TIM
1,
Urrtdii i« dt Ma
Paardenmarkt
te Puttersboek
Vijf Boerenknechts,
Mandenmakers
Een Huishoudster,
INBOEDEL,
A. KRUIJT,
Een nieuw Rüwiel
Brandkast.
Ondewatersche
Loten,
Advertentiën.
J. J. SchSne,
Rokin 83, Amsterdam,
R. C. Kiesvereeniging
te KABAUW.
Jhr. Ir. J. de Wjjkers|ooth
de Weerdesteijn
op Zaterdag 31 Hei 1902.
Raderboot „Krimpen a/d Lek
4 bekwame
OUDEWATER
publiek verkoopen:
„De Vierkleur" en „Burgers".
Gouda, 23 Mei. De heden gehouden
raadszitting werd byiia geheel ingenomen
door de behandeling van het voorstel
Tan Burg. en YVeth. en de gascommissie
tot verhoogiug van de gaspryzen. Na
uitvoerige discussiën, waaruit bleek, dat
de verhooging alleen was voorgesteld om
een te verwachten tekort op den dienst
vau het loopende jaar van circa f 0300 te
dekken, werd het eerste gedeelte van het
voorstel: verhoogiug van den prys van het
lichtgas van ö'/a op 7 centen per kub. M.,
met 10 tegen 6 stemmen aangenomen, ter
wyl de prys van het kook- oi daggas, dien
B. en W. en de commissie van 5 op 6
centen per knb. M. wilden brengen, op
voorstel van den heer lierman sledhts met
een hal ven cent werd verhoogd en bepaald
op ö'/a cent per kub. M.; dit geschiedde
met 11 legen 5 stemmen.
Daarna volgde de behandeling van de
belangrijke en in menig opzicht zeer in
grijpende voorstellen tot herziening (ver
hooging) van de schoolgelden op de lagere
schoten der gemeente. Deze voorstellen
werden zonder eenig debat en zonder hoof
delijke stemming goedgekeurd.
Van den archivaris der gemeente ontvin
gen B. en W. eene nota, behelzende een over
zicht van de geschiedenis van het meermalen
besproken gebouwtje op de Gouwe, ge
naamd de Korenbeurs, welke nota aan den
Raad werd overgelegd, terwijl het hoofdbe
stuur der Maatscliappy tot bevordering der
Bouwkunst een adres inzond, waarin bezwaar
wordt gemaakt tegen de plannen, die schy-
neu te bestaan, om bedoeld gebouwtje te
doen sloopen.
Gou«lat 26 Mei. In de heden alhier
gehouden algemeene vergadering van aan
deelhouders der Goudsche Telephoon-Maat-
schappy werden de balans en winst- en
verlies-rekeuiug over 1901 goedgekeurd en
het dividend, na voldoende afschryviug op
het telefoonnet enz., vastgesteld op f 4,—
per aandeel.
In de plaats van wylen den heer W. Ruys
werd tot commissaris benoemd de heer L»r.
U. lJssel de Schepper, terwyl de heer A. K.
van der Garden ais zoodanig herkozen werd.
De Goudsche Waterleiding-Mautschappy
heeft het divideud over 1901 bepaald op
f 62,— per aandeel.
Tot commissaris, in de plaats van wylen
den heer Mr. W. van der Vliet, is gekozen
de heer J. Schotel te Rotterdam.
De „Goudsche Vereeniging voor Genees-.
Heel- en Verloskundige hulp" heeft nu ook
een afdeeliug voor de homoeopathic daaraan
verbonden en als geneesheer daarvoor aau-
gesteld Dr. A. C. A. Hoffman. Verder werd
er een nieuwe recepten-bus geplaatst op de
Karnemelksloot, terwyl in het laatst dezer
maand op deu Kleiweg een tweede apotheek
door den heer Lateusteiu wordt geopend.
**Gouda, 27 Mei. Gislerep-morgen had
in het koffiehuis „de Romein van mejuf
frouw de weduwe Kahie alhier eene verga
dering van stemgerechtigde ingelanden van
den polder „Bloeiuendaalplaats,, die door
een aanzieolyk aantal ingelanden, vertegen
woordigende 767 stemmen, bezocht werd,
en waar blykbaar een belangrijk punt voor
dien polder zou worden behandeld, namely k
de vraag: „Is het weuschelyk en in het
„belang van den polder, dal de bepaling
„vervat in artikel 3 van het by zonder regie-
„ment, inhoudende dal de rechten en ver
plichtingen der vergadering van stemge
rechtigde ingelanden aan 12 gecommitteerde
„ingelanden zullen zyu toegekend en opge-
„legd, komt te vervallen."
Die vraag was door het hoogheemraad
schap van Ryuland aan het beatuur van
dien polder opgelegd, om door de stemge
rechtigde ingelanden van deu polder „Bloe-
mendaal" te worden beantwoord en was
ontstaan naar aanleiding van een adres, dat
door een groot aantal stemgerechtigde in
gelanden aan heeren Gedeputeerde Staten
van Zuid-Uolland was ingediend, inhoudende
het verzoek om afschaffing vau dat art. 3
van het byzonder reglement, zoodat voortaan
ieder slemgerechtigd ingeland het recht
verkrygt van zyue stem, hetzy persoonlyk
of wel by gemachtigde te kunnen uitbrengen.
Na het voorlezen van het ingekomen schry-
ven van Ryuland en de inleidiug door deu
Dykgraaf vau den polder, deu heer K. Jonk
heid, werden de debatten ovet de vraag ge
opend door deu heer C. B. van Baareu te
Schoonhoven, die door verschillende inge
landen daartoe by procuratie was gevol
machtigd.
Spreker zette duidelyk en klaar uiteen,
dat die vraag reeds toestemmend beant
woord was, door het ingediend adres aan de
Statèn, dat door een groot aantal ingelanden,
vertegenwoordigende meer dan 900 stemmen,
waaronder zelfs de Burgemeester van Gouda
en elf gecommitteerden eu een heemraad,
was getetkend, en van welke ouderteeke-
naars hy mocht veronderstellen, dat zy zeer
goed wisten, wat zy hadden geteekeud en
verzocht; dat zelfs de heer K. van der Tor
ren, oud-heemraad van Ryulaud te Wad
dingsveen, in een afzonderlek adres aan
Ged. Staten dezer Prov. zyu adhaesie aan
het ingezonden adres heeft betuigd; dat
bovendien die bepaling iu dat bjjzonder regle
ment in 1861 (dus ruim 40 jaren geleden)
was geboren, ouder andere omstandigheden
en het grootste gedeelte van de tegenwoor
dige ingelanden, tot die beperking van ieders
rechten niet hebben medegewerktdat boven
dien verschillende van die twaalf gecommit
teerden onderling zyn verwant en zonder
die personen van een of ander te mogen
verdenken, zou daardoor eene familieregee-
ring ontstaan, die uiet iu het belang van
den polder zoude kunnen strekken. Spreker
twijfelde dus geenszins of de meerderheid
der vergadering zoude het met zjjue priuci-
palen alleszins wenscbelgk vinden, om die
bepaling in het bijzonder reglement te doen
vervallen.
Da heer v. d. He(jden vereenigde zich
eerst volkomen met het aangevoerde van
den vorigen spreker, doch ten slotte ver
klaarde h(j die, wenscheiyklieid niet in te
zien, daar het altijd uiet gemakkelyk was
om ingelanden op een vergadering te krygen.
De heer N. J. Botb, een van de gecommit
teerden en mede-onderteekenaar van het
adres, was om verschillende redenen van
inzicht veranderd en vond het nu maar
beter de zaken te laten zooals zy waren en
die volgens zyn gevoelen tot dusverre goed
giugen. Verschillende ingelanden beweerden
het tegendeel, waarop de dykgraaf, na een
korte repliek van hem en den heer Van
BaareD, de debatten gestolen verklaarde en
stemming verlangde, waaruit bleek, dat
386 steramen werden uitgebracht vóór het
vervallen van de bepaling, zooals in het
adres was verzocht en 352 tegen, terwyl er
29 buiten stemmiug hieven. Zoodat voortaan
geen 12 gecommitteerden maar ieder stem
gerechtigd ingeland het recht verkrygt
om zijn stem persoonlyk of wel bjj ge
machtigde uit te brengen.
Uw stadgenoot werd met den uitslag
door verschillende ingelanden een daverend
applaus gebracht.
•Amelde, 26 Mei. Jl. Vrydag zyn uit
gereikt de bloemstukken van Floralia. Er
werden pl.ro. 600 planten afgehaald, dus
bijna 100 meer dan 't vorig jaar.
*J2leslfceu»graaf, 27 Mei. Gister avond
7 uren ontstond in het achterhuis van den
veehouder M. Schakel alhier brand, die wel
dra zóó in omvang toenam, dat aan
blusschen geen denken meer was en spoedig
niet alleen de geheele hofstede, doch ook
die van W. Bjngers, op hetzelfde erf gelegen,
werd aangetast. De brandspuit was spoedig
op de plaats des onbeits, doch er was tegen
de kolossale vuurzee niet veel uil te richten.
Alleen een houten schuur, staande naast de
hofstede van Bongers, kou behouden worden.
De schade der paudeu wordt, naar wy
vernemen, door assurantie gedekt.
De oorzaak wordt gezocht in het spelen
van de kinderen met vuur.
"Haastrecht, 23 Mei. De heer Ab. de
Jong, behoorende tot de oudste afdeeling
van de machinisten-opleiding te Hellevoet-
Sluis, heeft voldaan aan het eind-examen en
is nu voorgedragen tot adspirant-machinist.
Hjj is geplaatst op het iostructievaartuig
„Das", waarmede de oefeningstochlen reeds
zyn aangevangen.
Woensdag hebben de volgende candi-
daatstellingen voor een lid van den Ge-
meenterasd plaats gehad:
I. W. Üogterom, geteekend door de heeren
P. C. Muller, A. Hollander, J. Veerman, G.
Jungeling, B. E. Boer, J. Brouwer de Koning,
J. de Graaf.
II. H. A. Montjjn, geteekend door de
heeren: W. Kloot, T. Boer, P. Graveland,
W. P. Hoogenbóom, R. P. Hoogenboom,
G. de Kruyff, G. Oskam, A. Blaukeo, L. van
E|jk, C. Oudenes, J. Kraayestein, F. Oskam Jz.
III. J. van der Steegt, geteekend door de
heeren: A. van Ewyk, H. Houdyk, Th.
Jansen, H. Borst, St. van Vliet, N. Mulder
en J. Mulder.
De verkiezing heeft plaats wegens het
vertrek van den heer Raaphorst naar elders
en zal plaats hebben Woensdag 28 Mei a. s.
"Haastrecht, 27 Mei. Volgens de ter
visie liggende rekcniug van den polder
Hoonaard over 1901 bedragen de ontvangsten
f 617,27 en de uitgaven f 361,79, derhalve
een batig saldo van f 255,48. De begrooting
voor 1902 bedraagt aan ontvangsten en
uitgaven f 473,220.
Jaarsveld, 26 Mei. Onze predikant,
Ds. M. Jongebreur, heeft bedankt voor het
beroep te Monster.
Hrliupeu a, d IJ wel, 24 Mei. Benoemd
is tot onderwyzeres aan de byzondere school
alhier mej. Ryswyk, van Utrecht.
"Krimpen a/d IJsel, 24 Mei. Heden
is met goed gevolg te water gelaten van de
werf „de Hoop" van de heeren C. van der
Giessen en Zonen alhier, een yzereu Rjjn-
schip, genaamd Anton Fulder 11", groot
500 last, voor rekening van den heer Anton
Fulder te Frankfurt a/d Ruhr.
Daarna de kiel gelegd voor een sleepboot,
genaamd „Haarlemmermeer 11", voor reke
ning van den sleepdienst Haarlemmermeer
te Gouda.
Lekkerkerk, 27 Mei. De gezondheids
toestand dezer gemeente is zeer bevredigend.
In het afgeloopen jaar kwamen voor zes
gevallen van fetins typholdea en vyf ge
vallen van roodvonk, doch sinds deu 12den
Maart 1902 is geen enkel geval meer
voorgekomen.
Het kbhier van den bunders-ge wy zen
omslag van den polder „den Hoek en
Schuagt" onder Lekkerkerk is vastgesteld
tot e^n bedrag van f 8612,91, met 415
aanslagen.
"Nleuwerkerk a/d IJscl, 26 Mei.
In de vorige week werd door den bouw
kundige, deu heer A. Gelderblom voor den
heer J. van der Torren Kz. aanbesteed het
bouwen van een schuur. Acbt biljetten wa
ren ingekomen. Minste inscbryver was de
heer D. vau Vliet voor f 1325, buiten de le
vering van het hout.
"HecawUk, 23 Mei. In verband met
de plannen tot droogmaking van de Reeu-
wykscbe en bluipwyksche piassen hebben er
onder leiding van den heer H. Paul, ingenieur
te Leiden, grondboringen plaats gebad om
een onderzoek in te stellen naar de grond
soorten.
Tot schout van den polder Sluipwyk
is met overgroole meerderheid herkozen de
heer 1'. Kersbergeu Lzn. te Gouda.
Ook alhier bebbeu, op aauraden van
den heer v. d. Sloipe, Kyks veearia te Gouda,
eenige inentingen plaats gehad by varkens
tegen de pestziekte. Zoo men weet, geschiedt
deze iueuliüg vanwege het ryk gratis.
bnelrewaard, 23 Men De heeren W. P.
Oostveeu, P. Vergeer en L. Verleun hebben
hunne benoeming tot leden der commissie
tot wering vau schoolverzuim aangenomen.
De heeren C. Korevaar en G. M. van Vliet
hebben daarvoor bedankt.
"StolwUk, 26 Mei. Door bet bestuur
vau den polder „Stolwyk" werd Zaterdag jl.
het schoonmaken van de poldervlieten aan
besteed voor f 104,60. Bovendien werden
nog eenige perceelen grasland verpacht
voor f 190.
Een treffend geval deed zich hier
hedenmorgen voor. Zekere C. V. nl., die
uitgegaan was om zyn zwager naar diens
laatste rustplaats te brengen, moest vóór
de deur zyuer wonihg afscheid van den iyk-
stoet neineu, omdat men hem berichtte, dat
even van te voren zyue vrouw door eeue
beroerte was getroffen en in een bedenke-
lykeu toestaud verkeerde.
"streefkerk, 27 Mei. Tot heemraad
van den polder Streefkerk c. a. alhier (vaca
ture Booy) is gekozen de heer G. N. Ter
louw en (vacature Ooms) na herstemming
de heer W. Boer Tzn. alhier.
"i'icnlioveii, 26 Mei. Van gister-avond
tot heden middag zyn op de zalmzegen-
visschery alhier 1 zalm en pl.rn. 30 elften
gevangen.
"Zevenhuizen24 Mei. Tot kerkvoogd
der Herv. Gem. is benoemd de heer F. Ver
heggen, notabel, die de benoeming heeft aan
genomen.
De gemeenteraad van IJaelstein
heeft besloten eeue leening aan te gaan
van f 29.000, ten einde de straten en de
rioleering der stad te verbeteren, la de
eerste 20 jaren zal jaarlyks f 500 worden
afgelost, daarna f 1000 per jaar.
By den te Utrechtgehouden
schiet weds try d van wege de vereeniging
Volksweerbaarheid werd in de afJeeiiags-
wedstrydeu, by den 4-seconden-wedslryd de
eerste prys behaald door de afd. Ouderkerk
a/d IJsel met 90 punten.
Het hoogst aantal te behalen punten was
hierby 108.
By den personeelen 4-seconden-wedstryd
verwierf ae heer J. H. Spoormaker te
Ouderkerk a/d IJsel den prys met 34 punten.
Donderdag 22 dezer brachten
de leerlingen vau de Landbouwwintercur-
sussen te Moerkapelle en Bleiswjjk onder
geleide van hunne onderw(jzers, de heeren
P. Miedema van Pynacker en A. Ku(jsten
te Zevenhuizen, een bezoek aan de Land
bouwschool te Wageningen. Daar het ge
zelschap uit 30 personen bestond, werd het
in tweeën gespütst en elk deel bracht een
bezoek aan de Landbouwschool, de Boer-
dery eu de Tuinbouwschool. Hartelyk was
de ontvangst van de heeren Directeuren.
Deze gaven inlichtingen van alle wetens
waardigheden op het gebied van landbouw
en alles wat daarmee in betrekking staat.
Leerzaam waren de proefvelden van ver»
schillende klaversoorten,gerst, tarwe enz.
Opmerkelijk waren de verschillende quali-
teilen van gerst uil dezelfle aar, de afwij
king van t de tarwe door kruisbestuiving, de
methoden tot bewyzen der kruisbestuiviog,
de bestuiving der insekten bewezen, de ver
schillende grassen, de verbouw van tabak.
De directeur, de heer Broekema, gaf per
soonlyk aanw(jzing omtrent de inwendige
deelen van het paard, de harde gebreken
van het spronggewricht, aanschouwelijk voor
gesteld door een levensgroot paard van
papier macbé, de gebitten van paarden van
verschillenden leeftijd, de nuttige en schade
lijke dieren. De boerderij is ook zeer inte
ressant. De verschillende soorten ploegen
en eggen, de cenlrafuges enz. waren de
moeite wel waard 'e beschouwen. Vandaar
ging het naar de tuinbouwschool. Daar
werden de verschillende wyzen van enten,
de broeikassen enz. bekeken. De leerlingen
waren vol bewondering over al wat gezien
is en zullen zich dit zeker ten nutte maken.
Maar één roep was er over de vriendelijk
heid van den heer Directeur, die alles deed
om deze excursie zoo productief mogelyk
te maken. Dat b|j daarvoor den hartelyken
dank vau de onderwyzers ontving, die zeker
de tolk der leerlingen waren, behoeft geen
betoog. W|j hopen dan ook, dat vele land
bouwers zich door dit schrijven gedrongen
mogen gevoelen ook een bezoek aan Wage-
niogen te brengen. Zy zullen zich de reis
niet beklagen.
In den nacht van Zaterdag op
Zondag is plotseling overleden, in den
ouderdom van 53 jaar, de Heer W. van
Diepen, in leven'no.tans te Utrecht.
Iflaap van pftlleke Verkooplngen
Tam Onraerende Goederen.
Veiling Maandag 26 Mei gehou
den door Notaris H. Groenendaal te Gouda
Winkelhuis en Erf, aan den Kleiweg, wyk
E no. 1. f 7650, kooper M. J. Oosterling.
Magazijn met afzonderlijk opgang hebbend
Bovenhuis, aan den Korten Tiendweg, w|jk
D. nos. 74 en 74a, f 8900. kooper J. L. v.
Eyk.
De drie Woningen en Erf met daarnaast
gelegen Gang aan den Turfsingel, wyk P.
nos. 109, 110, 111 en 112, de Getimmerten,
Erven en Open Grond langs de Veersteeg en
aan de Prins Hendrikstraat en de 2 huizen,
w|jk P. nos. 342 en 343 aldaar, f 10900,
kooper C. P. W. Dessing.
GEMENGD NIEUWS.
Maas en Waal zyn sedert de
laatste dagen sterk gewassen. De lage
gedeelten der uiterwaarden langs genoemde
rivieren zyn overstroomd, veel gras is reeds
verloren gegaan, terw|jl aan verscheidene
tuinen en bouwlanden ontzettende schade
is toegebracht. Zaterdag j.l. dreef langs de
f;emeente Dalem een paard af, waarschijnlijk
n een der buitenpolders verdronken, wat
mogelyk nog wel met meer vee het geval
geweest is. Hoewel men uit Keulen al een
paar dagen val telegrafeerde, staat het peil
aan de sluis te Dalem beden (Maandag avond)
nog op 3.75 M. -j- A. P.
Behalve haring is thans q o k
ansjovis levend in het aquarium van Artis
te Amsterdam, la geen enkel aquarium
der wereld is de ansjovis ooit levend te
zien geweest.
Over Amsterdam is Vrijdag
middag, komende uit het Zuidwesten en
door den wind gedragen, een groote zwerm
insecten getrokken, die hier en daar op
hooggelegen punten neerstreken. De diertjes
kwamen wel eenigszins overeen met ge
wone vliegen, doch waren veel smaller dan
deze.
Te Sliedrecht is schipper C.
van der Wfcal uit den mast van zijn
vaartuig gevallen op z|ju 13-jarigen zoon,
die daardoor een been heeft gebroken.
De vader zelf kreeg zoo goed als geen
letsel.
Te Nieuw-Beierland is brand
ontstaan in de bakkerij T*D Molendijk.
Het geheele huis met inboedel werd eene
prooi der vlammen. Alles was verzekerd
bjj de Maatschappij „Holland", te Dordrecht.
Door den verren afstand van de kom
der gemeente heeft geen brandspuit hulp
kuunen verleenen.
Naby Gorredyk, onder Kortc-
zwaag, is de stoomtram Heerenveen—Drach
ten ontspoord.
De machine kwam dwars op de rails te
staan; twee goederenwagens geraakten op
den weg, terwyi van een der personen
wagens het balcon gedeeltelijk werd inge
drukt. Twee personen, die op het balcon
stonden, kregen eenige lichte verwondingen.
Een telegraafpaal aan den weg werd
afgeknapt.
D« dienst ondervond door deze ontsporing
eenige belemmering.
Zekere R. te Prinsenhage, die
zou gaan trouwen, kwam de politie mede-
deelen, dat zyn bruid er stilletjes van door
was gegaan en bovendien nog zyn gespaarde
centen, naar men zegt f200, had meegenomen.
De vorige week is er by het
Zwitsersche plaatsje Mett eeu verwoede Leeu
wenjacht gehouden. Een menagerie, die eeni-
gen tyd voorstellingen bad gegeven te Biel,
verhuisde per extra-trein naar Solothurn.
Dicht by Mett gelukte het een leeuwin uit
haar kooi los te komen en van den trein te
springen. Door het geschreeuw van het per
soneel werd de machinist gewaarschuwd, en
de trein stopte. Met hooivorken trokken
toen de wachters uit, om de koningin der
dieren weer op te vangen. Daar kwam een
wielryder aangesnord. De mannen trachtten
tevergeefs hem op het gevaar te wyzen, en
met groote felhqid rende de leeuwin den
sport man achterna,greep hem toen
juist op tyd de bowakers het dier van hem
af wisten te slaan, waarop de doodelyk ver
schrikte fietser in record-vaart verdween.
Vervolgens wisten de mannen het dier
in een stal te dryven, waar het moest
worden doodgeschoten. De leeuwenhuid is
aan het museum te Biel geschonken.
STADSNIEUWS.
Schseahoveo, 27 Hei.
By Kon. besluit is benoemd tot
ambtenaar van het Openbaar Ministerie by
de Kantongerechten in het arrondissement
Arnhem, ter standplaats Arnhem, met ingang
van 1 Juni 1902, Mr. P. W. R. Bouinan,
thans ambtenaar van het Openbaar Ministerie
by de Kantongerechten in het arrondissement
Rotterdam, voor de kantons Rotterdam no. 1
en Schoonhoven, ter standplaats Rotterdam.
By Kon. besluit iB benoemd
tot griffier by het Kantongerecht te Dord
recht, Jhr. Mr. J. B. Coeneu van 's Grave-
sloot, thans griffier by het Kantongerecht te
Schoonhoven.
Behalve mej. W. de Jong van
Ammerstol verwietf ook m»j. B. W.
Zevenbergen van Oltoland, mede kweekc-
lioge der Ryks-Normaallessen alhier, j.l.
Donderdag te 's-Graveohage de akte als
onderwyzeres.
De goede naam der Ryks-Normaallessen
alhier is ditmaal weèr voorbeeldig gehand
haafd: Blechts één der 8 kweekelingen,
met wie in het vorige jaar de cursus voor
de 4de klasee aanving, slaagde niet, en
dat nog wel tengevolge van ziekte.
•—Na een langdurig en smarteiyk
l|den overleed gisteren de ZeerEerwaarde
Heer J. 11. van Oort, Pastoor by het Kerk
genootschap der Oud-Bisschoppeiyke Cleresie
alhier.
Sedert 1869, dus gedurende ruim twee
en dertig jaren, stond de overledene aan
het hoofd z|jner gemeente, die, hoewel
gering in aantal, toch zeer veel aan haar
voorganger verliest.
Algemeen was de ontslapene in onze ge
meente als mede-ingezetene geacht, terwyt
zyn algemeene liefdadigheidszin bekend was.
De overledene bereikte slechts den leeftyd
van 54 jaren en was te Utrecht geboren.
VOLKSWEERBAARHEID.
Het is met genoegeD, dat de leden van
Volksweerbaarl» id kunnen terugzien op den
23sten Mei, den dag, waarop de vereenigiDg
hare tweede algemeene vergadering hield
te Utrecht. Die dag vormt als liet ware
een ru9lpunt in het leven dier vereeniging;
een rustpunt waarop wy, by monde van
deu voorzitter, kouden zien het standpunt,
dat de vereeniging inneemt, en de kracht,
waarover zy thans beschikt; een rustpunt,
waarop wjj aan de hand van den secretaris
konden nagaan de werkzaamheden, door
de vereeniging verricht in het laatste
anderhalf jaar, en hare uitbreiding ge
durende dat tydsverloop; een rustpunt,
waarop wy ons met den penningmeester
konden verlustigen in het financieel even
wicht, dat er in den vervolge zal bljjken te
zyn tusschen inkomsten en uilgaven.
In letterlyken zin kan intusschen van
geen rustpunt sprake zyn, want de be
sprekingen over da voorstellen, door som
mige afdeelingen gedaan, namen 5 uren in
beslag, en dan nog bleek de beschikbare
tyd totaal onvoldoende om die voorstellen
allen te behandelen I
O age veer 40 afdeelingen van Volksweer
baarheid waren vertegenwoordigd en brachten
elk een zeker aantal stemmen uit, verband
houdende met hun aantallen ledende afge
vaardigde voor de afdeeling Schoonhoven
had er 6. Deze afgevaardigde was door het
afdeelingsbestuur aangewezen, met het recht
naar eigen inzicht namens de afdeeliog
Schoonhoven zyn stemmen uit te brengen.
Het bestuur n.l. had overwogen, dat de
afdeeling Schoonhoven nog te kort van
bestaan was, om in eigen boezem de
voorslellen, die aan de orde zouden zyn,
te kunnen overdenken en den afgevaardigde
daarna op te dragen op een bepaalde wyze
zyn votum uit te brengen.
Langzaam gaat de vereeniging Volks
weerbaarheid vooruil, zoo hoorden wy van
den voorzitter. Langzaam is het kenmerk
van het ware, daarom kunnen wy ons over
die matige vorderingen verbengen. Er zyn
thans 106 afdeelingen, samen met 14000
leden. Toch bezit Volksweerbaarheid vol
strekt nog niet het vertrouwen van het
volk, hetgeen volgens den voorzitter moet
worden toegeschreven aan hel nog jeugdig
bestaan der vereeniging en aan de mis
moedigheid aangaande onze landsverdediging,
in de laatste jaren by velen onzer landge-
nooten binnengedrongen.
Waar dat vertrouwen van het volk nog
niet bestaat, daar is het aan de bestuurders
der afdeelingen en de leden der onder-
afdeelingen, dit te winnen; alles dient zyn
tyd te hebben!
Uit de rede van den secretaris, aan
gaande de handelingen van het hoofdbestuur
sinds October 1900, stippen wy aan: de
uitgifte van een officiéél orgaan voor de
vereenuing: „Allen Weerbaar"en den steun
van ZEx. den Minister vau Oorlog door
eeu subsidie van f 2600, en door verschil
lende beschikkingen, de ooderafdeelingen,
die schietvereenigingen zyn, ten goede
komende.
Over den financiéelen toestand der ver
eeniging bestaat reden tot tevredenheid,
maakte ons de penningmeester duidelyk
door een uitgebreid relaas van cyfers en
nog eens cjjfers, waarby het slot luidde,
dat over de afgeloopen twee jaar de gezamen
lijke inkomsten bedroegen f 12 782,99s en
de uitgaven f 5106,73», zoodat het batig saldo
1 Januari 1901 bedroeg f 7676,26, waarvan
f 1860 voor reservefonds van het zooeven
genoemde officiéele orgaan der vereeniging.
En nu volgden de besprekingen over de
voorstellen van sommige afdeelingen.
Het voornaamste voorstel kwam het eerst
ter tafel, n.l. dat van de afdeelingen Am
sterdam en Den Helder, hetgeen daarop
neerkwam, dat men zou trachten, de Militie-
wet 1901 in dien zin gewyzigd te krygen,
dat aan alle behoorlyk geoefende lotehngen
wettelijke aanspraak op verkorten eersten
oefeniugstyd werde verzekerd.
De aanneming van dit voorstel werd door
het hoofdbestuur ontradeD, met hoeyeel
waardeering het beginsel in het voorstel
opgesloten, werd begroet. En dat ontraden
steunde op het ontydige van het voorstel;
immers, welke Minister zou er toe overgaan,
de militiewet 1901, van wier werking zich
nog niemand heeft kunnen overtuigen, nu
reeds te wijzigen? En dat op aandringen
van eene vereeniging, die zelf nog weinig
heeft kunnen prestoeren, door hare jeugd?
Üutndig alzoo: eerst toonen, wat de vereeni
ging kan, dan afwachten tot het tydstip
gunstig is, dat de wetgevende macht op
voorstellen tol wyziging der Militiewet zal
ingaan, en dan zal het hoofdbestuur zien.
Lange tyd werd doorgebracht met het
beredeneeren der vraag, of de vereeniging
zich bevoegd kon verklaren, over het wen-
scheljjke om de Militiewet te wysigen, te
oordeeleniets wat maar zydelings met de zaak
in verband stond. Het voorstel Amsterdam-
Den Helder beoogde hel practische doel:
het voordeel te bieden aan de toekomstige
lotelingen, om, wanneer ze de oefeningen
van Volksweerbaarheid medemaakten, korter
eerst oefeningstyd in het leger te hebben.
Zeker, dat trekt wel! Maar bet nultelooze,
om thans een poging le doen, dit doel te
bereiken, was 4e duidelyk zichtbaar. De
motie Bussum, luidende „De vergadering,
„waardeerende het beginsel, volgens hetwelk
„de graad van geoefendheid, verkregen zoowel
„vóór du indiensttreding, als tydens het ver-
„blyf onder de wapenen, op den duur van
„dat verbiyf in vloed moet uitoefenen, spreekt
„het vertrouwen uit, dat het hoofdbestuur
„en de afdeelingen uiet tullen nalaten, dit
„beginsel te bevorderen, zoodra dit met kans
„op goeden uitslag kan gebeuren," werd
dan ook met groote meerderheid aangenomen.
Dat de afdeeling Den Helder toen nog
stemming begeerde over haar voorstel
hierby gesteund door Amsterdam werd
dan ook door velen als een quaestie van
wantrouwen in het hoofdbestuur beschouwd;
begrypeljjkerwyze viel het voorstel, tegen
een niet tnihder groote meerderheid.
Ook het tweede voorstel, dat door de
afdeeling Bussum ter tafel werd gebracht,
kon geen meerderheid verwerveDdit voor
stel hield in eene andere regeling volgens
welke de afdeelingen de ka9 van het hoofd
bestuur zouden aanvullen (thans geschiedt
dit door afdracht van het V* der in de af
deeling ontvangen contributiön aan het
hoofdbestuur).
By het derde voorstel, door do afdeeliog
Den Helder ingediend, kwam de min vrien
delijke gezindheid van die afdeeling. tegen
over het hoofdbestuur weer duidelyk aun
het licht. Het voorstel beoogde een andere
regeling van de redactie en uitgave van
het officiéele orgaau „Allen weerbaar".
Untydig, dachten wy weder, denkende aan
dat Blad, nauwelyks 5 maanden bestaande;
maar van de bestuurstafel werden de argu
menten, door d? afdeeliug ten gunste van
het voorstel aangevoerd, kalm en waardig
weerlegd. De discussie was overigens van
dien «ard, dat het stemmen over het voor
stel weer gelykslond met bet-stemmen over
een motie van wautrouwen inhei bestuur;
het voorstel viel, zooals reeds vóór de-stem
ming te voorzien was. Als de afdeeling
Den Helder het ook voorzien bad, had 7.y
haar voorstel beter kuanen intrekken, zulks
ware aangenamer geweest.
Schoon er nog meerdere voorstellen ter
tafel moesten komen, werd met 't oog op het
vergevorderd uur, de vergadering gesloten,
doch niet voor dat het hoofdbestuur op
een desbetreffende vraag had geantwoord,
dat het Diet spoedig weer een vergadering
kon uitschryven, en zulks met het oog op
de vele kosten en moeiten, daaraan ver
bonden.
Nu, het kómt ons dan ook niet noodig
voor, waar de onafgedane voorstellen slechts
ondergeschikte punten betroffen.
Moge het nu komend leven der vereeniging
„Volksweerbaarheid" zegenruke vruchten af
werpen, zy onze Blolwenscn. En dat de
afdeeliog Schoonhoven niet de minste onder
de broederen zy "hoopt
de 8ecretarla der afdeelt» g
Hekeeuheven.
VAN HIER EN DAAR.
Gemeen te-politiek.
De „Standaard" betoogt dat er aan ge
meentezaken nog wel meer vastzit, dan
men zoo oppervlakkig wel zou deuken. Het
blad noemt een lystje van onderwerpen,
waarover onze raadsleden het hoofd hebben
|e breken en waarvoor in het algemeen wel
eenige leiding gewenscht zon zyn. De be
kwaamheid onder de anti-revolulionaire
Raadsleden is „minstens even goed" als onder
hun tegenstauders, maar voor de „zwakkere
broeders" bl|jkt nu en dan toch leiding
noodig te zyn. En deze zon het best te
verkrygen zyn door een congres van anti
revolutionaire gemeenteraadsleden, om vast
te stellen legen den tijd, dat de meerder
heid in de gemeenteraden ook „om" gaat,
een anti revolutionair gemeente-program.
Een gemeentelijk programma, wy hebben
er meer dan eens naar hooren vragen, en
we kunnen ons begrypen, dat daaraan be
hoefte bestaat: dat men wat steun en leiding
noodig heeft onder de onzen, die in zoo
menigen ltaad een harden dobber hebben,
en zich sterker zouden gevoelen indien, ten
minste in breede trekken, hun weg eenigs
zins ware afgebakend.
De sociaal-democraten hebben dezelfde
behoefte gevoeld; hebben die uitgesproken
niet alleeu, maar vonden ook een weg om
in die behoefte te voorzien.
Waarom zou dat onder ons niet evenzoo
kunnen
Zou het zoo oninogeiyk wezen eenig ver
band te brengen byv. tusscbeu de anti-re
volutionaire Raadsleden' in het land? Ge
voelen onze mannen in Amsterdam, Rot
terdam, Den Haag, Leiden en elders niet
meer dan eens behoefte aan elkanders steun
en voorlichting? Zou het niet veel waard
zyn, indien ze eens konden saamkomen,
teneinde de geineenschappelyke gemeente
belangen te bespreken; indien er eens het
initiatief werd genomen byv. voor een con
gres van anti-revolutionaire Raadsleden?
Onze Kamerleden, die elkander overvloedig
ontmoeten, vormen een club, die uit den aard
der zaak dient om te komen tot eenheid
van handelen. In enkele proviuciéu hebben
onze Statenleden iets dergeiyks. Doch de
Raadsleden staan op zichzelven.
Ons dunkt, dat moet een weinig anders
worden.
Onder de anti-revolutionaire Raadsleden
zyn mannen van groote ervaring; wjj be
hoeven maar op Amsterdam en andere
plaatseu te wyzen teneinde die uitspraak
kracht by te zetten. Welnu, deze kuanen
met hun ryke ervaring de zwakker staande
broeders uit andere plaatsen tot hulpe zyn,
omdat men elders toch ook voor tal van
vraagstukken komt te staan, die in de
groote steden reeds in behandeling zyn.
Zulk een congres zou wat eenheid kunnen
brengen; een gedragslyn voor bepaalde ge
vallen kunnen uitstippelenmisschien kwamen
we op die wyze xelfs wel tot een goed
gemeentelijk program.
Mr. Goeman Borgesius over het
Armwezen.
Dezer dagen trad te Wehe (Gr.) Mr. Goe
man Borgesius voor de vereeniging „Be
lastingstelsel" als spreker op met het onder
werp „Het Armwezen".
De „Nieuwe RotL Ct." ontleent aan die
rede o. m. het volgende
De heer Borgesius noemt de armenzorg
in ons land goed gemeend maar geheel on
voldoende.
„Art. 193 van de Grondwet bepaalt, dat
de Koning jaarlyks een uitvoerig veralag
van de vernchliogen der armbesturen aan
de Staten-Generaal doet geven. Aan dat
verslag echter heeft men bitter weinig. Het
geeft cyfers en dan nog zeer onvolledig
en het armwezen is niet een zaak, die men
in cyfers kan brengen. Men moet weten,
hoe er gewerkt wordt. Door ingestelde
enquêtes is men daarvan tenminste eeniger-
mate op de hoogte gekomen.
Art 21 der wet op het armbestuur schryft
voor, dat geen burgerlyk beatuur onder
stand mag verleenen aan armen dan na
zich, voor zooveel mogelyk, te hebben ver
zekerd, dat zy dien niet van kerkelyke of
byzondere instellingen van weldadigheid
kunnen erlangen, en dan slechts by volstrekte
onvermydelykheid. Gelukkig wordt niet
alttid aan het voorschrift der wet voldaan.
Vele gemeenten hebben maxima van
onderstand vastgesteld. In tal van gemeenten
bedraagt het maximum f 1 per week, al
zyn er nog zooveel kinderen. En in 129
van de 1123 Nederlandsche gemeenten wordt
nooit een cent voor armenzorg uitgegeven.
Langen tyd is de armenwet zoo opgevat,
dat dubbele bedeeliog nooit geoorloofd was.
Spreker gelooft ook wel, dat dit de bedoeling
van den weigever is geweest, maar de nood-
zakelykheid dryft tot ontduiking der wet.
Samenwerking bestaat by'na nergens, en
waar ze bestaat, is ze niet volledig.
De kerkelyke armenzorg heeft ook haar
schaduwzyde. Vaak wordt ze beschouwd
als een familiezaakje. Verder worden de
armen dikwyls heel ongelyk bedeeld, naar-
mate zy üd zyn van een ryke of een arme
kerkelyke gemeente. En ook kweekt de
kerkelyke armenzorg heel vaak huicheiary.
Ook heeft by de kerkelyke armenzorg, evenals
by het burgerlyk armbestuur, dikwyls veel
te weinig onderzoek plaats. Ea er is byna
geen ei.kel kerkgenootschap, dat verslag
geeft vau zyn werkzaamheden. Alleen het
Evangelisch-Lutherech kerkgenootschap geeft
om de vyf jaar een volledig verslag.
De private instellingen voor armenzorg
werken al te vaak «raaer orde. Er ia geen
0
samenwerking. In groote steden zyn soms
20, 30 instellingen met hetzelfde doel.
Na deze opmerkingen omtrent een toestand
der armensorg in ods land, komt spreker
tot de vraag, hoe iu dien toestand verbete
ring moet worden gebracht.
Er is gezegd, dat de schuld alleen ligt
aan de slechte, gebrekkige armenwet. Dat
die wet slecht is, geeft Mr. Borgesins dade-
lyk toe, maar zyos inziens ligt de schuld
voor een nog grooter deel aan ons volk zelf,
aan een lust om koninkje te spelen in eigen
kring, aan sleur en gewoonte, aan wantrou
wen in de toepassing van nieuwere denk
beelden, niet het minst ook aan het denk
beeld van de middeleeuwen, dat geven op
zichzelf een goed, zaligmakend werk is.
Intusschen, herziening van onze armenwet
is dringend noodig. De wet is hardvochtig
en wreed, bevordert den chaos en maakt
van de overheidsarmenzorg eigenlyk een
carfcatuur. Wanneer men de gemeenten
vryiiet, zou geen armenwet nog beter zyn
dan deze. Was Thorbecke in 1854 Minister
gebleven, dan zou men althans een betere
wet gekregen hebben.
In de armenwet na 1854 is maar éénmaal
een wyzigiog gekomen, naraeiyk in 1870,
toen voor het domicilie van onderstand de
plaats van het werkelyk verblyf in stede
van de geboorteplaats aangenomen werd.
De wetgever van 1834 bedoelde de burger
lijke armenzorg zooveel mogelnk te doen
verdwynen; ze moest uitsluitend zyn politie
zorg. Men stelde zich voor, dat tengevolge
van de gekregen grondslagen het aandeel
der kerkelyke en der byzondere instellingen
van liefdadigheid in de algemeene onder-
standskosten aanmerkelyk' zou stijgen en
dat der openbare armenzorg in gelyke mate
zou verminderen. Dat hoofddoel is totaal
mislukt. In 1854 bedroeg het aandeel der
openbare armenzorg in de algemeene onder-
slandskosten 40 percent, in 1870 was het
geklommen tot 50 percent. Na w|jzigiDg
van bet domicilie van onderstand is het
percentage wei weer gedaald, maar het is
nu toch nog 44 percent, dus booger dan
in 1854. Het percentage van het kerkelyk
bestuur is inmiddels gedaald van 50,5 tot
40,5, dat van byzondere instellingen gestegen
van 9 tot 14.
Gebleken is, dat het burgerlyk armbestuur
voor een groot deel moet bijdragen aan
datgene, wat aan de armen wordt toegekend.
Naar sprekers overtuiging moet de burger-
ljjke armenzorg geheel iets anders zyn dan
politiezorg. De overheid heeft een geheel
andere roeping tegenover de armen. Het
is zoowel staatsphcht als staatsbelang, de
maatschappeljjk-zwakken zooveel mogelyk
tot oeconomische zelfstandigheid te brengen.
Er zyn tal van voorbeelden in ons land
van^ier of vyf geslachten van beboeftigen,
dié van vader op zoon allen van bedeeling
leefden. Van politiezorg is wel het begin,
nooit het einde te zien, terwyl een goede
armenzorg zich op den dunr overbodig
moet maken.
Mr. Borgesius gaat vervolgens de hoofd
punten na van liet door hem ingediende
wetsontwerp, dat door de tegenwoordige
regeering weer is ingetrokken. Hy stelt op
den voorgrond, dat de armenzorg moet
blyren een gemeentelyke organisatie. De
individualistische methode is zjjns inziens
de eenige goede. In iedere gemeente moet
zyn een afzonderlijk .college, waarin ook
vertegenwoordigers van kerkelyke armbe
sturen en van byzondere instellingen een
plaats hebben. In de gemeenten, die in
wyken zyn verdeeld, hebben ook de voor
zitters der wyken zitting in het centraal-
college. In de wet behoort te worden be
paald, dat in eike gemeente armbezoekers
moeten zyn, zooveel moge)(jk onbezoldigde.
Dubbele bedeeling moet niet by de wét zfin uit
gesloten. Spreker wil verder het werkhuisstel-
sel. Voor ledei e gemeente moet er een werk
huis zyn, waarin valide armen worden op
genomen, die zelf de schuld dragen van den
nood, waarin zy verkeeren. Zy moeten er
dag en nacht biyven en onder strenge tucht
staan. Zal armenzorg van overheidswege
goed werken, dan moet ze mild zyn jegens
hen, die het waard zyn, maar heel streng
tegen luiaards en dronkaards.
Een nieuwe armenwet zal voorts moeten
vaststellen de verhouding van bet kerkelyk
armbestuur tot het burgerlyk gezag. Er zal
toezicht moeten zyn op net beheer der
fondsen; toezicht op gestichten, vooral op
wees- en ziekenhuizen. Voorts dient het
houden van collecten en inkainelingen beter
geregeld. En in iedere gemeente moet aap-
wezig zyn een centraal-register van buiten
gestichten of in werkhuizen verzorgde armen.
Alleen daardoor is het mogelyk een waar
borg te krygen, dat men niet telkens
en telkens bedrogen wordt. In sprekers I
ontwerp werd bepaald, dat er zou z|jn een f
register van schamele armen en een van
erkende armen. Verder behooren in een
stelsel van goede armverzorging armraden
thnis, bestaande uit vertegenwoordigers van
verschillende instellingen.
Hoe duur of hoe goedkoop een goed
stelsel van armeszorg zal zyn, weet men
eigenlyk niet; maar men kan zeggen, dat
de millioenen, die nu worden uitgegeven,
dan beter besteed zullen worden.
Herziening der armenwetgeving is dringend
noodig, maar toch is het vooruitzicht, dat
ons land spoedig zal worden verlost van
de wet van 1864, niet byzonder groot. De
tegenwoordige Minister van Binnenlgndsche
Zaken beschouwt de liefdadigheid der kerke
lyke armbesturen zuiver als een familiezaak
en op dat standpunt is geen zeer goede
armenwet tot stand te brengen. Ook heeft
de Minister gezegd, dat een nieuwe armenwet
moet wachten op de verplichte-verzekerings
wetten. Wtarom het een op het ander
wachten moet, begrypt spreker niet; in
Duitschland is de reorganisatie van het
armwezen voorafgegaan aan het verzekerings
wezen. Intusschen is er niet veel uitzicht,
dat Dr. Kuyper van zyn standpunt wordt
afgebracht, tenzy er een krachtige drang
komt van zyu partijgenooten. En in een
hoofdartikel van „De Nederlander", het
orgaan van Mr. De Savornin Lohman, is
inderdaad een paar weken geleden warm
gepleit voor een nieuwe armenwet, en werd
de vorige regeering zelfs uitbundig geprezen,
dat zy by de samenstelling van haar ont
werp zooveel rekening heeft gehouden met
de gemoedsbezwaren der Ghristeiyke partijen.
De heer Borgesius eindigt met te her
inneren aan een ander woord van Dr. Kuyper:
„Die armen, zy kunnen niet wachten, geen
dag en geen nacht
Wanneer Mier?
Hoe diep men in Noorwegen het gevaar
is gaan beseffen, dat de alcoholverkoop in
eiken vorm oplevert voor de gemeenschap,
wordt eigenaardig geteekend door een bericht,
dat we vonden in een Noorsch blad.
In de plaatsjes Kampen en Vaalerengen
is een krachtige bewegiDg gaande tegen het
voornemen, om in het perceel Aakebergweg
no. 5 een bierhuis te openen. Er gaan
lijsten rond, waarop allen teekenen die
tegen „denne Dye faldgrube" „deze nieuwe
valkuil" zyn.
Den 13en Mei is een protestmeeting ge
houden, waar met 300 tegen 68 stemmen een
motie is aangenomen van dezen inhoud:
„De vergadering verzoekt de magistraat
eerbiedig te willen toezien, dat de gemeenten
Vaalerengen en Kampen bewaard biyven i
voor de schande van de oprichting met
bierbrouwershulp van nieuwe bierhuizen
binnen de grenzen dezer gemeenten. Ze
dringt by allen, die by ervaring de onaan
genaamheden kennen, welke uit dit bedryf
voortkomen, er op aan, op de ljjsten te
teekeneu, welke zullen rondgaan".
Het Handelsblad van Antwerpen daaren
tegen slaakt de volgende verzuchting:
Van Beers zegde: Vrydag, dag des vloeks,
God schiep u voor de smart e.
Wy kunnen dat wel veranderen en
zeggenMaandag, dag des alcools, de duivel
bestemde u voor de ongelukken.
Want nit het jaarverslag der voorzienig-
heidskas, voor de slachtoffers der arbeids
ongevallen, biykt dat de ongelukken, op
Maandagen voorgevallen, 1169 in getal
zyn, terwyl het gemiddeld getal op de
andere dagen slechts 807 bedraagt.
De Maandag staat dus 44 t. h. booger.
Ziehier de zegeningen voor den werkman.
Toch werden in België meer dan 1000
scholen gesloten en gedeeltelyk in drank
huizen herschapen!
Komt, neemt deel aan den strjjd tegen
de drankellende. Klagen helpt niet!
Mynheer de Redacteur, U dankend voor
de plaatsruimte, verblyf ik
Uw Dw.
C. L. VINCK,
Voorzitter der Drankbestryders-vereeniging.
Schoonhoven, 23-5-'02.
VERVOLG DER NIEUWSTIJDINGEN
De stekte van H. M. de Kenlngln.
Het bulletin van Zondagmiddag, gisteren
ochtend gepubliceerd, luidde:
De beterschap van H. M. de Koningin
neemt thans in die mate toe, dat H. M.
tweemaal per dag gedurende drie kwart uur
het Ded verwisselt voor eene rustbank.
De voedselopname is zeer voldoende.
De lust tot het verrichten van meer gees
tesarbeid vermeerdert in verhouding tot de
j toename van krachten.
Dr. Roes9ingh.
L. Pot, arts.
j —De toestand van H. M. biyft ge
lukkig vooruitgaande. Indien dit gunstig
verloop blyft aanhouden, zal binnen niet al
te langen tyd II. M. volkomen herstel zoe
ken in eene bergachtige streek in het bui
tenland.
Volgens een bericht in de Duit-
sche bladen, worden Koningin WilheJmina,
Prins Hendrik en de Koningin-moeder einde i
Juni op den burcht Scbaumburg by Wies-
baden verwacht. Deze burcht behoort sedert
1887 aan den vorst van Waldeck.
De on tsmetting der vertrekken
ten paleize is geretd; zy heeft plaats gehad
onder leiding van den arts Pot en de hee
ren J. M. Romyn, hofapotheker, en diens
broeder Dr. G. Romjjp, door middel van
formaldehyde.
De ontwikkeling dezer dampen geschiedde
volgens een door Dr. G. Romyn uitgewerkte
methode, nl. door verhitting van éen met
tihosphorzuur vermengde formaldehyde-op-
ossing.
De vertrekken, die vooraf, op de voor het
invoeren van het gas bestemde openingen
na, geheel waren dichtgeplakt, werden daar-
na ongeveer twintig uren in dien toestand
gelaten, waarna het formaldehyde, dat een
hevig prikkelenden reuk bezit, door instoo-
men van ammoniakgas onschadelijk werd
gemaakt.
Deze methode heeft het voordeel, dat
geen enkel voorwerp aan de behandeling
ontsnapt en er niets wordt aangetast of
beschadigd. I
In het „Nieuws van den Dag"(
van heden komen de volgende dichtregelen i
voor van Dr. E. Laurillard:
Aan o»e herstellende Koningin.
't Volk dacht aan U en aan Uw smarten,
En weerpyn voelde 't ook van 't leed,
Dat in de U 't naast bestaande harten
Zoo diepe en scherpe wonden sneed.
't Dacht aan zichzelf ook. B|j de wenken
Van hoog gevaar vroeg 't bang: „Wat nu?"
Het kon, het durfde zich niet denken,
Hoe 't Ncêrland zyn zou zonder U.
't Bad met Gemaal en Moeder mede,
Toen angst en jammer rees in top;
't Zond duizend8teinmig ééne bede
Voor U tot d' Albehoeder op.
Ea na, een blyd en hpopvol Heden
Vlecht om het krnis een rozenrank,
En hart'iyk, zoo als 't heeft gebeden,
Spreekt, zingt heel 't vaderland „Goddank!"
By Kon. besluit is de gepensi-
onneerde luitenant-kolonel, provinciale-adju-
dant, F. P. Francke, met ingang van 1 Juli,
benoemd tot militie-commissaris in het 2de
militiedistrict van Zuid-Holland.
By Kon. besluit is benoemd lot
commies stempelaar by den waaarborg en
de belasting der gouden en zilveren werken
te Amsterdam, W. C. Beekhuis, thans aide-
essaieur aldaar, en is aan den controleur
van den waarborg en de belasting der
gouden en zilveren werken F. J. Witleveen
te Amsterdam, op zyn verzoek, eervol ont
slag uit 's ryks dienst verleend.
Aan het gebouw van het provin
ciaal bestuur van Zuid-Holland werd gisteren
aanbesteed
lo. Het maken van kaden en kanaal
gedeelten tot rectificatie van de Kromme
Gouwe. Minste inscbryver C. Bos te
Haarlemmermeer, voor f 246.900.
2e. Het vernieuwen van beschoeiingen
en steenglooiingen langs de Gouwe. Minste
inschryver C. Zanen Hz. te Ammerstol,
voor f 19.284.
3o. Het onderhoud der haven van Stellen
dam, van 1 Mei 1902 tot 30 April 1904.
Minste inscbryver I. v. d. Velde Jz. te
Papendrecbt. voor f 8520 per jaar.
-Gisteren-avond, den avond voor
de tweede algemeene vergadering van den
Bond voor Staat spensiocneering, is te Utrecht
in het gebouw Irene eene openbare verga
dering gehouden, waarin de heeren N. Prins,
Kstoor der Oud-Katholieken te Aalsmeer,
i. P. A. Vis, predikant te Beemster, en
Perio, redacteur van De Nederlandsche
PensioeDparty, het doel van den Bond
uiteenzetten en de aanwezigen, waaronder
eenige dames, aanspoorden, mede te werken
om eene wet tot stand te brengen waarby
aan alle Nederlanders, zoowel mannen als
vrouwen, op een nader bö de wet aan te
geven leeftyd, recht wordt toegekend op
staatspensioen, zonder voorafgaande premie
betaling.
Enkele personen namen aan het debat deel.
De Pauseiyke Internuntius by
het Nederlandsche hof, Mgr. Tarnassi, is
Zaterdag-morgen te Rome overleden.
Mej. H M. A. Verkerk te Vianen
is geslaagd voor de akte als onderwyzeres.
De dames A. van der Staay, te
Bolnes en A. M. A. van RosseD, te Papen-
drecht zyn geslaagd voor de akte nuttige
handwerken.
Mej. M. Vesseur te Elbnrg
(vroeger woonachtig te Laogerak) is be
noemd tot onderwyzeres aan de Chr. school
te Oenkerk (Fr.).
De heer J. H. C. Kamsteeg, cand.
te Sliedrpchl, is beroepen te Sirjansland
(Duiveland).
Beroepen te Zegveld Ds. W. R.
Kalshoven te Elspeel.
Aangenomen het beroep by de
Ned. Hervormde gem. te Amsterdam door
Dr. P. A. Klap te Velzen.
"Brandwijk, 24 Mei. Heden-monren
ten 11 uur viel het jongetje Arie Verspuy Wz.,
oud 5 jaar. in een vnile sloof en zoude zeker
verdronken zyn als het niet was opgemerkt
door H. van Engelen Jz., die het van een
wissen dood redde. Het kind kwam met
den schrik en een wat modderig pak vry.
"Haaatrecbt, 27 Mei. Io de gisteren
avond gehouden huishoudelyke vergadering
van de afdeeling Haastrecht van de Holi.
Maatschappij van Landbouw, ten huize van
den heer Anth. Muller te Stein, werd in
plaats van wylen den heer P. Boere tot
bestuurslid benoemd de heer C. Streng
van Stein.
**l.augerak, 24 Mei. De alhier be
staande zangvereenigmg „Crescendo" (direc
teur de heer B. H. v. Break), viel by het
op Maandag 19 Mei 11. gehouden concours
te Lekkerkerk de eer te beurt een eersten
prys te behalen.
"Lekkerkerk, 27 Mei. Het teenschillcn
is weer voor een jaar achter den rug. Er
is dit jaar veel geschild en menig gezin
heeft een extra verdienste genoten, waar-
voor klein of groot, en soms beiden, in 't
nieuw gestoken wordt.
Gister-avond vergaderde in „Het bonte
Paard" de feestcommissie. Door den secre
taris-penningmeester werd rekening en ver
antwoording gedaan over ïya beheer. De
rekening was in volmaakte orde en sloot
met een voordeelig saldo van f 22.26, welke
gelden aan de zangvereeniging „Eupbonia"
werden overgedragen als tegemoetkoming
in de kosten, door die vereeniging voor het
zangersfeest gemaakt. Daarna werd de com
missie door den voorzitter met een woord
van dank aan de leden voor han belang-
looze toewijding ontbonden.
""Ondewater, 26 Mei. Tot onderwyzeres
aan de School met den Bybel alhier is
benoemd mejnffr. Oovlee, van Baarn, in
plaats van mejuffr. Van Hnlsen, ann wie
eervol ontslag is verleend.
""Tliat, 27 Mei. In de heden gehouden
gemeenteraadsvergadering is benoemd tot
wethouder de heer G. Boer, in plaats van
den heer C. Slingerland, overleden.
,(Per Telegraaf.) De Tweede
Kamer behandelde hedan het voorstel-
Lohman, om de lichtingen 1895 en 1896 van
herhalingsoefeningen vry te stellen, en het
amendement-Drncker, om ook de lichting 1897
vry le laten. Het amendement werd ver
worpen met 56 tegen 33 stemmen, waarna
het weiavoorstel werd aangenomen met 86
tegen 2 stemmen.
RECLAME.
Yo•I-spellingen van een almanak
verwezenlijkt.
Voor eenigen tyd geleden werd er een
nieuw soort almanak in het geheele laud
gratis verspreid. Deze almanak voorspelde
noch den regen noch het schoone weder,
maar by beloofde aan diegenen, die zyne
raadgevingen zouden volgen, de gezondheid
en de kracht, al waren z|j door bloedérmoede,
bleekzucht, neurasthenie, rheumatiek of
algemeene zwakte aangetast. Inderdaad,
deze ziekten komen voort uit de armte en
zwakte van het bloed; in die almanak werd
verteld hoevele genezingen er verkregen
worden door het gebruik der Pink Pillen,
die bet bloed hernieuwen en versterken.
Deze genezingen zyn bevestigd en waar
genomen geworden, en zy die er aan
mochten twyfelen kunnen zich tot de
genezene personen om inlichtingen wenden
al de attesten z|jn met de adressen voorzien.
Het is, na dezen almanak gelezen te hebben,
dat de Heer G. B. van Os le Everdingen
vertrouwen heeft gehad en de Piök Pillen
van Dr. Williams gebruikt heeft. Hy
schryft ons:
De Heer VAN OS, volgens portret.
„Sedert ik uwe Pink Pillen gebruikt heb,
ben ik veel sterker geworden, myne krachten
zün van lieverlede teruggekomen, de hart
kloppingen zyn veel minder, de oorsuizingen
eveneens. De Pink Pillen hebben my uit
stekend geholprn, want m|jn toestand was
voorheen zeer ernstig. Ik was altyd vermoeid
in de beenen en deze vermoeidheid voel
ik thans niet meer. Ik raad ze een ieder
in myne omgeving aan en u kunt naar goed
vinden met myn altest, dat in oprechtheid
en naar waarheid door my gegeven wordt,
handelen."
Al de verschynselen, die de Heer Van Os
opnoemt, al de ongemakken, die hy onder
vonden heeft, z|jn de kenteekenen der
bloedarmoede. Van af het begin dezer
ziekte wordt het bloed kleurloos, zyne
roode bloedlichaampjes verliezende en
daardoor ook z|jne kracht. De zieke heeft
geen wilskracht meer, alles staat hem
tegen, hy heeft benauwde of liever zwaar
moedige gedachten en de uitputting waarin
hy vervalt stellen hem aan de grootste
gevaren bloot. Het is slechts een hernienwster
van het bloed die met succes kan optreden
niet alleen tegen de bloedarmoede, maar ook
nog tegen de rekten, voortspruitende uit
de uitputting van het bloed, zooals bleekzucht,
neurasthenie, maagaandoeningen, rheumatiek
en by de kinderen beenziekte en de St.-Vitus-
dans.
Prys f 1,75 de doos, f 9,— per 6 doozen.
Verkrijgbaar by SnabiliÏ, Steiger 27, Rotter
dam, hoofd-depóthouder voor Nederland en
Apotheken. Franco toezending tegen post
wissel.
Ook echt verkrijgbaar voor Schoonhoven
en omstreken by A. N. van Zessen, Drogist.
VISSCHERIJ-BERICHTEN.
De uitkomsten der zalm- en
elftvis6cher|jen op de Waal en de Merwede
waren in de laatste 8 dagen zeer bevredigend.
In het traject van Tiel tot Woudrichem
werden gevaDgen 22 zalmen, 2270 elften en
3695 finten, b|j Gorinchem 65 zalmen, 1689
elften en 1448 finten, te Hardingsveld 15
zalmen, 1701 elftpn en 6450 finten. De
zomerzalm gold f 1 40 4 f 1,50, winterzalm
f 1,50 4 f 1 65 per i/s K.G., elft 70 cL 4 f 1,60,
finten 8 4 16 ct. per stuk.
BEURSBERICHTEN.
Cert Nederl. Werkl. Schuld. IV»
Dito dito 3
Hong. Oblig. Goudleening. 5
Ooatenryk, Obl. pap. Mei-Nov. 6
Dito zilver Jan.-Juli. 6
Portugal, Oblig8
Dito 41-/.
Rusl. Obl. Binnenland 1894 4
Dito Gr. Russ. Spw.-my. '98 4
Haarl. Hyp.-Bank pandbrieven. 4
Amst. Hyp. Waarb.Maatsch.Obl. 4
Hong. Hyp.-Bank pandbrieven. 4
Zuid-Ital. Spoorw.-my. Oblig. 3
Loten Hong. Hyp.-Bank 4
Loten dito fl. 100 3
Loten Theiss Reg. Ges. 4
Loten Madrid3
26 Mei.
82i/g
94
1006/g
853/8
84l3/ie
277,h
42%
1001/s
993/i
8|3/g
62%
104 Via
92
136' 8
42 Vs
MARKTBERICHTEN.
Gortnchem26 Mei. Aangevoerd 204
runderen. 4 nuchtere kalveren, 30 vette
varkens en 708 biggen. Pryzen: zware
kalfkoeien f 190 a 210, kalfvaarzen f 150
a 180, melkkoeien f 150 a 170, tV«-jarige
ossen f 140 a 160, guiste vaarzen f 100 a
120, pinken f 60 a 70, graskalveren f a
nuchtere kalveren f 10 a 12, vette varkens
21 a 24 ct. per half kilo, biggen f 8 a 14.
Rotterdam, 26 Mei. Tarwe f 6.S0 tot
f 7.75. Per 100 kilo f9,- tot f 9,75. Rogge
f 4.76 tot f 5,26.
HoUerriaui, 26 Mei. Aangevoerd 278
vette runderen, 0 magere dito, 456 vette
en graskalveren, 0 nuchtere kalveren, 794
schapen of lammeren. 400 varkens.
Runderen 26 a 36 ctkalveren 35 a 46 ct.
schapen 25 a 35 ct: lammeren 40 a ct.
en varkens 22Vs a 25'/a ct per Vi kilo.
BURGERLIJKE STAND.
Schoonhoven. Van 23- 2| Mei.
Ondertrouwd: C. S. Lexmond en
M. A. v. d. Berg. D. de Heer en
M. E. Knyl.
Getrouwd: D. J. J. Verlegh en
C. J. A. Driesen.
Overleden: J. H. v. Oort, oud 54 j.
Nieuwerkerk a/d IJ. Van 9—23 Mei.
Geboren: Trynlj», d. van C. Kok en
F. Veenmau. Leendert Cornelia, z. van
C. Baas en M. van Velde. Maria, d. van
M. Groenendyk en J. de Lely. Richard
IleDdnk Albert, z. van R. P. M. Spiering
en M. Muia. Geertruida, d. van C.
van der Ham en A. A. Bos. Lena
Pielernella Johanna, d. van L Heynedyk
en P. de Moor. Jan Dirk, z. van J. C.
Bom en S. C. Wolhoff.
Getrouwd: J. M. de Jager, oud 28 j.
(te Lekkerkerk) en H. M. de Wit, oud 24 j.
J. Aartsen, pud 29 j. (te Capelle a/d IJsel)
en G. Hoogerwaard. C. Doornhein, oud 24 j.
en L. A. van Tilburg, oud 24 j. J. de
Bruin, oud 28 j. (te Ouderkerk a/d IJsel)
en C. van Vliet oud 26 j.
Gemeente Schoonhoven.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Schoonhoven herinneren alle mannelyke
ingezetenen dezer Gemeente, geboren in
het jaar 1877, aan hunne verplichting om
zich vóór 1 Juni a. s. ter inschry ving voor
de Schultery ter Gemeente-Secretarie aan
te melden.
Schoonhoven, 28 Mei 1902.
VAN SLOTEN.
De Secretaris,
GEELHOED.
Donderdag 29 Mei a. s. hopen onze
Oom en Tante
JILLES DE JAGER
MARIA MUPDE
herdenken
PRUIJT
Echtgenoote
Heden overleedna een langdurig
lyden, de ZeerEerwaarde Heer
JD1IANNES HENRICUS
VAN OORT,
ia leven Pastoor by de Oud-Katholieke
Gemeente alhier, in den ouderdom van
bysa 55 jaren.
Mede namens de Familie,
G. L RINKEL,
O.-K. Pastoor.
Schoonhoven, 26 Mei 1902.
Heden overleed, tot onze droefheid,
na langdurig lyden, zacht eu kalm,
onze geliefde Moeder, Behuwd- en
Grootmoeder,
Mej. ADRIANA STAM,
Wede. b. Verboom,
in den ouderdom van 71 jaar.
Uit aller naam
J. VERBOOM.
Lekkerkerk, 26 Mei 1902.
Voor de vele bewyzen van belangstelling
b|j het overiyden van onzen Broeder en
Behuwdbroeder, den Heer W. P. HEIJNIS,
ondervonden, betuigen wy onzen hartelyken
dank.
P. HEIJNIS.
Wed. A. HEIJNIS-
Haoendijk.
Nieuw-Lekkerland, 27 Mei 1902.
Ondergeteekende betuigt, mede namens
zyne Kinderen en Behuwdkiad, z|jnen
hartelyken dank voor de vele blyken van
belangstelling, ondervonden by de ziekte
en het overiyden van zyne geliefde Echt
genoote JOHANNA ANTHONIA MARIA
NETTEN.
Uit aller naam,
J. J. WOUDENBERG.
Gouda, 26 Mei 1902.
S. A W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven,
Agenten Tan het Nienwn v. d. Dag,
bevelen zich beleefd aan voor het plaatsen van
Essaieur,
noteert
F||i Zilver tegen f 43,- per Kile,
le geh. 40.J3
2e geh. - 36,67
De pryzen zyn berekend netto contant
LEZING op Maandag 2 Jont ah,
voorm. half elf ure, in het lokaal der
Vereeniging hy J. HOEFNAGEL aldaar.
SPREKER: de Heer
Lid der Prov. Staten van Utrecht.
Toegang vry.
Van LEKSMOND
SCHOONHOVEN.
LEKKERKERK
SLIKKERVEER
ALBLASSERDAM
v.m. 3.— uur.
4.—
4.30
- »•-
Terstond gevraagd, in den omtrek van
Kevelaar
goed kunnende melkeD. Loon f 300,— tot
f 450,—. Br. fr., letters Z S, aan den
Boekh. J. DE VEN, Markt, Geuda.
TERSTOND GEVRAAGD:
Adres: de Heer A. B. HERLAAR, Mr. Met
selaar te Ntenw-Lekkerland.
voor geruimen tyd, gevraagd by J. CORBIJN
VAN WILLENSWAARD, Schoonhoven,
Westhaven B 59.
B(j A. BIJVOET te Enkhuisen kunnen
direct twee bekwame
geplaatst worden, tegen vast werk.
ER BIEDT ZICH AAN:
in een klein gezin, 32 jaar oud, P. G.; er
zal meer op goede behandeling gelet worden
als op hoog salaris. Brieven franco, onder
letter V, by de Erven J. DESABLIJN,
Boekh. O verachte.
rs Notaris KRUISWIJK te
zal Vrydag 6 Juni 1902, 's morgens
10 urein het Hótel „de Doelen" aldaar,
wegens vertrek naar het Buitenland,
ik Contant,
Eene moderne, goed onderhouden
bestaande uil: Eiken-, Mahonie- en Noten
houten MEURELEN, alles zoo goed als
nieuw, waaronder: Eiken Buffet, Canapé,
Crapeaux, Salonstoelen, Salon kast, Tafels,
Schilderyen, Pendule met Coupes, Spiegels,
eenig Glas en Aardewerk, nieuwe Axminster-
en Cocos-Tapyten, 1 nieuw Amerikaansch
Fornuis, Ledikanten, Waschiafels, Kachels,
Lampen, Naaimachine enz.
Alles afgenummerd te zien daags te voren
in Hótel „DE DOELEN", 's middags van
1 tot 4 uur, en op den dag der verkooping
's morgens van 9 tot 10 uur.
Haven, Kchoouhoven,
eenig vertegenwoordiger van de
beroemde RU wielen, merk
Pryscouranten gratis verkrygbaar.
MMBT" Van beide merken HU wielen
ln voorraad.
met toebeh.enkele malen berc-den. Te be
vragen, onder letters G D, aan het Bureau
van dit Blad.
Epn solide gebruikte BRANDKAST te
koop aangeboden, hoog 1.32 M., breed
1.05 M. Te bevragen, onder letters B R
Bureau van dit Blad.
TREKKING DINSDAG 10 JUNI-
E 85, Clouds. Klel—eg
Npo.rb.elOe. en BelatfdMn
.erkrügbur in den Boekhandel vnn
S. W ir. VAN loom SchSoZrro,