yflrKiflziDÊ f. fl. GfflimtaiL £exnte’er ie
Zaterdag 13 Januari.
N°. 2060.
1900.
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht
Oficiëele Kennisgevingen.
BUITENLAND.
Overzicht
Nat. Militie.
Brieven van een Oudgediende.
XXI.
BINNENLAND.
1
plicht,
en O.
3. 4 W. N. VAN NOOTSJI tb Sohoonhovbn,
Uitgever».
Gemeente Schoonhoven.
i «graaf,
gember.
a L. J. Pot en
u
ornelia,
ornelia
MOfflOfflSH COURANT
sne aangiften.
igarak.
aangiften,
by het verloren gaan van dien trein met
levensmiddelen (zie vorig overzicht), zou
dunkt ons aan Generaal French de luab tot
verdere operatie» voorioopig benomen heb
ben, maar neen. Den 7den is hy weer aan ’t
verkennen geweest en gebruikte daartoe
de hem tijdelijk geleende Household-
ruiterij. De verkenning geschiedde op
den weg naar Achterstang; een groote
vÜandelÖke macht werd gezien, die, mis
schien bang voor het afsnijden harer
verbindingslinie met Norvalspont, ijlings
terugtrok, Ditmaal dus voor Generaal
French geen schadepost]el
Van uit Modderrivier, Kimberley en
Mafeking in ’t geheel geen nieuws. Wel
uit eene andere belegerde stad, met name
Ladysmith. Zaterdag morgen (6 Januari
dus) hebben de Boeren heel onverwacht
een aanval gedaan op de vooruitgeschoven
Britsche positie, Oaesa’s kamp genaamd,
een heuvel, zuidwestelijk van Ladysmith,
een voorname stelling der belegerden.
Volgens Generaal White was de vijand
zéér talrijk, doch werd teruggeslagen. De
Boeren echter laten zich nooit met een
kluitje in het riet sturen. Ze keerden terug
en naderden kruipende weer de Britsche
stellingen. Zoo dicht kwamen ze nabij, dat
het regiment Gordon-Hoogianders en het
Manchester dito hen met de bajonet konden
terugdrijven. Nog gaven ze het niet op.
Generaal White seinde toen aan Sir Red-
vers Buller„De aanval duurt voort -
de vijand krijgt; versterking. Ik ben sterk
in ’c nayw gebracht.” Dinsdag kreeg
’Buller geen verder bericht meer, daar de
benoodigde zon (voor den heliograaf) weg
bleef. In 't Kamp te Fiere liep het
gerucht, dat White den vijand overwon
nen had en 400 man gevangen genomen
had. Sir Redvers Buller echter geloofde
blijkbaar niet aan deze tijding. Hij nam
ten minste geheel tegenovergestelde maat
regelen en zond alle troepen die hy missen
kon, om ean «(hidings aanval te doen
in de richting van Colenso. De troepen
van Clery in het kamp te Chievely trokken
nu tegen de Boerenstelling bij Colenso op,
rukten steeds vei der en kwamen ’s avonds
te half zes aan, dicht by de brug over de
Tugela. Het Britsche Marine geschut, zoo
luidt een Boeren-bericht, heeft dermate op
onze verschansingen gevuurd, dat wij daar
binnen „verstoppertje moesten spelen”.
Bovengenoemd bericht van Generaal
White en het benauwde: „Ik ben sterk
in ’t nauw gebracht” vooral, maakte te
Londen natuurlijk een angstigen indruk.
Al dadelijk liep er het gerucht, dat Lady
smith nu werkelijk .gevallen” was. Geluk
kig kwam er spoedig een „ander heliogra*
putsch bericht” van den Generaal, in
houdende, dat de troepen wel een zéér
moeielijken dag achter den rug hadden,
maar gelukkig den vijand overal hadden
teruggeslagen en nog wel met zéér groote
verliezen, zwaarder dan de mijne, zegt
White. Nu, we weten wel, wat dat zeggen
wil. De verliezenlyst, welke spoedig door
White zou kenbaar gemaakt worden, is
nog niet te Londen ontvangen. Natuurlijk
is bij weer aan het opsnijden geweest,
wknt volgens de „Westmmster-Gazette”
moet de door hem geleden schade heel
groot geweest zijn. Zelfs heeft hij ook
een paar marine-kanonnen verloren. Hoe
het echter zij, de gemoedsstemming te
Londen is na het laatste bericht op
eens veranderd. Was men er eerst erg
pessimistisch, nu is men tot een ander
uiterste overgeslagen en weet men van
vreugde en geluk niet wat te doen. De
Hertog van Connaught seinde zelf de tijding
van den afgeslagen aanval op Ladysmith
aan zijne moeder. Koningin Victoria, en
daarna bracht hij een bezoek aan Lady
White, om haar geluk te wenschen met
de schitterende overwinning van haar
echtgenoot, die een telegraphischen ge
lukwensch ontving van de Koningin.
Velen, die zich met angstige spanning
verdrongen aan den ingang van het Mi
nisterie van oorlog, gingen met verruimd
gemoed huiswaarts. Nu, de Engelschen
z(jn blijkbaar gauw tevreden.
De bladen oordeelen heel anders! Im
mers zeggen ze ia de toestand in
Natal heelemaal niets veranderd. Generaal
White is en blijft ingesloten te Lady
smith en heeft niet de minste kans, dat
Generaal Bulier hem kan bestaan als de
nood aan den man komt. Iets zéér
eigenaardigs mag wel het volgende lieeten;
Terwijl by CQlenso Boeren en Britten aan
het vechten waren en de kogels elkander
voortdurend afwisselden, waren beneden
in het dal de inboorlingen heel „vreed
zaam" bezig met de velden te beploegen.
Berichten uit Pretoria maken melding
van een prachtigen stand van het gewas
daar te velde.
Evenals in den Vrijstaat zal de oogst
van dit seizoen de lijkste zijn, dien men
in jaren gehad heeft. De vrouwen worden
bij het oogsten en verderen arbeid ge
hulpen door inboorlingen. De oogst van
Tuiksche tarwe wordt op 500 000 zakken
geraamd.
Volgens den Bloemfonteinschen „Ex
press” doen zich bij het Engelsche leger
Engeland en Transvaal.
Werd in Zmd-Afrika het oude jaar
uitgeachoten, zij ’c dan niet op de vrede
lievende wijze wa. narede men zulks overal
elders placht te doen, bet nieuwe jaar
begon er ook weer met kanongebulder
en het knallen der geweerschoten. Op
den eersten dag van den jare 1900—goed
voor toeken voor waar-behaalde de Boeren
een groot voordeel, doordat Kuruman
met geheel zijn garnizoen hen in handen
viel. 120 man, waaronder 12 officieren,
alle Kaapsche politie-troepen, eerste qua-
liteit volk, benevens 70 inlanders werden
gevangen gemaakt.
Ook by Colesberg hadden de Boeren
weer een fortuintje. Generaal French,
die, gelijk reeds gemeld werd, de eerste
6 dagen van hot nieuwe jaar tot in het
oneindige toe op vorkennitg ging en doel
loos heen en weer trok, werd eindelijk
Zaterdag 11. door den vijand geheel over
weldrgu. Het eersai Suffolk regiment,
onder bevel van Overste Watson, rukte
's morgens tegen de Boeren op, doch kon
het niet volhouden. De bevelhebber werd
gewond en 70 mart, waaronder 7 officieren,
werden gevangen genomen. Dit, gevoegd
De BURGEMEESTER van Echoonhovïn
brengt ter openbare kennis, dat op
Maandag den 22. Januari a. s. zal
plaats hebben de verkiezing van een Lid
van den Gemeenteraad, wegens het Inge
diend ontslag van den Heer A. VERMEIJ;
dat op dien dag, van dea voormiddag»
negen tot des namiddags vier uren, bjj
hem kunnen worden ingeleverd opgaven
van candidates, als bedoeld bij art. 51
der Kieswet en art. 10 der Gemeentewet.
Deze opgaven moeten inhouden den
naam, de voorletters en de woonplaats
van den Candidaat en onderteekend zijn
door ten minste twaalf kiezers, bevoegd
tot deelneming aan deze verkiezing.
De inlevering dezer opgaven moet ge
schieden persoonlijk door één of meer der
personen, die de opgave hebben onder
teekend. De Candidaat kan daarbij tegen
woordig z|jn. Van de inleveiing wordt
een bewijs van ontvangst afgegeven.
Formulieren voor de opgaven zijn ter
Secretarie dezer Gemeente kosteloos ver*
krhgbaar van den 10. Januari 1900 tot
en met den dag der verkiezing.
ScbooBhovn, dm> 10. Januari 1900.
Do Burgemeester,
Mr. A. D. H. KOLFF
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van Schoonhoven maken bekend:
1’. dat de lotelingen, die verlangen bij
de Zeemilitie te dienen, zich vóór
I Februari 1900 ter Secretarie kunnen
aanmelden
2*. dat tusschen 20 Januari en 1 Februari
a. 8. b|j den Burgemeester dezer ge
meente behooren te worden ingediend
de aanvragen en bewijsstukken van
Geestelijken en Studenten in de God
geleerdheid, die ontheffing van den
werkelijken dienst verlangen.
Schoonhoven, den 19. Januari 1900.
Da Secretarie, Da Burgemeester,
H. G. GEELHOED. Mr. A. D. H. KOUT.
Het is u bekend, mynheer de Redacteur,
dat ik, als militaire specialiteit, op het
gebied der landsverdediging een geheel
éénig standpunt inneem. En om nu te
maken, dat de lezers van uw blad myn oor
deel over de voorgestelde wyziging van de
militiewet op de juiste waarde schatten,
zult gy my wel willen veroorloven, dat
«standpunt toe te lichten”. (Een zotte uit*
drukking, tusschen twee haakjes, maar niet
ik heb die >in het leven geroepen'
Alle menschen hebben het een of ander
te leeren, in verband met hun betrekking
tot andere menschen. Om van gedachten
te wisselen op afstand, moeten wy kunnen
lezen en schryven, om ons brood te ver
dienen, moeten wy een vak leeren.
Nu is er één betrekking, die we niet
zelf hebben gekozen, waarvan we, zonder
een eind weg te gaan, ons niet kunnen
losmaken, maar die wy toch niet willen
verbreken, al bestond daartoe de kans.
Het is die van Nederlander. We zyn
kinderen van dezelfde natie, burgers en
burgeressen van denzelfden Staat. Van dat
Staatsverband genieten wy de voordeelen,
en wy zouden het niet gaarne zien opge
heven, door onze indeeling by een anderen
Staat, welks bestuurders ons licht zouden
beschouwen en behandelen als byloopers.
Daar komt nog by, dat we al van ouder
tot ouder in die positie hebben verkeerd,
en er aan gewoon zyn geraakt, de gemeen
schappelijke belangen van ons en onze
mede-ingezetenen in volle vryheid te be
handelen; die zelfstandigheid zouden we
voor niets ter wereld willen prys geven.
Het gevoel, dat ons aandryft om de rechten
op het behoud onzer nationaliteit te willen
handhaven, heet vaderlandsliefde.
Naast de voordeelen, aan het vrye
Staatsburgerschap verbonden, staan ook
verplichtingen. Vooreerst hebben we ons
aandeel te dragen in de kosten van de
staatshuishouding, dat is nogal eenvoudig.
Maar dan is er nog iels. Het geval kan
zich voordoen, dat de onaf hankelykheid
van den Staat wordt bedreigd, doordien
een buurman de gelegenheid zoekt om ons
huishoudentje by het zyne te voegen en
alzoo de macht, die door zyn Staatsbestuur
wordt uitgeoefeud, te vergrooten. Of, een
paar van die buren krygen met elkander
twist, en willen die uitveciiten op ons
oud 24 j. M A.
oud 10 d. G.
oJgenoote van P.
78 jecbtfMOOte
recht.
smber.
J. ölegt Hm. m
itonlus, g. tu W.
iicolaa», s. van F.
Adriaantja, d. van
Louba, d. vau
om, oud 98 j. (van
oud 20 j.
Lecq, oud 85 j-
echigeuoot van A.
j., wadaive van
i 65 j^ echtgenoot
Boeioop.
omber.
L de Kogel
>nk en G. Peeeebe.
oud 4 m. E.
van J. Brouwer.
nagraaf,
ember.
a C. Stam en 8.
K. Sterrenburg en
1 J. Sprutjtenburg
en N. Verhoef,
en, oud 79 J.
ikeriand.
ember.
Meerkerk en H.
P. Hanauaa en
W. v. d.
A vaaA.
dargareta,
van Eb. Jan.
Iriaan. Willem
n A. Bonman.
ITerkerk. Ltu-
Ferzjjl en M. M.
ad 46 j. en J. dn
■gegeven kind van
oom. M. Wil-
van J. Viseer.
noot van E. den
ohtgenoot van L,
ad 88 i„ eohtge-
C. M. Kooiman,
I 67 wed. van
:erk.
mber.
P. Korileve en
ran A. M. Boojj
Theodoras, s. van
a Berg-Ambaohij
d van het vren-
r Wal en A den
oud 68 j., eoht-
Levenlooc kind
n J. den Butter
u den Berg, oud
Jutter. G. van
b van H. Blom.
zelfde als de schoolmeester uit de dagen
van Olim, die van zyn leérlingen de jongens
noodzaakte om in zypriuin te wroeten en
de meisjes onq^de aar<.»4 pelen te schillen,
zoogenaamde heerendiensten 'komen niet
overeen met* de hbdendaagsche begrippen
in Nederland. Als de Staat lui noodig
heeft, om op een magazyn te passen, om
arbeid te verrichten van welken aard ook,
dan neme hy daarvoor aparte personen en
betale ze naar behooren. Dat kunnen ook
wel militairen zyp, waarom,niet? maar
dan toch alleen die zich vrywillig daarvoor
beschikbaar hebben gesteld om wat te ver
dienen.
Met inachtneming van deze beginselen
is de zoogenaamde «dienstplicht,” ik
heb het land aan dat woord, maar zal het
toch maar gebruiken, omdat de Minister
van Oorlog het in zyn wetsontwerp pok
doet, tot eenvoudige verhoudingen terug
gebracht. Als de jongelui geleerd hebben
wat zy moeten kunnen en kennen, dan
gaan zy weer naar huis; af en toe laat
men hen eens terugkomen om te herhalen,
want anders gaat de vaardigheid verloren.
Wanneer allen dat moeten doen, is het
geen last, maar een aangename afwisseling
van de alledaagsche werkzaamheden; de
maatschappelijke omstandigheden regelen
zich er wel naar. Daarentegen, als diezelfde
verplichting, waarvan de een is ontheven,
den ander wordt opgelegd, en de eerste,
die toch eigenlyk in persoonlyke waarde
achterstaat, daardoor in de maatschappij met
haar nydige en nypende concurrentie een voor
sprong krygt, ja, dan kan de warmste vader
landsliefde je niet weerhouden, uit je vei
te springen van ergernis. Want, komt er
werkelyk oorlogsgevaar, dan zou hy, die
zyn plicht betracht heeft door zich te
oefenen, en die nu bereid is zijn leven te
geven als inzet voor bet behoud der
onafhankelijkheid, maatschappelijk de min
dere worden van den anderf die altyd
thuis is gebleven om loenichi le houden
op het koken van het potje.
Misschien zal beweerd worden dat, als
men tweemaal zooveel mannen oefent als
nu, het «leger” ook tweemaal zooveel zal
kosten, en wy piepen nu al om het hardst
over de hooge defensie-uitgaven. Daar is
niets van aan, behalve het piepen, en dat
is niet ten onrechte. Ik ben niet de
eenige specialiteit die er vast van overtuigd
is, dat wy by veel ruimere organisatie veel
meer waar voor ons geld zouden kunnen
hebben; ja, ik zou wenschen dat de Volks
vertegenwoordiging een maximum vast
stelde, boven hetwelk geen dubbeltje meer
werd toegestaan; in dit opzicht is inderdaad
de grens sinds lang bereikt, zoo niet
overschreden. Doch, als men de jonge
lieden, in plaats van ze te stoppen in
dure kazernes, in kampen bijeenbracht,
overeenkomstig den werkelyken oorlogs
toestand; als men hun niet langer onder
de wapenen hield dan voor de eerste
oefening noodig is; als, met de uitvoering
van blyvende versterkingen, ter uitvoering
eener Vestingwet die door weinigen meer
in bescherming wordt genpmen, de matig
heid wordt betracht, dan geloof ik dat wy
het, ook by aanneming van het stelsel van
algemeenen oefenphcht, met het tegen
woordig budget een heel eind ver zouden
brengen. Dit te becyferen ligt echter
buiten myn vermogen.
Myn brief is te lang geworden om nu
nog over de legerwet te gaan praten: de
toelichting van het standpunt had heel
wat voeten in den aard. Dus het andere
in een volgend schryven. Allqen wil ik
er dat van zeggen, dat ik elke verhooging
van het militiecontingent beschouw als een
vooruitgang, omdat zy voert in de richting
die ik verlang.
Verder den kameraadschappelyken groet
van Uw Vriend BAREND.
in Natal herhaaldelijk: gevallen van in
discipline voor.
Généraal White te Ladysmith moet
zich genoopt hebben gezien niet minder
dan 40 zijner soldateh te doen fuaiieeren,
omlat zjj weigerden de bevelen hunner
superieuren na te komen.
Groot is en blyft en wordt het steeds
sterker verzet tegen het Britsch gezag.
Bij duizenden beginnen de Afrikaanders
Zich aan de zijde der verbondenen te
voegen. Misschien is het ook met het
oog daarop, dat het Britsche Ministerie
van Oorlog nog steeds voortgaat met be
paald duizelingwekkende toebereidselen
te maken om de Boeren klein te krijgen.
Da Regeeriog heeft nu besloten tot de vor
ming van een expeditie-leger van 100.000
en eene algemeens mobilisatie der vloot.
De achtste divisie is 11 Januari scheep
gegaan. Voorts besloot de Regeering
tot vorming van zes nieuwe batterijen.
De firma Vickers en Maxim heeft bevel
ontvangen zooveel snelvurende kanonnen
te maken als ze gereed kan krijgen. De
beweringen in de Duitsche bladen, dat
in de laatste jaren aan het Britsche
Ministerie van Oorlog leverantién zouden
zijn gedaan door de firma Krüpp te Essen,
worden vanEngelsche zijde tegengesproken.
Engeland gaat nog maar steeds voort
met het aanhouden van schepen. Be
halve de drie Duitsche booten, werden nu
te Londen zelf in de „Midwail” Docks
2 andere schepen aangehouden. Het eene
bevatte twee groote kanonnen, in houten
kisten verpakt en aangegeven als voor
Christiania bestemde ijzerwaren. Op het
andere werden zes Maxims gevonden en
nu moet het Ministerie van Oorlog te
weten gekomep zijn, dat de Boeren op
deze wjjze ook wel, onder den schijn van
verpakking als kisten met blikjes levens
middelen, uit Engeland van wapenen
worden voorzien. Nu, eigenaardiger kan
het haast niet.
Engeland schijnt, nu Duitschland zoo
sterk ageerde tegen het aanhouden van
zijne 3 schepen, „General”, „Büadesrath*'
en Herzog”, en een paar flinke nota’s
tot de Britsche Regeering daarover richtte,
eieren gekozen te hebben voor zijn geld.
De „General” is tenminste al vrijgelaten,
alsook de „Herzog” en over de „Bilodes-
rath” zal straks het prijsgerecht beslissen,
naar men vermoedt, ook in gunstigen zin.
In den Amerikaanschen Senaat heeft
het lid Pettigrew voorgesteld een besluit
te nemen, waarbij de Regeering der V. 8.
wordt gemachtigd hare bemiddeling aan
te bieden tusschen Engeland en de Zuid-
Afrikaansche Republieken.
Z. H. de Paus zou, volgens „Le Journal”,
door Kardinaal Vaughan der Engelsche
Regeering zijne bemiddeling in den Zuid*
Afrikaanschen oorlog willen laten aanbieden
en terzelfdertijd aan Keizer Wilhelm ken
nis hebben gegeven van zijn voornemen.
Een aantal hotelhouders aan de Riviera,
vooral ook te Nizza, onder welke er zijn
van de voornaamste, hebben zich nu
bereid verklaard aan gewonde en zieke
Britsche krijgslieden, die uit Zuld-Afrika
terugkeer en, kosteloos verblijf te verleenen
in hunne logementen. Ook verscheidene
particulieren stelden hunne villa's voor
dat doel beschikbaar.
Met groote meerderheid, 308 tegen 221
stemmen, is de heer Deschanel herkozen
als Voorzitter der Frassche Kamer, tegen
over den oud-Piesident Henri Brisson.
De Senaat herkoos den heer Failiières.
De verbannenen uit het complot-proces zijn
reeds vertrokken. In plaats van Dérou-
léde zal Frac^ois Coppéa zich candidaat
voor de Kamer stellen. De kosten van het
proces zijn 50.000 francs en beslag zal
worden gelegd op de goederen der ver
oordeelden.
Majoor Marchand is tot Overste bevor
derd h(j blijft bij het 4de regiment Ma
riniers. Kapitein Fzeystaetter, gunatig
bekend uit het Dreyfus proces, is tot Ma
joor bevorderd.
Aan den Daftseheu Kroonprins is de
hooge Spaan ache orde van het Gouden
Vlies verleend. Het zjjn de insignia, die
Keizer Wilhelm heeft gedragen.
Prinses Heinrich van Pruisen schonk in
het Admiraal-paleis te Kiel hedenmorgen
het leven aan een Prins, een aardige ver
rassing voor haren man, als hij tehuis komt.
In Oostenrijk schijnt het pas geboren
Kabinet Wittek nu alweder voor een ander,
onder voorzitterschap van Von Kö ber, te
zullen plaats maken. Graaf Weisersheimb
zou de portefeuille van Landsverdediging
en Wittek zelf die van Spoorwegen be-
houden.
Bij de Nederlandsche Zuid-
Afrikaansche Vereeniging te Amsterdam
is tot Zaterdag 6 Januari gestort en in
geschreven tot een totaal bedrag van
f 918.076,72.
De 13de lijst van giften aan
het Ned. Roode Kruis vermeldt een be
drag van f 5821,12 (waarbij f 6000 van
den consul der Nederlanden te Chicago),
makende thans in het geheel f 174807,57 L
an Papendreohl) en
id 29 j. P. van
1 w |jk
oemiMjr.
aa O. Veralnii en
i. van A. Bongeva
en P. Korevaar.
1 3 w. - Q, van
inhocat, oud 74 j.,
lerak.
samber.
A. Evegroen an
m L. J. den Bral
van A. BruMeeea
d. vu M. Baar»
ter, a. vaa J. Oee*
f, oud 92 j. en N.
eld, oud 67 j.
W. Verstoep, oud
37 weduwe vaa
4, oud 67 j. A.
limnsrs.
J7 December.
nJ, W. te Hennep*
/ornelia, A vaa O.
an de Werken.
m O. Rietveld.
a en T. Verkark.
K en A. vaa Hou-
A. Boater en M.
J. Prins en G. den
Lr. de Kogel en M.
i G. van de Werken
grondgebied, om geen last te hebben van
de scherven of om er ons op de eene of
andere manier in te betrekken. In beide
gevallen is het ons belang en onze plicjit.
daartegen in verzet wkómen; xóo oat niet'
goedschiks kan, dan maar op de békende
manier, die tegenwoordig door de burgers
van de beide republieken in Zuid-Alrika
zoo heerlyk wordt toegepast. Dan grypen
we naar de wapens en verdedigen wy
onze rechten. Dat ruwe werk nemen wy,
--- mannen, voor onze rekening; het is een
Is alzoo de landsverdediging een plicht,
die op alten rust, de vervulling van dien
plicht is tegelykertyd een recht. Verbeeldt
u, dat de landsregeering eens tot u zeide;
Het vaderland is in gevaar, maar aan de
afwering van dat gevaar moogt gy niet
deelnemen; gy blyft rustig thuis, om de
vrouwtjes gezelschap te houden. Dan zoudt
gy, als warm vaderlander, nydig worden
en- vragen: Is myn huid niet evenveel
waard als die van een ander, en verdient
de kracht van myn arm minder ver
trouwen? Wat hebt gy op my aan te
merken, dat gy my uitsluit van die
eervolle taak, en waarom zoudt gij my
willen beletten, gelyk die anderen myn
leven te wagen tot het behoud van ons
kostbaarst goed, de vryheid van ons volk?
En als gy zoo spreekt, myn vriend, dan
zyt gy volkomen in uw recht.
Om dat grootsche werk te kunnen ver
richten, moet men wat geleerd hebben.
De behandeling van het wapen, het
omgaan met kanon of geweer, benevens
eenige andere dingen die daarby te pas
komen, wordt men niet machtig zonder
onderricht. Dat kan niq^ gegeven worden
op het oogenblik, dat een wèl-uitgeruste
vyand over de landsgrenzen is getrokken,
want dan is het te laat. Wy moeten vóór
dien tyd geoefend zyn, ieder man, onver
schillig tot welke maatschappelijke klasse
hy behoort, moet in staat zyn om, als het
noodig is, zich tegenover den vyand
te plaatsen en hem weerstand te bieden.
Daar zulks een Staatsbelang is, hebben wy
ook het recht te eiseben, dat de Staat, die
ook het best by machte is er voor te_
zorgen, ons dat onderwys doe geven, het
welk wy noodig hebben om als geoefend
landsverdediger op te treden. En gelyk voor
alle dingen, die wy noodig hebben te weten
of te kunnen, een bepaalde leeftyd als de
meest geschikte is aangewezen, ligt het-
ook in den aard van de zaak dat alle jonge
lingen, die den ouderdom hebben door de
wet daartoe vastgesteld, de oefening krygen
waardoor zy voor de nationale taak be
kwaam worden. Geeft de Staat hun die
niet, dan worden zy verongelykt,misdeeld;
en zy, wden dat óverkomt, moesten er niet
in berusten, moesten gaan opspelen en
eischen, dat hun recht werd gedaan.
Natuurlyk, er zyn uitzonderingen. Een
man met zwakke longen wordt niet opge
leid tot trompetter, een blinde kan men
niet gebruiken als letterzetter. Desgelyks
zullen jongelui, die zwak van gezondheid
zyn, lichaamsgebreken of gestoorde geest
vermogens hebben, geen aanspraak kunnen
maken op het recht van oefening in het
gebruik der wapenen. Maar al de overigen
kunnen niet anders, dan zich diep gekrenkt
gevoelen, als hun stelselmatig het recht
van den vryen staatsburger onthouden wordt.
Gy ziet, amice Redacteur, of liever,
gy wist het al lang, ik ben geen Tolstoïaan
met de weerloosheid van dien beroemden
Rus heb ik niemendal op. Als ik iemand,
die my een klap wil geven, opgeenandeie
manier van dat voornemen kan terughouden
dan door hem te laten voelen dat ik ook
handen aan het lyt heb, dan doe ik dat
maar. Dat is goed voor zyn zedelyke vor
ming en zal hem leeren, voortaan geen
ongepaste dingen te doen.
Nu kan men zeggen, dat, zoo de Neder
landsche jongelui allen datzelfde gevoel
hebben, zy dan maar zich moeten aan
melden als vrywilligers. Inderdaad zou dat
een oplossing zyn. Maar och, er zyn, 't is
wel treuüg, altyd een massa slappe lui in
de wereld, die iets goeds met doen zullen
als zy er niet toe worden gedreven, en die
waaiiyk het kostelyk recht van weerbaarheid
ook maar ongebruikt zullen laten, meenende
dat men hen toch niet zal moeien. Dezen
hebben een stootje noodig: krygen zy dat,
dan gaan zy wel mee. Ten slotte zullen zy
er dankbaar voor zyn, dat men hun die
kleine aansporing, in den vorm van een
dwingend welsartikeltje, niet heeft ont
houden. Het geeft toch zoo n heerlyk ge
voel, als men zeggen kan: Als 't er op
aan komt, sla ik myn man!
Alzoo: ik eisch als grondslag voor de
regeling van de levende strydkrachten:
algemeene oefenplicht.
Niets minder, maar ook niets meer.
Want de staat, die aan den eenen kant
in zyn plicht te kort schiet door beperking
van het militair onderwys tot slechts een
gedeelte, laat het zyn de helft van degenen
die het noodig hebben, gaat aan den anderen
kant le ver, door aan hen, die dat onderwys
wèl krygen, tevens onbezoldigde en onvry-
wtllige diensten op te leggen. Hy doet het*
STAND.
t-
«mb*r.
is, d. van W. Oo««
mjjntje Gerredin*,
en A, B .opptlen-
M. de Man P.
a G. H. Peerbolte
d. van M. Brand
Fob, oud 91 j. en
nd van A. Verkerk
kind van O. Zaanen
nlooa kind von B.
- P. den Boeten,
I 18 j.
kei.
jember.
oad 26 I. (wonende
ten, oud 25 J.
Lseden, oud 98 j.
mbaoht.
jember.
a en Annlgje, doch-
M. van Baren.
T. de Brahn.
en W. do Vriee.—
Hen vel en M. ven
d. van P. Verdajjn
i. van A Treur*
drik, a. van M. van
im, oud 26 j.
hop, oud 17 A
D. Lommerde,
r. - J. Meerkerk,
rwaal.
woude.
oember.
van P. Anker en
A van W. Verwaal
Deze Courant wordt dea Woenadafi- en dea Zaterdaca-
morgeiiB uitgegeven. Prga: voor Schoonhoven per drie maanden 0,75.
Franco per post door het geheele rjjk f 0,90. Men kan zich abon-
neeren by alle Boekhandelaren, Agenten en Brievengaarders.
Prya dér Advertentiën: Van 1 tot 5 rebels f 0.50. Iedere regel
meer 0,10. Groote lettere naar plaatsruimte. Inzending franco
uiterlyk tot Dinsdags- en tot Vrgdags-namiddags 4 uren.
Alle binnenlandsche Advertentiën, vooF3-maal plaatsing opgegeven,
worden slechts 2-maal in rekening gèbradht.