V. H. DOESBURG,
St. NieoMalap «f Maf 26 Nat
nasla
300 leste Vilfe-foti
f^lL
Tijdelijk verhuisd
J. H. VAN VEEN,
Een Huishoudster,
Boerendienstbode.
Een Boerenmeid,
Keukenmeid,
Dienstbode
Burgermeisje,
PAARDEN.
is gereed.
Een WOONHUIS
H
r'ÏS
[i'dÖTX
TeekenschoolVak-Onderwijs
viBaüHEaij-öfiaicHïK^.
Advertentiën.
25-jarige Ecbtvereeniging
J. i. Schone,
Rokin 83, Amsterdam.
Drs. A. SPAHR VAN OER HOEK,
GEVESTIGD;
Blaas-, Nierziekten enz.
Stationsweg 79, ROTTERDAM.
DRIJVER,
S. MOGENDORFF,
WEDER TE SPREKEN.
Banketbakker, LopikerstraatSchoonhoven
Eiken Zaterdag versche SAUCIJZEN en APPELBOLLEN,
bij E. van GEELEN,
Kinderspeelgoederen,
SOLIDE ORGELS
Mr. J. P. VAN _DEN BRINK/
hecht en sterk PAKHUIS,
ALBLASSERDAM,
A
'llblAwcrwiuird cn Vlfflieeren-
lauden, 24 Nov. lift spreekwoord .strenge
heeren regeereu slechts kort" is op den af-
geloopen zevendaagscheu winter, we
wogen gerust zeggen, hoe teleurstellend ook
voor de schaatsenryders gelukkig van
toepassing, ündertusschen heeft deze kort
stondige vorst, even vroeg als onverwacht
ingevallen, hier en elders heel wat schade
berokkend en velen nog eens gevoelig her
innerd dat men in ons klimaat alles wat
niet tegen vorst bestknd is, uiterlyk 1 No
vember dient op te bergen.
*Anieide, 24 Nov. Up Vrydag 21 No
vember ji. is in het café .'t Fortuin" alhier
een byeenkoiust gehouden van belang
stellenden in een op te richten stoomboot-
dienst Jaarsveld—Ameide—Botterdam.
Het bleek dat men hier algemeen zeer
naar een nieuwen dienst verlangt, die ons
wat sneller uh menigvuldiger gelegenheid
oplevert voor de reis tusschen deze, voor
het vervoer van personen, goederen en vee,
zoo belangrijke gemeente en Rotterdam en
tusschenliggende plaatsen, hetgeen natuurlijk
in de aangrenzende gemeenten, Meerkerker
onder begrepen, uiet minder het geval zal zyn.
*Ammer*tol, 24 Nov. Alhier heeft zich
een geval vau febris ty phoïJea voorgedaan.
In de huishoudelyke vergadering der
ysclub „Vooruitgang" zyn alhier tot bestuurs
leden herkozen de heeren A. Zanen Pz.,
C. den Besten, Herm. Bode, W. Ooms Cz.,
P. Baan en C. Kok VVz. Uit de rekening
en verantwoording bleek, dat de inkomsten
hadden bedragen f 101,95, de uitgaven
f 33,51 en dat er dientengevolge een batig
saldo was van f 68,44.
De vereeniging telt 87 leden.
Heden had alhier de aanbesteding
plaats voor het vergrooteu der openbare
school met bybehooreude werken.
De inschrijving was als volgt:
P. A. Kraayeveld, Rotterdam, f 10909.
A. Bouter, Schoonhoven, - 9488.
P. Vogelaar, Bodegraven, - 9400.
J. W. Dogterom, Schoonhoven, 8585.
C. den Beste, Ammerstol, 8579.
L. C. Groeneveld, Krimpen a/d Lek, 8543.
A. J. Stuurman, Ammerstol, - 8293.
S. van den Oever, Berg-Ambacht, 8270.
J. van den Berg, Ammerstol, 8250.
Jills. Stuurman, - 8210.
P. Vermey, Schoonhoven, - 7690.
De guauing vau het weik heeft nog niet
plaats gehad. Burgemeester en Wethouders
hebben het twee dagen in beraad gehouden.
Barwoutewaarder, 24 Nov. Hier is
in plaats van wylen den heer K. van Baren
by enkele candidaatstelling tot lid van den
raad gekozen de heer C. Mynhefl" Fzn.
Berg-Ambacht, 25 Nov. Door den
raad dezer gemeente is benoemd tot onder
wijzer met verplichte hoofdakte, aan de le
opeub. lagere school alhier, de heer H. Boo
mer, vau Breda.
In de op Zaterdag-avond gehouden ver
gadering van bestuursleden der ysclub „Voor
waarts" alhier werd by inschrijving verpacht
het buffel in de jjstent, gedurende den a. s.
winter.
Aan den hoogslen inschrijver, zynde D.
Ooms, werd het gegund voor f 60.
De vereeniging „Werkverschaffing"
heeft weder, even ais vorige jaren, eene
hoeveelheid hout aangekocht, om aan de
werkeloozen in den a. s. winter werk te ver
schaften.
Reeds een persoon heeft zich al aangemeld
en is alweder bezig het hout klein te maken.
By den landbouwer L. G. in Zuidbroek
alhier werd gisteren een varken geslacht,
hetwelk de kolossale zwaarte had van 674
halve KG.
Krimpen a/d Lek, 21 November.
J.l. Donderdag hield de afdeeliug „Krimpen
a/d Lek" van de Zuid-Hollandsche vereeni
ging „Het Groene Kruis" hare algeineene
vergadering.
Na leziug en goedkeuring der notulen
werd door Dr. v. Dam verslag uitgebracht
als afgevaardigde naar de algemeene ver
gadering. Door den heer MynlietT, penning
meester, werd de begrooting ingediend, die
in ontvangst en uitgaaf f 541,55 bedroeg.
De aftredende bestuursleden, de heeren
J. eu B. Boogaerdt, werden herkozen.
Op voorstel vau den heer M. Boogaerdt
werd door de vergadering goedgekeurd, dat
het bestuur uit zyn midden twee afge
vaardigden zal benoemen voor de algemeene
vergadering. Aangenomen werd dat de
afgevaardigden voor die vergadering geen
bepaalden lastbrief zouden ontvangen.
Over punt 4 van den beschrijvingsbrief,
het voorstel Kinderdijk, werd gediscussieerd
en wel in dien zin, dat men algemeen
voor dit voorstel was, terwijl het voorstel
van het hoofdbestuur nogal bestreden werd.
Voorts werden de heeren Bakker, burge
meester van Capelte, Dr. Van Dam, van
Krimpen a/d Lek, Murk Leis Jr., vau
Kinderdijk eu Poolman van Lange-Huige-
weide, als candidaten opgegeven voor vier
opengevallen plaatsen in 't hoofdbestuur.
Aan 't eind der vergadering richtte de
heer Boogaerdt tot den voorzitter de vraag,
of het bestuur de zaak eener verpleegster
had overwogen en de subsidie-aanvraag
aan den gemeenteraad. De voorzitter bracht
in 't midden dat hierover door 't bestuur
nog geen besluit was geuomen, terwyl de
heer Myolitff, in zijn hoedanigheid vau
gemeente-ontvanger, verzekerde, dat met 't
oog op den financiëelen toestand der ge
meentekas, op niqt veel subsidie te rekenen
zou valleu eu dé kas der afdeeling de uit
gaven voor een verpleegster niet kon dragen.
Naeenige mededeelingen van Dr. v. Dam over
de verplegingsmiddclen in 't magazijn aan
wezig en dat reeds 73 uitleeningeu hadden
plaats gehad, werd de vergadering gesloten.
Geen gehoor gevende aan de waarschu
wing van het bestuur der ysclub, om
niet Jai'gs de slooten de ysbaan te bereiken,
hebben een zestal ryders hun eigenzinnig
heid met een nat pak moeten bekoopen.
•Nieuwerkerk a/d IJsel, 24 Nov.
Gisteren-avond werd in de consistoriekamer
van de Ned. llerv. Gemeente alhier in een
gecombineerde vergadering vap leden en
begunstigers der Lhristelyke Jongehngs-
vereeniging „Samuel", het pas aangekochte
orgel ingewyd. Hadden zy reeds lang ge-
wtnscht een zoodanig muziekinstrument te
bezilttfn, heden werd die wensch vervuld,
liet orgel voldeed goed, de klank is vol en
aangenaam. Om beurten werd het bespeeld
door de leden J. P. Baas en A. H. van der
Sterre.
In de vorige week zouden een paar
jongens een bak steenkolen halen. Een der
jongens, de twaalfjarige C. v. d. K., ging
naar de stoep om een emmer water te
halen, waarmede hy de steenkolen zon nat
maken. Door de vorst was die stoep zoo
glad geworden, dat hjj zoo maar in de
sloot gleed, kopje onder. Gelukkig behield
hu zyu tegenwoordigheid van geest en wist
weer op het droge te komen. 'I Wasechter
niet alles zoo'n bad by zulk een koude.
$Nleuw-JLekkerland, 24 Nov. Dat
men alhier de kunst van varkensmesten
verstaat, kan hieruit blyken, dat de ingezetene
J. d. O. een varken heeft geslacht, dat een
schoon gewicht had van 505 halve kilo's.
((Ouderkerk H/d IJttel, 24 Nov. De
ysclub „Eendracht maakt macht" alhier hield
den 14. Nov. jl. haar gewone jaarvergadering,
die door 40 leden werd by gewoond en waarin
door don penningmeester rekening werd ge
daan over het afgeloopeu jaar, sluitende met
een voordeelig saldo van f248,82. Hierna
werd door den vice-voorzitter medegedeeld,
dat de heer W. Ilaogendyk van Rappellen,
wegens zjju aanstaand vertrek uit de ge
meente, zyn ontslag heeft genomen als lid
van het bestuur, waarvan liji vele jaren voor
zitter was, in welke betrekking hy steeds
de belangen der vereenigiug heeft voorge
staan en behartigd, (erwyl onder zijne leiding
de ysclub voortdurend in bloei is toegeno
men. Nimens het bestuur wordt daarom
voorgesteld den heer Hoogendjjk van Cap-
pellen te benoemen tot eerelid der vereeni
ging, welk voorstel by acclamatie en onder
applaus van de vergadering wordt aange
nomen.
Als bestuursleden werden herkozen de
heeren J. v. d. Leeden, F. Rjjkaart Az. en
M. van Tol en gekozen de heeren Cbr. van
Zwienen en J. Key.
In de Vrjjdag-avond gehouden bestuurs
vergadering van de ysclub werd benoemd
tot voorzitter de heer J. van der Leeden
en in diens plaals tot vice-voorzit ter de
heer J. Rjjkaart Mz.
"Oude water, 20 Nov. Niettegenstaande
van hooger hand door aanplakking is ge
waarschuwd en zelfs de hoofden der scholen
zijn verzocht hunne leerlingen le onder
houden geen isolatoren op de telegraafpalen
sluk te gooien, zijn nauwelijks de griut-
hoopen, zooals telken najaar, op den
Tappersheulschen weg neergestort, of een
zevental isolatoren zjjn weder stuk gegooid.
Gisteren zyn door burgemeester en
wethouders alhier, in 't koffiehuis van
W. J. van der Meer, publiek verhuurd de
bouw- en graslanden dezer gemeente. De
meeste perceelen brachten meer op dan by
de vorige verhuring.
24 Nov. De Oudewatersche ysclub had
gezorgd Zaterdag hare banen in orde te
hebbeu en velen maakten gebruik op de
schaatsen de liaan eens te probeeren.
Gisteren vooral was het ijs druk bezet met
ryders en wandelaars, en zag men 's na
middags zelfs het zonderlinge, dat de
wandelaars op de baan zich met een
parapluie tegen den regen wapenden.
Da booten „Estafette" (IVI), alsmede de
beurtschepen van hier waren al door de
vorst tot rust gtdwoageu; alleen de motor
boot van Gebr. De Ruwe kwam gisteren
nog van Amsterdam door 't jjs heenwerken.
Doch iudien het weder, zooals op 't oogen-
blik, zich van de zachte zjjde laat kennen,
zal de gedwongen rust, tot veler wenscb,
van korten duur zijn.
*Potebroek24 Novi Jl. Zaterdag had
een 75-jarige oude man in deze gemeente
het ongeluk zoodanig op het ijs te vallen,
dat hy zyn heup brak. Hy werd door eenige
omstanders naar zyne woning gedragen en
terstond onder behandeling van den dokter
gesteld.
Jl. Vrydag schrikte een voor een boe
renwagen gespannen paard. Het beest rukte
het oosthout los en draafde over het ys
heen naar den overkant, waar het nog een
eindje voortholde en by den veehouder v. Z.
met den kop door de ruiten liep. 't Beest
werd toen tot staan gebracht.
*BeenwiJk, 18 Nov. Dinsdag-avond
had in het café van L. P. van Leeuwen
aan de Reeuwyksche brug de algemeene
Novembervergadering plaats van de af
deeling Reeuwyk van de Z.-Hoil. vereeniging
„Het Groene Kruis". iDgekoinen stukken
eu andere mededeelingen werden door den
secretaris der tafel gebracht. Het verslag
van de afgevaardigden ter algemeene ver
gadering, gehouden den 20sten Mei jl. te
's-Graveuhage, werd voorgelezen. De be
grooting voor het volgende dienstjaar,
waaruit onder meer bleek, dat in het
komende jaar 150 gld. is uitgetrokken voor
den aankoop van verplegingsartikelen, werd
goedgekeurd en vastgesteld.
De periodiek aftredende bestuursleden, de
heeren A. He\j Gzn., A Lammens en E. J.
Mignon, werden allen met meerderheid van
stemmen herkozen. De beschrijvingsbrief
voor de komende algemeene vergadering
besprekende, lokte veel discussie uit en als
afgevaardigden voor die algemeene ver
gadering, te houden op Dinsdag den 25sten
Nov. a. s., werden gekozen de heefen J. M.
v. Staveren en E. J. Migaon.
Vervolgens maakte de afdeeliDg nog ge
bruik van hot recht, haar toegekend by
art. 6 op het Hoofdbestuur en stelde als
candidaat voor het Hoofdbestuur (vacature
Ph. Kooperberg) voor: den heer J. M. van
Staveren, arts, voorzitter der afdeeling
Reeuwyk.
Na een woord van dank aan ben, die weer en
wind getrotseerd hadden, om deze vergade
ring met hunne tegenwoordigheid tè veree
ren, sloot de voorzitter deze vergadering.
♦Reeuwijk, 24 Nov. Hy was er de
echte, de onvervalschte, de ouderwetsche win
ter. Geen win Ier, waarbjj men zich af vroeg
of men al of niet zyn wintergoed zou aan
trekken geen winter waarin muurbloemen
en primula's zich gingen verbeelden, dat het
voorjaar was, maar een echte, waarby de
ramen begonnen zyn allerlei kristallen figuren
te vertoonen en de vaarten, plassen en slooten
harde vloeren geworden zjjn.
Ja hjj was er en dat al zoo vroeg.
Menigeen vroeg zich bedenkeljjk af: Wat
moet het «worden, als dat zoo door moet
gaan
Maar ook menigeen, vooral het jonge
volkje riep: Ileerljjk! jjs, goed gezond jjs,
achaatsenrjjdeo, verrukkeljjk 1
Men werd als geölectriseeid, men ging er
in op. Alles moest wjjken voor dat eene
schaatsenrjjden. Men zag ze hier Zaterdag
loopeo, zoo hard als 't maar koD, om toch
maar niet de laatste te zjjn, dragende armen
vol schaatsen ter sljjpiDg. Want op zulk
glad jjs diende er voor gezorgd, dat de
schaatsen scherp waren. Men kon 't merken
uit (de gesprekken, aan het geheele doen en
laten, dat het hoofd vol van plannen was.
Heizen naar bier en ginds. Afspraakjes
over dit en over dat. De wangen gloeiden
reeds bjj de gedachte aan het overheerïjjk spel.
Allen waren bezield met een schaatsen*
rjjdersgeest, want geloof me, de Reeuwjjkers
zjjn belust op die mooie evenwichts-kunst,
op dit echte Hollandsche spel. Schaatsen
rijden, er bestaat voor hen geen mooier,
geen aantrekkeljjker vermaak. Ze zjjn op
dit punt geljjk de Friezen; misschien nog
wel familie, wie weet 't. Maar kan 't
ook anders. Zooveel water en vlak bjj je
deur. De schaatsen kunt ge hier bjj de
kachel aanbinden een pas of tien en....
roef, daar gaat iel
En ziet, de morgen kwam, grauw, bleek
grauw. De lucht bezwangerd met damp.
Guur, koud weer. Niet dat frissche, heldere
winterweer. Maar 't was er nu eenmaal
opgezet, dus vooruit maar.
Aan de Reeuwyksche brug, het puDt van
centralisatie, reden er nog heel wat van de
echte liefhebbers en hebslers. Wat gavep
zjj om dat bee'je regen. Maar dat beetje
werd eene groote hoeveelheid en tegen zoo
veel nattigheid waren ook zjj Diet bestand
en al spoedig was de drukte voorbjj.
„Dat is eene heele streep door de reke
ning, mjjnheer, en dat vooral met het oog
op de malloot in Ter Gouw, welke op a. s.
Donderdag valt;" aldus iemand, die het wel
meende met de schaatsenryders en de
neringdoenden,
GEMENGD NIEUWS.
-Te Goedereede hebben zich
biunun enkele dagen 23 gevallen van typhus
voorgedaan, verdeeld over 16 gezinnen.1
Te Smilde (Dr.) heerschen in
hevige mate de mazelen. De ziekte is zeer
kwaadaardig. Binnen enkele dagen zjja in
het gezin van den heer H. Fokkens drie
kinderen daaruau overleden, terwjjl men
vreest voor het behoud van het vierde.
Naar men verneemt, heeft H. M.
de Koningin afwjjzend beschikt op het ver
zoek om gratie voor de Leidscbe giftmengster.
—Door M. J. de Jongh, veroordeeld
wegens den moord op het knaapje Marius B.,
is gratie gevraagd van zjjne straf. Geljjk
men weet, werd De Jongh indertjjd veroor
deeld tol 25 jaar gevangenisstraf; daarvan
heeft hjj thans nog drie vier jaar te
ondergaan.
De pont tusschen Krimpen aan
den IJsel en Capelle aan den IJsel is van
de reep genomen. Het verkeer per rjjtuig
uit de Krimpenerwaard naar Rotterdam is
daardoor gestremd.
Aan de beetwortelsuikerfabriek
der firma Daverveldt, Binck Co. te
Oudenbosch heeft men de werkzaamheden
moeten eindigen wegens gebrek aan bieten.
Aan deze fabriek moeten nog eenige
millioenen kilogrammeu beetwortelen per
scheepsgelegenheid ontvangen worden, die
nu wegens de vorst bedorven zjjn en wel
niet ineer vervoerd zullen worden.
Voor de N. Ned. Beetwortelsuikerfabriek
te Vierverlaten liggen hier eu daar in
Friesland zoowat «00 schepen iugevroren.
Op een der koude dagen van de
afgeloopen week (toen de N.O. wind zoo fel
blies), liet het hoofd der le openb. lagere
school te Rozenburg eeuige kinderen, die
tameljjk ver vau het schoolgebouw wonen,
gedurende het middaguur hunne boterham
men in de school verorberen.
Deze overigens goede maatregel zou door
een klein verzuim voor een der kinderen nood
lottig worden. Het onderwjj zend personeel
liet de kinderen zekeren tjjd alleen in het
lokaal, van welke gelegenheid een 9-jarig
meisje, dcchter van J. V., gebruik maakte
om te dicht bjj de kachel te komen. De
kleertjes van de kleine geraakten in brand.
In haar angst vloog het kind naar buiten,
waar de vlammen door den wind natuurljjk
werden aangebluZen. Het hoofd der school,
het onheil ziende, doofde de vlammen, door
zjjn jas om het kind le slaan, maar inmid
dels had de kleine vreeseljjke brandwon
den bekomen, Waaraan zjj Zaterdagnacht is
overleden.
Naar verluidt, zal het gemeentebestuur
thans alle kachels doen ommantelen.
In de Ruiterstraat te Gronin
gen had de vrouw van J. S. haar kind vau
10 maanden op een stoel gebonden. De
moeder moest zich even verwjjdereD; toen
ze terugkwam lag de stoel achterover tegen
de brandende kachel. De kleine had eeuige
brandwonden aan het hoofd bekomen en is
niet buiten gevaar.
Uit Gorinchem is aangebracht
een 19-jarig, aldaar op verzoek barer te
Antwerpen woonachtige outlers, aangehouden
meisje, dat de ouderljjke woning was ont-
loopen. Bjj de politie hebben de oudera
haar te G. afgehaald.
Door eene familie te Vliaaingen
is bjj de politie te Amsterdam verzocht de
opsporing van een spoorloos verdwenen
familielid, student in de theologie, die ge-
ruimen tiid op ka me» heeft gewoond in
de Van OldejMrneveldstraat aldaar. De
jonge man was sedert eenigen tjjd in
zeeuwachtigen toestand, uit vrees dal bjj
zjjn beslissend examen niet met succes zou
doormaken.
Gisteren-middag is de onderbaaB-
verpleegde Hief, aan het geslicht Veen-
huizen II, bjj een klein geschil door den
verpleegde Visser met een mes in den hals
gestoken, waardoor de slagader werd door
gesneden en Hief is overleden. De manslag
had plaats bjj den ingang van het tweede
gesticht, voor de deur van het bureau van
den directeur.
Vóór een paar dagen kwam eene
dienstbode in betrekking bjj eene dame te
Haarlem en ont ving den gebruikelyken gods
penning. Den volgenden morgen bemerkte
mevrouw, dat het meisje reeds te 6 uren
druk bezig was, van boven naar beneden
liep en omgekeerd. Meu had plan het meisje
te zeggen, dat zjj voortaan niet zoo vroeg
bjj de hand behoefde te wezen, maar eerst
tegen 7 uur. Toen de melkboer omstreeks
dien tjjd kwam, verbaasde de familie zich,
dat hem niet werd opengedaan. Ea wat
bleek nu: dat do dienstbode met pak en
zak was verdwenen. Zjj had ai een dag als
logée in het huis vertoefd en was tevens
door bedoeld geld in staat gekomen om
van hier te vertrekken.
Te Sas van Gent viel de vorige
week Vrjjdag een kind van circa twee jaar
in slaap. Het sliep voortdurend door; het
werd niet wakker, nooit zeifs zag men er
eenige bewegiDg aan. En toen Donderdag
jl., dus na zes dagen slapens, de dokter er
bygehaald werd, bleek de kleine dood.
Bjj Heerenveen is een jonkman,
A. K., toen hjj beschonken was, door de
stoomtram overreden. Zjjn beide beenen
zjjn geamputeerd, de toestand is ernstig.
Te Tiel is Vrjjdag een meisje
van 14 jaar zóó met het hoofd op het ys
gevallen, dal zjj Zaterdag in krankzinnigen
toestand naar het St.-Andreas gesticht is
vervoerd.
Ai» éten groote merkwaardig
heid kan gi meld worden, dat in de Rotter-
damsche Diergaarde de familie van den jjs-
beer vermeerderd is en het jong, reeds 10
dagen oud, zich in goeden welstand schjjnt
te bevinden. De moeder verzorgt het met
bjjzondere liefde. Hoogst zelden, wellicht
nimmer heeft men hier te lande, eu waar-
schjjnljjk ook niet in het buitenland, een
in gevangenschap geboren jjsbeer in het
leven kunnen houden. Het is te hopen, dat
men met dit jjsbeertje, dat tenminste al
een aantal dagen langer in leven bleef dan
zjjn broertjes en zusjes, gelukkiger zal zjjn.
BTAD8NIKD WK
Schoenhoven, 27 Nov.
Mej. E. Schaljj, onderwjjzeres
aan de openbare school 1ste soort alhier,
staat als no. 1 op de voordracht ter benoe
ming van eene onderwjjzeres aan de openbare
burgerschool (G. en U.) voor meisjes (hoofd
m-j. M. L. J. Bender) te Gouda.
Ds. J. van der Spek, predikant
bü de Ned. Herv. gem. alhier, staat op het
zestal voor predikant bjj de Ned. Herv. gem.
te Voorst.
De winter is weer afgeloopen;
het jjs heeft slechts een paar dag-in gelegen
heid gegeven tot schaatsenrjjdenZondag
was het reeds vroeg in den morgen ontla
tende en reeds in den avoud regende het
flink en daarmede is aan den eersten win
ter een einde gemaakt, en ook aan al de
toebereidselen voor jjsfeesten.
De Schoonhovensche ysclub, die door
den lagen waterstand in de onmogelyk-
heid verkeerde om het land voor de
ijsbaan te doen onderloopen, beeft ech
ter dadeljjk van de gelegenheid geprofiteerd
en thans is het land ondergezet eu klaar,
om zoodra het begint te vriezen, jjsbauen
gereed te hebben. Het dooit echter link
door, zoodat vooreerst weer de schaatsen
opgeborgen kunnen worden.
Op Vrjjdag 21 Nov. j.l. trad in
het „lleeren Logement" Ds. M. Beversluis
van Barendrecht op met het onderwerpHet
spiritualisme met betrekking tot de weten
schap en den godsdienst.
Spreker begiut met op te merken, dat
velen by het lezen der advertentie zich af
gevraagd zullen hebben: vau wien gaat dat
uit? Wat komt die onbekende hier be
spreken? Spr. zal opheldering geven door
welk motief hjj in dit avonduur hier op
treedt. Spr. had eerst gedacht om het
woord spiritualisme niet te noemen in de
advertentie, daar dit alleen reeds sommige
persoueu weerhoudt ter vergadering te
komen. Hjj is evenwel over dat bezwaar
heen gestapt.
Spr. is predikant bjj de Ned. Herv. kerk.
Jaren geleden was hy van orthodoxe rich
ting. Toen hjj twee jaren predikant was,
kwam hjj in kennis met Ds. iluet, die het
spiritualisme propageerde. Toen deze van
het spiritisme terug kwam baarde dit ver
wondering, het gul' aansloot, maar toch is
hy met hem blyven correspondeeren. Dit
gaf aanleiding om de zaak le onderzoeken,
want de waarheid gaat ten slotte toch
boven alles.
De leer van het spiritualisme zegt, dat de
dood het leven niet on herroepel jjk beslist.
De orthodoxe kerk leert dit wel.
Langzaam werd spr. overtuigd vau de
feiten. Dat er geesten zjjn, ook daarvan
werd hjj overtuigd. Maar op orthodox stand
punt is dat alles uit den duivel. Daarom
verborg spreker dien naam. Evenwel hjj
was nu de Rubicon over. Het stood by
spr. vast: De dood beslist het leven niet
ouherroepeljjk. Als student kon spr. ten
gevolge der bjjbelcritiek niet alles meer aan
vaarden. De bjj bel heeft bjj hem uiet alle
gezag. Het is eeu gebouw opgetrokken uit
een samenraapsel van meDscüeljjke denk
beelden. Het is niet mogeJjjk alles a u s
zu gieichen, of uien moet de feiten niet
willen zien, of ze lajslateu en er mee willen
knoeien.
De Katholieke leer is vol dwaling, even
eens de orthodoxie, die dreigt met eeuwige
verdoemenis en vastzit aan hare dogma's.
Zoo werd spr. gedreven in andere richting.
In '87 wooude hjj de eerste spiritistische
vergadering bjj. la '88 werd hy overtuigd.
Iq '89 was hy voordoed voor de orthodoxie
verloren. Ia '92 kwjuu spr. in Barend ree üt
als predikant van öe ethische orthodoxie.
Iu '96 heeft hjj zjjn eerste werk over spir.
uitgegeven en thaus'is hjj uitgeworpen. In
'98 trad hjj op voor de studenten-vereeni-
giug te Leiden. Iu i960 werd te Rotterdam
de vereenigiig „Excelsior" opgericht, waar
van hy voorzitter ia. Eu thana trekt hy
het land door als propagandist. Ia 8 wekeu
heeft, hjj 10 lezingen gejiouden. Zoo is bjj
door toedoen vau een vroeger lid uit Rot
terdam, nu bier iu de buurt woonachtig,
hier opgetreden, hopende door zjjn optreden
de dwalingen aangaande het spiritualisme
weg te nemen.
Overgaande tot zjjn eigenljjk onderwerp,
moet spr. opmerkeu, dat dit veel te breed
is. Eigenljjk zouden hier 5 of 6 lezingen
over gehouden dienen te worden. Daataip
zal spr. de hoofdpunten aanstippen.
Spr. stelt de vraag: .Wat is spiritu
alisme (vroeger sprak men van spiri
tisme, afgeleid van het Laljjnsche spiritui-
geest; nu laat het latjjn 'niet toe, dat map
de u uitsloot, het moet dusy. wezen spiri
tualisme.
Het spirit, staat tegeoovet het ma
rialisme, dat alles uit 4e stof
verklaren.
Iu '48 is in Amerika een peweging ont
staan, daar gedoopt modern sRiritualisme.
Te Hyesville was een spookhuis „daar
hadden kloppingen plaats; w*s men binnen,
dan hoorde men het kloppq» buiten, stond
men buiten de deur dan werd het kloppen
binnen gehoord. De oorzaak hiervan waren
2 kinderen Catie en James. Men heeft ticb
in verbinding gesteld met den geest: Men
sprak af, dat ja zou bestaan uit 8 klop
pen, neen uit J, en onzeker uit 2.
Men bepaalde verder, dat bjj het aflezen
van het alphabet de geest zou kloppen bjj
de bedoelde letter om zoo te komen tot
woorden. En zoo maakte de geest zich be
kend als Chris Rosma, vroeger marskramer,
daar vermoord en in den kelder begraven,
Hü zeide verder niet gekomen te zjjn om
te klagen hierover, maar om een nieuwe
aëra aan te kondigen, hiertoe was bjj van
hoogere geesten gezonden.
De kinderen werden naar Rochester ge-
zonden. Ook d44r begonnen de geestesklop-
pingen. Men, trad met de kinderen in 't
openbaar op, men heeft ze naakt uitgekleed
om te zien, of er geen bedrog in het spel
was. Toch konden weinigen het gelooven
of werden tot onderzoek aangezet. Het zjja
de epiritualiateo, die hieraan den slool beo
ben gegeven en deze nietige dingen van
groote beteekenis doen worden. Zoo is deze
zaak 50 jaar oud, en maakt slechta lang
zaam vordering. Maar: de wonderboom
groeit in één nacht, om in één nacht ook
weer te verdorren. Doch de ceder van den
Lybanon heeft jaren noodig om tot wasdom
te komen. Zoo ook het spiritualisme, Het
gaat langzaam voort bjj ernstig onderzoek.
Toch is het nog joDg in betrekking tot het
Christendom van 20 eeuwen. Toch moet
bet verwondering baren, daar reeds gedu
rende twee geslachten de zaak bekend is
koningin Sophia overtuigd spiritualiste i
Het spiritualisme geeft eeu wereld- en
levensbeschouwing. Het is het middel om
te weten te komen hoe ons leven is na
dit leven.
Alle godsdiensten beschouwen dit als h u n
geheim. De R.-K. kerk dieigt met hel
en vagevuur en belooft den hemel. De pro
testanten zeggen ook zoo iets, terwjjl het
spiritualisme zegt, dat de volmaking van
het leven na dit leven niet ophoudt, maar
voortgaat. Godadieoatigeo noemen zoo iets
banaal. En toch vóór de ontdek
kingsreizigers Afrika hadden doorkruist, had
men allerlei voorstellingen van het binnen
land: bestond het uit bosscheD, meren,
woestjjnen, bergen? Nu weet men het.
Zoo ook is het spiritualisme het middel om
te weten, wat er na dit leven ons wacht
Zjj is de bron om het te vernemen.
Ja, maar is dat waar? hoor ik u vragen.
Dit kan spr. u in één avond niet bewjjzen.
Spr. kan wel bewjjzen genoeg aanhalen,
doch dit is voor sceptische naturen niet
genoeg. Maar onderzoekt zelf en als ge
dat eerljjk doorzet, dan zult ge overtuigd
worden. Maar ge moet niet doen als die
predikant, die zei: „Hol ik raak met mjjn
philosophic in de war."
Spiritualisme in verband met wetenschap
en godsdienst. Dit onderwerp heeft Bpr.
gekozen omdat zjjn hoorders wellicht in
een van beide gronden hun bezwaren vin
den wetenschap of geloof. En juist heeft
het spiritualisme voor joden, katholieken,
oithodoxen en oDgeloovigen wat te zeggen.
Den liberalen denkers op wetenschappelijk
terrein, den godsdienstigen op godsdienstig
gebied. En ten slotte is dit laatste, de
godsdienst toch weer voor alle groepen
a|e-
van belang. Ja, de materialist en atheïst
zjju juist door het spiritualisme lot God
gebracht.
Er is tweeërlei wetenschap: de officieeie
wetebkcfttap, die vastgesteld wordt door de
geleerden eu dus het domein is van een
groep Ioodgevende mannen. Maar de weten
schap in den strengen zin is: De verzameling
van ons weten, vormend een systematisch
geheel, tot grondslag hebbende de empyrie
(ervaring). Allea wat niet op ervaring
berust heeft geeu wetenschappelykt> waarde.
Welken weg moeten wjj hierbjj volgen?
Vroeger werd hierbjj de deductieve
methode gevolgd: Men zette stellingen
voorop vast eu trachtte die uit de
verschijnselen te verklaren. Dit is evenwel
niet de goede weg, gevolgd door de philo
sophic. Men moet eerst de feiten verzamelen,
dan vergeljjken en hierop hypothesen stel
len, waarop de theorieën gebouwd worden.
Zoo ontwikkelt zich een systeem volgens
inductieve methode; dit is de weg der
wetenschap. Maar Diet allen kunnen dat.
Is men jong, dan kan men gemakkeJyk de
ideeën wjjzigen. Maar is men oud, dan
slaakt men al spoedig de verzuchting met
de Genestet over: „De oude preekeu".
Zoo gaat het op wetenschappelijk gebied
met de professoren, die jaren lang bun
theorieën verkondigd hebben. Voor hen gaat
't zeer moeilyk om die thans te verloochenen.
Ea zoo wordt het spiritualisme door de
geleerden genegeerd. Maar met de
wetenschap, als stelsel, is de verhouding
van het spiritualisme zoo goed als ge
makr weusahen kunt.
Vóór jaren is in Londen een enquête ge
houden. De (commissie was samengesteld
uit wetenschappelijke mannen vnn alle
richtingen, inaar eerlyke lieden. Na
onderzoek verklaarde zich de commissie
unaniem vóór het spiritualisme. De
Society Research weigerde dit te publi-
ceeren. Toen ging de commissie zelf tot
publicatie over, na eerst ontslag genomen
te hebben.
Wanneer een professor zegt de Röntgen
stralen ontdekt te hebben, als Stanley zegt
meren in Afrika gevonden te hebben, dan
gelooft ieder dat. Maar de bonderden feiten,
die het spiritualisme fanbreugl, zjjn nog
niet genoeg om de menschen te overtuigen.
Zy hou Jen zich liefst met dat geheim zinhige
niet op, zjj vinden dat griezelig, anderen
hebben vrees voor den dood en de dooden.
Nu, de geesteq. (dooden is niet het goede
woord) kunnen Jons wel kwaad doen, maar
dit kunnen de lévenden ons toch ook.
In ,den vorm wau magnetisme erkent
de wetenschap de spirit verscbjjunelen. Ook
moet.zjj de feitéja als: hypnotisme, suggestie,
clairvoyance
maar de medi-
Maar die tjjd
predikanten niet
doen. Als de
zullen mannen uit
dwügen. Daarom
Onderzoekt,
i 'V r
mentale suggestie,
en Jcluiraudieucé erkei
umqileit erkent
zal1! wel komen. Al
wijled, zal d<
professot-en w
liufj volk tot
rofpt spr. ieder u
néémt proeven.
Wel is op spiritui
volkomen eenheid,
punten zjjn alle
asch is
lUat
de levendejt (geëxci
gelucarneerden.
c. De wet der causaliteit op
Ink gebied.
d. De wet der jtilogcesaie.
komt tot zjja. Volle, Kéerljike natuur.) '(De
gdMtste gcledrden ik idit leven zjjn M)g
verte van dat ideaal. V7
Daarom roept spr. allen toe: Sursum corda:
Omhoog deqarten, verwezende naar bet
Blaadje der vereeniging.
Het spiritualisme predikt de wet der.
Liefde, fcr is een God van eeuwige liefde.
Ook de man der wetenschap, de ongeiooVige
leeft naar die wet, èrkent die algemeene
liefde wét. Welnu, twist niet over1 den
naam, noem hem God, of hbe ge wilt Het
gansche menschdom Wordt beheerscht door
die wet. Waar geleden wordt, dient dat
1 jjden tot loutering. Mannen van naam als Croo-
kes, Wallace, Zölloer, Fiammarton, Charles
du Prei zjjn tot het spiritualisme overgegaan.
Wanneer het spiritualisme krachten aan het
licht brengt, die den natuurkundigen tot
nog toe onbekend waren, dan moeten zjj
die onderzoeken, aanvaarden. Als een per
soon verscbjjot, die tastbaar is en later weer
verdwynt, a Is afgiet sela in gipa van handen
en voeten zjjn genomen (Crooks), dan moet
de wetenschap zoeken naar de movens.
Wat niet ontmaskerd kan worden, mag niet
ontkend of verworpen worden.
Wat de toerekenbaarheid in het
strafrecht betreft, zal de leer van het spi
ritualisme licht kunnen verschaften en de
rechter hiermee rekening moeten houden.
Als een hypnotiseur iemand in bypnotischen
toestand tot moord aanzet, dan is hjj, bjj
deugdeijjk bewys, de schuldige voor den
rechter. Maar als een menrch door een
geest in obscessie gebracht wordt, dan
wordt hiermee geen rekening gehouden.
Toch zal die tyd komen.
Ook voor de theologie is de leer
van het spiritualisme van groot belang,
doch van dat onderwerp zal spreker nu
afstappen, en overgaan tot de verhou
ding van spiritualisme en godsdienst.
De wetenschap ontkent, de godsdienst
b e s t r jj d t het spiritualisme. En toch erkent
de godsdienst de geesten: goede en kwade,
toovenaars enz. Maar zich met die geesten
bezig honden, dat verbiedt de bjjbel, dat zjjn
duivelswerken.
Anderen zeggen: het is niet bepaald uit
den booze, maar wilt ge u met geesten bezig
houden, keer dan tot den geest Gods.
Uit den dnivel? Het zal moeiljik zjjn om
te bewjjzen, dat er een duivel is. Het
dogma van den Satan is uit het jodendom
en die hebben het van de oude Perzen.
Er zyn wel werkingen die dui velsch zyn.
De handelwyze van de Engelschen tegen de
Boeren, is die niet duiveisch? In dien zin
zyn er duivelen. Er zyB personen, die lust
hebben in kwaad doen, die zeggen: kwaad
ik heb u lief, zooals de Mephistopheles van
Goethe. Zulke personen zyn in een vol*
gend leven ook zoo. Wjj moeten het
karakter des geestes bestudeeren, doch geen
theorie voorop stellen. Het genezen van
krankeD. Spr. had een meisje genezen door
magnetisme. Door Ds. Vonkenberg werd hy
bestreden, die vond bet uit den duivel.
Wel zeker, de joden zeiden ook dat de
Christus den duivel uitdreef door de macht
van den oppersten duivel. Aan de vrucht
kent men den boom. Kan men druiven van
distelen lezen? Het calvinisme, dat zoo
aanmatigend is in: ik heb de Waar-
'heid, dat Calvinisme thans zoo hoog geze
ten, regeerende ons land, wat zyn zyn vruch
ten? Verdeeldheid, partyhaat, arro
gantie. En de vruchten van het spiritua
lisme? Spr. zal roemen ia zyn zwakheid.
Twee jaar was hy predikant te Barendrecht
en had kans in Rotterdam beroepen te wor
den. Als aanhanger van het spiritualisme
kwam daar niets van. En in Barendrecht
biyft hy niet voor zyn genoegen. Maar spr.
heeft hier geen spyt van. Hy dankt God,
dat Hy hem de waarheid heeft leeren ken
nen. Hy draagt zjjn kruis als Christus. Het
spiritualisme heen spr. verlost van dsn
orthodoxen hoogmoed, die meent; wy
weten het. Prof. Gunning, een eminent
en best man overigens, voegde hem toe,
sprekende over den dood: Ju maar dat is
zoo niet: een goed christen vreest den
dood niet. En op de vraag, wie zal uitma
ken, of iemanjl goed Christen is? was zyu
antwoord: Ik zal dat uitmaken.
Zoo zyn ze allen. Mjjn buurman gaat
naar de hel, omdat hy niet is als ik. Dedeu
ze maar als het Leger des Heils, dat
al het mogelyke doet om de zielen uit den
diepsten poel te redden.
Wat is godsdienst? Als de heiden zich
nederbuigt uit waarachtige vereeriug voor
de zon, het afgodsbeeld, dan is dat gods
dienst, volgens spr.
Als haat gekweekt en slrjjd gevoerd wordt,
dan noemt mpn dat godsdienst. Als het
vrouwtje een t^kkebos komt aandragen voor
den brandstapel van 11 us, dan is dat gods
dienst, zegt men. Het verbrauden van ket
ters, het vervólgen van andersdenkenden,
dat alles heet godsdienst.
Maar godsdienst in den eigenlyken zin,
kan spr. niet anders omschrijven dan door
Godsvrucht. De erkeuning en vereering
van het Hoogste Wezen. Die vereering der
Godheid bestaat uit: 1 erkenning, 2 ge
hoorzaamheid, 3 kinderliefde, 4 de liefde
als in het huweiyk (dus de vereeniging als
het ware). De ware religie drukt uit de
betrekking van de ziel tot God. Hieruit
volgt het gebed: Hoe groot, hoe heerljjk
zyt Gy, hoe klein ben ik: Toch hebt Gy
my lief. Hoe slaat het spiritualisme tot
dezeu godsdieu^L? Juist deze godsdienst
van aanbidding w vereeriug van het Hoog
ste Wezen wori
wordt door he)
sprong terug
T „Je moet
laatst een
Waarheen, was
gelie." Wel
Evangelie gekt
teruggekomen. 1]
zitten vast aan)
kondigde aan
brieven reeds
De kerk verj
dogma der
is voor eeuw|
bracht in dei
ring, doch )»e{
verketteren.
Jezus als
dogma. Maar
waar is "die
Zoo kwamen
te gelooven.
als corrigendi
Zy leven. Zy
gy tot ons
aardsche."
lyden komt
tering tot liji
Dit is het
predikt een
ook de zondi_
de liefde alt1'
den Verloren^
mede de
Mfliapen, die J'jii
I/oe «iet als de
pleisterplaats wed
nogeljjk. De godsdienst
•iritualisme
ïcht.
tot zyq oor-
weer terug komen," zei
welmeenend tot spr.
:yo vraag? „Tot het Evan-
e man, ik ben tot het
i, maar van de dogma's
tholieken eu protestanten
e dogma's. Jobauues fer-
eerste Christenen in zyn
;ma's.
ring te Nicaea bracht bet
teit. Wie dit niet gelooft
erdoemd. De Hervorming
;ione hierin eenige verbéte-
spoedig op eigen terrein te
moderne richting stelde
Beid, maar verwierp het
ezus er wel geweest? Ea
dan vandaan gekómen?
leeken er toe niets meer
komt het spiritualisme
•e dooden zjjn nietr dood.
<en ons toé: „Strak? komt
jht u niet te veel Ohn het
[léert gij inzien dat main door
[olfheerlykhejjd, deftr lou-
rkiwelié in zyn eenvopd. liet
"Tiyke Liefde zöpgróol, dat
n zalig worden. Het is
kt,uit de gelykenis van
dézelfde lteftte ais waar-
is [ging zoeknji n?ar de
_jr- zynen "ètal [waren,
ir, die Zich jopjjde
ting inridht, idie (hij
om weer verdekte
s kort hier ornlfte
iven. Al handelt
m „wtkoint toch niet
weten is de ipensch
ingij Wel kan hy dtep
,od^rvan golfde joqsliejd.
ilvep terug, «gn1
brengen
gister-avom
ter^ig brengenjOft^en
idf iu Rot-
bt Can
idja voorgelezen, een
breven door eeni
■t hjj zjju levensgeschie-
ven van spel, dans en
s| (gedoemd om op het
Op een winter
de sneeuw een kind
/Eb
Td
geesMpaUftj
kerkhof rond te rzwe
avond ziet by in de ki
veratjjfd liggen. Hy éervloekt de moeder,
maar nog méér den Vader. Hy gaat de
moeder zoeken endie moeder iB het
meisje, dat hy verleid heeft. Met demoeder
heeft hy dus zich zeiven vervloekt.
Tal van mededeelingen zou spr. nog zoo
kunnen doen. De meusch, die lief heeft
het vleesch, het geld, de misdaad, den wel
lust, zoo zal zyn geest daarvoor gestraft
worden, doordat hy steeds daarheen getrok
ken wordt. In het Kruis-evangehe geeft God
ona die liefde. God straft ons met wjj straf
fen ons zei ven. Onze Christiks heeft aan het
kruia niet de zoDden van alle mbnschen geboet.
Hg heeft het voorbeeld gegAven, dat onze
weg gaat door de dieptiAnaar hooger.
Eerst inoet de diermensch in ons sterven
om tot den engelmensch te ontwaken.
Maar daartoe moeten wy niet wachten met
de handen in den schoot, wy moeten ons
zelven aangrypen. Wjj zyn geesteiyke
wezens, bestemd voor een geesteljjke wereld.
Wat een heerlyk vooruitzicht straks daar
ook te wonen.
Het spiritualisme Btelt zich tusschen weten
schap en godsdienst. Links doet het het on
geloof wegvallen, rechts het dogma, dat
predikt een God van wreedheid en hardheid;
dat predikt een berusten en afwachten.
Het spiritualisme is geen wetenschap en
geen godsdienst, maar voor beide van be
teekenis. Spr. stelt zich zelf ten voorbeeld.
Hjj is van ganscher harte prediker en
propagandist voor het spiritualisme. Maar
onvereenigbaar zyn spiritualisme en Calvi
nisme, spiritualisme en materialisme. Be
geeft u op den weg van het eerljjke onder
zoek en gy zult er God voor danken.
Spr. stelt hierna zyn hoorders in de ge
legenheid lot het stellen van vragen.
De heer Hemmes doet spr. de vraag: Op
welke wjjze beeft de geest in dat huis te
Hyesville doen verstaan, dat hy van hooger
hand gezonden was?
AntwoordDat ligt opgesloten in de
woorden: Ik kom een nieuwe aëra aankon
digen en ook heeft de geest het door mid
del van kloppingen laten weteD, dat hg van
andere geesten gezonden was.
De heer Dykgraaf vraagthoe is de causa-
liteitswet te rymen met de wet der erfe-
Ijjkheid?
Antwoord: De wet der erfelykheid is een
onderdeel van de causaliteitswet. En nu is
het slechts schjjnbaar een hardheid, dat
de kinderen moeten boeten voor de zonden
der ouders. Want het is niet waar. Volgens
het spiritualisme kunnen de geesten ons
helpen in het overwinnen van die overge-
erfde neigingen. Maar als de mensch dat
uit eigen kracht wil doen, dan wordt hy
weer vallende. Maar met de bede God
helpe my", zal het wel lukken.
InluBscben worden ook goede eigen
schappen overgeërfd, maar daar wordt ge-
woonlyk niet over gerept. Als we in dit
leven geen lust hebben in het reine, komen
we in de geestenwereld daar ook niet toe. De
geest van den dronkaard wordt getrokken
naar de kroeg om daar anderen aan te zet
ten tot drinken. De gierigaard, de moorde
naar, allen zyn onderworpen aan de wet der
causaliteit en moeten boeten voor hun mis
stappen. Intusschen is de helpende Liefde
daar, die ons leiden en steunen zal als de
moeder haar kind.
Niemand meer het woord verlangende,
werd de vergadering gesloten.
enz.
Naar aanleiding van mededeelingen, gedaan
in de raadsvergadering door den voorzitter
der Nyverheids-vereeniging van goud- en
zilversmeden alhier, dal de belangstel
ling in de Teekenschool, vooral van
directe belanghebbenden zoo treurig
was, doen de navolgende vragen zich voor:
le. Wat moeten de belangstellen
den in het voortbestaan der Teekenschool
in deze omstandigheden wel doen?
2e. Doen zjj, die financieel die school
steunen, doch slechts uit belaugstelling, wel
een goed en nuttig werk?
3e. Heef) een inrichting, die niet naar
waarde geschat wordt, in de eerste plaats
door hen, die bjj het welslagen vau die
inrichting nauw betrokken zyu, wel reden
van bestaan?
4e. Moeten de belangstellenden aanvullen
wat de belanghebbenden nalaten?
Veel, zeer veel is hier te deuken.
Als algemeene regel komt de steun van
belangstellenden alleen als aanvulling in
rekening, wanneer de meest mogelyke
waardeering van de zjjde der belang
hebbenden blykt, en dan eerst is de mede-
Werking van de belangstellenden eene
aangename taak, wanneer daardoor een
flink geheel kan verkregen worden. Maar
hier by de teekenschool is het juist het
omgekeerde. Wel belangstelling, maar
weinig van de zyde van belanghebbenden.
Men Echynt dus te willen dryven op de
kurk vau de belangstelling, waardoor be
langhebbenden als van zeif hun zak dicht
kunnen houden. Dat is verkeerd. Om dat
krachtig te doen uitkomen, is de vraag
gewettigd moesten ne belangstellenden dan
maar met ophoudei{| met steunen, zoolang
niet bewezen werd dxt hun steun, hoe klein
ook, slechts een aanvuiliug is aan den grootst
mogetyken fiaanciëelén steun door direct be
langhebbenden te geven.
Er zjju directe en indirecte belanghebbenden.
Directe. Zy, die door goed teeken-
onderwjjs, een krachtig middel kunnen
vinden om hunne positie te verbeteren.
En welk handwei k9man1 behoeft uiet goed
teekenonderwys? En welk fabrikant stelt
hel' teekenonderwjjs niet op hoogen prys?
Zy, patroon en werkman, zyn de directe
belanghebbenden, daarom mag verwacht
worden ^at van het onderwys door den
werkman' (vooral de jongeren) zooveel moge-
lyk zal worden geubten en dut (joor de
werkgevers zooveel jnogelyk dat onderwys
zal worden bevorderd en gesteund.
De indirectd belanghebbenden zjjn die cor-
poratiën, die zich tot taak te stellen hebben
het algemó(én belang te bevorderen, iu
de eerste plbata de gemeenteraad.
Doen de belanghebbenden hun plicht, dan
rat komt het werk der belangstelling aan
dfftpeurt.
open oog moet men echter hebben
de geest des tyds, eeu diep gevoel
alles wat noodig is om met den tyd-
it mede te gaan.
'eeketej Vak- en Ambachtsscholen
aan dp1 cjrife van den dagwil men zich
ndè jlouden in den grooten ötryd om het
!aau, dan moet men volgen het Onder-
s in pet algemeen.1 Het onderwys vormt
maatpehappy en vpil men geen jnisvor-
ig, dén moet aan l)fet dlndérwjjs de meest
«geljjkdi aandacht geschonken worden. Wil
m zich' wapenen tegen de grpote wereld-
icurrenlie op elll^gebied, dan moet men
1 ó]bren;jpit ia het wépen dat dq nieuwere tjjd
Htoudt men geen gejyken tred met
[tgang, dau gfat meu achteruit, men
rscbaduwd en ten slottéj gedoemd
dj vooruitgeetrcefd doojf hen, <}ië
tyd zyn meë£egaan.
Teekqnóchool alhier werd opge-
men, vjfnnoeden, dat JjW fouda-
it was gelegd *t>or een vaksthool, wel-
l ooM voor een ambachtsschool; de taak
die de oómmissie op zich nam waB grootscb,
maar ook inoeiel(jk. De enkeiqijareu van
bestaan hebben stóf tot erkenning gegeven
bjjua lüü leerlingen vullen steeds de klas
sen, maar vooruit is de weg; de eischen
die gesteld worden zyn groot en in weer
wil van de weinige waardeeriDg, ondervon
den vooral van de zyde van de werkgeters,
hebben de bestuurders toch gemeend niet
terug te moeten deinzen voor de taak die
zjj eenmaal op zich genomen hebben. Zjj
willen verder eu de plannen reiken ver
der, maar daarvoor behoeven zy steun
in den uitgebreidsten zin van het woord.
Zal men hun dien steun onthouden? Zal
men hen op de met zooveel zorg bereikte
hoogte laten staan?
De beantwoording van die vragen wordt
overgelaten aan hen, die du verantwoording
daarvan hebben te drageu.
Dat is echter zeker, wanneer de belang
hebbenden buune krachten inspannen, voor
zoover zjj dat maar eenigszins kunnen, dan
zullen de belangstellenden zeker er een eer
in stellen, om tot het algemeen belang te
kunnen medewerken.
Na den stormkalmtemocht die
voorzitten by hen, dia geroepen zyn om de
Teekenschool met al wat daaruit kan voort
komen voor den bloei en de welvaart
onzer gemeente niet alleen te bestendigen,
maar ook te doen beantwoorden aan het
groote doel dat men zich daarvan voorstelt.
VERVOLG DER NIEUWSTIJDINGEN-
De Militieraad in het 4e district
der provincie Zuid-iloJJand zal zitting hou
den in een der lokaleu van de Burgeravond
school, aan het Kromhout te Dordrecht,
voor de lotelingen der lichting 1903:
Op Woensdag 10 December voor de ge
meenten Sliedrecht, Alblasserdam, Oud-Al-
blas, Nieuw-Lekkerland, Streefkerk, files-
kensgraaf, Brand wyk, Molenaarsgraaf, Wyn-
gaardeu en Papendrecht.
De heer Dr. L. van Scherpenzeel
te Haaksbergen is door den Commissaris
der Koningin in de provincie Overysel be
noemd tot lid der Gezondheidscommissie,
waarvan de zetel zal zyn gevestigd in de
gemeente OldenzaaJ.
De heer D. Kluifhoofd, burge
meester van Numansdorp, Klaaswaal en
Zuid-Beierland, was dezer dagen voor deze
drie gemeenten aan den termyn van aftre
ding.
Door aanhangers van de Gereform. Kerken
te Zuid-Beierland ia aan den Minister vau
Binnenlandsche Zaken verzocht den heer
Kluifhoofd uiet opnieuw te benoemen. Daar
entegen werd in een .ander adres, geteekend
door leden der Ned. Herv. Kerk, verzocht
den heer Kluifhoofd als burgemeester te
mogen behouden.
De heer Kluifhoofd is intusschen herbe
noemd als burgemeester van Numansdorp en
van Klaaswaal. In zake het burgemeester
schap te Zuid-Beierland alwaar de heer
K. dit ambt reeds byna 25 jaren vervuld
heeft schynt nog geen beslissing geno
men te zyn.
In eene vergadering van assura
deuren, betrokken by den brand der firma
W. van der Lugt Zoon te Rotterdam,
in hunne Btoomhoutzagerjj en kuipery te
Fyenoord, hebben die assuradeuren, na uit
voerige bespreking, de aangerichte schade
bepaald op 95 pCt. van de waarde der
geboywen, «w.» *Óöd« f 344,000.
In een vergadering der Genees
kundige vereeniging voor physische therapie
en hygiëne, op 7 Januari 1903 te Utrecht
le houden, zal de heer Joh. P. Schouten,
arts te Bolnes, eenige medische bezwaren
tegen den vacciuatie-dwang bespreken.
De vergadering zal toegankeJyk zjjn voor
alle geneeskundigen, die ook zullen kunnen
deelnemen aan een eventueel debat.
Door de A r rond.-rëchtban k te
Dordrecht zjjn Vrydag o. a. veroordeeld:
Arie de V. te Arneide, overtreding honden
belasting, f 5 of 1 dag.
Hermanns Diederich Heinrich E. en Ema
nuel B. te Gorinchem, ieder 3 maanden.
Hilligje de V., huisvr. W. K., te Alblasser
dam, mishandeling, f 3 of 1 dag.
Door de A r rond.-recht b an k te
Tiel is C. F. B. te Viauen, wegens mishan
deling, veroordeeld tot acht dagen gevange
nisstraf. (Verdediger mr. C. Dresaeihuya.)
De heer A. van Harten, uit
Giesendam, is geslaagd bjj het examen
wiskunde 1. o., ar». 65.
Dr. J. D. de Lint van Wfljngaar
den te Utrecht is beroepen le Zetten en
Andelst.
Ds. J. W. H. Kalkman te Woer
den heeft het beroep naar Uilvérsum aan
genomen.
Aangenomen het beroep bjj de
Gereformeerde gem. te Giesendam, door Ds.
K. J. Kapteyn te Axel.'
Ds. De Mejjere te Bodegraven
is beroepen tol predikant bjj de Evang,
Luth. Gem. te Amerafoort.
'Jlleskensgraaf, 24 Nov. De Maat
schappij tot reddifig van dreukeHngftu, ge
vestigd te Amsterdam, heeft dezer d»gen
aan den heer J. I. Hujjsmatl, Arts alhier,
de gouden medaille toegekend, wegens het
tot het leven terugbrengen van een drenke
ling, die in schjjndooden toestand verkeerde.
Hardingsveld, 22 Nov. Donderdag werd
met goed gevolg van de werf der firma Lange-
veld en Van Vliet te water gelaten een stalen
aaksclup voor den heer M. den Breejen te
Hardiugsveid en een stalen aakje voor den
heer J. v. d. Berg te IJselqtein.
Jaarsveld, 24 Nov. ónze predikant,
Ds. M. Jongebreur, heeft bedankt voor het
beroep te Oud-Beierland.
'Lekkerkerk, 25 Nov. Als een groote
zeldzaamheid kan worden gemeld, dat by
den heer tl. R. eeq varken is geslacht, dat
slechts één nier bezat. Van de tweede was
zeifs het geringste spoor niet te beépernlBD.
De heer f. D., met een feeladen wafeen
den djjk langs gaande, om zjjn klanten te
bedienen, had het ongeluk, dat terwyl hy
bjj een zyoer klduten was, het paard al
grazeude zoo aan de helling kwam, dat
alles ten slotte onder aan den dyk terecht
kwam. De aanblik was niet heel roos
kleurig, want het paard lag onder den wagen
zoo bekneld dat het zich niet roeren kon.
Met vereende krachten wefil het beest uit
zjjn neteligenl toestand verlost en bleek on
gedeerd. Hel tuig was geheel stuk en de
puqten waréR van de boomen af.
~t Zondag/is hier druk schaatsen gereden.
Het was ,op den Boezein gezellig vol, zóó
vol, idat behalve een paap bloedneuzen, ook
nogteen paar ernstige onjgelukken zyn voor-
gevéllen. iMej- T. P. reed zoo, hevig tegen
ientaud aan, dat zjj den pols brak, terwyl
C. K. dat) lichaamsdeel verstnikte. Voor
beiden was (je pret van 't ryden er in eens af.
De uitkomsten der zalmvissche-
rjjen op de *Waal en de Merwede waren in
de laatste dagen weder zeer ongunstig.
In het traject van Tiel tot Woudrichem
werden 2 zalmen gevangen, te Gorinchem
de eerste in dé .laatste 3 maanden, te
Hardingsveld 2 stuks.
De besomming aan andere visch was
goed loonend. Winterzvlm geldt f 2,70 k f3,
zomerzalm 60 k 90 cl. per Vs EG,
VERBETERING.
Het bestuur der zangvereenigiug te Krim
pen a/d Lek is in ons vorig uo. onvolledig
vermeld
Het bestaat uit de heeren K. Smit, voor
zitter; J. Groeneveld, secretaris; J. v. Wjjnen,
penningmeester; A. v. d. Schans, bibliothe-
karis en A. Corbyn v. Willepswaard.
Eenige berichten wachten op plaatsruimte.
41 BEURSBERICHTEN.
24 Nov.
Cert. Nederl. Werkl. Schuld. JVt 81 "8
Dito dito 8 938/4
OosteurjjkObl. pap. Mei-Nov. 6 -
Dito zilver Jan.-Joli. 5 84Va
Dito Apr.-Oct. 5 84-8/4
Portugal, Oblig8 29'/s
Rusl. Obl. Binnenland 1894 4
Dito 1880 4 97»/)fl
Dito Gr. Russ. Spw.-mjj. '98 4 988/4
Dito Orel-Griasi. 500a200ü M. 4 98Va
Egypte 18764 107W8
Haart. Hyp.-Bank pandbrieven. 4 iOO'/a
Hong. Hyp.-Bank pandbrieven. 4 99
Zuid-Ital. Spoorw.-my. Oblig. .3 63J8
Loten Brussel2Va 10411^a
Loten Hong. Hyp.-Bank 4 *-
Loten dito fl. 100 .3 92?'8
MARKTBERICHTEN.
tioriuchem24 Nov. Aangevoerd 133
runderen, 3 nuchtere kalveren, 2 vette
varkens en 263 biggen. Pryzen: zware
kalfkoeien f 200 a 250, kalfvaarzen f 140
a 200, melkkoeien f 150 a 200, 2Va-jarige
ossen f 140 a 180, guiste vaarzen f 80 a
100, pinken f 70 a 90. graskalveren f 40 a 60.
nuchtere kalveren f 12 a 16, vette varkens
21 a 24 ct. per-half kilo, biggen f 6 a 11.
Botterdam» 24 Nov. Aangevoerd 205
vette runderen, 0 magere dito, 185 vette
en graskalveren, 0 nuchtere kalveren, 2361
schapen of lammeren, 653 varkens.
Runderen 24 a 34 cL; kalveren 40a50ct.;
schapen 22 a 28 ct.lammeren 24 a 30 ct
varkens 22 a 24Vs ct. en lichte varkens
voor export 22Va a 23 ct. per Vs kilo.
BURGEBLIJKJE STAND.
Nchoonlioveu. Van 21—25 Nov.
Geboren: Cornelis, z. van C. de Langen
en H. den Ouden. Johanna Philippina,
d. van J. Manifarges en E. la Croix.
Overleden: H. J. Verroen, oud 13 m.
J. C. Valk, oud 14 ra.
Den 30. November 1902 hopen
onze geliefde Ouders
jS ARIE BOELE
J®* eu
0 ELIZABETH KOK ffl
hunne
te herdenken.
Hunne dankbare Kinderen,
Behuwd- en Kleinkinderen.
j Bergambacht, 26 Nov. 1902.
De Ileor en Mevrouw KRIEGER—Van
Nooten geveil kennis van de geboorte van
een Zoon.
Zaandam, 24 November 1902.
Heden werden wjj vcrbljjd met de ge
boorte van eene Dochter.
J. MANIFARGES.
E. MANIFARGES—La Croix.
Schoonhoven, 24 Nov. 1902.
Heden overleed, lid een langdurig
doch geduldig 1 jjdenonze innig geliefde
Echtgenoot*!Moeder en Behuwdinoeder
KLAZINA OSKAM-
Buitelaar
in den ouderdom van ruim 63 jaren.
B. OSKAM
en Kinderen.
Stolwijk ('t Beiersche), 20 Nov. 1902.
Emm leur,
Inlichtingen omlï-eut prjjzen van liju
Zilver éte. verschaft onze Depóthouder,
de Heer D. 1». M. GAILLAKD, Albr.-
Bejjlinggracht, Sckoouhuteu.
Heden overleed, na een langdurig en
smarteljjk Ijjden, toch nog onverwacht,
mjjne geliefde Ecbtgenoole
K1INDEBTJE TERMEIJ,
geboren Bhandwijk,
in den ouderdom van 69 jaar.
A. VERMEIJ Pz.
Schoonhoven,1 24 November 1902.
Een iije ken n 'mgéving.
Heden nam dé Heere tot Zich, na
eene kortstondigp ongesteldheid, onze
jongste lieveling
JACOBA UONSTANTIA,
in den ouderdom van 14 maanden.
J. VALK Jr.
J. C. VALK-Van Eijk.
Schoonhoven, 25 Nov. 1902.
De fOMMiSSIE voor het aan-
bieden van een Huldeblijk
aau Lir. J. C. OLt)ENBOOM bericht hier
mede, dat de Ijjst voor hen, aan wie die
nog niet is aangeboden, tot Zaterdag
20 Nov. a. h. tvr teekening zal liggen
bjj de Boekhandelaars S. W. N. VAN
NUOTEN te Schoonhoven.
JAN VALK, Jr.
1 G. JAN NIEKERK.
FRED. A. TEPE.
Schoonhoven, 24 Nov. 1902.
uaar het Ueeren-Logemeut
ARTS.
SPREEKUREN: 8-9 erf?I9~I uur.
's WOENSDAGS 8-B2 uur.
Ned. Docta. Arte,
voor
SPREEKUREN 1—8 en 7-8.
Voor fefiuveriuogcnden 9—10.
Teu apoedigate gevraagd een
bekwaam
zelfstandig kunnende optreden, tegen
hoog loon.
I lriua K. FEENSTBA,
ZilverfabriekNneeb.
Teratond gevraagd:
van middelbaren leeftyd, by een alleen
wonend man. Zich in persoon te vervoegen
by H. VAN ERK te Berbenweude.
Zoo spoedig mogeljjk gevraagd eene
bekwame, flinke BOERENDIENSTBODE,
loon f 190 per jaar. (De melk gaat zoet weg.)
Br. fr., lett. A Z, A. 1IELMSTRIJD,
Boekh.Zevenhuizen by Gouda.
GEVRAAGD:
met a. s. Nieuwjaar, van den P. G., die
goed kan melken, by H. DE PATER,
Hoofdweg, C'apelle a/d IJTael.
Wordt gevraagd een bekwame
(ogen f Februari. Goede getuigen véreiaehte.
Adres J. SMIT Jz., Kinderdijk.
Tegen l Februari wordt in een klein
gezin te Rotterdam eene flinke
gevraagd.
Brievenonder letter Kaan de Uitgevers
van dit Blad,
Gevraagd: Een eenvoudig, degelyk
voor hulp in de Huishouding eu geschikt
voor Kinderen, van goede getuigen voorzien.
Fr. blieven, lett. B, HULPKANTOOR te
Papendrecht.
TERSTOND GEVRAAGD:
EEN NET BURGERMEISJE,
P. G., v. g. g. v., by W. VAN DEN HOVEN,
Groot- Amrnerg.
RIJhs*Veearte te Schoonhoven,
9 vanaf a. Donderdag 27 Nov.
S. Sc W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven,
Agenten van het Nieuw* v. d. Dag,
bevelen zich beleefd aan voor het plaatsen van
TE KOOP:
Twee z. g. n. dubbele HITTEN,
beide merries en geschikt voor alle werk.
Adres J. N. BOTH, Gouda.
IN ZEER NETTE ARTIKELEN
Hopende met een druk bezoek vereerd
te worden.
SCHOONHOVEN. Wed. WOLFF Zn.
bericht zjjnen geëerdeu begunstigers, dat de
GEREED 18.
Ruim voorzieh van een prachtige collectie 8urprl«eg, luxe doozen Bonbons,
Sfarsepaln, Borstplaat, Chocolade- en 8ulkerwerken, Boter- en 8prlte-
letters, geurige bt. Nlcolaas enz.
by tjjdige bestelling eiken dag verkrygbaar.
i0tT Wederverkoopers llluk rabat.
Doe Uwe keuze voor een
Oude Haven, Schoonhoven,
welke ruimschoots voorzien is, voor groot
en klein, van
Galanterieën, Byouterieën en Huis
houdelijke Artikelen.
in prjjzen van a ff 40,—
Gratis Handleiding en Toetsenlooper.
Honderden dankbetuigingen.
Vraagt gratis Catalogus en conditiën.
JOH. DE HEER,
RotterdamNoordraolenstraat 71.
m een groote party 3-Jarig KOERIJS.
Adres C. KOK Tz.Bergambacht.
Notaris te Alblasserdam,
is voornemens op Vrydag
5 December 1902, by
inzet, en Vrjjdag 12
December 1902, by
afslag, telkens des avonds te 7 uur, by
B. A. VOGELESANG te Alblaoserdam,
in het openbaar te verkoopen:
en annex
alles in 1901 nieuw gebouwd, met ERF.
TUIN en GROND, aan de Ilaven te
strekkende van de Haven, zuid op tot den
Heer C. van der Lee, helend west dieu*
zelfde, oost H. E. Ouwerkerk; kadaster
Sectie B, nr. 2279, groot II Aren, in
3 perceelen.
Door "KgtnK» inrlchtliffc
en grootteby nltetek ge
schikt voor uitoefening van eiken
handel of bedrijf.
Aanvaarding bij de betaling der kooppen*
pingen, 10 Jamun 1908; Nadere inlichtingen
ten kantore van den Notaris.
