Ei Me Boorooiapo
Levensverz. 1
M
j!i
Ei groote, solida ScMnr
EEN KNECHT,
E.Br^ndsm^
RotterdamAmsterdam
Openbare Vergaderingen
De Onroerende Goederen
Te zamen op f31260,-.
De Landerijen
te Leerbroek,
Stolwijk,
Grasverpachting.
Houtverkooping.
16000 kilo Koehooi
C. PLOMP Azn.,
Floralia.
Mandenmakers!
Bakkersknecht.
Boerenknecht,
Boerenknecht
Dienstbode,
GRONDWET l IJ Cllt,
N°. 2601.
Woensdag 5 April.
1905.
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
Tweede Blad.
op Woensdag 5 April 1905 te HAASTRECHT,
en Donderdag 6 April 1905 te OUDEWATER,
„DE BALANS VAN HET MINISTERIE".
Het Bestnnr der Centrale Liberale Kiesvereeniging.
BERICHT VAil INZET.
onder Nieuwpoort, Croot-Ammers, Lanyerak en Schoonhoven,
24 Hectaren, 29 Aren, 34 Centiaren,
OPENBARE VERHURING.
Te Groot-Ammers,
DE SLAGEN
En te Langerak,
ERFHUIS
17 gekalfd hebbende Koeien,
Openbare Vrijwillige Verkooping
WEI- EN HOOILAND,
5 Hectaren, 84 Aren, 89 Centiaren.
Nieuwerkerk a/d IJsel
„KERKEDUK-ETTIHGEN".
Bekwame Metselaarsknechts.
Bonv-, Melk
en
Noordeloos;
I'inkeveer
nieuw gezaagd Hout,
Ribstuk en ander fijn Vleesch,
Bleekerssingel 285, GOUDA
TE KOOP:
LEERLING.
Incasseert Vissels en bezorgt
assurantiën.
Om te onthouden.
KINDERMEEL*
ill
IJ
Inspecteur: C. B. van BAAREN, Schoonhoven.
WHEEN'S
WHEEN'S
WHEEN'S
WHEEN'S
WHEEN'S
WHEEN'S
WHEEN'S
WHEEN'S
WHEEN'S
WHEEN'S
ZEEP
ZEEP
ZEEP
ZEEP
ZEEP
ZEEP
ZEEP
ZEEP
ZEEP
ZEEP
WHEEN'S Zeep-Maatschappij, Rotterdam.
Schoonhovensche Courant.
S. V. N. van Nooten,
Gemeenteraad van Schoonhoven.
in het Gebouw „CONCOBDIA", avond» ten half nrbl nre,
in HA tel „DOELEN", avonds ten 8 nre.
Lid van de Je Kamer der Staten Generaal
ONDERWERP:
IT DEBAT GEWEN8CHT.
van Mej. de Wed. JOHs. DEN BESTEN Sr. en Kinderen, ter grootte van
geveild ten overstaan van den Notaris A. CASTELEIJN te Streefkerk, den 30. Maar! jl.
zgn ingezet en verhoogd als volgt-
Het le perc.
op f
700,—
Het lJe
perc. op f 850,—
Het 23e perc.
op f 1100,—
le
300,—
13e
1900,-
24e
1000.—
3e
300,-
14e
1250.—
!5e
810,—
n 4e
1350.-
15e
1500,—
26e
2100,—
- 5e
360,—
16e
500.-
27 e
1600.—
X
a
650,—
17e
450.—
- 28e
1000,—
7e
400,—
18e
660,-
29e
700.—
8e
800,—
19e
460.—
30e
1100
9e
1300,—
20e
700,-
31e
1100,—
- 10e
600,—
n 21e
2000,—
32e
600,—
11e
700,—
tie
800.—
33e
- 750,—
De teeeleg blijft bepaald op Donderdag den 6. April 1905, 'a voormiddags
ten 10 nre, by de Wed. J. DEN* BURGER te Nieawpeert.
Nfdere inlichtingen geve*. de mede-Eigenaren JOHs. DEN BESTEN en JACs. VAN
DER HORST Bz., beiden te Nieuwpoort, alsmede genoemde Notaris A. CASTELEIJN.
gi De Notaris A. CASTELEIJN te
McStreefkerk is voornemens op
BgL Zaterdag den 8. April 1905,
in het openbaar te verburen,
voor het seizoen van 1905:
*smorgens ten 9 ure, by Iz. DE STIGTER
aldaar
van de Peldera:
Middelbroek, Ameide, Tienhoven en Bloemen-
daal; Gelkenea, Ammers-GraaflindAchter
land en Peulwyk; Streefkerk, Kortenbroek
en LangenbroekLangerakGieasen-Oude-
bovenkerk en Peursum; van het Burgeriyk
Armbestuur van Groot-AmmerB; van den
Polder „het land der Zes Molens"van hot
Waterschap „de Overwaard" en van de
Alblasserwaard.
namiddags ten J ure, bg H. VAN
aldaar:
van het Burgerlgk- en Diaconie Armbestuur
en van den Polder Langerak en van het
Burgeriyk Armbestuur van Nieuwpoort.
vegens afschaffing der Boerdery.
De Notaris A. G. DE KRUIJFF
te Leerdam zal op Woensdag
19 April 1905, des voormid-
1 (tags om 9 uur, ten huize van
den Heer A. HIJKOOP te Leerbroek,
in het openbaar, tegen centante beta
ling, verkoopen
1 zwart MERRIEPAARD (drachtig),
1 vier-jarig vos MERRIEPAARD,
3 VARE KOEIEN,
6 KUISPINKEN,
13 KALVEREN,
t Boerenwagens, Kar, Tuigen, Eggen, Koe
kenmolen, Bietenmolen, Kaaspers, Kaasvaten,
Kaasplanken. Schragen, Tobben, Tonnen,
Emmers, Jukken en verdere
op Woensdag den IJ.
April 1905, des morgensten
10 ure, in het Koffiehuis van
P. STOPPELENBURG, op het
Dorp te 8tolwt)k, ten over
staan van den Notaris J. VAN DER LEEDEN
te Ouderkerk a/d IJssel, ten verzoeke van
de Erfgenamen van W. VERKAIK, van
met SCHUREN en ERF en eenige perceelen
BOUWLAND, Weg en Watering, staande
en gelegen onder de gemeente
op de zuid- en noordzjjde van Benederheul,
samen groot
Te aanvaarden: de Woning en aanbehoo-
ren 1 Mei a. s. en de Landeryen by de
toewyzing.
Breeder omschreven in notitiéndie ver-
krygbaar zgn ten kantore van den Notaris.
KERKVOOGDEN der Ned. Herv. Gemeente te
zullen op Woensdag 12 April a. s.t
des avonds ten 7 ure, ten huize van
G. VAN REEUWIJK, verpachten:
DE VAN OUDS GENAAMDE
TE KOOP AANGEBODEN:
van Ueut en 8teen,
met STALLING en POMP, groot J0 Meter
bg IJ Meter, geschikt voor alle doeleinden.
Te zien en te bevragen bg A. B. HER LAAR,
Mr. Metselaar te Nlenw-Lekkerland.
mF" Aan hetzelfde adres gevraagd
Horden, Boomen, eenig Brandhout en al
hetgeen verder ten verkoop zal worden
aangeboden.
Te zien 's morgens vóór den verkoop.
Ten overstaan van den Deurwaarder
J. KUIJTERS te Sliedrecht zal
•p Trydag 7 April 1009,
's morgens 9l/s uur, by de Herberg van
E. VONK te
•p Zaterdag 8 April 1009,
's morgens 9V» uurbg de Herberg van
D. VONK te
publiek worden verkocht:
EENE GROOTE PARTIJ
als: Planken, Delen, Ribben, Palen,
Latten, Amer. gr. J duims Planken en
zwaarder voor Schoeiingen, Brugdekken enz.,
Hejnscbrooteo enz. enz. enz.
TE KOOP AANGEBODEN:
ONGEVEER
by D. VERSLUIJS, Jaarsveld,
Koekoekareer,
KUNSTMEST.
Oadergeteekende heeft de ter te berichten,
dat hg vanaf heden AGENT is voor de
Dardrechtsche Kanatmestinaat.
schappij. Levering onder contióle der
Ryksproefstations. Eiken Donderdag van
10—11 uur te spreken by A. HEN DR1KSEN,
Korte Groenendaal, Uoada,
Beleefd aanbevelend
B. HENDRIKSEN A.Pm.,
PlattewegUeeswyk.
Hiermede bericht Ondergeteekende, dat
bg hem steeds verkrygbaar is:
le kwaliteit, zonder been a 40 Cents per
pond; met been 39 Cents per pond.
AanbevelendA. J. VERROEN.
Schoonhoven, Haven.
Verzekert alle soorten van Ver
zekeringen, als:
Brand Levens- en Scheeptransport
Paarden- en Veeverzekering;
Verzekering volgens de Ongevallenwet;
Kantoor van Vaste Goederen.
Verzekert bet Vee in de weide tegen het
hemelvuur, tegen f 0,90 per duizend gulden.
Verder alle soorten van verzekeringen
tegen wettige aansprakeiykheid.
Vraagt inlichtingen en tarieven.
Inschryving van planten Zaterdag 8
en Woensdag 13 April a.s., in het
HEEREN-LOGEME.NT, telkens van half een
tot drie uur.
Uitgereikt worden: COLÉUS. FUCHSIA.
PELARGONIUM. KNOLBEGONIA. CUPHEA.
BLADBEGONIA.
Betaling moet geschieden bg de inschrgving.
met ijzeren assen en rongen, bg W. DE HAAN
te Oudewater.
EENIGE GEHUWDE KNECHTS
gevraagd, bekend met Engelsch en boter-
werk. Zeer nette woningen bezijden de fa
briek beschikbaar.
Adres H. TEMPELMAN Dz., Schoonhoven.
TERSTOND GEVRAAGD
liefst uit den boerenstand, die goed met
paard en rijtuig kan omgaan.
T. D. BOTH,
Stalhouder.
StolwUherslnls, 17 Maart 1905.
Tegen Mei of eerder gevraagd een
aankomende
Br. fr., letter K, Boekh. Firma EDAUW,
Gouda.
Bij G VAN HOU WELINGEN, Brood en
Banketbakker te Meerkerk, kan ge
plaatst worden een
WORDT GEVRAAGD:
P. G bg H. BUZI.NKVleeschhouwer i
Spekslager te Slikkerveer.
Gevraagd met 1 Mei cei
P. G., goed kunnende melken, by de
Wed H. DE BOOM. Zich te vervoegen by
M MOLENAAR tc Nieuwerkerk a/d
IJsel.
Met Mei of eerder ten
of KNECHTJE gevraagd, goed kun
nende melken, bg L. VAN WAGEMNGEN
te Capelle a/d IJsel.
ER BIEDT ZICH AAN:
t
om met Mei in dienst te treden. Adres
NEELTJE BOSBERGEN. I. n hu.ze van A
RIJNEVELD, Jaagpad, Waddinxveen.
Mevrouw BEEKENKAMP te Gonderak
vraagt een nette
P. G., ziudelyk kunnendi weiken.
AMSTERDAM.
Alléén in verzegelde pakjes, voorzien
van bovenstaand gedeponeerd handels
merk, verkrygbaar.
In het byzonder wordt de aandacht
gevestigd op SOUCHON THEE, k f 1,30
per 5 ons
Voor één jaar vast op 3 pCt.
zes maanden JV»
Met veertien dagen opvragens J
- d"e 1
Koopt en verkoopt Effecten en
Coupon».
Het Kantoor is geopend:
van 9 tot 2 en van 7 tot 8 uur.
Zaterdagavond geen kantoor.
DE DIRECTIE
Dat Oprechte Witte Haar
lemmerolie van Jan Boogaard
de oudste en eenige Olie is, die beslist
geuezii g geeft voor gevatte Koude.
GraveelPgn op het waterStem
koude iu den Buik, Lyf- en Maag
krampen, Zinkings op de Oogcn,
OorpynKiespijnVrouwen- en
Meisjeskwalen enz.
Dat Oprechte Witte Haar
lemmerolie van Jan Boogaard
eeuwen heeft bestaan en in 1763 door
Doctoren is aanbevolen waarop Burge-
meesteren en Regeerders JAN BOO
GAARD consent gaven witte Haar
lemmerolie te maken en te verkoopen.
Dat Oprechte Witte Haar
lemmerolie van Jan Boogaard
duizenden en duizenden genezen heeft
in alle werelddeelen en hiervan attesten
steeds ter inzage liggen.
Dat Oprechte Witte Haar
lemmerolie van Jan Boogaard
voor ziek en kalfvee onmisbaar is.
Dat Oprechte Witte Haar
lemmerolie van Jan Boogaard
alleen dan echt is, wanneer ze voorzien
is van het wettig gedeponeerde wapen
en met myne handteekening voorzien.
Alle andere Beslist namaak.
Mpn overtuige zich hiervan om niet
bedrogen te worden.
Dat Oprechte Witte Haar
lemmerolie van Jan Boogaard
verkrggbaar is en gros: Spaarne 97,
Haarlem en by A. N VAN ZESSEN,
Nchoonhoven.
Verder bti de Ueeren G. van ZIJLL,
Glesen-NIeawkerk; G. van dir
WERKEN. Arameratol; K. LOfIK
eu T. CONJONGU. Brandwijk; L.
de H AASMolenaarsgraafC. van
ZESSEN, Vnllendam; J van ZESSEN,
Kinderdijk; N. ROOZENDAAL.
Streefkerk; J. de KLUIJVER,
Ottolaud; Mej TRAPMAN. Goadri-
aan; JACs. SPEIJER. Meerkerk;
A. S. LOUTER. Bolneo; A. v. d.
STAAIJRidderkerk; J. J. UIT-
TEN BOG ER Eevenhalaen; A.
VAN LIMBORGHLekkerkerk; R.
VERMEULEN. Langerak; W. van
REES. Bleakenagraaf en C van
STEENIS, Noordelooa.
K05T ZO CENT Ptfl VS
11 CENT PERVkPANC.
Verkrijgbaar te Wleawpoort bn den
Heer M VAN DER HEIDE: te Haaatroeht
by den Heer W. J VAN DAM
R.V.5.B
BU
la de beate en goedkoopste in gebruik,
la ongeëvenaard In qaalltelt.
ia de beate voor hnlahonding, waaeh- en toilettafel.
ia gemakkelijk.
beapaart arbeid, tijd en geld.
la geachikt voor ledereen, aelfa voor de teérate
lm ld.
ia bijzonder geschikt voor het bad voor kleine
kinderen.
waacht «nel, houdt flanel zacht en de klenr ver
schiet niet.
la Af} geedkooper dan alle andere merken,
0 doordat eU zwaarder la en vetter en
dns meer nlthendlngsvermogen.
la het IDEAAL der Zeepen. Eenmaal gepro
beerd, altijd genomen,
eiken winkelier verkrijgbaar.
verkrygbaar in den Boekh. vuS. kW N
VAN NOOTEN te Schoonhoven.
Aan de Geahonneerden
op de
Nu de verkiezingen weder op handen
zgn en het politieke leven by velen ia
ontwaakt, achten de Uitgevers van dit
blad den tyd gekomen, om hun lezers
TEGEN ZEER GERINGEN PRIJS
in het bezit te stellen van de in 1895 en
1896 by hen verschenen boekwerken:
H M I Waftfll UIT DE HUISHOUDING
U.JH. J. TT tuin, VAN DEN STAAT
en
H M Watfpl UIT DE HUISHOUDING
U.III.J. nauci. DER maatschappij.
Ten einde te doen tien, wat in
deze beide boekwerken behandeld wordt,
volgt hier eene opgave van den ryken inhoud
H. M. J. Wattel. Uit de HuishoQding
van den Staat.
Inhoud:
1. Staatkundige Geschiedenis tot de Omwen-
teliig van 1795.
J. Staalkundige Geschied, n/d Omwenteling.
3. De Gemeenten. De Uitvoerende en Wet
gevende Macht. Burgeriyke- en Burger
schapsrechten.
4. Verkiezingen in het algemeen. Voor den
Raad in bet byzonder. Lidmaatschap.
5. De Burgemeesier ais Raadslid. Plaatael.
Eigend. en Wetgeving. Huishouding.
6. De Gemeenteraadsleden en hnn man
daat. Vergaderingen van den Raad.
7. Dageiyksch Bestuur. Ambtenaren.
Administratie.
8. Gemeenteiyke Huishouding. Begroo-
ting. Belastingen.
9. Bugrootiog. Toezicht der Regeering.
Armwezen.
10. Provinciën.—Prov. Staten.—Verkiezingen
11. Gedeputeerde Staten. Huishouding
Bestuur. Ambtenaren.
IJ. Het Ryk. De Regeeringsvorm. De
Troonopvolging.
13. Minde'jarigb. v./d. Koning. Aanv der
Regeermg. Koniukl. Macht. Ministers.
14. Uitvoerende Macht. Gevolgen van de
Macht des Kooings.
15. Koninkiyke Macht. Kabinet. Raad van
State. Wetgeving.
16. Kamers der Staten Generaal. Tweede
Kamer. Verkiezingen.
17. Eerste Kamer. Werkzaamheden der
beide Kamers.
18. Ontbinding. Staalkundige en politieke
rechten. Kerk en Staat.
19. Kerk en Staat. Kerkgenootschappen.
Staatkundige rechten.
J0. Rechtswezen. Rechteriyke Macht.
Jl. Rechteriyke Macht. Administratieve
rechtspraak. Politie. Notariaat.
JJ. Buiten- en Binnenlandsche Zaken. Ge
zanten en Consuls. Onderwgs.
J3. Onderwys Kunsten en Wetenscb.
Armenzorg.
14. Oorlog en Marine. - Geldeiyk beheer.
Staats begrooting.
J6. Belastingen. Muntwezen.
J6. Muntwezen. Waterstaat, Handel en
Ny verbeid.
J7 30. Kolomen. Oost- en West-Indische
bezittingen.
H. M. J. Battel. Uit de Huishouding
der Maatschappy.
Inhoud:
1. De Staathuishoudkunde, wat zy is en
wat zy bedoelt.
2. Behoefte. Bezit. Soorten van bezit.
Eigendom.
3. Waarde. Arbeid. Voortbrenging.—
Verdeelmg van arbeid.
4. Arbeid. Coöperatie. Werktuigen.
5. Arbeid. Machiues. Toestand der
werklieden. Arbeidscontract.
6. Arbeid. Sociale wetgeving.
7. Kapitaal. hoe het gevormd wordt.
Ongelykheid van bezit. Invloed vaa
het kapitaal op de voortbrenging.
8. Landbouw. Grondeigendom. Groot
en klein landbezit. Roofbouw. Eigen
bebouwing en Pachtstelsel.
9. Handel. Ruiling. Prys en waarde.
Bewaarhandei. Monopolie.
10. Handel. Monopolie. Prys. Vraag
en Aanbod. Maatregelen ran bescher
ming. Gilden en Octrooien.
11. Vrye handel. Bescherming. Soorten
vau bescherming. Invoerrechten.
Handelsbalans.
12. Bescherming. Werking der Invoer
rechten. Graanwetten.
13. Ruilmiddelen. Geld. Munt.
14. Geld. Munt. Standaard. Papieren
geld. Circulatiebanken.
15. Loon. Rente. Beteekenis van loon.
Hooge en lage loonei). Minimum loon
en maximum arbeidsuren. Begrip van
.normalen arbeidsdag".
16. Loon. Werkstakingen. Rente.
Crediet. Rentestandaard.
17. Credietinstellingen. Banken. Dis
conto, beleening en prolongatie.
Volkscrediet.
18. Crediet. Betaalmiddelen van den
handel. Wissels en aoder handelspapier.
19. Invloed der belastingen en der Staats-
leenirgen op de volkswelvaart. Ver
schillende soorten en stelsels v. belasting.
J0. Vervolg der soorten en stelsels van be
lasting. Werking, daarvan. Het
stelsel der toekomst.
Jl. Begrip van armoede, rykdom en weelde.
Oorzaken armoede. Bevolking.
JJ. Armoede en armenzorg. Verschillende
wyzen van liefdadigheid. Armver
zorging uit een economisch oogpunt.
Vormen waarin de armoede zich vertoont.
J3. Armverzorging door de openbare kas.
Begrip van werkeloosheid. Armver
zorging en voorkoming van armoede.
J4. Wyze van armverzorging. Het werk-
hubstelsel. Staatstusschenkomst in het
belang van den arbeid en de arbeiders.
J5. Koloniën of bezittingen. Verband met
welvaart en productie. Wyze van
beheer. De economische toekomst
der Nederlandsche bezittingen.
Voor Geabonneerden op de
Schoonhovensche Courant worden
aeze boekwerken verkrggbaar gesteld voor
slechts f 0,80 per stuk, franco per post
na ontvangst van fO,S9; de beide boeken
te zamen voor slechts f0,99, franco per
post na ontvangst van fO,0O.
Gebonden exemplaren zyn verkrygbaar
tegen een verhooging van f 0,39 per
exemplaar.
Waar deze populair geschreven boek
werken tegen een zoo lagen prys verkrijg
baar worden gesteld, zal ongetwyfeld ieder
belangstellende zich deze willen aanschaffen.
ficheesheven.
N.B. Op den postwissel duideiyk aan
te geven, of men de boekwerken beide
verlangt, of welk van de twee, zoomede
ingenaaid of gebonden.
SCHOOUHOVIS
PÏÏH
COÏÏRABT.
Vergadering op Woensdag 15 Maart 1905,
des nam. l*/a uur.
(Vervolg van No. 1600
De heer P. van Sonsbeek: De beer Valk
beschouwt het al als een verordening,
maar het is nog maar een ontwerp. Het
ligt niet in de bedoeling van de commissie,
om den onderwgzers die kennis toe te
denken, die de doctoren hebben. Wanneer
tg iets verdenken, dan kunnen zy daarvan
nota nemen en de ouders er mee in
kennis stellen. De heer Valk behoeft het
dus niet zoo letteriyk op te nemen. We
zitten hier bg elkaar, om dat ontwerp te
bespreken.
De heer H. A. Schreuder: Het wil my
voorkomen, dat wy hier telkens krggen
een ontwerp verordening, die zóó in elkaar
is gezet, dat niemand haar begrijpt en
daardoor tot allerlei op- en aanmerkingen
aanleiding geeft. Ik heb het ontwerp van
de week gelezen, herlezen en nog eens ge
lezen. maar ik heb er geen lor van begrepen.
Ik kan my goed voorstellen wat de Ge
zondheidscommissie er van zegt. en dat zy
zal biyken in vorm en redactie onuitvoerbaar
te zyn. Het zgn redeneeringen, waar
niemand iets aan vast kan knoopen. We
zouden dus verstandig doen. om eerst eens
te raad pleegen de verordeningen van Gouda,
Dordrecht. Winterswgk enz.
De heer A. A. Graves KooimanDaar heb
ik niemendal op tegen. Het is echter zoo
eigenaardig, dat wanneer bier een verorde
ning den Raad bereikt, alle mogeiyke spits
vondigheden worden opgezocht om zoo'n
verordening bespotteiyk te maken. Zoo ook
nu weer de heer Schreuder. Ik wil best ge-
looven. dat de redactie niet onfeilbaar is,
maar het is zoo eigenaardig, dat wanneer
er iets van den beer Schreuder komt. dat
onfeilbaar moet zyn. We hebben dat ook
al eens gehad ten opzichte van een uit
legging van een verordening. De geheele
Raad vond bet zóó, de heer Schreuder weer
anders. Nu kan het best gebeuren, dat de
commissie abuis gehad heeft, maar daarmede
is nog niet bewezen, dat die verordening
niet noodig is, zooals de heer Valk heeft
gezegd. Het is beter, dat ze nog wordt
uitgebreid. De heer Valk zegt, dat er dus
besmetteiyke ziekten z(jn, die niet in de
wet zyn aangegeven; zeer zeker, maar later
is daarvan gebleken, dat zg wel degelgk
besmet telg k itio.
Willen de heeren een verordening, die
meer artikelen bevat en misschien minder
aan duideiykheid te wenscben overlaat, dan
ben ik daar ook voor te vinden.
De voorzitter: Ik kan mg niet ver
eenigen met het idee van den beer Valk.
dat de verordening niet noodig is. Er is
een artikel in de gewone schoolverordening,
waarbg de hoofden van scholen het recht
hebben om de kinderen, die door bun
lichameiyken toestand andere kinderen hin
derlijk zyn, van de school te verwyderen
en dan kunnen Burg. en Weth. maatregelen
nemen. Wil men dat nu nader omschryven,
dan zal ik my daartegen niet verzetten,
maar dan ben ik het eens met de Gezond
heidscommissie. dat het een akelig klein
ontwerpje is. Er zyn genoeg plaatsen, die
een goede handleiding hebben om daarnaar
een beter ontwerp te maken. Het is denke-
lyk opgemaakt door de commissie voor
verordeningen met straf?
De heer A. A. Graves Kooiman Ja, myn
heer de voorzifter.
De voorzitter. Noch met den tekst, noch
met den vorm kan ik my vereenigen.
De beer J. W. Valk: Ik vind het niet
aardig van den beer Kooiman, dat hy het
in den heer Schreuder afkeurt, wanneer
deze aanmerkingen maakt op dingen, die
niet te gebruiken zyn Aan den anderen
kant begryp ik, dat wanneer men avonden
heeft gezeten op verordeningen omtrent de
volkshuisvesting en voor de besmetteiyke
ziekten, en men hoort er zoo over spreken,
dat men er best over in z(jn schik is.
De heer A. A. Graves Kooiman: Mynheer
de voorzitter
De voorzitter: U krygt niet meer het
woord; ik sluit de discussies daarover.
De heer A. A. Graves Kooiman: Dan had
u den beer Valk ook bet woord moeten
weigeren.
De voorzitter: Ik stel voor om het ontwerp
te renvoyeeren naar de commissie, met den
wensch om, naar aanleiding van hot advies
van de Gezondheidscommissie, daar zooveel
mogelgk aan tegemoet te komen en de ver-
ordeniog te wgzigen.
Is geen van de heeren er tegen?
De heer C. van Willenswaard C.L.z. Het
zgn nog al groote gemeenten die men noemt
Dordrecht. Gouda. enz.
De voorzitter: Het hangt van de com
missie af welke verordeningen zg wil raad
plegen.
Het voorstel wordt alsnu zonder hoofde-
lyke stemming aangenomen.
De voorzitter: Aan de orde is het ont
werp voor de verordening omtrent de Volks
huisvesting
Zgn er ook heeren, die het woord .daar
over verlangen
De heer A. W. Lazonder: Den vbrigen
keer is door den Raad aangenomen, om het
nog eens een 14 dagen aan te houden. Ik
acht het wenschelgk, dat er een aparte
commissie wordt benoemd, om rapport uit
te brengen Ik geloof, dat ieder lid er van
overtuigd is, dat het ontwerp voor Schoon
hoven veel gebreken beeft.
De heer G. J. Niekerk: Naar aanleiding
van hetgeen de heer Lazonder zeide stel ik
voor, om het ontwerp Ie stellen in handen
van de Coitmissie van Fabricage.
De he©r^. A. Graves Kooiman: Ik vind
het voorwal van den heer Lazonder. al is
het misstfhiiafen met de beste bedoeling van
de wereld gedaan, nog al ingrijpend. Er
is benoemd een commissie voor die ver
ordeningen, waarbg straf is bepaald. Die
commissie heeft zich op serieuse manier
van haar taak gekweten. En nu wordt
het wel niet met ronde woorden gezegd,
maar toch wordt bedoeld: heeren. jullie
bent niet berekend voor je taak. er moet
een andere commissie worden benoemd.
Het kan misschien zeer aardig zgn om
een commissie dat voor de voeten te gooien,
maar wat is het geval? In de vorige ver
gadering werd er al gezegd, dat dit niet
deugde en dat niet en op 't laalst deugde
er geen letter en daarom, omdat het niet
zeker was of er misschien ook maar één
letter goed aan was. wil men een des
kundige over die zaak booren, ofschoon de
commissie ook rapport heeft gevraagd aan
den architect, al was dat niet mondeling.
Na al wat ik boorde heb ik mij nog niet
verbaasd over de stommiteit van de
commissie.
Ik heb gezegd, dat het best mogelgk was,
dat er wat aan mankeerde, maar dat de
commissie ook niet hier gekomen is en
gezegd heefthier is een verordening en
zoo moet je haar aannemen.
De Raad is er, om haar te herzien en
te verbeteren en nu kan ik niet begrgpen
waarom het voorstel gedaan wordt om nog
een commissie te benoemen om over dat
ontwerp rapport uit te brengen. Het is de
taak van den Raad om die verordening na
te gaan en dan is de commissie niet on
genegen om. wanneer de heeren ergens
g»lgk in hebben, hun amendement over te
nemen. Het gaat niet aan om nu weer
een commissie te belasten om dien boel in
't reine te brengen, tenminste dan bemoei
ik. als lid van de commissie, my er niet
meer mede.
De heer A. W. LazooderDe heer Kooiman
geeft zich als 't ware het brevet, dat zyn
verordeningen onfeilbaar zijn en by zegt,
dat de beer Schreuder altgd aanmerkingen
heeft te maken. Maar zou de heer Kooiman
dan denken, dat zgn werk zonder gebreken
was en wjj het maar met liefde zouden
moeten accepteeren?
U schijnt alleen alles te weten. Wy
hebben van bouwen geen verstand en daarom
willen wg het liever nog eens door anderen
lateu nazien.
De heer A. A. Graves Kooiman: Ik heb
toch duideiyk op den voorgrond geplaatst,
dat aan de verordening heel wat mankeerde
en dat de commissie gaarne de zaken zou
overnemen, die de Raad voorstelt, maar ik
kom er alleen tegen op. dat er nu al weer
een commissie moet benoemd worden, om
over dat ontwerp een rapport uit te brengen.
De heer J W. Valk: Ik heb den vorigen
keer hulde gebracht aan de commissie voor
zoo'n concept, want het is een groot werk
Ik heb toen gezegd, dat de commissie wel
niet denken zal dat er geen gebreken aan
*3c fc dit vond de beer Kooiman ook.
Waar er nu zooveel van deze verordening
afhangt, daar begin ik te zeggen laten we
voorzichtig ryo. En kan dan nu zoo'n ge
wichtig ontwerp, waarover de commissie
voor verordeningen roet straf zicb heeft
uitgesproken, niet komen in de Commissie
van Fabricage, die toch in het bouwvak
het meest thuis is? Die kan er dan den
architect by nemen en kan er eens op de
bezwaren gewezen worden, die de heeren
al gedeelteiyk weten en dan komt men tot
een goed geheel.
De heer A van LomweiIk zou liever
willen, dat 6 k 7 leden daarvoor by elkaar
kwamen met een flinken aannemer, en dat
die een goede verordening maakten.
De heer P. van SonsbeekIk moet van
deze plaats bekennen, dat het mg werkeiyk
vreemd klinkt, dat het werk van de com
missie. die door de meerderheid der leden
benoemd is, verschoven wordt naar een
andere commissie. De commissie voor ver
ordeningen met straf deugt nietmen wil
weer een andere commissie nemen. Maar
we zitten hier toch bg elkaar om die concept
verordening te wgzigen! Ik kan niet denken,
dat zg van 't begin tot 't eind zal worden
goedgekeurd, maar daarvoor zitten we hier
bg elkaar, om haar na te pluizen en te
verbeteren. Ik behoor ook tot die commissie
voor verordeningen met straf en ik ben,
na ryp overleg tot de conclusie gekomen,
dat er nog wel verbeteringen in te brengen
zijn. die ik ook geboord heb van een bekend
bouwondernemer. Met een beetje goeden
wil is het concept echter heel goed te
behandelen.
Ik zal er met verder voor pleiten. Het
voorstel vnn den heer Lazonder zal in be
handeling komen, maar ik blijf buiten stem
ming als lid van de commissie. Wil men
een andere commissie benoemen, die beter
op de hoogte is dan wg, mg best.
De heer G. J. Niekerk: Ik g-loof. dat de
heer van Sonsbeek het verkeerd opvat Het
ontwerp is 60 artikelen en nu kan het wel
gauw behandeld wordeD, maar dan wordt
het maar afgeraffeld om maar vlug klaarte
zijn. Ik begrgp daarom het voorstel van
den heer Lazonder heel goed dat is niet om
het af te breken, maar omdat een andere
commissie het nog eens nakijken zal, om
beter beslagen ten ijs te komen.
U zegt wel. dat het werk der commissie
wordt afgebroken, maar wat moesten wg dan
wel gezegd hebben, toen er een commissie
ad hec werd benoemd over die gaszaak.
De heer H. A. Schreuder: Als ik my
goed herinner heb ik in de vorige raads
vergadering gezegd, dat dit ontwerp door
den Raad kon behandeld worden en dat de
aanmerkingen en veranderingen er in konden
worden aangebrachtdan opnieuw over-
schryven om weer te zien. wat er in ver
anderd moest worden en dan nog eens of
er nog meer wgzigingen in aan te brengen
zijn, ja of neen. Dat is ook de weg. dien
men met de wetten bewandelt, die ook in
eerste en tweede lezing komen.
De voorzitter: Ik acht, dat er over die
zaak nu genoeg is gediscussieerd.
Mijn opinie is, dat het een zaak van groot
gewicht voor de gemeente zal zgo. Zg
kan veel inconvenienten veroorzaken en die
moeten we zooveel mogelgk zien te vermgden.
Het doel der verordening is om betere
lokaliteit te verkrijgen en de hygiene te
bevorderen. Men kan daarbg echter te ver
gaan, en daarom moet men bet in overeen
stemming breugen met de plaatselgke be
hoeften. Of de ontwerpers daarop gelet
hebben Zg schgnen een leiddraad gebruikt
te hebben, die voor alle plaatsen bruikbaar
is, maar ieder neemt daaruit „at voor rjjue
gemeente pa.t.
Nu hoor ik van een lid van de commissie,
dat zij wel met een deskundige heeft ge
raadpleegd en er wordt gezegd, dat men
ook bet advies van den architect heeft ge
vraagd; ja. dat advies heb ik voor me. maar
deze verordening is al gedrukt in het najaar
van 1904 en dat advies is van J7 Januari
1905. Hem is gevraagd, om het oDtwerp
eens na te zien, maar de verordening is al
een half jaar te voren gedrukt.
Ik wil er daarom op wijzen, dat het niet
juist is als men zegt. dat het advies van
den architect is gevraagd.
Ik bad gewensebt. dat er een conferentie
met hem was gehouden, om die verordening
te bespreken, wat beter is dan hier een uur
.over elk artikel te discussieeren. Voeling is
er alleen geweest tusschen de leden van de
commissie, maar zelfs de wethouders weten
er verder niets van. Ik juich bet toe. dal
men voorstelt nog een andere commissie
te benoemen. De heeren achten zich be-
leedigd als er een commissie wordt benoemd,
maar ik zou het omkeeren en zeggen dat
hu die het voorstelt, het gewicht van de
zaak goed begrgpt. Als iemaod ziek is, dan
zou een dokter het zeker ook maar dadeiyk
kwalgk moeten nemen als er een tweede
geneeskundige wordt bygehaald?
Daarom is de aangewezen weg hier om
het in handen te stellen van de Commissie
van Fabricage. Het neemt daarom niet weg,
dat alle leden zich met elkaar kunnen ver
slaan om de discussies spoedig te doen af
loopen Mgo aanmerkingen heb ik hier al
dat de Commissie van Fabricage met meer
belanghebbenden eens bg elkaar komt.
De voorzitter: Dat moeten de leden om
derling weten.
De beer A. A. Graves Kooiman: Wat bet
advies van den architect aangaat, dat dit
eerst gevraagd zou zgn nadat de verordening
was gedrukt, dat kan ik pertinent tegen
spreken. Het is eer geschied, maar het is
schriftelgk gevraagd en dat heeft gediend
om de verordening te maken. Is het niet
waar. mynheer Van Sonsbeek?
De heer P. van Sonsbeek: Ja.
De heer C. van Willenswaard CLz Ik
wenschte alleen nog te zeggen, dat ik het
weoschelijk acht het no* eens in banden
van de Commissie van Fabricage te geven.
Wenscheiyk zou het dan zyn. dat indien
de heeren wijzigingen hadden voor te dragen,
zy dat schriftelgk deden aan den voorzitter
van de Commissie van Fabricage. Ik voor
mg heb de meeste attikelen gewijzigd, want
zooals het ontwerp nu is, lgkt het ner
gens naar.
Da voorzitter: Wie heeft een voorstel
te doen
De heer U. A. Schreuder: Ik heb voorge
steld. dat het zou behandeld worden, hetzg
nu of io de volgende vergadering.
De heer A. W. Lazonder: Ik zou het
nog eens willen stellen in handen van de
Commissie van Fabricage en. zooals de heer
Van Willenswaard zeide. dat men zgn be
zwaren schriftelgk opgeeft aan den voor
zitter dier commissie.
De heer C. van Willenswaard CLz.: Binnen
welken tgd moet het gebeuren?
De voorzitter: Ik wil er bgvoegen, dat
Gedeputeerde Staten verzocht hebben de ver
ordening vóór Mei te mogen ontvangen. Ze
moet vóór 1 Augustus gereed zgn. maar zy
kunnen niet alles op 't laatst nazien. Laten
wg er dus op aanwerken, dat het vóór 1 Mei
klaar is.
Ik zal het voorstel van den heer Lazonder
nu in rondvraag brengen.
De heer A A Graves KooimanHet voor
stel van den heer Schreuder heeft toch de
wijdste strekking?
De voorzitterPardon, want als het voor
stel van den heer Schreuder wordt aange
nomen. kan dat von den heer Lazonder niet
doorgaan en in het tegenovergestelde geval
kan nog altgd overeenkomstig het voorstel
van den beer Schreuder gehandeld worden.
Ik breng dus het voorstel van den heer
Lazonder in rondvraag, om het ontwerp te
renvoyeeren naar de Commissie van Fabricage.
(De heeren Graves Kooiman en Van Sons
beek begeven zich buiten de vergadefing).
Het voorstel, in rondvraag gebracht, wordt
aangenomen met 7 tegen J stemmen, tegen
de heeren U. A. Schreuder en J. G. Doesburg.
(De heeren Graves Kooiman en Van Sons
beek kom»n weder in de vergadering; de heer
Van Willenswaard verlaat de vergadering).
De voorzitter: Dan is mg ter hand gesteld
een voorstel tot het doen van af- en over-
schrgving der begrooting op den dienst 1904.
Il» t heeft Ier visie gelegen voor de leden.
Hebben de heeren er ook iets op aan te
merken?
De heer II. A. Schreuder: Ik ben tegen
alle mogelgke af en overschryvingen. Ik
dank er voor. dat er later maar weer gezegd
wordt: je hebt het zelf gedaan. Ik heb er
niets van gezjpn.
De heer J. W. Valk: Ik ook niet. Ik
weuschte, dat zoo iets altyd eerst kwam in
handen van de Commissie van Financién
De voorzitter: Willen de heeren de be
handeling dan soms uitstellen?
Dan zal ik in rondvraag brengen of men
het nu wil behandelen of niet.
Wordt aangenomen met 8 tegen J stemmen,
tegen de heeren U A. Schreuder en J. W Valk.
De voorzitter: Z(jn er ook heeren. die be
merkingen daarop hebben?
De heer J. W Valk: Misschien heeft de
voorzitter Vau Sloten het u niet gezegd, maar
ik heb nog een voorst-1 gedaan.
De voorzitter: Heeft dat betrekking op
deze af- en overschrgving
De beer J. W. Valk: Neen.
De voorzitter: Wacht dan.
19 er geen van de heeren, die het woord
er over verlangt
Dan zal ik het voorstel io rondvraag brengen.
Wordt aangenomen met 8 tegen J stemm-m,
tegen de heeren H. A Schreuder eu J. W. Valk.
De voorzitter: De agenda is hiermede
afgeloopen.
De heer J. G Doesburg: Ik vind dien wenk
van den heer Valk heel goed, om die voor
stellen eerst in handen te geven van de Com
missie van Fmarciën.
De heer J. W. ValkBurg. en Weth. weten
het nu. maar ik maak er een voorstel van.
De voorzitter: De heer Valk stelt voor,
om in 't vervolg alle voorstellen tot af- en
overschrgving. voor dat zg ter tafel komen,
in banden te stellen van de Commissie van
Financién. en ook welke wyziging van de
begrooting betreffen.
Is niemand er tegen, dat bet voorstel nu
behandeld wordt?
Dan breng ik het in rondvraag.
Wordt aangenomen met algem. stemmen.
De voorzitterThans is het woord aan
den heer Schreuder.
De heer J. W. Valk: Ik had nog een
voorstel gezonden aan den voorzitter.
De voorzitter: Ik heb het niet ontvangen.
Dat komt dan dadelijk aan de orde.
De beer H A. Schreuder: Io de vorige
raadsvergadering heb ik aan den voorzitter
gevraagd, om welke reden de fabriek land
meter Swets te Lekkerkerk het voorschot,
dat hg in September 1904 beeft betaald
voor de gemeente, nog niet he^ft terug
ontvangen. Toen werd mg medegedeeld,
dat reeds in October het mandaat daarvoor
was afgegeven. Ik heb gevraagd, of het nu
al was afbetaald, maar tot vanmiddag één
uur had de heer Swets nog geen cent
ontvangen.
Ik meen nu mgn verontwaardiging te
moeten uitspreken over een dergeiyke
wöze van handelen.
De voorzitter: Dat is een zaak van den
burgemeester, die u geantwoord beeft en
die zaak op zich hepft genomen.
De heer G. J. Niekerk: Het mandaat is
wel afgegeven, maar de ontvanger is niet
verplicht om het geld Ie brengen. Wie
geld moet hebben, moet het by hem halen.
De heer H. A. Schreuder: De heer Swets
heeft het voorgeschoten voor de gemeente
en moet hy nu naar Schoonhoven komen,
om die f50. waar hy geen halven cent aan
verdiend heeft, terug te halen?
(De heer Niekerk verlaat de vergadering).
De heer J. W. Valk: Ik heb aan den
burgemeester geschreven epn voorstel, dat
ik wilde doen aan den Raad, om zich
daarover uit te spreken. Ik stel nl. voor
om op de rekening 1904 van de waterleiding
alleen te brengen f 1000 voor verplichte
aflossing en verder niet af te schryven.
Ik doe dat nu. omdat wy bezig zyn de
rekening over 1904 op te maken. Er is
door het bronnen boren en het zoeken naar
water enz. f 1100 te kort en als er dan nog
«fscbryving moet plaats hebben, dan weet
ik niet. hoe de begrooting er uit moet zien
Daarom wenschte ik voor 1904 de aflossing
te bepalen op f 1000.
De voorzitter: Willen de leden dat voorstel
nu behandelen? Niemand tegen? Dan
breng ik het in behandeling.
De heer A. A. Graves Kooiman: De heer
Valk heeft in een vorige raadsvergadering
reeds dat voorstel gedaan en ik meen, dat
de Raad daar toen niet op is ingegaan.
Het is ook een vreemd voorstel, want
het is precies een voorstel van iemand, die
een zeer slecht jaar heeft gehad en die
denktkom. om het niet voor myn gevoel
zoo verschribkelgk te doen zgn. zal ik de
afschrijving later wel doen. Dat gaat
misschien goed, wanneer het gebeurt in
een particuliere zaak. waarin geen ander
noodig heeft, maar het is hier een gemeente
zaak. Wanneer de heer Valk kan bewyzen.
dat in het afgeloopen jaar de waarde der
macbinerieén niet is verminderd, dan heb
ik er vrede mede. maar dat bewys te
leveren zal wel moeilijk zgn. Die machines
hebben bet geheele jaar gewerkt en zgn
dus in waarde achteruit gegaan. Of de
heer Valk die afschrijving nu al schriel
wil maken, dan moet hy op een ander jaar
toch weer dubbel afschaven. Dat gaat
toch niet.
De Raad kan er wel toe besluiten, maar
bet is onzinnig.
De heer J W. Valk: Persooniyk heb ik
er niets geen belang bij, maar ik zeg het als
voorzitter van de commissie voor gas en
water, die de zaken darelgks ziet. De heeren
weten, dat de Staten zullen zeggen: zet dien
post maar aan 't hoofd van de begrootirg.
Ik geef in overweging dat de Raad besluit,
zich le bepalen tol een aflossing van f 1000
en niet voor dit jaar af te schryven. We
behoeven dan het volgend jaar dat te
kort Diet te hebben, en kunnen dan de ge
wone afschrgving doen.
De heer A. A. Graves KooimanIk begrijp
er uit, dat de heer Valk zoo min mogelijk
tekort wil hebben, maar dat gaat niet, dat
wordt modderen, dat komt in geen admini
stratie te pas.
Waarom is er dan in al die jaren daar
voor geen voorstel gekomen?
De heer J. W. Valk: Wanneer aan de
gemeenten een systematische boekhouding
wordt opgelegd, dan z.al men er wel de
afschrgving aan vasfknoopen. Nu staan de
gemepnten nog vrq; wg zijn nu nog niet
aan de wet gebonden. Als de Staten nu
aanmerking maken kan er gezegd worden,
dat we hpt een volgend jaar zullen doen.
De voorzitter: Nog andere heeren het
woord? Dan zal ik mijn opinie zeggen.
Ik ben een groot vgand van afscbrgvingen
voor gemeentebedrgven, boewei het een
eerste vereischte is in handelszaken. Het
kon ook bü gemeenten, maar dat word!
geneutraliseerd door het algemeen belang,
dat de ingezetenen er bq hebben. Schrijft
men af. dan is dat voor het nageslacht, dat
de zaak geheel vrg krijgen zal. Daarom
kan ik mg er niet mede vereenigen voor
de gemeentebedrgven. Komt er geld tekort,
dan moet het maar gedekt worden door een
nieuwe leening. dan drukt dat ook op die
Ik breng het voorstel van den heer Valk
in rondvraag.
Wordt aangenomen met 8 tegen 1 stem,
die van den heer A. A. Graves Kooiman.
De heer J. W. Valk: De oever van de
buitenwaard moet verbeterd worden; de tak
ken hebben we. waarom zouden we het
menschen van buiten laten doen? We heb
ben een stadswerker, die de kleine waard
zoo perfect heeft gedaan, net zoo goed. als
of het door iemaod van het vak i9 gedaan.
Nu zou ik zeggen, laat ons. om onkosten te
vermgden. het dien man laten doen.
De voorzitter: lk zal het in 't college
brengen.
De heer A. W. Lazonder: Het is alleen
dagloon en maar een kwestie van drie weken.
De heer J. W. Valk: De Oude Singel ie
opgeknapt, maar er zyn nog kuilen, waar
een os in zou kuDneD liggen.
Dan ziet de losplaats aan de Lek er zoo
treurig uit. Ik wenschte wel. dat Burg. eu
Wpth. er eens iets aan konden doen. daar
de menschen nu van 's morgens tot 's avonds
door de bagger moeten loopen. evenals de
reizigers, die van de boot Johan komen.
De voorzitter: We zullen er nota van
nemen.
Niets meer aan de orde zgnde. sluit de
voorzitter de vergadering
INGEZOWDEN.
Buiten ver an tiooorde.lij kheid der Redactie.
Geachte Redactie
Beleefd verzoeken wjj U het artikel van
de Nieuwe Zierikz»esche Courant van 4
Maart .HET LIFGT" te willen over
nemen in zgn geheel.
HET LIEGT.
Zoo bestempelden wg naar aanleiding van
een ons toegezonden en opgenomen verslag
de rede van Ds. Van Grieken, gehouden de
vorige wpek te Oosterland en te Scharendyke.
Na vergelijking met een uitvoeriger dito
in de Bruinisser Crt. van Zaterdag 25 Febr.
zien wfi ons genoodzaakt de qualifieeering
te handhaven. En het is deze. die wg thans
wenechen te bewijzen.
De woordvoerder der anti-revolutionairen
heeft het zich ten taak gerekend de door
Dr. Ruyper politiek opgeworpen tegenstelling
christenen en heidenen, of zooals later ver
zacht werd, aanhangers der christeiyke en
moderne levensbeschouwing ook te brengen
binnen onze landpalen. Wel is waar niet
in deze bewoordingen. Doch dat verandert
aan bet feit niets, waar Ds. Van Grieken
het vóór of tegpn protectie, het vóór of
tegen belasting, het vóór of tegen oorlogs
uitgaven als politiek standpunt verwierp, en
daartegenover stelde „het gaat in den grond
van de zaak om het beginsel, n. 1. vóór of
tegen Zijn Woord, vóór of tegen den Christus;
God wil men niet meer erkennen als de
Allerhoogste."
Hiermee is alweer het bewys geleverd,
dat niet de vrgzinnigen de predikers zyn
van den godsdienststrgd pd godsdiensthaat,
maar dat juist de anti-vrgzinnigen de valsche
leuze op de lippen nemen vóór den Christus.
Reeds meermalen schreven wy: het ia
van de zyde der vryzinnigen nimmer tegen
den Christus gegaan en het gaat nog niet
tegen den Christus. De vryzinnigen er
zijn uitzonderingen onder hen. doch die
zijn er evenzeer onder de rechterzyde, die
ook niet bestaat uit enkel levende lidmaten
in Christus, zooals de Heidelb. Catechismus
dat verstaat zijn christenen, die zoo goed
mogelgk de voetsporen van Jezus willen volgen
en in dienende liefde zich zgn volgelingen
betoonen. Zg zgn christenen, levende en
werkende om den mensch, de maatsehappy
hooger op te voeren, opdat het geheel beter
aan zyn doel kan beantwoorden. Zy zgn
christenen, omdat zg trachten te handelen
in den geest van Christus. Zy zyn christe
nen omdat zij. zooals de vryzinnige predi
kant W. II. Stenfert Kroese het heeft uit
gedrukt. „zich tot Christus" machtige per-
soonlgkheid sterk voelen aangetrokken, het
hart voelen kloppen voor de groote begin
selen, die hg in woorden en daden beeft
belichaamd, en eigen leven toetsende aan
die beginselen, zicb schuldig en zondig ge
voelen. docb te geljjk de hand er naar
uitstrekken Christus, Zgo geest, in fich ge
stalte te doen krggen." Dit zoo zynde, hoe
kan dan beweerd worden, dat de vrgzinnigen
zich tegen Christus zouden verzetten, hoe
durft Ds. Van Grieken dan beweren dat de
vrijzinnigen tegen den Christus zyn?
De vrgzinnigen hebben ons volksleven
vergiftigd, ziedaar een tweede beschuldiging
van Ds. Van Grieken. En als bewys wordt
dan genoemd: „wat vroeger gehoorzaam
heid was. is nu onrecht, wat godsdienst
was. is nu bekrompenheid, wat eigendom
is. noemt men diefstal, kortom deugd en
ondeugd hebben stuivertje gewisseld."
Wij willen hier vragen of de bedienaar
des Goddelgken Woords zicb niet schaamt
deze woorden gesproken te bebben Talma
zei„de christenen zyn vereenigd door bun
liefde, de paganisten of heidenen door hun
haat." W(j willen die stelling niet omkee
ren ze zou in haar algemeenheid even
onwaar zijn als die van Talma. maar toch
betwijfelen wg of Ds. Van Grieken als na
volger van Christus deel kau uitmaken van
de lievende coalitie.
De vryzinnigen hebben ons volksleven
vergiftigd. Alle feilen onzer maatscbappg,
alle misstanden, de ontevredenheid, de socia
listische opvatting van eigendom, het „alles
ondeugd en geen deugd," dat is de schuld
der vryzinnigen. niet van een enkele, neen
van alle vrgzinnigen zonder onderscheid.
Deze aantyging is voor hen geen beleediging,
wel voor Ds. Van Grieken, die ze uitsprak.
wö bidden hem toe: „Heer vergeef hem
deze zonde, want hy wist niet wat hg deed."
Hg wist het niet. wat valsch getuigenis
zgn mond. die krachtens zgn roeping slechts
woorden van verzoening, waarheid en op-
rpchte naastenliefde moest spreken, ontglipte.
Want indien bg het had geweten, dan had
bg ook niet gezegd: Men (de vrijzinnigen)
hebben bet huisgezin aangetast; het huwelgk
tot een firma willen maken; de begrippen
van reebt en zedelijkheid verknoeid. Voor
wat een deel wellicht misdeed, stelt by al
weer al de vrgzinnigen verantwoordeiyk.
Die generaliseering past alweer niet een
bedienaar des Woords: zg is in haar alge
meenheid totaal onwaar.
En ook onwaar is dat het beleid der
regeering gedurende ds stakingsdagen zoo
talentvol is geweest. Waar is, dat by de
eerste staking de regeering, niettegenstaande
zg was opmerkzaam gemaakt op de heer-
schende ontevredenheid in Amsterdam,
geheel onvoorbereid was; waar is ook dat de
tweede staking goeddeels tengevolge der
stakingswetten. door de regeering later zeer
verzacht, is ontstaan. We wezen er reeds
vroeger op. dat de Duitsche regeering in
zake de mgnwerkersstaking heel wat anders
heeft gedaan door een nieuwe mynwet te
ontwerpsn. die een aantal grieven zal weg
nemen. Dat ïykt ons pas talentvol.)
