4
St
N°. 2211.
Vrijdag 28 Juni.
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht
Stemming
voor den GEMEENTERAAD.
Offlciëöle KonniSÊBïinsflD.
Lieden
neid,
smids
Meid,
doen en met de
lelt. M G 371, a/d
Dordrecht.
knecht,
iecht,
bïïtTnlInd.
1901.
i J
1
GO:
ili a. s.
STAATSBEDRIJF.
BINNENLAND.
lenstr. 7L
MÖMHOMmCOM
S. W. N. VAN NOOTEN tï Schoonhoven,
Uitgevers.
recht tegen half
N.
tpeclm ea
i er
doer
VAN N90TXN,
a>'
5
tea
can<
De
Gemeente Nchoouhoveu.
’Uwaarvan de
kaler ia.
Haastrecht.
klblaanerdam
Q
anoodig zich aan
geen
■n ziet
ja zelfs
teekend.
i ingrooten nood?
i uitvoeren onder
isme eerst vrjjwel
>enemen van jaar
o. a.
uitgegeven
verleden ja
;n we o. a. a
ik in Juli
10 Cent,
i. van S. tc W.
nhoven.
der Hollandsche
Juli, des mid.
Derdrecht en
H. B. BREUER
oogen denkt men
tarieven te ver-
oorbeeld, zit het
volg-
r„,
mbare ken-
.Juli aan-
>t des
zal
tsen
reizen de wereld
van afxet schep-
rtoe in staat ge*
ilerwjjs, dat nog
loor hen bereisde
schikken naar
r hen gezochte,
zich niet slechts
Duitsche handels*
op kantoren en
ogen treden tal
echnisch in hun
ierlegd, en als
ne werkkrachten
ezocht.
rraag, waardoor
t op industrieel
aren een ander
p z\jn tarief der
ips nai
waardoor
ing werd
poedig uit zjjue
den O., die
lewater,
de Jongh
wee Igsten ingediend
lid van J-
jt bevat de
te C. Both en D. Bujjense.
>ote Aanplakbiljet
ABEEL,
le Secretaris.
lieden or
eenig wt.
man was
dat er ie._
niet in der
tweeden t«
met behulp
halen.
gesteld,
na zich
den gashouder,
water stond.
onder de oogen
gegevens te over
uitschlands bloei,
ingpolitiek aldaar,
leid haar beslag
nd in het besef
eral zich terdege
de merkwaardige
uitsche volk, zjin
1 aan taai geduld
mogen, wonderen
rzaak van bloei,
opdrijving dier
r bloei moeten
ot is een proef
g der protectio-
et uit.
't geval met de
loinen bewering,
bescherming bij
rheid stabiliteit
omen. De slapte
•n op dit oogen-
De week van 17 tot 22 Juni* is er een,
die meetellen mag in de geschiedenis der
Nederlandsche wetgeving: toen is, behoudens
de bekrachtiging door H. M. de Koningin, de
kroon gezet op het werk van een Ministerie,
zooals wjj er stellig in geen vijftig jaren
een hebben gehad. Na discussiën, die uit
den aard der zaak slechts over hoofdpunten
konden loopen, heeft de Eerste Kamer haar
goedkeuring gehecht aan eenige groote
wetsontwerpen, welker vaststelling aan even
zooveel belangrijke vraagstukken een voor-
loopige oplossing geeft.
Op één daarvan willen we even de aan
dacht vestigen, niet, dewijl juist dat
ontwerp van het hoogste belang is voorde
bevordering der nationale welvaart, in
dat opzicht zou ongetwijfeld aan de Woning
wet de voorrang toekomen, maar om met
het beginsel, dat er bjj in toepassing wordt
gebracht.
Wij bedoelen de exploitatie, van Staats
wege, van steenkolenmijnen in Limburg.
Het is nog niet zoo heel lang geleden,
dat nog maar aan weinigen bekend was,
welke schatten aan steenkool het zuidoosten
van ons land in de diepte verborgen houdt.
Wel wist men, dat bij het dorp Kerkrade
op domeingronden de nuttige brandstof in
kleine hoeveelheid wordt gedolven, maar
over het algemeen werd dit, terecht, van
weinig beteekenis geacht. Van eenigen
invloed op de geheele productie in verband
met de toenemende behoefte, kon dit niet
gerekend worden.
Later hebben boringen, op verschillende
plaatsen verricht door particulieren, die
daartoe verlof hadden bekomen van de
Regeering, aan het licht gebracht dat het
Limburgsche kolenbed zich veel verder
uitstrekt dan Vermoed werd, dat daar
wezenlijk een schat in den grond zit, slechts
wachtende op werkzame handen, gereed om
hem de diensten te doen verrichten voor
welke hij eeuwenlang is bewaard.
Die particulieren hadden ongetwijfeld bij
het doen hunner nasporingen het plan, om
te zijner tjjd concessie aan te vragen voor de
ontginning. Eenigen hebben dat ook gedaan,
en hebben verkregen 4at zjj vroegen, doch
de mijn-industrie is in Limburg niet tot
bloei kunnen komen, het kapitaal toonde
zich schroomvallig, het initiatief bleef slap.
En toen dat, ondanks toenemende „vindin.
gen”, nog maar weinig veranderde, toen de
Limburgsche kool voortdurend by slechts
kleine hoeveelheden werd boven gebracht,
en het bleek, dat verschillende concession
maar aangevraagd waren voor den vorm,
meer om er anderen af te houden dan om
er zelf gebruik van te maken, werd van
verschillende kanten, ook door mannen die
de zaak tot een punt van ernstig onder
zoek hadden gemaakt, de wensch uitge
sproken dat de Staat het werk zou aanpakken.
Er moest evenwel nog een bijzondere aan
drang van buiten komen, om tot het nemen
van een besluit in dien zin op te wekken.
De invloed der syndicaten op de steenkolen
prezen, lang gevreesd, is eindelyk een wer
kelijk gevaar gebleken; kapitaalbezitters
tarieven
oorbeeld,
volgen
op de tegen wer-
t moge dan min-
i dan Frankrjjk,
en land niet van
üherming, en een
Prys der Ad verten tiën: Van 1 tot 5 regels f 0.50. Iedere regel
meer f 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco
uiterlijk tot Dinsdags- en tot Vrjjdags-namiddags 4 urea.
Alle binnen landsche Ad verten tién, voor 3-maal plaatsing opgegeven,
worden slechts t-maal in rpkening gebracht.
Deze Courant wordt des Woensdags- en des Zaterdags
morgens uitgegeven. Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden 0,75.
Franco per post door het geheele rijk f 0,90. Men kan zich abon-
neeren by alle Boekhandelaren, Agenten en Brievengaarders.
loon, te Sneek.
J H S, Bureau
evraagd
d met boerenwerk
br., bij D. VIS,
rk a/d IJ nel.
lm is a. s. een
sa C. LIGTHART,
hebben zich vereenigd om in die landen,
waar die productie het grootst ia. den aan
wezigen voorraad in handen te krijgen, de
voortbrenging in die mate te beperken als
me hun geldelijke belangen hel meest over
eenkomt, en zoo het gansclie publiek, zoo-
mede de Regoeringeu, „n zich cjjnsbaar te
maken. Wat daarvan het gevolg kan wor
den hebben reeds «enigermate onder
vonden m den afgeloopen winter en - het
met te voorzien of dit nog maar het
voorspel ts geweest van nog krachtiger
aanvullen op onze beurs en op de open-
bare kassen.
Het was wellicht ook deze omstandigheid,
die de Regeering noopte aan hel onderzoek
betreffende da uitvoerbaarheid van Staats-
exploitatie der Limburgsche mijnen bet
voorstel toe te voegen tol hel nemen van
een praotischon maatregel. De noodzakelijk
heid werd algemeen ingezien, maar toen hel
er eindelijk toe kwam, en do Minister van
Waterstaat de zaak aan de beslissing der
staten-Generaal onderwierp, toen versche
nen ook de bezwaren. Het oude schrikbeeld
van Staatsondernemingen dook weer op, en
met in aanmerking nemende, dat het parti-
duller initiatief tjjd en gelegenheid genoeg
had gehad om zich te doen gelden, was
net in naam van die onvoldoende gebleken
macht dat men den Minister verweet een
stap te willen doen in de richting van het
Staatssocialisme. Zoo was het gegaan in
de Tweede Kamer, waar het ontwerp, met
geringe wyziging, was aangenomen, - zoo
ging het ook in de Eerste.
En dat niettegenstaande de heer Regout
dien wel niemand zal verdenken van buiten
sporige sympathieën voor staatsnyverheid,
„als Limburger en afgevaardigde vanwege de
provincie onder welker bodem zich de kolen
schatten bevinden”, zjjn ingenomenheid met
het ontwerp betuigde. „Onder de vele en be
kende argumenten voor Slaats-exploitatie."
zei deze spreker, - „acht ik de bestryding van
syndicaten een der voornaamste en kan het
als een gelukkig toeval beschouwd worden,
dat de indiening van dit wetsontwerp te
zamen viel met het ontzettende en vroeger
nooit gekende machtsvertoon van de sleen-
kolen-syndicaten. Alle landen en standen
z(jn in het afgeloopen jaar onder het
fiuaucieele juk gebracht van de bezitters der
steenkolenmijnen, aan wie, in de tyden dat
syndicaten onbekend waren, concessiën ten
eeuwigen dage verleend zyn.”
Hut beroep van den heer Van Heek „op
de ervaring van naburige Rijken, vooral
van Engeland, het mynland by uitstekend-
heid, waar de exploitatie van mjjnen geheel
wordt overgelaten aan particulieren”, scheen
ons niet gelukkig toe. Vooreerst hebben
daar te allen tyde geldmannen gelegenheid
gevonden om hun belangen te behartigen
ten koste van het publiek, getuige het
feit dat een stad als Londen, een wereld op
zichzelf, in haar watervoorziening, die hoogst
gebrekkig is, afhangt van een paar maat-
schappyen, die nu eenmaal de concessie
hebben, naast welke de Regeering totaal
machteloos is, al zou ook de bevolking van
4>/b miilioen zielen versmachten. Bovendien
is juist daar het syndicaat met felheid op
getreden, evenals in Duitschland, eenvoudig
omdat tegenover haar geen tegenwicht be
stond in de ontginning van een deel der
mynen vanwege den Staat.
Dat toch is het, wat het nu deiinitief
aangenomen wetsontwerp hier geven zal.
De Staat legt beslag op een deel der gronden,
voor welke geen concessie zal worden uit
gegeven; wat daarbuiten ligt, khn door
particulieren worden benuttigd. De hoofd
gedachte is dat de Staat, in buitengewone
omstandigheden, gewaarborgd wil zyn legen
gevaren, die zouden voortvloeien uit een
afsnijding van de wegen, langs welke ons
thans de buitenlandsche kolen worden
aangebracht. Of de Limburgsche die geheel
zullen kunnen vervangen, schynt nog niet
uilgemaakt te zyn en is ook niet van
overwegend belang; als men het beste niet
kan krjjgen behelpt men zich met het
minder goede, en voor industriëele doel
einden, waar het toch voornamelyk om te
doen is, zyn die kolen zeer geschikt.
De Minister van Waterstaat had dan ook
geen byzonder moeielyke taak, toen hjj de
bezwaren van den heer Van Heek, by
wien zich later ook nog de heer Van Wyck
aansloot, wederlegde; de adressen, ingediend
door vele Limburgsche burgemeesters tegen
staatsexploitatie, wogen bjj hem veel minder
dan het oordeel van den heer Regout.
Over de manier, waarop zulke adressen
worden verkregen, móet maar niet te veel
worden gepraat; vooral in een gewest waar
I verschillende invloeden achter de schermen
aan het werk zjjn, is het altjjd moeilyk
te zeggen wat de uitspraak zou zyn van
de openbare meening, indien deze in volle
I vrijheid kon worden geraadpleegd. Voor
De BURGEMEESTER der Gemeente
Schoon heven brengt ter opei
nis, dat op Donderdag den 4.
staande, van des morgens acht tol
namiddags vijf uren, de stemming
geschieden ter vervulling van v i e r plaats
in den Gemeenteraad.
1 De candidatenin alphabetische volg
orde, zijn:
DOESBURG, J. G.
GREUP, P.
KOOIMAN, GRAVES, A. A.
SCHALIJ, J.
SCHENKM. E.
UIJL, DEN, H. M.
VALK, J.
Tevens wordt de aandacht gevestigd op
artikel 128 van het Wetboek van Strafrecht,
luidende
„Hjj, die opzettelijk zich voor een ander
uitgevende aan eeue krachtens wetlelyk
voorschrift uitgeschreven verkiezing deel
neemt, wordt gestraft met gevangenisstraf
van ten hoogste één jaar.”
Schoonhoven, den 27. Juni 1901.
De Burgemeester voornoemd,
LAZONDER, L.-B.
Benschop, 25 Juni. Voor de perio
dieke aftreding van twee gemeenteraadsleden
zyn vier candidaten gesteld, p.l. de heeren
G. Brouwer, J. de Gier, C. Kastelein en
T. Verbree.
De kleine meid van den heer E. H-
stond bjj het visschen te kyken, toen zij
uitgleed en hals over kop in de Wetering
tuimelde. Tot tweemaal toe ging zjj „kopje
onder”, voor een der viscbsters haar beslykt
en wel er uit kon halen.
'Berkenwoude, 26 Juni. Er zjjn hier
i raadhuize twee Ijjsten ingediend met
ididaten voor lid van den gemeenteraad.
eerste Ijjst bevat de namen A. Boer en
C. Both, de 2e C. Both en D. Bujjense.
Er moet dus stemming plaats hebben.
Bodegraven, 25 Juni. Kaas. Aangevoerd
334 wagens, te zamen 18826 stuks, wegende
pl.m. 104704 kilo; Goudsche 1ste soort fW/s,
zwaardere f 26,1/s, 2de soort f 18Vs f20—;
Derby-kaas 1ste soort f 22’/a, 2e soort f 19,
Edammer-kaas, 1ste soort f 25, 2de soort
f 19,—. Handel gewoon.
*Lopik, 25 Juni. Bjj de heden gehou
den verkiezing van drie leden voor den
Gemeenteraad werden ter vervulling der
vacaturen, ontstaan door periodieke aftre
ding, candidaat gesteld de heeren J. Har
denbol en A. de With, aftredende leden,
P. de Groot Wzn. en C. de Gier J.Fzn., ter
wijl in de plaats van den heer J. Overbeek,
vertrokken naar elders, werden gesteld de
heeren C. van Rossum Azn. en J. van Kats Mz.
jjNieuw-Lekkerlazid, 26 Juni. De
collecte voor den gewapenden dienst heeft
in deze gemeente opgebracht f 31,45'.
D. V. alhier zou Zaterdag jl. een koe
van de eene weide naar de andere brengen.
Eensklaps nam het dier eene geweldige
vaart, waardoor D. V. in de vrjj diepe
wetering werd geslingerd. Gelukkig werd
hjj spoedig uit zjjue netelige positie gered
door R. den O., die in de nabijheid was.
••Oudewater, 24 Juni. Onze stadge
noot G. de Jongh heeft te Delft aan de
Polytechnische school met gunstig gevolg
examen afgelegd als werktuigkundig inge
nieur.
Heden-voormiddag was een der werk
lieden op een vlot bezig in den gasketel
eenig werk te verrichten. De andere werk-
boven op den ketel en bespeurde
iets met zyn kameraad op het vlot
-en haak was, en riep daarom een
tot hulp. Beiden trachtten toen
van fatten het vlot naderby te
De directeur, er mede in kennis
was spoedig aanwezig en sprong,
een weinig ontkleed te hebben, in
L waar minstens drie meter
- Hij smaakte het genoegen
den mia van een wissen dood te redden.
Aan de universiteit te Amster
dam is bevorderd tot doctor in de schei
kunde, op proefschriftDe cadmiumamalga-
men en hun electromotorisch gedrag, de
heer H. C. Bjjl, geboren te Hardingsveld.
De rechtbank te Rotterdam ver
oordeelde Dinsdag o. a.M. V., 38 jaar,
werkman le Jaarsveld, wegens mishandeling,
tot 10 dagen gevangenisstraf; W. v. V.,
huisvrouw P. V., 40 jaar, zonder beroep te
Nieuwerkerk aan den IJsel, wegens belee-
diging van een ambtenaar, tot f 3 boete,
subs. 3 dagen hechtenis; J. F. V., 21 iaar,
smid te Gouda, wegens wederspannigheid,
tot een maand gevangenisstraf.
Den 15den Mei was H. W., 30 jaar, smid
te Rotterdam, op zjjn reis naar Duitschland
om werk te zoeken zooals bjj opgaf, te
Gouda aangekomen. Onderweg daarheen
had hjj nog al een borreltje gedronken, zóó,
dat hjj versuft geraakt in dien toestand
een rol loopzeil had weggenomen van de
uitstalling voor den winkel van H. J. Vonk
op den Korten Tiende weg. Al spoedig was
hjj, na de rol verkocht te hebben, in
handen der politie gekomen.
Tegen beklaagde, die reeds vroeger was
veroordeeld, zjjn 6 maanden gevangenisstraf
geëischt, met in mindering brenging der
preventieve hechtenis.
De verdediger, Mr. F. F. Pb. Thjjseen,
pleitte verzachtende omstandigheden.
Uitspraak over 8 dagen.
Onder de legaten van wjjlen
Mr. P. F. van Cooth te 's-Hertogenboech
behoort ook eene schenking van f 240.000
aan de gemeente Driel. Van de rente van
dit kapitaal moeten vier Drielsche dienst
boden, die vroeger bij den heer Van Cooth
dienstbaar geweest zjjn, levenslang elk een
bepaalde toelage genieten; overigens moet
het kapitaal bestemd worden ten behoeve
van berhalings- en landbouwonderwijs.
particuliere ontginning pleit de ondervinding
niet; dertig jaar geleden zjjn concessiën
aangevraagd en verleend zonder dat er van
de zaait iots kwam; en w
Duitscbers de ontginning ™n de injjn
Oranjo Nafstu ter hand met vreemd
kapitaal; liier te lande was er geen geld
voor te krijgen. Nadat gebleken is dat
er, ™n ni"kl! ril, zou nu waar
schijnlijk het financieel belang sterker
spreken, maar daarbij is toch niet de zeker-
heid te verkrijgen dat wjj steeds over ge
noegzame hoeveelheid zouden kunneu be
schikken, otu tegen onaangename verrassingen
gewapend te zjjn. In tjjd van oorlog heeft
elke mogendheid, die zulks geraden acht,
volkomen hel recht om den uitvoer van
steenkolen le verbieden, en hoe zou het
dan moeten gaan als Duitschland ecus lot
dien maatregel ovorging. Ook is het lang
met zeker, dut Duitschland en Relgie
voortdurend zooveel boven eigen behoefte
zullen produceerea, dal zjj ook andere
landen kunnen helpen, lerwjjl het ook te
vreezen staal dal Engeland hooge uitvoer
rechten op zjjn kolen zal gaan heffen.
Behalve het gewone, overal aanwezige belang
bjj hol bezit van een niet te verstoppen
bron voor kolenaanvoer, - wjj noemen do
industrie, de verlichting, de verwarming,
hel openbaar verkeer. - is er nog voor
Nederland met zjjn vele polders, die met
machines moeien worden uilgepompt, een
speciaal belang aan deze quaeslio verbonden
wjj zouden, in geval van sleenkolennood^ I
onder water duiken. De Min. heeft er in
zjjn rede nog aan herinnerd dat de I
Twentsche industriëelen, om te maken dat
zjj althans niet in de klem zouden kunnen
raken, in Eugeland een steenkolenmijn
hebben aangekocht, en dat Pruisen, om de
macht der syndicaten te kunnen keeren, in
stilte zich het bezit vtn sommige mjjnen
heeft verzekerd.
Verreweg de groote meerderheid onzer
Senatoren bleek het dan ook met den Min
eens te zyn; slechts vjjf leden, waaronder
de voorzitter, stemden tegen.
Het komt er nu maar op aan, dat een
volgend Kabinet deze zaak- flink zal
aanpakken. Natuurljjk duurt het nog eenige
jaren, voor een mjjnexploitatie zóó werkt,
dat door haar groote hoeveelheden in den
handel zullen te brengen zjjn. Aan geschikte
arbeidskrachten ontbreekt het in Limburg
niet; jaarljjks gaan van daar niet minder
9000 personen naar Duitschland om werk
te zoeken.
Is eenmaal, wat na 6 of 7 jaren het
geval kan zjjn, de Slaaünnjjnarbeid in volle
werking, dan zal hel niel moeieljjk zjjn
zoodanige maatregelen le nemen dal rjjks-
inrichtingen, polderbesturen, spoorwegmaat
schappijen, gasfabrieken, op een geschikte
wjjze ia het bezit komen van zoodanige
voorraden, dat evenlucele storingen in den
toevoer van elders haar niet kunnen deren.
Daar komt het voornamelijk op aan, en dal
zal nog nadar geregeld moeten worden.
Intusschen, een groote, een beslissende stap
is nu gedaan, en men kan er Regeering en
Staten-Generaal dankbaar voor zjjn.
Overzicht.
rangeland eu Trausvaal-
Werd in een paar dagen niets bjjzonders
gemeld van het oorloge terrein, nu weer
komen er eenige berichten los, die met
recht doen zien, dat de Boeren nog vol
„goeden moed" zjjn en er niet aan denken
zich over te geven, zooals den laatsten
lyd ook reeds vele berichten luidden. Tn de
Kaapkolonie vooral beginnen de Boeren flink
hel hoofd op te steken, - hun inval neemt
daar een ernstig karakter aan. Ze zwermen
overal rond in de Oosteljjke en Midlandsche
districten, ten getale van ongeveer 10.000,
vermelen overal de spoorlijnen en laten de
treinen in de lucht vliegen. Kritzinger heeft
Jamestown genomen, terwjjl een Engelsch
garnizoen van 8000 man, met kanonnen
voorzien, in de nabjjheid werkeloos bleef.
Den Sisten dezer kregen de Britten op
eigen gebied weer eens deerljjk klop en wel
te Waterkloof, 30 mjjlen ten westen van
Cradock, waar Kritzinger’s commando de
patrouille van „Midland Mounted Rifles”
versloeg en vele mannen gevangen nam.
Het gevecht duurde 2' 2 uur. Van Britsche
ïrwii?aitnien 10 d°Odcn eu 11 K«wo°d«n.
terwyl 66 man gevangen gemaakt werden.
Lord Kitchener meldde verder geen bij
zonderheden en zond alleen maar zijn lijstje
van aangehouden personen en in beslag ge
nomen goederen en stuks vee. „Daily Mail"
bevat eenige berichten uil Zuid-Afrika, waarin
ernstig geklaagd wordt over hel gehalte van
de nieuw gezonden troepen en de slechte
behandeling van hen die tot Baden Powell’s
politiemacht behooren. „Ze hebben winter-
kleeren noch voedsid." zegt het blad, „of
schoon ze reeds drie maanden geleden in
dienst kwamen.”
Langs een omweg komt men thans aldus
eens iets van de waarheid te hooren, welke
door de Britsche Regeering steeds zoo zorg
vuldig verzwegen wordt, en toch van toe
passing is ook hier het oude spreekwoord:
■Al is de leugen nog zoo snel, de waarheid
achterhaalt haar wel." Al beweren ook Brit
sche Hegeeringsmannen als Salisbury, Cham
berlain, Brodick en anderen nog zoo dikwjjls
en nog zoo uitdrukkelijk, dat de Engelsche
wjjze van oorlogvoeren „zéér humaan" is.
Ze zullen toch eindeljjk en ten laatste wel
moeten loegeven, dat het allemaal leugens
zjjn. die ze het Engelsche volk opdisschen
en het de waarheid, de onomstootdyke waar
heid is, dat de wjjze, waarop de Britten in
Afrika te werk gaan, boven beschrijving schan
delijk is. Geen wonder dan ook, dal langza
merhand in Engeland zelf hoe langer hoe meer
stemmen opgaan tegen den oorlog. Pas behoort
de bijeenkomst in de Londensche „Queen’s
Hall” tot het verleden, of eene nieuwe ver
gadering werd bijeengeroepen en wel in de
„Rectory Road Lecture Hall”, waar het Par
lementslid Maddison hel woord voerde en
ten slotte eene motie werd aangenomen,
waarin de Regeering wordt aangespoord tot
het aanknoopen van nieuwe vredes-onder-
handelingen, op voorwaarde van onafhanke-
lijkheidsverleening aan de Boeren. De oppo-
sitie-leider Sir Henry Campbell Bannerman
heeft ook weer eens zjjn gevoelen te kennen
gegeven en zjjne verbazing uitgesproken
over een Regeerfngspoliliek als deze. Im
mers ’t kan niet anders, of de ontberingen,
die men vrouwen en kinderen laat Ijjden,
moeten een beletsel zjjn voor eene vriend
schappelijke regeling.
De Markies van Jtipon, gewezen Minister
van Koloniën en Onderkoning van Indië,
schreef dezer dagen een brief om protest
aan le teekenen legen het stelsel der
kampen, dat ten sterkste te veroordeelen is
en heel wat schade toebrengt aan den
goeden naam van het land. Mis Hobhouse
zal nog eenigen tjjd geduld moeten heb
ben vóórdat ze hare bevindingen in de ge
vangenkampen in Afrika in het openbaar
zal kunnen mededeelen. Eerst had ze het
in „Queen’s Hall” willen doen, doch de
eigenaar daarvan moest haar de zaal
weigeren, omdat hjj van verschillende
zjj den ernstige bedreigingen van boycotten
enz. kreeg. Ook het bestuur van de
„Westminster Chapel”, waar toen besloten
werd de bjjeenkomst te houden, wei
gerde toegang te verleenenom dezelfde
reden. Gelukkig zjjn er nog genoeg andere
bronnen, waaruit rjikeljjk gëput kan worden
wat men weten wil.
Generaal Smuts, staatsprocureur van Trans
vaal, heeft o. a. dezer dagen een uitvoerig
rapport uitgegeven van Zuid-Afrika, zooals
het er verleden jaar uitzag en nu. En
dan lezen we o.a. aldus:
Toen ik in Juli 1900 in deze gewesten,
(het district Krugersdorp) aankwam, was
deze streek nog groenmet onafgebro
ken lander jjentuinen en schoon be
bouwde plaatsen en hoeven; een lust voor
de oogen en een bewjjs wat ons volk in
tien jaren op landbouwkundig gebied kon
inrichten. Eu nu? Nu is ze een dorre
verwoeste wildernis: alle landerjjen ver
nield, de tuinen afgekapt en uitgeroeid, de
plaatsen afgebrand, de buizen in vele
gevallen niet alleen afgebrand, maar met
dynamiet opgeblazen, zoodat er niet de eene
steen op den anderen is gelaten; een ver-
bljjfplaats voor den nachtuil en den aas
vogel. Waar nog zoo kort geleden alles
leven, welvaart eu vreugde was, heerscht
nu de dood. Geen levend dier meer,
vrouw of kind, geen kaffermeid, of mei
op hun gelaatstrekken angst, koirimer, ja
honger, in duideljjke tyekken afgetc...
Hetzelfde gewaagt hjj van andere streken en
dan haalt hjj tooneelen op, die de haren ten
berge doen rjjzen. „Maar wat mjj bovenal
verwondert,” gaat schrijver voort, „is de
volharding der mishandelde vrouwen, een
uitvloeisel van haar onwankelbaar geloof en
haar vast vertrouwen op God. De martelaars
der middeleeuwen hebben niet schooner
geloof en meer volharding aan den dag ge
legd dan de Boerenvrouwen van heden.
Zulke vrouwen moeten de moeders van een
groot volk worden! En de mannen? Nu
hunne dierbaren aldus onderdrukt worden
en lichameljjk vooral de grootste smarten
te verduren hebben, ontwaakt in hen op
nieuw een heilige jjver en zjjn huu moed en
hunne wilskracht grooler dan ooit.”—„Geduld
en moed!" Met deze spreuk van den Vrflstaat
namen de Afgevaardigden Sauer en Merri
man Zaterdag te Southampton afscheid, om
weer naar de Kaap terug te keeren. Ze ver
klaarden zich dankbaar maar niet voldaan.
Er is sprake van, dat het Zwitsersche
Roode Kruis eene nieuwe expeditie naar
Transvaal zal zenden, als Engeland die wil
toelaten.
Ook te Schwerin heeft thans eene door
ongeveer 1000 personen bezochte bjjeenkomst
van Boeren vrienden plaats gehad, waar com
mandant Jooste het woord voerde. Na een
Hoch! op den Keizer en den Groothertog
werd eene irtotie van sympathie met de
Boeren aangenomen en eene collecte voor
hen gehouden.
De jonge Groothertog van Nfeck!enbarg-
Nchwerin gaat binnenkort met zjjne moeder
Groothertogin Anastasia, eene Russische
van geboorte, naar Peterhof, om zich aan
den Czar voor te stellen. Ook koning
Alexander van Servië zal met züne ge
malin een bezoek brengen aan bet RumhI-
tiche Hof, waar ze als gasten genöodigd zjjn.
Dat zelfs Keizers in sommige gevallen als „ge
wone" menschen behandeld worden, natuur
ljjk zeer tot hun ongenoegen, bljjkt uit het vol
gende: Keizer Wilhelm van Dultachlaiid,
Zaterdag jl. deelnemende aan de zeilwedstrij
den te Kiel, kwam met zjjn jacht, persoonlijk
doorhem bestuurd, eerst nommer 2 aan. Dat
ontstemde natuurlijk Z. M., die aanstonds bjj de
jur# protest aanteekende tegen de wjjze van
doen van het jacht, dat nummer één was,
en dat volgens den Keizer niet den
voorgeschreven weg had afgelegd. Z. M.
wera echter in het ongeljjk gesteld. Men
stelle sich natuurljjk Z. M?s verontwaardiging
luurdere fabri-®
O
S (D
doch sierljjke
ructie en ver-
t verschillende
iooger.
aten, doch daar
zelfonderricht
:een in staat om
ran co Station,
geborduurde
ags een geheel^*
op congregatiën
men goedgeke
In Chla»
naam van „V
weër eene niet
verwante bei
Eene Keizi
verschenen,
Keizer nu
gekondigd.
In Japan is een politieke moord ge
pleegd, «He veel opzien wekt Het hoofd
der liberale partjj, Hoshi-Toru, vroeger ge
zant te Washington en gewezen President
der Kamer, is te Tokio in de zaal van den
Raad van State door een staatkundig tegen
stander met twee zwaardhouwen gedood.
De dader is een man van 50 jaren, die
geen spjjt betuigde over zjjn daad, maar
volhield in het belang van bet land te
hebben gehandeld.
voor’t Is dan ook maar beter, dat vorsten
zich niet met zeilsport afgeven.
In den Franschen Senaat is de wet
congregatiën nu met 173 tegen 97 stem-
goedgekeurd.
a openbaart zich onder den
„Vereeniging der landlieden”,
nieuwe, aan die der „Boksers"
^weging tegen de vreemdelingen,
r.erl jjke proclamatie is andermaal
waarin de terugkeer van den
voor de maand October is aan-
