gegoocheld met een
stuk, waarvan hjj wist, dat het ter zjjde
behoorde te worden gelegd, omdat het niet
echt was. Voorts zjjn ook nog vorzwa
rende dingen aan den dag gekomen voor
Esterhazy. Om kwart voor twaalf werd
de zitting gesloten en den volgenden dag,
morgens vroeg, weer geopend met de
voorlezing voor Regeerings-Commissaris
Carrière van een hem door Du Paty de
Clam toegezonden geneeskundig attest,
waaruit bljjkt, dat deze officier zich nog
niet verplaateen mag. Mevrouw Du Paf y.
de Clam schreef er een brieQe bjj'
Voorts waren in deze zitting nage
noeg uitsluitend de schriftkundigen
aan het woord en wel voorname
lijk de zeer wjjze Bertillon. Met een
kolossaal groot pak documenten trad hij
de rechtszaal binnen en nam plaats op
de getuigenbank, verklarende dat mis
schien slechts een klein deel van het
publiek zijne uiteenzetting zal kunnen
volgen. Hjj spreidde zjjne documenten
voor zich uit en begon toen een lange
redevoering, die door den krjjgsraad met
de grootste aandacht gevolgd werd. Het
publiek begreep er echter niet veel van,
daar hij langs technischen weg uitlegde,
dat bet borderel een verminkt document
Is, door den aangeklaagde vervaardigd en
om dit toch nog zooveel mogeljjk te
doen begrijpen, liet hij er verschillende
photographieén van rondgaan. Tijdena
die ronddeellog verlieten velen de zaal.
Te kwart voor twaalf was de ilt-
