ÏK IF. 2102. Zaterdag 9 Juni. 1900. Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht st8dsmclitH n vermeerderd, nl.: Ie. ïigM Iiflsw6lfiflrziönui£. ra bode, i Takel. sknechts. Nachtwaker, kunnen zich vóór 18 Juni a. a. aan melden ter Gemeente Secretarie. LEERLINGEN, die, na af te leggen toelatlngs examen, op de School 3de Soort (Hoofd de Heer F. M. HEMMES) wenochen geplaatst te woeden. r NDSCHE Ofidtele Kennisgevingen. E.WUN 1 BUITENLAND. Overzicht. 200 Cent. i JLEMPAARD BINNENLAND. staten-generaal. Graveahage, tegen ILLE COURANTEN. gedeelte 9 krflgbMr. ft er by. SGHOONHOWCHE COURANT. 8. W. N. VAN NOOTEN n Sqhoohhovbn, Uitgever». Gemeente Schoonhoven. HEVELT IH-LEIDEH dHHO I76f BONS knwa mM thv *)Ct». 1EVRAAG>: IKWAMK knechts, erk, b(j BEUKERS traeht luMra ti iar, in een gezin van ren. Adres, onder Bureau van dit Blad. VOORRAAÜ Thee, Suiker Btuoorten. Engeland en Transvaal. Het ia dan nu toch bewaarheid, wat eenige dagen geleden heer Chamberlain aan Koningin Victoria seinde, toen hij dö Vorstin gelukwenschte, niet alleen met de innemirg van Johannesburg, maar ook met die van Pretoria. Maandag 4 Juni heeft het voor de Verbondenen droevig feit plaats gehad. Nu zijn werkelijk de En gelachen te Pretoria, doch het gelukte niet dan na een langdurig en hevig ge vecht Juist voor donker werd de vijand uit alle zijne stellingen teruggedreven. Hamilton’s bereden infanterie vervolgde hen tot binnen 2000yards van Pi e oria, waardoor heen de vijand zich haastig verwijderde. Toen werd een parlementair afgezonden met de witte vlag, om de overgave der stal te elschen, waarop Botha een wapen stilstand vco ra telde, om de voorwaarden vast te stellen. Roberts gaf ten antwoord, dat de overgave .opvoorwaaidelijk” moest Deze Courant wordt des Woensdags- en des Zaterdags morgens uitgegeven. PrÜB: voor Schoonhoven pe^drie maanden ƒ0,75. neem bjj alle Boekhandelaren Agenten en Brievengaarders. 1 bat Bieoatt. 1 bUk Têta de f«m i blik Arttehaad. 50 pak Aardappel- 10 pond Kneipa- Koffia. 1 prima Edammer Kaerje. 6 botsen Kinder- 1 fieeoh RoodeWjja. 1 mat Vjjgen (oiroa 80 pond). 55 pak VM.-Saiirar. 5 pond prima Koffie. ingeboden: mak en vertrouwd bruin bles f. Adres J. PONS, tra graaf. UEL, Bergambacht, een flinke :bode. Prgs der Ad verten tienVan 1 tot 5 regels f (150. Iedere regel meer 0,10. Groote letten naar plaatsruimte. Inzending franco uiterlgk tot Dinsdags- on tot Vrjjdage-namiddags 4 uren. Alle binnönlandsche Ad vertentienvoor 3-maal plaatsing opgegsvon, worden slechts 2-maal in rekening gebracht. IM gebruikt., nf.uw. .MB00K.G. btjKh- V dOGTEROM, jdjjk, Beheeabevaa. JÏCTIE de. IrHospItaal. Cerk. ook gesorteerd met stuks voor f 0,15 2 stuks voor f 0,85. AN NOOTEN, aars, Schoonhoven. geschieden, anders zou hij met het aan breken van den nieuwen dag de stad binnentrekken. Botha’s antwoord daarop wds, dat hij besloten had Pretoria niet te verdedigen, vertrouwende dat vrouwen, kinderen *n eigendommen zouden be schermd worden. De drie voornaamste burgerlijke ambtenaren kwamen toon ’s morgens tot Roberts, om de stad over te geven. Mevrouw Kruger en mevrouw Botha zijn beiden te Pretoria. Waar de President op ’t oogenblik is, wordt niet met zeker heid gemeld. Men zegt, dat de heer Kruger en do heer Reitz met nog eenige andere hoogo ambtenaren te Machadc-dorp zijn. Aandoénlijk moet het geweest zijn, toen zij uit Pretoria vertrokken en vrouwen en kinderen hun weenend uitgeleide deden. Do Boerenstrijdmacht is nu van plan Zich ter verdere verdediging terug t0 trekken in de onherbergzame oorden van het noorden. Kruger en Reitz zeggen, dat van nu af aan een ongeregelde oorlog, een „guerilla”, met de Eogelschen zal gevoerd worden. Gemeenschap»wegen worden afgesneden en Roberts zal men noodzaken in Transvaal een leger te onderhouden van 100.000 man. In het vrije veld zullen de Boeren zich dus verder verdedigen. Dat leek hun beter dan opgesloten te zitten in Pretoria en van daar uit den vijand te beoorlogen. Dat de oorlog met de overgave van Pretoria niet als geëindigd moet beschouwd Worden is het bordeel van velen, ook dat van Dr. Leyda en van Roberts. Toen onlangs eanige Australische vrijwilligers aau den Biitschen opperbevelhebber vroegen, wanneer hij dacht dat zij naar huis konden, was zijn antwoord: „Over een jaar”. Dr. Leyds blijft nog steeds hopen op eene Europeesche of Amerikaan- sche tusschenkomat, terwijl Generaal Louis Bo ha vasthoudt aan de gedachte: „Zoo lang wjj nog kunnen vertrouwen op duizenden mannen van wil, moet niets In ons opkomen van wijken of prijsgeven onzer onafhankelijkheid.” Hetzelfie, wat de Transvaalsche Staats secretaris Reitz in esn brief schreef, geda teerd 26 April: Stel het geval, dat Enge land overwint, dan zullen de Britten natuurlijk een leger moeten onderhouden in de beide Republieken, een troepenmacht van minstens 50.C00 man. Zoodra di» echter zullen heengaan dan zal onvermij delijk overal opstand uitbreken en dat zal blij ven duren, niet jaren, maar eeuwen lang. De Transvalers zullen zich nooit kunnen losmaken van het denkbeeld: „Vrijheid boven all” Ea dat zulks zelfs in Enge land gevoeld wordt, bewijst wel, dat een Britsch blad, de „Morning Leader” ge naamd zich afvraagtof menschendie mot zooveel toewijding en zelfverlooche ning strijden voor het recht van eigen bestuur, zich wel ooit zullen buigen voor de gouverneurs van de Britsche Regeoring. Goed zoo gezegd. Niét alle bladen echter oordeelen zoo. De „Daily Telegraph” zegt b.v., dat de Boeren tegen hun eigen belang handelen, als ze nog langer weerstand bieden, om dat dan later de militaire conti öle over het land des te langer zal moeten duren. In Rusland komen de voornaamste bla den met kracht op voor de rechten der Boeren. „Nu moeten de Mogendheden zoo zeggen zo eenparig niet langer willen dulden dat de Boeren-Republieken aldus worden beroofd van hunne onafhan kelijkheid” „Ruw geweld staat op ’t punt, te zegevieren over het recht!” „Daarom is *t dringend noodig, dat de Mogendheden, die ds besluiten der Vredes-conferentie onder toekenden gemeenschappelijk tus- schenbeide komen.” „Er is geen oogen blik te verliezen,” zegt het blad de „Swjet”. En toch geeft Engeland geen ander ant woord dan een grijnslach. „Daily News” berichtgever te Odessa zegt van al deze edelmoedige uitingen, dat de Russische bladen zich in de hoogste mate belachelijk maken. Om nog even op het oo logsterrein terug te komen, kunnen we nog melding maken, dat het den Eogelschen niet overal voor den wind gaat. Zoo bv. in Natal, waar de Boeren nog steeds Laingsnek bezet houden en nog niet het minste plan schijnen te hebben, om hunne stellingen te ontruimen. Eene kleine afdeeling Vrfl- staters bewaakt de Dcakensbarger passen. De Britsche Generaals Hildyard en Cleiy, die, uit Natal komend, Vrijheid hebben bezet, schijnen echter niet verder voort te kunnen en toch moeten ook zij, evenals de Generaals Carrington, Baden-Powell, Huntor, Methuen en Hamilton deelnemen aan do groote samentrekking bij Pretoria, welke door Lord Roberts wordt voorbereid. Lord Roberts zal nu waarschijnlijk worden benoemd tot Opperbevelhebber van het Britsche leger, als opvolger van Lord Wolseley, die den laten November als zoodanig zal aftreden. Tevens zal de Generaal dan tot Markies of Hertog worden vei he ven. De oorlog blijkt de Britsche aristocratie niet in hare clandestiene en andere genoe- (•Ifk gevraagd heid, met koet en bd Heer 0. MES, ■w-Lakkeriod, bij dat de kiezers geleerd hebben zich op gepaste wyze van hun materiaal te bedienen. Heel moeielyk vinden wy dat dan ook niet. By de wetsvoordracht, die wy thans be spreken, is ook van deze klacht weinig sprake meer, en bepaalt de eigenlijke technische verbetering zich tot een voor schrift, waardoor voorkomen wordt dat in het vervolg >by voegingen” van geen be- teekenis oorzaak kunnen zijn van ongeldig- verklaring. Nog zou men als zoodanig kunnen aanmerken de bepaling, dat een kiezer, die op het stembureau gekomen bemerkt, dat hy zyn oproepingskaart ver geten heeft of kwijtgeraakt is, naar het stadhuis wordt verwezen om een andere te bekomen; wanneer zyn identiteit vol doende blijkt, kan hem door den voorzitter Van het bureau een duplicaat worden uitgereikt. Dat is alles. En men zal moeten er kennen, dat het voor zoo weinig de moeite niet waard zou zyn, de wet te veranderen. Maar nu komt het voornaamste, -waarom trent wij verwachten dat in het verslag van het Afdeelingsonderzoek te lezen zal staan: >Vele leden waren van oordeel, dat by deze herziening de Regeering verder is gegaan, dan met de uitdrukking: technische verbetering kan worden gekenschetst.” Het voorafgaande is gezegd, om den aard der voorgestelde wetswijziging goed te doen uitkomen. Van de gelegenheid, die een toegezegde maatregel aanbiedt, maakt de Regeering eenvoudig gebruik om eenige, naar haar inzien minder-goede regelingen, door meer doeltreffende te ver vangen, hetgeen dan tevens tot eenige beperking van de uitsluitingen zou kunnen leiden. >Deze Regeering zoo lezen w\j in de Memorie van Toelichting, acht zich niet geroepen het kiesrecht als politiek vraagstuk aan de orde te stellen. Zy be hoeft zich daarom niet te verdiepen in de vraag, in hoeverre tot verbetering van het kiesrecht voorafgaande Grondwetsherziening wenschelijk of noodzakelyk is; zy be hoeft evenmin op haar standpunt een ant woord te geven op de vraag of de wetgever in 1896 goed heelt gezien door attributieve kenteekenen voor het kiesrecht aan te nemen, en zoo ja, of de in de wet van 1896 opgenomen kenteekenen juist zyn gekozen. Dit alles ligt builen het terrein van de technische herziening, door de Regeering toegezegd. Een technische her ziening aankoudigende, heeft zy er echter bygevoegd, dat zy de uitdrukking wenschte te hebben opgevat in ruimeren zin. Uit drukkelijk heeft zij in de Memorie van Antwoord op hoofdstuk I van de Staats begroting voor 1898 verklaard, dat zy daaronder wenscht te verstaan wijzigingen, die, de grondslagen der wet onaangetast latende, haar blijkbare bedoeling beter verwezenlijken.” Iets verder vinden wy vermeld dat de verwachting, ais zou het aantal kiezers die hun bevoegdheid ontleenen aan eenig ander kenteeken dan aanslag in en betaling van directe Ryksbelasting, vry aanzienlijk zyn, zich niet heeft verwezenlijkt, en de vraag wordt gesteld, hoe dat komt. »De Minister is van meening, dat de oorzaak moet ge zocht worden, deels in min juiste en eenigszins beperkte formuleering, en wel licht voor het grootste deel in de omstandig heid, dat de vrees van velen dat de lust tot het doen van eigen aangifte zeer gering zou zyn, op de meeste plaatsen ten volle is bewaarheid. Op dat standpunt was de ingeslagen weg tot verbetering als vanzelf aangewezen. In de formuleering der ken- teekenelri is hier en daar wyziging aange bracht, en de verplichting tot eigen aangitte zooveel mogelyk beperkt.” Hier is een opmerking te maken. Wanneer men de leer der positieve kenteekenen handhaaft, en iets anders kan hier niet gedaan worden, dan zal onderscheid gemaakt moeien worden tus- schen de eenigszins vastey^thans gemakke- lyk contróleerbare, en de hcht veranderlijke. By de eerste, waaronder wij rekenen be lastingaanslag en afgelegd examen, kun de ambtshalve plaatsing op de kiezeralyst gelden; by de laatste schynt persoonlyke aanvraag van den aspirant-kiezer ons onver mijdelijk toe. Den weg daartoe willen wij zoo gemakkelyk mogelyk fnaken, er zou over gedacht kunnen worden of in uitge breide gemeenten een schriftelyke aanvraag, ongefrankeerd per post te Verzenden, onder by de wet te stellen waarborgen niet zou Volstaan, maar iets toch moet de man zelf doen. Is dat weinige hem nog te veel, dan komt het er ook niet op aan of hy kiesrecht heeft, want hij zal er toch geen gebruik van maken. Of zoo hij het doet, zal het wellicht zyn op aansporen van een ander, wien men daardoor eigen- lyk een dubbele stem verzekert. De Minister wil de huurwaarde- en de loonkiezers, want dat zyn de categorieën over welke de quaestie loopt, ook ambtshalve doen inschrijven, hen ontheffen van de verplichte aangifte. Als dat kon geschieden, zonder aan een ander last op te leggen, souden wy er vrede mee hebben; nu niet. Waal de Regeering stelt voor, den ver- gens te storen. De politie tu Londen heeft in de afgeloopen week in de Oily een geheime spoolclub, de Copthall-club, overvallen An er 90 personen in hechtenis genomen. Da Prins van Wales zal nu toch een bezoek gaan brengen aan de wereldtentoon stelling te Partfs (Frankrgh), ondank* dus het politietoezicht, hetwelk de Frin- sche Regeering noodzakelijk acht voor zijne veiligheid. President Loubot bezocht Zondag j.l. met zijne echtgenoote de wedrennen van Auteuil, waaraan hy niet al te aangename herinneringen had van verleden laar. Thans echter werd htf overal hartaljjk begroet en toegejuicht. Door den Franschen Senaat ia Zaterdag j.l. met groote meerderheid 238 tegen 34 stemmen goedgekeurd het zooge naamde amnestie-ontwerp der Regeering, een ontwerp, bestemd om alle nog op de Drtyfus-zaak betrekking hebbende aan hangige klachten en processen in de doos te doen. Door Trarieux bestreden, werd het op welsprekende wijze aanbevolen door den Minister-President Waldeck- Rousseau. „De Regeering” zoo reide bij o. a. „wil daarmede alle sporen uitwisschen van een smartelijk verleden en is van oordeel, dat over zekere tekort komingen een sluier dient te worden geworpen, opdat men niet genoodzaakt zij die te straffen.” De redevoering van den Minister-President is door middel van aanplakking in alle gemeenten van Frankrijk bekend gemaakt. De nieuwe Minister van Oorlog, Generaal André, heeft zijn ambt aanvaard onder opheffing van een aantal straffen. In den omtrek van Parijs zijn Maandag stierengevechten gehouden, waarbij de onbedrevenheid der matador» in hoogo mate den lachlust en de ergernia van het publiek verwekte, dat zjjn afkeuring te kennen gaf door luid geschreeuw en gefluit. Een Zweedsche toeschouwer was too verontwaardigd over hetgeen bjj een nutteloos slachterswerk noemde, dat hfl drie revolverschoten loste op de matadors, van wie er twee licht gekwetst werden. De Spaanaehe Regeering smaakte de voldoening, dat hare nieuwe leaning i(jkelyk overvolteekend werd. Voor de govraagde 184.090.500 pesetas werd een bedrag van 4.667.480.500 ingeschreven. Uit China nog steeds treurige berichten. Nu weer is een Engelsche zendeling Ro binson met Vijf inlandsche Christenen vermoord, terwijl de heer Norman, tot dezelfde Noord Ohineesche zending be- hoorend, op twee mijlen afstand* van Yeng—Ching gevangen genomen werd. Eene afdeeling Kozakken, uitgezonden om de vermisten op te sporen, geraakte in een hevig gevecht met de Boxen of dwepers, die nog maar op vijf mijlen af stand» van Tienstin zyn. Een aanval wordt verwacht. De lijn Peking Tienstin is reeda vernield. Uit de provinciën komen berichten van allerlei moordenarijen en roovertfen. Op de Yangtse rivier is daarenboven een Engelsche stoomboot door als passagiers vermomde zeeroovers overvallen en geheel leeggeplunderd. Te Taku moeten op het oogenblik 23 vreemde oorlogsschepen liggen, waaronder 9 Russische, die 11000 man aan boord heb ben, ongerekend de bemanning der schepen, terwijl nog 14000 Russische soldaten te Port Arthur gereed gehouden worden. „Toe Times” verneemt uit Peking, dat de buitenlandsche troepen ongehinderd Peking binnengetrokken zfln, De overheid had de poorten opengezet en den intocht zooveel mogelijk vergemakkelijkt, terwijl de orde op straat niets te wenschen overliet. In Japan wordt een miniaterieele crisis verwacht. Men verwacht een nieuw Ka binet onder Markies Ito. Ia do Torgaderiqg der Tweede Kanor van Woensdag deed de Minister van FinanoMa de volgende med-dealing: „Mgoheer de voonitterl „Na de in hooge mate door haar betreudebealic. sing vaa de Eerste Kamer der Steten-Gtenaraal betreffende het ontwerp der Ongevallaaw^ de Regeering met ernst overwogen wat haar «r ’s Lands belang te doen stond. Zjj is eenparig tot de overtoiging rekonMn. dat het haar plicht is alsnog een poging ta doen om oaverwyld een wettel|ke voorziening in de geldeljjke gevolgen van ongevallen tot stand te brengen. Een ontwerp wordt in gereedheid gebracht, gebouwd op deselfde grondslagen hot door de Tweede Kamer met seer groote meerderheid aangenomene, doch zekere bevoegd- hüden toekennende aan de werkgevers met be trekking tot de wyse, waarop zjj aan hun gel- delyke verplichtingen jegens de Ryksverseke- ringsbank kannen voldoen. De Regeering is voornemens ten desa aset bg zonderen spoed te handelen. Zy weasoht alles te doen wat in haar vermogen ligt om de totstandkoming eener wet, waarbij de botenren van duizenden medeburgers zoozeer beteökksn zyn, krachtig te bevorderen.” Daarna werd overgegaan tot de behandeling van het ontwerp tot wijziging vaa eenige h£ gütor-ta w- M Het woord stechnisch” schynt ook al een vlottende beteekente te gaan krygen. We hebben altyd gemeend, dat er iets bepaald zakeljjks mee bedoeld wordt, dat het betrekking heeft op de uitoefening eener werking. Spreek ik van de techniek van het kiesrecht, het klinkt wel wat vreemd, maar de uitdrukking is van den laatsten tyd en daarom behooren wy haar te eerbiedigen, dan beduidt zulks den arbeid, die verricht moet worde» om de verkiezing tot een goed einde te brengen. Maar nu de Regeering, blykens het thans by de Tweede Kamer aanhangig gemaakte wetsontwerp, met een stechnische ver betering” van de Kieswet ook bedoelt, het aantal kiezers uit te breiden, nu weten we niet goed meer, waar we ons, ten sanrien van dat woord, aan te houden hebben. Daarmede willen we niet zeggen, dat wy die voorstellen af keuren. Er zyn in de kieswet afscheidingen gemaakt, die geen recht van bestaan hebben en slechts een willekeurige toepassing schynen van het beginsel, waarvan zy uitgaan. Indertyd heeft de heer Goeman Borgesius als leider van een groep Kamerleden der linkerzyde, vele pogingen aangewend om mildere be palingen in de wet te doen opnemen en dat is hem niet mogen gelukken. Thans zal hy, als Minister, zyn toenmalige amen dementen in den vorm van een wyzigings- voorstel in de wet zoeken in te voeren. Dat moge op zichzelf mat verwerpelyk zyn, met de eigenlyke techniek der wet heeft het weinig uitstaande. Men herinnert zich, dat in den aanvang weleens klachten rezen over de wyze, waarop kiezers, aan het stembureau van hun kieekaart voorzien, hun werk daar hadden verricht. Het zwart maken van een wit cirkeltje door middel van een daar aanwezig potlood, was somtyds met zoo zorgvuldig gedaan, dat de leden van dat bureau volkomen zeker waren op welken candidaat de kiezèr zyn stem had uitgebracht; of er waren vlekjes ontstaan die konden gelden als een merkleeken ter contidie door anderen. Dergelyke stemmen moesten dan van 3ffwaarde verklaard worden; en over de grens, welke men daarby moest in acht nemen, werd met o vei al gelijk gedacht. Daarom was, reeds kort na het optreden van deze Regeering, een onderzoek toegezegd, hoe aan dit be zwaar kon worden tegemoet gekomen, en dat zou dan in hoofdtaak de technische verbetering zyn. In de pers heeft men allerlei voorstellen daaromtrent gedaan zelft is door den heer Kuyper, op zyn reis in Amerika, een toestel bestuueerd die automatisch de stemmencyfers aangeeft, en by welke noch van vergissing, noch van twyfd sprake kan zyn. Intusschen schynt bet beswaar ven toen steeds minder te jyn voorgekomen j men mag pndersteUen NTII! ichynt de nieuwe de alphabetkohe ei de -MARiCH, Ke ien Heer Ludwig, Personen, die genegen zfln in aan merking te komen voor Behoeehoven, 7 Jaai l»00. De Bvgeaeeeter, Mr. A D. H. KOLTF. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Schoonhoven maken bekend dat op Zaterdag 23 Juni 1900 ter Secretarie aangifte kan worden gedaan van Sehoateoven, 7 Juf 1900. De Beeretoris, De Barreaeevter, H. O. GHLHOKD. Mr. A D. H. KOUT. AN NOOTEN (HOVEN, «ws van dea Dag aan voor het plaat- VOORBEREIDEND ULITMMCfiT. De BURGEMEESTER der gemeente Schoonhoven noodift uit JONGELIEDEN van 16—24-jarigen leeftijd, wonende alhier, die het Voorbereidend Mllitair- Onderwys willen Volgen van half October tot ultimo Februari, om zich vóór 1 Juli e. s. aan te melden. Behoonhoven, 7 Jul 1900. De Bargemeeater, Mr. A D. H. KOLFF. huurders van woningen de verplichting op te leggen, opgave te doen van de huurpryzen, die de in hun perceelen wonenden betalen en den werkgeym om loonlijsten in te zenden. Wat hfei"Tm, dat- men woning- ruimte verhuurt, te maken heeft met de toekenning van bet kiesrecht aan een ander, aan iemand die er niet om zou vragen als hij de moeite moest doen even naar het stadhuis te gaan, schjjnt ons toe onvatbaar voor verklaring te zyn; evenmin begrijpen wy met welk recht een patroon zou moeten zorgen dat zyn werkman, wien hy den noodigen vryen tyd toestaat om zijn burgerplicht waar te nemen, op de kiezerslijst komt, als die werkman zelf aan zyn bevoegdheid zoo geringe waarde hecht, dat de aangifte hem een te zware taak is. Het wordt een soort van mode, op den rug van vden werk gever” allerlei dingen te laden; de vraag, met welk recht zulks geschiedt, mag ook wel eens eventjes onder de aandacht ge nomen worden. En komaan, als er een groot maatschappelijk of staatsburgerlijk belang mee gemoeid is, zoodat het stellen van zekere eischen tot de noodzakelijkheden behoort, zullen wy er niets van zeggen; maar het opdringen van kiesrecht aan lieden die er niets om geven is geen voldoend motief voor nieuwen dwang. Wy hopen daarom, dat dd Minister dit gedeelte van zyn voorstel zal terugnemen. Met de overige wyzigingen kunnen wy ons wel vereenigen. Dat alleen de aanslag in Rijksbelasting over het volle laatst ver- loopen dienstjaar als kenteeken geldt, looals nu, is een onnoodige beperking; het woord avolle” kan wel vervallen. Ook is tegemoetgekomen aan het bezwaar dat somtyds te late toezending van suppletoir» aanslagbiljetten oorzaak kan zyn van ver loren gaan van kiesrecht. Voor gemeentelijk kiesrecht wordt voor gesteld ook den aanslag in de gemeentelijke belasting in aanmerking te nemen. Spaarbankboebjecteezers, een der mooiste uitvindingen van de scheppers van het Van Houlensche kiesrecht, zullen voortaan ook degenen kunnen zyn die in een andere, onder Kon. goedkeuring werkende, spaarbank dan die van de Rykspost, hun geld hebben belegd. De eisch dat iemand, om loonkiezer te zyn, minstens 13 maanden by denzelfden werkgever in dienst moet zyn geweest, vervalt; voortaan gaat zyn kiesrecht niet verloren, als hy in dien tyd niet meer dan tweemaal van betrekking is veranderd. Examen kiezers kunnen volgens het wijzigingsvoorstel ook degenen zyn, die een particulier examen hebben afgelegd, mits het strekke als voorwaarde voor het bekleeden van een werkkring. Het zal weleens moeielyk zyn, omtrent vragen, die hierbij kunnen rijzen, tot overeenstemming te komen; het schynt ons toe dat de commissie, aan welker diploma’s de toe kenning van kiesrecht zou zyn verbonden, een machtiging zou moeten hebben van Gedep. Staten bijvoorbeeld, waaruit blykt, dat op het programma van het door haar af te nemen examen nadrukkelyk vermeld wordt of als vaststaande is af te leiden, dat lezen en schryven er by behooren. Er is nog gezegd, dat gratis-genees- middelen niet meetellen als onderstand, waarvan het genot het kiesrecht opsluit. Een paar verduidelijkingen zyn de volgendeIemand die in staat van faillisse ment is verklaard kan, als men zulks met zekerheid weet, van de kiezerslijst worden geweerd. Als op een candidaten-lyst niet als onder- teekenaars het vereischte getal werkelijke kiezers staan, ook nietbevoegden zetten er somtyds hun naam op, kan de burgemeester haar weigeren. (Behoort dat geen vaststaande verplichting te zyn?) Zooals men bemerkt, ziet het wetje er nogal practisch uit, behalve op dat ééne punt, waar misschien al te sterke demo cratische neigingen den Minister parten hebben gespeeld. Daar achten wy wyziging van de voorgestelde wyziging gewenscht.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1900 | | pagina 1