IJn Plaat-ra Tottat,
SODEX
Schildersknecht
Tentwagen,
Boerenknecht,
EXTRA-REIS Schoonhoven-Nijmegen
Openbare Vergadering
v&n MAAS en VAAL
Advertentien.
TE KOOP:
C.. VAN DAM,
Stoomboot-Reederjj op de Lek.
EXTRA REIS tot Schoonhoven.
„DE DUIVEL ES ZIJN GROOTJE"
op Donderdag 8 September a. s.
PER SAL0N-SCHR0EFB00T „10HAN III" NAAR ROTTERDAM
Holl. Maatschappij van Landbouw, Afd. HAASTRECHT en Omstreken,
op DONDERDAG 25 AUGUSTUS 1904,
H. M. DE KONINGIN,
alle overige monsters gemiddeld 31 maal aan waarde-
OVERTROF.
SODEX per pakje
„SODEX'
Afd. OUDEWATER en Omstreken der Holl&ndsche Maatschappij
van Landbouw,
Hoofdprijzen: 3 hesp. Equipages met één en twee Paarden.
PRIJS PER LOT f 0,50.
De ABDIJ-SIROOP,
Centraal Depót: L. I. AKKER, v. Alkemadestr. II, Rotterdam.
Eene 87-jirige dime, Ie VGr«.
venhage bg eene familie logeerende, over
kwam aldaar Zondagavond een vreeseiyk
ongeluk. Zich even uit de gezelschapskamer
verwijderende, vergistte zy «eb »n de gang
ipet een der deuren en kwam in den diepen
kelder terecht, by welken noodloltigen val
zjj zich zóó ernstig verwondde, dat rjj door
de hevig ontstelde familie levenloos werd
opgenomen.
Te Lenvenbeim (gem. Brummen)
is de ruim 80-jarige K. onder het afsluithek
van een overweg der spoorbaan gekropen
en door een trein gegrepen. Oogenblikkeljjk
stopte de machinist, en door bet treinper
soneel werd (le man nog levend gevonden.
Weinige minuten daarna overleed hy.
Te Slujski), gèm. Ter-Neuzen,
doet zich1 het zeldzame geval voor, dat de
kerk der Ned. Herv. gem. door de gezond
heidscommissie is afgekeurd. Weldra zal een
nieuwe kerk worden gebouwd.
Zaterdagnacht omstreeks 1 uur
k half twee zaten in bet café-Van Gelderen
aan de Marktveldstraat te Rotterdam een
marechaussée uit Finsterwolde, in gezelschap
van een nichtje van den beruchten A. W.
Ockeloen, horlogemaker van beroep, wonende
Wollefoppenstraat No. 40, alsmede een vriend
van den marechaussée in gezelschap van
eene juffrouw K. Op het gemelde uur kwam
Ockeloen het café binnen en begon te razen
en te schelden, waardoor tumult ontstond.
Het gezelschap verliet toen het Ickial.
Op straat gekomen, trok Ockeloen een
mes eo viel daarmede op de vrouwen aan,
met het gevolg, dat juffrouw K. in de lin
kerzijde getroffen werd en viel. De dader
wilde vluchten, doch werd door den mare
chaussée gegrepen en naar den politiepost
op het kermisterrein gebracht, alwaar een
knipmes op hem bevonden werd. De ge
kwetste juffrouw werd in dezelfde politie
post door Dr. Mees verbonden, doch de
wond bleek niet ernstig.
Aangezien de door hem toegebrachte ver
wonding niet van ernstigen aard is gebleken,
is by weder op vrfie voeten gesteld. Hy
beeft eene volledige bekentenis afgelegd. Er
is tegen bem proces-verbaal opgemaakt.
't Was juist 11 jaar geleden dat dezelfde
Ockeloen in bet café van Bil in de Delft-
schestraat den agent van politie Van den
Berg dood schoot, waarvoor by in October
1891 tot 10 jaar gevangenisstraf werd ver
oordeeld, van welke straf bem een f
maanden werden kwgtgescholden.
Het statistische jaarboek voor
bet Duitsche ryk bevat verschillende cyfers
over de lagere scholen in Duitschland, welke
opgaven meest betrekking hebben op 1901.
Het aantal volksscholen bedroeg in'dat jaar
59.848 met 1S4.027 onderwijzers en 21.518
onderwijzeressen en 8914.779 leerlingen. Op
elke leerkracht komen gemiddeld 61 leer
lingen; in Schaumburg Lippe is dit cyfer
het hoogst (99), in Berlgn het laagst (47).
De uitgaven voor de openbare volksscholen
bedroegen 419.1 millioen mk., waarvan 110
millioen uit staatsmiddelen zyn toegestaan.
Elk leerling kost gemiddeld 47 mk. Het
hoogst zyn die kosten te Beriyn (95 mk.),
in Bremen (77 mk Hamburg (74) en L0-
beek (69), bet laagst in Mecklenburg Strelitz
en Schwarzburg-Rudolstedt (83 mk.), Reuse
o. 1. (80 mk), Scbaumburg-Lippe (18 mk.)
en Lippe (15 mk.). In Pruisen kost elk
scholier gemiddeld 48 mk. 'sjaars.
De Dnitsche vereeniging voor
Joodsche statistiek heeft ven onderzoek in
gesteld naar de verdeeling van de Israëlie
ten over de verschillende landen der aarde.
Het is haar gebleken, dat Rusland de meeste
Joodscbe bewoners heeft, nameiyk, in ronde
cyfers, 5.031000; dan volgen O.-Hongarge
met 1.994.000; de Vereenigde Staten 1.136.000;
Duitschland 590 000; Roemenië 269.000; Af
ghanistan 184.000; Engeland 179.000; Marok
ko 150.000; Nederland 104.000; Frankrijk
86.000; Turkye 81.000; Palestina 78000; de
Kaukasus 58.000; AlgeriC 57.000; AbyssiniC
50 000; Italié 47 000; Tunis 45.000; PerziC
35 000; Siberië 34 000; Zuid-Afrika 30 000;
Boelgarye 18.000; Epypte 15 000; Br.IndiC
HOOO; Arabic 10.000; Canada 16.000;
Zwitserland 13,000; Belgié 11.000; Grieken
land 8400.
Het totaal aantal Israëlieten over de ge-
heele aarde kan men op rond 11 millioen
Geen schoorsteenen meer. Vol
gens het geneeskundig tydschrifl „Lancet"
worden in fabrieken in Engeland de lange
schoorsteenen meer en meer vervangen door
toestellen tot vernietiging van rook, ver
bonden met inrichtingen, waardoor een
krachtige trekking wordt teweeggebracht,
zoodat de by de vernietiging van den rook
ontstane gassen snel worden verwyderd.
Deze wyze van doen moet goedkooper zyn
dan de bouw van hooge schoorsteenen, en
de toekomst zal niet alleen een rookvry
Londen brengen, maar ook landschappen,
die niet langer door zwarte wouden van
schoorsteenpypen worden mismaakt.
Wij laten hier volgen een ons verstrekte,
belangwekkende beschrijving van de thans
tot stand gekomen scheiding van Maas en
Waal, van (le hand der heeren J. C. Ra ma er,
hoofdingenieur van den Waterstaat te Breda,
en E. van KoNirNENnqRG, ingenieur van den
Waterstaat te 's-Hertogenbosch.
Maas en Waal zijn gescheiden. De feestelijke
opening der Nieuwe rivier heeft Donderdag
18 Augustus jl. plaats gehad.
Zoo stroomt dan het Maaswater langs
Heusden en Keizers veer naar den Amer en
het Holland8ch Diep en- is de Maas onaf-
hankelyk gemaakt van de Waal.
Maar, zal men vragen, is die scheiding dan
wel zoo noodig geweest? In d$ laatste jaren
heeft men niet meer gehoord van doorbraken
en van rampen.
Dit nu is slechts toeval. Op de natte
jaren van vóór 1883 is een droog tijdperk
fevolgd, althans een tydperk, waarin geen
uitengewoon hooge standen zyn voorgekomen.
Wil men dan ook een juist beeld hebben
hoe de toestand was, hoe men er toe ge
komen is tot de scheiding te besluiten, dan
moet men teruggaan tot vóór 1883. Vreeeelijk
zijn de rampen, die toen Brabant hebben
getroffen. Alvorens daaruit een greep te
doen, willen wy eerst eens nagaan hoe Maas
en Waal met elkander in gemeenschap stonden.
Bij Woudrichem vloeiden beide rivieren te
zamen, terwijl zij eertijds bij Heerewaarden
eene open verbinding hadden.
Nu is de Maas een regenrivier, alzoo een
zeer grillige rivier, waarvan de waterstanden
wisselen met den regenval en dus plotseling
sterk kunnen rgzen en dalen.
De Waal daarentegen is een Alpenrivier,
als voortzetting van den Rijn. Op deze rivier
derhalve niet alleen hooge standen hij sterken
regenval, maar ook in het voorjaar en in
den zomer, als het ys en de sneeuw op de
hérgen smelten.
Ten gevolge van de open gemeenschap bij,
Woudrichem werd dus de Maas opgestuwd
door de Waal, juist in tijdpn, dat men langs
de Maas behoefte had aan lagere standen,
voor fle afwatering der landenterwijl in den
winter by grooteren afvoer de Maas niet
voldoends kon afvloeien op de Waal, door
de hooge standen op die rivier bij Woudrichem.
Reeds hierdoor opgezet, werd de Maas
bovendien nog belast met Waalwater en ys
langs Heerewaarden.
De gevolgen van deze gemeenschap bleven
niet uit. De Maas was niet in staat al dat
water en ys af te voerendoorbraken ont
stonden met al de daaraan verbonden rampen,
terwyl door de stonden gelegen langs de
Maas tonnen gouds schade werden geleden,
ten gevolge van de hooge Maasstanden. Doch
dit gold niet alleen voor Noord-Brabant, ook
Gelderland was er bij betrokken.
Het land van Maas en Waal en de Bommeler
waard wateren toch af op de Maas. Is de
Maas hoog dan kunnen die landen niet uit-
wateren, waarom kostbare bemalingen nood
zakelijk werden.
Daarenboven ontstonden in de Waal, beneden
de zydelingsche aftapping bij Heerewaarden,
ondiepten, wanrop het ys zich in den winter
vastzette, hetgeen gevaar voor de Waaldyken
opleverde.
Intusschen had men wel getracht de Maas
een weinig te ontlasten, waaróm èn bij
Beere (zie bijlage I A.A.) èn by Bokhoven
(RB) een gedeelte van den linkeroever onbe-
dykt was gelaten. Wast nu het water in de
rivier tot dè hoogte van deze onbedykte ge
deelten, dan vloeit het wafer er overheen,
waarom men ze overlaten noemt.
De Beersche overlaat werkt uitsluitend ten
gevolge van de hooge standen op de Maas.
Het water, aldus zijdelings afgevoerd,
stroomde door de Beersche Maas of Groene
rivier naar de Dieze. Men stelle zich deze
echter niet voor als een werkelijke rivier.
Immers bestaat zij uit verschillende kom
men, onderling gescheiden door kaden, welke
bij werking van den overlaat achtereenvolgens
worden gevuld.
Vandaar dat het water meer dan 8 dagen
npodig heeft oih van Beers naar de Dieze te
konten en waar het water door de Maas den
weg van Beers naar Hedel binnen twee dagen
aflegt, is het hoogste water by Hedel reeds
voorbij als het Beersche Maaswater op de
Dieze stroomt. Bleef de Maas echter wassende,
dan kon de Dieze niet lèozen op de Maas,
omdat die rivier dan te hoog stond. Het water
van de Beersche Maas stroomde dan in weste
lijke richting over de Dieze, waarvoor de
Diezeaijken over een zekere lengte lager waren
gehouden. Westwaarts van de Dieze vereenigde
sjch dit water met dat, door den Bokhovenéche
overlaat aangevoerd, om zuidwaarts over den
Baard wijkschen overlaat (C.C.) te worden af
gevoerd naar den Amer. Hierby sloot zich
nog aan het water van Dommel en Aa, dat
door de hooge Diezestanden niet af kon
vloeien naar de Maas, maar westwaarts werd
afgevoerd over een overlaat, (de 60 elsche
brug) (D.), gelegen ten zuiden van 's Her
togenbosch.
De hooge standen om den Bosch waren der
halve een gevolg van de hooge Maasetanden
bij Hedel, die wederom direct afhankelijk
waren van de hoeveelheid water, welke bi'
Heerewaarden van de Waal op de Maas wen
gebracht, en van de opstuwende werking van
de Waal hij Woudrichem.
Verbetering moest komen en het was Lui
tenant-Generaal Baron Krayenhoff, die in
18523 het eerst het denkbeeld opperde Maas
en Waal te scheiden door dichting van het
Schansche gat (kanaal van 8t.-Andries), af
sluiting van de Maas tusschen Heusden en
Woudrichem, en heropeniug van het Oude
Maasje.
Eerst 33 jaar later in 1856 werd de eerste
stap in die richting gedaan, door de dich
ting van het Schansche gat (kanaal van St.-
Andries) en den bouw van een sluis (E.)
De zomerstanden, op de Maas werden hier
door aanmerkelijk lager, omdat zy aldus onaf
hankelijk werden van de hoogereWaalstanden.
Een gevolg van die lagere zomerstanden was
de bouw van de sluis te Crêvecoeur, ten einde
dè-Dieee op peil te kunnen houden.
Hoewel deze verlegging reeds een merkbaar
gunstigeu invloed had, b(eef echter de ge
meenschap by Heerewaarden over de Heeto-
waardensche overlaten (E. E.) bestaan over de
tns8ehen Maas en Waal gelegen onbedijkte
gronden. Ook in de samenvloeing van Maas
en Waal was geen wijziging gekomen. De
Maas bleef dus de ongunstige werking vsfn de
Waal ondervinden.
De doorbraken minderden niet en Brabant
werd steeds door waterenooden geteisterd.
Welke Brabander herinnert zich niet de
verschrikkelijke jaren 1876 en 1880.
In Maart 1876 bezweek by. hoog opper-
water de Maasdijk van het laag Hetaaal boven
Blauwe sluis. Het Beersche Maaswater, opge
zet door het instroomende Maaswater, ionun-
deerde de dorpen Empel, Alem, Maren c.a,
liep onmiddellijk over den Orthendijk, welke
dientengevolge op vier plaatsen doorbrak. Door
de opzetting van het water in den polder De
Vlierd, bezweek vervolgens de Rosmalensche
Zomerdijk en werden de dorpen Rosmalen
en Nuland onder water gezet.
In zuidelijke richting had wel is waar eene
sterke ontlasting plaats, doch het water werd
wederom bij de Berücttmsche waterkeering
opgestuwd. Ook deze waterkeering bezweek,
waardoor, met uitzondering van Berlicum, de
geheele streek, gelegen ten zuiden van den
weg Grave's-Hertogenbosch, werd onder
water gezet.
j ln het geheel hadden negentien doorbraken
plaats, waarvan enkele als een direct, andere
als een indirect gevolg van de doorbraak bij
den Krommenhoek kunnen worden beschouwd,
ongerekend nog de drie doorbraken in den
linker Diezedijk, die van minder belang waren,
omdat deze doorbraken gevallen waren in
den overlaat.
Niet minder ernstige gevolgen had de
doorbraak van Driebuizen in Januari 1880 eo
die van Nieuwküik m December van datzelfde
jaar; door eerstgenoemde werd noordoostelijk
Noord-Brabant van Megen langs Haren,
Bcrchem en in zuidelijke richting op Heeswyk,
St.-Michïels-Gestel en Esch overstroomd. Alleen
de binnenpolder van Rosmalen en Nuland en
de polder van Berlicum bleven droog.
By de laatstgenoemde doorbraak werd het
Land van Heusden en Altena geheel onder
water gezet.
Vreeeelijk waren de gevolgen, groot de
schade die geleden werd.
En deze doorbraken staan niet op zich zelf.
Tal van andere, grooiere als kleinere, zouden
kunnen worden genoemd. Ook Gelderland
bleef niet gespaard. Zoo bezweek in December
1880 de rechter Maasbaudyk door een' grooten
ijsdam bij Andel, waardoor de Bommelerwaard
beneden den Meidyk inloopt. Tevens hadden
in dienzelfden tijd twee ernstige afschuivingen
plaats, ten gevolge van den hoogen rivierstand,
aan den Maasbandyk van de Bommelerwaard
boven den Meidyk, die echter nog voorzien
konden worden.
Hulp was noodig en het is niet te ver
wonderen dat in 1881 door Provinciale Stoten
van Noord-Brabant besloten werd een bijdrage
van een millioen gulden uit de Provinciale
kas aan het Ryk aan te bieden in de kosten
voor de tot standkoming van de scheiding
vau Maas en Waal (besluit van 15 Juli 188U,
No. 6, gewijzigd b(j besluit van 4 Juli 1883).
Watiin 1883 werd gevolgd door de aanneming
van de wet van 26 Januari 1883, Staatsblad
No. 4, waarin wérd bepaald dat de rivier de
Maas zou worden verlegd naar den Amer.
Mede werd door het waterschap ter be
vordering der verbetering van den waterstaats-
toestand fn het Noordoostelijk deel van
Noord-Brabanteen bijdrage van f 2.000.000,
verleend in de kosten welke noodig Waren
n die verlegging tot stand te brengen.
Sedert zijn 21. jaar veretreken en eerst in
dit jaar is da scheiding van Maas en Waal
een feit geworden.
o II.
Welke werken waren wel voor die scheiding
noodig, en welke werken zyn sedert de aan
neming van de wet van 1883 reeds tot stond
gekomen
In de eerste plaats was noodig eene ge
legenheid om, na afsluiting van het gedeelte
der Maas tusschen Heusden en Woudrichem,
het water te brengen naar het llollandsch
Diep. Daartoe is gegraven eene nieuwe rivier
van het Heleind in westelijke richting, noorde
lijk van Heusden tot Keizereveer, waar deze
rivier in aansluiting is gebracht met bet
Oude Maasje, dat van daar tot den mond
der Donge werd verbreed. De lengte der ge-
5raven .rivier bedraagt rond 31 K.M.; de
ireedte aan de bovenzijde 150 M. en bij
Keizereveer 250 *M.
In aansluiting hieianede werd de Amer
genormaliseerd, door den aanleg van strek
dammen met dwarsdammen en opruiVnipg
van ondiepten.
Ten einde een duidelijk overzicht van de
verder uitgevverde werken te verkrygen moet
voor oogen worden gehouden, dat:
o. de waterstanden ten westen van Heusden
eenige rijting zullen ondergaan, als gevolg
van den afvoer van het Maaswater.
6. de waterstanden ten oosten van Heusden
zullen dalen, tengevolge van het ophouden
der opstuwend» werking van de Waal.
De sub a bedoelde rijzing maakte het noodig
tevoorzien in <te afwatering van de daar ge-
legén gronden, (lie, bij. rijzing der wateretonden,
niet meer zouden kunnen afwateren op het
oude peil.
Nu snydt de Nieuwe rivier met hare
watervrye dyk»n het Oude Maasje, zoodat de
daarop afwaterende gronden in tweeën worden
geplitst, die welke ten noorden en die welke
ten zuiden der Nieuwe zyn gelegen. Ter
voprtiening in de afwatering van die gronden,
zijn daarom aan de Noord- en aan de Zuidzijde
afwateringskanalen aangelegd, het Noorder
en het Zuider-afwateringskanaal, welke beide
kanalen kunnen worden bemalen.
Die kanalen waren noodig ter voorziening
de afwatering van de op het Oude Maasje
afwaterende gronden; op bemaling bij even-
tueele rijzing der laagwateretonden is gerekend.
(Bylage II 8 en 9). Voorts worden nog af
zonderlijke bemalen de polder van Bern (6),
welke mede door de Nieuwe rivier van het
Land van Heusden is afgesneden en het
poldertie gelegen tusschen het Oude Maasje
en do Nieuwe rivier (11).
Het Noorder-af wateringskanaal omvat mede
de aan de noordzijde der Nieuwe rivier ge
legen afgesneden deelen van het Oude Maasje.
Het Zuider-afwateringskanaal is daarentegen
binnendijks aangelegd, ten einde in de tij
beweging van het ten zuiden der Nieuwe
rivier gelegen deel van het Oude Maasje, met
de daarop uitkomende Langstraatsche havens,
geen wijziging te brengen. Voor de afwatering
der buitendijks gelegen gronden zijn zijkanalen
onder den dyk doorgebracht, die met duiker
sluisjes kunnen worden gesloten. Maar tevens
is dit kanaal dienstbaar gemaakt aan de af-
wafering van een groot deel der bij de Lang
straat gelegen lage binnengronden.
Intusschen zyn ook de aan de zuidzijde der
Nieuwe rivier gelegen afgesneden stukken van
het Oude Maasje door een verbindingskanaai
tot een geheel vereenigd, ten behoeve van de
afwatering val» het gedeelte van het Land van
Heusden (7), dat mede ten zuiden der Nieuwe
rivier gelegen is. Deze gronden wordeu be
malen, omdat evenals by Keizereveer, ook op
dat deel van bet Oude Maasje de laagwater-
stonden kunnan rijzen. VoorU wateren op dat
kanaal af ae gronden, aangeduid met 7a,
welke in verhand met hunne hoogteligging
niet behoeven ,te worden bemalen.
Behalve he( Oude Maasje loopt nog op den
Amer uit, hij* Spijkerboor eenerzijds en de
Donge anderayd*.
Nu is het Spijkerboor de natuurlijke afvoer-
weg voor Bleek- en Oostkilwanneer derhalve
op den Amer de laagwateretonden kunnen
rijzen, kan dit op Bleek- en Oostkil ook plaats
hebben. Daarom is op bemaling van de daarop
looiende grondep (10), waartoe onder meer
behoort het gelieele land van Altena, ge
rekend, welk* foemaling gedeeltelijk bestaat
uit een stoom- en gedeeltelijk uit een elec-
trische bemaling. Deze electrische bemaling
omvat een centrale met 21 kleinere pomp
stations.
De bemaling der Dongepolders (13) is uit
sluitend eene electrische bemaling; ook daarbij
een centraal station, waaruit 32 kleinere stations
kunnen worden bediend, zoodat ieder poldertje
zijn eigen pompgebouwtje heeft en onafhanke
lijk van de andere kan worden bemalen.
Het water van de liooge gronden onder
Oosterhout (13a) wordt door een speciaal
daartoe aangelegd kanaaltje afgevoerd, naar
een zijtak van de Donge.
Ter voorziening in de afwatering der lage
gronden onder 's Gravemoer (12), welke mede
op de Donge afwateren, zijn drie keersluizen
gebouwd.
Behalve Bleek en Oostkil mondt op het
Spijkerboor ook nog de Bakkerakil uit. Mocht
eventueel blijkert, dat ook daar de wateretan-
den blijvend zullen verhoogen, dan zal de
mond van die kil worden verlegd naar de
Reugt om «opdoende de wateretonden op die
kil te doen boheerschen door die op het Gat
van de Visschen, waar de waterstanden niet
sullen wijzigen.
Immers btöft de hoeveelheid water, welke
by de Jacommaplaat wordt gebracht, hetzelfde
alleen is de weg waarlangs dat water komt
gewijzigd. In-, verband met eene eventueele
ryzing der wateretonden op het bovendeel van
den Amer, a>tl zoo noodig de afwatering der
gronden gelegen ten westen van het Spyker-
boor, ten noorden van den Amer en ten
zuiden van de Reugt door aanleg van dam
men en een doorgaande bekading worden ge
bracht op het Gat van den Binnen Nieuwen
Steek, voor welke kil is aangenomen dat de
laagwateretonden niet zullen wyzigen.
Eindelijk wordt een doorgaande kade op de
Noordzijde ran bet oude Maasje aangelegd
van af Keizereveer tot het Spijkerboor, om
de daar achter gelegen gronden tegen golf
slag enz. te. beveiligen. Ten slotte moeten
langs de Donge de kaden nog worden verhoogd.
Laat ons Bu eens nagaan wat ten oosten
van Heusden Is geschied, waar de waterstan
den zyn verlaagd, ln de eerste plaats is vöor
de plaats van de afsluiting van de Maas Andel
gekozen, om ook de Bom meier waard beneden
den Meidijk gelegenheid te geven op de lagere
Maasstonden uit te wateren.
Deze lagere waterstanden zijn én voor het
land van Maas en Waal én voor de Bomme
lerwaard boven- en beneden den Meidijk een
niet te onderschatten voordeel, hetgeen reeds
thans gebleken is, nog slechts enkele maan
den na de opening. Mede zal de afwatering
van het Noordoostelijk deel van Noord-Bra
bant eene groote verbetering ondergaan, om
dat het innundatiewater vlugger on de Maas
kan worden geloosd, terwijl in de werking
van den Üeerechen overlaat geen wyziging ia
gekomen.
Ten gevolge van dien lageren stand op de
Maas'zal voortaan ook de Dieze vlugger kun
nen uitloopen, behoeft het Beersche Maaswater
niet meer af te vloeien westwaarts van de
Dieze. 1)
Voor de voorziening in de bevloeiing van de
gronden, gelegen ten -westen van de Dieze en
ten zuiden van de Maas (5), zal nog worden
gebouwd een inlaatsluis. Eindelijk is ter
verbetering van de gronden om den Bosch (4)
en om de wateretonden aldaar onafhankelijk
te maken van de Diezestanden, reep. Maas
stonden, gebouwd een keersluis met scheep-
vaartsluis in de Dieze, bij welke sluis de Dieze
zal worden afgedamd. Wast de Maas en kan
de Dieze niet loozen op.de rivier, dan worden
deze sluizen gesloten en ml het water dat
wordt aangevoerd door Dommel en Aa, wor
den afgevoerd naar de Nieuwe rivier, door het
nog te graven kanaal den Bosch—Drongelen.
Dit kanaal zal watervrije dijken verkrygen,
zoodat de gronden, gelegen ten zuiden van
dat kanaal (4a), op dat kanaal moeten af
wateren.
Eindelijk zyn voor die innundatie van enkele
gronden, dus als waterinlaat, nog enkele
duikers gebouwd, welke echter van meer
ondergeschikt belang zijn.
Ten slotte zy er nog op gewezen, dat, be
halve. de reeds genoemde afsluiting te Andel,
tot het verkrijgen van eene volkomen scheiding
tusschen Maas en Waal, de Heerewaardenache
overlaten tot bandykshoogte zijn opgehoogd,
in verband waarmede in de laatste jaren de
Waaldijken benedenwaarts Tiel mede zijn
verhoogd.
Ten behoeve der gemeenschap zijn gebouwd
een vaste brug over de Nieuwe rivier even
beneden Heusden en een draaibrug over het
Heusdensch kanaal. Voqrts zijn ingesteldeen
kabel pont veer bij Bern, een stoomkabel pont-
veer bij Drongelen en een dergelijke bij
Capelle, terwyl het bestaande kabelpontveer
bij Keizereveer werd vervangen door een
stoom veerpont.
In verband met de daling der waterstanden
op de Maas lag de slagdrempel van de sluis
bij Crêvecoeur te boog en werd, uitsluitend
in het scheepvaartbelang, een nieuwe sluis
met verbindingskanaal aangelegd in de Hen-
riétte waard
Ter voorziening in de scheepvaart van den
Bosch op Rotterdam is een sluis gebouwd in
den afsluitdam by Andel.
Eene specifieke opgave der kosten van deze
werken volgt hieronder.
Normaliseering vanen
Gen-
951.484
5.746
613.268
713 800
1.257-435
50 240
960.780
426.503
f 6.604.587
i.072.222
opruimingen in den
Amer
Peilschaal Dongemond
Voorziening in de af
watering van Bleek
en Oostkil
Voorziening in de af
watering der Donge
polders
Bekadingen langs den
rechteroever van het
Oude Maasje
Stoomgemaal en wer
ken Noorder-afwate
ringskanaal
Zuider-afw.kanaal en
stoomgemaal
Stoomgemaal Dussen-
sche Gantel
Ophaal brug bij Ca
pelle
Rol brug (b(j Dronge-
lensclie Veer)
Uitwateringssluis,
stoomgemaal enz.
uitmondingskanaal
Den Bosch Dron
gelen
Nieuwe rivier
Dongemond tot Hel
eind (inbegrip van
kunstwerken, veren
en woningen)
Inlaatslais bij
deren
Overbrugging Nieuwe
rivier by Heesbeen
Draaibrug over Heus
densch kanaal
A fsluitingswerken by
lléèeind en bij Andel
en openingswerken
bjj Heleind en bij
Heusden (schutsluis
by Andel inbegrepen)
Stoomgemaal bij Bern
Scheepv.kanaal Enge
len- Hen riettewaard
Diezewerken
Sluiting Heerewaar-
densche overlaten
Onteigening
Bureelbehoeften
Voltooiing Kanaal
's Bosch Drongelen
Totaal
Aan bovenstaande uitnemende beschrijving
ljunnen wij nog toevoegen, dat de werken
zijn uitgevoerd naar de plannen van den
heer C. M. F. H. Schnebbelie, thans inspecteur-
generaal van den Waterstaat, daarin bijgestaan
door den ingenieur van den Waterstaat R. P. J
Tutein Nolthenius.
Dat de opening dit jaar kan plaats hebben,
is te danken aan de krachtige samenwerking
tusschen den Minister van Waterstaat, Handel
en Nijverheid, den heer De Mare* Oyenis, en
den Commissaris der Koningin in Noord-
Brabant, baron Van Voorst tot Voorst, waar
door alle nog hangende bezwaren zijn uit
den weg geruimd.
1) Sedert de ophooging der overlaten in de
Diezedyken na 1886 is ait al niet meer voor
gekomen.
de voorbereiding vórmen ioi de „werp-
balspelen", els „werpbal", „kruishar',
„j achtbal", „hinderbal" en „vierkantbal",
waarvan vooral bet laatste spel de factoren
atnvoert, noodig om genoegtape vaardig
heid te verkrijgen voor het „Kolfbalspel".
Na ongeveer een uur lang deze spelen te
hebben voorbereid, ging men naar het
zoogenaamde „Hofland", waar de practische
oefeningen zouden volgen.
Hoewel deze spelen tot 's avonds zeven
uur voortduurden, verdween de belang
stelling geen oogenblik vooral Jacht-",
„vierkant en „kolfbalspel" vielen byzonder
io den smaak.
In den loop van den dag toonden ver-
scheidene ingezetenen bun sympathie met
deze zaak; o. m. werd het terrein bezocht
door den Burgemeester dezer gemeente,
alsmede door den Commandant der Instruetie-
Corapagnie.
Het bestuur van „Volksweerbaarheid" kan
voldoeniog op 20 Augustus 1904
terugzienbet was een schoone en
nuttige dag.
Wanneer we zeggen, dat het Doelenplein
reeds Maandagmorgen bewees, dat de
deelnemers san den cursus bun opgedane
kennis by de jeugd in toepassing willen
gen, dan is daarmede reeds bet succes
vermeld, dat „Volksweerbaarheid" met dezen
cursus heeft behaald. De openluchtspelen
hebben huo intrede in onze gemeente gedaan
oge de jeugd er ryke vruchten voor zedeiyk
eu lichamelyk welzyn van genieten 1
Aan de Floralia-Tentoonltel-
ling op morgen Woensdag 24 Aug. zal geen
tombola verbonden zQn. Wat de programma's
daaromtrent bevatten, beruat op een ver
gissing.
Zaterdag-morgen met d.e >.oot
van 9.10 uur arriveerde alhier eepe alföeliog
der kinder-geheelonthouders vereeniging ,„de
Hoop der Toekomst", gevestigd te Rotter
dam. onder boofdneleidiDg van den beer
J. C. den Turk. Nadat eene wandeling in
en om de slad was gemaakt, werden ver-
verschingen gebruikt m bet „Heeren Loge
ment". De kinderen vermaakten zich daar
met zingen en spelenvervolgens werd de
stad bezichtigd, waarna z(J zich weder naar
het „Heeren-Logement" begaven.
Ten 2 ure werd de terugtocht naar Rot
terdam per stoomboot „de Lekboot" onder
nomen.
De gehouden collecte in de
Geref. Kerk A alhier, voor het Provinciaal
Gere f. weesbuis te Middelbarnis, beeft 13,89
opgebracht.
De stoomboot „Concordia", welke
gisteren-morgen te 8 uur uit Arnhem ver
trok, geraakte door den lagen waterstand
te Rhenen aan den grond, hetgeen een op
onthoud van 5 uur veroorzaakte. Eerst des
avonds te 8 uur kwam de boot tol groot
ongerief van vele passagiers alhier aan.
Zaterdagavond werd onze ge
meente bezocht door een troep Zigeuners,
die door den Burgemeester van Lopik over
de grenzen werdeu geleid met behulp van
plaatseiyke- en rykspolitie. Daar de troep,
wegens de ingevallen duisternis, niet verder
kon, werd z(J, op last van den Burgemeester
alhier, geplaatst op de Buitenwaard, Het
was zeer interessant die bende in hun
dageiyksche bezigheden te zien. -Waar r.y
hun kostje mede verdienen is voor velen een
raadsel. Als zy huo slag konden slaan,
werden de kinderen tot bedelen aangespoord.
Gedurende bun verbiyf alhier zyn zti door
de politie bewaakt, ten einde te beletten
dat ongeoorloofde handelingen werdeo ge
pleegd. Den volgenden Zondagmorgen
moesten de vrouwen hunne inkoopen-doen,
dit geschiedde, dank tij de geleide dü^jiolitie,
zonder eenige wan brisling of onordripkheid.
Dat zy in bezit warcQ van vele vreemde
muntstukken gaf wel eens reden van moei-
lykheid.
Dat de troep veel bekyks bad behoeft
nauweiyks gezegd. Alleen van den overkant
werden Zondag ongeveer 2000 personen
overgezet. Ook tal van ingezetenen van
Bergambacht, Ammeratol enz. kwamen eens
een kykje nemen, wat veel vertier in de
stad veroorzaakte. Maandag-morgen is de ge-
beele troep onder behoorlijke geleide ver
wyderd in de richting van Bergambacht,
van waar zjj over Stolwyk en Haastrecht
naar Utrecht gaan.
f 14.884.908
630.000
f23.191.717
BTiDRIIlIlWR.
gekeaakerea99 lag.
Zaterdag-avond had in het
Heeren-Logement de Augustus-vergadering
plaats van de coöperatieve broodbakkerjj
„Helpmekaar" alhier.
Met algemeene stemmen werd o. m. be
sloten even als bet voorgaande jaar, f 150
sf te lossen der hypotheek.
Deze vereeniging, die slechts kort bestaat,
eu a&nvankeiyk uit 100 leden bestoud, lelt
nu reeds 155 leden.
Zaterdag-morgen, 10 dezer,
vereenigden zich in het lokzal van den
beer H. M. van Dyk alhier een 25-tal dames
en heeren, met het doel te profteerea van
den „cursus in openluchtspelen", uitgaande
van het bestuur der afd. „Schoonhoven"
van „Volksweerbaarheid".
Na een aanmoedigend woord van den
voorzitter, den beer H. G. Geelhoed, die
den leider, den heer Nic. Broekhuizen, van
Amsterdam, san de aanwezigen voorstelde,
begon deze laatste zyn cursus in theorie
uiteen te zetten, waarby al spoedig aller
belangstelling was gewekt.
Spreker behandelde achtereenvolgens ean
serie .vangbalspelen", als „geefbal",
„\oopbaT, „estafetteloop" «o „krlo|bal", die
INGE20NDEN,
Buiten verantwoordelijkheid der Redacts».
DEBDE PROTEST.
Mynheer de Redacteur!
Byna geregeld om de 4 of 5 weken worden
er in Schoonhoven op het plein vóór het
Stadffuis verkoopingen gehouden van af
braak, niettegenstaande er reeds meermalen
in uw blad geprotesteerd is tegen het
ergerlijk misbruik van ons mooi plein,
gast men er toch maar steeds mede door.
Meestal begint men reeds Dinsdag-morgen
deze fraaie zaken te lossen: langs de
yzeren leuningen van de brug worden oude
deuren, trappen en dergelijke schunnige
rommel opgesteld en verder het geheele
plein met balken, planken enz. belegd.
In de voorgaande week begonnen de
siouwera op hnn dooie gemak reeds
Maan dag-mor gen deze uitslallirg klaar
te maken; wy hebben dus twee en een
halven dag tegen dezen haveloozen rommel
moeten aankyken. Ik, en ook anderen
vragen ons af, boe bet mogelijk is, dat aan
deze ergerlijke zaak geen einde gemaakt
wordt; deze verkoopingen kunnen even
goed buiten de Veerpoort plaats hebben,
waar de afbraak zeer gemakkelijk gelost
kan worden en dus san de inwoners veel
ergernis en last worden bespaard.
Dankend voor de verleende plaatsruimte
in uw blad. 1
Een Bchoanksveiaar.
VERV0L& OER N f El) WSTIJ0IN8EN.
By Kon. Besluit is asn A. Hornes,
werkzaam by de firma wed. J. Gooriseen Wzo.,
tabakskervertf ts Goud», de eere-medaille
der orde van Oranje-Nassau, in broos,
toegekend.
By Kon. Besluit is benoemd
tot burgemeester vsn Muiden J. L. dé Raadt
te Gouda.
By Kon. Besluit Is benoemd tot
ontvanger der directe belastingen en accijnzen
te Lisse c. a., W. N. du Rieu, ontvanger
derzelfde middelen te Vianen c. s.
By Kon. Besluit is, te rekenen
van 1 dezer, aan Dr. G. C. van Walsem, op
zijn verzoek, eervol ontslag verleend als
boogleeraar in de faculteit der geneeskunde
aan de r(jks-universiteit te Leiden.
Het uitgestelde Koninklijk
bezoek aan Amsterdam is in September
aanstaande te verwachten, maar hei is nog
niet bepaald, of het in de eerste dan wel
io de tweede helft dier maand zal gebracht
worden; vermoedelijk het laatste.
Vsn bevoegde zyde wordt mede
gedeeld, dat de meening als zou H M. de
Koningio-Moeder bedankt hebben voor de
uitnoodiging tot bijwoning van defsesteiyks
opening van den Nieuwen Maasmond, onjuist
i%, vermits H. M. geen uitnoodiging, om de
plechtigheid met Haar tegenwoordigheid ts
vereeren, heeft ontvangen.
De heer Waller heeMthani
bericht gezondeo, dat hy de benoeming tot
lid tan de Eétsie Kamer der gtaten-Generaal
voor Zuid-Holland heeft aangenomen.
Hóór de Maatschappy tot Ex
ploitatie van Staatsspoorwegen is b|j publieke
aanbesteding aan den heer C. den Besté te
Ammeratol ter uitvoering opgedragen het
uitbreiden en wyzigen van sporen en wis
sels, het verhoogen en verlengen van perrons
met bykomende werken ten behoeve van
het station te Goes, voor de som vsn f 7820.
In de zitting der arr.-rechtbank
te Rotterdam van Vrydag jj. stonden o. a.
A. v. d. K., 18 jaar, zandschippert-
koecht, en J- W. G. v. d. K., 21 jaar, tdnd-
schipper, beiden wonende te Vreeswijk.
Zb zouden te zamen en iu vereeniging in
bet «ind van Mei van dit jaar te Gouderak
hebben weggenomen een tros touw en op of
omstreeks 30 Mei te Lekkerkerk 3 kazen,
«en misthoorn, een jongenspak en'een lapje
katoenstof.
De eerste hunner, die knecht was by zyn
broeder (den tweeden beklaagde), verklaarde
op 26 Mei gelegen te hebben met bet aakje,
door zyn broeder gehuurd, in een zeeling te
Gouderak en wel naast een ander schip.
HU had toen aan boord gezien een tros
touw, doch weet niet hoe die daar gekomen
was. In het lsatst van die maand hadden
zfl met hun aakje te Lekkerkerk gelegen.
H|j had toen gezien, dat zyn broeder uit
een winkel aldaar heeft weggenomen een
jongenspak en een lapje katoenstof. Aan
boord had h|j nog gezten twee kazen, doch
weet daaromtrent niets te verklaren.
De tweede beklaagde ontkende. Den tros
touw had hy gekocht en den misthoorn op-
gevischt. De kleedereu waren door zgu
broeder aan boord gebracht, terwjjl hy out-
kepde de kazen 'verkocht te hebben. Wat
zffn broeder te zijnen nadele verklaart, is
oh «raar, déze is idioot Vyf geltiigeu wer
den er geboord. De veldwachter, die beide
beklaagden had gehoord, had den indrnk
gekregen, dat zg beiden schuldig waren aan
de genoemde diefstallen. Naar de meening
van het O. M., met welke de rechtbank
zich vereenigde, werd de voortzetting dezer
zaak gelast op Dinsdag-middag om drie uur,
om alsdan nog te hooren een paar nieuwe
getuigen. Uitspraak over 8 dagen.
Onder voorzitterschap van den
heer M. G. van Kempen te 's-Gravenhage
vergaderde Donderdag te Gouda de afdeeling
„Zuid-Holland" van den Algemeenen Neder-
landschen Politiebond. Uit het verslag van
den secretaris bleek, dat de afdeeling op
30 April 1904 756 leden telde, 155 zyn in
het afgeloopen jaar toegetreden, 17 overge
nomen van andere afdeeliogen, 96 leden
hebben bedankt, 8 zyn overleden en 6 over
geplaatst naar andere provinciën.
De vergadering behandelde den beschrg-
Vingsbrief voor de 23ate algemeene verga
dering, die op Woensdag 24 Augustus, des
middags half een, in een der zalen vsn het
Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen
te 's-Gravenhage zal worden gehouden.
Besloten werd uit de voordracht van het
hoofdbestuur voor een commissie vsn beheer
voor de stichting, bedoeld in art. 26 der
statuten, alleen te steunen bet lid A. Snij
ders te Siiedrecht
De vergadering wees als hoofdbestuurs
leden san de heeren J. P. Engelman, lid van
Ged. Staten van Friesland, D. Beunder, com-
missaris van politie te Enschedé, eo deo heer
W. L. H. Kafter Henke, commissaris van
politie te Amsterdam. Alle drie aftredend.
Voor de 4e en 5e vacature verkregen de
afgevaardigden een vry mandaat.
Tot afgevaardigden naar de algemeene ver
gadering werden gekozett de heeren M. G.
van Kempen, klsrk by de politie te 'sGra-
renhage, en A. J. Roos, hoofdagent van
petitie te Gouda.
Tot plaatsvervangende leden de beereu
A. Snyders, hoofdagent te Siiedrecht en D.
Van den Bosch te Krimpen san den IJsel.
Zondagmiddag had op het
uitgestrekte terrein achter de voormalige
buitenplaats „Woudensteyn" naby de Cen-
tuurbaan te Rotterdam een provinciale mee
ting voor algemeen kiesrecht plaats. Om
half twee ham de meeting, die door pl.m.
400Ö personen werd bygewoond, een aanvang.
De meetinggangers droegen allen een kaart,
waarop gedrukt: „Wy kleine luyden eischen
het algemeen kiesrecht". Op het terrein
waren niet minder dan 86 banieren en
wimpels opgesteld der deelnemende arbeiders-
en vrouwenvereenigingen uit Rotterdam,
Delft, Dordrecht, Den Haag, Gorkum,
Leiden, Schiedam, Schoonhoven enz. Een
vyftal marinematrozen waren onder de
meetinggangers. Hab namen werden door
de politie genoteerd.
Als sprekers traden op mevrouw S. Tilma—
Schaaf, Mr. P. J. Troelstra, R. Winkel,
H. Spiekman ea L. M. Hermans, die pro
paganda maakten voor algemeen kiesrecht.
De heeren Troelstra en Spiekman rele
veerden iu het byzonder de aanwezigheid
der marinematrozen, die zich blootstelden
ai* de kan* uit den dienst ontslagen te
worden, wegens anti-militaire karakter
eigenschappen.
Een incident ontstond by de rede van
Hermans, doordat leden van het Ned.
Werkliedenverbond strooibiljetten verspreid
den, waarin den socialisten verwelen werd, dat
z|j de laatste welvaart, die de werklieden
nog hadden, ontnamen. De politie moest
tuascbeobeide komen.
Tydens de meeting deden moziek-
xangvereenigingen zich hooren. Om half «yf
ging de lange stoet onder geleide van
bereden politie, in optocht door verschillende
straten van Kralingen.
's Avonds was er feest op het meeting-
terrein met illuminatie en WelTsdampen en
ten slotte vuurwerk. f
Aan den heer J. Vellenga,
hoofd eener school vóór M. U. L. 0. te
Rotterdam, viel de onderscheiding te beurt,
dat zyn werk „English for Continental Pupils"
door den Minister vsn onderwgs in Frank-
ryk is geplaatst in den catalogus der boeken,
die den leeraren aan de r(jksecholen voor
middelbaar onderwys en gymnasia worden
aanbevolen.
Mej. A. H. Spits te Bodegraven
en de heer C. W. Huibregtsen te Vreeswyk
zyn geslaagd voor het examen Fransch 1. o.
Tot onderwijzer aan de open
hare lagere school te Barwontswaarder is
benoemd de heer D. van Houte te Retran-
chement (Z
De heer P. Stuurman te Jutfaas
te benoemd tot onderwyzer aan de openbare
lagere school te Aalsmeer (wyk II).
De Synode der Ned. Herv. Kerk
heeft in hooger beroep den predikaot te
Polsbroek voor den tyd van drie maanden
in zijn bediening geschorst Door het Pro
vinciaal Kerkbestuur v«n Utrecht was de
tyd der schorsing bepaald op zes maanden.
Het Prov. Geref. Weeshuis te
Middeiharnis heeft o. m. aan extra gehouden
oolleetea in de Geref. Kerken ontvangen,
Hit: Haastrecht f 4,18; Lekkerkerk f 1,10;
Moordrecht f 2,50; Nieuwerkerk a/d IJsel
f6,11Oudewater f 13,08; Reeuwyk en Sluip-
wyk f 2,814. -
Ds. L. Van der Valk te Scheve-
Hingen, van de Gereformeerde Kérk A, heeft
het beroep aangeaomen by de Gereformeerde
CteoewU te Oeeterbeeh (gemeente Renkum.)
Z. D. H. de Bieschop van Haarlem
beeft op den 15den Augustus jl. in de kathe
drale kerk van St. Bavo te Haarlem de
H. Priesterwydinjr feegediend o. a. aan den
Eerw. heer H. M. J. Verzgl, geboren te Gouda.
Qwuda, 23 Augustus. In de vrydag-
middag gehouden raadsvergadering werd
vastgesteld de gemeenterekening over 1903,
tot een bedrag io gewone ontvangst van
f 424 207,54V» en in uitgaaf van f 403.624.39V»,
roordeelig saldo f 20.583,15; buitengewone
ontvangst f 157.600,03, uitgaaf f 155.985,28,
voordeelig saldo f 1614,75; totaal voordeelig
saldo 22.197,90.
Van den heer M. H. A. Straater was be
richt ingekomen, dat hg ^ontslag neemt
als raadslid, wegens vertrek uit de gemeente.
De heer C. J. vsu de Putte alhier is
geslaagd, voor het examen Hoogduitsch 1. o.
De heer M. van Buuren alhier is ge
slaagd voor bet examen faandteekenen en
perspeclief (M. 0.)
Amelde, 23 Aug. Mej. J. M. C. Punt
alhier is benoemd tot onderwijzeres aaneen
School met den Bybel te Vlaardingen.
*Amuaerat«l, 22 Aug. Hedenmorgen
trok een troep Zigeuners met 4 wagens,
begeleid door rijks en gemeentepolitie, door
Eet dorp. Te Bergstoèp gekomen, weigerden
de bewoners van een der wagens verder
te gaan, daar >y wilden wachten op twee
manoeiyke hoisgenooten, die, na bekomen
verlof van de politie, naar de paardenmarkt
te Leksmond waren. De overige drie
wagens werden tot aan Stolwgk gebracht.
Een droevig sterfgeval had in het
laatst der vorige week in onze gemeente
plaate. De echtgenoot» vau den heer
G. <f. J. Jz. stierf 'binnen een dag aan
cholerine. Dadelijk zyn van gemeentewege
de noodige maattogéleh genomen.
Bergambacht, 23 Aug. De kermis
behóórt alhier ook weder tot de geschie
denis. Hoewel er meer kramen waren dan
vorige jaren en er alzoo meer afleiding
was, was er weinig animo en is alles in de
beste ortfe afgeloopen.
In dè 11. Woensdag gehouden Raads
vergadering werd aangeboden de begrooting
voor het dienstjaar 1905, bedragende iu
out vangst en uitgaaf de som van f 20752,18^.
'Bleskeusgraaf, 23 Aug. Dezer dagen
overleed de oudste ingezetene dezer gemeente,
de wed. M. van Duist, in den ouderdom van
91 jaren.
Door den Raad dezer gemeente is
besloten, dat geene af kondigingen meer zullen
plaats hebben op Zondag, dan de by de
wet gebodene huwelijksafkondigingen.
'Haastrecht, 22 Aug. Vrgdag j.l. hield
de afdeeling „Haastrecht" van de Holl.
Maatsch. vsn Landbouw een ledenvergadering
ten huize van mej. de wed. A. M. Blanken. Op
het convocatiebiljet kwam voor: t. Notulen
vorige vergadering, die goedgekeurd en
gearresteerd werden; 2. Punten van be-
schryving algemeene vergadering, waarby
de heer J. Brouwer de Koning als afge
vaardigde Daar die vergadering werd ge
kozen en plaatsvervanger als zoodanig de
beer J. Kool. Vervolgens had wegens
periodieke aftreding de verkiezing plaats van
de bestuursleden, de heeren J. Kool en
C. Streng, die beiden herkozen werden.
Na afloop hield men de gewone verloting.
Hoe gevaarlgk bet ia op een in be
weging zyode wagen te springen, ondervond
Zaterdag bet zoontje van den Bgksveld-
wachter H. Hg vroeg n.l. san den knecht
van den molenaar Z. of hg mee mocht
rgden. Deze stemde daarin toe, doch vóór
de wagen stilstond, wilde de jongen er op
klimmen. Hy stapte mis, met het gevolg,
dat zyn been tusschen de speken van bet
wiel geraakte.
Het been brak boven de knie. onder de
knie was het gekneusd, terwjjl hg nog een
gapende wond aan den voet bekwam.
Oamiddellyk werd hij naar huis gebracht,
alwaac Dr. F. L. Deterding de eerste genees
kundige hulp verleende.
'Leksmond, 22 Aug. By de heden
gehouden paardenmarkt zgn aangevoerd 345
paarden en 103 veulens, dus de aanvoer was
beduidend mioder dan in 1903.
De bande) was tamelgk levendig, zoodat
er nog al veel is verkocht.
'Moordrecht, 22 Aug Heden-avond
vergaderde de afdeeling „Moordrecht en
omstreken" van *de Holl. Maatschappij van
Landbouw" in het café „Harmonie". Tot
bestuursleden werden herkozen de heeren
J. C. Ketel als secretaris penningmeester en
IJ. J. de Jong. Tot afgevaardigde naar de
algemeene vergadering te Eokhuizen werd
gekozen de heer J. IJ ff; als plaatsvervanger
de beer A. v. d. Heuvel. In navolging van
de afd. „Gouda" werd ook staande de
vergadering de heer J. IJ ff benoemd als
candidaat voor het hoofdbestuur.
Na eenige ingekomen stukken en mede-
deelingen behandeld te hebbeD, werd de
gewone verloting gehoudende pryzen
kwamen aan de navolgende heeren: C. v. d.
Kuij een zweep; IJ. J. de Jong een emmer;
A. N. Kool een leidsel en D. Verboom
een emmer.
•Oadcwatcr, 22 Aug. Vrydag betrapte
de heer P. alhier een bedelares uit Mont-
foort die terwyl zy hare wekeljjksche gift
io ontvangst kwam nemen ongemerkt,
zoo zy dacht, een greep in de toon
banklade deed en eenig geld naar haar zak
liet verhuizen. Hy dwoDg haar de zak uit
te pakken, waaruit te voorschijn kwamen
drie kwartjes en twee dubbeltjes. Hoewel
zij hardnekkig bleef ontkennen diefstal ge
pleegd te hebbeD, wist de gemeente-veld
wachter Bos baar den volgenden dag tot
bekentenis te brengen en zal de gfrekening
nu wel volgen.
Tot predikant bjj do Geref. Kerk alhier
is beroepen Ds. Beukelaar te Zaaqdsm.
•NtolwRU, 22 Aug. Iu het begiu der
vorige week had de landbouwer W. de J.,
wonende in 't Beiersche, door het schrikken
van zya paard het ongeluk met paard en
wagen in den Gouwvliet te geraken. Al de
opzittenden op één na, die er tydig afsprong,
gÏDgen mede te water, o. a. een zesjarig
meisje, dat onder den wagen terecht kwam
en met groote moeite van een wissen dood
gered werd. Gelukkig, dat er hulp genoeg
in de nabgheid was om allen en alles weer
op den vasten wal te brengen. Met het
paard werd de reis huiswaarts voortgezet;
de wagen bleef evenwel by den landbouwer
A. V., evenals het genoemde meisje, dat
daar liefderjjk verzorgd en van droge
kieeren voorzien werd.
De typhus schjjot nog geen afscheid
van ons genomen te hebben. Vrydag is
weer een geval geconstateerd by bet 13 jarig
zoontje vsn den timmerman fv. D.
Waren de vroegere lnders voorifcet meeren-
deel spoedig hersteld, dtar de ziekte niet
vsn ernstigen aard waa, deze Ijjder scbgnt
hevig aangetaste Voor de ouders, die dit
jaar reeds twee volwassen kinderen door
den dood verlore», is het te hopen, dat de
ziekte spoedig een gunstigen keer neme.
Binnenkort de datum is nog niet
vastgesteld zat de nienwe te openb.
school in gebruik worden genomen.
Dit zal boogetwaarschyniyk op feesteiyke
wyze plaats hebbendoor den gemeenteraad
is nl. in tyne laatste vergadering besloten,
den leerlingen dien dag een kinderfeest te
verpachtingen van boomgaarden bracht die
van mevrouw de wed. Vonck f 270 op tegen
f 180 io het vorige jaar.,,
Eenige berichten wachten'op plaatsruimte.
V18ÖCHEEU-BKR1UHTEN
In bet visebwater van Rens-
woude zgn gedurende den verboden tgd
6 zalmsteeken en 4 palingsteeken geplaatst.
De uitkomsten der zalmvis-
schergen op de Waai en de Morwede waren
in de laatste 8 dagen zeer bevredigend.
In het traject van Tiel tot Woudrichem
werden 26 zalmen gevangen, bü Gorincbem
110 en te Hardingsveld 56 stuks. Bovendien
bemachtigden de visschers 2 steuren, die
té ramen f 67 opbrachten. Van 16 Aug.
tot 16 Oct. is théDS ingetreden de verboden
tyd voor de visschers om met de zalmzegen
te visschen. Zalm deed f 1,20 f 1,65,
St.-Jacobjes f léf 1,25, aal 20 k 25 cl.,
paling 50 k 55 ct., snoek 22 k 24 ct., zeelt
24 26 ct., baars 15 18 ct., -bliek) 12 k
lï cL en voorn 4 k 6 ct., alles per V» KG.
"Amelde en Tlenbeven, 22 Aug. In
de afgeloopen week werden door de flouw-
visschers alhier 5 en met den kantzegen 3
zalmen gevangen, waarvan de zwaarste 12
pond woog.
Heden was de vangst gunstiger, met de
dryfnetten werden 3 en met de kantzegens
4 zalmen gevangen; vaneerstgemelden was
de zwaarste 28 en van de laatsten 18 pond.
*Bralli>Ken« 22 Aug. De vorige week
werden ter markt aangevoerd 743 zalmen;
prgs: Winterzalm fl,50 i f2,25; Zomefzalm
f 1,15 k f 1,50;, St Jakobzalm f 1,- a f 1,75
per 5 ons.
BEU K8BEK1CHTEN
-""'p- M Aug.
C rt Nederl. WerW. Scbflld. 2^ 80'/s
Dito dito i 3 95
Oostenrijk, Obl. pap. Mei-Nov. 4 100i/4
Dito Feb.-Aug. 5 100»/i«
Dito zilver Jan.-Juli. 4 lOO'/s
Dito Apf.-Oct 6 100%
Portugal, Oblig. le Serie. 3
Dito 3e 3 68%
Rusl. Obl. Binnenland 1894 4 91i/«
Dito 89/90 le en 2e uitg. 4 WU
Hong. Hyp.-Bauk pandbrieven. 4 98V»
Zuid-itol. Spoorw.-tnö. Oblig. 3 676/w
Loten Amsterdam f 100..3 106%
Loten Antwerpen24» 102'/»
Loten Turkye 1870 8 29%
Ctavraagd een
MARKTBERICHTEN.
Gsrtncbeia, 22 Aug. Aangevoerd 273
runderen, 5 nuchtere kalveren, 15 vette
varkens en 519 biggen. Pryzen: zware
kalf koeien f 190 a 24Ö, kalfvaarzen f 140
a 200, melkkoeien f 160 a 200, 24i-jarige
oasen f s guiste vsarzen f 100a 140,
pinken f 40 a 80, graskalveren f 30 a 00,
nuchtere kalveren f 5 a 11, vette varkens
17 a 20 cL per half kilo, biggen f 3 a 7.
Rotterdam, 21 Aug. Tarwe f7,70 tot
f8,10. Per 100 kilo f8,-.tot f9,50. Rogge
f 5,— tot f 5,35.
Rotterdam, 22 Aug. Aangevoerd 176
vette runderen, 0 magere dito, 274 vette
en graskalveren, 2 nuchtere kalveren, 1487
schapen of lammeren, 338 varkenr.
Runderen 26 a 36 ctkalveren 34 a 474» ct;
schapen 24 28 ct; lammeren 30 a 37 ct.;
varkens 17 a 22 ct. en lichte varkens,
voor export, 17 a 18 ct per Va kilo.
BDUHÜBUIKti NTVSl).
Hchoanliaveu, Van, 19-23 Aug.
Geboren: Aana Alopie* Maria, d. vau
J. V. Wilier en C M. W. Hofslag.
Johanna, d. van C. J. U, Iijeshorst en J.
Hartman. Alida Hendiika, d. van H. de
Langen en T. Bruines...-* Adrianus, z van
B. Kynshof en A. Koojj. 1
Ondertrouwd: G. J.^Verburg en T. H.
de Vaal.
Overleden: T. Vetméjj, oud 58 j.
Oudewater. Van 4—18 Aug.
Geboren: Adriana Elisabeth, d. van P.
Vermey en J. v. Dootoen. Johannis
Cornelia, z. van J. C. i, Vreumingen en
J. C. Boer. Johannis Petrus, z. Van Joh.
Kraan en P. M. Wildenburg. Catbarina
Maria, d. van C. J. v. d. IJsel en C. Rietveld.
Overleden: J. Polak, oud 78 j., echt-
genoote vau W. Rozen thai. J. T. van den
Berg, oud 67 j. (won. te Montfoort). A.
Kemp, oud 17 j.
•atrMfkcrki 19 Auj. Bj de lehouden
(ièt'roi
Mr. Tit. SNELLEN
M. DE KLEIJN.
Utrecht, 18 Augustus J904.
De Heer en Mevrouw SNELLEN—DE KLEIJN
betuigen, ook nameos wederzgdsche Familie,
hunnen hartolijken daDk voor de vele be-
wgzen van belangstelling by bun Huwelgk
ondervonden.
Heden overleedtot onze diepe droef
heid, onze geliefde Zuster, Behuwd
zuster en Tante
TElJlfTJE VERMEIJ,
in den ouderdom van 58 jaar.
Uit aller naam,
C-iVERMEIJ Cz<
Schoonhoven, 21 Aug. 1904.
Heden overleed, n een langdurig
doch geduldig Igdqn, onze geliefde
iongste Zoon, Broéder en Behuwd-
broeder
GOBN E'LI 8,
in den ouderdom van 21 jaar en 6
maanden.
Uit aller naam,
A. v. b. WOLF.
M. M. v. n. WOLF-
Modrik
Groot-Ammers, 22 Aug. 1904.
Een party
een groote MALLEJAN* een lichte gebruikte
BRIK en een DOGCART.
Adres: H. OUWERKERK, Jfteuwpeert.
EEN; GEBRUIKTE
een gebruikte TENTWAGEN met zypor-
tieren en 3 gebruikte TILBURY'S, zoogoed
als nieuw, tegen lage pryzen, by
Wagenmaker, SUlwtJk*
of flink HALFWAS, door G. BOUWMAN
te Moordrecht.
Om terstond in dienst te treden bind!
slob aan een
goed kunnende melken.
Adres: HULPKANTOOR Nnnrdelo**.
DIRECTIE te SLIKKERVEER.
A.,. VRIJDAG-AVOND 1I.SO
uit BOX VERDAMnu afloop der
Voorotelllog!
IN DEN GROOTEN SCHOUWBURG.
D« Dlreclerar.
EN VERDER PER SPOOR.
ia f 1,50 Se blaaae 8po,r.
PrU. Retour: a' ïe
Kinderen beneden de U J*»r SU Out minder.
Vertrek 'a mergen, om tjl nnr.
KAARTEN verkrjgbaar lot 4 September bj de leden der Comnueeie:
J. DE GRUIJTER, Voorz.; G. J. VAN DIEMEN, Seer.; D. DE ROOIJ, PennMgru
DER
avends 0 uur, b(j A. 8CHODTEÏ,
waar tevens de onafgehaalde Pryzen (ongeveer 125) zullen worden verkaebt,
wrike zyn te bezichtigen op den dag van dei Verkoop. -
LH een onderzoek, betreffende knoeierijen in
de Nada, ingesteld door I>r. VAM HAMEL A
HABMENS te AmsterdamAdvUeur» voor Scheikundige
en Hygiënische Zaken van het Huis van
en waarvan het renultaat voorkomt in het Maandblad tegen
de vervaltchlugen, van AngnutuB J.L, biykt:
„Dat van de 40 monster» uit 18 gemeenten hier te lande
slechts drie niet vervalscht vraren en wel
Twee monsters gewone Soda eu één monster merk
„SODEF.
„l>at echter „S0DEX" ongeveer driemaal zooTeel
goede eigenschappen bezit als deze onvervalschte Soda.
„Dat de nagemaakte Sodex vervalsckt bleek te *Un.
„Dat van de overige 35 monsters 23 pCt. hoegenaamd
geen waarde hadden als reinigingsmiddel en dat
volle eigenschappen
OVERAL VERKRIJGBAAR.
NAAMLOOZE VENNOOTSCHAP
BOTTEBDAM.
VAN DE
goedgekeurd by Koninklgk Besluit van 21 Mei 1904, No. 35, op Vrtydag 29 Sept. Itt04.
De hoofdpry9 wordt desverlangd door de Commissie teruggekocht voor f 2000, -.
Voorts: Paarden, Koeien, Schapen, Pluimgedierte, By-
wielen enz.
De uitslag der trekking z&l, wat de hoofdpozen betreft, worden bekend gemaakt in
_Het Nieuws van den Dag", „Schoonhovensche Courant", „Weekblad voor Woerden",
„Oudewatereche Courant" en „Het Nieuws".
Loten verkrggbaar by S. dc W.IV. VAN BfOOTEM, Boekhandelaars, Schoonhoven.
De Heer K. BOERMAN,
volgens portret.
Het is de moeite waard te verhalen, wat de
Heer K. BOERMAN, Spgkermakerstraat 132
Den Haag, ons mededeelt: „Openlijk moet ik
U mgn erkentelijkheid betuigen om mgue volledige
herstelling, verkregen door de Abdijsiroop,
Klooster Santa Paulo. Sedert meer dan 3 maanden
hoestte ik voortdurend en gaf steeds een vuile
taaie slgm op. Myn borst was compleet als een
muziekdoos, zoo piepte ik. De middelen van den
dokter hielpen my niet. Toen baalde ik een flacon
A bdJJsiroop bg Gebb. GEUBBELS, Drogisten,
Brouwersgracht, en bespeurde direct veel verlichting.
Na het gebruik van den tweeden flacon ben ik
totaal genezen. Ieder borstlgder raad ik aan de
Abdijsiroop te gebruiken."
Let op, dat gg dezelfde Abdijsiroop bekomt,
die de Heer BOERMAN gebruikt heeft; deze alleen
geneezt en is kenbaar aan een rooden band
om de flesch, waarop de handteekening van den
Generaal-Agent L. I. AKKER, Rotterdam, voorkomt.
De namaak geneest nooit.
Klooster Santa Paulois een gezegend middel voor jong en oudzg is altyd on-
schadelgk en geneest onvoorwaardelgk den hardnekkigsten Hoest, de hevigste
Verkoudheid, Asthma, Keelpyn, Kink- en Slgmhoest, Bronchitis, Mazelen eu alle
Borst- en Longaandoeningen.
Prgs f 1,— f fl,— en f 3,50 per flacon.
Verkrygbaar by:
A. C. FIJN van DRAAT te Scuoonboven
G. van deh WOUDEN te Lekkkrrkbk;
G. S. ROSS te Oud-Alblas;
J. L. VLOT te Oud-Alblas;
W. van REES te BLEsxxNsoRAAr;
f. SCHUTTE te Molenaarsgraaf;
C. van ZESSEN te Vuilkndam;
T, TERLOUW te Goudriaan;
J. van DIJL te Gigsxs-NiauwKXRK;
J. ZONNEVELD-Piek te Hoornaar;
C. BROUWER te Meerkerk;
G. BOUWMEESTER te Tiknhovkn;
P. G. J. dr JONG te Ameide;
H. COLJE te Lopik;
G. v. d. HOEK te Cabauw;
JOH. v. d. WERKEN te Grooï-Amuxrs
T. MOLENAAR te Lkxmond;
R. VERMEULEN te Lanqerak;
K. VAN DAM te Bergambacht;
C. VAN WIJK te Oudewater;
Firma WOLFF Co. te Gouda;
H. v. d. DOOL te Suedrecht, Boveneinde
W. G. VAN STEENIS te Noordeloos;
FRANS VAN DAM te Gouderak;
J. DE KLUIVER te Ottoland;
A. VAN WALSUM Pz., Ouderkerk a/dIJ.
W. DONKER, Krimpen a/d Lek;
C. C. VAN GENNEP te Moordrkcht;
H. POT te Nieuw-Lekkerland
Mej. KORTEWEG te Alblasserdam;
F. AMSING te Alblasserdam;
E. HILGEMAN te Streefkerk
C. SPELT te Nieuwpoort;
F. J. BATS te Stolwijk.