Thee
10.
fel
3 1
CS :g>
r
N». 2389.
Woensdag 18 Maart
Offlciöelö loowióm
Gemeente Schoonhoven.
idsm<i
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht
Muntmeters
B koop
1903.
es
rk gemaakt.
ERKLEIJ Sr.
IDAM.
I
5 81J
Rotterdam,
BINNENLAND.
Uitgevers.
i
de
Siiedrecht,
inzonderheid
uo viyueiu
vrjjheid. I
11
iet
prof. Hector Treub, prof.
o werd aangenomen zonder
ing.
is tot nadere bjjeenroeping
Franco
neeren
dat van de heei
beslissing aan
beheer der Wi
bjj voldoende
ddt een t
eden geëerbiedij
van e
die
Heen
izet
lat
-ereclat te Nliedreclit.
nJng van 12 Maart.
werkman te Streefkerk, jacht-
heffingen er
in staan. Spr.
Stirum meende dat
de
roor
besluit
met
i behet
len in
f volkomen
lag aan..
DJL.
gevraagd.
een
hoe
Ie re-
spr.
n bedrage van
luiten de grens
laar vroeg
f en ontsla
dt de aandacht geves-
EE, i f 1.30 per 5 ons.
V. N. VAN NOOTEN
niet als r
ig in G«
i kracbtf
pakjes, voorzien van
rd handelsmerk, ver-
d«. I
lieten
geheel
gratis voor
zUn Naam
izend.
en onder
niet anders dan verdi
onze,
het i
verpl
den
neming
streed
dat de c
steld. to<
nu
is i
eemt zal ook dit
aagsche bezoek der
i Amsterdam achter-
de K., bakker te Papendrecht,
>ete of f 1 d.
in, Siiedrecht, dronken-
d.
werkman, Siiedrecht, idem, f 2
d.
■ölfflöffl» C0ÜRA1W
Pr^B der Advertentien: Van 1 tot 5 regels f 0,50. Iedere regel
meer f 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco
uiterljjk tot Dinsdags- en tot Vrjjdags-namiddags 4 urea.
Alle bmnenlandsche Advertentien, voor t-maal plaatsing opgegeven,
worden slechts t-maai in rekening gebracht.
De COMMISSIE van BIJSTAND in het
lakfabriek is voornemens,
deelneming, voorstellen te
doen om het gaa ook door
verkrijgbaar te stellen.
Ieder, i' J
gaan
SI Maart
die
Jlen
(staking
te smeden
macht van
derf
Deze Courant wordt des Woensdags- en des Zaterdags
morgens uitgegeven. Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden f 0,75.
per post door het geheele rijk 0,90. Men kan zich abon-
bjj alle Boekhandelaren, Agenten en Brievengaarders.
S. 4 W. N. VAN NOOTEN n ScHoonhovin,
j aan-
uitgangs-
wettig
Op dat
'Gorinchem, 16 Maart. De bestuurs
leden van het hoogheemraadschap de Alblas-
eerwaard met Ar kei beneden de Zouwe, welke
d»t jaar aan de beurt van aftreding zjjn, en
waarvoor de verkiezing 1 April e. k. alhier
zal plaats hebben, zjjn de heeren H. J. van
Eeten en I. Vervoorn te Arkel en A. van
der Giessen te Gorinchem, als hoofdingelan
den, en T. C. Hoogendoorn te Hardingsveld,
D. H. Aanen te Hoornaar, en D. de Groot
te Hoog Blokland, als plaatsvervangers.
Mw-t. Den heer A.
school alhier, is
die daarvan gebruik wenseht te
makenwordt verzocht zich vóór
s. aan te melden bjj
den Directeur,
MAR.
Schoonhoven, 17 Maart 1903.
N.B. Inlichtingen zyn te bekomen op het
kantoor iederen werkdag van 9—12 uur.
van MALTA,
.MMEns, van eiken
iLEN, LATTEN,
f en een partij
snevens TOUW-
schikt voor zeilen
3 studie en delven
vel als in die van
heeft Dr. James
Block, Fort
8. A., bekend ge-
die tegenov'
i durven pal
recht van alh
van politieke
deze petitie
Kautongei
Zitlin
Teunis B., weramau
rtr., vrijgesproken.
trie van K., kaaskooper, Groot Ammers,
vervoeren, f 2 boete of 1 d., met ver-
rerkl. haas daarvoor te betalen f 0,50
geworden iia'nd-
r Tak is onder dit
presentabele der
elen hier natuurlyk
w Kroniek-schry-
m ai te compro-
i in „Het Volk”
ontwerpers
tegen wat
onrechte noodig
handhaven, dan mi
antwoord gevergd
denkt gjj over de
geenng tot haar
bewoog? Uw oordf
voor de beteekenis van uw staj
gy de daad veroordeelt, doch i
verscherping der strafwet u
het uw phcnt ten aanschouwe
aanstonds een
trekken tusschen
arbeidersverzet goe<
Een ondoordringoare haa|
larvan gy en die anG.
en I. Vervoon
essen te
i T. C. Hooge
Aanen te H<
5 Blokland, al
’Hoornaar, 16 Maart
A. in 't Veld, hoofd der
on zjjn verzoek met 1 Juni e. k. eervol óat*
slag verleend uit deze betrekking, welke hü
sedert 1860 vervulde.
ip en burenge-
3 d.
ian, Siiedrecht,
iedt aantegen
prima Gieaen*
Bilandoch log
Paardenhooi
kking, van f 1,15
1M en geperst
irchistei
yn, dat zjj a.
geschaard staan, teneinde
steunen. Helaas, het is
>pen. Critiek en nog
)or de liberale organen,
uitzonderingen, op de
jen uitgebracht.
men dan niet de
belangen, die bier
AAM KIDD,
acht ontdekt heeff,
i. met de hulp van
dat aan geen ander
et resultaat is van
it zoeken naar deze
>m alle kwalen van
i te genezen. Er is
m ernst des Doctors,
«weertwant de ge
ks bewerkt, slaven
rden. Zjjne theorie
t gebaseerd, op de
tregen in de behan-
idurende vele jaren.
vonderbare „Levens-
loemt, te probeeren,
s aan iederen lijder,
heid om te overtui-
le genezende kracht
Sommige van de
i zeer merkwaardig
wbare getuigenissen,
eloof vinden. Lam-
ikken weggeworpen
at zjj twee of drie
nikt hadden. Zieken,
iheeren waren opge-
ian familie en vrien-
leumathiek, zinkens,
er-, blaas-, bloed- en
magische wjjze ver-
'gepijn, zenuwachtig-
Brkoudheid, asthma,
n en alle keel-onge-
eenig ander levens-
dig hersteld dat het
mqder is.
i, locomoter ataxia,
slag en aambeien zjjn
exen. Het zuivert het
stelt de zenuwkracht.
volkomen gezondheid
n. Voor den Doctor
jk en komen onder
ondervolle „Levens-
daag nog om de
jj voor ieder lijder,
enezen wilt zjjn, en
i dadeljjk franco per
Baakracht ont-
t beroemden
b bekende
ringen, die ke
lderen. Het
;en leeftijd,
ontdekt.
g 8 5
trant No. 4.
1903 zjjn
de eerste
voorheen W. Ockhorst
Bodegraven.
In de op 13 dezer gehouden
zitting van de arrondiasements-rechtbank te
Dordrecht zyn veroordeeld:
M. M. te Gorinchem, overtreding boterwet
f 5 of 5 dagen; J. P. N. te Ridderkerk,
verduistering. 6 maandenH. G. te Giesen-
dam, dièfstal, f 10 of 5 dagen; J. K. te
Siiedrecht, wederspannigheid. 6 maanden;
A. v. d. B. te Dordrecht, idem, 2 maanden
G. v. d. G. te Dordrecht, mishand, ea we-
dersp. 2 maandenJ. P. v. d. D. te Dordrecht,
wederspannigheid, 2 maanden; A. T., J. SM
Z. K. en A. V. te Zwjjndrecht, huisvrede
breuk, no. 1, f 15 of 5 uagen, nos. 2, 3 en
4 ieder f 10 of 4 dagen; J. N. d. K. te
Dordrecht, diefstal, 6 maanden; L. M. te
Dordrecht, mishandeling, 10 dagen; A. S.
te Gorinchem, stroopery, f 10 ot 5 dagen.
Een goed voorbeeld.
Het „Utrechtsch Dagblad’’ schrijft:
„De heer Oudegeest heeft een voorbeeld
gegeven van correcte handelwijze.
Den dienst der Maatschappij tot Exploitatie
van Staatsspoorwegen willende verlaten, heeft
hjj geheel in den vorm eervol ontslag ver
zocht, en, aangezien dit ontslag voor amb
tenaren van zyn rang op een termyn van
een maand moet worden aangevraagd doch
de heer Oudegeest er blykbaar prys op stelde
om aanstonds vry te zyo, beeft hy verzocht
een maand verlof builen genot van bezol
diging. Het eene zoowel als het andere
werd hem overeenkomstig zyn verzoek
verleend.
Nu treft ons hierin dit: indien er een
recht bestond om aanstonds den dienst
neer te leggen, zou de heer Oudegeest im
mers van dit recht hebben gebruik gemaakt
en gezegd: „heeren ik groet u”, of iets der-
geffiks.
Hjj deed dit niet, ma
gentlemanlike verlof
overti
Ar.
wild verv<
beurdvc...
of 1 d.
Aart den B., bouwknecht, Giesen-Oudekerk,
visscheryovertr2 X f2 of 2 X 1 d., met
verbeurdverkl. der 2 schakels, daarvoor te
betalen f 0,50 of 1 d.
Johannes T., arbeider, Langerak. visschery
overtr.. f1 boete of 1 d.
Arie van V., Papendrecht, leerplichtovertr.,
f1 boete of d.
Arie K., werkman, Papendrecht, burenger.
f 1 boete of 1 d.
Nicolaas de G., koopman te Gorinchem,
overtr. Prov. regiem, op wegen en voetpa
den, 3 x f 3 of 3 X 1 d.
Dezelfde, voor idem, f 3 boete of 1 d.
Jan P., bakker te Papendrecht, idem, f 1
boete of 1 d.
Abraham
idem, f 1 bot
Willem K., werkmai
schap, f6 boete of 3
Jan N,
boete of 1
Teunis D., werkman, Siiedrecht, idem, f 1
boete of 1 d.
Jan K., werkman, Siiedrecht, dronkenschap
by 3e herhaling. 14 d.
Wouter B., werkman, Siiedrecht, dronken
schap by te herhaling, 3 d.
Arie Willem K., werkman,
dronkenschap, f 2 boete of 1 d.
Jacobus Owerkman, Siiedrecht, openb.
ordeverstoring en dragen van verboden wa
pens, 2 x f 5 boete of 2 x 2 d., met ver-
be'Tdverkl. van den in beslag genomen
boksbeugel.
Antonie Leendert O., timmermansknecht,
Siiedrecht, dronkenschap, f 5 boete of 2 d.
Pleün B., werkman, Papendrecht, dronken
schap, f 6 boete of 3 d.
Dezelfde voor dronkenscha]
rucht, 2 x f 10 boete of 2 x
Korstiaan Arie S., werkmt
verstoring openb. orde. 3 d.
Gysbert V., varensgezel, Siiedrecht, dron
kenschap, f2 boete of 2 d.
De Contra-Petitie.
De „bederlander” pryst de contra-pelitie,
door mr. Korthals Alles en andere liberalen
gesteld tegen het petitionnement der 20.
„Het biykt, dat er dan toch nog vele libera
len zjjo, die iels anders dan karnemelk m
hun aderen hebben, en die tegenover ge-
weldtaal en bedreigingen durven pal staan
voor de vryheid en het recht van allen.
Wy zjjn overtuigd, dat tal
tegenstanders der Kegeering
zullen teekenen.
Mannen als Zzztzz
Winkler en anderen, die niemand van reac
tionaire gevoelens zal beschuldigen, die
integendeel vooraan staan op velerlei ge
bied, verklaren hier ronduit: wy doen niet
mee aan de bloohartigbeid onzer geestver
wanten, noch aan de vervalsching der ont
werpen; wy zien en waardeeren, dat hier
een gematigd voorstel wordt gedaan om
tegenover acepotisaie en revolutie gezag eu
vryheid te handhavenen wy roepen
evenals prof. De Louter reeds deed al de
unzen op, om zich iu deze moeilyke, cntieke
dagen als éèn man te scharen aan de zyde
van het Ministerie.
Hier is mannenmoed die verkwikt; kloek
heid en energie die weldadig stemt; breede
politiek die net hart met vreugd vervult.
Tegen wyziging van redactie van het ont
werp zien ne stellers, met op. Maar het be
ginsel: handhaving der „maatscbappelyke
orde als onmisbare voorwaaide voor ons zelf
standig volksbestaan en onze volkswelvaart”
wenschen zy onverkort te zien gehandhaafd.
Bravo voor de mannen die het uiiiialief
hamenl”
Mr. E. Fokker heeft opgehouden lid te zjjn
van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
en dat mitsdien eene verkiezing voor lid
dier Kamer moet plaats hebben in het
kiesdistrict Alkmaar; gelet op de artikelen
130, eerste lid; 131, eerste en tweede lid;
133, eerste lid; 134, derde lid, en 144, der
Kieswet; heeft goedgevonden: te bepalen,
dat die verkiezing zal plaats hebben op
Dinsdag 24 dezer, de stemming, zoo noodig,
op Dinsdag 31 dezer en de herstemming,
zoo noodig. op Dinsdag 7 April.
De Minister van Oorlog heeft
de korpscommandanten uitgenoodigd om de
spoedige uitbetaling zooveel doenljjk te be
vorderen van de vergoeding, toegekend aan
de huisgenooten of andere familiebetrekkin
gen, die door het oproepen van de ingeljjfdeu
der lichtingen 1900 en 1901, op geheel onver
wachte wjjze, den voor het gezin onmisbaren
kostwinner tydeljjk moeten derven.
Naar men verneemt, is het de
bedoeling de verhooging van de pensioenen
der weduwen van burgerljjke ambtenaren,
waarvoor, zooals wjj mededeelden, een wets
ontwerp in gereedheid gebracht is, 1 Januari
1904 te doen ingaan.
Naar men verne
jaar het gewone vjjfdai
Koninklijke familie aan
wege bljjven.
De by het 3e reg. vesting-art. in
actieven dienst herstelde kapt. H. J. G. de
Vireu Furstner komt te Gorinchem in gar
nizoen.
Tot het Nederlandsche comité
voor bet 5e Internationale Congres voor
toegepaste scheikunde, dat van 2 tot 8 Juni
te Berlyn gehouden zal worden, bebooren o. a.
de heeren: Dr. H. Yssel de Schepper en
Dr. A. C. Geitel, beiden te Gouda.
Naar men mededeelt, is het
kiesrecbtrapport der door de Liberale Unie
benoemde commissie (voorzitter Mr. H. Goe
man Borgeeius) reeds gedeeltelijk iu druk.
Het is een zeer omvangrjjk stuk minstens
vjjf vellen druks dat de verschillende
onderdeden van het vraagstuk, passief en
actief kiesrecht, vrouwenkiesrecht, proportio-
neele vertegenwoordiging, uitvoerig behandelt
Het zal nog wel een maand duren, alvorens
het geheel gereed is.
In een op 28 Februari te
's-Gravenhage gehouden bijeenkomst van
deelnemers in het kapitaal van een op te
richten vennootschap van „Eigen Hulp”
tot verzekering tegen schade, veroorzaakt
door brand of door diefstal met buitenbraak,
werden, nadat de wyze van oprichting was
besproken en was medegedeeld, dat de
eerste serie, groot f 40.000. was geplaatst,
voor de eerste maal tot commissarissen be
noemd de heerenMr. A. P. Th. Eyssell,
raadsheer in den Hoogen Raad der Neder
landen C. L. W. Moorrees, gep. luit.-generaal;
M. P. de Clercq, assuradeur; J. R. Jung,
hoofdambtenaar prov. griffie; R. J. de Ruiter,
controleur van den Waarborg te Schoon
hoven. (De laatste twee lid van het hoofd
bestuur van „Eigen Hulp”.);
Terwjjl als bestuursleden werden aange
wezen de heerenG. A. Hasselman, agent
in assurantiënM. J. C. Lucardie, voorzitter
en M. van Aken, penningmeester van het
hoofdbestuur van „Eigen Hulp”.
’t Doel van de op te richten vennootschap
zal zjjn: assurantiën af te sluiten tegen
vaste premiën, dewjjl de te maken zuivere
winst ten goede zal komen aan de
zekerden, evenals dat bjj de Levens
zekering van „Eigen Hulp” geschiedt.
De directie van het sanatorium
„Oud Rosenburg”, bjj Loosduinen, zal achter
eenvolgens het manneljjk verplegers-perso*
Deel door vrouweljjke vervangen, behalve
natuurljjk in de afdeeling der onrustigen.
Besloten is tevens aan deze zusters, be
halve een cursus in verbandleer enz. door
den geneesheer-directeur, ook, voor zoover
noodig, voortgezet lager onderwjjs te geven.
Het doel daarmee is haar meer geschikt te
maken voor het leven, maar ook om haar
smaak te doen krjjgen in het lezen en ver
staan van goede lectuur in den vrjjen tjjd.
I“ St-Cl’ nr’ 63 van 16/16
"w“’ o. a. opgenomen de statuten van
Nederlandsche biervaten-industrie,
en Compagnie te
de
m en
m, en
voor uwe 1
zou uw plicht zgn naast one
treden, en met ons de Ref
roepen: uw spoor weg brigade
uw enquête commissie gum
heeler harte; en ook met
van straf tegen aanranding
vryheid, gaan wy in beginsel
van de'vrjjheid bljjft gy af, zeil
vrijheid van staken!
Dat was uw plicht! hoe droevig verzaakt
gjj hem!
Gjj, voorvechter der kleine luiden,
thans de bezieling van booger aandrift all
kunt ontdekken bjj de fractie, die gy altjjd
als het schurfligste schaap van de schurf-
tigste liberalistische kudde geschuwd en er
de uwen voor gewaarschuwd hebt: de con-
servatief-liberale fractie en haar nog con
servatiever orgaan het Utr. Dagbl.
„Maar de gevolgen!” roept gy uit.
Hebben wy naar de gevolgen gevraagd,
toen wy in 1853 de roomsch-katholieken
hunne vrjjheid gaven? Hebben wy het ge
daan, toen wy u de subsidies uit de staats
kas toestonden voor uwe scholen?
Doe als wy, vraag niet, maar pleit m<
ons voor het hoogste goed der menschheid.
Een goede boom kan een enkele slechte
vrucht voortbrengen, maar om die weinige
slechte vruchten houwt men den boom zelf
niet om. De ware vryheid beheerscht zich
zelf. Dat zullen ook zy weten te doen, wier
vrjjheid gjj thans helpt belagen.”
Naar aanleiding hiervan scbryft
„Zutfensche Courant”:
Gy, Calvinisten, hebt ook, op een wjjze
die respect afdwingt, gestreden voor de
vrjjheid. Maar het was u te doen om uw
eigen vrjjheid en inzonderheid om uwe
I vryheid op het gebied van de zaken des
geloofs. Doch niettemin niet om de vrjjheid
van anderen, maar om uw eigen v .1
Ons Vrjjzmnigen daarentegen, is de vrjj
heid van anderen even lief als onze eigen
vrjjheid. Tegen aanranding daarvan komen
wy op. De meesten van ons hebben zelf
geen stakiugsplannen in hun hoofd, maar
wjj komen op tegen de aantasting van die
vryheid by anderen.
Ziedaar de grond van ons verzet.
En nu moogt ge meesmuilen: een fraaie
vrjjheid, die zooals te Rotterdam en
elders gebeurd is de vergaderingen in
de war stuurt en andersdenkenden bedreigt.
Maar gjj weet wel dat ook wjj, even krachtig
als gjj, die uitspattingen afkeuren, juist uit
kracht van ons beginsel, dat eerbiediging
I van ieders vrjjheid als eersten eisch stelt. I
I Doch dddrom juist ii het ons recht
voor de vryheid van anderen op te
i komen en tegen aanranding daarvan te
i gjj, die zoo lang en zoo krachtig
eigene vrjjheid gejjverd hebt, het
licht zjjn naast one in het gelid te
"egeeriog toe te
i kuntgy krjjgen;
men wy u van
uwe bedreiging
der arbeids-
mee. Maar
elfs van de
Maar indien alzoo bjj den heer Oudegeest
geen recht tot onmiddelljjke dienstm^lating
aanwezig was, mag men het bestvan
dat recht ook niet bjj anderen aannemen.
En dan mag men alzoo hopen, dat wan
neer het straks meerderen by de Staatsspoor-
wegmaatschappjj niet bevallen mocht, zij het
correcte voorbeeld van den heer Oudegeest
zullen volgen en in behoorleken vorm even
als hy ontslag, en eventueel daaraan vooraf
gaand verlof zullen verzoeken."
VAN HIER EN DAAR.
Het adres der twintig.
De „Nieuwe Courant” spreekt haar be
vreemding uit over het feil, dat in het adres
der twintig in het midden wordt gelaten of
de plaats gehad hebbende spoorwegstaking
te rechtvaardigen was.
„Wanneer mannen van zoodanigen rang
en aanzien in het land als men onder de
irs aantreft, hun stem verheffen
ut de Regeering terecht of ten
)dig acht om haar gezag te
lag vau hen vóór alles
worden op de vraag:
'3 gebeurtenis, die de
buitengewone aanvraag
leel daarover is beslissend
ip. Want zoo
slechts tegen
kant, dau is
van het volk
scherpe scheidingslijn te
u en degenen die elk
idkeuren, mits bet staagt.
haag, aan weerszyden
waarvan gy eu die anderen, zjj het iu
zelfde richting „getreunt marschiert".
De stellers van het adres echter
hun oordeel over wat gebeurd is
in het midden”. Ongetwyfeld, een uiterst
practisch middel om onder hun ontwerp te
verkrygen de handteekening van een man
als pruf. Van Hamei, van wien men mag
aannemen dat hjj de staking veroordeelt,
en van een man als P. L. Tak, G.»
er geen kwaad woord van zeagi
Een uitstekend middel om onder de
te verzamelen de namen eenerzjjds van
duizenden wien deze wetten te ver gaan,
oprecht liberalen, juristen, benevens van
gevoeligen, bevreesdeu, „sympathiseer en de
theoretici”, door den „sozialen Weltschmerz”
beheerschten, alsook van alle vóór-ailes-
anti-ministeneelen anderzyds van sociaal- koinei
democraten, anarchisten en de groote meuigle I waken
▼an onwetenden, die meent dat zjj één dag voor
Nederland s meester geweest is en dat het
van haar afjiangt het morgen opnieuw te
worden. Gevoelt men niet van hoe ver
strekkende beteekenis de door het „in 't
midden laten” mogelyk g
teekening van den heer
adres? Als de meest r
•ociaal-democraten (wjj doelen
niet op personen) maakt de Kr
ver onder de opstellers geen ai te compro
mittant figuur; en na zich in „Het Volk”
(van Zaterdag-avond) verontschuldigd te
nebben, dat by onder het burgerljjk troepje
heeft plaats genomen, brengt hjj van de Zon-
dagsmeetings de duizenden handteeken ngen
mee van hen, die daar het wachtwoord
ontvingeu vau dat allernieuwste regeermgs-
lichaam, genaamd „Comité van Verweer”.”
8TATEN-GENEBAAL.
De Tweede Kamer hield in haar vergade
ring van Donderdag 13 Febr. de algemeene
I beraadslagiug over het voorstel tot wyziging
der Indische comptabiliteitswet, welk voor
stel de strekking heeft om te doen vervallen
de bepaling dat op de ludische Begrooting ^*“ul
een post voor bjjdrage aan Nederland wordt y
uitgetrokken.
De heer Fock betuigde dank aan den Mi
nister van Koloniën voor het verlaten van
het standpunt der tot zooveel verkeerde toe
passingen geleid hebbende eenheid van finan- I
ciën tusschen Indiö en Nederland, en hoopte
dat de Minister later bereid zal zyn om in
plaats van de in zjjn Nota aangekondigde ren- I
telooze voorschotten, een vaste bjjdrage uit
de Nederlandsche geldmiddelen te verleenen.
De heer Van Kol vond hetgeen zal worden
toegekend gering in vergelyking van hetgeen
vroeger op onrechtmatige wjjze aan ludië
is ontnomen, en ziet in de voorstellen geen
definitieve scheiding van financiën. Spr.
stelde een motie voor, waarbjj de Kamer,
van oordeel dat een richtig beheer der
Indische geldmiddelen niet alleen voor de
toekomst behoort te worden verzekerd, doch
ook de ten aanzien van dat beheer gepleegde
tekortkomingen bebooren te worden hersteld,
haar verlangen uitspreekt, dat ten einde
definitieve afrekening tusschen Nederlandsch-
Indië en het Ryk in Europa te verkrjjgen,
van Regeeringswege voorstellen zullen wor
den gedaan tot intrekking der wetsartikelen
betreffende de leeniugeu van 1883 en 1896,
die volgens den voorsteller ten onrechte ten
laste van Indiö zjjn gebracht.
De heer Bos bepleitte aanneming dezer
motie. Er is ten aanzien van Indië te vol
doen aan een eereschuldgoedgemaakt moet
worden wat aan ladië in vroeger jaren is
ontnomen. De Min. wil voor Java over 6
jaren een renteloos voorschot van 30 mil-
lioen geven, te verdeelen naar gelang van
behoeften, maar dat wordt een nieuwe strop,
als dat geld moet worden terugbetaald.
Beter acht spr. het toekennen van een jaar-
lyksche bjjdrage ter voorziening in de be
hoeften van Indië, om het zoo krachtig
mogelyk te maken; by een benepen kolo
niale politiek zou het behoud van onzen Staat
als koloniale mogendheid, misschien wel als
mogendheid zelve, in gevaar komen.
De heer Cremer ging den loop van de ge
schiedenis der Indische financiën na om te
betoogen dat restitutie niet door de recht
vaardigheid geboden wordt, al ware zjj, wat
spr. ontkent, uitvoerbaar. Spr. wacht met
belangstelling de verdere plannen der Regee
ring af. al vreest hjj dat het verstrekken van
voorschot naar gelang der omstandigheden
niet in voldoende mate zal bjjdragen tot
verheffing van Indië's welvaart. En wat
het aangaan van Indische leeniogen voor
productieve werken betreft, ’t zal voor spr.
de vraag zjjn welke heffingen er voor de
rente tegenover zullen staan. Spr. is vóór
de voorgestelde intrekking der artt. 4 eu
28 der comptabiliteitswet; men sta Indië
zooveel mogelyk bjj, door het bereikbare te
doen, niet naar het verleden maar naar de
toekomst te zien en de rechtvaardigheid te
betrachten.
De heer Van Limburg
de eereschuld kan blyven rusten, maar
Indische inkomsten voortaan uitsluitend v<
Indië bestemd moeten zyn.
De Min. van Koloniën antwoordde dat de
strekking van dit ontwerp is, dat het voortaan
met aau Nederland uit te keeren baten
voorgoed uit zal zjjn. De Regeering
vaardt den bestaanden toestand als uitg
punt van beleid, zonder in vroeger
genomen beslissingen te treden.
standpunt kan zy de motie van den heer
VaA^ol niet aannemen. Het stelsel, door
ontworpen, betracht de billijkheid
he^^Oogt in de Indische behoeften te voor
zien naar de financiëele kracht van Neder
land; het geeft geen aalmoes, maar maakt
een leening mogelyk voor productieve wer
ken en verstrekt voorschotten voor minder pro
ductieve. Al is dat theoretisch niet het
beste, het is het practisch bereikbare en zal
in de eerste jaren zeker van nut bljjken.
De heer Vau Kol bestreed den heer Cremer,
die zoo weinig mogelyk wil geven en dan
nog onder voorbehoud. Spr.’s motie is op
rechtvaardigheid, niet op edelmoedigheid
gericht; hjj zal haar handhaven, en al wordt
zjj nu verworpen, hjj hoopt er in later jaren
meer stemmen voor te winnen. Indieu men
scheiding wil, dan behoort er ook afreke
ning plaats te hebben, en wat spr. daarvoor
vraagt, een rente-vrysteiiing ten
4 millioen 'sjaars, ligt niet bi
van het mogeljjke.
Vergadering van Vrydag. De heer Bos
bleef het denkbeeld van een renteloos voor
schot bestrjjden, vooral op grond van de
onzekerheid ten aanzien van aflossingen, die
voor de toekomst aanbiedt en de nieuwe
ilichtingen, die er mede aan Indië wor-
opgelegd. Spr. drong aan op de aan-
uig van de motie. De heer Cremer be
id deze uitvoerig, daarbjj ook betoogende
quaestie, door den heer Van Kol ge-
och niet zou zjjn opgelost, dewyl het
eenmaal niet mogelyk en niet denkbaar
alle uit Indië genoten baten terug te
ren.
Je Minister van Koloniën verdedigde nader
zjju voorstellen, niet als rechtsherstel, maar
als tegemoetkoming in den bestaanden nood
van ludië naar de krachten van het Moeder
land. Het doel is te breken met de jaren
lang ten aanzien van Indië gevoerde égöis-
tische politiek; het wjjst de richting aan
van een goed linanciëel beleid in de toe
komst. Hiertoe den stoot te hebben gegeven
acht de Min. de eer van zjjn ambtsvoor
ganger, die oorspronkelijk dit wetsontwerp
heeft aanhangig gemaakt.
De heer Fock verklaarde dat hjj vóór de
motie-Van Kol zou stemmen, maar afgeschei
den van baar toelichting.
Die motie werd vervolgens met 58 tegen
14 stemmen verworpen.
Het eenig artikel van het wetsvoorstel
bepaald alleen dat de artt. 4 en 28 der wet
tot regeling van de wjjze van beheer en
verantwoording der geldmiddelen in Ned.-
ingetrokken.
.an Kol stelde voor die intrek
king te bepalen tot artikel 4, en art. 28
aldus te doen luiden: De geldmiddelen van
Ned.-lndiö worden tot geen ander doel aan
gewend dan ter bestrjjding van uitgaven
met het koloniaal beheer in verband staande.''
De heeren Bos en 3 andere leden stelden
voor deze aanwjjzing te plaatsen in den
considerans van het wetsvoorstel, en dezen
te doen luiden:
„Alzoo wjj in overweging hebben genomen,
dat de geldmiddelen vau Ned.-Indië niet
anders bebooren te worden bestemd dan ten
bate van Ned.-lndië.”
De heer Cremer bestreed die amendemen
ten, ofschoon hjj het met de zaak eens is;
spr. acht de beperkingen, daarin uitgedrukt,
met in bet belang van Indië, omdat bjj de
toepassing twyfel kan zjjn of zekere uitgaven
wel voor de koloniën bestemd zjjn. Na de
duideljjke uitlatingen des Ministers behoeft
men den toekomstigen wetgever niet zoo te
binden. Ook de Minister had tegen de
amendementen principieel bezwaar ten op
zichte van dat van de heeren Bos c. s. liet
de Min. de beslissing aan de Kamer over.
Op verzoek van den heer Bos trok de heer
Van Kol zjjn amendement in.
Het amendement-Bos c. s. werd verworpen
met 57 tegen 16 stemmen.
Het wetsontwerp
hoofdeijjke stemmin
De vergadering L
gescheiden.
- Bjj Kooinkljjk
13 Maart 1903 no. 4 is, met ingang van
16 dezer: lo. de Minister van Oorlog, de
gepensionneerde luitenant-generaal J. W.
Bergansius, adjudant in buitengewonen dienst
van Hare Majesteit de Koningin, eervol
ontheven van het beheer van het departe
ment vau Marine ad interim, onder dank
betuiging voor de door hem in deze den
lande bewezen diensten
2o. benoemd tot Minister van Marine, de
schout-by-nacht A. G. E'lis, directeur en
commandant der Marine te Willemsoord.
Bjj Koninkljjk besluit zjjn be
noemd: tot ontvanger der dir. belast, en
acc. te Bodegraven c. a. R. A. Bakker,
ontvanger derzelfde middelen te Nieuwkoop
c. a.; tot ontvanger der dir. belast, en acc.
te Huissen c. a. W. N. du Rieu, ontvanger
derzelfde middelen te Vianen c. a.; tot
ontvanger der dir. belast, en acc. te Woerden
c. a. F. J. A. Passloors, ontvanger derzelfde
middelen te Sappemeer c. a.
De Minister van Binnenland-
sche Zakenoverwegende dat de heer
De houding der liberalen.
In verband met de voorgestelde wjjziging
in het Wetboek van Strafrecht schrjjft de
„Standaard”:
„Het geldt een strjjd tegen partjjen,
de tot heden geëerbiedigde orde will
omverwerpen, die van eene werkf’
een politiek wapen wenschen
om alles te brengea onder de
eene richting, die i 2_._
en ellende kan stichten.
Daartegen met kracht en met gezag op te
treden, is de roeping der Overheid. Deed
zjj het niet, het Nederlandsche volk, dat in
zjjn overgroote meerderheid afkeerig is van
die partjjen, zou reden hebben om de Re
geering aan te klagen, als te kort schietende
in haar roeping.
Wjj hadden gehoopt dat alle partijen,
behalve socialisten en anarchisten, het hier
over eens zouden zjjn; dat zjj allen om de
Regeering zouden - -
haar krachtig te
geheel anders gelooj
eens critiek wordt do<
met enkele gunstige
voorgestelde strafbepalingi
Waarom toch? Beseft
beteekenis van de groote I
op het spel staan
Of wel, moet dit Ministerie een hak gezi
worden, omdat het niet liberaal is; omde.
men meent dat uit deze strafbepalingen
politieke munt is te slaan?
Indien bet laatste, zoo zou dan gebleken
zjju dat partjj-belangen bjj die liberale
bladen booger staan dan de vrjjheden en
rechten van den rustigen burger; dan de
belangen der natie. En zoo iets zou politiek
misdadig zjjn.
We willen daarom liever aannemen, dat
de o. i. onverantwoordelijke critiek gevolg
is van kortzichtigheid, bewjjs tevens van
den invloed, dien de drogredenen van de
socialisten en anarchisten op de hier be
doelde liberale organen hebben."
men iua(
dïé
•jen zal.
Ie petitie