1902.
N°. 2343.
Zaterdag 4 October.
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht
Eerste Blad.
1
teressen.
V I
I
IDEBLAD,
innende,tegen
r drie maanden
>ver de Lek.
BINNENLAND.
LOTERIJ.
BUITENLAND.
Oversivkt.
fT-HELENA. Album
i schriften Van S. J. E.
Msbui
ZaU
HIJ wen,
C DEN
de
-7
om
Mai
>nd
G
UITGEVERS.
Naam
IN NOOtfat, B«k-
•▼en, zyn voorhan-
S. W. N. VAN NOOTEN t» Schoonhovïm,
Uitgever».
am (Hof Souburg),
irten verkrijgbaar
HET ONDERWIJS
□ORAL MET BE-
NEDERLANDSCHE
b. veraichUnt
een nieuwe
MIJNE
ANGLO-
HELD VAN SPION-
den Engelscb-Zuid-
ƒ0,75; geb. ƒ1.15.
SR DE VRIJSTAAT-
)b. 1,10.
it
Iscl
en Ex.
SCHOONHOVENSCHE COURANT.
»lUet.
rlaogt bjj z(jne
ing van
ikolonie
1 tegen
s, die
Deze Courant bestaat uit 2 Bladen.
van
- jurig
's nachts
om op
i, hing
MIJN COMMANDO
JiDO LEVEN, f 1,90;
berusten
kalmte. I
hen de
>pdat zij gelo
t Engelsch elei
NET STEIJN EN DE
edeelingen en per-
),90; geb. 1,15.
rset
DEN ZUID-AFRI-
door Generaal
vele oorspronkelijke
ipelband f 7,i5. (Zal
cbjjnen.)
r HET LEVEN VAN
JGER.
een ver-
grootste
t zijne
Parijs
in den
rerk’ -
geven uit-
voor onze
inden wat
Modes kan
taburg, CHRIS-
HELD VAN ZUID-
16 aft 0,10.
OORLOG IN, ZUID-
sschen Engeland en
publieken Transvaal
jn verloop geschetst.
noch wederleggen. Men zou ei’ tegen kunnen
inbrengen dat het er met ons zedeljjk gehalte
niet best uitziet, als wjj onze hoop, die
leven doet, enkel vestigen op dingen van
zoo hoogst materiëelen en bovendien ook
zeer onzekeren aard als het winnen van
een prijsje uit de loterij. Och, wat wilt
ge? Het ia lang niet vaststaande dat de
menschen, die op de geschetste wijze hun
meedoen verdedigen, hun éénige hoop
daarheen richten; of zjj niet nog andere
lichtpunten volgen, geen hoogere wenschen
tapkamer gebc
oppende krege
«penden zy
Daar k„«u.
I, M. T. STEIJN,
:n oranje-vrij-
J. 1,90; geb. ƒ1,50.
SOORTEN
tarten,
hebben we weder-
tad doen maken,
jjgbaar zjjn:
I Kinderdijk.
Reaum, in
«at.
naliet om daarop
slechts M Cte.
per 3 maanden,
ande formulier in
loedigste toe te
6 stuks 0.10;
1,65; 40 stuks 1,—.
OOTEN, Uitgevers,
hoven.
'ergezeid van een
1NBI.AD,
t is, met behulp
barer keuze te
in eene aflevering
dingen, DE OOR-
Met een inleidend
Kikwiet de Jonge.
aarmede de blad-
ezaaid, f—-»*-
odellen
Drift vii
van
koesteren. Daar weten wy niets van.
Dewijl de hoop een openbaring is van het
intiemste geestelijk leven, is dat een voor
vreemde blikken afgesloten terrein.
Van onze Staatsloterij kan gezegd worden
dat zjj de begeerte tot kansspel heel netjes
binnen de grenzen der betamelijkheid houdt.
Van opwinding bij de medespelenden, zelfs
in critieke momenten, als bijvoorbeeld
op ’t laatst „de honderdduizend er nog in
zit”, is geen spoor te ontdekken. Dat van
de premie, die zjj betalen, een deel door
het Rjjk wordt genomen als belasting, voor
een ander deel den collecteurs en anderen
debitanten ten goede komt, zij hebben er
geen bezwaar tegen; die 'belasting is een
vrijwillige.
Hier zjjn dus geen redenen, om zich voor
de afschaffing warm te maken.
Maar nu wat men noemt de hoogere mo-
reele overweging.
De Staat, zoo wordt gezegd, mag geen
winst trekken uit eed volkshartstochtzelfs
moet zjj zich onthouden van al hetgeen de
voldoening aan dien hartstocht kan bevor
deren. Jn deze woorden is zoo eenvoudig
mogelijk uitgedrukt wat op moreele gronden
tegen het voortbestaan der Staatsloterij
wordt aangevoerd.
Wjj moeten toch even wyzen op een in
consequentie. Het kwaad, door de loterjj
veroorzaakt, staat in geen verhouding tot
dat hetwelk door het drankmisbruik wordt
teweeggebracht. Dien volkshartstocht dienst
baar maken aan de belangen der schatkist,
is nog veel erger. En dat big ven wjj doen, jaar
in jaar uit, onder regeeringen van allerlei
politieke richting; er bestaat niet het ge
ringste uitzicht, dat het ooit anders zal
worden. Ook deze Minister zou er niet aan
kunnen denken, iets in die richting voor te
steUen.
Best. Nu zal de Min. zeggen: Kan ik het
een niet, dan is dat geen reden om het
andere na te laten. De drankaccjjns is my
te machtig, de loterjj-belasting kan ik aan.
Wie het goede dpet waartoe hjj in staat is,
verdient niet het verwjjt dat hjj niet beproeft
wat boven zjjn krachten reikt.
Ook daar kunnen wjj in komen. Doch
dan zullen diezelfde moreele overwegingen,
die dringen om het eerste te doen, toch wel
zooveel uitwerking moeten hebben, dat zjj
beletten het andere kwaad, hetwelk men
niet bjj machte is te verminderen, te doen
toenemen.
En ziet, diezelfde Minister wil het drei
gend tekort op de begrootmg voor het vol
gend jaar, welk tekort nog ongeveer met een
half millioen zou stjjgen als de Staatsloterij
nu reeds dadeljjk kon verdwynen, voor
een belangryk deel aanvullen door verhoo-
ging van denjeneveraccyns, door versterking
dus van het belang, dat de Staat heeft bjj
het blyvend heerschen van een uiterst scha
delijken volkshartstocht!
Men moet niet aankomen met het praatje
dat de Regeering, door verhooging van den
accjjus, indirect hoopt mede te werken tot
vermindering van het gebruik, want dat is
niet waar. De Minister rekent wel degelijk
op een stygende opbrengst van deze belas
ting, want het tekort op bet budget moet
er de goede uitwerking van ondergaan. Dat
zou by verminderd gebruik een tegenvaller
worden.
Het is om die reden ook, dat aan de
groote woorden, welke men gebruikt om de
Staatsloterij te veroordeelen, zoo weinig
waarde te hechten is.
Nu nog deze vraag: Zal het offer dat
gebracht wordt door het gemis van de
baten der loterjj en door hetgeen betaald
zal moeten worden tot schadeloosstelling
dergenen die bjj haar zjjn aangesteld, de
verlangde uitwerking hebben, zal zjj de
speelzucht in Nederland, laten we er gauw
even by vertellen dat onze laudgenooten in
dit opzicht niet beneden andere natiën
staan I aanmerkelyk doen afuemen
Wy vreezen het tegendeel.
üp welke manier de Minister van Justitie
het houden van particuliere loteryen denkt
te beperken, zulleu wy moeten afwachten
in die richting zyn maatregelen te nemen,
die voor Utepassing vatbaar zyn en waarvan
de wenscheljjkheid meer en meer wordt
gevoeld, nu die geld verlotingen zoo sterk
vermeerderen. Minder zeker schjjnt het
ons toe, dat beperking te brengen is in de
dobbelaryen by wedrennendie in den
laatslen lyd steeds talrjjker en grover worden.
In Engeland worden de bookmakers van de
terreinen geweerdwelnu, de heeren komen
te Vlissiugen, en naar dezen observatiepost
laten zjj zich de iuzetten overseinen. Komt
by ons geljjk verbod, wat niet verwacht
wordt, dan ligt het gebruik van eenzelfde
middeltje voor de hand. Onze geheele
effectenhandel rust op den basis van kans
spel; er is meestal geen quaestie van koop
STATEN-GEMERAAL.
De Tweede Kamer behandelde in haar
vergadering van Dinsdag het voorstel van
den Minister van Marine tot verhooging van
Hoofdstuk VI der Begrootmg voor 1901 met
1 ton, als eersten termjjn voor den bouw van vrouwet
van een pantserschip, type Regentes”, richten, of vi
waarvan de geheele kosten zjjn geraamd op
4.7 millioen. De heer Van Wassenaar
staands die aanvraag, van meaning xjjnde
-naden, DE RAP-
irhaal uit den Boeren-
1,80; geb. 1,25.
ET DEN MAUSER,
i in den Zuid-Afri-
ruk. ƒ0,70; geb. ƒ1.
I, TIEN MAANDEN
AMP. Het leven en
igezin in Transvaal
•rlog met Engeland.
het Winterseizoen
re aandacht onzer
jrjjke PREMIE,
verkrygbaar is, in
IODEBLAD”.
t mochten hebben
zeer fraaie en
ïhrift, zullen wjj
Ex. gratis en
ioen geworden,
moeten erkennen,
>lad nog nimmer
lagen prys werd
izoo van een-
van gravures van
it van patronen
oote verscheiden-
Twee ministeriöele Departementen zullen
samenwerken om, indien de Volksvertegen
woordiging het goedvindt, de Nederlandsche
natie te verlossen van den gruwel der lote
rijen dit beerljjk vooruitzicht is in de Troon
rede geopend.
De indiening van een wetsontwerp be
treffende het houden van loteryen kan dit
jaar worden verwacht, zegt de Minister I
van Justitie.
Tot afschaffing van de Staatsloterij zal een
wetsontwerp bjj U inkomen, laat zjjn
ambtgenoot van Financiën daarop volgen.
Men heeft beweerd dat het Katholieke
deel der Regeeringspartjj niet zoo bjjzonder
op bedoelde „hervorming” is gesteld. Die
meening schjjnt weersproken te worden door
het feit dat beide bovengenoemde Ministers
tot dat deel behooren.
Er zyn menschen, die van de Staatslote
rij, als instelling, niet zoo'n slechten dunk
hebben dat zjj haar afschaffing als een
dringende noodzakelijkheid beschouwen; en
onder dezen vindt men er ook, die er zelf
niet aan denken, ooit aan eenig loterijspel,
in welken vorm ook, mede te doen.
In vroegere dagen, in de achttiende eeuw
vooral, werden van overheidswege dikwjjls
geld verlotingen gehouden. Als eenig bestuur
in den brand zat, geen raad meèr wist om
uitgaven en inkoihsten te doen kloppen, dan
werd tot dit middel de toevlucht genomen,
en meestal met succes. Een overblijfsel
van die methode vinden wy nog in de zooge
naamde premieleeningen, waarin men voor
zeker rentegemis de kans koopt om bjj uit-
loting een sommetje in bezit te krjjgen. Men
kan wel aannemen, dat de Staatsloterij op
ongeveer geljjke wjj ze uit de samenvloeiing
van de voormalige plaatseljjke geldverlolin-
gen is ontstaan, als tal van andere dingen
onder de werking der centralisatie in den
aanvang der vorige eeuw zjjn geworden
wat zjj thans zjjn.
Als zy er niet was, en ons werd de vraag
gedaan of wjj van oordeel waren dat het
nuttig zou z|jn, ter afwering van het nadeel
door particuliere en door buitenlandsche
verlotingen teweeggebracht een nauwkeurig
gecontroleerde, eerlek beheerde lotery van
wege het Rjjk in te stellen, dan zouden wjj
ons antwoord niet zoo dadelyk gereed hebben.
Om neen te kunnen zeggen zouden wjj in
de eerste plaats moeten weten of het Staats
gezag werkelijk kans ziet, het houden van
en het deelnemen aan verlotingen tegen te
gaan. Is zulks niet het geval, en wjj
vreezen zeer dat die onmacht spoedig zou
blijken, dan zouden wjj aldus kunnen rede-
neeren.
De menschen, niet alle maar zeer vele,
willen een kans wagen. Het uitzicht om
in het bezit van een voor hun doen belang
rijke som geld te geraken is zoo verlokkend
dat zjj daarvoor wel eenig offer willen
brengen. Ofschoon zjj in éigen omgeving
duideljjk kunnen waarnemen, dat de gouden
vogel op slechts enkele woningen neder-
strjjkt, toch verkiezen zjj te leven in het
idee, dat de fortuin ook hen zou kunnen
.begunstigen. De gedachte, dat de door hen
begeerde winst gevormd wordt door het
verlies van een aantal andere personen,
kwelt hen niet; of die winst door hen of
door iemand anders wordt opgestreken, dat
is voor de veriiezenden precies hetzelfde;
bovendien, zjj stellen zich voortdurend aan
gelyke kansen bloot, de medespelenden
hebben elkander niets te verwaten.
Het leven, zoo zeggen zjj verder, is
in zijn alledaagsch verloop wel wat een
tonig, waardoor het, zonder nu juist een
druk te zjjn, toch aan opgewektheid zou
verliezen, indien niet de hoop op beter het
wat opfleurde, en om aan die hoop eenigen
grond te geven, moet men de verwezenlijking
mogelijk maken. Een betrekkeljjk klein
inzetje in de loterij kan aan het bestaan
dat rooskleurig tintje geven en dan,
zit er eigenlijk nog deze winst in dat men,
al hopende, beter de geschiktheid voor zyn
werk behoudt.
Wjj zullen deze redeneering noch beamen,
Deze Courant wordt des Woensdags- en des Zaterdags
morgens uitgegeven. Prjjs: voor Schoonhoven per drie maanden ƒ0,75.
Franco per post door het geheele rjjk 0,90. Men kan zich abon-
neeren bjj alle Boekhandelaren, Agenten en Brievengaarders.
Prjjs der Ad verten Bin: Van 1 tot 5 regels 0.50. Iedere regel
meer 0,10. Groote letten naar plaatsruimte. Inzending franco
uiterljjk tot Dinsdags- en tot Vrjjdags-namiddags 4 aren.
Alle binnen land sche Ad verten tién, voor S-maal plaatsing opgegeven,
worden slechts t-maal in rekening gebracht.
Ie hjj
in, die,
>ven den
bed en
liddelen, i
Zola 1
Ijj mevroi
die ook
nog.
dood is niet onwaarschijnlijk aan
Hen te wjjten. Daardoor was zyn
lichter bjj den grond en ademde
vergiftigen kolendamp
a de lucht, vlak bov
het dichtst was.
het bloed van den heer
van de honden, d.
deFlocht, zjjn de
door kolendamp
overschot is o,
9 niet voor h<
De
ten zich vooral bezorgd over de schadever
goedingen. Over 't algemeen waren zy
koel en teruggetrokken tegenover Lord
Milner, toch schenen zjj zich in den nieuwen
toestand te schikken. Volgens de „KOlnische
Zeitung", die ook een brief kreeg van haar
Jobannesburgschen correspondent, schikken
de Boeren zich echter niet in hun
toestand, maar berusten er in met
een stole jjnsche kalmte. De Engelsch-
man is voor hen de geesel Gods,
die hen slaat opdat zy gelouterd zouden
worden. Onder *t Engelsch element heerscht
groote ontevredenheid, zegt dezelfde corres
pondent. Men is er volstrekt niet te spreken
over den tegenwoordigen regeeringsvorm.
De voornaamste redenen voor klachten liggen
in de onzekerheid aangaande de nieuwe
belastingen en in de onrustbarende geruchten
omtrent de plannen om een goed deel der
oorlogsschuld te laten dragen door de
verheid.
togenblik wordt er in de Kaapl
inboorlmgen-expeditie beraamd
tra-kaffer, Bontborst geheetea, die
ofd van zestig man bjj de Oranje-
en de Duitscbe grenzen allerlei dief;
pleegt. *t Zal een moeiljjke expeditie
den, want het land door de Kaffers be-
kan niet worden bereden. 10 injjlen
men er is, moet men van 't paard
verder gaan, voorafgegaan
die „kost en schietgoed”
►o, OM LEVEN EN
ais der Oud-Holiand-
Zuid-Afrika. Geil-
i 20 all. k f 0,25;
onzer lezeressen
st wil ontzeggen
r tot zooveel nut
en verkoop, maar eenvoudig van winstne-
ming. In sommige vakken van den goede
renhandel is het niet anders. Kon op één
oogenblik aan deze „usanti^,’ een eind worden
gemaakt, van de BéUi-ten vravde Oude en
van de Nieuwe Wereld ware minstens de
helft der ruimte te verhuren.
Dat even in ’t voorbjjgaan in herinnering
gebracht.
Maar ook al lukte het den Minister
van Justitie, alle binnenlandscbe geld ver-
lotingen te doen verdwjjnen, wjj zien de
mogelijkheid niet om de deelneming aan
buitenlandsche te beletten. Reeds nu, en
’t dateert niet van gistèren, wordt het land
overstroomd door in min of meer slecht
Nederlandsch gestelde circulaires met aanbie
dingen van „Menreike het fortuin de hand”
enzoovoort. Bjj die verlotingen zjjn de kansen
ongunstiger dan by de Staatsloterij, en
waarborgen dat de deelnemers krjjgen wat
hun toekomt, ontbreken. Toch vliegen dui
zenden er in. Wat is daartegen te doen,
dewyl alles per correspondentie geschiedt?
Ten opzichte van lieden die minder vaardig
zjjn in het voeren van de pen zjjn er wel
behulpzame lui te vinden.
De tegenwoordige klantjes van de Staats
loterij worden, na haar afschaffing, klantjes
van Isenthal en consorten. Het gerucht zegt
dat de Regeering, indien de maatregel wordt
goedgekeurd, dien zeer geleidelijk zal uit
voeren; welnu, dan zal in den overgang ook
zekere geleidelijkheid zjjn waar te nemen.
Maar het eind der geschiedenis zal toch
wezen, dat de zes ton, die de Staat ont
vangt als bjjdrage van de deelnemers aan
de verlotingen, verhuizen naar de zakken
van de ondernemers elders, die genoeglijk
zullen lachen, wanneer hun zulk een mooie
gelegenheid wordt gegeven om hun zaakjes
uit te tbreiden.
Eu wat de zedelijkheid aangaat, die zal
er geen stroobreedte verder mee komen,
noch haar peil een millimeter verhoogd zien.
Maar als de Regeering en een volgzame
meerderheid het willen, dan is elk protest
tegen haar streven vruchteloos.
Aanstaanden Maandag den Oden October
zullen nu de Boeren-Géneraals naar Brussel
gaan, om van daar in de tweede week van
deze maand in Berlyn hun intocht te houden.
„Zouden ze door den Keizer ontvangen
worden?” zoo vraagt uatuurlyk menigeen
zich af. We kunnen hierop een bevestigend
antwoord geven. De „Keichsbote” gaat zelfs
zoover met zich heel verwonderd te toonen
en te vragen, waarom ter wereld de Keizer
de Generaals met zou ontvangen. Z. M. toch
ontvangt en bezoekt zoo menigen man van be-
teekeuis en waarom dan niet deze dappere,
vaderlandslievende mannen van eer? 'Inder
daad, de ontvangst van President Kruger
werd geweigerd, maar men moet niet ver
geten, dat het toen „oorlogstyd" was en dat
men toen de onzijdigheid had te bewaren.
Nu is echter de oorlog uit, de Generaals
hebben vrede geslotsn met Engeland, zjjn
dus Engelsche onderdanen geworden, die
vrywillige liefdegaven komen vragen tot
leniging van den nood van bun volk. De
audiëntie kan in Engeland dus geen kwaad
bloed zetten, omdat het hier geldt een eer
bewijs aan Engelsche onderdanen. Nu, dat
is nog al verstandig geredeneerd en als men
de zaak van die zyde beschouwd, kan Enge
land er eigenljjk ook niets op tegen hebben.
Maar „the Times" schjjnt toch nog maar
steeds voort te gaan met zjjne leeljjke artike
len. „Men is in Engeland ook gaarne bereid,
het verzoek der Generaals ie helpen steunen,”
aldus het City-blad, maar ook de Engelsche
slachtoffers van den oorlog moeten er voor
deel van trekken. Het Bntsche volk kan
natuurljjk geeu geldeljjken steun verleenen
aan een Boerenfonds, wanneer het blykt dat
de Generaals in 't geheim een politieken-
veldtocht tegen Engeland willen voeren, om
op die wjjze de inijjving der Boerenstaten
weer ongedaan te maken. Alsof bet Be
roep der Generaals’ tot bovengenoemde
insinuatie aanleiding gaf.
En nog minder de woorden door Botha
gesproken tot Arnold White, den tusschen-
persoon tusschen den Generaal en den
Amerikaan Pnipps. Ze luiden aldus:
„Ik zou willen, dat het Engelsche volk be
greep, dat ons bezoek aan hel vasteland
mets te doen heeft met een toekomstigen
strjjd tegen Engeland. Wjj willen zoo goede
onderdanen van Engeland zjjn als wjj in
den oorlog bard tegen Engeland gevochten
hebben. Onze politiek is: laat het verleden
verleden blyven. Wat wjj wenschen is,
dat de Engelschen ons vertrouwen en niet
denzelfden misslag begaan als, naar hun
zeggen, wjj vóór den oorlog te Pretoria,
begingen nl. ons het kiesrecht te onthouden.
Wat er gebeure, voortaan zullen Brit en
Boer zjj aan z<j moeten leven.”
Dat heeft nu toch waarljjk niets van
een geest yan verzet! Integendeel. Uit
Johannesburg bet bericht, dat Lord Milner
van zjjn reb-je door Weateljjk Tra»sv»MÜ
is teruggekeerd en zeer tevreden is over den
uitslag. De Gouverneur onderhield zich
veel met de inwoners, die hy trachtte te
overtuigen dat het patriarchaal bestuur, waar*
aan zjj gewoon waren, niet merkbaar is
veranderd. De Boeren klaagden over ge
brek aan oseen en bouwmateriaal, en maak-
dat wjj meer behoefte hebben aan krachtige
dan aan snelvarende schepen; de vermeerde
ring der vloot met dit ééne schip is voor
den algemeenen dienst en voor de defensie
van lodié niet voldoende en spr. hoopte
dat de Mm. overeenkomstig bet plan ran
zjjn voorganger, er spoedig een tweede bjj
zou voorstellen.
De beer Hugenholtz bestreed de voor*
dracht op grond van het verauderljjke in
de overtuiging van den Min. Heette het
vroeger dat voor de landsdefensie scheepe-
aanbouw noodig was, thans wordt de be
hoefte van Indië op den voorgrond geplaatst.
Spr. acht een uitgaaf van circa 5 millioen
voor een schip voor algemeenen dienst,
bestemd om mee te doen aan feestelijkheden
en beleefdheidsbetuigingen, niet gerecht
vaardigd; als middel tot werkverschaffing
aan de arbeiders van de Rjjkswerf alle»
minst geschikt, daar slechts een klein deel
van het gevraagd bedrag aan loonen wordt
besteed. Verwachtende dat bet schip toch
wel aangenomen zal worden, vroeg hü meer
ruimte voor logies der bemanning aan op
de „Regentes” voorhanden is, en aan boord
een badgelegenheid voor de minderen.
De heer Verhey wees op het incompleet
van personeel, vooral van machinisten; de
bouw van een nieuw schip, dat Spr. noodig
acht, zal dieu toestand verergeren. Voor de
rjjkswerf is die bouw niet noodzakeljjkde
werf zal toch eerlang slechts voor reparatie
behouden kunnen worden. Spr. te van oor
deel dat na reorganisatie van het personeel
de vermeerdering onzer pan herschepen wel
te verdedigen te.
De heer Goekoop acht het voorgealelde
schip onnoodig en het toestaan der gelden
niet gerechtvaardigd, zoolang er geen zeke»
heid bestaat omtrent de taak der marine in
ludië. Spr. betoogde dat de opvolgende
Ministers onderscheiden inzichten hadden;
een vast stelsel bestaat niet Met de aan
wezige schepen te in den dienst van India
behoorljjk voorzien.
De heer De Visser deed uitkomen dat bet
denkbeeld van een vast plan vroeger te
afgewezen, op grond dat men zich niet voor
de toekomst wil binden. Deze Minister te
altjjd consequent geweest In zjjn etechen,
overeenkomende met die van zijn beide
voorgangers: if s«b«pey voor den iadtechen
en den algemeenen dienst. (Jok de beer
Van Vljjmen steunde het ontwerp met bet
oog op de mogeljjkheid van een aanval op
India, die ods slagvaardig moet vinden; bet
voorgestelde type te voor de defensie het
meest geschikte.
De Min. van Marine verdedigde Zjjn aan
vraag en sprak uitvoerig over de inrichting
en de bestemming van het voorgeetelde
schip, dat nog door een ander gevolgd zal
moeten Worden. Ten aanzien van het gebrek
aan personeel merkte de Min. op dat do
bedoeling niet te het aantal schepen in
dienst uit te breiden, maar er moet een
voldoende reserve zjjn voor aflossingen,
de schepen in goeden staat te houden.
Na eenige replieken werd het ontwerp
aangenomen met 50 tegen 33 stemmen.
In den loop der vergadering vroeg en
verkreeg de heer Ferf verlof op een later
te bepalen dag aan den Minister van Buiten
landsche Zaken eenige inlichtingen te vragen
betreffende de van Regeeringswege aaage-
melde middelen ter bevordering van den
uitvoer van vee naar naburige Rjjken.
^Vergadering van Woensdag. Het ont-
)Urp tot aanvulling der Arbeidswet, zjjnde
een beperkte toelating van nachtarbeid door
vrouwen voor het speten van haring ia
rookerjjen werd bestreden door den beer
Melchers, die betwistte dat de rookers die
nacbteljjke hulp niet kunnen missen; van
Dr. Kuyper, den ebristen-ataatsman, bad
spr. zulk een voorstel niet verwacht Hier
wordt een geldeljjk belang van industrideten
hooger gesteld dan een beginsel. De beer
Drucker, tegeljjk een amendement van hem
en vier andere leden verdedigende om de
afwjjking slechts toe te laten lot 1 Jan. 1905,
herinnerde dat de Min. Rujjs van Beeren-
broek zich beslist heeft verklaard tegen elks
verzwakking van de wet die nachtarbeid
van vrouwen verbiedt, dit beginsel wint
overal veld. Dat bet baringspeten een af-
wjjking eischt, acht spr. niet bewezen. De
wet te 11 jaren oogluikend geschonden, wat
zeer te betreuren is. Opdat het bedrjjfzich
naar den nieuwen toestand inrichte, wil bjj
een overgangstijdperk toestaan.
De heer Artz bestreed van Katholiek stand
punt den nachtarbeid van vrouwende wet
gever moet in ‘t belang van het familieleven
daartegen waken. Spr. hoopt dat binnen
een niet te lang tijdsverloop ten minste van
de gehuwde vrouw alle arbeid des nachts
verbode worde. De heer De Visser verdedigde
het wetsvoorstel; bet visschersbedrjjf zal
zonder de nachteljjke hulp der vronwen in
de speterjjen, voor welke bjj een maximum
van 1 of 3 uren zou willen bepaald zien,
ten gronde gaan.
De heer Van der Zwaag kwam op tegen
de verkrachting der wet gedurende 10 jaren
met medewerking van de arbeids-inspectenrs,
en bestreed het amendement-Drucker, dat het
misbruik nog eenigen tjjd wil wettigen. De
heer Von LOben bete meent dat het ontwerp
moet worden aangenomen, als het eenig
middel van behoud voor de haringindustrie,
maar duideljjk moet bljjken dat het een
overgangsmaatregel is. Op dezelfde gronden
werd het ontwerp door den heer Talma
verdedigd.
De Minister van Bionenlandsche Zaken
acht het beter eenigen nachtarbeid toe te
staan dan een voor de bevolking onmisbaar
bedrjjf ónmogelijk te maken. Er zjjn tal
van vrouwen, die des nachts arbeid ver
richten, of voor baar vermaak de nachtrust
opofferbp, De algemeene maatregel van be
stuur, dié uit dit ontwerp zal voortvloeien,
zal streven naar eindeljjke vaststelling eener
oorlogbov.
goud ujjvi
Op 'toe
een
een Dainar
aan ’t hooi
Rivier
stallen
worden
zet k»
voor men er is,
Stjjgen en te voet
door inboorlingen,
dragen.
Op Tafelberg, bjj Kaapstad, wil men voor
50.000 pond een kolossaal standbeeld vqor
Cecil Rhodes opriebten, in den trant van
dat der „Vrjjbeid, de wereld verlichtende”,
te New-York. Een mooie combinatie!
Met hel huiswaarts zenden van Britsche
troepen uit Zuid-Alnka wordt nog steeds
voortgegaan. Door de Britsche Regeering
is een tweede oorlogs-medaille ingesteld, voor
hen die bet laatste deel van de campagne
in Zuid-Afrika medemaakten.
Frankrijk leed dezer dagen
lies door den dood van een zjjner gre
schrjjvers, Emile Zola. Zondag j.l. met
vrouw van buiten naar zjjn woning te 1
teruggekeerd zjjnde, is hjj aldaar ir
nacht van Zondag op Maandag overleden,
en wel naar bet oordeel van verschillende
geneesheereu door verstikking door kolen
damp, te wjjten aan den slechten staat
van den schoorsteen, waardoor vergiftige
gassen in de slaapkamer drongen. De
familie bad n.L order gegeven in ge
noemde kamer de kachel aan te leggen.
*8 Maandags morgens te half tien waren de
bedienden zeer verwonderd nog niets uit de
slaapkamer geboord te hebben. Op de deur
kloppende kregen zjj geen antwoord. Daarom
openden zjj die.
kwam hun een lichte walm
kolen tegemoet en zjj zagen een trei
schouwspel. Zola, die blikbaar
een vergeefsebe poging bad gedaan om op
te staan en een venster te openen, hing
uit bet ledikant, met de beenen nog in bed
en het hoofd op den vloer. Zjjne vrouw
lag te bed en gaf geen teeken van leven.
Alle middelen, welke in 't werk werden ge
steld om Zola bjj te brengen, waren te vtr-
fee te. Bjj mevrouw Zola gelukte het. Twee
tondjes, die ook in de kamer sliepen, leef
den ook
Zola’s
zjjn vallei
mond die!
meer van den i
zwaarder dan
vloer
In het bloed van den heer en mevrouw
Zola en van de honden, dat scheikundig
werd ondeftocht, zyu de bewjjzen van
vergiftiging door kolendamp gevonden.
Zola s stoneljjk overschot is op verlangen
van de weduwe niet voor bet publiek ter
bezichtiging gesteld. De begrafenis bad
Vrjjdag plaats en werd o. a. bjjgewoond
door Alfred Dreyfus en diena broeder Matbieu.
Men weel.dat Zola indertjjd in de Dreyfus-
zaak een voorname rol speelde door zjjn
brief: „J'accuse". Na de Dreyfus quaestie
werden zjjn boeken aanmerkelijk minder
verkocht.
Te Madrid (Spanje) loopt het gerucht,
dat de Koningiu-Moeder (Maria Christina)
bjj baar laatste bezoek te Weenen in het
geheim is hertrouwd en wel met haren stal
meester, Escosura, nog een „oude vlam" van
vóór haar huweljjk. Koning Alfonso zou
over een en ander lang niet gesticht wezen.
Te Brussel (België) te weer eens een
dynamietaanslag gepleegd en wel tegen het
huis van een der Katholieke kamerleden.
Te New-York (Amerika) heeft weer
een opzienbarende moord plaats gehad. De
fabrikant Craft werd daar in een café-
cbantant in een slecht befaamde wjjk ver
moord gevonden met afgesneden hoofd.
In verband met de groote werkstaking in
de Amerikaanscbe anthraciet-kolenmjjuen
werden er te New-York niet minder dan
11 moorden gepleegd.
De zperooverjj aan de Chinecsche kust,
met name die van Shantung en Tchili, neemt
weêr derwjjze toe, dat zjj de vreemde scheep
vaart belemmert en de Vereenigde Staten
reeds gereclameerd hebben en de Chineesche
Regeering uitnoodigd er een oorlogsschip
heen te zenden.